1-3. Unsa ang paagi sa pagsulod ni Jesus sa Jerusalem, ug nganong ang pipila sa panon sa mga tumatan-aw mahimong natingala?

NAKISAW ang Jerusalem. Taliabot ang usa ka bantogang tawo! Didto sa gawas sa siyudad, ang mga tawo nagtapok sa daplin sa dalan. Maikagon silang moabiabi sa maong tawo, kay nag-ingon ang pipila nga siya maoy manununod ni Haring David ug ang may katungod nga Magmamando sa Israel. Ubay-ubay ang nagdalag mga palwa sa palma aron ikayabkayab sa pag-abiba kaniya; ang uban nagbuklad ug mga besti ug nagkatag ug mga palwa diha sa dalan aron mahimong hapsay ang iyang agian. (Mateo 21:7, 8; Juan 12:12, 13) Ang daghan lagmit naghunahuna kon unsa kaha ang iyang paagi sa pagsulod.

² Ang pipila mahimong nagdahom ug magarbohong pasundayag. May nailhan silang inilang mga tawo nga misulod sa siyudad sa magarbohong paagi. Pananglitan, si Absalom nga anak ni David nagproklamar sa iyang kaugalingon ingong hari; siya may 50 ka tawong nagdagan nga nag-una sa iyang karo. (2 Samuel 15:1, 10) Gipangayo sa Romanong magmamando nga si Julio Cesar ang mas magarbohong pasundayag; usa ka higayon siya ang nanguna sa usa ka prosesyon sa kadaogan abot sa kapitolyo sa Roma, nga giabayan ug 40 ka elepante nga nagdalag mga lampara sa tuo ug sa wala niyang kiliran! Apan sa maong panahon, ang katawhan sa Jerusalem nagpaabot ug mas bantogang tawo. Kon kaha bug-os nasabtan o wala sa mga panon sa katawhan, siya ang Mesiyas, ang labing bantogang tawo nga nabuhi sukad. Hinuon, pagsulod niadtong umaabot nga Hari, ang pipila mahimong natingala.

³ Wala silay nakitang karo, walay mga magdadagan, walay mga kabayo—ug labi pang walay mga elepante. Wala, si Jesus nagsakayg ordinaryo lang nga kargahanang hayop, usa ka asno.a Walay nindot nga dayandayan ang nagsakay o ang iyang gisakyan. Imbes mahal nga montura, pipila lang ka besti ang gihanig sa suod nga mga sumusunod ni Jesus sa bukobuko sa hayop. Nganong gipalabi ni Jesus ang pagsulod sa Jerusalem sa ordinaryong paagi, sa dihang ang dili kaayo inilang mga tawo nangayo man ug mas magarbohong pasundayag?

4. Unsay gitagna sa Bibliya bahin sa paagi sa pagsulod sa Mesiyanikong Hari sa Jerusalem?

⁴ Si Jesus nagtuman sa tagna: “Paglipay sa hilabihan . . . Singgit sa kadaogan, Oh anak nga babaye sa Jerusalem. Tan-awa! Ang imong hari moanha kanimo. Siya matarong, nga magdalag kaluwasan, mapainubsanon ug nagsakay sa asno.” (Zacarias 9:9) Kining tagnaa nagpakita nga ang Dinihogan sa Diyos, ang Mesiyas, may adlaw rang mopadayag sa iyang kaugalingon ngadto sa katawhan sa Jerusalem ingong tinudlo sa Diyos nga Hari. Dugang pa, ang iyang paagi mismo sa pagpadayag, apil ang hayop nga iyang gipiling sakyan, magpadayag ug maayo kaayong hiyas sa iyang kasingkasing—pagkamapainubsanon.

5. Nganong ang pagkamapainubsanon ni Jesus makapatandog sa galamhan sa dihang ato kining palandongon, ug nganong hinungdanon kaayo nga kita makakat-on sa pagsundog kang Jesus niining bahina?

⁵ Ang pagkamapainubsanon ni Jesus maoy usa sa iyang labing madanihong mga hiyas, nga makapatandog sa galamhan sa dihang ato kining palandongon. Sumala sa atong gihisgotan sa miaging kapitulo, si Jesus lamang “ang dalan ug ang kamatuoran ug ang kinabuhi.” (Juan 14:6) Tin-aw nga walay usa sa bilyonbilyong tawo nga nabuhi sukad niining yutaa ang makatupong sa pagkahinungdanon sa Anak sa Diyos. Bisan pa niana, si Jesus wala gayod magpadayag bisan ug gamay kaayong garbo, nga maoy nagsakit sa di maihap nga mga tawong dili hingpit. Aron mahimong mga sumusunod sa Kristo, kinahanglang makigbisog kita nga dili magmapahitas-on. (Santiago 4:6) Hinumdomi, gidumtan ni Jehova ang pagkamapahitas-on. Busa, hinungdanon kaayo nga kita makakat-on sa pagsundog sa pagkamapainubsanon ni Jesus.

Hataas nga Kasaysayan sa Pagpakitag Pagkamapainubsanon

6. Unsay pagkamapainubsanon, ug sa unsang paagi nahibalo si Jehova nga ang Mesiyas magmapainubsanon?

⁶ Ang pagkamapainubsanon maoy pagpaubos sa hunahuna, pagkadili-mapahitas-on o pagkadili-magarbohon. Hiyas kini nga nagsukad sa kasingkasing ug mapadayag diha sa sinultihan, sa panggawi, ug sa pagpakiglabot sa uban. Sa unsang paagi nahibalo si Jehova nga ang Mesiyas magmapainubsanon? Nahibalo siya nga ang iyang Anak nagpabanaag sa iyang hingpit nga panig-ingnan sa pagkamapainubsanon. (Juan 10:15) Siya nakakita usab nga ang iyang Anak nagpasundayag sa pagkamapainubsanon. Sa unsang paagi matuod kana?

7-9. (a) Sa unsang paagi si Miguel nagpasundayag ug pagkamapainubsanon sa iyang pagpakigharong kang Satanas? (b) Sa unsang paagi masundog sa mga Kristohanon si Miguel sa pagpakitag pagkamapainubsanon?

⁷ Ang basahon ni Judas nagpadayag sa usa ka makaiikag kaayong pananglitan: “Dihang si Miguel nga arkanghel nakiglalis sa Yawa bahin sa lawas ni Moises, wala siya mangahas sa pagpakanaog ug hukom batok kaniya sa mapasipalahong mga pulong, kondili siya miingon: ‘Hinaot si Jehova magbadlong kanimo.’” (Judas 9) Ang Miguel maoy ngalan nga gipadapat kang Jesus—una pa ug pagkatapos sa iyang kinabuhi sa yuta—sa iyang papel ingong arkanghel, o pangulo sa langitnong panon sa mga anghel ni Jehova.b (1 Tesalonica 4:16) Apan, matikdi kon giunsa pagdumala ni Miguel ang maong pakigharong batok kang Satanas.

⁸ Ang asoy ni Judas wala magtug-an kanato kon unsay buot buhaton ni Satanas sa lawas ni Moises, apan kita makapaneguro nga ang Yawa may daotang katuyoan sa hunahuna. Buot niya tingaling iduso ang sayop nga paggamit sa patayng lawas niadtong matinumanong tawo diha sa bakak nga pagsimba. Bisan pag gisupak ni Miguel ang daotang laraw ni Satanas, iyang gipakita usab ang talagsaong pagpugong sa kaugalingon. Angay gayong badlongon si Satanas, apan si Miguel wala pa hatagi ni Jehova sa “awtoridad sa paghukom sa tanan” mao nga si Miguel mibati nga ang maong paghukom angayng magagikan lamang kang Jehova nga Diyos. (Juan 5:22) Ingong arkanghel, si Miguel nakabaton ug dakong awtoridad. Bisan pa niana, tungod sa pagkamapainubsanon, iya kadtong gitugyan kang Jehova imbes sulayan ang pag-ilog ug dugang awtoridad. Gawas pa sa pagkamapainubsanon, siya nagpakita usab ug pagkamakasaranganon, o kaamgohan sa iyang mga limitasyon.

⁹ Tungod sa usa ka katarongan, si Judas gigiyahan sa pagsulat bahin sa maong hitabo. Ikasubo, ang pipila ka Kristohanon sa adlaw ni Judas dili mapainubsanon. Sa pagkamapahitas-on, sila “nagsulting mapasipalahon bahin sa tanang butang nga wala gayod nila masabti.” (Judas 10) Pagkadaling madaog sa garbo ang dili hingpit nga mga tawo! Kon adunay gihimo diha sa Kristohanong kongregasyon nga wala nato masabti—tingali naglangkit sa usa ka desisyong gihimo sa lawas sa mga ansiyano—unsay atong reaksiyon? Kon kita mosulting negatibo ug masawayon bisan pag wala kita mahibalo sa tanang detalye luyo sa maong mga desisyon, dili kaha pagpakita kanag pagkadili-mapainubsanon? Maayo pa hinuon nga atong sundogon si Miguel o Jesus, nga magpugong sa paghukom sa mga butang nga bahin niana wala kita hatagi sa Diyos ug awtoridad.

10, 11. (a) Unsay nakapatalagsaon bahin sa pagkaandam sa Anak sa Diyos nga modawat sa iyang asaynment sa pag-anhi sa yuta? (b) Sa unsang paagi masundog nato ang pagkamapainubsanon ni Jesus?

¹⁰ Ang Anak sa Diyos nagpakita usab ug pagkamapainubsanon pinaagi sa pagdawat sa asaynment sa pag-anhi sa yuta. Palandonga kon unsay iyang gibiyaan. Siya ang arkanghel. Siya usab “ang Pulong”—ang Tigpamaba mismo ni Jehova. (Juan 1:1-3) Siya nagpuyo sa langit, ang “halangdong puloy-anan [ni Jehova] sa pagkabalaan ug himaya.” (Isaias 63:15) Bisan pa niana, “gihaw-asan [sa Anak] ang iyang kaugalingon sa tanan niyang nabatonan ug nahisamag ulipon; siya nahimong tawo.” (Filipos 2:7) Hunahunaa ra kon unsay nalangkit sa iyang asaynment sa yuta! Ang iyang kinabuhi gibalhin ngadto sa tagoangkan sa usa ka Hudiyong ulay, aron motubo didto sulod sa siyam ka bulan ug matawo. Siya natawo ingong way mahimo nga masuso diha sa panimalay sa usa ka kabos nga panday ug unya nagtuon sa paglakaw, midakodako, ug natin-edyer. Bisan pag siya hingpit, sa tibuok niyang pagkabatan-on siya padayong nagpasakop sa dili hingpit nga tawhanong mga ginikanan. (Lucas 2:40, 51, 52) Pagkatalagsaon nga pagkamapainubsanon!

¹¹ Masundog ba nato ang pagkamapainubsanon ni Jesus pinaagi sa kinabubut-ong pagdawat sa daw ubos usahay nga mga asaynment sa pag-alagad? Pananglitan, mahimong daw ubos ang atong asaynment sa pagsangyaw sa maayong balita sa Gingharian sa dihang ang mga tawo maoy dili matinagdanon, matamayon, o masupakon. (Mateo 28:19, 20) Apan, kon molahutay kita niining buluhatona, kita mahimong makatabang sa pagluwas ug mga kinabuhi. Bisan kon unsay kahimtang, daghan ang atong makat-onan bahin sa pagkamapainubsanon, ug atong masunod ang mga tunob sa atong Agalon, si Jesu-Kristo.

Pagkamapainubsanon ni Jesus Ingong usa ka Tawo

12-14. (a) Sa unsang paagi gipakita ni Jesus ang pagkamapainubsanon sa dihang siya gidayeg sa mga tawo? (b) Sa unsang mga paagi si Jesus mapainubsanong nakiglabot sa uban? (c) Unsay nagpakita nga ang pagkamapainubsanon ni Jesus maoy dili lamang usa ka matang sa pormalidad o pagpakitag maayong batasan?

