“De-kalidad nga Panahon” Gihatag nga Tinagidyot
PIPILA lang ka ginikanan ang mogahig igong panahon alang sa ilang mga anak karong mga adlawa. Daghan ang nag-inusara ug nanlimbasog sa pagtagana sa ilang mga anak nga walay tabang sa usa ka kapikas. Ug tungod sa nagakadaot nga kahimtang sa ekonomiya, nakaplagan sa daghang minyong mga ginikanan nga ang amahan ug inahan kinahanglang motrabaho gawas sa balay aron lang makabaton ug igo ang pamilya sa pinansiyal. Nan, dili ikahibulong nga milambo ang ideya sa de-kalidad nga panahon.
Sama sa pagsabot niini sa kadaghanan, ang de-kalidad nga panahon kasagarang naglakip sa pag-eskedyol ug pipila ka panahon nga igugol uban sa bata, sagad may ginaplanong espesipikong kalihokan—espesyal nga pagsuroy-suroy, pananglitan, sama sa pag-adto sa zoo. Tin-aw, ang ideya maayo. Ang mga bata nagkinahanglag linain nga pagtagad nga ilang mabatonan. Ugaling, ang popular nga ideya sa de-kalidad nga panahon may pipila ka kakulian nga dugang nadayag sa mga eksperto sa pag-atiman sa bata.
Tataw, daghang okupado, mahunahunaon sa karera nga mga ginikanan ang misagop sa malimbongong ideya nga ang paggugol sa hinikay, gieskedyol nga panahon uban sa bata makatagana sa tanang panginahanglan sa bata ug pagtagad sa mga ginikanan. Busa, ang Daily News sa New York mikutlo kang Dr. Lee Salk, propesor sa Cornell University Medical School sa Tinipong Bansa, nga nag-ingon: “Ang ideya sa de-kalidad nga panahon maoy binuang.” Siya miingon: “Ang pulong mitungha tungod sa sad-ang pagbati sa mga ginikanan. Gihatagan sa mga tawo ug permiso ang ilang kaugalingon sa paggugol ug diyutayng panahon uban sa ilang mga anak.”
Apan dili ba ang kalidad sa panahon, uban sa bug-os nga pagtagad nga ihatag sa mga ginikanan sa ilang mga anak, mohulip sa kakulang sa gidaghanon niini? Dili, tungod sa yanong katarongan—ang mga ginikanan makatudlo sa ilang mga anak nga labing kusganon pinaagig panig-ingnan. Ang dili-maayong bahin niining kamatuorana makalilisang nga giilustrar diha sa usa ka pagtuon ning bag-o pa bahin sa mga batan-on sa sentro sa siyudad. Kadtong adunay mga membro sa pamilya nga nabilanggo samtang nagtubo pa maoy duha ka pilong may posibilidad nga mabilanggo mismo. Sa susama, kadtong nagtubo ubos sa pag-atiman sa mga nagaabuso sa alkohol ug sa droga may halos duha ka pilong posibilidad nga mosunod sa maong makamatayng mga batasan.
Ang maayong panig-ingnan sa mga ginikanan mahimong sama ka kusganon. Ang problema mao nga ang pagpakitag maayong panig-ingnan nagkinahanglag panahon, hataas nga yugto niana, dili lamang tinagidyot sa de-kalidad nga panahon. Gipadayag kini sa Daily News sa New York niining paagiha: “Ang ideya sa de-kalidad nga panahon sayop tungod kay ang hinungdanong mga panahon tali sa ginikanan ug anak—ang mga panagsultihay ug mga desisyon nga nagpasilsil ug kasegurohan, mga prinsipyo ug pagtamod-sa-kaugalingon—awtomatiko.” Walay makaeskedyol ug awtomatiko nga panahon. Tingali mogahin ang usa ka ginikanan ug 15 minutos sa de-kalidad nga panahon uban sa bata, apan kinsay makaingon nga makab-ot sa ginikanan ug sa bata ang maayong relasyon sulod sa maong panahon? Ug unsaon sa bata sa pagkakat-on pinaagig panig-ingnan kon mao lamang kanang mga gutloa ang igugol sa mga ginikanan sa usa ka adlaw?
