‘Magpabiling Walay Buling, Walay Hugaw, ug Anaa sa Kalinaw’
“Buhata ninyo ang inyong labing maarangan nga sa kataposan hikaplagan kamo niya nga walay buling ug walay hugaw ug anaa sa kalinaw.”—2 Pedro 3:14.
1, 2. Unsa ang pagkabalaan?
SI Jehova nga Diyos balaan. Ang iyang Anak, si Jesu-Kristo, sa pag-ampo nagtawag kaniyang “Amahan nga Balaan.” (Juan 17:1, 11) Ug ang espiritung mga linalang sa langit gibatbat nga nagpahayag: “Balaan, balaan, balaan si Jehova sa mga panon.” (Isaias 6:3) Apan unsa ang pagkabalaan?
2 Ang mga terminong “balaan” ug “pagkabalaan” gihubad gikan sa Hebreohanong mga pulong nga may posible lintunganayng kahulogan nga “magmasanagon,” “bag-o o lab-as, walay tatsa o mahinlo” sa lawasnong paagi. Ugaling, sa Kasulatan kining mga pulonga gigamit sa panguna sa moral o espirituwal nga diwa. Ang orihinal nga Hebreohanon nagahatag usab sa ideya sa pagkaseparado, pagkalinain, o pagkabinalaan alang sa balaang Diyos, si Jehova. Sa Kristohanong Gregong Kasulatan, usab, ang mga pulong nga gihubad “balaan” ug “pagkabalaan” nagkahulogang pagkaseparado alang sa Diyos. Sila gigamit usab sa pagtumong sa pagkabalaan ingong usa ka hiyas ni Jehova, ingon man sa kaputli o kahingpitan sa personal nga panggawi sa usa ka tawo. Busa ang pagkabalaan nagkahulogan sa kahinlo, kaputli, ug pagkasagrado.
Pagkabalaan Gikinahanglan sa Katawhan ni Jehova
3. Nganong si Jehova takos sa mahinlong pagsimba?
3 Nan, unsay ipasabot sa langitnong pahayag: “Balaan, balaan, balaan si Jehova nga Diyos, ang Makagagahom sa Tanan”? (Pinadayag 4:8) Aw, kini nagapasidungog sa pagkabalaan, kahinlo sa kinalabwang sukod ngadto sa Diyos! Busa, si Jehova, “ang Labing Balaan,” takos sa mahinlong pagsimba. (Proverbio 9:10) Sibo niana, gisugo ni Jehova nga Diyos si propetang Moises sa pagsulti sa mga Israelinhon: “Kamo magbalaan, tungod kay ako si Jehova nga inyong Diyos balaan man.”—Levitico 19:1, 2.
4. Sa unsang paagi posible ang pagsimba kang Jehova sa dalawatong paagi?
4 Si bisan kinsang nagaangkong nagahatag ug dinawat nga pag-alagad kang Jehova samtang nagabuhat sa kahugawan dulumtanan sa iyang panan-aw, kay uban lamang sa diyosnong kaalam ug pagkabalaan nga posible ang pagsimba kaniya sa dalawatong paagi. (Proverbio 20:15; 21:27) Busa, sa gitagna sa Diyos nga iyang hinloan ang dalan aron mahibalik sa Jerusalem ang nadistiyero niyang katawhan gikan sa Babilonya, siya miingon: “Kini pagatawgong Dalan sa Pagkabalaan. Ang mahugaw dili moagi niana.” (Isaias 35:8) Ang nahibilin nga mibalik sa 537 W.K.P. nagbuhat niana uban ang balaang mga tuyo, ang pagpasig-uli sa matuod nga pagsimba sa “Labing Balaan.” Ug ang mga Israelinhon makapamatuod untang balaan pinaagi sa pagsugot sa Diyos. Apan napakyas sila sa pagpabiling balaan, walay buling gikan sa iyang panglantaw.—Itandi ang Santiago 1:27.