¹² Sukad sa sinugdan hangtod sa kataposan sa iyang ministeryo sa yuta, si Jesus nailhan sa iyang pagkamapainubsanon. Iyang gipakita kana pinaagi sa iyang pagtumong sa tanang pagdayeg ug himaya ngadto sa iyang Amahan. Si Jesus gidayeg usahay sa mga tawo tungod sa pagkamaalamon sa iyang mga pulong, sa pagkagamhanan sa iyang mga milagro, ug bisan sa pagkamaayo sa iyang kinaiya. Subsob nga wala dawata ni Jesus ang maong himaya apan iyang gihatag kana kang Jehova.—Marcos 10:17, 18; Juan 7:15, 16.

¹³ Gipakita ni Jesus ang pagkamapainubsanon diha sa iyang tinagdan sa mga tawo. Sa pagkatinuod, iyang gitin-aw nga siya mianhi sa yuta, dili aron alagaron, kondili sa pag-alagad sa uban. (Mateo 20:28) Iyang gipakita ang pagkamapainubsanon diha sa iyang malumo, makataronganong pagpakiglabot sa mga tawo. Sa dihang gipakyas siya sa iyang mga sumusunod, wala niya sila kasab-i; siya padayong naningkamot sa pagtandog sa ilang mga kasingkasing. (Mateo 26:39-41) Sa dihang gibalda sa mga panon sa katawhan ang iyang pagtinguhag kalinaw, pahulay, ug pribasiya, wala niya sila aboga; siya padayong nag-alagad kanila, nga nagtudlo kanilag “daghang butang.” (Marcos 6:30-34) Sa dihang ang usa ka dili Israelinhong babaye padayong naghangyo kaniya sa pag-ayo sa iyang anak nga babaye, iyang gipaila sa sinugdan nga dili niya buot moayo sa anak niini. Bisan pa niana, wala siya mobalibad nga masuk-anon; siya miuyon tungod sa talagsaong pagtuo sa maong babaye, nga atong hisgotan sa Kapitulo 14.—Mateo 15:22-28.

¹⁴ Sa di maihap nga mga paagi, si Jesus nagtuman sa iyang mga pulong bahin sa iyang kaugalingon: “Ako malumo ug mapainubsanon.” (Mateo 11:29) Ang iyang pagkamapainubsanon dili taphaw, nga dili usa ka matang sa pormalidad lamang o pagpakitag maayong batasan. Kadto nagsukad sa kasingkasing, sa sulod niyang pagkatawo. Nan, dili katingad-ang si Jesus mihatag ug dakong prayoridad sa pagtudlo sa iyang mga sumusunod nga magmapainubsanon!

Pagtudlo sa Iyang mga Sumusunod nga Magmapainubsanon

15, 16. Unsang kalainan ang namatikdan ni Jesus bahin sa tinamdan sa kalibotanong mga magmamando ug sa tinamdan nga kinahanglang ugmaron sa iyang mga sumusunod?

¹⁵ Ang mga apostoles ni Jesus hinayan sa pag-ugmad sa pagkamapainubsanon. Napugos si Jesus nga balikbalikon ang pagtudlo kanila sa pagkamapainubsanon. Pananglitan, pinaagi sa ilang inahan, si Santiago ug si Juan sa usa ka higayon mihangyo kang Jesus nga isaad kanila ang tag-as nga mga katungdanan diha sa Gingharian sa Diyos. Sa kamapainubsanon, si Jesus mitubag: “Dili akoy mopili kon kinsay molingkod sa akong tuo ug sa akong wala, kondili ang akong Amahan maoy magbuot niini.” Ang 10 ka ubang apostoles “naglagot” kang Santiago ug Juan. (Mateo 20:20-24) Giunsa pagsulbad ni Jesus ang maong problema?

¹⁶ Iyang gibadlong silang tanan sa malulotong paagi, nga miingon: “Kamo nahibalo nga ang mga magmamando sa mga nasod nagharihari sa ilang mga sakop ug ang mga kadagkoan naggamit sa ilang awtoridad sa pagdominar kanila. Dili ingon niana ang angay ninyong himoon; kadtong buot mahimong labaw kaninyo kinahanglang mag-alagad kaninyo, ug kadtong buot mahimong una kaninyo kinahanglang mahimong inyong ulipon.” (Mateo 20:25-27) Ang mga apostoles lagmit nakakita nga hambogiro, ambisyoso, ug hakog kaayo “ang mga magmamando sa mga nasod.” Gipakita ni Jesus nga ang iyang mga sumusunod kinahanglang lahi niadtong maharihariong mga tawo. Kinahanglang magmapainubsanon sila. Nasabtan ba sa mga apostoles ang punto?

17-19. (a) Sa gabii una siya mamatay, sa unsang halandomong paagi gitudloan ni Jesus ang iyang mga apostoles sa pagtulon-an bahin sa pagkamapainubsanon? (b) Unsa ang labing epektibong pagtulon-an sa pagkamapainubsanon nga gitudlo ni Jesus ingong usa ka tawo?

¹⁷ Dili kadto sayon alang kanila. Dili kadto ang unang higayon o kataposang higayon nga gitudlo ni Jesus ang maong pagtulon-an. Sayosayo pa niadto, sa dihang sila naglantugi bahin sa kon kinsay kinalabwan kanila, iyang gibutang ang usa ka gamayng bata sa ilang taliwala ug gisultihan sila nga mahisama sa mga bata, kinsa lagmit dili garboso, ambisyoso, ug mahunahunaon bahin sa ranggo nga kasagaran kaayo sa mga hamtong. (Mateo 18:1-4) Bisan pa niadto, sa gabii una siya mamatay, iyang nasabtan nga ang iyang mga apostoles nakigbisog pa batok sa garbo. Unya iyang gitudloan silag usa ka halandomon kaayong pagtulon-an. Iyang gibakos ang usa ka tualya ug gihimo ang labing ubos nga buluhaton, nga kasagarang gibuhat sa mga sulugoon niadtong panahona alang sa mga bisita sa panimalay. Gihugasan ni Jesus ang mga tiil sa matag usa sa iyang mga apostoles—apil si Judas nga hapit nang magluib kaniya!—Juan 13:1-11.

¹⁸ Natabangan sila ni Jesus pagkasabot sa punto bahin sa pagkamapainubsanon sa dihang iyang giingnan sila: “Naghatag kog sumbanan kaninyo.” (Juan 13:15) Ang maong pagtulon-an ba, sa kataposan, nakaabot sa ilang mga kasingkasing? Buweno, sa ulahi niadtong gabhiona, sila naglantugi na usab bahin sa kon kinsay kinalabwan kanila! (Lucas 22:24-27) Sa gihapon, si Jesus nagpadayon sa pagpailob kanila ug mapainubsanong nagtudlo kanila. Unya iyang gihatag ang labing epektibong pagtulon-an: “Siya nagpaubos ug nagmasinugtanon hangtod sa kamatayon, oo, kamatayon sa estaka sa pagsakit.” (Filipos 2:8) Kinabubut-ong gitugyan ni Jesus ang iyang kaugalingon sa makauulawng kamatayon, nga sayop nga gihukman ingong usa ka kriminal ug tigpasipala. Ang Anak sa Diyos sa maong paagi napamatud-ang talagsaon, kay sa tanang linalang ni Jehova, si Jesus ang nagpasundayag sa kinalabwang pagkamapainubsanon.

¹⁹ Mahimong kadto—ang kataposang pagtulon-an bahin sa pagkamapainubsanon nga gitudlo ni Jesus ingong usa ka tawo—ang nagsilsil sa hiyas sa pagkamapainubsanon diha sa mga kasingkasing sa iyang matinumanong mga apostoles. Ang Bibliya nagtug-an kanato nga kadtong mga tawhana mapainubsanong nag-alagad sulod sa daghang katuigan sa kaulahian. Komosta man kita?

Sundon Mo ba ang Sumbanan ni Jesus?

20. Unsaon nato pagkahibalo kon mapainubsanon ba kita?

²⁰ Si Pablo nagtambag sa matag usa kanato: “Hupti kini nga panghunahuna ug tinamdan nga naa sab kang Kristo Jesus.” (Filipos 2:5) Sama kang Jesus, kita kinahanglang magmapainubsanon. Unsaon nato pagkahibalo kon mapainubsanon ba kita? Aw, si Pablo nagpahinumdom kanato nga angay natong ‘likayan ang hilig nga makig-away o ang pagpakaimportante sa kaugalingon, apan magpaubos ta ug isipon ang uban nga labaw kay kanato.’ (Filipos 2:3) Nan, ang tubag sa maong pangutana nagdepende sa kon unsay atong pag-isip sa uban may kalabotan sa atong kaugalingon. Kinahanglang isipon nato sila ingong labaw, mas importante, kay kanato. Ipadapat ba nimo ang maong tambag?

21, 22. (a) Nganong kinahanglang magmapainubsanon ang Kristohanong mga tigdumala? (b) Sa unsang paagi ikapakita nato nga kita nagsul-ob sa pagkamapainubsanon?

²¹ Paglabay sa daghang katuigan human sa pagkamatay ni Jesus, si apostol Pedro naghunahuna gihapon bahin sa kahinungdanon sa pagkamapainubsanon. Si Pedro nagtudlo sa Kristohanong mga tigdumala sa pagtuman sa ilang mga katungdanan sa mapainubsanong paagi, nga dili gayod magharihari sa mga karnero ni Jehova. (1 Pedro 5:2, 3) Ang pagkaadunay katungdanan dili katarongan nga magmagarbohon. Sa kasukwahi, ang pagkaadunay katungdanan angayng magpalambo sa panginahanglan sa tinuod nga pagkamapainubsanon. (Lucas 12:48) Siyempre, kining hiyasa hinungdanon kaayo dili lamang alang sa mga tigdumala kondili alang usab sa tanang Kristohanon.

²² Segurado nga wala malimti ni Pedro kadtong gabii nga gihugasan ni Jesus ang iyang mga tiil—bisan pag si Pedro misupak pag-ayo! (Juan 13:6-10) Si Pedro misulat sa mga Kristohanon: “Sul-obi ang inyong kaugalingon ug pagkamapainubsanon sa inyong pagpakiglabot sa usag usa.” (1 Pedro 5:5, footnote) Ang mga pulong “sul-obi ang inyong kaugalingon” nagpaila sa lihok sa usa ka sulugoon nga mag-ipron aron buhaton ang ubos nga trabaho. Ang maong pamulong makapahinumdom kanato sa higayon nga si Jesus nagbakos ug tualya una pa moluhod aron hugasan ang mga tiil. Kon sundon nato si Jesus, unsang hinatag sa Diyos nga asaynment ang mahimong isipon nato nga dili angay nato? Angayng madayag sa tanan ang pagkamapainubsanon sa atong kasingkasing, nga samag kita nagsul-ob niana.

23, 24. (a) Nganong angay natong suklan ang bisan unsang kiling nga magmapahitas-on? (b) Ang sunod nga kapitulo motabang sa pagtul-id sa unsang sayop nga panghunahuna bahin sa pagkamapainubsanon?

²³ Ang pagkamapahitas-on nahisamag hilo. Mahimong daotan kaayo ang epekto niini. Kini maoy hiyas nga makahimo sa abilidaran kaayong tawo nga walay kapuslanan alang sa Diyos. Sa laing bahin, ang pagkamapainubsanon makahimo bisan sa labing ubos nga tawo nga mapuslanon kaayo kang Jehova. Kon ugmaron nato kining bililhong hiyas matag adlaw pinaagi sa pagpaningkamot sa paglakaw nga mapainubsanon subay sa mga tunob sa Kristo, ang ganti maoy kahibulongan nga palandongon. Si Pedro misulat: “Busa paubos mo ilalom sa gamhanang kamot sa Diyos, aron bayawon mo niya sa gitakdang panahon.” (1 Pedro 5:6) Si Jehova nagbayaw gayod kang Jesus tungod kay siya bug-os nga nagpaubos sa iyang kaugalingon. Ang atong Diyos susamang malipay sa pagganti kanimo tungod sa imong pagkamapainubsanon.

