Kapitulo 4
Kalaglagan sa Kalibutan Una—Unya Kalinaw sa Kalibutan
1-3. (a) Unsang kalaglagan sa kalibutan ang ginapasidaan sa tawhanong mga lider? (b) Nganong dili mao kana ang gipasabut sa Bibliya sa kalaglagan sa kalibutan nga magabukas sa dalan alang sa malungtarong kalinaw ug kasegurohan?
SUMALA sa tagna sa Bibliya, una pa ang katawhan makapahimulos sa malungtarong kalinaw, ang kalaglagan sa kalibutan kinahanglang mahitabo una. (2 Pedro 3:5-7) Nganong gikinahanglan man kana? Asa gikan ang kalaglagan? Ug unsa ang kahulogan niana alang sa katawhan niining planetaha?
2 Una kinahanglan natong sabton nga ang kalaglagan nga ginatagna sa Bibliya dili sama sa globong kalaglagan nga gipasidaan sa daghang lider sa kalibutan, mga siyentipiko, ug uban pa. Ang kalamidad nga ilang ginahisgutan magaabut sa dagway sa pila ka ginama-tawong katalagman nga gipahinabo sama sa polusyon o lumba sa nukleyar nga mga armas, o kanang duha. Apan, siyempre, ang maong kalaglagan magwagtang gayod sa paglaom alang sa malungtarong kalinaw ug kasegurohan niining planetaha.
3 Ang yuta madaot alang sa buhing mga linalang. Pananglitan, ang nukleyar nga radiasyon o ang gibanabanang “nukleyar nga pagkawagtang” dili maghimo sa mga makalabang buhi nga mas maayo—kondili man mas grabe pa—kay kanila nga mangamatay. Ang kaluwasan usa ka butang lamang sa kapalaran, bisan tuod ang kabus mao ang dayag nga unang magaantus. Unsang paglaum ang imong nabatonan nga maapil niadtong makalabang buhi sa maong kalaglagan? Bisan pa kon ikaw makalabang buhi, unsang paglaum ang imong mabatonan nga ang kinabuhi dili magabalik sa samang puno sa kaguliyang kawalay kapihoan nga karon nagalungtad?
Ang Ginatagna sa Bibliya Nagahatag Paglaum
4. Kinsa ang pagalaglagon sa kalaglagan sa kalibutan nga ginahisgutan sa Bibliya?
4 Ang kalaglagan sa kalibutan nga ginatagna sa Bibliya maoy lahi tungod kay kini mapilion, may katuyoan. Dili kini kalamidad nga magaabut ingon nga “sangkoanan sa ginama-tawong mga sayup. Inay kay sa tera-pasagad ipadangat ang kamatayon kini magwagtang gikan sa yuta niadto lamang gayod nga mga laglagonon. Kining matanga sa kalaglagan sa kalibutan nahauyon sa balaang prinsipyo sa Proverbio 2:21, 22: “Kay ang mga matul-id mao ang magapuyo sa yuta, ug ang mga walay sala magapabilin niini. Mahitungod sa mga dautan, sila pagaputlon gikan sa mismong yuta; ug mahitungod sa mga mabudhion, sila pagalukahon gikan niini.”
5, 6. (a) Unsa ang mahitabo sa yuta mismo sa panahon nianang kalaglagan sa kalibutan? (b) Niining bahina, sa unsang paagi kini mahimong “sama sa mga adlaw ni Noe”?
5 Unsa, nan, ang pagalaglagon? Daghan ang nagahunahuna nga ang Bibliya nagatagna sa bug-os nga pagsunog sa planetang Yuta ug sa tanang butang niini. Apan dili kini ang kaso. Si Jesu-Kristo mismo nag-ingon: “Malipayon ang mga maaghup, sanglit kay sila magapanunod sa yuta.” (Mateo 5:5) Dayag nga ang maong ‘panulondon’ dili usa ka sunog, walay kinabuhi nga abo! Ang Bibliya usab nagahatag sa tinong pasalig sa Diyos nga ang yuta magapabilin sa walay katapusan ingon nga dapit nga puloy-anan sa katawhan.—Salmo 104:5; Isaias 45:18; Mateo 6:9, 10.