Sanglit diyutay ra kaayo nga panahon ang ikagugol sa mga ginikanan, unsa ang sulbad? Walay yanong mga tubag. Walay makausab sa kamatuoran nga kining kalibotana naghimo sa pagmatuto sa bata nga usa ka lisod kaayong buluhaton. Gipamenosan sa ubang mga ginikanan ang atensiyon nga gihatag nila sa ilang mga karera. Usa ka awtor sa bag-ong libro bahin sa pag-atiman ug bata nag-agda sa tanang ginikanan sa paghimo lamang niana—sa pagpabilin sa balay uban sa mga anak. Apan alang sa kadaghanang ginikanan, walay ingon niana nga kapilian. Ug bisan kadtong may mainat-inat nga eskedyol sa trabaho o kadtong wala mangempliyo malisdan gihapon sa paggugol ug igong panahon uban sa ilang mga anak.
Ang pipila ka eksperto nag-awhag sa mga ginikanan sa pagtan-aw sa buluhatong ilang ginabuhat sa balay, sama sa paghinlo, pagluto, pag-areglar, pag-atiman sa awto, paglaba, ug pagpamalit, sa pagsusi kon kaha sila makahimo niining mga buluhatona uban sa ilang mga anak. Ang pagtrabaho nga magkauban bisan diha sa labing gagmayng mga trabaho, o bisag nagapanghimudlay lang nga magkauban, mohatag sa mga ginikanan ug panahon nga ilang gikinahanglan aron magpabiling bukas ang mga linya sa komunikasyon ug makataganag positibong panig-ingnan. Ang Kristohanong mga ginikanan may ubang buluhaton nga buot nilang buhaton uban sa ilang mga anak sa ilang kiliran. Ang Kristohanong mga tigom, ang ministeryo, pagtuon sa Bibliya sa pamilya, pakig-ubanay sa mga isigka-magtutuo—kining tanan magatagana sa mga ginikanan sa bililhong panahon nga mahiuban sa ilang mga anak.
Makaiikag, ang Kasugoan ngadto sa nasod sa Israel naghimo sa susamang punto sa mga 3,000 ka tuig kanhi. Sa Deuteronomio 6:6, 7, atong mabasa: “Kining mga pulonga nga ginasugo ko kanimo niining mga adlawa kinahanglang maana diha sa imong kasingkasing; ug kinahanglang igatudlo nimo kini sa dakong kakugi sa imong mga anak ug magasulti ka mahitungod niini sa magalingkod ikaw sa imong balay ug sa dihang magalakaw ikaw sa dalan ug sa imong paghigda ug sa imong pagbangon.” Ang kinabuhi dili gayod sayon sa karaan nga mga panahon. Hunahunaa ang tanang panahong gikinahanglan aron lang maatiman ang adlaw-adlaw nga mga panginahanglan sa pamilya—pagkadako sa buluhatong giabaga sa amahan sa pagtagana alang sa iyang pamilya, o pagkadako sa kahago ang gikinahanglan sa mga buluhaton sama sa pagluto o paglaba! Apan gibuhat sa mga ginikanan nga nahigugma kang Jehova ang kutob sa ilang maarangan sa ilang mga anak diha sa ilang mga kiliran ug busa may daghang panahon sa pagpatisok sa Kasugoan sa Diyos ngadto sa ilang linghod nga mga kasingkasing.
Ang Kristohanong mga ginikanan karong adlawa kinahanglang mobuhat ug sama. Mahitungod sa paggugol ug panahon uban sa ilang mga anak, kinahanglang dumulian nila ang pagbuhat lamang sa maorag labing kombeniyente alang kanila. Ang karaang panultihon nga, “Dili ang gidaghanon, kondili ang kalidad,” dili ikapadapat sa pagmatuto ug anak. Ilabina sa katuigan sa ilang pagtubo, gikinahanglan sa mga anak dili lamang ang linaing panahon kondili ang panahon usab nga “magkaubanay.”
[Hulagway sa panid 17]
Pamilya nga puliki sa balay, gilangkit ang mga anak
[Hulagway sa panid 17]
Nag-alagad kang Jehova nga magkauban