Pagkamalipayon ang mga Malumog-Kinaiya!
“Malipayon ang mga malumog-kinaiya, kay sila makapanunod sa yuta.”—MATEO 5:5.
1. Unsang malumo ug kinaiya ang gihisgotan ni Jesus diha sa iyang Wali sa Bukid?
DIHA sa iyang Wali sa Bukid, si Jesu-Kristo miingon: “Malipayon ang mga malumog-kinaiya, kay sila makapanunod sa yuta.” (Mateo 5:5) Kining pagkakalumo ug kinaiya, o kaaghop, dili usa kini ka pakaaron-ingnon salingkapaw nga kalulot, ni usa kini ka natural nga kinaiya sa pagkatawo. Hinunoa, kini maoy usa ka tinuod sulodnong kaaghop ug kamalinawon nga pangunang ginapadayag sa pagsanong sa kabubut-on ug paggiya ni Jehova nga Diyos. Ang mga tawo nga tinuod nga malumog-kinaiya dunay dulot nga pagsalig sa Diyos nga gipabanaag diha sa malumo nga paggawi ngadto sa iyang isigkatawo.—Roma 12:17-19; Tito 3:1, 2.
2. Nganong mipahayag si Jesus nga malipayon ang mga malumog-kinaiya?
2 Miingon si Jesus nga malipayon ang mga malumog-kinaiya kay sila makapanunod sa yuta. Ingong hingpit nga malumog-kinaiya nga Anak sa Diyos, si Jesus mao Pangunang Manununod sa yuta. (Salmo 2:8; Mateo 11:29; Hebreohanon 1:1, 2; 2:5-9) Apan ingong Mesiyanikong “anak sa tawo,” siya kinahanglang adunay kaubang mga magmamando sa iyang langitnong Gingharian. (Daniel 7:13, 14, 22, 27) Ingong “kaubang mga manununod” ni Kristo, kining malumog-kinaiya nga mga dinihogan makig-ambit sa iyang pagpanunod sa yuta. (Roma 8:17) Ang ubang malumog-kinaiya, samag-karnerong mga tawo makapahimulos sa walay kataposang kinabuhi sa Paraiso diha sa yutan-ong dominyo sa Gingharian. (Mateo 25:33, 34, 46; Lucas 23:43) Ang maong palaaboton naghimo kanilang tinuod nga malipayon.
3. Ang Diyos ug si Kristo naghatag ug unsang panig-ingnan sa kalumo?
3 Gidawat sa malumog-kinaiya nga Pangunang Manununod ang yuta gikan sa iyang Amahan, si Jehova, ang pangunang panig-ingnan sa pagkalumo ug kinaiya. Pagkasubsob nga gihisgotan sa Kasulatan nga ang Diyos “mahinay sa kasuko ug dagaya sa mahigugmaong-kalulot”! (Exodo 34:6; Nehemias 9:17; Salmo 86:15) Siya may dakong gahom apan nagpasundayag sa maong kalumo nga ang iyang mga magsisimba makaduol kaniya nga walay kahadlok. (Hebreohanon 4:16; 10:19-22) Ang Anak sa Diyos, nga “malumog-kinaiya ug mapaubsanon sa kasingkasing,” nagtudlo sa iyang mga tinun-an nga magmalumo. (Mateo 11:29; Lucas 6:27-29) Sa ingon, kining pagkalumog-kinaiya nga mga ulipon sa Diyos ug ang iyang Anak misundog ug misulat bahin “sa kalumo ug kalulot ni Kristo.”—2 Corinto 10:1; Roma 1:1; Santiago 1:1, 2; 2 Pedro 1:1.
4. (a) Sumala sa Colosas 3:12, unsay ginabuhat niadtong tinuod nga may malumog-kinaiya? (b) Unsang mga pangutana ang angayan sa atong pagtagad?