5. Giunsa pagpakita ni Pablo nga ang espirituwal nga mga Israelinhon kinahanglang magsimba sa Diyos diha sa pagkabalaan?
5 Ang espirituwal nga mga Israelinhon, o dinihogang mga Kristohanon, kinahanglang magsimba usab kang Jehova sa pagkabalaan. (Galacia 6:16) Niining bahina, si apostol Pablo mihangyo sa kaubang mga magtutuo nga ‘itanyag ang ilang mga lawas nga usa ka buhi, balaan, dalawatong halad ngadto sa Diyos.’ Sa pagbuhat niini, kinahanglang tinoon sa maong mga magtutuo nga ilang gibuhat ang balaang kabubut-on, kay midugang si Pablo: “Hunong na kamo sa pagpahiuyon niining kahikayan sa mga butang, apan magbag-o kamo pinaagi sa pagbag-o sa inyong hunahuna, aron inyong mapamatud-an sa inyong kaugalingon ang maayo ug dalawaton ug hingpit nga kabubut-on sa Diyos.”—Roma 12:1, 2.
6. Batok sa unsa nga kinahanglang magbantay ang tanang Kristohanon?
6 Niining panahon sa kauswagan, daghang bag-ohan ang nagahugop sa organisasyon ni Jehova. Sila, usab, nagasimba kang Jehova diha sa pagkabalaan. Dako gayod ang ilang kalipay sa kalaomang makalabang-buhi sa “dakong kasakitan” ug makatagamtam sa kinabuhing dayon sa usa ka paraisong yuta sa matarong bag-ong kahikayan sa Diyos! (Mateo 24:21; Lucas 23:43) Apan aron kadtong may langitnong mga paglaom ug ang “dakong panon” nga may yutan-ong mga kalaoman makatagamtam sa kinabuhing walay kataposan, kinahanglang magbantay sila batok sa mahugawng mga bisyo o bisan unsa nga supak sa Kasulatanhong maayong kagawian ug pagtulon-an.—Pinadayag 7:9, 14.
7. Unsay gisulti ni Pedro nga nagapasiugda sa panginahanglang mahimong sulundan “sa balaang mga buhat sa panggawi”?
7 Sa pagtumong sa atong panahon, si apostol Pedro misulat: “Ang adlaw ni Jehova moabot sama sa kawatan, nga niana ang mga langit [kalibotanong mga kagamhanan] mahanaw uban ang dinaguok, apan ang mga elemento [kalibotanong mga tinamdan ug mga paagi] tungod kay mainit sa hilabihan matunaw, ug ang yuta [ang tawhanong katilingbang nahimulag sa Diyos] ug ang binuhatan niana masusihan” nga madutlan sa kalayo sama sa “mga langit” ug “ang mga elemento” sa makalaglag nga “kalayo” sa adlaw ni Jehova. Busa si Pedro midugang: “Busa sanglit kining tanang butanga pagatunawon, angay unsang matang sa mga tawo kamo diha sa balaang mga buhat sa panggawi ug binuhatan sa diyosnong pagkamahinalaron, nga magapaabot ug magabutang sa hunahuna sa presensiya sa adlaw ni Jehova, nga pinaagi niana ang mga langit kay nagadilaab mamatunaw ug ang mga elemento kay mainit sa hilabihan matunaw!” Oo, ang tanang saksi ni Jehova angay mahimong sulundan “sa balaang mga buhat sa panggawi.” Ug kadtong nagahupot sa pagkabalaan makapanan-aw sa usa ka luwas nga dapit sulod sa matarong ‘bag-ong mga langit ug bag-ong yuta’ sa Diyos. (2 Pedro 3:7, 10-13) Pagkabulahang mga kalaoman!
8. Unsay kinahanglang buhaton sa usa ka Kristohanon kon siya nahilayo sa dalan sa pagkabalaan?
8 Apan, unsa na man kon maayo ang nabuhat sa usa ka Kristohanon sa pag-alagad kang Jehova sa taastaas nga panahon apan sa kaulahian nakaugmad sa mahugaw nga mga bisyo o mosupak sa doktrina o maayong mga panggawi sa Bibliya? Nan siya mibulag sa dalan sa pagkabalaan ug kinahanglang ipasundayag ang matuod nga paghinulsol ug himoon ang tukmang mga lakang aron mapasig-uli. Sumala sa gisulti ni Pablo sa kaubang mga dinihogan: “Sanglit kita nakabaton niining mga saara, mga hinigugma, hinloan nato ang atong kaugalingon sa tanang kahugawan sa unod ug espiritu, nga pagahingpiton ang pagkabalaan diha sa kahadlok sa Diyos.” (2 Corinto 7:1) Si bisan kinsang Kristohanon nga kinahanglang magtul-id sa iyang masupilong dalan makakaplag sa Kasulatanhong tambag sa mahigugmaong mga magtatan-aw nga dako gayong panalangin.—Proverbio 28:13; Santiago 5:13-20.
