Kon sa Unsang Paagi Ikaw Makausab Kon Unsa Ka
UNSAY kulang sa mga paagi sa pagtukod ug sa pag-usab sa kagawian nga nahisgotan na? Ang tinguha ug paggamit sa kabubut-on sa tawo! Ang paggamit sa kagawasan niya sa pagpili pinaagi sa may-kahibalong personal nga pagpili. Sa mubo, kulang ang iyang pagpugong o paggahom-sa-kaugalingon!
Nasayran sa mga terapista sa kagawian nga sila may labawng purohan sa pagkab-ot sa malungtarong sangpotanan kon ang tawong gitambalan may katungod sa paghimog kataposan nga paghukom diha sa pagbutang sa kaugalingon niyang mga tumong bahin sa kagawian. Si Vance Packard misulat diha sa iyang librong The People Shapers: “Lagmit nga pinaagi sa diyutayng panambag, si bisan kinsang maayog-utok nga tawo karon makausab sa iyang panggawi mismo.” Kini gitawag pagdumala-sa-kaugalingon. Sa laing mga pulong, kon ipadapat ang usa ka sukod sa pagpugong-sa-kaugalingon, namatikdan ang talagsaong mga kauswagan.
Ang mga Kristohanon may bentaha kon gikinahanglan ang pagpugong-sa-kaugalingon, kay nakakat-on sila sa pagpakita niini ingong usa sa siyam ka bunga sa balaang espiritu sa Diyos. (Galacia 5:22, 23) Kini nagkahulogan nga ang aktibong gahom sa Diyos nga Labing Gamhanan sa Tanan mahimong ilangkit sa imong pag-usab sa kagawian ug makatabang nimo nga molampos.
Busa, unsay buhaton nimo sa imong kagawian? Buot ba nimo nga mag-usab? Kon mao, gikan sa unsa? Ngadto sa unsa? Ug ngano? Makasalig ka ba sa imong kaugalingong pagpugong? Diin nimo hikaplagi ang tabang nga mohatag ug mga benepisyo lamang?
Tan-awon nato ang pipila sa mga paagi ug mga sangkap sa pag-usab sa mga sumbanan sa kagawian.
Lakang 1: Sutaa Kon Unsa Ka Gayod
Ikaw mao ang palabuhat o materyal nga galamiton alang sa kon unsay buot nimong mamao ka. Ang bag-o nga ikaw kinahanglang matukod pinaagi sa pag-usab sa daan nga ikaw. Busa kinahanglang tukma nimong maila ang imong kaugalingon. Makaila ka ba kon unsang mga bahina sa imong kagawian ang buot nimong usbon?
Sanglit lisod ang pagtulotimbang sa kaugalingon nimong kagawian, kinahanglang imong konsultahon ang tinahod ug katuohang sukdanan. Alang niini gisugyot ang Balaang Bibliya. Gamita ang Bibliya, ug makaila ka sa imong kaugalingon nga tingalig wala nimo sukad makita sa nangagi. Basin dili ka makaangay sa dagway nga imong makita, apan ikaw makatino nga kana tukma nga dagway.
Ang Bibliya gipakasama sa salamin, ug giagda ang mga tawo sa pagtan-aw niini. “Kon may usa nga maminaw sa pulong, ug dili magatuman, siya nahisama sa usa ka tawo nga magatan-aw sa salamin sa iyang nawong. Kay siya magatan-aw sa iyang kaugalingon, ug dayon siya molakaw ug dihadiha mahikalimot unsa siyang matanga sa tawo. Apan siya nga magatan-aw sa hingpit nga kasugoan nga iya sa kagawasan ug molahutay niini, kining tawhana, kay siya nahimo, dili nga usa ka malimtanong mamiminaw, kondili usa ka magtutuman sa buluhaton, magmalipayon sa iyang pagbuhat niini.” (Santiago 1:23-25) Ang Bibliya, kon sa tukma hisabtan ug gamiton, dunay lalom, modulot ug mautingkayong gahom nga dili lamang magpadayag kon unsa ka nga pagkatawo apan mopadayag pa sa imong mga tuyo ug mga tinamdan. Busa, si Pablo misulat: “Ang pulong sa Diyos buhi ug gamhanan ug labi pang hait kay sa duhag-sulab nga espada . . . ug makaila sa mga hunahuna ug mga tuyo sa kasingkasing.” Ang Pulong sa Diyos mobuhat ug labaw pa pinaagi sa pagtaganag giya kon bahin sa kon unsay tinuod nga matarong ug kon unsay tinuod nga daotan.—Hebreohanon 4:12; 5:14.
