Kapitulo Siyete
Kon Unsay Atong Makat-onan sa Pagtugot sa Diyos sa Pagkadaotan
1, 2. (a) Kon gipatay pa dayon ni Jehova ang mga rebelde sa Eden, sa unsang paagi kadto makaapekto kanato? (b) Unsang mahigugmaong mga kahikayan ang gitagana ni Jehova kanato?
“DIYUTAY ug makapasubo ang mga adlaw sa mga tuig sa akong kinabuhi,” matod sa patriarkang si Jacob. (Genesis 47:9) Sa susama, si Job nag-ingon nga ang tawo “mubo ug kinabuhi ug tugob sa kasamok.” (Job 14:1) Sama kanila, ang kadaghanan kanato nakasugamak ug mga kalisdanan, mga inhustisya, mga katalagman pa gani. Apan, ang atong pagkahimugso dili inhustisya sa bahin sa Diyos. Tinuod, wala kanato ang pagkahingpit sa hunahuna ug lawas ug ang Paraisong puy-anan nga nabatonan sa sinugdan ni Adan ug Eva. Apan unsa na man kon gipatay pa dayon sila ni Jehova sa ilang pagrebelde? Bisan pag wala unta ang bisan unsang sakit, kasubo, o kamatayon, lagmit wala usab gayoy tawhanong rasa. Wala gayod unta kita matawo. Sa kamaluluy-on, ang Diyos naghatag kang Adan ug Eva ug panahon sa pagpanganak, bisan tuod sila nakapanunod sa pagkadili-hingpit. Ug pinaagi kang Kristo, si Jehova naghimog tagana aron atong makuha pagbalik ang giwala ni Adan—ang walay-kataposang kinabuhi sa paraisong yuta.—Juan 10:10; Roma 5:12.
2 Makapadasig gayod kanato nga makalantaw sa unahan nga mabuhi hangtod sa kahangtoran sa bag-ong kalibotan taliwala sa mga kahimtang sa Paraiso, diin kita malibre sa sakit, kaguol, kasakit, ug kamatayon, maingon man sa daotang mga tawo! (Proverbio 2:21, 22; Pinadayag 21:4, 5) Apan sumala sa rekord sa Bibliya, makat-onan nato nga bisan tuod ang atong personal nga kaluwasan hinungdanon kaayo alang kanato ug kang Jehova, dunay butang nga mas mahinungdanon ang nalangkit.
Tungod sa Iyang Dakong Ngalan
3. Unsay nalangkit maylabot sa katumanan sa katuyoan ni Jehova alang sa yuta ug sa tawo?
3 Ang ngalan sa Diyos nalangkit sa katumanan sa iyang katuyoan bahin sa yuta ug sa tawo. Kanang ngalana, ang Jehova, nagkahulogang “Siya Magpahinabo nga Mamao.” Sa ingon ang iyang ngalan naglambigit sa iyang dungog ingong Unibersal nga Soberano, ang Tigpalampos sa Katuyoan, ug ang Diyos sa kamatuoran. Tungod sa posisyon ni Jehova, ang kalinaw ug kaayohan sa tibuok uniberso nanginahanglan nga ang iyang ngalan ug ang nalakip niini hatagag bug-os nga pagtahod nga nahiangay niini ug nga ang tanan magmasinugtanon kaniya.
4. Unsay nalangkit sa katuyoan ni Jehova sa yuta?
4 Human lalanga si Adan ug Eva, si Jehova naghatag nilag asaynment nga buhaton. Iyang gitin-aw nga ang iyang katuyoan dili lamang gamhan ang tibuok yuta—nga magpasangkad sa mga utlanan sa Paraiso—kondili pun-on kini sa ilang mga anak. (Genesis 1:28) Mapakyas kaha ang maong katuyoan tungod sa ilang sala? Dakong pasipala kana sa ngalan sa labing gamhanan nga si Jehova kon dili niya matuman ang iyang katuyoan niining yutaa ug sa katawhan!
5. (a) Kon ang unang mga tawo mokaon gikan sa kahoy sa kahibalo sa maayo ug daotan, kanus-a sila mamatay? (b) Sa unsang paagi gituman ni Jehova ang iyang pulong sa Genesis 2:17 ug sa samang panahon nagtagad sa iyang katuyoan bahin sa yuta?