6 Harmonya niini, ang Bibliya nagahisgut sa mga maluwas kinsa magapabilin sa yuta human nianang “dakong kasakitan.” Si Jesu-Kristo nag-ingon nga “sama sa mga adlaw ni Noe, mao man usab ang presensiya sa Anak sa tawo.” Sa nahitabo ang globong kalaglagan sa panahon ni Noe may mga naluwas usab.—Mateo 24:21, 37; 2 Pedro 2:5, 9; Pinadayag 7:9, 10, 13, 14.
7. Unsa ang mosangko sa iyang katapusan nianang panahon?
7 Unsa ang pagalaglagon? Mao ang tibuok kalibutan nga sistema sa mga butang nga gitukod sa mga tawo sa yuta—uban sa tanan nga nagalaban niini inay kay sa pagtutok sa Diyos ug sa iyang gisaad nga pagmando sa yuta. (Salmo 73:27, 28) Mao kanay hinungdan ang mga pulong “ang katapusan sa kalibutan,” nga makaplagan sa pipila ka hubad sa Bibliya, mas sibu nga gihubad sa ubang mga Bibliya ingong “ang katapusan sa panuigon” (NE), “ang konklusyon sa panuigon” (Ro), “ang konklusyon sa sistema sa mga butang” (NW).—Mateo 24:3.
8. (a) Gikan kang kinsa magaabut ang kalaglagan? (b) Kini mahitabo una pa ang karong sistema sa kalibutan makadangat sa unsang kahimtang?
8 Ang tuboran sa nagasingabut nga kalaglagan sa kalibutan mao—dili ang mga tawo—apan si Jehova nga Diyos. Ang modernong mga kasakitan sa polusyon, gutom, nukleyar nga kakuyaw, ug susamang mga butang nga resulta sa tawhanong pagkaignorante, sayup, ug kadunot dili ang magapahinabo sa kalaglagan. Hinuon, mao kini ang pamatuod sa pagkahakug ug bug-os nga kapakyasan sa karong sistema sa kalibutan. Sila nagatagana sa matarung hinungdan alang kang Jehova nga Diyos sa bug-os nga pagpapas nianang sistema. Siya nagasaad sa pagbaton sa maong aksiyon una pa ang karong kalibutan mosangko sa hugno nga kahimtang o magapahinabo sa iyang kaugalingong kalaglagan. (Pinadayag 11:17, 18) Apan ang maong mapig-ut nga aksiyon mao ba lamang ang bugtong paagi?
Ngano Kining Sistema sa Kalibutan Kinahanglan Matapos aron Magaabut ang Matuod nga Kalinaw
9, 10. Sa unsang paagi ang tawhanong kasaysayan nagapakita nga ang mas mapig-ut pa ang kinahanglan kay sa usa ka reporma sa karong kalibutan?
9 Ang pipila nagatuo nga ang Diyos simple nga magahimog pipila ka kausaban sa karong sistema, inay kay laglagon kini. Apan ang Bibliya nagapakita nga ang Diyos nagaila gayod nga kini dili na marepormar.
10 Palandunga alang sa imong kaugalingon ang daghang kausaban nga gihimo sa mga tawo latas sa mga siglo. Palandunga ang tanan nagkalainlaing matang sa gobiyerno nga giugmad sa mga tawo. Dihay mga siyudad-estado, mga monarkiya, mga demokrasya, mga gobiyerno nga komunista ug sosyalista, ug mga diktadura. Hinumdumi sa unsang paagi kalagmitan ang nagalungtad nga magmamando o gobiyerno pulihan sa bag-o—pinaagi sa eleksyon, sa coup d’etat, o sa rebolusyon. Apan walay malungtarong solusyon sa mga suliran sa katawhan. Bisan ang maayog-katuyoan nga mga tawo kinsa nanlimbasog sa pagpauswag sa kahimtang sa tawo nakakaplag nga ang ilang mga panlimbasog nakawang sa sistema sa mga butang diin ang ilang kaugalingon hingtak-uman. Ang usa ka maalamong hari sa karaang mga panahon nakadiskobre, nga pinaagi sa tawhanong mga panlimbasog lamang “ang baliko dili na matul-id.”—Ecclesiastes 1:14, 15.