²⁴ Ikasubo, ang pipila naghunahuna nga ang pagpaubos maoy usa ka ilhanan sa kahuyang. Ang panig-ingnan ni Jesus motabang kanato sa pagsabot nga sayop ang maong panghunahuna, kay ang labing mapainubsanong tawo mao usab ang labing maisogon. Kana ang ulohan sa sunod nga kapitulo.

1-3. Unsang kapeligrohan ang midangat kang Jesus, ug unsay iyang sanong?

GIPANGITA si Jesus sa usa ka magubtanong panon aron dakpon. Nga nasangkapan ug mga espada ug mga puspos ug may kauban pang mga sundalo, sila maoy dakong panon. Nga samag giniyahan sa usa ka daotang katuyoan, ilang gilatas ang ngitngit nga kadalanan sa Jerusalem ug gitabok ang Walog sa Kidron paingon sa Bukid sa mga Olibo. Takdol niadto ang bulan, apan nagbitbit silag mga sulo ug mga lampara. Nagkinahanglan ba silag mga sulo ug mga lampara aron madan-agan ang ilang dalan kay ang dan-ag sa bulan gitakpan ug panganod? O nagdahom ba sila nga ang ilang gipangita nagtago sa mangitngit nga mga dapit? Usa ka butang ang segurado: Si bisan kinsang magdahom nga mahadlok si Jesus wala gayod makaila kaniya.

² Si Jesus nahibalo sa kapeligrohan nga nagsingabot. Bisan pa niana, siya mipondo lang ug nagpaabot. Nagkaduol na ang magubtanong panon, nga gigiyahan ni Judas nga kanhi maoy sinaligang higala. Sa kawalay-ulaw si Judas nagluib kang Jesus, nga nagpaila sa iyang kanhing agalon pinaagig sinalingkapawng timbaya ug paghalok. Bisan pa niana, si Jesus nagpabiling kalmado. Unya siya miatubang sa magubtanong panon. “Kinsay inyong gipangita?” siya nangutana. “Si Jesus nga Nasaretnon,” mitubag sila.

³ Ang kadaghanang tawo malisang sa pag-atubang nianang armadong panon sa mga manggugubot. Mahimong kana ang gidahom sa panon nga bation sa tawo nga miatubang kanila. Apan si Jesus wala malisang, wala mokalagiw, wala mamakak. Hinunoa, siya yanong miingon: “Ako ang inyong gipangita.” Ang iyang panglihok kalmado ug maisogon kaayo, nga ang mga tawo nahingangha. Sila nangatras ug nangatumba!—Juan 18:1-6; Mateo 26:45-50; Marcos 14:41-46.

4-6. (a) Sa unsa gipakasama ang Anak sa Diyos, ug ngano? (b) Sa unsang tulo ka paagi si Jesus nagpasundayag ug kaisog?

⁴ Sa unsang paagi giatubang ni Jesus kadtong dako kaayong kapeligrohan uban ang bug-os nga pagkakalmado ug pagpugong sa kaugalingon? Sa usa ka pulong, ang tubag maoy kaisog. Pipila ra ka hiyas ang gidayeg pag-ayo o gikinahanglan gayod sa usa ka pangulo, ug walay tawo nga makatupong, labi pang walay tawo nga molabaw sukad kang Jesus niining bahina. Sa miaging kapitulo, atong nakat-onan nga si Jesus mapainubsanon ug maaghop kaayo. Siya tukmang gitawag ingong “ang Kordero.” (Juan 1:29) Apan, ang kaisog ni Jesus mao ang hinungdan nga gitawag usab siyag laing ngalan. Ang Bibliya nag-ingon bahin sa Anak sa Diyos: “Tan-awa! Ang Leyon sa tribo ni Juda.”—Pinadayag 5:5.

⁵ Ang leyon kasagarang gilangkit sa kaisog. Nakaatubang ka na ba sukad ug hingkod ug dako nga laking leyon? Kon nakaatubang ka na, lagmit gayod nga wala ka mameligro kay may koral nga nag-ulang sa mananap ug kanimo diha sa zoo. Bisan pa niana, mahimong makalilisang ang maong kasinatian. Samtang imong gitutokan kining dako ug kusgang hayop ug kini misud-ong kanimo nga way pagpamilok, dili ka gayod makahunahuna nga ang leyon mokalagiw kay may gikahadlokan. Ang Bibliya naghisgot bahin sa “leyon, ang kinaisogan sa tanang hayop, nga wala gyoy atrasan.” (Proverbio 30:30) Ingon niana ang kaisog sa Kristo.

⁶ Atong hisgotan kon giunsa pagpasundayag ni Jesus ang samag leyon nga kaisog sa tulo ka paagi: sa pagbarog dapig sa kamatuoran, sa pagtuboy sa hustisya, ug sa pag-atubang sa pagsupak. Masabtan usab nato nga kitang tanan—bisan kon kinaiyanhong maisogon o dili—makasundog kang Jesus sa pagpakitag kaisog.

Siya Maisogong Mibarog Dapig sa Kamatuoran

7-9. (a) Unsay nahitabo sa dihang si Jesus 12 anyos, ug nganong ang maong kahimtang daw makahahadlok alang kanimo? (b) Sa unsang paagi gipasundayag ni Jesus ang kaisog sa pagpakigsulti sa mga magtutudlo sa templo?

⁷ Sa kalibotan nga gimandoan ni Satanas, “ang amahan sa bakak,” ang kaisog sagad gikinahanglan sa pagbarog dapig sa kamatuoran. (Juan 8:44; 14:30) Si Jesus midapig na sa kamatuoran bisan sa wala pa siya modangat sa hingkod nga panuigon. Sa dihang siya 12 anyos pa, si Jesus nabulag sa iyang mga ginikanan human sa pista sa Paskuwa sa Jerusalem. Sulod sa tulo ka adlaw, si Maria ug si Jose nahadiindiin pagpangita sa bata. Sa kataposan ilang nakaplagan siya sa templo. Ug unsay iyang gibuhat didto? “Naglingkod siya taliwala sa mga magtutudlo, nga namati ug nangutana kanila.” (Lucas 2:41-50) Palandonga ang kahimtang sa maong panaghisgot.

⁸ Ang mga historyano nag-ingon nga ang pipila sa inilang relihiyosong mga pangulo naandang magpabilin sa templo human sa mga pista ug manudlo diha sa usa sa luag nga mga portiko didto. Ang mga tawo manglingkod diha sa ilang tiilan nga magpatalinghog ug mangutana. Ang maong mga magtutudlo maoy makinaadmanong mga tawo. Batid kaayo sila sa Moisesnong Balaod ug sa way kataposang makuti nga ginamag tawong mga balaod ug mga tradisyon nga midaghan latas sa katuigan. Unsa kahay imong bation nga maglingkod taliwala kanila? Mahadlokon? Kana maoy kinaiyanhon gayod. Ug unsa na man kon ikaw 12 anyos lamang? Ang daghang batan-on maulawon. (Jeremias 1:6) Ang pipila maningkamot nga dili makadani sa pagtagad sa ilang mga magtutudlo sa tunghaan; ang maong mga batan-on mahadlok nga patubagon, mahadlok nga mapilian, mahadlok nga basin maulawan o tamayon.

⁹ Apan atong makita dinhi nga si Jesus naglingkod taliwala sa maong makinaadmanong mga tawo, nga dili mahadlokong nangutana kanilag matugkarong mga pangutana. Ug may gihimo pa siya. Ang asoy nagtug-an kanato: “Ang tanang namati kaniya nahingangha sa iyang mga tubag ug pagsabot.” (Lucas 2:47) Ang Bibliya wala magtug-an kanato kon unsay iyang gisulti niadtong higayona, apan makasalig kita nga wala niya sumaysumaya ang mga kabakakan nga gipalabi gayod niadtong relihiyosong mga magtutudlo. (1 Pedro 2:22) Hinunoa, iyang gipaluyohan ang kamatuoran sa Pulong sa Diyos, ug ang iyang mga mamiminaw seguradong nahingangha nga ang usa ka 12 anyos nga bata makapahayag uban ang lalom nga pagsabot ug kaisog.

10. Sa unsang paagi gisundog sa Kristohanong mga batan-on karon ang kaisog ni Jesus?

¹⁰ Karong adlawa, daghan kaayong Kristohanong batan-on ang nagasunod sa mga tikang ni Jesus. Tinuod, sila dili hingpit, samtang ang batang si Jesus hingpit. Apan sama kaniya, sila dili maghulat nga mahingkod aron mobarog dapig sa kamatuoran. Sa eskuwelahan o sa ilang mga dapit gipuy-an, sila mataktikanhong mangutana sa mga tawo, magpatalinghog, ug matinahorong magpaambit kanila sa kamatuoran. (1 Pedro 3:15) Ingong usa ka grupo, kining mga batan-ona nakatabang ug mga klasmet, mga magtutudlo, ug mga silingan aron mahimong mga sumusunod sa Kristo. Seguradong nahimuot gayod si Jehova sa ilang kaisog! Ang iyang Pulong nagtandi sa maong mga batan-on sa mga yamog—makapapresko, makapahimuot, ug daghan kaayo.—Salmo 110:3.

11, 12. Ingong usa ka hingkod nga tawo, sa unsang paagi nagpakitag kaisog si Jesus sa paglaban sa kamatuoran?

¹¹ Sa pagkahingkod na, si Jesus subsob nga nagpakitag kaisog sa paglaban sa kamatuoran. Ngani, ang iyang ministeryo nasugdan sa usa ka pakigharong nga mahimong isipon sa daghan ingong makahahadlok. Si Jesus, nga dili isip gamhanang arkanghel, kondili isip tawhanon lamang, miatubang gayod kang Satanas, ang labing gamhanan ug peligroso sa tanang kaaway ni Jehova. Si Jesus misalikway kang Satanas ug misupak sa iyang sayop nga pagpadapat sa inspiradong Kasulatan. Gitiklopan ni Jesus ang pagharongay pinaagi sa maisogong pagmando: “Pahawa, Satanas!”—Mateo 4:2-11.

¹² Sa ingong paagi si Jesus naghatag ug sumbanan sa iyang ministeryo, nga maisogong naglaban sa Pulong sa iyang Amahan batok sa mga paningkamot sa pagtuis o sayop nga paggamit niini. Sama ra gayod karong panahona, ang pagkamalimbongon diha sa mga butang maylabot sa relihiyon maoy kasagaran gayod kaayo. Giingnan ni Jesus ang relihiyosong mga pangulo sa iyang adlaw: “Gihimo ninyong walay pulos ang pulong sa Diyos tungod sa tradisyon nga inyong gipasa.” (Marcos 7:13) Kadtong mga tawhana gidayeg pag-ayo sa kadaghanang tawo, apan si Jesus wala mahadlok sa pagpahayag nga sila samag buta nga mga tiggiya ug mga salingkapaw.a (Mateo 23:13, 16) Sa unsang paagi makasundog kita niining bahina sa maisogong panig-ingnan ni Jesus?

13. Unsay angay natong hinumdoman diha sa pagsundog kang Jesus, apan unsang pribilehiyoha ang atong nabatonan?

¹³ Hinuon, hinumdoman nato nga wala kita makabaton sa katakos ni Jesus sa pagbasag mga kasingkasing o sa iyang awtoridad sa paghukom. Bisan pa niana, makasundog kita sa iyang maisogong paglaban sa kamatuoran. Pananglitan, pinaagi sa pagyagyag sa relihiyosong mga kabakakan—ang mga bakak nga sagad kaayo nga gitudlo bahin sa Diyos, sa iyang mga katuyoan, ug sa iyang Pulong—kita naghatag ug espirituwal nga kalamdagan sa kalibotan nga nangitngitan tungod sa propaganda ni Satanas. (Mateo 5:14; Pinadayag 12:9, 10) Kita nagtabang sa mga tawo aron mahigawas sa bakak nga mga pagtulon-an nga tungod niana nahupngan ang ilang mga kasingkasing ug dili angay nga kahadlok ug nga nagdaot sa ilang relasyon sa Diyos. Pagkatalagsaon sa atong pribilehiyo nga makita ang katumanan sa saad ni Jesus: “Ang kamatuoran magpahigawas kaninyo”!—Juan 8:32.

