Ang Hunahuna sa Bibliya

Angay Bang Mopili ang mga Anak sa Ilang Kaugalingong Relihiyon?

SUKAD sa yugto nga matawo ang usa ka bata ug hangtod sa iyang pagkabatan-on, ang mga ginikanan mohimog mga pagpili alang sa ilang anak. Sa samang panahon, ang maalamon nga ginikanan nasayod kon kanus-a magmapauyonon, nga nagkonsiderar diin posible kon unsay gusto sa bata.

Bisan pa niana, mahimong suliran sa mga ginikanan kon unsa ka dako ang kagawasan sa pagpili nga ihatag sa bata. Bisan tinuod nga ang mga anak makahimo sa hustong mga pagpili ug makabatog kaayohan gikan sa usa ka sukod sa kagawasan, tinuod usab nga sila makahimog sayop nga mga pagpili, nga mahimong moresulta sa trahedya.​—2 Hari 2:23-25; Efeso 6:1-3.

Pananglitan, ang kabataan subsob mopalabi sa dili-sustansiyadong pagkaon kay sa sustansiyadong pagkaon. Ngano? Tungod kay sa linghod nga pangedaron, sila dili makahimo ug maayong panghukom sa ilang kaugalingon. Maalamon ba alang sa mga ginikanan nga pasagdan lamang ang ilang mga anak sa maong butang, nga maglaom nga sa ngadtongadto sila mopili ug sustansiyadong pagkaon? Dili. Hinunoa, ang mga ginikanan kinahanglang mopili alang sa ilang mga anak nga gitukmod sa kinasingkasing nga interes sa kaugmaon sa ilang mga anak.

Busa, ang mga ginikanan angayng mopili alang sa ilang mga anak maylabot sa pagkaon, besti, pamostura, ug moralidad. Apan komosta na man ang bahin sa relihiyon? Angay bang mopili usab niana ang mga ginikanan?

Ang Pagpili

Ang pipila mangatarongan nga ang mga ginikanan dili angayng magpugos sa ilang relihiyosong mga kombiksiyon diha sa ilang mga anak. Sa pagkatinuod, kapin sa 160 ka tuig kanhi, ang pipila nga nagtuo sa Kristohanong mga pagtulon-an nagpasiugda sa ideya nga “ang kabataan dili angayng tudloan ug relihiyon basin magmapihigon ang ilang mga hunahuna sa usa ka partikular nga kredo, apan sila kinahanglang pasagdan lang hangtod nga sila makaarang sa pagpili, ug mopili sa pagbuhat niana.”

Apan, kining ideyaha dili kaharmonya sa panglantaw sa Bibliya. Ang Bibliya nagpasiugda sa kahinungdanon sa pagpasilsil sa relihiyosong mga pagtulon-an diha sa kabataan sukad sa pagkatawo. Ang Proverbio 22:6 nag-ingon: “Bansaya ang bata sumala sa dalan alang kaniya; bisan kon siya matigulang na dili siya mobiya gikan niana.”

Ang Hebreohanong pulong nga gihubad ug “bata” naglakip sa edad gikan sa pagkamasuso hangtod sa pagkabatan-on. May kalabotan sa kahinungdanon sa sayong pagkat-on, si Dr. Joseph M. Hunt, sa University of Illinois, T.B.A., miingon: “Panahon sa unang upat o lima ka tuig sa kinabuhi kinakusgan ang pagtubo sa bata ug kinadaghanan ang kausaban niana. . . . Tingali 20 porsiyento sa [iyang] paninugdang mga hiyas ang naugmad una pa siya mag-usa ka tuig, tingali katunga sa dili pa siya mag-edad ug kuwatro.” Kini nagpasiugda lamang sa dinasig nga tambag sa Bibliya nga hinungdanon alang sa mga ginikanan nga mohatag ug maalamong pagtultol sayo sa kinabuhi sa bata, nga magbansay kaniya diha sa mga dalan sa Diyos.​—Deuteronomio 11:18-21.

