Pag-alagad Kang Jehova Ingon nga Nahiusang Pamilya
SUMALA SA GIASOY NI ANTONIO SANTOLERI
Ang akong amahan 17 anyos pa sa mibiya siya sa Italya niadtong 1919. Milalin siya ngadto sa Brazil aron mangitag maarang-arang nga kinabuhi. Sa ngadtongadto, nakapanag-iya siyag usa ka barberiya sa usa ka gamayng lungsod sa interyor sa estado sa São Paulo.
USA KA adlaw niadtong 1938, sa dihang ako siyete anyos pa, nakaangkon si Papa sa Brasileira nga bersiyon sa Bibliya gikan sa usa ka tawo nga mihapit sa iyang barberiya. Duha ka tuig sa ulahi nasakit nga grabe si Mama ug nagpabiling inutil hangtod sa iyang pagkamatay. Nasakit usab si Papa, busa kaming tanan—si Mama, si Papa, akong igsoong babayeng si Ana, ug ako—miipon sa mga paryente sa siyudad sa São Paulo.
Panahon sa akong pag-eskuyla sa São Paulo, ako nahimong himasa kaayo, ilabina bahin sa makasaysayanhong mga sinulat. Nahingangha ako nga panagsang gihisgotan niana ang Bibliya. Ang usa ka librong piksiyon, nga akong nahulaman gikan sa publikong librarya sa São Paulo, makadaghang naghisgot sa Wali sa Bukid. Kadto ang panahong mihukom ako nga magbaton ug Bibliya aron basahon ang maong wali sa akong kaugalingon. Gipangita nako ang Bibliya nga napanag-iya ni Papa katuigan nga miagi ug sa kataposan nakaplagan kana ilalom sa usa ka kaban, diin kana nahimutang sulod sa pito ka tuig.
Katoliko ang among pamilya, mao nga wala gayod ako dasiga sa pagbasa sa Bibliya. Sa maong panahon, nga nagkinaugalingon, nakat-onan nako ang pagpangita sa mga kapitulo ug mga bersikulo. Nalipay kaayo akong nagbasa dili lamang sa Wali sa Bukid kondili hasta sa tibuok nga basahong Mateo ug sa ubang mga basahon sa Bibliya. Ang labing nakapahingangha kanako mao ang tagingting sa kamatuoran nga uban niana gipadayag ang mga pagtulon-an ug mga milagro ni Jesus.
Kay nakaamgo nga lahi kaayo ang Katolikong relihiyon gikan sa akong nabasa sa Bibliya, misugod ako pagtambong sa Presbyterianong Simbahan, ug si Ana mikuyog kanako. Bisan pa niana, gibati ko gihapon ang kahaw-ang diha sa akong kasingkasing. Sulod sa mga tuig ako madasigong nangita sa Diyos. (Buhat 17:27) Usa ka bituonong gabii, sa dihang ako naghinuktok, ako nahibulong, ‘Nganong ania man ako dinhi? Unsa ang katuyoan sa kinabuhi?’ Ako nangitag hilit nga dapit sa tugkaran, miluhod, ug miampo, ‘Ginoong Diyos! Kinsa ka ba? Unsaon nako pagkaila kanimo?’ Ang tubag miabot wala madugay human niadto.
Pagkakat-on sa Kamatuoran sa Bibliya
Usa ka adlaw niadtong 1949, usa ka batan-ong babaye miduol kang Papa samtang nanaog siya sa usa ka bus. Siya mitanyag kaniya sa mga magasing Bantayanang Torre ug Pagmata! Misuskribir siya sa Bantayanang Torre ug gihangyo siya nga moduaw sa among balay, nga misaysay nga siya may duha ka anak nga nagtambong sa Presbyterianong Simbahan. Panahon sa pagduaw sa maong babaye, iyang gibilin ang librong Children kang Ana ug gisugdan ang pagtuon sa Bibliya uban kaniya. Sa ulahi miduyog ako sa pagtuon.
Niadtong Nobyembre 1950 mitambong kami sa among unang kombensiyon sa mga Saksi ni Jehova. Didto giluwatan ang librong “Pasagdi ang Diyos Maminatud-on,” ug among gipadayon ang among pagtuon sa Bibliya nga gigamit kanang libroha ingong among giya. Sa wala madugay naila namo nga among nakaplagan ang kamatuoran, ug sa Abril 1951 kami nabawtismohan ingong simbolo sa among pagpahinungod kang Jehova. Si Papa nagpahinungod pipila ka tuig sa ulahi ug namatayng matinumanon sa Diyos niadtong 1982.