Maisogon Niyang Gituboy ang Hustisya

14, 15. (a) Unsay usa ka paagi nga gipatin-aw ni Jesus “kon unsa ang tinuod nga hustisya”? (b) Sa pagpakigsulti sa usa ka Samarianhong babaye, unsang mga pagkamapihigon ang wala tagda ni Jesus?

¹⁴ Ang Bibliya nagtagna nga ipatin-aw sa Mesiyas ngadto sa mga nasod “kon unsa ang tinuod nga hustisya.” (Mateo 12:18; Isaias 42:1) Si Jesus nagsugod gayod sa paghimo niana samtang dinhi siya sa yuta. Uban ang dakong kaisog, siya kanunayng nagmakataronganon ug dili mapihigon sa iyang mga pagpakiglabot sa katawhan. Pananglitan, midumili siya sa pagsagop ug dili Kasulatanhong pagkamapihigon ug pagkadili-matinugoton nga kaylap kaayo sa kalibotan alirong niya.

¹⁵ Sa dihang si Jesus nakigsulti sa usa ka Samarianhong babaye sa atabay sa Sikar, ang iyang mga tinun-an natingala. Ngano? Niadtong mga adlawa, giayran sa kadaghanang Hudiyo ang mga Samarianhon; ang ilang pagkayugot kanila nagsugod sa miaging daghang katuigan. (Esdras 4:4) Dugang pa, ang pipila ka rabbi matamayon sa mga babaye. Ang rabinikong mga lagda, nga gisulat sa ulahi, nagdili sa usa ka lalaki nga makigsulti sa usa ka babaye; sila nag-ingon pa nga ang mga babaye dili angayng tudloan sa Balaod sa Diyos. Ang Samarianhong mga babaye ilabina giisip nga mahugaw. Wala tagda ni Jesus ang maong dili makataronganong mga pagkamapihigon ug sa dayag nagtudlo sa Samarianhong babaye (nga imoral ug kinabuhi), nga nagtug-an pa kaniya nga siya mao ang Mesiyas.—Juan 4:5-27.

16. Nganong ang mga Kristohanon nagkinahanglan ug kaisog aron mahimong dili mapihigon?

¹⁶ Nahiuban ka ba sukad sa mga tawo nga grabe ka mapihigon? Sila tingali mangomedya nga mabiaybiayon bahin sa mga sakop sa laing rasa o nasod, mosultig pangdaot bahin sa kaatbang nga sekso, o motamay sa mga tawong lahi ug kahimtang sa pangabuhi o sa katilingban. Ang mga sumusunod sa Kristo dili mouyon sa maong madumtanong mga hunahuna, ug sila nanlimbasog pag-ayo nga langkaton ang timaan sa pagkamapihigon gikan sa ilang mga kasingkasing. (Buhat 10:34) Ang matag usa kanato kinahanglang mag-ugmad sa kaisog nga dili magmapihigon niining bahina.

17. Unsay gibuhat ni Jesus didto sa templo, ug ngano?

¹⁷ Kaisog usab ang miagak kang Jesus aron kusganong ipasiugda ang kahinlo sa katawhan sa Diyos ug ang kahikayan sa putling pagsimba. Sa sinugdan sa iyang ministeryo, siya misulod sa dapit sa templo sa Jerusalem ug nakurat pag-ayo sa pagkakitag mga negosyante ug mga tig-ilis ug kuwarta nga nagpatigayon didto. Kay nahupngan sa matarong nga kasuko, gipapahawa ni Jesus kadtong hakog nga mga tawo ug gipanglabay ang ilang mga tinda. (Juan 2:13-17) Iyang gihimo ang susamang buhat sa ulahi, sa hapit nang matapos ang iyang ministeryo. (Marcos 11:15-18) Tungod sa maong mga buhat, siya nakabaton ug pipila ka gamhanang mga kaaway, bisan pa niana wala siya magpanuko. Ngano? Sukad sa pagkabata, gitawag niya kadtong temploha nga balay sa iyang Amahan—ug tininuod ang iyang pagtawag niadto. (Lucas 2:49) Ang paghugaw sa putling pagsimba nga gihimo didto maoy inhustisya nga dili mahimong palabyon lang niya. Ang iyang kasibot maoy mihatag kaniyag kaisog aron buhaton kon unsay gikinahanglan.

18. Sa unsang paagi ang mga Kristohanon karon makapakitag kaisog kon bahin sa kahinlo sa kongregasyon?

¹⁸ Ang mga sumusunod sa Kristo karong adlawa samang dulot nga nabalaka bahin sa kahinlo sa katawhan sa Diyos ug sa kahikayan sa putling pagsimba. Kon sila makakita nga ang usa ka isigka-Kristohanon nalangkit sa seryosong buhat nga daotan, sila dili lang magpabutabuta. Maisogon silang motug-an niana. (1 Corinto 1:11) Tinoon nila nga ang mga ansiyano sa kongregasyon mahibalo bahin niana. Ang mga ansiyano makatabang niadtong masakiton sa espirituwal ug makahimo usab ug aksiyon sa pagpreserbar sa hinlong baroganan sa mga karnero ni Jehova.—Santiago 5:14, 15.

19, 20. (a) Unsang mga inhustisya ang kaylap sa adlaw ni Jesus, ug unsang pagpit-os ang giatubang ni Jesus? (b) Nganong ang mga sumusunod sa Kristo modumili sa pagsalmot sa politika ug sa kapintasan, ug unsa ang usa ka ganti sa ilang lig-ong pagbarog?

¹⁹ Apan, angay ba kitang mohinapos nga si Jesus nakigbisog aron masumpo ang inhustisya sa katilingban? Seguradong may mga inhustisya alirong kaniya. Ang iyang yutang natawhan gimandoan sa langyaw nga gahom. Ang mga Romano nanglupig sa mga Hudiyo pinaagi sa presensiya sa gamhanang puwersang militar, nga naningil ug dagkong bayranan sa buhis, ug nanghilabot pa sa ilang relihiyosong mga tulumanon. Dili katingad-an nga buot sa daghang tawo nga si Jesus mosalmot sa politika sa iyang adlaw. (Juan 6:14, 15) Sa makausa pa, kinahanglang ipasundayag niya ang iyang kaisog.

²⁰ Gipatin-aw ni Jesus nga ang iyang Gingharian dili bahin sa kalibotan. Pinaagi sa iyang panig-ingnan, iyang gibansay ang iyang mga sumusunod nga dili mosalmot sa politikanhong mga panagbangi niadtong panahona ug hatagan hinuon ug bug-os nga pagtagad ang pagwali sa maayong balita sa Gingharian sa Diyos. (Juan 17:16; 18:36) Iyang gitudlo ang usa ka gamhanang pagtulon-an bahin sa neyutralidad sa dihang miabot ang magubtanong panon aron dakpon siya. Dihadiha si Pedro milihok, nga mapahinaykong nagbakyaw sa iyang espada mao nga nasamdan ang usa ka tawo. Sayon ang pagsimpatiya kang Pedro. Kon ugaling ang pagkamapintason mahimong isipong makataronganon, tinuod kana niadtong gabhiona, sa dihang ang walay sala nga Anak sa Diyos gidakop. Bisan pa niana, si Jesus naghatag niadto sa sukdanan alang sa iyang mga sumusunod sa yuta hangtod niining adlawa: “Ibalik ang imong espada sa sakoban, kay ang tanang mogamit sa espada mamatay sa espada.” (Mateo 26:51-54) Aron padayong mahuptan sa mga sumusunod sa Kristo ang malinawong kahimtang, gikinahanglan ang kaisog niadtong panahona, maingon man karon. Tungod sa ilang Kristohanong neyutralidad, ang katawhan sa Diyos karon adunay hinlong rekord kon bahin sa di maihap nga mga gubat sa modernong panahon, mga holocaust, mga pagpanggubot, ug susamang mapintasong mga buhat. Ang maong ekselenteng rekord maoy usa ka ganti sa ilang kaisog.

Maisogon Niyang Giatubang ang Pagsupak

21, 22. (a) Unsay nadawat ni Jesus nga tabang sa wala pa moatubang sa iyang labing pait nga mga pagsulay? (b) Sa unsang paagi nagmaisogon si Jesus hangtod sa kamatayon?

²¹ Abanteng nahibalo ang Anak ni Jehova nga siya moatubang ug grabeng pagsupak samtang dinhi sa yuta. (Isaias 50:4-7) Giatubang niya ang daghang kapeligrohan nga mamatay, nga misangko sa usa nga gihubit sa sinugdan niining kapituloha. Sa unsang paagi padayong nahuptan ni Jesus ang iyang kaisog atubangan sa maong mga kapeligrohan? Buweno, unsay gibuhat ni Jesus sa wala pa moabot kadtong magubtanong panon aron dakpon siya? Sinsero siyang nag-ampo kang Jehova. Ug unsay gibuhat ni Jehova? Ang Bibliya nagsulti kanato nga “gidungog” ang pag-ampo ni Jesus. (Hebreohanon 5:7) Si Jehova nagpadalag usa ka anghel gikan sa langit sa paglig-on sa iyang maisogong Anak.—Lucas 22:42, 43.

²² Wala madugay human sa paglig-on kaniya, si Jesus miingon ngadto sa iyang mga apostoles: “Bangon mo, manglakaw na ta.” (Mateo 26:46) Hunahunaa ang kamaisogon nianang mga pulonga. “Manglakaw na ta,” siya miingon, nga nahibalo nga iyang hangyoon ang magubtanong panon nga dili nila pasakitan ang iyang mga higala, nga nahibalo nga biyaan siya sa iyang mga kauban ug mangalagiw sila, ug nahibalo nga siya mag-inusara sa pag-atubang sa labing pait nga kasinatian sa iyang kinabuhi. Siya nag-inusara sa pag-atubang sa dili subay sa balaod ug mapihigon nga paghusay, sa pagbiaybiay, sa pagpaantos, ug sa masakit nga kamatayon. Sa tanan niyang naagoman, ang iyang kaisog nakatabang gayod kaniya.

23. Ipatin-aw kon nganong si Jesus dili mapahinaykon sa paagi nga iyang giatubang ang peligrong kahimtang ug ang kapeligrohan nga mamatay?

²³ Si Jesus ba mapahinaykon? Dili; ang mapahinaykon nga tawo sagad dili maisogon. Ngani, si Jesus nagtudlo sa iyang mga sumusunod nga magmainampingon, nga sa maalamong paagi mopalayo sa kapeligrohan aron makapadayon sa pagbuhat sa kabubut-on sa Diyos. (Mateo 4:12; 10:16) Hinuon, sa maong kahimtang si Jesus nahibalo nga walay paagi nga siya makapalayo. Nahibalo siya kon unsay nalangkit sa kabubut-on sa Diyos. Determinado si Jesus nga huptan ang iyang integridad, mao nga ang bugtong paagi mao ang pag-abante, nga atubangon ang paghusay kaniya.

24. Nganong makapaneguro kita nga mahimong magmaisogon kita atubangan sa bisan unsang pagsulay nga tingali motungha?

²⁴ Pagkasubsob gayod nga ang mga sumusunod ni Jesus maisogong nagsubay sa mga tunob sa ilang Agalon! Daghan ang mibarog nga lig-on atubangan sa pagbiaybiay, paglutos, pagdakop, pagkabilanggo, pagpaantos, ug bisan kamatayon. Diin ba makuha sa dili hingpit nga mga tawo ang maong kaisog? Dili kini yanong motungha gikan sa kahiladman. Maingon nga si Jesus nakadawat ug tabang gikan sa kahitas-an, mao usab ang iyang mga sumusunod. (Filipos 4:13) Nan, ayaw gayod kahadlok kon unsay anaa sa unahan. Magmadeterminado nga huptan ang imong integridad, ug hatagan ka ni Jehova ug kaisog nga imong gikinahanglan. Magpadayon sa pagbatog kalig-on gikan sa panig-ingnan sa atong Pangulo, si Jesus, kinsa miingon: “Magmalig-on kamo! Gidaog na nako ang kalibotan.”—Juan 16:33.

