Pagsagubang sa Kamingaw Diha sa Pag-alagad sa Diyos
GISUGO ni Jesu-Kristo ang iyang mga sumusunod: “Panglakaw kamo . . . ug paghimog mga tinun-an sa katawhan sa tanang kanasoran.” (Mateo 28:19) Alang sa daghang Kristohanon, ang pagtuman niining maong sugo nagkahulogan sa pagdawat sa malisod nga mga kahimtang sa halayong dapit. Ang nagapanawng mga magtatan-aw, ang ilang mga asawa, ug ang uban pa mibiya sa daghang butang alang sa pag-alagad sa Diyos. Ang kamingaw mahimong usa ka tinuod nga hagit alang niining tanang mga Saksi ni Jehova.
Ang kamingaw mahitabo sa dihang dad-on ug balik sa imong panumdoman ang imong mga hunahuna ngadto sa seguridad ug gugma sa makalilipayng kagahapon. Kini mopahinabog tumang emosyon nga ikaw magmasulob-on ug dili arang makapadayon. Gani, human ibaligya ang ilang mga kabtangan ug migastog dako sa pag-adto sa usa ka langyawng yuta, ang pipila wala magpadayon sa ilang mga plano ug namauli. Sila gidaog sa kamingaw.
Ang maong mga pag-atake sa mga emosyon sagad mahitabo human sa unang pagbalhin, apan alang sa pipila kini magpadayon sa tibuok kinabuhi. Human mahilayo kapin sa 20 ka tuig, si Jacob ‘nangandoy pag-ayo sa pag-adto sa balay sa iyang amahan.’ (Genesis 31:30) Kinsay makadahom nga mag-antos sa kamingaw? Unsay makapukaw niini? Sa unsang paagi masagubang sa usa ang maong mga pagbati?
Unsay Makapukaw sa Kaguol?
Ang kamingaw makaapektar kang bisan kinsa. Si Amytis, nga usa ka anak babaye ni haring Astyages sa Media, dayag nga may dakong katarongan sa pagkalipay: mga bahandi, dungog, usa ka maanindot nga balay. Bisan pa, siya gimingaw kaayo sa kabukiran sa Media nga ang iyang bana, si Haring Nabucodonosor, nagtukod sa nagabitayng mga tanaman sa Babilonya sa paningkamot sa paglingaw kaniya.
Ang kamingaw ilabinang masulayon sa dihang ang kinabuhi daw mas malisod kay sa panahong wala pa mobalhin ang usa ka tawo. Sa dihang ang katawhan sa Juda nahimong mga bihag, sila miagulo: “Haduol sa mga suba sa Babilonya—didto nanglingkod kami. Nanghilak usab kami sa nahinumdom kami sa Sion. Unsaon namo pag-awit sa alawiton ni Jehova diha sa langyawng yuta?”—Salmo 137:1, 4.
Daghang butang ang makapukaw sa kawalay kalipay tungod sa kamingaw. Si Terri, kinsa mibiya sa Canada, miingon: “Usa ka adlaw nataktak sa libro ang usa ka letrato sa pamilya. Sa akong pagpunit niini, kalit akong nalumsan sa bul-og sa kamingaw, ug mihilak ako.” Si Chris, nga taga-Inglaterra kinsa mibalhin ngadto sa mas kabos nga nasod, miangkon: “Ang pagkadungog lamang sa usa ka karaang awit o makasimhot sa pamilyar nga sud-an makapukaw kanako sa paghandom sa mga butang nga akong gibiyaan.”—Itandi ang Numeros 11:5.
Sagad hinungdan usab ang suod nga relasyon sa pamilya. Si Roseli, usa ka taga-Brazil nga karon nagpuyo sa kasikbit nga nasod, mikomento: “Maguol ako dihang makabalitag dili maayo gikan sa balay ug wala ako didto aron makabulig. Usahay mosamot kini kon wala akoy mabalitaan ug mosugod sa paghunahunag mga butang.” Si Janice mibalhin gikan sa Amerika del Norte ngadto sa gamayng lungsod sa tropikal nga dapit sa Amazon. Matud niya: “Mingawon ako kon makabalitag maayo gikan sa amo. Mabalitaan nako nga pagkaalegri nila, ug nangandoy ako nga makauban sila.”
Dili lamang pagbiyag mga tawo ang mopahinabog kamingaw. Matud pa ni Linda: “Mapikal ako kon dili ako mahibalo kon asa paliton ang gikinahanglan nakong mga butang. Wala ako mahibalo sa prisyo o kon unsaon pagbarter. Ang pagpanag-iyag kotse mahal kaayo, ug kanunay akong maduso samtang munas ginhawa nakong paningkamot nga makasakay sa naghuot nga publikong sakyanan. Kini nakapamingaw gayod nako sa amoa.” Mikomento bahin sa kal-ang sa kultura ug ekonomiya, si Janet miingon: “Ang kawalad-on mao ang nakapaguol kanako. Wala gayod ako makakita sukad ug mga tawo nga nagpakilimos alang sa pagkaon, o dagkong mga pamilya nga nagpuyo sa usa lamang ka kuwarto nga walay gripo. . . . Ang maong mga butang makapaguol kaayo kanako nga gibati kong dili ako makadugay pagpuyo didto.”