5 Gipasidan-an ni Jehova si Adan ug si Eva nga kon sila di-magmasinugtanon ug mokaon gikan sa kahoy sa kahibalo sa maayo ug daotan, sila mamatay “sa adlaw” nga sila mokaon. (Genesis 2:17) Sa pagtuman sa iyang pulong, gipapanubag sila ni Jehova sa mismong adlaw sa ilang pagpakasala ug gipakanaog ang hukom nga kamatayon. Gikan sa panglantaw sa Diyos, si Adan ug Eva namatay niadtong adlawa. Apan, aron matuman ang iyang katuyoan bahin sa yuta, gitugotan sila ni Jehova nga magpatunghag pamilya sa dili pa sila mamatay sa pisikal nga paagi. Bisan pa niana, sanglit mahimong isipon sa Diyos ang 1,000 ka tuig nga usa ka adlaw, sa dihang natapos ang kinabuhi ni Adan sa 930 ka tuig, kadto nasulod gihapon sa usa ka “adlaw.” (2 Pedro 3:8; Genesis 5:3-5) Sa ingon nabayaw ang pagkamatinud-anon ni Jehova kon kanus-a angay ipahamtang ang silot, ug ang iyang katuyoan sa yuta wala mapakyas gumikan sa ilang mga kamatayon. Apan sulod sa usa ka panahon, ang dili hingpit nga mga tawo, lakip ang mga daotan, gitugotang mabuhi.
6, 7. (a) Sumala sa Exodo 9:15, 16, nganong gitugotan ni Jehova ang daotan nga magpadayon sa usa ka panahon? (b) Sa kahimtang ni Paraon, sa unsang paagi gipakita ang gahom ni Jehova, ug sa unsang paagi ang Iyang ngalan gipaila? (c) Unsay mosangpot sa dihang ang presenteng daotang sistema matapos?
6 Ang gisulti ni Jehova ngadto sa magmamando sa Ehipto sa mga adlaw ni Moises dugang nagpakita kon nganong gitugotan sa Diyos nga magpadayon ang daotan. Sa dihang gipugngan ni Paraon ang pagbiya sa mga anak sa Israel gikan sa Ehipto, si Jehova wala dayon maghampak kaniya. Ang Napulo ka Hampak gipahinabo sa yuta, nga nagpakita sa gahom ni Jehova sa kahibulongang mga paagi. Sa dihang nagpasidaan bahin sa ikapitong hampak, giingnan ni Jehova si Paraon nga dali ra unta Niyang laglagon si Paraon ug ang iyang katawhan gikan sa nawong sa yuta. “Apan, sa pagkatinuod,” si Jehova nag-ingon, “gipapadayon ko ikaw sa paglungtad, aron ipakita kanimo ang akong gahom ug aron ang akong ngalan ikapahayag sa tibuok yuta.”—Exodo 9:15, 16.
7 Sa dihang giluwas ni Jehova ang mga Israelinhon, ang iyang ngalan nabantog gayod pag-ayo. (Josue 2:1, 9-11) Karong adlawa, halos 3,500 ka tuig na sa ulahi, ang iyang gibuhat balik niadto wala gayod mahikalimti. Nahimantala dili lamang ang personal nga ngalang Jehova kondili ang kamatuoran usab bahin sa Usa nga nagdala nianang ngalana. Nagpalig-on kini sa dungog ni Jehova ingong Diyos nga motuman sa iyang mga saad ug molihok alang sa iyang mga alagad. (Josue 23:14) Gipakita niini nga tungod sa iyang labaw kaayong gahom, walay makababag sa iyang katuyoan. (Isaias 14:24, 27) Sa ingon makasalig kita nga sa di madugay siya molihok alang sa iyang matinumanong mga alagad pinaagi sa paglaglag sa tibuok daotang sistema ni Satanas. Ang maong pasundayag sa labaw kaayong gahom ug sa kahimayaan nga mosangpot niini alang sa ngalan ni Jehova dili gayod malimtan. Ang mga kaayohan dili unya matapos.—Ezequiel 38:23; Pinadayag 19:1, 2.
‘Oh Pagkalawom sa Kaalam sa Diyos!’
8. Unsang mga puntoha ang giawhag ni Pablo nga atong tagdon?
8 Sa iyang sulat ngadto sa mga taga-Roma, si apostol Pablo nangutana: “Aduna bay inhustisya sa Diyos?” Siya pintok nga mitubag: “Dili gayod unta kana mahitabo!” Dayon gipasiugda niya ang kaluoy sa Diyos ug gipunting ang giingon ni Jehova bahin sa pagtugot kang Paraon nga mabuhi sa makadiyot. Gipakita usab ni Pablo nga kitang mga tawo maoy samag yutang-kulonon diha sa mga kamot sa magkukulon. Dayon siya nag-ingon: “Kon, karon, ang Diyos, bisan pag may tinguha nga ipasundayag ang iyang kapungot ug ipaila ang iyang gahom, nagtugot uban ang dagayang hataas-nga-pailob sa mga sudlanan sa kapungot nga gihimong angay sa kalaglagan, aron iyang ikapaila ang bahandi sa iyang himaya nganha sa mga sudlanan sa kaluoy, nga iyang giandam nang daan alang sa himaya, nga mao, kita, nga iyang gitawag dili lamang gikan sa taliwala sa mga Hudiyo kondili gikan usab sa taliwala sa mga nasod, unsa may anaa niana?”—Roma 9:14-24.
