‘Mangalaglag ang mga Walay-Diyos!’

GIISIP siya sa mga tawo nga walay-diyos, usa ka tawo nga naningkamot sa pagpahuyang sa pagsimba ug sa pagdaot sa ilang mga diyosdiyos. Gitamay ug giyubit, gidala siya sa atubangan kanila sa publikong tigom. Sa nangutana ang gobernador, usa ka tawong halangdon nga 86 anyos ang panuigon migawas ug mipaila sa iyang kaugalingon. Ang iyang ngalan mao si Polycarp.

Ang gobernador sa lalawigan sa Roma nga si Statius Quadratus mipadayon uban niining mga pulonga: “Panumpa sumala sa kahawod ni Caesar; usba ang imong hunahuna ug sulti: ‘Mangalaglag ang mga ateyista!’” Dayon mitan-aw si Polycarp sa panon sa malapasong mga tawong pagano nga nagpuno sa istadyom. Nagtudlo kanila, siya miagulo, mihayat sa langit, ug miingon: “Mangalaglag ang mga ateyista!” Sa pagkamatuod, ‘Mangalaglag ang mga walay-diyos!’

Unya ang gobernador misulti nga mas dinalian, nga nag-ingon: “Panumpa ug pagawason ko ikaw; panamastamasi si Kristo.” Apan si Polycarp mitubag: “Otsentay–sayis ka tuig akong nag-alagad Kaniya, ug Siya walay nahimong daotan kanako. Unsaon ko sa pagpasipala sa akong Hari nga maoy nagluwas kanako?”

Unya gihikay ang pagbitay sa tawong tigulang. Ang iyang lawas pagasunogon. Ngano? Kinsa man si Polycarp? Ug unsa man ang mga hitabo nga misangpot sa iyang kamatayon?

Ang Sayo nga Kinabuhi ni Polycarp

Si Polycarp natawo sa mga 69 K.P. sa Asia Minor, sa Esmirna (ang modernong-adlaw nga siyudad sa Turkey sa Izmir). Gikataho, siya gimatuto sa Kristohanong mga ginikanan. Nahamtong nga usa ka tawong halangdon, ilado si Polycarp sa pagkamahinatagon, sa pagdili sa kaugalingon, sa malulutong pagtagad sa uban, ug makugihon sa pagtuon sa Kasulatan. Sa ulahi siya nahimong magtatan-aw sa kongregasyon sa Esmirna.

Gikataho nga sa iyang sayo nga katuigan, gipahimudsan ni Polycarp ang mga higayon sa pagtuon direkta gikan sa ubang mga apostoles. Hayan si apostol Juan maoy usa sa iyang mga magtutudlo. Sa pagkamatuod, si Irenaeus naghisgot nga si Polycarp “dili lamang kay tinudloan sa mga apostoles, ug nakapakig-uban sa daghan nga nakakita kang Kristo, kondili gitudlo usab alang sa Asia sa mga apostoles, diha sa iglesya nga anaa sa Esmirna ingong magtatan-aw.” Atong mahanduraw lamang ang kalipay ug katagbawan nga nakuha ni Polycarp gikan sa maong matugobon nga pakig-uban. Kadto tingali nakatabang kaniya nga masangkapan alang sa iyang tinudlong buluhaton ingong magtatan-aw sa kongregasyon.​—Buhat 20:28; 1 Pedro 5:1-4.

Naglaban sa Pasukaranang mga Kamatuoran

Ang pagkahimong magtatan-aw ni Polycarp nagsugod sa mahagitong mga tuig sa gitagnang apostasiya. (2 Tesalonica 2:1-3) Andam siya sa pagtanyag sa iyang kaugalingon alang sa uban. Busa, sa dihang si Ignatius sa Antioquia, Syria, mipaingon sa iyang pagkamartir sa Roma, mihangyo sa mga taga Filipos sa pagpadalag sulat sa iyang gigikanang kongregasyon, si Polycarp mao ang nagpaseguro nga mahatod kini. Niadtong panahona iyang gipadalhan ang mga taga Filipos ug iyang kaugalingong sulat.