Pagsagubang sa Imong mga Pagbati
Dili kita angay maulaw bahin sa kusganong emosyonal nga mga pagbati alang sa mga tawo nga atong gihigugma o alang sa pamilyar nga mga palibot nga atong namat-an. Gihatagan kita ni Jehova nga Diyos ug mga pagbati aron matagamtam nato ang mainit personal nga mga relasyon. Ang Kristohanong mga magtatan-aw sa kongregasyon sa Efeso maoy mga hamtong sa emosyon nga mga lalaki. Apan unsay nahitabo sa dihang naghinapos na ang pagduaw kanila ni apostol Pablo? Aw, “nahitabo taliwala kanilang tanan ang dili tiaw nga pagpanghilak, ug ilang gigakos si Pablo sa liog ug mihalok kaniya nga mabination”! (Buhat 20:37) Siyempre, kadtong maong panghitabo wala maglangkit sa kamingaw. Bisan pa, kana sa pagkatinuod naghatag kanatog butang nga angay hunahunaon. Normal nga kita adunay mga pagbati, apan dili nato kana tugotan nga mogahom kanato. Nan, sa unsang paagi malamposon nimong masagubang ang kamingaw?
Ang pagkat-on sa pagsulti sa lokal nga pinulongan maoy usa ka yawi aron mobating nahiluna na. Hayan mosamot ang mga pagbati sa kamingaw kon may babag ang komunikasyon tungod kay kinahanglan mong makiglabot sa langyawng pinulongan. Busa, kon mahimo, tun-i pagbasa ug pagsulti ang pinulongan sa rehiyon una ka mobalhin didto. O kaha, itunong ang pagtagad sa mga pagtuon sa pinulongan sulod sa unang pipila ka semana human sa imong pag-abot. Mao kanang panahona nga ikaw dasig pa kaayo ug busa may paglaom nga makakat-on niini. Kon imong gugolon kining maong mga semana sa pagtuon sa pinulongan lamang, sa dili madugay malingaw ka nga makig-estorya, ug kana makatabang sa paghupay sa mga pagbati sa kamingaw.
Pagpakighigala dayon, kay kini motabang kanimo sa pagbati nga ikaw sama rag anaa sa kaugalingong lugar. Ang kongregasyon sa mga Saksi ni Jehova mao ang kinamaayohang dapit sa paghimog tinuod nga mga higala. Paghimog unang lakang ug magmaikag sa uban. Paningkamot nga mahibalo ka bahin sa ilang kagikan, sa ilang pamilya, sa ilang mga suliran, ug sa ilang mga interes. Dapita ang isigka-magtutuo sa imong balay. Sa baylo, imong makita nga ang uban maikag kanimo.
Taliwala sa katawhan sa Diyos, ang panaghigala mahimong ingon ka suod sa relasyon sa pamilya. Si Jesus miingon: “Si bisan kinsa nga nagabuhat sa kabubut-on sa Diyos, kini siya ang akong igsoong lalaki ug igsoong babaye ug inahan.” (Marcos 3:35) Gipasaligan usab ni Kristo ang iyang mga sumusunod: “Walay usa nga nagbiya ug balay o mga igsoong lalaki o mga igsoong babaye o inahan o amahan o mga anak o kaumahan alang kanako ug alang sa maayong balita nga dili makabaton ug usa ka gatos ka pilo karon niining yugtoa sa panahon, mga balay ug mga igsoong lalaki ug mga igsoong babaye ug mga inahan ug mga anak ug kaumahan, nga may mga paglutos, ug sa umaabot nga sistema sa mga butang kinabuhing walay-kataposan.” (Marcos 10:29, 30) Uban nianang maong kahibulongang espirituwal nga panag-igsoonay, kita wala mag-inusara, bisan diha sa usa ka bag-ong nasod.
Ang pag-amping sa panaghigala uban niadtong taga-ato makatabang usab sa pagsagubang sa kamingaw. Hayan makuratan ka nga karong nakabalhin ka imong makita nga, ang komunikasyon pinaagig sulat mas makahuloganon, sanglit imo gayod tingaling palandongon ug maayo ang imong mga pulong. Adunay makalilipayng mga butang nga ikasugilon. Si Janet, nga gihisgotan sa sinugdan, misugyot: “Ang long distance nga pagtelepono mahal kaayo, apan ang pagpadalag girekord sa teyp nga mga pulong pinaagig koreyo barato. Ang pagpakigsulti sa usa ka makina daw bakikaw sa sinugdan. Apan, kon makig-estorya kag tawo nga adunay mikropono sa tunga kaninyo, kini sayon ug makaiikag.” Tingali mohangyo ka usab nga padad-an ug rekording sa cassette ingong tubag.