9. Tungod sa 2 Pedro 3:14, unsang pangutana ang motungha?
9 Tapos sa pagtumong sa matarong bag-ong kahikayan, si Pedro midugang: “Mga hinigugma, sanglit kamo nagapaabot niining mga butanga, buhata ang inyong labing maarangan nga kamo hikaplagan sa kataposan ni [Jehova nga Diyos] nga walay buling ug walay hugaw ug anaa sa kalinaw.” (2 Pedro 3:14) Kanang mga pulonga gitumong sa dinihogang mga Kristohanon, apan kinahanglang ang tanang saksi ni Jehova hikaplagang ‘walay buling, walay hugaw, ug anaa sa kalinaw.’ Busa unsay atong pagabuhaton?
“Walay Buling ug Walay Hugaw”
10. Sa unsang paagi gipaputi sa mga sakop sa “dakong panon” ang ilang “mga biste” sa dugo ni Jesus?
10 Kinahanglang buhaton nato ang atong labing maarangan nga hikaplagang “walay buling ug walay hugaw.” Kadtong sakop sa “dakong panon” ‘naglaba sa ilang mga biste ug nagpaputi kanila sa dugo sa Kordero.’ Sa usa ka panahon, sila bahin niining makasasala nga kalibotan ug ang ilang mga bisteng ilhanan nabulingan niini, nahugawan sa panan-aw ni Jehova. Sa unsang paagi ilang gipaputi ang ilang mga biste nga kana wala nay buling pinaagi sa “dugo sa Kordero,” si Jesu-Kristo? Pinaagi sa pagpasundayag sa ilang pagtuo nga ‘dili mahimo ang pagpasaylo gawas igabubo ang dugo’ ug nga si Jesus mao “ang Kordero sa Diyos nga nagakuha sa sala sa kalibotan.” (Pinadayag 7:9, 14; Hebreohanon 9:22; Juan 1:29, 36) Kini ilang gibuhat pinaagi sa paghimo sa walay-kondisyong pagpahinungod sa Diyos ug pagpasimbolo niana pinaagi sa bawtismo, sa bug-os nga pagtuslob sa tubig. Ang maong pahinungod kinahanglang himoon pinaagi kang Jesu-Kristo ug uban ang hugot nga pagtuong ang iyang giula nga dugo nagapaposible nga pasayloon sa Diyos ang ilang mga sala ug himoon silang dalawaton sa Iyang panan-aw.
11. Sanglit ang sala nagadaot sa atong pagpakigdait kang Jehova, kinahanglang kita magpabilin diha sa unsang kahimtang?
11 Kinahanglang huptan sa “dakong panon” ang ilang “mga biste” nga puti pinaagi sa pagkadili mahugawan sa pagkakalibotanon ug sa ingon mawad-an sa ilang Kristohanong pagkatawo ug ilhanan ingong inuyonang mga saksi ni Jehova. Sa pagkamatuod, ang tanang tinuod nga Kristohanon kinahanglang maglikay nga mahugawan sa kalibotanong mga paagi, mga lihok, ug mga tinamdan. Sanglit ang sala nagadaot sa atong pagpakigdait kang Jehova, pinaagi sa pagpabilin lamang sa kahimtang diin ang atong mga sala matabonan nga kita hikaplagang “anaa sa kalinaw” sa pag-abot sa dakong “adlaw ni Jehova.” Kinahanglang kita walay mga buling tungod sa bakak relihiyosong mga buhat o imoralidad niining kalibotana.