11-13. (a) Unsa ang nagapugong sa mga tawo sa paghimog kausaban sa karong sistema alang sa kaayohan sa tanang katawhan? (b) Busa, sa unsang paagi ang gilapdon sa kinahanglanon nga kausaban mahimong ikailustrar?
11 Ang mga siyudad sa kalibutan, pananglitan, gihampak sa mga suliran. Apan ang mga tawo dili makaguba kanila ug magtukod ug bag-o. Mao man usab ang matuod sa bug-os nga sistema sa ekonomika ug industriya sa kalibutan. Ang interes sa kaugalingon ug ang nasyonalismo nagahuyang ug nagaali sa bisan unsang matuod nga kausaban alang sa kaayohan sa katawhan.
12 Ang entirong sistema sa mga butang sama sa usa ka balay nga gipatindog sa mahuyang patukoranan, sumala sa dili maayong mga plano, ug natukod sa depektosong materyales. Unsa ang kaayohang mahimo sa pag-areglo sa kasangkapan o sa pagkumponer sa balay? Samtang kini nagabarug, ang mga suliran magapadayon, ug ang balay paingon sa pagkadaut. Ang bugtong masinabutong paagi nga buhaton mao ang pagguba sa balay ug magtukod ug lain, sa maayong patukoranan.
13 Si Jesu-Kristo naggamit sa susamang ilustrasyon sa pag-ingon nga ang katawhan wala “magasulod sa bag-ong bino sa daang mga sudlanang panit.” Ang daang sudlanang panit magisi tungod sa bag-ong bino. (Mateo 9:17) Busa siya wala magsulay sa pagreporma sa Hudiyong sistema sa mga butang diin ubos siya nagkinabuhi. Hinunoa, siya nagmantala sa Gingharian sa Diyos ingon nga mao ang bugtong paglaum sa kalinaw ug kasegurohan. (Lucas 8:1; 11:2; 12:31) Busa, usab, sa atong adlaw si Jehova nga Diyos dili basta nga magakumponer sa karong sistema sa mga butang, tungod kay kana dili magadala sa malungtarong kaayohan.
14. Ang pagpakanaug sa bag-ong mga balaod magapahinabo ba sa katawhan sa paghigugma sa pagkamatarung?
14 Ang Pulong sa Diyos nagapasiugda sa kamatuoran nga imposible ang pagpakanaug ug mga balaod sa pagtisok sa pagkamatarung sa kasingkasing sa katawhan. Kon sila walay gugma sa matarung, walay unsang gidaghanon sa balaod ang makahimo niini. Sa Isaias 26:10 atong mabasa: “Bisan kon ang dautan pakitaag pabor yanong dili siya makakat-on sa pagkamatarung. Sa yuta sa katul-id siya magalihok nga dili makatarunganon ug dili magatan-aw sa himaya ni Jehova.”—Itandi ang Proverbio 29:1.
15, 16. Sa unsang paagi ang kakulang sa gugma sa pagkamatarung sa bahin sa daghang katawhan ginapakita sa ilang pagsanong sa kabubut-on sa Diyos?
15 Ang masubong kamatuoran mao nga ang daghang katawhan nagapalabi sa pagpabilin niining karong sistema walay sapayan sa kapakyasan ug kadautan niini. Dili nila buot nga moliso ngadto sa pagkamatarung ug sa pagpasakup sa gahum sa Diyos. Mahimong makita nila ang pagkadunot sa mga sistema sa politika sa kalibotan, sa kakawangan sa mga gubat niini, sa pagkasalingkapaw sa mga relihiyon niini, ug sa klarong ebidensiya nga ang teknolohiya niini nakamugna sa mas dakung mga suliran inay kay sa pagsulbad niini. Apan walay sapayan niining tanan, daghan ang nagapalabi nga mahitagpilaw sa mini nga pagbati sa kasegurohan pinaagig relihiyoso ug politikal nga mga lider kansang intereses nagapahipi diha sa paghupot kanunay sa sta tus quo (mao gihapong kahimtanga). Sila sama sa mga Israelita nga ang Diyos nag-ingon: “Ang mga manalagna mismo aktuwal nga nagpanagna sa kabakakan; ug mahitungod sa mga saserdote, sila nagpadayon sa pagmando sumala sa ilang mga gahum. Ug ang akong kaugalingong katawhan nahigugma niini nianang paagi; ug kamong mga tawo unsa ang inyong himuon sa katapusan niana?”—Jeremias 5:31; Isaias 30:12, 13.