Ang Bibliya makahimo niining tanang butang alang kanimo kay kini mao ang Pulong ni Jehova, ang masinabotong matuod nga Diyos. Sumala sa Salmo 139, ang Diyos nagasusi sa bug-os kanimo ug nagahimog tukma nga pag-analisar kon unsa ka. Sumala sa giingon sa bersikulo 1: “Oh Jehova, ikaw nakasusi kanako, ug ikaw nakaila kanako.” Gibantayan ka sa Diyos sukad sa pagkasamkon. Siya nakaila kanimo sa bug-os. Gipasulat niya ang mga komentaryo bahin sa kinabuhi sa tawo diha sa Bibliya diha sa tanang posible nga mga kombinasyon. Imong makita nga ikaw gibanaag sa usa ka bahin diha sa mga panid niini, sa positibo kaha o sa negatibong paagi.
Busa, imong masuta kon unsa ka gayod—kon buot nimong buhaton kana.
Lakang 2: Ihukom Kon Unsay Buot Nimong Ikaw Mamao
Kon ikaw mag-usab man, tinoa nga ang kausaban maoy angay. Tinoa nga kana ang buot nimo ug kana labi pang maayo kay sa kon unsay nabatonan nimo karon. Unsang labi pang maayong mga tumong sa kagawian ang igabutang nimo? Diin ka makakuha ug hustong tambag bahin sa maayong mga kinaiya? Sa makausa pa, ang Bibliya gisugyot alang niini.
Ang Bibliya nagaawhag nimo nga mag-usab ngadto sa pagkamaayo, nga batonan ang usa ka “bag-ong pagkatawo.” Si Pablo mitambag: “Angay nga inyong hukason ang daang pagkatawo nga nahiuyon sa inyong karaang panggawi ug nadaot sumala sa iyang malimbongong mga pangibog; apan . . . angay nga kamo mabag-o tungod sa gahom nga nagapalihok sa inyong hunahuna, ug angay nga isul-ob ninyo ang bag-ong pagkatawo nga nalalang sumala sa kabubut-on sa Diyos diha sa matuod nga pagkamatarong ug pagkamaunongon.” (Efeso 4:22-24) Ang Bibliya nagpakita kanimo kon unsa kining maong labi pang maayong mga kinaiya. Nahinumdom ka ba sa hingpit nga kalibotan nga gibatbat nga sayosayo? Kon buot nimong mahimong bahin sa maong hingpit nga kalibotan, kinahanglang imong hisabtan ang panginahanglan sa pag-ugmad sa mga hiyas nga gibatbat sa Colosas 3:12-17, mga hiyas sama sa kaluoy, kalulot, pagpaubos, kalulot, pailob, pagpasaylo, gugma, pakigdait, ug pagkamapasalamaton.
Busa tapos sa pagkonsulta sa imong Bibliya, ibutang ang imong mga tumong. Isulat kini sila. Hatagig prioridad ang matag usa ka tumong. Paningkamoti nga kana matuman!
Lakang 3: Pangitag Angayang mga Panig-ingnan
Ang kinadak-an sa imong panggawi natukod pinaagi sa imong pagsundog sa uban—mga higala, mga kauban, mga ginikanan, mga magtutudlo.
Nan, tapos sa paghukom bahin sa imong gitinguhang mga tumong sa kagawian, nganong dili mangita sa usa ka tawo nga magagawi sa paagi nga buot nimong sundogon? Dayon hangyoa ang tabang sa maong tawo. Ang usa ka proverbio sa Bibliya sa pagkamanggialamon nagpunting: “Siya nga nagalakaw uban sa mga tawong manggialamon mahimong manggialamon.”—Proverbio 13:20.