1-3. Unsay kahimtang sa dihang gipahayag ni Jesus ang usa ka wali usa niana ka adlaw sa tingpamulak niadtong 31 C.E., ug nganong nahingangha man ang iyang mga mamiminaw?

USA kadto ka adlaw sa tingpamulak sa 31 C.E. Didto niadto si Jesu-Kristo sa duol sa Capernaum, nga puliking siyudad sa amihanan-kasadpang baybayon sa Dagat sa Galilea. Sa usa ka duol nga bukid, nag-inusara nga nag-ampo si Jesus sa tibuok gabii. Pagbanagbanag, gitawag niya ang iyang mga tinun-an, ug mipili siyag 12 sa ilang taliwala, nga ginganlan niyag mga apostoles. Kasamtangan, ang mga panon sa katawhan—nga ang pipila naggikan pa sa lagyong mga dapit—misunod kang Jesus hangtod niadtong dapita ug nagkatigom sila sa patag nga bahin sa bukid. Interesado sila nga makadungog sa iyang isulti ug mamaayo sa ilang mga sakit. Wala sila pakyasa ni Jesus.—Lucas 6:12-19.

² Miduol si Jesus sa mga panon sa katawhan ug iyang giayo ang tanang masakiton. Sa kataposan, sa dihang wala nay nag-antos ug grabeng balatian, siya milingkod ug misugod sa pagpanudlo.a Nahingangha pag-ayo ang iyang mga mamiminaw tungod sa mga pulong nga iyang gipahayag diha sa lab-as nga kahanginan niadtong adlawa. Ang tinuod mao nga wala pa sila makadungog sukad kang bisan kinsa nga nagtudlong sama kaniya. Aron hatagag gibug-aton ang iyang mga pagtulon-an, wala siya mokutlog binaba nga mga tradisyon o sa inila nga Hudiyong mga rabbi. Hinunoa, subsob niyang gikutlo ang inspiradong Hebreohanong Kasulatan. Prangka ang iyang mensahe, yano ang iyang mga pulong, matin-aw ang iyang gipahayag nga kahulogan. Pagkahuman niyag sulti, nahingangha ang mga panon sa katawhan. Sa pagkatinuod, angay gayod silang mahingangha. Bag-o pa silang nagpatalinghog sa labing maalamong tawo nga nabuhi sukad!—Mateo 7:28, 29.

³ Ang maong wali ug ang daghan pang gisulti ug gibuhat ni Jesus nasulat diha sa Pulong sa Diyos. Maayong susihon nato ang giingon sa inspiradong Kasulatan bahin kang Jesus, tungod kay diha kaniya “ang tanang bahandi sa kaalam.” (Colosas 2:3) Diin ba niya kuhaa ang maong kaalam—ang katakos nga ipadapat ang kahibalo ug pagsabot? Sa unsang paagi gipasundayag niya ang kaalam, ug sa unsang paagi masundog nato ang iyang panig-ingnan?

“Diin Kuhaa Niining Tawhana ang Iyang Kaalam?”

4. Unsay gipangutana sa mga mamiminaw ni Jesus didto sa Nasaret, ug ngano?

⁴ Panahon sa usa sa iyang mga panaw sa pagwali, miduaw si Jesus sa Nasaret, ang lungsod diin siya nagdako, ug nanudlo siya sa sinagoga didto. Daghan sa iyang mga mamiminaw ang nahingangha ug nahibulong: “Diin kuhaa niining tawhana ang iyang kaalam?” Nakaila sila sa iyang pamilya—iyang mga ginikanan ug mga igsoon—ug nahibalo sila nga kabos siyag kagikan. (Mateo 13:54-56; Marcos 6:1-3) Walay duhaduha nga nahibalo usab sila nga kining maong panday nga larinong manulti wala makatungha sa bisan unsang inilang rabinikong mga tunghaan. (Juan 7:15) Busa morag makataronganon ang ilang pangutana.

5. Sumala sa gipadayag ni Jesus, kinsa ang Tinubdan sa iyang kaalam?

⁵ Ang kaalam nga gipasundayag ni Jesus dili lang resulta sa iyang hingpit nga kaisipan. Sa hinapos sa iyang ministeryo, sa dihang dayag nga nanudlo sa templo, gipadayag ni Jesus nga ang iyang kaalam naggikan sa taas kaayong tinubdan. “Ang akong gitudlo dili akoa,” matod niya, “kondili iya sa nagpadala kanako.” (Juan 7:16) Oo, ang Amahan, nga nagpadala sa Anak, mao ang tinuod nga Tinubdan sa kaalam ni Jesus. (Juan 12:49) Apan, sa unsang paagi nakadawat si Jesus ug kaalam gikan kang Jehova?

6, 7. Sa unsang mga paagi nakabaton si Jesus ug kaalam gikan sa iyang Amahan?

⁶ Ang balaang espiritu ni Jehova naglihok diha sa kasingkasing ug hunahuna ni Jesus. Mahitungod kang Jesus ingong ang sinaad nga Mesiyas, si Isaias mitagna: “Maanaa kaniya ang espiritu ni Jehova, ang espiritu sa kaalam ug sa pagsabot, ang espiritu sa tambag ug sa pagkagamhanan, ang espiritu sa kahibalo ug sa pagkahadlok kang Jehova.” (Isaias 11:2) Tungod kay ang espiritu ni Jehova nagpahiluna man kaniya ug naggiya sa iyang panghunahuna ug mga desisyon, katingad-an ba nga ang mga pulong ug mga buhat ni Jesus nagpadayag ug kinalabwang kaalam?

⁷ Nakabaton si Jesus ug kaalam gikan sa iyang Amahan sa laing talagsaong paagi. Sumala sa atong nasabtan sa Kapitulo 2, sa iyang una tawhanong paglungtad, nga mikabat ug dili maihap nga katuigan, may kahigayonan si Jesus sa pagkasabot sa panghunahuna sa iyang Amahan bahin sa mga butang. Dili nato mahanduraw ang giladmon sa kaalam nga nabatonan sa Anak diha sa kiliran sa iyang Amahan, nga nagbuhat ingong “batid nga magbubuhat” sa Diyos diha sa paglalang sa tanang ubang mga butang, may kinabuhi ug way kinabuhi. May balidong katarongan nga gibatbat ang Anak ingong kaalam nga gipersonipikar diha sa iyang una tawhanong paglungtad. (Proverbio 8:22-31; Colosas 1:15, 16) Sa bug-os niyang ministeryo, napahimuslan ni Jesus ang kaalam nga iyang nabatonan samtang didto siya sa kiliran sa iyang Amahan sa langit.b (Juan 8:26, 28, 38) Busa, dili kita angayng matingala sa gidak-on sa kahibalo ug sa giladmon sa pagsabot nga gipabanaag diha sa mga pulong ni Jesus o sa hustong panghukom nga gipadayag diha sa iyang matag buhat.

8. Ingong mga sumusunod ni Jesus, sa unsang paagi mabatonan nato ang kaalam?

⁸ Ingong mga sumusunod ni Jesus, angay usab kitang mosalig kang Jehova ingong Tinubdan sa kaalam. (Proverbio 2:6) Siyempre, dili mohatag si Jehova kanatog milagrosong kaalam. Hinunoa, iyang tubagon ang atong sinserong mga pag-ampo alang sa kaalam nga gikinahanglan aron malamposong masagubang ang mga suliran sa kinabuhi. (Santiago 1:5) Angay kitang maghago pag-ayo aron mabatonan ang maong kaalam. Angay kitang magpadayon sa pagpangita niana “samag tinagong bahandi.” (Proverbio 2:1-6) Oo, angay natong ipadayon ang pagsusi sa Pulong sa Diyos, diin gipadayag ang iyang kaalam, ug ipahiuyon ang atong kinabuhi sa atong nakat-onan. Ang panig-ingnan sa Anak ni Jehova ilabinang bililhon sa pagtabang kanato nga makabaton ug kaalam. Atong susihon ang daghang natad diin si Jesus nagpasundayag ug kaalam ug sayron kon sa unsang paagi makasundog kita kaniya.

Maalamong mga Pulong

9. Nganong maalamon kaayo ang mga pagtulon-an ni Jesus?

⁹ Ang mga panon sa katawhan mihugop kang Jesus aron magpatalinghog kaniya. (Marcos 6:31-34; Lucas 5:1-3) Ug dili katingad-an, kay sa dihang gibuka ni Jesus ang iyang baba, gibungat niya ang maalamon kaayong mga pulong! Gipadayag sa iyang mga pagtulon-an ang halalom nga kahibalo sa Pulong sa Diyos ug ang dili hitupngang katakos sa pagtugkad sa lintunganayng mga butang. Ang iyang mga pagtulon-an makapadani sa mga tawo sa bisan diin ug mapadapat sa tanang panahon. Palandonga ang pipila ka pananglitan sa kaalam nga anaa sa mga pulong ni Jesus, ang gitagna nga “Kahibulongang Magtatambag.”—Isaias 9:6.

10. Unsang maayong mga hiyas ang giawhag ni Jesus nga atong ugmaron, ug ngano?

¹⁰ Ang Wali sa Bukid, nga gihisgotan sa sinugdan, mao ang kinadak-ang koleksiyon sa mga pagtulon-an ni Jesus nga walay nasal-ot nga mga asoy o komento sa uban. Sa maong wali, wala lang si Jesus magtambag kanato kon unsaon pagsulti ug paggawi. Iyang gihisgotan usab ang mga hinungdan niana. Kay nahibalo nga ang mga hunahuna ug pagbati moresulta sa mga pulong ug buhat, giawhag kita ni Jesus sa pag-ugmad ug maayong mga hiyas sa hunahuna ug kasingkasing, sama sa kalumo, pagkagutom sa pagkamatarong, pagkamaluluy-on ug pagkamakigdaiton, ug gugma alang sa uban. (Mateo 5:5-9, 43-48) Samtang atong ugmaron ang maong mga hiyas diha sa atong kasingkasing, ang resulta mao unya ang maayong sinultihan ug panggawi nga dili lamang makapahimuot kang Jehova kondili makapausbaw usab sa maayong relasyon uban sa atong isigkatawo.—Mateo 5:16.

11. Sa dihang nagtambag bahin sa daotang panggawi, sa unsang paagi gihisgotan ni Jesus ang lintunganayng hinungdan sa maong butang?

¹¹ Sa dihang nagtambag bahin sa daotang panggawi, gihisgotan ni Jesus ang lintunganayng hinungdan sa maong butang. Wala lang siya moingon nga atong likayan ang mapintas nga mga buhat. Hinunoa, nagpasidaan siya kanato sa dili paghambin ug kasuko diha sa atong kasingkasing. (Mateo 5:21, 22; 1 Juan 3:15) Wala lang niya idili ang pagpanapaw. Hinunoa, nagpasidaan siya bahin sa mainitong pagbati nga mosugod diha sa kasingkasing ug mosangpot sa maong pagluib. Nagtambag siya kanato nga dili tugotan ang atong mga mata nga magpukaw sa daotang tinguha ug mopagimok sa seksuwal nga gana. (Mateo 5:27-30) Gihisgotan ni Jesus ang mga hinungdan, dili lang ang mga simtoma. Gihisgotan niya ang mga tinamdan ug mga tinguha nga mosangpot sa makasasalang mga buhat.—Salmo 7:14.

12. Unsay pag-isip sa mga sumusunod ni Jesus sa iyang tambag, ug ngano?

¹² Maalamon gayod ang mga pulong ni Jesus! Dili katingad-ang “ang mga tawo nahingangha sa iyang paagi sa pagpanudlo.” (Mateo 7:28) Ingong iyang mga sumusunod, giisip nato ang iyang maalamong tambag ingon nga giya sa pagkinabuhi. Gitinguha nato ang pag-ugmad sa maayong mga hiyas nga iyang gisugyot—lakip ang kaluoy, pagkamakigdaiton, ug ang gugma—kay nahibalo nga sa maong paagi ikapahiluna nato ang patukoranan sa panggawi nga makapahimuot sa Diyos. Gipaningkamotan nato nga langkaton gikan sa atong kasingkasing ang daotang mga pagbati ug mga tinguha nga iyang gipalikayan, sama sa hilabihang kasuko ug imoral nga mga tinguha, kay nahibalo nga ang paghimo niana makatabang kanato sa paglikay sa makasasalang panggawi.—Santiago 1:14, 15.