12. Sa unsang paagi ikapadapat ang 2 Pedro 2:13 bisan sa sulod sa Kristohanong kongregasyon?
12 Ang pagpabiling walay buling ug walay hugaw nagkinahanglan sa panggawi ug mga tinamdang kaatbang sa iya sa “bakak nga mga magtutudlo” nga mahitungod kanila si Pedro misulat: “Sila nagaisip sa maluhong pagkinabuhi sa maadlaw nga usa ka kalingawan. Sila maoy mga buling ug mga hugaw, nga nagapatuyang sa pagkahimuot sa ilang malimbongong mga pagtulon-an samtang nagapangombira uban kaninyo.” (2 Pedro 2:1, 13) Oo, bisan sulod sa kongregasyon, kinahanglang kita magbantay sa bakak nga mga magtutudlo nga “nagaisip sa maluhong pagkinabuhi sa maadlaw nga usa ka kalingawan.” Sa mga takna sa adlaw, dihang dako ang mahimo alang sa espirituwal nga kaayohan sa uban, ang mga tawong dili espirituwal tingali magbuhat sa daotang buhat, apil ang mga hudyaka ug pagpatuyang sa pagkaon ug ilimnon. Tingali ilang sulayan ang paghimo sa sosyal nga mga okasyon sama sa mga salusalo sa kasal nga mga okasyong may musikang makapukaw sa mainit nga pagbati, mahilas nga sayaw, pagkaulitan, ug pagpatuyang sa alkoholikong ilimnon. Walay mausa niini ang angay tugotang mahitabo taliwala sa katawhan ni Jehova.—Isaias 5:11, 12; tan-awa ang Bantayanang Torre sa Oktubre 15, 1984, mga panid 16-22.
13. Unsay mahimo sa tagbalay aron ang usa ka sosyal nga panagkatigom mahimong makapalig-on sa espirituwal?
13 Ang tagbalay sa usa ka sosyal nga panagkatigom mao ang responsable kon unsay mahitabo dinha. Aron ang okasyon makapalig-on sa espirituwal, maalamon nga himoong ang gidaghanon madumala ug dili dapiton si bisan nga lagmit magpasulod sa daotang impluwensiya. Sumala sa ginapaila sa mga pulong ni Pablo sa 2 Timoteo 2:20-22, dili ang tanang nagapakig-uban sa kongregasyon maayo gayod nga ikauban. Busa, ang Kristohanong tagbalay dili obligadong modapit sa mga tawong nailhang tabian kaayo o mapatuyangon sa pagkaon o pag-inom. Iyang hinumdomang ‘kon kaha kita nagakaon o nagainom o nagabuhat sa bisan unsa pa, angay natong pagabuhaton ang tanang butang sa himaya sa Diyos.’—1 Corinto 10:31.
14. Unsang baroganan ang kuhaon mahitungod sa bakak nga mga magtutudlo?
14 Diyutay ra maoy ‘mga buling ug mga hugaw, nga nagakalipay sa malimbongong mga pagtulon-an’ samtang nagapakig-uban kanato. Apan ang mga magtatan-aw ug uban pa diha sa kongregasyon kinahanglang magmabinantayon, nga lig-ong magsalikway sa bakak nga mga pagtulon-an nga tingali makayuhot sa kongregasyon ug mosulay sa pagpatunhay sa imoralidad o sayop nga doktrina. (Judas 3, 4) Pinaagi lamang sa lig-ong pagsunod sa matarong nga mga sukdanan sa Diyos nga maposible ang paghupot sa kongregasyon nga walay buling ug walay hugaw.
Unsay Gikinahanglan Aron “Maanaa sa Kalinaw”?
15. (a) Sa unsang paagi ang usa makabaton sa pakigdait uban sa Diyos? (b) Unsay kinahanglang atong buhaton aron hikaplagang “anaa sa kalinaw” sa pag-abot sa dakong adlaw ni Jehova?
15 Aron hikaplagang “anaa sa kalinaw,” ang katawhan ni Jehova kinahanglang may pakigdait uban kaniya. (2 Pedro 3:14) Gihatag kanato kining kahimtanga pinaagi ni Jesu-Kristo, nga mahitungod kaniya si Pablo misulat: “Gipakamaayo sa Diyos nga ang bug-os nga katugob magpabilin diha kaniya, ug pinaagi kaniya ang tanang ubang butang mapasig-uli pag-usab kaniya pinaagi sa pagpakigdait pinaagi sa dugo nga iyang giula sa kahoy sa pagsakit, bisan kon sila mao ang mga butang sa ibabaw sa yuta o ang mga butang anaa sa mga langit.” (Colosas 1:19, 20) Ang seryosong mga sala magdaot sa relasyon sa usa ka tawo uban kang Jehova ug magpahinabo nga ang tawo tulisokon sa tanlag, dili magmalinawon, samtang ang kalinaw nabatonan niadtong nagasunod sa mga sugo sa Diyos. (Salmo 38:3; Isaias 48:18) Aron hikaplagang “anaa sa kalinaw” sa pag-abot sa dakong adlaw ni Jehova, nan, kinahanglang magpabilin kita diha sa diyosnong kahimtang nga itugot nga matabonan ang atong mga sala sa dugo nga giula ni Jesus sa kahoy sa pagsakit.