Diha sa mga sulat ni Polycarp ngadto sa mga taga Filipos, kita makakita ug kalig-onan sa pipila ka kamatuoran sa Kasulatan. Iyang gilain ang Diyos ug si Kristo, ang Amahan ug Anak, ug miingon nga kini “sumala sa kabubut-on sa Diyos pinaagi ni Jesu-Kristo” nga kita makabaton ug kaluwasan. Si Polycarp nagpasidaan batok sa paghigugma sa salapi ug nagpahinumdom sa iyang mga magbabasa nga ang mga makihilawason ug ang mga bayot dili makapanunod sa Gingharian sa Diyos. (Itandi ang 1 Timoteo 6:10; 1 Corinto 6:9, 10.) Iyang giapil usab ang tambag alang sa mga asawa sa paghigugma sa ilang mga bana ug sa mga ansiano nga “magmangahawaon ug magmaluloy-on.” Ang tanan giawhag nga “magmadasigon sa pagpangita sa mga maayong butang.” Sa kataposan, si Polycarp nangaliyopo: “Hinaot ang Diyos ug Amahan sa atong Ginoong Jesu-Kristo, ug si Jesu-Kristo Mismo, nga Anak sa Diyos, ug atong walay kataposang Hataas nga Saserdote, magalig-on sa inyong pagtuo ug kamatuoran, diha sa bug-os nga kaaghop, kalumo, pailob, pagkamainantoson, pagkamapuanguron, ug kaputli.”

Si Polycarp kanunay nga nagkutlo sa Kasulatan. Diha sa iyang sulat ngadto sa mga taga Filipos, iyang gihisgotan ang Mateo, Buhat, Roma, 1 Corinto, 2 Corinto, Galacia, Efeso, 2 Tesalonica, 1 Timoteo, 1 Pedro, ug segurado ang ubang bahin sa Kasulatan. Kini ang naghatag timailhan nga labing menos dunay pipila ka nag-angkong mga Kristohanon ang naningkamot sa pagpabilin sa mga prinsipyo sa Kasulatan sa malisod nga yugto sa dihang nangamatay na ang mga apostoles.

Ang Iyang Buluhaton sa Esmirna

Ang Esmirna, nga usa ka karaan nga siyudad duol sa baybayon sa Asia Minor, maoy usa ka nagkisaw ug mauswagong sentro sa negosyo. Kadto mao usab ang sentro sa pagsimba sa Nasod. Pananglitan, ang mga imperador sa Roma gipasiugda kanunay ingong mga diyos diha sa mga sensilyo ug sa mga kinulit. Ang relihiyosong mga pilosopiyang pagano gipalambo pinaagi sa awtoridad sa imperador.

Tingali, ang kadaghanan niadtong sakop sa kongregasyon sa Esmirna kabos sa materyal. Apan sa usa ka higayon, sila gidayeg nga dato sa espiritu. Pagkamakapadasig tingali kadto sa mga Kristohanon sa Esmirna sa pagkadungog sa mga pulong ni Jesus nga girekord ni apostol Juan! Miingon si Kristo sa “manulonda,” o dinihogang mga magtatan-aw, sa Esmirna: “Nasayod ako sa imong kasakit ug sa imong kakabos​—apan dato ikaw​—ug ang pagpasipala kanimo sa mga nanag-ingon nga sila mga Hudiyo, apan dili diay, kondili sinagoga sila ni Satanas. Ayaw kalisangi ang mga butang nga sa dili madugay imo nang pagaantoson. Tan-awa! Ang uban kaninyo hapit na ibanlod sa Yawa ngadto sa bilanggoan aron masulayan kamo, ug pagasakiton kamo sulod sa napulo ka adlaw. Pamatud-i ang inyong kaugalingon nga maunongon kanako bisan pa sa kamatayon, ug pagahatagan ko ikaw ug purongpurong sa kinabuhi.”​—Pinadayag 2:8-10.

Ang bisan unsang espirituwal nga kabuhong nagpadayon taliwala sa nag-angkong mga Kristohanon sa Esmirna sa tino direktang nalangkit sa maayong pagdumala sa mga ansiano sa kongregasyon. Kadto nga panahon maoy usa sa labing magubot nga relihiyosong pagsingkamot, ug ang mga sakop sa kongregasyon nag-alagad bisan taliwala sa nagkasumpaking mga doktrina ug mga kulto. Ang ilang teritoryo nga gipamatud-an daghag yawan-on nga mga buhat, apil ang diwata ug astrolohiya, ug busa ang klima maoy usa nga walay diyos.