4 Karong adlawa, ang dinihogang mga Kristohanon ug ang ilang yutan-ong mga kauban kinahanglang may malumog-kinaiya. Kay gisalikway na ang bisan unsang pagkadaotan, panglimbong, pagkasalingkapaw, kasina, ug panglibak, sila ginatabangan sa balaang espiritu sa Diyos nga magbag-o diha ‘sa gahom nga nagpalihok sa ilang mga hunahuna.’ (Efeso 4:22-24; 1 Pedro 2:1, 2) Sila giagda nga isul-ob “ang malumong pagbati sa kahangawa, kalulot, kamapaubsanon sa hunahuna, kalumo, ug hataas nga pailob.” (Colosas 3:12) Apan unsa gayod ang nalangkit sa pagkamalumog-kinaiya? Nganong mapuslanong magmalumog-kinaiya? Ug sa unsang paagi kining hiyasa makadugang sa atong kalipay?
Duol nga Pagtan-aw sa Kalumo
5. Sa unsang paagi mahubit ang kalumo?
5 Ang tawong malumog-kinaiya may malulot nga disposisyon ug batasan. Diha sa pila ka mga bersiyon sa Bibliya, ang adhetibong pra·ysʹ ang gihubad nga “maaghop,” “malumo,” “malumog-kinaiya, ug “malulot.” Sa klasikal nga Grego, ang adhetibong pra·ysʹ mahimong magtumong sa usa ka mahinay nga huyohoy sa hangin o tingog. Kini mahimong magpunting usab sa usa ka tawong mapuanguron. Ang eskolar nga si W. E. Vine nag-ingon: “Ang paggamit sa [nombreng pra·yʹtes] una ug panguna maoy ngadto sa Diyos. Atong gidawat ang Iyang mga pakiglabot kanato ingong maayo pinaagi niining espirituha, ug busa walay pagsupak ug pagtutol; kini suod nga nalangkit sa pulong tapeinophrosunē [pagkamapaubsanon].”
6. Nganong ikaingon nga ang kalumo dili kahuyangan?
6 Ang kalumo dili kahuyangan. “Dunay pagkamalumo ang praus,” misulat ang eskolar nga si William Barclay, “apan luyo sa kalumo dunay kalig-on nga sama sa puthaw.” Nagkinahanglag kalig-on ang pagkamalumog-kinaiya. Pananglitan, ang kalig-on gikinahanglan aron mahimong malumo bisag pasuk-on o dihang kita lutoson. Ang malumog-kinaiya nga Anak sa Diyos, si Jesu-Kristo, naghatag ug maayong panig-ingnan niining bahina. “Sa gisultihan siyag pasipala, wala siya mobalos sa pagsultig pasipala. Sa nag-antos siya, wala siya manghulga, hinunoa gisalig lamang niya ang tanan ngadto kaniya [Jehova nga Diyos] nga nagapanghukom uban sa katarongan.” (1 Pedro 2:23) Sama sa malumog-kinaiya nga si Jesus, kita makasalig nga makiglabot ang Diyos batok sa atong mga tigpasipala ug mga maglulutos. (1 Corinto 4:12, 13) Kita magmalinawon, sama sa gilutos nga Esteban, sa pag-amgo nga kon kita magmatinumanon, palig-onon kita ni Jehova ug di-motugot nga kita makaagom ug dayon nga kadaot.—Salmo 145:14; Buhat 6:15; Filipos 4:6, 7, 13.
7. Unsay gipaila sa Proverbio 25:28 bahin sa indibiduwal nga nakulangan sa kalumo?
7 Si Jesus malumog-kinaiya, apan siya mipasundayag ug kalig-on sa hugot nga pagbarog sa pagkamatarong. (Mateo 21:5; 23:13-39) Ang bisan kinsa nga nakabaton “sa hunahuna ni Kristo” mahisama kaniya niining bahina. (1 Corinto 2:16) Kon ang usa ka tawo dili malumo, siya dili sama ni Kristo. Hinunoa, siya mohaom niining mga pulonga: “Ang tawo nga walay pagpugong sa espiritu, sama sa usa ka siyudad nga nalumpag, ug walay mga kuta.” (Proverbio 25:28) Ang maong indibiduwal kulang ug kalumo nga daling maimpluwensiyahan sa pagsulong sa sayop nga mga hunahuna nga mopahinabo kaniya sa paglihok sa di-maayong mga paagi. Samtang ang usa ka malumog-kinaiya nga Kristohanon dili mahuyang, sa gihapon siya nasayod nga “ang tubag, kon malumo, makapahupay sa kapungot, apan ang pulong nga mahait makapapukaw sa kasuko.”—Proverbio 15:1.