9. (a) Kinsa ang “mga sudlanan sa kapungot nga gihimong angay sa kalaglagan”? (b) Nganong si Jehova nagpakitag hataas-nga-pailob atubangan sa iyang mga magsusupak, ug sa unsang paagi ang kataposang sangpotanan maoy alang unya sa kaayohan niadtong tanang mahigugma kaniya?
9 Sukad pa sa rebelyon sa Eden, si bisan kinsa nga misupak kang Jehova ug sa iyang mga balaod nahimong “mga sudlanan sa kapungot nga gihimong angay sa kalaglagan.” Sukad niadtong panahona, si Jehova nagpakita nag hataas-nga-pailob. Ang mga daotan nagyubit sa iyang mga paagi, naglutos sa iyang mga alagad, nagpatay pa gani sa iyang Anak. Nga nagpakitag dakong pagpugong, si Jehova nagtugot ug igong panahon aron makita sa bug-os sa tanang kalalangan ang malaglagong mga sangpotanan sa pagrebelde batok sa Diyos ug sa tawhanong pagmando nga independente kaniya. Sa samang panahon, ang kamatayon ni Jesus nagtaganag paagi sa pagluwas sa masinugtanong mga tawo ug sa “pagbungkag sa mga buhat sa Yawa.”—1 Juan 3:8; Hebreohanon 2:14, 15.
10. Nganong gitugotan ni Jehova ang mga daotan sa miaging 1,900 ka tuig?
10 Sulod na sa kapin sa 1,900 ka tuig sukad sa pagkabanhaw ni Jesus, si Jehova nagtugot pag dugang sa “mga sudlanan sa kapungot,” nga nag-oktaba sa ilang kalaglagan. Ngano? Sa usa ka katarongan, tungod kay ginaandam niya kadtong makauban ni Jesu-Kristo sa iyang langitnong Gingharian. Adunay 144,000 ang ilang gidaghanon, ug sila ang “mga sudlanan sa kaluoy” nga gihisgotan ni apostol Pablo. Una, ang mga indibiduwal gikan sa mga Hudiyo ang gidapit nga molangkob niining langitnong matang. Sa ulahi, gidapit sa Diyos ang mga tawo sa Hentil nga mga nasod. Si Jehova wala magpugos ni bisan kinsa niini nila sa pag-alagad kaniya. Apan taliwala niadtong mapasalamatong misanong sa iyang mahigugmaong mga tagana, gihatag niya sa pipila kanila ang pribilehiyo nga mahimong mga isigkamagmamando sa iyang Anak sa langitnong Gingharian. Ang pag-andam nianang langitnong matang karon hapit nang matapos.—Lucas 22:29; Pinadayag 14:1-4.
11. (a) Unsang grupoha karon ang nakabatog kaayohan sa hataas-nga-pailob ni Jehova? (b) Sa unsang paagi makabatog kaayohan ang mga patay?
11 Apan komosta na man ang mga molupyo sa yuta? Ang hataas-nga-pailob ni Jehova nagpaposible usab sa pagtigom sa “usa ka dakong panon” gikan sa tanang kanasoran. Mikabat na sila karon ug milyonmilyon. Si Jehova nagsaad nga kining yutan-ong matang molabang-buhi sa kataposan niining sistemaha ug makabatog kahigayonan sa walay kataposang kinabuhi sa paraisong yuta. (Pinadayag 7:9, 10; Salmo 37:29; Juan 10:16) Sa gitakdang panahon sa Diyos, panonpanon sa mga patay ang banhawon ug hatagag kahigayonan nga mahimong yutan-ong mga sakop sa langitnong Gingharian. Ang Pulong sa Diyos nagtagna sa Buhat 24:15: “Aduna unyay pagkabanhaw sa mga matarong ug sa mga dili-matarong.”—Juan 5:28, 29.
12. (a) Unsay atong makat-onan bahin kang Jehova gikan sa iyang pagtugot sa pagkadaotan? (b) Unsay imong pagbati bahin sa pagdumala ni Jehova niining mga butanga?