16. Sumala kang apostol Pablo, sa unsang paagi kita makatinguha sa pagpakigdait sa kaubang mga magtutuo?
16 Kinahanglang kita usab may kalinaw o pakigdait uban sa ubang magsisimba ni Jehova. Si Pablo miawhag: “Atong tinguhaon ang mga butang madaiton ug ang mga butang makapalig-on sa usag usa.” Ginapakita sa konteksto nga kinahanglang mag-amping kitang dili makapandol sa isigkamagtutuo maylabot sa pagkaon, pag-inom, o bisan unsa pa. (Roma 14:13-23) Apan adunay labaw pa kay niana, kay gisultihan ni Pablo ang mga Kristohanon sa Efeso: “Ako . . . nagahangyo kaninyo sa paggawi nga takos sa pagtawag nga niana kamo gitawag, uban ang bug-os nga pagpaubos sa hunahuna ug kalumo, uban ang hataas-nga-pailob, nga mag-antosay kamo sa usag usa sa gugma, nga maningkamot sa pagbantay sa pagkausa sa espiritu sa makapahiusang bugkos sa pakigdait.” (Efeso 4:1-3) Segurado, buot natong ipasundayag ang atong panaghiusa pinaagi sa paglikay sa tanang makatugaw-sa-kalinaw nga mga pulong ug mga buhat ug pinaagi sa lig-ong pagbarog ingong mga tigpaluyo sa pagkasoberano ni Jehova.
17. Sumala sa 1 Pedro 3:10-12, unsay nalangkit sa ‘pagpangita sa pakigdait’?
17 Ang ‘pagpangita sa pakigdait’ tinong nagkinahanglan nga atong bantayan ang atong mga buhat ug atong mga pulong, kay si apostol Pedro misulat: “Siya nga mahigugma sa kinabuhi ug makakita sa maayong mga adlaw, papugngi ang iyang dila gikan sa daotan ug ang iyang mga ngabil gikan sa pagsultig limbong, apan magpahilayo siya sa daotan ug ipabuhat ang maayo; ipapangita niya ang pakigdait ug ipasunod kana. Kay ang mga mata ni Jehova anaa sa mga matarong, ug ang iyang mga igdulongog gikiling sa ilang pangaliyupo; apan ang nawong ni Jehova maoy batok niadtong nagabuhat ug daotang mga butang.” (1 Pedro 3:10-12; Salmo 34:12-16) Nan, sa nagkalainlaing paagi ang maunongong mga alagad ni Jehova kinahanglang magpadayon sa “pagpangita sa pakigdait” kon buot nilang hikaplagang “anaa sa kalinaw.”
Salig sa Tabang ni Jehova
18. Unsay atong mahimo kon mahaylo kita sa kalibotanong mga paagi, mga lihok, o mga tinamdan?
18 Gipaila ni Pedro nga ang “mga elemento,” ang kalibotanong espiritu, o mga tinamdan ug mga paagi, “matunaw,” o malaglag, panahon sa “adlaw ni Jehova.” (2 Pedro 3:7, 10) Apan unsay atong mahimo kon mahaylo kita sa kalibotanong mga paagi, mga lihok, o mga tinamdan? Sa tino, kinahanglang atong pahimuslan sa bug-os ang espirituwal nga mga tagana nga gihimo pinaagi sa organisasyon ni Jehova. Apil sa ubang mga butang, angay natong tun-ang regular ang Pulong sa Diyos ug ang Kristohanong mga basahong gitagana sa “matinumanon ug maalamong ulipon.” (Mateo 24:45-47) Kinahanglang atong ipakita usab ang mapinadayonong pasalamat sa tagana sa lukat, ang kang Jesus nga “bililhong dugo, nga sama sa iya sa walay hugaw ug walay buling nga kordero.”—1 Pedro 1:18, 19.
