Ang Hunahuna sa Bibliya
Angay ba Natong Tumanon ang Atong mga Panaad?
ANG unta malipayong magtiayon nag-atubang sa makapaguol nga suliran. Katuigan nga miagi, sa dihang nalumsan sila sa usa ka lisod nga sulirang pamilyahanon, ilang gisaad nga idonar ang ikapulo sa ilang kinitaan ngadto sa Diyos kon iyang tabangan sila sa pagkagawas sa ilang mga suliran. Karon, tigulang na sa pangedaron ug nagpas-an sa wala-damhang mga suliran sa panalapi, sila naghunahuna, “Kami ba obligado sa pagtuman sa maong panaad?”
Ang ilang kahimtang nagpasiugda sa tambag sa maalamong tawo batok sa pagdalidali sa pagpanulti: “Labi pang maayo nga dili ka manaad kay sa manaad ka ug dili mobayad. Ayaw tugoti ang imong baba nga mahimong hinungdan sa pagpakasala sa imong unod, ni mosulti ka sa atubangan sa manulonda nga kadto usa ka sayop.”—Ecclesiastes 5:5, 6.
Walay Huyang nga mga Pamalibad
Bisan pag ang way-hinungdang mga panumpa ug sipyat nga mga saad maoy naandan sa matugotong sosyedad karong adlawa, dili kita makadahom nga ang Diyos motuo sa ginamagama nga pamalibad; bisan ang mga negosyante nasayod niana. Agulo sa artikulong “Integridad sa Negosyo: Usa ka Binuang?” sa basahon sa negosyo nga Industry Week: “Dili na kami mosalig nga ang mga tawo mosultig tinuod, mohimo kon unsay matarong inay mopahimulos, nga motuman sa ilang mga panaad.” Samtang ang sayon nga mga bakak, sama sa “gipadala na ang tseke,” mahimong magpalugway sa panahon sa mga tawong nagpautang, ang mga anghel dili gayod malimbongan.
Kini wala magpasabot nga ang Diyos mogamit ug mga anghel aron ipatuman ang mga panaad sa paagi nga ang walay-konsensiyang tigpatanto mahimong mogamit ug mga bugoy sa pagkuha sa mga tanto gikan sa alaot nga mga biktima. Inay hinuon, ang Diyos mahigugmaong naghimo sa iyang mga manulonda nga “mga espiritu alang sa [makapalig-ong] publikong pag-alagad, nga gipadala aron moalagad alang niadtong makapanunod sa kaluwasan.” (Hebreohanon 1:14) Sa ingon, ang mga manulonda malangkit ug may bahin sa pagtubag sa atong sinserong mga pag-ampo.
Hinuon, kon kita mopadayon sa paghimog kawang nga mga panaad sa atong mga pag-ampo, kita ba hustong makadahom sa mga panalangin sa Diyos? Ang maalamong tawo nag-ingon: “Nganong ang matuod nga Diyos masuko tungod sa imong tingog ug gub-on [sa usa ka sukod, sa labing menos] ang buhat sa imong mga kamot?”—Ecclesiastes 5:6b.
Mao nga, dili ang kahadlok sa nagapanimalos nga manulonda ang kinahanglang motukmod kanato sa pagtuman sa atong mga panaad inay sa pagpamalibad. Inay, kinahanglan natong pabilhan ang maayong relasyon uban sa Diyos ug sa kamatinud-anon tinguhaon ang pag-uyon sa Diyos diha sa atong kalihokan. Sama sa nindot nga pagpahayag niini sa magtiayong gihisgotan sa ibabaw: “Gusto namong makabaton ug hinlong tanlag sa atubangan sa Diyos ug gustong molihok sumala sa iyang kabubut-on.”
Hupti ang Maayong Tanlag
Aron makabaton ug hinlong tanlag maylabot sa pagtuman sa panaad, kinahanglang magmatinud-anon kita sa atong kaugalingon. Sa pag-ilustrar: Pananglitan usa ka tawo nakautang nimo ug dakong kantidad apan tungod sa pila ka kapildihan dili siya makabayad kanimo. Hain ang mas makapahimuot kanimo—kon iyang ibalewala ang tibuok utang ingong imposibleng mabayran o kon siya sa labing menos mohikay sa pagbayad kanimog tinagdiyutay, regular nga mga kantidad kutob sa iyang maarangan?
Pinaagi sa samang pangatarongan, pananglitan ang usa ka dinalidaling panaad sa paggahin sa bug-os panahon sa usa o ubang mga kahinguhaan ngadto sa angayng Kristohanong mga kalihokan sa yano dili matuman. Dili ba angay nga mobati kitang obligado sa pagtuman kutob sa mahimo sumala sa itugot sa presenteng mga kahimtang? “Kon anaa ang kaandam sa unang bahin,” sulat ni Pablo, “kana ilabinang dalawaton” kon kaha kita may dako o diyutay lamang nga ikahatag. (2 Corinto 8:12) Apan komosta na man ang mga panaad sa wala pa ang usa ing tukmang kahibalo sa kamatuoran sa Bibliya?