Anaa sa Bibliya ang asoy sa kinabuhi sa labing maayong panig-ingnan natong tanan, si Jesu-Kristo mismo. Basaha kon giunsa niya sa paggawi ubos sa tanang kahimtang, ang iyang moral nga panggawi, iyang pag-ila ug kaalam, iyang dignidad, iyang pagkamahunahunaon ug talagsaong kalulot ug kabalaka sa iyang isigkatawo. Pagkamakahupay siya nga pamation sa diha nga siya nag-ingon: “Umari kamo kanako, kamong tanan nga nabudlayan ug nabug-atan, ug papahulayon ko kamo. Isangon ninyo ang akong yugo diha kaninyo ug magtuon gikan kanako, kay ako malumo ug mapaubsanon sa kasingkasing, ug makakaplag kamog kapahulayan sa inyong mga kalag. Kay ang akong yugo maayo ug ang akong lulan magaan”!—Mateo 11:28-30.
Ang milyonmilyon diha sa tanang nasod miliso na kang Kristo Jesus ingong ilang panig-ingnan ug nagbuhat sa ilang maarangan sa pagsunod sa iyang mga lakang, maingon nga siya, sa baylo, naglakaw sa dalan nga gisugo sa iyang langitnong Amahan, si Jehova nga Diyos. Kining milyonmilyon, kay napul-an na sa daotang panggawi sa kalibotan sa katibuk-an karong adlawa, midangop sa lokal nga kongregasyon sa mga Saksi ni Jehova alang sa tabang ug direksiyon ug wala mahigawad. Diha sa ilang mga Kingdom Hall, daghan ang ekselenteng samag-Kristo nga mga panig-ingnan, ug gitagana ang dakong tabang alang niadtong buot mag-usab sa ilang personal nga panggawi sa pagkamaayo. Hinuon, ang mga Saksi dunay mga kahuyangan nga kasagaran sa dili-hingpit nga katawhan; apan sila usab may positibong espirituwal nga gahom nga nagapalihok sa hunahuna.—Efeso 4:23.
Lakang 4: Batoni ang Kusog nga Imong Gikinahanglan Aron Molampos
Makapahupay alang niadtong buot mag-usab sa ilang mga dalan ang pagkahibalo nga ang tabang mabatonan. “Ang bag-ong pagkatawo” gibatbat ingon nga “nalalang sumala sa kabubut-on sa Diyos diha sa matuod nga pagkamatarong ug pagkamaunongon.” (Efeso 4:24) Kini nagapasalig nga ang labaw-tawhanong tabang mabatonan gikan sa Diyos mismo alang niadtong matinguhaon niana. Sa unsang paagi imong mabatonan ang tabang ni Jehova nga Diyos?
Usa sa kinalabwang mga tabang mao ang personal nga pag-ampo. Ang pag-ampo nagatagana sa hinungdanong serbisyo sa pagpangonsulta sa Tinubdan sa gahom nga gikinahanglan sa pag-usab sa imong mga panggawi. Ang pag-ampo magtugot nimo sa pagsulti nga walay pagpanuko ug sa dayag sa bisan unsang oras, bisan taliwala sa suliran. Ang maong dalan ngadto sa matuod ug mabinationg Diyos labaw kaayo kay sa dalan ngadto sa bisan unsang tawhanong tabang ug epektibo dihadiha. Busa, si apostol Juan nakasulat: “Kini mao ang pagsalig nga atong nabatonan bahin kaniya, nga, bisan unsa ang atong pangayoon sumala sa iyang kabubut-on, kita iyang pagadunggon.” (1 Juan 5:14) Ug ang mga pulong sa propetang Isaias nagadasig kanato: “Pangitaa si Jehova, kamong katawhan, samtang siya hikaplagan pa. Sangpita siya samtang siya haduol pa. Pabiyaa ang tawong daotan sa iyang dalan, ug ang tawong madinaoton sa iyang mga hunahuna; ug pabalika siya kang Jehova, nga maluoy kaniya, ug sa atong Diyos, kay siya mopasaylo sa dakong paagi.”—Isaias 55:6, 7.
Ang pagtuon sa Bibliya nagahatag usab ug kusog, nga magatagana kanimo ug kahupayan, nga makapaarang nimo sa matag adlaw sa paghatag usab ug bug-os nga pagtagad sa imong mga tumong. Ang Bibliya naghatag ug positibong pagpalig-on samtang maningkamot ka paingon sa imong gipili nga tumong bahin sa kagawian. Dugang pa, modasig kini sa pagbati sa pag-ayad sa imong kanhing mga panggawi. Ang matag-adlaw nga pagkuhag kahibalo sa Bibliya ug sa mga sulod niini mohiklin usab sa bisan unsang sayop nga impormasyon nga tingali moyuhot gikan sa palaumagian sa balita sa kalibotan ug gikan sa edukasyonal nga mga sistema niini.