Usa ka Paagi sa Pagkinabuhi nga Giniyahan sa Kaalam

13, 14. Unsay nagpakita nga gigamit ni Jesus ang maayong panghukom sa pagpili sa iyang dalan sa pagkinabuhi?

¹³ Gipasundayag ni Jesus ang kaalam dili lamang sa pulong kondili sa buhat usab. Ang iyang tibuok nga paagi sa pagkinabuhi—iyang mga desisyon, iyang paghunahuna sa kaugalingon, ug iyang pagpakiglabot sa uban—nagpasundayag ug daghang maanindot nga mga bahin sa kaalam. Palandonga ang pipila ka pananglitan nga nagpakitang si Jesus gigiyahan sa ‘praktikal nga kaalam ug katakos sa panghunahuna.’—Proverbio 3:21.

¹⁴ Ang kaalam naglakip sa maayong panghukom. Gigamit ni Jesus ang maayong panghukom sa pagpili sa iyang dalan sa pagkinabuhi. Mahanduraw mo ba ang estilo sa pagkinabuhi nga iya untang mapahimuslan—ang balay nga iya untang mapabarog, ang negosyo nga iya untang matukod, o ang kalibotanong kabantog nga iya untang maangkon? Nahibalo si Jesus nga ang kinabuhi nga gideboto sa maong mga pangagpas maoy “kawang, samag paggukod sa hangin.” (Ecclesiastes 4:4; 5:10) Ang maong dalan maoy kabuangan, ang kaatbang sa kaalam. Gipili ni Jesus ang yanong pagkinabuhi. Dili siya interesado sa pagpanapi o sa pagtigom ug materyal nga mga kabtangan. (Mateo 8:20) Nahiuyon sa iyang gitudlo, iyang gipokus ang iyang mata sa usa lang ka katuyoan—ang pagbuhat sa kabubut-on sa Diyos. (Mateo 6:22) Maalamong gideboto ni Jesus ang iyang panahon ug kusog sa intereses sa Gingharian, nga labi pang hinungdanon ug magantihon kay sa materyal nga mga butang. (Mateo 6:19-21) Sa maong paagi siya naghatag ug usa ka panig-ingnan nga angayng sundogon.

15. Sa unsang paagi ang mga sumusunod ni Jesus makapasundayag nga ang ilang mata nakapokus sa intereses sa Gingharian, ug nganong kini ang maalamong dalan?

¹⁵ Ang mga sumusunod ni Jesus karon nakasabot sa kaalam sa paghupot sa ilang mata nga nakapokus sa intereses sa Gingharian. Busa naglikay sila nga pabug-atan ang ilang kaugalingon pinaagi sa di kinahanglanong pagpangutang ug sa kalibotanong mga pangagpas nga nagkinahanglag dako kaayong atensiyon ug kusog. (1 Timoteo 6:9, 10) Daghan ang mihimog mga tikang sa pagpayano sa ilang estilo sa pagkinabuhi aron makagahin silag mas daghang panahon diha sa Kristohanong ministeryo, nga nag-alagad pa tingali ingong bug-os panahong mga magmamantala sa Gingharian. Wala nay laing mas maalamong dalan nga pangagpason, kay ang pagbutang sa intereses sa Gingharian diha sa angayng dapit niini mosangpot sa labing dakong kalipay ug katagbawan.—Mateo 6:33.

16, 17. (a) Sa unsang mga paagi gipasundayag ni Jesus nga siya makasaranganon ug realistiko sa iyang gidahom sa iyang kaugalingon? (b) Sa unsang paagi ikapakita nato nga kita makasaranganon ug realistiko sa atong gidahom sa atong kaugalingon?

¹⁶ Ang Bibliya naglangkit sa kaalam uban sa pagkamakasaranganon, nga naglakip sa kaamgohan nato sa atong mga limitasyon. (Proverbio 11:2) Si Jesus makasaranganon ug realistiko sa iyang gidahom sa iyang kaugalingon. Nahibalo siya nga dili niya makabig ang tanan nga nakadungog sa iyang mensahe. (Mateo 10:32-39) Nahibalo usab siya nga limitado lamang ang gidaghanon sa mga tawo nga iyang masangyawan. Busa maalamon niyang gipiyal ang buluhaton sa paghimog mga tinun-an ngadto sa iyang mga sumusunod. (Mateo 28:18-20) Sa pagkamakasaranganon iyang giila nga “himoon [nila] ang mga buhat nga labaw pa” kay sa iyaha, kay mas daghang tawo ang ilang sangyawan sa mas dakong teritoryo ug sa mas taas nga panahon. (Juan 14:12) Nahibalo usab si Jesus nga siya nagkinahanglag tabang. Iyang gidawat ang tabang sa mga anghel nga miabot sa pag-atiman sa iyang panginahanglan didto sa kamingawan ug sa anghel nga miabot sa paglig-on kaniya sa Getsemane. Sa gutlo sa iyang kinadak-ang panginahanglan, ang Anak sa Diyos mituaw alang sa tabang.—Mateo 4:11; Lucas 22:43; Hebreohanon 5:7.

¹⁷ Kita usab kinahanglang magmakasaranganon ug magmarealistiko sa atong gidahom sa atong kaugalingon. Buot gayod natong mag-alagad nga tibuok kalag ug manlimbasog pag-ayo diha sa buluhatong pagwali ug paghimog tinun-an. (Lucas 13:24; Colosas 3:23) Sa samang higayon, kinahanglan natong hinumdoman nga si Jehova dili magtandi kanato sa uban ug kita angay usab nga ingon niana. (Galacia 6:4) Ang praktikal nga kaalam motabang kanato sa pagbutang ug realistikong mga tumong sumala sa atong mga katakos ug mga kahimtang. Dugang pa, ang kaalam mogiya niadtong adunay responsableng mga katungdanan sa pag-ila nga sila adunay mga limitasyon ug sila nagkinahanglag tabang ug pagpaluyo matag karon ug unya. Tungod sa pagkamakasaranganon, ang maong mga tawo malipay nga magpatabang, kay nahibalo nga ang isigkamagtutuo mahimong gamiton ni Jehova aron ‘makahupay pag-ayo’ kanila.—Colosas 4:11.

18, 19. (a) Unsay nagpakita nga si Jesus makataronganon ug positibo sa pagpakiglabot sa iyang mga tinun-an? (b) Nganong kita adunay daghang katarongan nga magmapositibo ug magmakataronganon sa pagpakiglabot sa usag usa, ug sa unsang paagi ato kanang mahimo?

¹⁸ “Ang kaalam nga gikan sa langit maoy . . . makataronganon,” matod sa Santiago 3:17. Si Jesus makataronganon ug positibo sa pagpakiglabot sa iyang mga tinun-an. Siya nahibalo sa ilang mga kahuyangan, apan iyang gipangita ang maayo nilang mga hiyas. (Juan 1:47) Siya nahibalo nga ilang biyaan siya sa gabii nga dakpon siya, apan wala siya magduhaduha sa ilang pagkamaunongon. (Mateo 26:31-35; Lucas 22:28-30) Sa tulo ka higayon milimod si Pedro nga siya nakaila kang Jesus. Bisan pa niana, si Jesus nangaliyupo alang kang Pedro ug nagpahayag ug pagsalig sa iyang pagkamatinumanon. (Lucas 22:31-34) Sa kataposang gabii sa iyang kinabuhi sa yuta, si Jesus wala maghisgot bahin sa mga sayop nga nahimo sa iyang mga tinun-an diha sa iyang pag-ampo ngadto sa iyang Amahan. Hinunoa, sa makapalig-ong paagi iyang gihisgotan ang ilang mga binuhatan hangtod niadtong gabhiona, nga nag-ingon: “Ilang gituman ang imong pulong.” (Juan 17:6) Bisan pa sa ilang pagkadili-hingpit, iyang gipiyal kanila ang buluhatong pagwali sa Gingharian ug paghimog mga tinun-an. (Mateo 28:19, 20) Ang pagsalig ug pagtuo nga iyang gipakita kanila nakapalig-on gayod kanila sa pagtuman sa buluhaton nga iyang gisugo kanila.

¹⁹ Ang mga sumusunod ni Jesus adunay katarongan sa pagsundog sa iyang panig-ingnan niining bahina. Kon ang hingpit nga Anak sa Diyos nagmapailobon sa pagpakiglabot sa iyang dili hingpit nga mga tinun-an, labi pa gayod nga kitang makasasalang mga tawo magmakataronganon sa atong pagpakiglabot sa usag usa! (Filipos 4:5) Imbes kanunayng hunahunaon ang mga kahuyangan sa mga isigkamagsisimba, maayong pangitaon nato ang ilang maayong mga hiyas. Sa pagkamaalamon, atong hinumdoman nga si Jehova nagkabig kanila. (Juan 6:44) Nan, seguradong siya may nakitang maayong mga hiyas kanila, ug busa mao man usab kita. Ang positibong tinamdan makatabang kanato dili lamang sa ‘pagpalabay sa sayop’ kondili sa pagpangita usab ug mga kinaiya nga atong madayeg diha sa uban. (Proverbio 19:11) Sa dihang atong ipahayag ang pagsalig diha sa atong Kristohanong kaigsoonan, kita nagtabang kanila sa pagbuhat sa ilang kinamaayohan sa pag-alagad kang Jehova ug pagkalipay sa maong pag-alagad.—1 Tesalonica 5:11.

20. Unsay angay natong buhaton sa dagayang tinubdan sa kaalam nga anaa sa mga asoy sa Ebanghelyo, ug ngano?

²⁰ Ang mga asoy sa Ebanghelyo bahin sa kinabuhi ug ministeryo ni Jesus maoy dagayang tinubdan sa kaalam! Unsay angay natong buhaton niining bililhon kaayong gasa? Sa paniklop sa Wali sa Bukid, giawhag ni Jesus ang iyang mamiminaw nga dili lamang paminawan ang iyang maalamong mga pulong kondili buhaton o ipadapat usab kana. (Mateo 7:24-27) Ang pagpahiuyon sa atong mga panghunahuna, mga panukmod, ug mga binuhatan sumala sa maalamong mga pulong ug mga buhat ni Jesus makatabang kanato sa pagkaplag sa labing maayong pagkinabuhi karon ug sa pagpabilin sa dalan paingon sa kinabuhing walay kataposan. (Mateo 7:13, 14) Seguradong wala nay mas maayo o mas maalamong dalan nga mahimo natong subayon!

1, 2. Nganong ang usa ka mahigugmaong amahan malipay nga makakitang ang iyang anak nagmasinugtanon kaniya, ug sa unsang paagi ang iyang pagbati nagpabanaag sa pagbati ni Jehova?

USA ka amahan ang nagdungaw sa bentana, nga nagtan-aw sa iyang batang lalaki nga nakigdula sa pipila ka higala. Miuntol ang ilang bola pagawas sa tugkaran ug mipaingon sa karsada. Mapangandoyong gisundan pagtan-aw sa batang lalaki ang bola. Siya giawhag sa usa sa iyang mga higala nga modalagan paingon sa karsada aron kuhaon kadto, apan naglingolingo ang bata. “Dili ko tugotan sa paghimo niana,” matod niya. Mipahiyom ang iyang amahan.

² Nganong mipahiyom man ang amahan? Tungod kay iyang gipahimangnoan ang iyang anak nga dili moadto sa karsada nga siya rang usa. Sa dihang nagmasinugtanon ang bata—bisan pag wala siya mahibalo nga nagtan-aw ang iyang amahan—nahibalo ang amahan nga ang iyang anak nakakat-on sa pagkamasinugtanon ug busa siya layo sa kapeligrohan. Ang maong amahan samag pagbati sa atong langitnong Amahan, si Jehova. Nahibalo ang Diyos nga kinahanglan kitang mosalig ug magmasinugtanon kaniya aron magpabiling matinumanon ug mabuhi nga makakita sa kahibulongang kaugmaon nga iyang gitagana kanato. (Proverbio 3:5, 6) Aron makab-ot ang maong tumong, iyang gipadala kanato ang labing maayo nga tawhanong magtutudlo.