19. Sa unsang paagi ang pag-ampo makatabang kon maimpluwensiyahan kita sa kalibotanong mga tinamdan?
19 Angay kitang moampo alang sa tabang sa Diyos sa “pagtinguha sa pagkamatarong.” (1 Timoteo 6:11-14) Kon makaamgo kitang ang kalibotanong mga tinamdan nagaimpluwensiya kanato, o kon gipaila kini kanato sa mahigugmaong kaubang magtutuo, maalamong hisgotang ispisipiko ang maong suliran diha sa atong mga pag-ampo pinaagi sa paghangyo kang Jehova nga tabangan kita sa pagbuntog sa maong mga hilig. Tino gayod, nahiangay nga atong pangayoon ang espiritu sa Diyos ug ang iyang tabang sa pag-ugmad sa mga bunga niana nga lahi kaayo sa kalibotanong mga tinamdan ug mga paagi. (Galacia 5:16-26; Salmo 25:4, 5; 119:27, 35) Si Jehova makatabang kanato sa pagbug-os sa atong hunahuna diha sa mga butang matarong, maputli, maligdong, ug dalayegon. Ug pagkahaom nga mangaliya kaniya sa tim-os aron ang walay-ikatanding “kalinaw sa Diyos” magbantay sa atong mga kasingkasing ug mga gahom sa hunahuna! (Filipos 4:6, 7) Unya ang mga kabalaka, mga tentasyon, ug ang susama dili motubo sa punto nga dili na mapugngan. Hinunoa, ang atong mga kinabuhi matiman-an sa hinatag-sa-Diyos nga kalinaw. Sa pagkamatuod, “ang dagayang pakigdait iya niadtong nahigugma sa kasugoan [ni Jehova].”—Salmo 119:165.
Magpabiling ‘Walay Buling, Walay Hugaw, ug Anaa sa Kalinaw’
20. Nganong makaingon kitang posible ang kahimtang nga walay buling sa espirituwal?
20 Ikalipay, ang tanan sulod sa organisasyon ni Jehova, apil ang mga bag-ohang karon nagasulod, mahimong dalawaton sa Diyos. (Buhat 10:34, 35) Sa tabang ni Jehova, posible ang “pagsalikway sa pagkadili-diyosnon ug kalibotanong mga pangibog” ug pagkinabuhi sumala sa nahiangay sa matuod nga mga Kristohanon. (Tito 2:11-14) Bisan tuod kita sa nangagi nahibulag kang Jehova, ug ang atong mga hunahuna gitumong sa daotang mga buhat, kita napasig-uli sa Diyos pinaagi sa kamatayon ni Kristo. Sa ingon posible ang kahimtang nga wala mabulingi sa espirituwal, basta magpadayon kita sa pagtuo ug dili magpahilayo sa paglaom sa maayong balita.—Colosas 1:21-23.
21. Sa unsang paagi kita sa kataposan hikaplagang ‘walay buling, walay hugaw, ug anaa sa kalinaw’?
21 Sa tabang ni Jehova, sa iyang Pulong, ug sa iyang organisasyon, kita makapabiling wala mabulingi sa kalibotan, ug wala mahugawi sa mga paagi, mga lihok, ug mga tinamdan niini. Sa ingon mailhan usab nato ang tinuod nga kalinaw. Oo, pinaagi sa paglahutay sa atong balaang pagsimba kang Jehova, kita sa kataposan hikaplagang ‘walay buling, walay hugaw, ug anaa sa kalinaw.’
Unsaon Nimo Pagtubag?
◻ Nganong ang pagkabalaan gikinahanglan sa katawhan ni Jehova?
◻ Sa unsang paagi kita makapabiling walay buling ug walay hugaw?
◻ Unsay gikinahanglan aron “maanaa sa kalinaw”?
◻ Sa unsang mga paagi kita makapakita nga kita nagasalig sa tabang sa Diyos?
[Mga Letrato sa panid 16, 17]
Mga bahin sa pagpabiling ‘walay buling, walay hugaw, ug anaa sa kalinaw’ Pag-alagad sa Diyos sa bug-os-kasingkasing nga pagpahinungod
Pag-ugmad sa Kristohanong personalidad
Pagbaton sa pakig-uban nga makapalig-on sa espirituwal
Pagpangita sa pakigdait uban sa Diyos pinaagi sa pag-ampo