8. Nganong dili sayon ang pagkamalumog-kinaiya?
8 Dili masayon nga mahimong malumog-kinaiya, kay atong napanunod ang pagkadi-hingpit ug kasal-anan. (Roma 5:12) Kon kita mga alagad ni Jehova, kita usab adunay pakig-away batok sa daotan espirituhanong mga gahom nga hayan mahimong mosulay sa atong kalumo pinaagig paglutos. (Efeso 6:12) Ug ang kadaghanan kanato nagatrabaho uban sa mga tawo nga may mabangis ug espiritu sa kalibotan nga ubos sa gahom sa Yawa. (1 Juan 5:19) Busa sa unsang paagi atong maugmad ang kalumo?
Kon Unsaon Pag-ugmad ang Kalumo
9. Unsang punto de vista ang motabang kanato nga mapalambo ang kalumo?
9 Ang binase sa Bibliya nga pagtuo nga nagsugo kanato sa pagpasundayag sa kalumo motabang kanato sa pag-ugmad niining hiyasa. Adlaw-adlaw kita kinahanglang maningkamot sa pag-ugmad sa kalumo. Kay kondili, kita mahisama sa mga tawo kinsa naglantaw sa kalumo ingong kahuyangan ug maghunahuna nga ang kalamposan masangpot tungod sa pagkahimong mapahitas-on, maisog, o kaha mabangis. Apan, gisaway sa Pulong sa Diyos ang garbo, ug ang maalamong sanglitanan nag-ingon: “Ang tawo sa mahigugmaong-kalulot nagabuhat ug maayo sa iyang kaugalingong kalag, apan ang tawong mabangis nagasakit sa iyang kaugalingong unod.” (Proverbio 11:17; 16:18) Ang mga tawo mopalayo gikan sa usa ka mapintas, way-kaluoy nga tawo, bisan kon himoon nila kana aron lamang makalikay nga dili masakitan tungod sa iyang kabangis ug kakulang sa kalumo.
10. Aron kita magmalumog-kinaiya, ngadto sa unsa kita magpasakop?
10 Aron magmalumog-kinaiya, kita kinahanglang magpasakop sa impluwensiya sa balaang espiritu sa Diyos, o aktibong gahom. Sama nga gipaposible ni Jehova nga makapatunghag mga abot ang yuta, sa ingon gipahinabo niya nga ang iyang mga alagad makapatunghag mga bunga sa iyang espiritu, lakip ang kalumo. Si Pablo misulat: “Apan ang bunga sa espiritu mao ang gugma, kalipay, kalinaw, hataas-nga-pailob, kalulot, pagkamaayo, pagtuo, kalumo, pagpugong sa kaugalingon. Kining mga butanga wala mahisupak sa bisan unsang kasugoan.” (Galacia 5:22, 23) Oo, ang kalumo maoy usa sa mga bunga sa balaang espiritu nga gipasundayag sa mga tawong nakapahimuot kaniya. (Salmo 51:9, 10) Ug pagkadako sa kausaban ang mapatungha sa kalumo! Sa pag-ilustrar: Dihay usa ka bugoy nga ginganlag Tony nga nakig-away, nangawat sa mga tawo, nagpayuhot ug mga narkotiko, nangulo sa gang sa motorsiklo, ug nakagugol ug panahon sa bilanggoan. Apan, pinaagi sa pagbatog kahibalo sa Bibliya ug uban sa tabang sa espiritu sa Diyos, siya nausab ngadto sa usa ka malumog-batasan nga alagad ni Jehova. Ang sugilanon ni Tony maoy kasagaran na. Nan, unsay buhaton sa usa ka tawo kon ang kakulag kalumo mao ang nangibabawng bahin sa iyang pagkatawo?