3, 4. Sa unsang paagi si Jesus ‘nakakat-on sa pagkamasinugtanon’ ug “nahingpit”? Iilustrar.

³ May gisulti ang Bibliya nga makapahinganghang butang bahin kang Jesus: “Bisan tuod anak siya, nakat-onan niya ang pagkamasinugtanon gikan sa mga butang nga iyang giantos. Ug sa nahingpit na siya, ang tanang mosunod kaniya makadawat ug kaluwasan hangtod sa hangtod pinaagi kaniya.” (Hebreohanon 5:8, 9) Ang maong Anak nagkinabuhi nag di maihap nga katuigan sa langit. Nakakita siya kang Satanas ug sa iyang kauban nga rebeldeng mga anghel nga wala magmasinugtanon, apan ang panganay nga Anak wala gayod moduyog kanila. Ang inspiradong tagna nagpadapat niining mga pulonga kaniya: “Ako wala magmasukihon.” (Isaias 50:5) Nan, sa unsang paagi ang mga pulong nga “nakat-onan niya ang pagkamasinugtanon” mapadapat niining hingpit nga masinugtanong Anak? Sa unsang paagi “nahingpit” ang maong hingpit nang linalang?

⁴ Tagda ang usa ka ilustrasyon. Usa ka sundalo ang nakabaton ug puthawng espada. Bisan tuod wala pa kini masulayi paggamit sa panggubatan, kini maayong pagkaporma ug pagkagama. Bisan pa niana, iyang gibaylo ang maong espada sa usa nga ginama sa mas lig-ong metal, nga pinagahing puthaw. Nagamit na pag-ayo ang maong espada sa pakiggubat. Dili ba kana maalamon nga pagbayloay? Sa susamang paagi, walay ikasaway ang pagkamasinugtanon nga gipasundayag ni Jesus una siya moanhi sa yuta. Apan human sa iyang pagpuyo dinhi sa yuta, lahi na kaayo ug kalidad ang iyang pagkamasinugtanon. Kini sinulayan na, gipalig-on na, ingnon ta, ug gipamatud-an pinaagi sa mga pagsulay nga wala gayod masinati ni Jesus sa langit.

5. Nganong hinungdanon kaayo ang pagkamasinugtanon ni Jesus, ug unsay atong hisgotan niining kapituloha?

⁵ Ang pagkamasinugtanon mahinungdanon kaayo alang sa misyon o buluhaton ni Jesus sa pag-anhi sa yuta. Ingong “ang kataposang Adan,” si Jesus mianhi dinhi sa pagbuhat sa buluhaton nga wala mabuhat sa atong unang ginikanan—ang magpabiling masinugtanon kang Jehova nga Diyos, bisan pag ilalom sa pagsulay. (1 Corinto 15:45) Bisan pa niana, ang pagkamasinugtanon ni Jesus dili taphaw lamang. Nagmasinugtanon si Jesus uban sa tibuok niyang hunahuna, kasingkasing, ug kalag. Ug malipayon siyang nagbuhat niana. Alang kaniya, mas hinungdanon ang pagbuhat sa kabubut-on sa iyang Amahan kay sa pagkaon! (Juan 4:34) Unsay makatabang kanato sa pagsundog sa pagkamasinugtanon ni Jesus? Atong tagdon pag-una ang iyang mga motibo. Ang pag-ugmad sa mga motibo nga sama sa iyaha makatabang kanato sa pagsukol sa tentasyon ug sa pagtuman sa kabubut-on sa Diyos. Unya repasohon nato ang pipila ka ganti nga maoy resulta sa pagpasundayag ug samag Kristo nga pagkamasinugtanon.

Mga Motibo sa Pagkamasinugtanon ni Jesus

6, 7. Unsay pipila ka motibo sa pagkamasinugtanon ni Jesus?

⁶ Ang pagkamasinugtanon ni Jesus nagsukad sa maayong mga hiyas sa iyang kasingkasing. Sumala sa atong nasabtan sa Kapitulo 3, mapainubsanon ug kasingkasing ang Kristo. Tungod sa pagkahambogiro tamayon sa mga tawo ang pagkamasinugtanon, samtang ang pagkamapainubsanon makatabang kanato sa pagsugot nga kinabubut-on kang Jehova. (Exodo 5:1, 2; 1 Pedro 5:5, 6) Dugang pa, ang pagkamasinugtanon ni Jesus nagsumikad sa kon unsay iyang gihigugma ug gidumtan.

⁷ Labaw sa tanan, gihigugma ni Jesus ang iyang langitnong Amahan, si Jehova. Ang maong gugma detalyadong hisgotan sa Kapitulo 13. Ang maong gugma maoy nagpatungha sa diyosnong kahadlok ni Jesus. Lalom kaayo ang iyang gugma kang Jehova, dulot kaayo ang iyang pagtahod, nga nahadlok siya nga pasuk-on ang iyang Amahan. Ang diyosnong kahadlok maoy usa ka hinungdan nga gidungog ang mga pag-ampo ni Jesus. (Hebreohanon 5:7) Ang pagkahadlok kang Jehova maoy usa usab ka talagsaong kinaiyahan sa pagmando ni Jesus ingong Mesiyanikong Hari.—Isaias 11:3.

8, 9. Sumala sa gitagna, unsay pagbati ni Jesus bahin sa pagkamatarong ug sa pagkadaotan, ug giunsa niya pagpadayag ang maong pagbati?

⁸ Ang paghigugma kang Jehova naglakip usab sa pagdumot sa kon unsay gidumtan ni Jehova. Pananglitan, matikdi kining tagna bahin sa Mesiyanikong Hari: “Gihigugma nimo ang pagkamatarong, ug gidumtan nimo ang pagkadaotan. Mao nga ang Diyos, ang imong Diyos, nagdihog kanimo sa lana sa kasadya labaw kay sa imong mga kauban.” (Salmo 45:7) Ang “mga kauban” ni Jesus mao ang ubang mga hari sa kaliwatan ni Haring David. Labaw kay ni bisan kinsa kanila, si Jesus may hinungdan sa pagkalipay, o dakong pagmaya, tungod sa pagdihog kaniya. Ngano man? Ang iyang ganti labaw kay sa ilaha, ang iyang pagkahari labaw ka mapuslanon. Gigantihan siya tungod kay ang iyang gugma sa pagkamatarong ug pagdumot sa pagkadaotan nagpalihok kaniya sa pagsugot sa Diyos sa tanang butang.

⁹ Giunsa pagpadayag ni Jesus ang iyang pagbati bahin sa pagkamatarong ug pagkadaotan? Pananglitan, sa dihang gisunod sa iyang mga sumusunod ang iyang direksiyon bahin sa buluhatong pagwali ug ingong resulta sila gipanalanginan, unsay reaksiyon ni Jesus? Nalipay kaayo siya. (Lucas 10:1, 17, 21) Ug sa dihang ang katawhan sa Jerusalem balikbalik nga nagpakitag dili masinugtanong espiritu, nga nagsalikway sa iyang mahigugmaong mga paningkamot sa pagtabang kanila, unsay gibati ni Jesus? Mihilak siya tungod sa pagkarebelyoso sa maong siyudad. (Lucas 19:41, 42) Nabalaka pag-ayo si Jesus bahin sa maayo ug daotang panggawi.

10. Unsang mga pagbati ang kinahanglan natong ugmaron kon bahin sa matarong nga mga buhat ug sa daotang mga buhat, ug unsay makatabang kanato sa pagbuhat niana?

¹⁰ Ang pagpamalandong sa mga pagbati ni Jesus makatabang kanato sa pagsusi sa atong mga motibo mismo sa pagsugot kang Jehova. Bisan pag dili kita hingpit, makaugmad kitag kinasingkasing nga gugma sa maayong mga buhat ug dakong pagdumot sa daotang panggawi. Kinahanglan kitang moampo kang Jehova, nga mohangyo nga tabangan kita sa pag-ugmad sa mga pagbati nga sama sa iyaha ug sa iyang Anak. (Salmo 51:10) Sa samang higayon, kinahanglan natong likayan ang mga impluwensiya nga makapahuyang sa maong mga pagbati. Mahinungdanon ang mainampingong pagpili ug mga kalingawan ug mga kauban. (Proverbio 13:20, Filipos 4:8) Kon atong ugmaron ang samag Kristo nga mga motibo, ang atong pagkamasinugtanon dili lamang pormalidad. Atong buhaton kon unsay matarong tungod kay gusto natong buhaton kana. Likayan nato ang daotang mga buhat, dili tungod kay mahadlok kitang masakpan, kondili tungod kay atong gidumtan ang maong panggawi.

“Siya Walay Nahimong Sala”

11, 12. (a) Unsay nahitabo kang Jesus sa sinugdan pa sa iyang ministeryo? (b) Sa unsang paagi unang gitental ni Satanas si Jesus, ug unsang malinglahong mga taktika ang iyang gigamit?

¹¹ Kon bahin sa iyang pagdumot sa sala, si Jesus nasulayan sa sinugdan pa sa iyang ministeryo. Human sa pagbawtismo kaniya, migugol siyag 40 ka adlaw ug gabii sa kamingawan nga walay pagkaon. Sa kataposan nianang yugtoa, miabot si Satanas sa pagtental kaniya. Matikdi kon unsa ka malinglahon ang Yawa.—Mateo 4:1-11.

¹² Si Satanas miingon una: “Kon ikaw anak sa Diyos, himoang tinapay kining mga bato.” (Mateo 4:3) Unsay gibati ni Jesus human sa dugay niyang pagpuasa? Ang Bibliya yanong nag-ingon: “Gigutom siya.” (Mateo 4:2) Busa gipahimuslan ni Satanas ang kinaiyanhong tinguha alang sa pagkaon, sa walay duhaduha tinuyong nagpaabot nga si Jesus maluya na. Matikdi usab ang mabiaybiayong gisulti ni Satanas: “Kon ikaw anak sa Diyos.” Nahibalo si Satanas nga si Jesus mao “ang panganay sa tanang kalalangan.” (Colosas 1:15) Bisan pa niana, wala itugot ni Jesus nga siya madani ni Satanas nga dili magmasinugtanon. Nahibalo si Jesus nga dili kabubut-on sa Diyos nga iyang gamiton ang iyang gahom alang sa hakog nga mga katuyoan. Midumili siya sa pagbuhat niana, nga nagpakitang siya mapainubsanong misalig kang Jehova alang sa pagkaon ug sa direksiyon.—Mateo 4:4.

13-15. (a) Unsa ang ikaduha ug ikatulong pagtental ni Satanas kang Jesus, ug unsay sanong ni Jesus? (b) Sa unsang paagi nahibalo kita nga si Jesus wala gayod molunga sa pagbantay batok kang Satanas?

¹³ Sa ikaduhang pagtental kaniya, si Jesus gidala ni Satanas ngadto sa habog nga bahin sa paril sa templo. Nga maabtikong gituis ang Pulong sa Diyos, gitental ni Satanas si Jesus nga magpasigarbo siya pinaagi sa paglukso gikan sa maong gihabogon aron luwason siya sa mga anghel. Kon ang mga panon sa katawhan didto sa templo makakita sa maong milagro, may magduhaduha pa ba human niana nga si Jesus mao ang sinaad nga Mesiyas? Ug kon ang mga panon sa katawhan modawat kang Jesus ingon nga Mesiyas pinasukad sa maong pagpasigarbo, dili ba malikayan unta ni Jesus ang daghang kalisdanan ug suliran? Tingali. Apan nahibalo si Jesus nga ang kabubut-on ni Jehova mao nga buhaton sa Mesiyas ang iyang buluhaton sa mapainubsanong paagi, nga dili impluwensiyahan ang mga tawo sa pagtuo kaniya pinaagig talagsaong mga pagpasundayag. (Isaias 42:1, 2) Sa makausa pa, midumili si Jesus sa pagsupak kang Jehova. Ang kabantog wala makadani kaniya.