Malipayon sa Bug-os-Panahong Pag-alagad
Niadtong Enero 1954, sa dihang ako 22 anyos pa, nadawat ako aron mag-alagad sa sangang buhatan sa mga Saksi ni Jehova, nga gitawag ug Bethel. Sa pag-abot didto, natingala ako sa pagkahibalong ang usa ka lalaking magulang lang ug duha ka tuig kanako, si Richard Mucha, mao ang magtatan-aw sa sanga. Sa 1955, sa dihang mitungha ang panginahanglan alang sa mga alagad sa sirkito, sumala sa pagtawag niadto sa nagapanawng mga magtatan-aw, ako nalakip sa lima ka lalaki nga gidapit sa pagpakig-ambit sa maong pag-alagad.
Ang akong asaynment mao ang estado sa Rio Grande do Sul. Dihay 8 lamang ka kongregasyon sa mga Saksi ni Jehova sa pagsugod nako, apan sulod sa 18 ka bulan 2 ka bag-ong mga kongregasyon ug 20 ka nahilit nga mga grupo ang natukod. Niining dapita karong adlawa, adunay 15 ka sirkito sa mga Saksi ni Jehova, nga ang matag usa may mga 20 ka kongregasyon! Sa kataposan sa 1956, ako gipahibalo nga ang akong sirkito nabahin sa upat ka mas gagmayng mga sirkito nga pagaalagaran sa upat ka alagad sa sirkito. Niadtong panahona ako gisultihan sa pagbalik sa Bethel alang sa usa ka bag-ong asaynment.
Sa akong katingala ug kalipay, ako naasayn ngadto sa amihanang Brazil ingong alagad sa distrito, nga usa ka nagapanawng ministro nga nag-alagad sa ubay-ubayng mga sirkito. Ang Brazil niadto may 12,000 ka ministro sa mga Saksi ni Jehova, ug ang nasod may duha ka distrito. Si Richard Wuttke nag-alagad sa habagatan, ug akoa ang distrito sa amihanan. Sa Bethel kami gibansay sa pagpaandar sa usa ka projector aron ipasalida ang mga pelikulang gigama sa mga Saksi ni Jehova, ang The New World Society in Action ug ang The Happiness of the New World Society.
Niadtong mga adlawa lahi kaayo ang pagbiyahe. Walay usa sa mga Saksi ang may awto, mao nga mibiyahe ako pinaagig baroto, bangka, karomata, kabayo, bagon, trak, ug kas-a pinaagig ayroplano. Kulbahinam ang paglupad ibabaw sa lasang sa Amazon nga milandig sa Santarém, usa ka siyudad nga tungatunga sa Belém sa baba sa Amazon ug sa Manaus, ang kaulohan sa Estado sa Amazonas. Ang mga alagad sa distrito niadto may diyutay rang mga sirkitong asembliya nga pagaalagaran, busa gigugol nako ang daghan nakong panahon sa pagpasalida sa mga pelikula sa Sosyedad. Sa mas dagkong mga siyudad, ginatos ang mitambong.
Ang labing nakapahingangha kanako sa amihanang Brazil mao ang rehiyon sa Amazon. Samtang ako nag-alagad didto sa Abril 1957, ang Subang Amazon ug ang mga dagkong sapa niini miawas sa ilang mga pangpang. Ako nakapribilehiyo sa pagpasalida sa usa sa mga pelikula sa lasang, nga nagtaod sa giayom-ayom nga eskrin tali sa duha ka kahoy. Ang koryente alang sa projector naggikan sa usa ka lantsa nga giangkla sa duol nga suba. Kadto ang unang pelikula nga sukad nakita sa kadaghanan sa tumatan-aw.
Sa wala madugay human niadto ako mibalik sa Bethel nga pag-alagad, ug sa sunod nga tuig, sa 1958, ako nakapribilehiyo sa pagtambong sa makasaysayanhong “Balaang Kabubut-on” Internasyonal nga Asembliya sa mga Saksi ni Jehova, sa New York City. Ang mga delegado gikan sa 123 ka nasod nahilakip sa 253,922 nga mipuno sa Yankee Stadium ug sa nait nga Polo Grounds sa kataposang adlaw niadtong walo-ka-adlaw nga kombensiyon.
Pagkalipay sa mga Kausaban sa Akong Kinabuhi
Wala madugay sa akong paghibalik sa Bethel, akong nailaila si Clara Berndt, ug sa Marso 1959 kami nagminyo. Giasayn kami sa sirkitong buluhaton sa estado sa Bahia, diin mialagad kami sulod sa mga usa ka tuig. Si Clara ug ako makahinumdom pang malipayon sa pagkamapaubsanon, pagkamaabiabihon, kasibot, ug gugma sa mga igsoon didto; sila kabos sa materyal apan dato sa mga bunga sa Gingharian. Unya gibalhin kami ngadto sa Estado sa São Paulo. Maoy didto, niadtong 1960, nga namabdos ang akong asawa, ug kinahanglang mobiya kami sa bug-os-panahong pag-alagad.