Ang Kristohanong mga tigom diha sa lokal nga mga Kingdom Hall sa mga Saksi ni Jehova dili lang motaganag edukasyon bahin sa mga sukdanan sa Bibliya apan motanyag usab ug pagpaluyo sa grupo ug mutuwal nga pagdasig alang sa maarang-arang nga panggawi. Kining pagpaluyo nga gitagana sa kongregasyon nakatabang sa daghan sa paghimog malamposong kausaban sa panggawi. Nganong dili hisgotan ang maong tabang uban sa tawo nga gikan kaniya nadawat kining magasina?
Lakang 5: Atubanga ang mga Sugmat
Daghan ang misulay sa pagpauswag sa ilang mga batasan apan nawad-ag kadasig tungod sa mga sugmat nga tingali dili malikayan. Ang sangpotanan mao nga ang pipila miundang sa bug-os. Kana sila kasagarang maghunahuna nga kon ang ilang giisip nga mao ang ilang bugtong paglaom napakyas sa maong panahon, wala na gayoy paglaom pa. Unya sila tingali magtugyan sa kaugalingon sa mga impluwensiya sa kalibotan. Kasagaran sila mahimong daotan pa kay sa wala pa sila mosulay sa pag-usab.
Kanunay ipasalig sa imong kaugalingon nga ang kanhing daotang dalan angay nga likayan. Gitumong ni apostol Pablo ang iyang kanhing panggawi ug paagi sa kinabuhi ingong usa ka tumpok sa biya, o basura. (Filipos 3:8) Busa kon ikaw, sa paghimo sa kausaban, mapandol tungod sa usa ka babag o sugmat, bangon na usab, ug abante. Magpadayon! Makigbugno nga padayon! Kana unya takos niana!
Hinumdomi, daghan sa atong mga panggawi ug mga kinaiya gipahamtang kanimo sa mga puwersa nga gawasnon nga wala nimo pilia o ibabaw niana wala kay gahom niadtong panahona. Kining mga puwersaha nagalihok gihapon. Nganong itugot nimo nga ikaw mapiga aron masulod sa ilang hulmahan? Dili nimo buot? Nan ayaw gayod pag-undang!
Ang milyonmilyon nga tawo gikan sa nagkadaiyang mga kultura—bisan mga kriminal ug mga tawong dulot nalangkit sa imoral nga kagawian—malamposong nakausab sa ilang panggawi. Padayon nilang nahuptan ang ilang napauswag nga mga sukdanan hangtod niining adlawa, nga ang daghan sulod sa tinagpulo ka katuigan, nga nagpabilin sa ilang mas maayong mga panggawi uban ang dalayegong kinabubut-ong integridad. Apan gipasalamatan nila ang Diyos tungod sa kusog ug sa motibasyon sa pagbuhat niana. Sumala sa giingon ni apostol Pablo: “Alang sa tanang butang ako may kusog tungod niya nga nagahatag kanakog gahom.”—Filipos 4:13.
Sila dumadaog sa pakigbugno sa pagbuhat kon unsay matarong. Ikaw makaarang usab sa pag-usab kon buot nimo, ug ikaw makatagamtam sa kinabuhi diha sa bag-ong kalibotan sa Diyos.—Salmo 37:29; 2 Pedro 3:13.
[Hulagway sa panid 7]
Lakang 1: Sutaa kon unsa ka gayod
[Hulagway sa panid 8]
Lakang 2: Ihukom kon unsay buot nimong ikaw mamao
[Hulagway sa panid 8]
Lakang 3: Pangitag angayang mga panig-ingnan
[Hulagway sa panid 9]
Lakang 4: Batoni ang kusog nga imong gikinahanglan aron molampos
[Hulagway sa panid 9]
Lakang 5: Atubanga ang mga sugmat
[Hulagway sa panid 10]
Kadtong mag-usab makapanunod usab sa nausab nga yuta