12 Duna bay bisan unsang inhustisya niining tanan? Wala, kay pinaagi sa pagpugong niya nga laglagon ang mga daotan, o “mga sudlanan sa kapungot,” ang Diyos nagpakitag kalulot sa uban, uyon sa iyang katuyoan. Gipakita niini kon unsa siya ka maluluy-on ug mahigugmaon. Kay nakabaton usab ug panahon sa pagkakita sa kaugmaran sa iyang katuyoan, kita makakat-on ug daghan bahin kang Jehova mismo. Nahingangha kita sa nagkalainlaing bahin sa iyang personalidad nga nabutyag—ang iyang hustisya, iyang kaluoy, iyang hataas-nga-pailob, iyang nagkadaiyang kaalam. Ang maalamong pagdumala ni Jehova sa isyu sa unibersal nga pagkasoberano—ang iyang katungod sa pagmando—sa walay kataposan magapamatuod sa kamatuoran nga ang iyang paagi sa pagmando mao ang labing maayo. Duyog kang apostol Pablo, kita moingon: “Oh pagkalawom sa bahandi ug sa kaalam ug sa kahibalo sa Diyos! Pagkadili-matukib sa iyang mga paghukom ug pagkadili-masubay sa iyang mga dalan!”—Roma 11:33.
Kahigayonan nga Ikapakita ang Atong Debosyon
13. Kon makasinati kitag personal nga pag-antos, unsang kahigayonan ang anaa sa atong atubangan, ug unsay makatabang nato sa pagsanong nga maalamon?
13 Daghang alagad sa Diyos anaa sa mga kahimtang nga naglangkit sa personal nga pag-antos. Ang ilang pag-antos nagpadayon kay ang Diyos wala pa maglaglag sa mga daotan ug magpatuman sa gitagnang kapasig-ulian sa katawhan. Makapayugot ba kini kanato? O ato bang maisip kanang mga kahimtanga ingong mga kahigayonan nga makaambit sa pagpamatuod nga ang Yawa bakakon? Kita mapalig-on sa pagbuhat sa ingon kon atong hinumdoman ang iyang paghangyo: “Magmaalamon, anak ko, ug lipaya ang akong kasingkasing, aron matubag ko siya nga nagatamay kanako.” (Proverbio 27:11) Si Satanas, nga maoy nagtamay kang Jehova, nagpasangil nga kon ang mga tawo makaagom ug kapildihan sa materyal o mga sakit sa lawas, basolon nila ang Diyos, nga tunglohon pa gani siya. (Job 1:9-11; 2:4, 5) Malipay nato ang kasingkasing ni Jehova sa dihang, pinaagi sa atong pagkamaunongon kaniya atubangan sa mga kalisdanan, ikapakita nato nga kana dili tinuod sa atong bahin.
14. Kon kita mosalig kang Jehova sa dihang masugamak kita sa mga pagsulay, unsang mga kaayohan ang modangat kanato?
14 Kon kita mosalig kang Jehova sa dihang masugamak nato ang mga pagsulay, atong maugmad ang bililhong mga hiyas. Pananglitan, isip sangpotanan sa mga butang nga giantos ni Jesus, siya ‘nakakat-on sa pagkamasinugtanon’ sa paagi nga wala gayod niya mahibaloi kaniadto. Kita usab makakat-on gikan sa atong mga pagsulay sa pagkaagi nga atong maugmad ang hataas-nga-pailob, kamalahutayon, ug napalalom nga pagpabili sa matarong nga mga paagi ni Jehova.—Hebreohanon 5:8, 9; 12:11; Santiago 1:2-4.
15. Samtang kita mapailobong molahutay sa kalisod, sa unsang paagi makabatog kaayohan ang uban?
15 Ang uban makamatikod sa atong gibuhat. Tungod sa atong maagoman gumikan sa atong gugma sa pagkamatarong, ang uban kanila mahimong sa ngadtongadto makaila kon kinsa ang tinuod nga mga Kristohanon karon. Ug pinaagi sa pagpakig-uban kanato diha sa pagsimba, sila makadahom sa pagdawat sa mga panalangin sa walay kataposang kinabuhi. (Mateo 25:34-36, 40, 46) Si Jehova ug ang iyang Anak buot nga ang mga tawo makabaton sa maong kahigayonan.