Mihukom kami sa pagbalhin ngadto sa usa ka dapit sa estado sa Santa Catarina, diin ang akong asawa natawo. Ang among anak lalaki, si Gerson, mao ang panganay sa among lima ka anak. Gisundan siya ni Gilson sa 1962, Talita sa 1965, Tárcio sa 1969, ug Janice sa 1974. Tungod kang Jehova ug sa maayong tambag nga iyang gitagana, kami nakaatubang sa hagit sa pagmatuto kanila diha sa “disiplina ug mapasiboong pagdumala-sa-kaisipan ni Jehova.”—Efeso 6:4.
Giisip namo nga bililhon ang matag usa sa among mga anak. Gipahayag pag-ayo sa salmista ang among mga pagbati: “Tan-awa! Ang mga anak maoy panulondon gikan ni Jehova.” (Salmo 127:3) Bisan pa sa mga suliran, giatiman namo ang among mga anak sama nga among atimanon ang bisan unsang “panulondon gikan ni Jehova,” nga nagbutang sa hunahuna sa mga instruksiyon nga makaplagan diha sa iyang Pulong. Daghan ang mga ganti. Naghatag kanamog di-ikabatbat nga kalipay sa dihang ang lima nga nagsunod, separado, ug sa ilang kaugalingong kabubut-on nagpahayag sa ilang tinguha nga mabawtismohan ingong simbolo sa ilang pagpahinungod kang Jehova.—Ecclesiastes 12:1.
Ang mga Gipili sa Among mga Anak
Nalipay kami sa labihan sa dihang si Gerson, wala madugay pagkahuman sa usa ka kurso sa data processing, miingon nga buot niyang mag-alagad sa Bethel, sa ingon mipili sa bug-os-panahong ministeryo inay sa usa ka propesyonal nga karera. Apan sa sinugdan ang kinabuhi sa Bethel dili sayon alang kang Gerson. Human sa pagduaw kaniya sa dihang siya upat pa lang ka bulan sa Bethel, ako dulot nga natandog sa kasubo nga gibanaag sa iyang nawong sa among pagbiya. Sa pangluyo nga espeho sa among kotse, akong nakita nga nagtan-aw siya kanamo hangtod nga misaylo na kami sa unang kurbada sa karsada. Napunog mga luha ang akong mga mata nga kinahanglang mohunong ako sa daplin sa karsada una mopadayon sa among 700-kilometros nga biyahe sa pagpauli sa balay.
Si Gerson nakaangay gayod sa Bethel. Human sa pagpuyo didto sa duolag unom ka tuig, siya naminyo kang Heidi Besser, ug silang duha nag-alagad sa Bethel sulod sa laing duha ka tuig. Unya si Heidi namabdos, ug kinahanglan nga mobiya sila. Ang ilang anak babaye, si Cintia, nga karon sayes anyos na, kuyog nila sa ilang mga buluhaton sa Gingharian.
Wala madugay human sa una namong pagduaw kang Gerson sa Bethel, si Gilson, kinsa bag-o pang nakahuman sa iyang unang tuig sa kursong business administration, miingon nga buot usab niyang mag-alagad didto. Ang iyang mga plano mao nga ipadayon niya ang iyang kurso sa negosyo human sa pag-alagad sa usa ka tuig sa Bethel. Apan ang iyang mga plano nausab, ug siya nagpabilin sa pag-alagad sa Bethel. Niadtong 1988 siya naminyo kang Vivian Gonçalves, usa ka payunir, sumala sa pagtawag sa bug-os-panahong mga ministro. Sukad niadto, sila nag-alagad nga magkauban sa Bethel.
Ang among mga kalipay nagpadayon sa dihang ang ikatulo namong anak, si Talita, mipili sa pagsulod sa payunir nga pag-alagad sa 1986 human sa pagkuhag usa ka kurso sa drafting. Tulo ka tuig sa ulahi siya gidapit usab sa Bethel. Sa 1991 siya naminyo kang José Cozzi, kinsa nakaalagad na sa Bethel sulod ug napulo ka tuig. Sila nagpadayon didto ingong magtiayon.
Ang akong asawa ug ako nalipay na usab sa dihang si Tárcio, ang sunod nga manghod, misubli sa samang mga pulong nga among nabatian sa tulo na ka beses, “Papa, buot kong moadto sa Bethel.” Nadawat ang iyang aplikasyon, ug sa 1991 siya usab misugod sa pag-alagad sa Bethel, diin nagpabilin siya hangtod sa 1995. Kami malipayon nga iyang gigamit ang iyang kusog sa pagkabata sa pagpauswag sa intereses sa Gingharian ni Jehova niining paagiha sulod sa kapin sa tulo ka tuig.