Si Shirley, kinsa gikan sa Tinipong Bansa mibalhin ngadto sa Latin Amerika sa miaging 25 ka tuig, miingon: “Kanunay akong mosulat bahin sa makapalig-ong mga kasinatian inay mga suliran. Kini nakadasig sa uban sa padayong pagsulat kanako.” Apan, pagbantay. Ang sobrang pagpadalag sulat makapugong kanimo sa paghimog bag-ong mga higala. Si Del, kinsa mibalhin gikan sa Canada ngadto sa laing nasod, miingon: “Ayaw gayod pagpirme sa balay nga maghunahuna sa mga butang imong gimingawan. Gawas hinuon, ug kalipayi ang imong bag-ong lokasyon.”
Sayra ang mga kustombre, kasaysayan, tiaw, ug makaiikag ug maanindot nga mga dapit sa bag-ong nasod. Kini makatabang kanimo sa dili pagtumong sa imong hunahuna sa negatibong mga butang. Ug kon buot nimong magpabilin sa imong gibalhinan, labing maayo nga dili ka moduaw dayon o moduaw kanunay sa imong yutang natawhan. Nagkinahanglag panahon aron makahimog bag-ong mga higala ug maanad sa bag-ong mga palibot. Ang tagdugay nga bakasyon sa imong pinuy-anan kanhi makabalda nianang maong proseso. Sa dihang napahiluna ka na sa bag-o nimong pinuy-anan, malipay ka sa pagbakasyon sa kanhi nimong pinuy-anan—ug dayon mobalik. Kasamtangan, magmapuliki sa pagpalig-on sa imong pagkawili sa imong bag-ong pinuy-anan.
Padayon sa Pagtan-aw sa Unahan
Gihatag ni Jehova kanato ang tibuok yuta ingong atong pinuy-anan. (Salmo 115:16) Uban sa malipayong Kristohanong espiritu, ang kinabuhi mahimong makalilipay sa bisan haing nasod. Kon ikaw mobalhin aron ipalambo ang intereses sa Gingharian ug iwali ang maayong balita sa laing nasod o bisan asa sulod sa imong yutang natawhan, himoa kana uban ang malipayong kahinam. Kahinangpi nga makakita ug bag-ong mga higala, tun-i ang lahi nga mga kustombre, paghimog mga tinun-an, o paghimog magantihong mga butang diha sa pag-alagad sa Diyos.
Si Jehova nga Diyos usa ka Higala nga kanunay magauban kanimo, bisan asa ka pa. (Salmo 94:14; 145:14, 18) Busa magmasuod kaniya diha sa pag-ampo. (Roma 12:12) Kini makatabang kanimo sa pagsilsil diha sa hunahuna sa imong katuyoan sa kinabuhi ingong alagad sa Diyos. Gisilsil ni Abraham ug Sarah sa hunahuna ang ilang katuyoan sa dihang mibiya sila sa ilang hamugaway nga balay sa dakbayan sa Ur. Sa pagsugot sa sugo ni Jehova, ilang gibiyaan ang mga higala ug mga paryente. (Buhat 7:2-4) Kon kanunay pa nilang gihinumdoman ug gipangandoy ang dapit nga ilang gibiyaan, sila may higayon sa pagbalik. Apan sila nagpangab-ot sa mas maayong dapit—sa ulahi kinabuhi sa usa ka paraisong yuta ubos sa langitnong Gingharian sa Diyos.—Hebreohanon 11:15, 16.
Ang pagwali sa langyawng mga natad o dapit nga dako ang panginahanglan alang sa mga magmamantala sa Gingharian diha sa inyong yutang natawhan mahimong mahagiton gayod. Apan kana usab usa ka mabungahon ug labing magantihong buluhaton. (Juan 15:8) Ug kon sa temporaryo madaog ka sa negatibong mga hunahuna, kini mabuntog pinaagi sa pagtisok sa imong tumong diha sa hunahuna ug magalantaw sa unahan. Usa ka dalaga nga misyonaryo miingon: “Sa dihang bation akog kasubo, sulayan nako paghunahuna ang bag-ong kalibotan ug kon sa unsang paagi ang tanang katawhan mahimong usa ka pamilya.” Ang makalilipay nga mga hunahuna nga sama niini makatabang kanimong magpabiling malipayon ug dili madaog sa kamingaw.
[Hulagway sa panid 29]
Ang kamingaw dili angayng makabalda sa Kristohanong ministeryo