16 Lagmit nahibalo ka sa mga tawo nga nagabatasan sa pagpameligro sa ilang kaugalingong panglawas ug seguridad ug nianang sa ilang mga pamilya. Apan sila nagasukol sa tanang panlimbasog sa pagtabang kanilang magbag-o. Apan kon ang mga tawo magasukol sa tambag ug paggiya sa Diyos, ang maong butang mas seryoso. Sila nga nagabuhat niini nagapakita nga sila sa pagkamatuod walay gugma sa kamatuoran ug sa pagkamatarung. Sa maong mga tawo si Jesus miingon: “Kay ang kasingkasing niining katawhan nahabol, ug uban sa ilang mga dalunggan sila naglisud sa pagpakabati, ug sila nagpiyong sa ilang mga mata; aron sila dili na makakita uban sa ilang mga mata ug makabati uban sa ilang mga dalunggan ug makasabut niini uban sa ilang mga kasingkasing ug magabalik, ug ang [Diyos] magaayo kanila.”—Mateo 13:15.
17. Kon matuod nga ang Diyos walay kalipay sa pagdalag kalaglagan sa katawhan, nganong siya magabuhat niana?
17 Makatarunganon, nga ang pailub ug kaluoy sa Diyos dunay ilang limite. Kon dili, asa na man ang iyang gugma alang sa mga matarung? Dili siya makapabungol sa ilang mga pangaliyupo alang sa kahupayan sa pag-antus nga dala sa pagkadautan niining yuta. (Lucas 18:7, 8; Proverbio 29:2, 16) Busa, ang mga sirkumstansiya nagakinahanglan sa kalaglagan sa kalibutan. Sila nagaobligar sa Diyos sa paglihok kon siya magapabilin nga matuod kon unsa ang husto ug kon siya magpakitag kaluoy niadtong kinsa nahigugma sa pagkamatarung. Dili kini usa ka kaso nga nahimuot ang Diyos sa pagdalag kalaglagan sa katawhan. “‘May bisan unsang kalipay ba ako sa kamatayon sa usa nga dautan,’ nagaingon ang Soberano Ginoong Jehova, ‘kon dili hinuon nga siya magabalik gikan sa iyang mga dalan ug mabuhi? . . . Busa magbalik ug mabuhi, O kamong katawhan.’”—Ezequiel 18:23, 32.
18. Unsang prisyo ang kinahanglan bayaran sa paglukat sa kawalay kasegurohan sa katawhan kinsa nahigugma sa matarung?
18 Ang kalaglagan niadtong nagapili niining karong sistema sa mga butang, nan, mao ang prisyo nga bayaran aron malukat sa kawalay kasegurohan ug pag-antus kadtong kinsa nahigugma sa matarung. Nahauyon kini sa prinsipyo sa Bibliya: “Ang dautan mao ang lukat alang sa matarung.”—Proverbio 21:18; itandi ang Isaias 43:1, 3, 4.
Mapuslanong mga Resulta
19. Unsang mga ali sa kalinaw sa kalibutan ang kuhaon sa kalaglagan niining sistema sa mga butang?
19 Ang kalaglagan sa karong sistema ug sa tanang nagasuportar niini magatugot sa usa ka matarung nga bag-ong sistema sa tibuok yuta diin ang mga maluwas makaarang sa pagbuhat sa tingub nga hiniusa, dili sa hakug nga kompetisyon. Wala na ang nagabahing nasudnong mga prontera ug politikal nga mga utlanan. Wala na ang nagadugmok nga gibug-aton sa gasto militar. Ug wala na usab ang sosyal nga mga ali nga nagapugong sa mga tawo nga mahimong hiniusang panimalay sa yuta. Usa ka hinungdanong butang niining tanan mao nga ang matag usa unya nga magakinabuhi magasulti sa ‘usa ka putli nga sinultihan’ sa kamatuoran sa usa ug usa, nagasimba sa ilang Maglalalang “uban sa espiritu ug kamatuoran.” Kini magpagawas kanila gikan sa mabahinbahinong relihiyosong mga tuotuo, mga tradisyon, ug mga kredo nga hinimo-tawo.—Sofonias 3:8, 9; Juan 4:23, 24.