16. Sa unsang paagi ang atong panglantaw sa personal nga kalisdanan nalangkit sa panaghiusa?
16 Pagkadalayegon kon isipon nato bisan ang lisod nga mga kahimtang ingong mga kahigayonan sa pagpakita sa atong debosyon kang Jehova maingon man sa pagpakigbahin sa pagpalampos sa iyang kabubut-on! Ang atong pagbuhat niana makapamatuod nga kita nagapadulong gayod ngadto sa panaghiusa uban sa Diyos ug kang Kristo. Si Jesus nag-ampo kang Jehova alang sa tanang tinuod nga mga Kristohanon, nga nag-ingon: “Naghangyo ako, dili mahitungod kanila [sa iyang suod nga mga tinun-an] lamang, kondili mahitungod usab kanilang nagbutang ug pagtuo kanako pinaagi sa ilang pulong; aron nga silang tanan mahimong usa, ingon nga ikaw, Amahan, nahiusa kanako ug ako nahiusa kanimo, nga sila usab mahiusa unta kanato.”—Juan 17:20, 21.
17. Unsang pagsalig ang atong mabatonan kon kita maunongon kang Jehova?
17 Kon kita maunongon kang Jehova, siya magaganti kanato sa madagayaon gayod. Ang iyang Pulong nag-ingon: “Magmalig-on, dili matarog, nga kanunayng puliki diha sa buluhaton sa Ginoo, nga nahibalo nga ang inyong paghago dili makawang may kalabotan sa Ginoo.” (1 Corinto 15:58) Kini usab nag-ingon: “Ang Diyos dili kay dili-matarong nga kalimtan ang inyong buhat ug ang gugma nga inyong gipakita alang sa iyang ngalan.” (Hebreohanon 6:10) Nag-ingon ang Santiago 5:11: “Tan-awa! Gipahayag namo nga malipayon kadtong nakaantos. Nakadungog kamo bahin sa pagkamainantoson ni Job ug nakakita sa sangpotanan nga gihatag ni Jehova, nga si Jehova malumo kaayo sa pagmahal ug maluluy-on.” Unsay gisangpotan ni Job? “Kon bahin kang Jehova, iyang gipanalanginan ang kaulahian ni Job labaw pa kay sa iyang sinugdan.” (Job 42:10-16) Oo, si Jehova “maoy tigganti sa mga matinuorong nagapangita kaniya.” (Hebreohanon 11:6) Ug pagkadakong ganti ang atong malantaw sa unahan—walay kataposang kinabuhi diha sa usa ka paraisong yuta!
18. Sa ngadtongadto unsay mahitabo sa bisan unsang masakit nga mga handomanan nga tingali atong ginaantos?
18 Ang pagmando sa Gingharian sa Diyos magpapas sa tanang kadaot nga nahimo sa tawhanong pamilya sa miaging kaliboan ka tuig. Ang mga kalipay nianang panahona molabaw pa gayod sa bisan unsang kasakit nga atong masinati karon. Dili na kita masamok sa bisan unsang di-maayong mga handomanan sa nangaging pag-antos. Ang makapalig-ong mga hunahuna ug mga buluhaton nga maoy motugob sa adlaw-adlawng kinabuhi sa mga tawo sa bag-ong kalibotan hinayhinay unyang mopapas sa masakit nga mga handomanan. Si Jehova nagpahayag: “Ako naglalang ug bag-ong mga langit [usa ka langitnong kagamhanan sa Gingharian ibabaw sa katawhan] ug usa ka bag-ong yuta [usa ka matarong tawhanong katilingban]; ug ang unang mga butang dili na pagahinumdoman, ni kini sila motungha pa sa kasingkasing. Apan pagsadya kamo ug paglipay hangtod sa kahangtoran sa kon unsay akong gilalang.” Oo, sa bag-ong kalibotan ni Jehova, ang mga matarong makaingon: “Ang tibuok yuta mipahulay na, nahigawas na sa kasamok. Ang katawhan nagmaya uban ang hugyaw sa kalipay.”—Isaias 14:7; 65:17, 18.
Repasong Panaghisgot
• Bisan tuod nagtugot sa pagkadaotan, sa unsang paagi si Jehova sa tukmang paagi nagpakitag dakong pagtahod sa iyang kaugalingong ngalan?
• Sa unsang paagi ang pagtugot sa Diyos sa “mga sudlanan sa kapungot” nagpaarang sa iyang kaluoy nga makaabot kanato?
• Unsay angay natong paningkamotan nga masabtan diha sa mga kahimtang nga naglangkit sa personal nga pag-antos?
[Mga hulagway sa panid 67]
Si Jehova ‘nagpanalangin sa kaulahian ni Job labaw pa kay sa iyang sinugdan’