Ang among kinamanghorang anak, si Janice, mihimo sa iyang desisyon sa pag-alagad kang Jehova ug nabawtismohan sa edad nga 13. Panahon sa iyang pag-eskuyla, siya nag-alagad nga oksilyare payunir sulod sa usa ka tuig. Dayon, niadtong Septiyembre 1, 1993, siya misugod ingong usa ka regular payunir sa among kongregasyon dinhi sa siyudad sa Gaspar.
Ang Malamposong Dalan
Unsa ang sekreto sa paghiusa sa usa ka pamilya diha sa pagsimba kang Jehova? Dili ako motuo nga adunay madyik nga pormula. Gitagana ni Jehova ang tambag diha sa iyang Pulong aron sundon sa Kristohanong mga ginikanan, busa ang tanang dungog angay nga moadto kaniya alang sa maayong mga resulta nga among napahimuslan. Sa yano among gipaningkamotan ang pagsunod sa iyang mga direksiyon. (Proverbio 22:6) Ang tanan namong anak nakapanunod sa Latino nga pagkasentimental gikan kanako ug sa praktikal nga Alemang pagkalig-on gikan sa ilang inahan. Apan ang labing hinungdanong butang nga ilang nadawat gikan kanamo mao ang espirituwal nga panulondon.
Ang among pamilyahanong kinabuhi nasentro sa intereses sa Gingharian. Ang pag-una sa maong intereses dili sayon. Pananglitan, kami naglisod sa pagpadayon kanunay sa regular nga pagtuon sa Bibliya sa pamilya, apan wala gayod kami mosurender. Sukad sa ilang unang mga adlaw sa kinabuhi, ang matag bata gidala ngadto sa Kristohanong mga tigom ingon man ngadto sa mga asembliya ug mga kombensiyon. Sakit lamang o ubang emerhensiya ang nagpugong kanamo sa pagtambong. Dugang pa, sa linghod nga edad, ang mga bata mikuyog kanamo sa Kristohanong ministeryo.
Sa dihang sila mga diyes anyos na, ang mga bata misugod sa paghatag ug mga pakigpulong sa Tunghaan sa Teokratikanhong Ministeryo. Gitabangan namo sila sa pag-andam sa ilang unang mga pakigpulong, nga nagdasig kanila sa paggamit ug outline inay manuskrito. Sa ulahi, ang matag usa nag-andam sa iyang kaugalingong pakigpulong. Gawas pa, sa dihang sila tali sa mga edad nga 10 ug 12, sila sa matag usa misugod sa pagpakig-ambit nga regular sa pagsangyaw. Kadto mao lamang ang dalan sa kinabuhi nga ilang nasayran.
Ang akong asawa, si Clara, may bililhong papel sa pagmatuto sa among mga anak. Kada gabii, sa dihang sila bata pa kaayo—ang panahong masuhop sa utok sa bata ang tanang itudlo kaniya nga samag espongha—si Clara magbasa ug usa ka estorya sa Bibliya ngadto kanila ug mag-ampo uban sa matag usa. Gipahimuslan niyag maayo ang mga librong Gikan sa Paraisong Nawala Ngadto sa Paraisong Nabatonan Pag-usab, Pagpatalinghog sa Dakong Magtutudlo, ug Akong Basahon sa mga Estorya sa Bibliya.a Sa dihang nabatonan na, gigamit usab namo ang mga tabang sa pandungog ug panan-aw nga gitagana sa mga Saksi ni Jehova.
Ang among kasinatian ingong Kristohanong mga ginikanan nagpamatuod nga ang mga bata nagkinahanglag matag-adlaw nga pagtagad. Ang dakong gugma, personal nga interes, ug dakong panahon nahilakip sa pangunang mga panginahanglan sa mga bata. Dili lamang nga giisip namo ingong among responsabilidad isip ginikanan ang pagtagana sa maong mga panginahanglan kutob sa among maarangan apan naani ang dakong kalipay sa pagtagana niana.
Tinuod, makapatagbaw sa mga ginikanan nga masinati ang katumanan sa mga pulong sa Salmo 1273-5: “Tan-awa! Ang mga anak maoy usa ka panulondon gikan ni Jehova; ang mga bunga sa tiyan maoy usa ka ganti. Sama sa mga udyong diha sa kamot sa usa ka kusgan nga tawo, mao man usab ang mga anak sa pagkabatan-on. Malipayon ang kusgan nga tawo nga nagpuno sa iyang baslayan kanila.” Ang pag-alagad kang Jehova ingong nahiusang pamilya nakahatag gayod kanamo ug kalipay!
[Footnote]
a Tanan gipatik sa Watchtower Bible and Tract Society of New York, Inc.
[Hulagway sa panid 26]
Si Antonio Santoleri uban sa iyang pamilya