Ang Epekto sa Kasuko
SA DIHANG ikaw masuko, ang imong kasingkasing mag-antos. Usa ka bag-ohayng pagtuon nga gihimo sa Unibersidad sa Stanford sa Tinipong Bansa nakakaplag nga sa dihang ang mga pasyenteng masakitog kasingkasing giingnan nga hinumdoman ang mga kahimtang nga nakapasuko gihapon kanila, ang katakos sa ilang kasingkasing sa pagbomba ug dugo mius-os ug lima ka porsiento. Bisan kon ang pag-us-os sa katakos wala magpadayon, ang mga doktor naghunahunang makahuloganon kana maylabot sa nagakadaghang pamatuod nga ang masuk-anong mga tawo adunay mas dakong purohan nga magkasakit sa kasingkasing kay sa mga tawong makigdaiton.
“Ang lima-ka-porsientong pag-us-os nga among namatikdan diha sa katakos sa kasingkasing sa mga pasyente panahon sa kasuko maoy makahuloganon, bisan ug gamay ra ang pag-us-os,” nag-ingon si Dr. Gail Ironson, nga nanguna sa panukiduki. “Ang mga pasyente nag-ingon nga menos ang ilang kasuko sa dihang naghinumdom sa hitabo kon itandi sa panahong nahitabo kini. Lagmit nga ang katakos sa pagbomba sa kasingkasing labi pang mous-os panahon sa kasuko.”
Ang pagtuon maoy unang nagpakita nga ang kasuko makapahinabog direktang kausaban sa katakos sa kasingkasing sa pagbomba. Ug bisan kon ang kasuko dili lang maoy hinungdan sa sakit sa kasingkasing—ang diyeta, ehersisyo, ug kaliwat modula usab ug papel—ang mga tigdukiduki nagtuo nga ang kasuko lagmit maoy pangunang hinungdan.
Ang mga doktor dugay nang nahibalo nga ang kasuko makadaot sa tawhanong lawas. Kini makapahinabog pagtaas sa presyon sa dugo, kausaban sa kaugatan, suliran sa pagginhawa, sakit sa atay, kausaban sa paghimog apdo, ug kadaot sa hagorila. Ang kasuko gihunahuna usab nga makapasamot sa mga balatian sama sa hubak, mga balatian sa mata, mga sakit sa panit, nuka-nuka, ug mga hubag, ingon man sa mga suliran sa ngipon ug sa paghilis.
Busa, gawas sa espirituwal ug sosyal nga mga kaayohan, adunay daghang pisikal nga kaayohan gikan sa pagtuman sa tambag sa Bibliya nga “biyaan ang kasuko ug biyaan ang kaligutgot” ug ayaw “pagdalidalia ang imong espiritu sa pagkasilo [o, “pagkasuko,” King James Version].” Pagkamaalamon ang pag-ugmad sa “salabotan” nga makapahimo sa usa ka tawo nga “mahinay sa kasuko.” Sa pagkatinuod, “ang malinawong kasingkasing maoy kinabuhi sa unod.”—Salmo 37:8; Ecclesiastes 7:9; Proverbio 14:29, 30.
Kon buot ka ug dugang impormasyon o usa ka libreng pagtuon sa Bibliya sa balay uban sa usa sa mga Saksi ni Jehova, palihog pagsulat sa Watch Tower, P.O. Box 2044, 1099 Manila, o sa tukmang adres nga nalista sa panid 5.