11. Sa pag-ugmad sa kalumo, unsay bahin ang gidula sa pag-ampo?
11 Ang kinasingkasing nga pag-ampo alang sa espiritu sa Diyos ug sa bunga niini nga kalumo motabang kanato sa pag-ugmad niining hiyasa. Atong gikinahanglan tingali ang “padayong pagpangayo,” sama sa giingon ni Jesus, ug si Jehova nga Diyos mohatag sa atong gihangyo. Human gitin-aw nga ang tawhanong mga amahan mohatag sa ilang mga anak sa maayong mga butang, si Jesus miingon: “Kon kamo, bisag [makasasala ug busa ikatanding] daotan, mahibalo man ganing mohatag ug maayong mga gasa ngadto sa inyong mga anak, nan labaw na gayod nga mohatag ang langitnong Amahan ug balaang espiritu ngadto sa mga nagapangayo kaniya!” (Lucas 11:9-13) Ang pag-ampo makatabang sa paghimo sa kalumo nga usa ka dumalayong bahin sa atong kinaiya—usa ka hiyas nga makadugang sa atong kalipay ug sa atong mga kauban.
12. Nganong ang paghinumdom nga ang mga tawo dili-hingpit motabang kanato nga magmalumog-kinaiya?
12 Ang paghinumdom nga ang mga tawo dili-hingpit motabang kanato nga magmalumog-kinaiya. (Salmo 51:5) Kita dili makahunahuna o makalihok sa hingpit nga paagi, sama usab sa ubang mga tawo, busa kita angay magbatog empatiya ug tagdon sila sama sa atong gusto nga maoy ilang itagad kanato. (Mateo 7:12) Ang pagkasayod nga kitang tanan masayop angay mopahimo kanatong mapinasayloon ug malumog-kinaiya sa pagpakiglabot sa uban. (Mateo 6:12-15; 18:21, 22) Kon hunahunaon, dili ba kita mapasalamaton nga ang Diyos nagapasundayag sa gugma ug kalumo kanato?—Salmo 103:10-14.
13. Sa unsang paagi kita matabangan sa pag-ugmad sa kalumo kon kita modawat nga gihimo sa Diyos ang mga tawo nga may kagawasan sa pagpili?
13 Ang pagdawat nga gilalang sa Diyos ang mga tawo nga may kagawasan sa pagpili motabang usab kanato sa pag-ugmad sa kalumo. Kini wala magtugot kang bisan kinsa sa pagsalikway sa mga kasugoan ni Jehova nga walay kadaot, apan kini nagtugot alang sa nagkalainlaing mga panlami, kagustohan, ug dili-kagustohan taliwala sa iyang katawhan. Busa atong dawaton nga walay usa ang gipugos sa pagpahaom ngadto sa usa ka kinaiya nga giisip natong pinakamaayo. Kini nga espiritu motabang kanato nga magmalumog-kinaiya.
14. Kon bahin sa kalumo, unsay angay natong determinasyon?
14 Ang determinasyon sa dili pagsalikway sa kalumo motabang kanato sa pagpadayon sa pag-ugmad niining hiyasa. Ang pagpasakop sa impluwensiya sa espiritu ni Jehova mopatunghag kausaban sa atong panghunahuna. (Roma 12:2) Ang usa ka malumo, samag-Kristo nga espiritu karon motabang sa pagpugong kanato gikan sa pakigbahin “sa mga buhat sa haluag nga paggawi, kaulag, paghuboghubog, hingapin nga hudyaka, sinumsumay, ug sa gidili nga pagsimbag mga diyosdiyos.” Dili gayod nato isalikway ang kalumo tungod sa pinansiyal, sosyal, o ubang mga katarongan o tungod kay ang mga tawo nagasulting mabiaybiayon bahin sa atong pagkadiyosnon. (1 Pedro 4:3-5) Dili gayod nato tugotan ang bisan unsa aron kita makahimog “mga buhat sa unod,” nga makawala sa atong kalumo ug mapakyas sa pagpanunod sa Gingharian sa Diyos o sa pagtagamtam sa mga panalangin niini. (Galacia 5:19-21) Atong higugmaon kanunay ang pribilehiyo sa pagkahimong malumog-kinaiya nga mga alagad sa Diyos, dinihogan man kita alang sa langitnong kinabuhi o kaha may yutan-ong paglaom. Tungod niana, atong tagdon karon ang pipila ka kaayohan sa kalumo.