Sayop o Dili-Kasulatanhong mga Panaad
Kon masayran nato nga ang usa ka panaad hugaw o imoral, kinahanglang ato kanang buhian samag nagbaga nga uling! (2 Corinto 6:16-18) Mga pananglitan sa hugawng mga panaad mao:
◻ Mga panaad ngadto sa bakak nga mga diyos ug mga diyosa, sama sa Babilonyanhong “rayna sa kalangitan.”—Jeremias 44:23, 25.
◻ Supak sa balaod nga mga panaad, sama sa panumpa sa 40 ka lalaki nga dili mokaon hangtod ilang mapatay si apostol Pablo.—Buhat 23:13, 14.
◻ Apostatang mga panaad nga nagasunod sa “mga pagtulon-an sa mga demonyo, pinaagi sa . . . mga lalaki nga nanagsultig bakak . . . , nagdumili sa pagminyo, nga nagsugo sa paglikay sa mga pagkaon nga gilalang sa Diyos nga pagakaonon uban ang pagpasalamat niadtong may pagtuo ug sa tukma nakahibalo sa kamatuoran.”—1 Timoteo 4:1-3.
Busa, dayag, basin kinahanglang ipahayag nato nga walay bili ang miaging mga panaad. Apan sa mga panaad nga walay nalangkit nga dili kasulatanhon, nganong mangitag mga lusot? Dili ba angay nga ang atong presenteng tukmang kahibalo maghimo kanato nga magpakitag mas dakong pagtahod kay masukad alang sa miaging mga panaad?
Tagda ang Imong Miagi ug Umaabot nga mga Panaad
Kini usab nagpasabot nga kinahanglan kitang maghunahunag seryoso una pa dugangan ang bisan unsang umaabot nga mga panaad sa atong pagsimba. Ang mga panaad dili gamiton aron lamang sa pagpalihok sa usa ka tawo sa paghimo o dili paghimog usa ka butang, sama sa pagdugang sa panahon nga gugolon diha sa Kristohanong pagsimba o paglikay sa paghinobrag kaon. Hinuon, si Jesus wala mosupak sa tanang mga panumpa, sama, pananglitan, sa dihang gibaod sa balaod sa korte. Apan dayag nga siya naghimog limitasyon kon bahin sa pataka nga mga panumpa, kay siya nagpasidaan: “Gikasulti ngadto sa mga tawo sa karaan, ‘Ayaw kamo pagpanumpa nga dili tumanon, apan kinahanglang inyong bayran ang inyong mga panaad kang Jehova.’ Ugaling, ako moingon kaninyo: Ayaw gayod kamo pagpanumpa.” (Mateo 5:33, 34) Nganong mihimo siya niining baroganana? Ang mga panumpa ba nahimong mas dili angay kay kaniadto?
Ang mga panumpa sa mga matinumanon sa karaang panahon sa subsob kondisyonal. Sa ugdang nga pag-ampo sila manaad kang Jehova, ‘Kon tabangan mo ako niining sulirana, himoon nako kini-ug-kana alang kanimo.’ Apan si Jesus miingon: “Kon kamo mangayo sa Amahan ug bisan unsang butang iya kanang ihatag kaninyo sa akong ngalan.” Halayo gikan sa pagrekomendar sa kondisyonal nga mga panaad ngadto sa mga matinumanon sa iyang panahon, si Jesus mipasalig kanila: “Hangtod niining panahona wala kamo makapangayog usa ka butang sa akong ngalan. Pangayo ug kamo makadawat.”—Juan 16:23, 24.
Kining pagsalig sa ngalan, o katungdanan, ni Jesus angay usab nga makahupay sa tanan kinsa sa gihapon mibating sad-an tungod kay—bisan tuod siya naningkamot—dili niya matuman ang iyang “gikahinaykan” ug panaad sa Diyos. (Levitico 5:4-6) Busa samtang wala nato isipa ang atong kanhing mga panaad nga walay kabalaka, dili lang kay kita karon makaampo diha sa ngalan ni Jesus apan kita makahangyo sa Diyos sa pagpadapat sa halad-lukat ni Jesus alang sa atong mga sala, ug kita makahangyo alang sa kapasayloan diha sa ngalan ni Jesus. Sa ingon atong madawat “ang bug-os nga pasalig sa pagtuo, nga ang atong mga kasingkasing [nahinloan] gikan sa usa ka daotang tanlag.”—Hebreohanon 10:21, 22.
[Picture Credit Line sa panid 24]
Mga pari nga nanaad sa Montmartre