20. Sumala sa gipakita sa Salmo 72, unsang kahimtang ang magalungtad sa tibuok yuta?
20 Uban sa gobiyerno sa Diyos pinaagi sa iyang Anak si Kristo Jesus nga solong nagamando sa bug-os nga yuta, ang karaang salmo sa Bibliya makakitag katumanan: “Sa iyang mga adlaw ang matarung magalambo, ug ang kadagaya sa kalinaw hangtud ang bulan wala na. Ug siya may mga sakup gikan sa dagat ngadto sa dagat ug gikan sa Suba ngadto sa mga kinatumyan sa yuta.”—Salmo 72:7, 8.
21. Sa unsang paagi ang yuta mismo makabaton ug kaayohan sa nagasingabut nga kalaglagan sa kalibutan?
21 Ang yuta magabaton ug kaayohan gikan sa nagasingabut nga kalaglagan sa kalibutan. Dili na kini dauton sa hakug nga mga taghugaw ug walay puangod nga mga taglaglag. Ang mga linaw, mga suba, mga oseano, ug maingon man sa atmospera makabaton ug kahupayan gikan sa mga hugaw nga gibubo kanila ug sa dili madugay magahinlo sa ilang kaugalingon. Ang Diyos magapasundayag nga siya wala magabiya sa iyang katuyoan sa pagbaton sa usa ka hinlo, sama sa tanamang planeta nga puno sa katawhan nga nagasumbaliksilaw sa maayong mga hiyas sa ilang Maglalalang.—Genesis 1:26-28; Isaias 45:18; 55:10, 11.
22. Sa unsang paagi ang pagdala sa maong kalaglagan harmonya sa pagka ‘Diyos sa kalinaw’ sa Diyos?
22 Busa, ang pagdala sa Diyos sa kalaglagan sa kalibutan dili supak kaniya ingon nga ‘Diyos sa kalinaw.’ Ni supak kini kang Jesus ingon nga “Prinsipe sa Kalinaw.” Tungod sa ilang gugma sa kalinaw ug hustisya nga sila nagalihok sa pagpasig-uli sa yuta ngadto sa usa ka hinlo, matarung nga estado.—1 Corinto 14:33; Isaias 9:6, 7.
23, 24. Kon kita buot sa pagpahimulos sa usa ka kaugmaon sa kalinaw ug kasegurohan, unsa ang importante alang kanato nga buhaton karon ingon nga mga indibiduwal?
23 Ingon nga mga indibiduwal, nan, unsa ang ato gayong mahimo? Si Jesus nagapakita nga kadtong wala nagatagad sa mga instruksiyon sa Diyos nagtukod sa ilang mga paglaum alang sa kaugmaon sa “balas,” ug kanang tinukod dili bisan kanus-a makalahutay sa umaabot malaglagong mga unos. Siya nagapakita sa importante nga kinahanglanon sa pagtukod sa atong paglaum sa pagsunod sa Pulong sa Diyos kon buot nato nga magabaton sa malinawon ug siguro nga kaugmaon.—Mateo 7:24-27.
24 Apan nganong ang Diyos naghulat nga dugay kaayo sa pagdala sa pagkadautan ug pag-antus sa katapusan? Ang Bibliya nagatubag niining pangutana usab, ug nagapakita kon unsa na ang nahimo sa Diyos sa tanang siglo nga nangagi sa pagtuman sa iyang katuyoan.
[Hulagway sa panid 37]
Sama gayod sa mga tawo nga naluwas sa Lunop, adunay mga maluwas sa “dakong kasakitan”