Nakadugang sa kasuko sa paganong mga molupyo mao ang mapait nga pagdumot nga gipakita sa mga Hudiyo. Sa dihang nahitabo ang kamatayon tungod sa pagtuo ni Polycarp sa Pebrero 23, 155 K.P., gikataho nga ang panatiko nga mga Hudiyo mitabang sa pagtigom ug mga kahoy nga igsusugnod. Ilang gihimo kini bisan pag ang pagbitay nahitabo sa dakong adlaw sa Igpapahulay!

Kinsa ang mga Walay-Diyos?

Si Polycarp gustong magpabilin sa Esmirna ug atubangon ang kapeligrohan sa dihang miabot ang iyang mga kaaway sa pagkuha kaniya. Apan sa pag-awhag sa uban, siya mikalagiw ngadto sa duol nga uma. Sa dihang nahibaloan kon diin siya, siya midumili sa paglakaw na usab sa paglikay sa mga tawong nangita kaniya apan yanong miingon: “Kinahanglang matuman ang kabubut-on sa Diyos.”

Misulod sa istadyom, mibarog si Polycarp sa atubangan sa gobernador ug sa daghan, nasukong panon sa mga tawo. Samtang gipugos siya sa gobernador nga nag-awhag kaniya sa pagsultig masimbahong pulong kang Caesar, si Polycarp yanong miingon: “Usa ako ka Kristohanon . . . Kon buot kamong masayod sa kahulogan sa Kristiyanidad, pagsulti lang ug unsang adlawa ug hatagi ako ug panahon sa pagpatin-aw.” Ang gobernador mitubag: “Isulti ang imong mga pangatarongan sa mga tawo.” Apan si Polycarp miingon: “Ikaw sa akong hunahuna ang takos nga sultihan niini, tungod kay kami gitudloan sa paghatag ug nahiangay nga pagtahod sa mga gahom ug sa mga awtoridad . . . basta dili kini makapakompromiso kanamo.” Wala magdugay human niadto gisunog hangtod nga namatay si Polycarp tungod kay dili niya isalikway si Jesu-Kristo.

Ang baroganan ni Polycarp ingong usa ka Kristohanon maoy usa ka butang nga ang Diyos lamang ang makatino. Komosta karon? Ang dakong panon sa matuod nga mga Kristohanon dili usab mosalikway kang Kristo. Hinunoa, ilang ginawali nga siya mao ang Mesiyanikong Hari sa Diyos nga naentrono na sa langit. Kining mga Saksi ni Jehova nagpunting usab nga kita hapit nang magpakakita sa katumanan sa matagnaong mga pulong ni Jesus mahitungod sa “dakong kasakitan,” ang labing dakong kalaglagan nga mahibaloan sukad sa kalibotan. Apan kini wala magtimaan sa kataposan sa katawhan kondili sa daotan. Ang kaluwasan posible ngadto sa usa ka matarong bag-ong kalibotan sa pakigdait ug kalipay.​—Mateo 24:13, 21, 34; 2 Pedro 3:13.

Kinsa ang mopili sa pagpakig-away batok sa mga mensahero niining makalilipay nga balita? Kadto lamang kinsa tinuod nga mga walay-diyos, bisan pa ug sila dunay “dagway sa diyosnong debosyon.” (2 Timoteo 3:5) Ang bakak nga mga doktrina nakabuta sa mga hunahuna sa uban, ug daghan ang “nagapatalinghog sa makapahisalaag nga dinasig nga mga pulong ug mga doktrina sa mga yawa.” (1 Timoteo 4:1) Ang presenteng adlaw nga mga Kristohanon nag-antos sa mga kamot sa mga walay-diyos, ang uban hangtod sa punto sa kamatayon. Apan ang matinumanong mga alagad ni Jehova dili gayod mapildi, kay maangkon nila ang gasa sa Diyos sa ulahi nga kinabuhing dayon. Kasamtangan, kining matinumanong mga magwawali sa Gingharian sa Diyos magpabiling malig-on nga mga tiglaban sa kamatuoran sa Kasulatan.