Mga Kaayohan sa Kalumo
15. Sumala sa Proverbio 14:30, nganong maalamon nga magmalumo?
15 Ang usa ka tawong malumo may malinawon nga kasingkasing, hunahuna, ug lawas. Tungod kini kay siya dili makig-away, dili masuko sa mga lihok sa uban, o sakiton ang iyang kaugalingon sa way-hunong nga kabalaka. Ang kalumo motabang kaniya sa pagpugong sa iyang mga emosyon, ug kini mapuslanon sa hunahuna ug sa lawas. Usa ka sanglitanan nagaingon: “Ang usa ka malinawong kasingkasing maoy kinabuhi sa unod.” (Proverbio 14:30) Ang kakulang sa kalumo moagak ngadto sa kasuko nga mopataas sa presyon sa dugo o mopahinabog mga sakit sa tiyan, hubak, mga sakit sa mata, ug ubang mga suliran. Ang usa ka malumog-kinaiya nga Kristohanon makatagamtam ug nagkalainlaing mga kaayohan, lakip “ang kalinaw sa Diyos” nga nagabantay sa iyang kasingkasing ug mga gahom sa panghunahuna. (Filipos 4:6, 7) Pagkamaalamong magmalumog-kinaiya!
16-18. Unsay epekto sa kalumo diha sa atong relasyon sa uban?
16 Ang hiyas sa kalumo mopauswag sa atong relasyon sa uban. Tingali kita dunay batasan niadto sa pag-apura sa mga butang hangtod makuha nato ang atong gusto. Ang mga tawo tingali masuko kanato tungod kay kita kulang sa pagpaubos ug kalumo. Ubos sa maong mga kahimtang, dili kita angay mahibulong kon kita maapil sa daghang mga panaglalis. Apan, usa ka sanglitanan nagaingon: “Kon walay sugnod ang kalayo mapalong, ug kon walay witwitan, ang panaglalis mohunong. Kon ang uling maoy makahimog baga ug ang sugnod maoy makapasiga sa kalayo, sa ingon ang tawong palaaway makahaling sa away.” (Proverbio 26:20, 21) Kon kita malumog-kinaiya, inay ‘sugnoran ang kalayo’ ug pasuk-on ang uban, kita makabatog usa ka maayong relasyon uban kanila.
17 Ang tawong malumog-kinaiya mahimong makabatog maayong mga higala. Ang mga tawo malipay nga makig-uban kaniya tungod kay siya dunay positibong tinamdan, ug ang iyang mga pulong makapabaskog ug matam-is sama sa dugos. (Proverbio 16:24) Kana matuod kang Kristo, kinsa miingon: “Isangon ninyo ang akong yugo diha kaninyo, ug pagtuon kamo gikan kanako, kay ako malumog-kinaiya ug mapaubsanon sa kasingkasing, ug makakaplag kamog pahulay alang sa inyong mga kalag. Kay masayon ang akong yugo ug magaan ang akong luwan.” (Mateo 11:29, 30) Si Jesus dili mabangis, ug ang iyang yugo dili malupigon. Kadtong nanagpanuol kaniya gitagad ug maayo ug gipabaskog sa espirituwal. Ang kahimtang susama sa dihang kita makig-uban duyog sa malumog-kinaiya nga Kristohanong higala.
18 Ang kalumo mopamahal kanato sa mga isigkamagtutuo. Walay duhaduha, ang kadaghanan sa mga Kristohanon sa Corinto suod kang Pablo tungod kay siya nangaliyopo kanila “pinaagi sa kalumo ug kalulot ni Kristo.” (2 Corinto 10:1) Ang mga taga-Tesalonica tino gayod nga misanong sa apostol, sanglit siya malumo, malukmay nga magtutudlo. (1 Tesalonica 2:5-8) Piho nga ang mga ansiano sa Efeso daghag nakat-onan gikan kang Pablo ug nagmahal gayod kaniya. (Buhat 20:20, 21, 37, 38) Ikaw ba nagapasundayag ug kalumo nga mopamahal kanimo ngadto sa uban?