¹⁴ Apan, komosta ang pangdani sa gahom? Sa ikatulong pagtental, gitanyagan ni Satanas si Jesus sa tanang gingharian sa kalibotan kon si Jesus mohimog usa ka buhat sa pagsimba kang Satanas. Iya bang seryosong gihunahuna ang tanyag ni Satanas? “Pahawa, Satanas!” mao ang iyang tubag. Siya midugang: “Kay kini nahisulat, ‘Si Jehova nga imong Diyos ang angay nimong simbahon, ug siya lamang ang angay nimong hatagag sagradong pag-alagad.’” (Mateo 4:10) Walay bisan unsa ang makapadani kang Jesus sa pagsimba ug laing diyos. Walay bisan unsang tanyag sa gahom o impluwensiya niining kalibotana ang makapadani kaniya nga dili magmasinugtanon.

¹⁵ Misurender ba si Satanas? Mibiya hinuon siya tungod sa mando ni Jesus. Bisan pa niana, ang Ebanghelyo ni Lucas nag-ingon nga ang Yawa “mibiya niya ug naghulat ug laing nahiangayng panahon.” (Lucas 4:13) Sa pagkatinuod, si Satanas nangitag laing mga higayon sa pagsulay ug sa pagtental kang Jesus, hangtod gayod sa kataposan. Ang Bibliya nagtug-an kanato nga si Jesus “nasulayan sa tanang paagi.” (Hebreohanon 4:15) Busa si Jesus wala gayod molunga sa pagbantay ug mao man usab kita.

16. Sa unsang paagi si Satanas nagtental sa mga alagad sa Diyos karon, ug sa unsang paagi isalikway nato ang iyang mga paningkamot?

¹⁶ Si Satanas nagpadayon pagtental sa mga alagad sa Diyos karon. Ikasubo, ang atong pagkadili-hingpit kasagarang naghimo kanatong sayon nga mga puntirya. Pahimuslan ni Satanas sa malinglahong paagi ang atong kinaiyanhong kiling sa kahakog, garbo, ug kadalo sa gahom. Ginamit ang pangdani sa materyalismo, mahimo pang dungan nga pahimuslan ni Satanas kining tanan! Hinungdanon nga usahay mamalandong kitag kadiyot aron matinud-anong susihon ang atong kaugalingon. Angay natong palandongon ang mga pulong sa 1 Juan 2:15-17. Samtang mamalandong kita, makasukna kita sa atong kaugalingon kon ang unodnong mga tinguha niining sistema sa mga butang, ang pangandoy alang sa materyal nga mga kabtangan, ug ang tinguha nga dayegon sa uban, nakapakunhod ba sa atong gugma alang sa atong langitnong Amahan. Angay natong hinumdoman nga hapit nang mahanaw kining kalibotana ug si Satanas, nga magmamando niini. Isalikway nato ang iyang malinglahong mga paningkamot sa paghaylo kanato aron magpakasala! Hinaot ang atong Agalon mahimong atong inspirasyon, tungod kay “siya walay nahimong sala.”—1 Pedro 2:22.

“Kanunay Nakong Gibuhat ang mga Butang nga Makapahimuot Kaniya”

17. Unsay gibati ni Jesus bahin sa pagsugot sa iyang Amahan, apan unsang pagtutol ang lagmit ipahayag sa pipila?

¹⁷ Ang paglikay nga makasala dili lang maoy nalangkit sa pagkamasinugtanon; aktibong gituman sa Kristo ang matag sugo sa iyang Amahan. Siya mipahayag: “Kanunay nakong gibuhat ang mga butang nga makapahimuot kaniya.” (Juan 8:29) Ang maong pagkamasinugtanon naghatag ug dakong kalipay kang Jesus. Siyempre, ang pipila mahimong motutol ug moingon nga mas sayon kang Jesus nga magmasinugtanon. Mahimong maghunahuna sila nga siya manubag lamang kang Jehova, kinsa hingpit, samtang kita kasagarang manubag gayod ngadto sa dili hingpit nga mga tawo nga may awtoridad. Apan, ang tinuod mao nga si Jesus nagmasinugtanon sa dili hingpit nga mga tawo nga may awtoridad.

18. Ingong batan-on, sa unsang paagi si Jesus usa ka panig-ingnan sa pagkamasinugtanon?

¹⁸ Samtang nagdako siya, si Jesus nailalom sa awtoridad sa iyang dili hingpit nga tawhanong mga ginikanan, si Jose ug si Maria. Labaw kay sa kadaghanang anak, nakakita tingali siya sa mga kahuyangan sa iyang mga ginikanan. Misukol ba siya, nga milapas sa iyang papel nga hinatag sa Diyos ingong anak ug gisultihan sila kon unsaon pagdumala ang pamilya? Matikdi ang giingon sa Lucas 2:51 bahin sa 12 anyos nga si Jesus: “Siya . . . padayong nagpasakop kanila.” Sa maong pagkamasinugtanon, iyang gihatag ang labing maayong panig-ingnan alang sa Kristohanong mga batan-on, nga naningkamot sa pagsugot sa ilang mga ginikanan ug sa pagpakitag angayng pagtahod kanila.—Efeso 6:1, 2.

19, 20. (a) Unsang talagsaong mga kalisdanan ang giatubang ni Jesus bahin sa pagkamasinugtanon ngadto sa dili hingpit nga mga tawo? (b) Nganong ang matuod nga mga Kristohanon karon kinahanglang magmasinugtanon niadtong nagapanguna kanila?

¹⁹ Kon bahin sa pagkamasinugtanon ngadto sa dili hingpit nga mga tawo, giatubang ni Jesus ang lisod nga mga kahimtang nga dili gayod maatubang sa matuod nga mga Kristohanon karon. Tagda ang talagsaong panahon nga iyang gikinabuhian. Ang Hudiyohanong relihiyosong sistema sa mga butang, uban sa templo niini sa Jerusalem ug kahikayan sa mga saserdote, dugay nang giuyonan ni Jehova apan hapit na niadtong taposon ug pulihan sa kahikayan sa Kristohanong kongregasyon. (Mateo 23:33-38) Kasamtangan, daghan sa relihiyosong mga pangulo nagtudlog kabakakan nga naggikan sa Gregong pilosopiya. Sa templo, kaylap kaayo ang kahiwian nga gitawag kadto ni Jesus ug “langob sa mga tulisan.” (Marcos 11:17) Milikay ba si Jesus pagsulod niadtong temploha ug sa mga sinagoga? Wala! Gigamit pa ni Jehova ang maong mga kahikayan. Hangtod ang Diyos mosalga ug mohimog mga kausaban, si Jesus masinugtanong mitambong sa mga pista sa templo ug miadto sa mga sinagoga.—Lucas 4:16; Juan 5:1.

²⁰ Kon si Jesus nagmasinugtanon sa maong mga kahimtang, labi pa nga angayng magmasinugtanon ang matuod nga mga Kristohanon karon! Sa pagkatinuod, kita nagkinabuhi sa lahi kaayong kapanahonan, ang dugay nang gitagna nga panahon sa pagpasig-uli sa putli nga pagsimba. Ang Diyos nagpasalig kanato nga dili gayod niya tugotan si Satanas sa pagdaot sa iyang napasig-uling katawhan. (Isaias 2:1, 2; 54:17) Itugot nato, makakaplag kitag mga kasal-anan ug pagkadili-hingpit sulod sa Kristohanong kongregasyon. Apan angay ba natong gamiton ang mga kahuyangan sa uban ingong pangatarongan sa dili pagsugot kang Jehova, pinaagi tingali sa dili pagtambong sa Kristohanong mga tigom o pagpanaway sa mga ansiyano? Dili gayod! Hinunoa, kinasingkasing natong paluyohan kadtong nagapanguna sa kongregasyon. Sa pagkamasinugtanon, motambong kita sa Kristohanong mga tigom ug mga asembliya ug ipadapat ang Kasulatanhong tambag nga atong madawat didto.—Hebreohanon 10:24, 25; 13:17.

21. Unsay sanong ni Jesus sa pagpit-os sa mga tawo nga dili sugton ang Diyos, ug unsang panig-ingnan ang gihatag niana kanato?

²¹ Wala gayod itugot ni Jesus nga ang mga tawo, bisan pa ang maayog tuyo nga mga higala, magpugong kaniya sa pagsugot kang Jehova. Pananglitan, si apostol Pedro misulay sa pagdani sa iyang Agalon nga dili kinahanglang siya mag-antos ug mamatay. Lig-ong gisalikway ni Jesus ang maayog tuyo apan sayop nga tambag ni Pedro nga si Jesus angayng maluoy sa iyang kaugalingon. (Mateo 16:21-23) Karong adlawa, ang mga sumusunod ni Jesus kasagarang mosagubang sa maayog tuyo nga mga paryente nga tingali mosulay sa pag-aghat kanila sa pagsupak sa mga balaod ug mga prinsipyo sa Diyos. Sama sa mga sumusunod ni Jesus sa unang siglo, atong huptan ang baroganan nga ‘kinahanglang atong sugton ang Diyos ingong magmamando imbes ang mga tawo.’—Buhat 5:29.

Mga Ganti sa Samag Kristo nga Pagkamasinugtanon

22. Unsang isyu ang gitubag ni Jesus, ug sa unsang paagi?

²² Sa dihang giatubang ni Jesus ang kamatayon, ang iyang pagkamasinugtanon gisulayan pag-ayo. Niadtong makapasubo nga adlaw, “nakat-onan niya ang pagkamasinugtanon” sa labing bug-os nga diwa. Iyang gibuhat ang kabubut-on sa iyang Amahan, dili ang iyang kaugalingon. (Lucas 22:42) Sa lakat sa maong mga panghitabo, iyang natukod ang hingpit nga rekord sa integridad. (1 Timoteo 3:16) Siya ang mihatag ug tubag sa dugay nang isyu: Ang usa ka hingpit nga tawo makapabilin bang masinugtanon kang Jehova bisan ilalom sa pagsulay? Si Adan napakyas, ug ingon man si Eva. Unya si Jesus miabot, nagkinabuhi, namatay, ug mitubag niana. Ang labing bantogang linalang ni Jehova ang mihatag sa labing lig-ong tubag. Siya nagmasinugtanon bisan pag siya grabeng nag-antos ug namatay.

23-25. (a) Sa unsang paagi nalangkit ang pagkamasinugtanon sa integridad? Iilustrar. (b) Unsay hisgotan sa sunod nga kapitulo?

²³ Ang integridad, o tibuok kasingkasing nga debosyon kang Jehova, ikapahayag pinaagig pagkamasinugtanon. Tungod kay si Jesus nagmasinugtanon, padayon niyang gihuptan ang iyang integridad ug ang tanang tawo nakabatog kaayohan. (Roma 5:19) Si Jesus madagayaong gigantihan ni Jehova. Kon atong sugton ang atong Agalon, ang Kristo, si Jehova magaganti usab kanato. Ang pagkamasinugtanon sa Kristo mosangpot sa “kaluwasan hangtod sa hangtod”!—Hebreohanon 5:9.

²⁴ Dugang pa, ang integridad maoy usa usab ka panalangin. Ang Proverbio 10:9 nag-ingon: “Kadtong naglakaw sa dalan sa integridad maglakaw sa kasegurohan.” Kon ang integridad ikatandi sa usa ka dakong mansiyon nga gama sa lig-ong mga tisa, ang matag buhat sa pagkamasinugtanon ikatandi ngadto sa tinagsa ka tisa. Ang usa ka tisa tingali daw dili bililhon, apan ang matag usa adunay dapit, adunay bili. Ug kon ang daghang tisa sumpaysumpayon, matukod ang mas bililhong butang. Sa dihang tapoon ang masinugtanong mga buhat, nga ang usa ka masinugtanong buhat idugang sa lain, sa adlaw-adlaw ug sa tuigtuig, atong matukod ang atong integridad nga samag matahom nga balay.

²⁵ Ang pagkamasinugtanon nga gihuptan sulod sa taas nga panahon magpahinumdom kanato sa laing hiyas—ang pagkamalahutayon. Ang maong bahin sa panig-ingnan ni Jesus mao ang ulohan sa sunod nga kapitulo.