Sa talagsaong paagi, ang Kasulatan nagsugo sa mahinadlokon-sa-Diyos nga mga ginikanan sa pagsilsil diha sa ilang mga anak sa gugma kang Jehova. Ang Deuteronomio 6:5-7 nag-ingon: “Kinahanglang higugmaon mo si Jehova nga imong Diyos uban sa tibuok mong kasingkasing ug sa tibuok mong kalag ug sa tibuok mong kusog. Ug kining mga pulonga nga akong gisugo kanimo karong adlawa kinahanglang maanaa sa imong kasingkasing; ug isilsil mo kini sa imong anak ug magasulti niini samtang ikaw nagalingkod sa imong balay ug sa dihang ikaw magalakaw sa dalan ug kon ikaw magahigda ug kon ikaw mobangon.” Ang Hebreohanong berbo nga gihubad ug “isilsil” adunay ideya sa pagbaid sa usa ka kahimanan diha sa usa ka bairan. Dili kini mahimo pinaagi sa pipila ka pagbag-id lamang apan kinahanglang himoon nga makugihon, balikbalik. Ang The New English Bible naghubad sa Hebreohanong berbo nga “usbon.” Sa yano, ang “pagsilsil” nagkahulogan ug pagbilin ug dumalayong impresyon.​—Itandi ang Proverbio 27:17.

Busa, ang tinuod nga Kristohanong mga ginikanan kinahanglang magmaseryoso sa ilang obligasyon sa pagsilsil sa ilang relihiyosong mga kombiksiyon diha sa ilang mga anak. Dili makataronganong moluwat sila niini nga responsabilidad pinaagi sa pagtugot sa ilang kabataan sa pagpili alang sa ilang kaugalingon. Kini maglakip sa pagdala sa ilang “gagmayng mga bata” ngadto sa mga panagkatigom. Didto ang mga ginikanan makalingkod tupad kanila ug makatabang kanila sa pag-apresyar sa espirituwal nga kaayohan nga mabatonan sa usa ka nahiusang pamilya pinaagi sa pagpatalinghog sa Kasulatanhong mga panaghisgot ug pagpakig-ambit niana.​—Deuteronomio 31:12, 13; Isaias 48:17-19; 2 Timoteo 1:5; 3:15.

Ang Responsabilidad sa mga Ginikanan

Ang pagsulti lamang sa usa ka bata nga mokaon sa usa ka pagkaon tungod kay kini sustansiyado wala magpasabot nga ang bata ganahan niana. Busa, ang maalamong inahan nasayod kon unsaon paghimo kining hinungdanong mga pagkaon nga lamian kutob sa mahimo aron makapagana sa bata. Ug, siyempre, siya magluto ug pagkaon sa paagi nga sibo sa katakos sa bata sa paghilis niana.

Sa susama, ang usa ka bata sa sinugdan modumili sa relihiyosong instruksiyon, ug makaplagan sa usa ka ginikanan nga dili mosaler ang pagsulay sa pagpangatarongan bahin sa maong butang. Apan, ang pagtultol gikan sa Bibliya maoy tin-aw​—ang mga ginikanan kinahanglang mohimo sa ilang maarangan sa pagbansay sa ilang mga anak gikan sa pagkamasuso. Busa, ang maalamong mga ginikanan maghimo sa relihiyosong instruksiyon nga madanihon pinaagi sa pagpresentar niana sa paagi nga makapadani sa bata, nga nagkonsiderar sa iyang katakos sa pagdawat niana.

Ang mahigugmaong mga ginikanan mobati pag-ayo sa obligasyon nga magtagana sa mga kinahanglanon sa kinabuhi sa ilang mga anak, ug sa kadaghanang kaso walay labi pang nasayod sa mga panginahanglan sa bata kay sa mga ginikanan. Kaharmonya niini, ang Bibliya nagpatong diha sa mga abaga sa mga ginikanan sa pangunang obligasyon nga magtagana sa pisikal maingon man sa espirituwal nga paagi​—ilabina sa amahan. (Efeso 6:4) Busa, ang mga ginikanan dili angayng molikay sa ilang responsabilidad pinaagi sa pagtugyan sa obligasyon ngadto sa uban. Bisan tuod ilang pahimuslan ang pag-abag nga gitanyag, kini magsuplemento, dili magpuli, sa relihiyosong edukasyon gikan sa mga ginikanan.​—1 Timoteo 5:8.

Sa usa ka punto sa kinabuhi, ang matag indibiduwal mohukom kon unsang relihiyosong mga pagtulon-an ang iyang sundon, kon aduna man. Kon himoon sa Kristohanong mga ginikanan nga ilang personal nga responsabilidad ang paghatag sa ilang mga anak ug relihiyosong mga instruksiyon gikan sa linghod nga pangedaron ug kon gamiton nila kining panahona sa pagtudlo kanila sa pagpangatarongan pinasikad sa hustong mga prinsipyo, ang pagpili nga himoon sa anak sa ulahing bahin sa kinabuhi lagmit kaayong mahimong husto nga pagpili.​—2 Cronicas 34:1, 2; Proverbio 2:1-9.

[Picture Credit Line sa panid 26]

The Doré Bible Illustrations/Dover Publications, Inc.