19. Sa unsang paagi ang kalumo nagatabang sa katawhan ni Jehova sa pagpabilin diha sa ilang dapit sa iyang organisasyon?
19 Ang malumo ug kinaiya motabang sa katawhan ni Jehova nga magpasakop ug magpabilin sa ilang dapit diha sa iyang organisasyon. (Filipos 2:5-8, 12-14; Hebreohanon 13:17) Ang kalumo mopugong kanato sa pagtinguhag himaya, nga gipasukad sa garbo ug makapasuko sa Diyos. (Proverbio 16:5) Ang usa ka tawong malumo dili mag-isip sa iyang kaugalingon nga labaw siya sa iyang isigkamagtutuo, ug siya dili maningkamot sa pagpamentaha kanila alang sa ilang ikadaot. (Mateo 23:11, 12) Hinunoa, siya modawat sa iyang makasasalang kahimtang ug sa iyang panginahanglan alang sa taganang lukat sa Diyos.
Kalumo Mopalambo sa Kalipay
20. Unsay epekto sa kalumo diha sa pamilyahanong kinabuhi?
20 Ang tanang mga alagad sa Diyos angay mahinumdom nga ang kalumo maoy usa ka bunga sa iyang espiritu nga mopalambo sa kalipay. Pananglitan, tungod kay ang katawhan ni Jehova nagapasundayag sa maong mga hiyas sama sa gugma ug kalumo, ang malipayong panimalay daghan sa ilang taliwala. Kon ang bana ug asawa nagapakiglabot sa usag usa diha sa kalumo, ang ilang mga anak mapadako diha sa usa ka malinawong palibot, dili diha sa usa ka pamilyang naanad na sa masakit nga mga pulong ug mga lihok. Samtang ang amahan mohatag sa iyang mga anak ug tambag diha sa kalumo, kini dunay maayong epekto diha sa ilang batan-ong mga hunahuna, ug ang malumo nga espiritu malagmit gayod nga mahimong bahin sa ilang pagkatawo. (Efeso 6:1-4) Ang malumog kinaiya motabang sa mga bana nga padayong higugmaon ang ilang mga asawa. Kini motabang sa mga asawa nga magpasakop sa ilang mga bana ug mopalihok sa mga anak sa pagsugot sa ilang mga ginikanan. Ang kalumo usab mopahinabo sa mga membro sa pamilya nga magbatog mapinasayloong espiritu nga makadugang sa kalipay.—Colosas 3:13, 18-21.
21. Sa lintunganay, unsang tambag ang gihatag ni apostol Pablo sa Efeso 4:1-3?
21 Ang malumog-kinaiya nga mga panimalay ug mga indibiduwal mopalambo sa kalipay sa mga kongregasyon nga ilang gipasakopan. Busa, ang katawhan ni Jehova kinahanglang tim-os nga maningkamot nga magmalumog-kinaiya. Gibuhat mo ba kana? Nangaliyopo si apostol Pablo sa isigka-dinihogang mga Kristohanon sa paglakaw nga takos sa ilang langitnong pagkatinawag, buhaton kini “uban sa bug-os nga pagkamapaubsanon sa hunahuna ug kalumo, uban ang hataas nga pailob, mag-inantosay sa usag usa diha sa gugma, kinasingkasing nga maningkamot aron mapatunhay ang espiritu sa panaghiusa pinaagi sa panagdait nga nagbugkos kaninyo.” (Efeso 4:1-3) Ang mga Kristohanon nga dunay yutan-ong paglaom kinahanglan usab nga magpasundayag ug kalumo ug ubang diyosnong mga hiyas. Kini maoy dalan nga mopatunghag tinuod nga kalipay. Pagkamalipayon gayod ang mga malumog-kinaiya!
Unsaon Nimo Pagtubag?
◻ Nganong ang mga tawo nga malumog-kinaiya malipayon?
◻ Unsay kahulogan sa pagkamalumog-kinaiya?
◻ Sa unsang paagi ang kalumo maugmad?
◻ Unsa ang pipila ka kaayohan sa kalumo?