Paghusay sa mga Butang Tali sa Diyos ug Kanimo

“Bisan pa ang inyong mga sala mapula, sila pagapution sama sa niyebe.”—ISAIAS 1:18.

KON, tungod sa pila ka sala o sa pagkawalay kaluoy sa miagi, nadaot ang relasyon nga naglungtad tali kanimo ug sa usa ka tawo, unsay imong reaksiyon niining mga pulonga: “Umari kamo karon, ug mangatarongan kita”? Kana maoy imbitasyon sa paglingkod aron magbayloay, uban ang mga pagpahiuyon ug mga pagkompromiso. Ang usag usa makapahayag sa iyang hunahuna, ug dawaton sa usag usa nga nakasala o wala magkasinabot.

1, 2. (a) Unsay imong hunahuna kon may moingon: “Umari kamo karon, ug mangatarongan kita”? (b) Nganong dili kita angay maglaom nga mahimong magbayloay kita uban sa Diyos?

² Apan imong bang mahanduraw nga ang Maglalalang niana nga diwa mangaliyopo, “Umari kamo karon, ug mangatarongan kita,” sumala sa mabasa diha sa Isaias 1:18 diha sa kadaghanang mga Bibliya? Dili gayod. Walay usa kanato ang nagalaom nga kita mahimong “makiglalis” (The New English Bible) o magbayloay kang Jehova, nga daw siya angay modawat nga nakasala ug kinahanglang magkompromiso. Nan, kon kita gustog kalinaw uban sa Diyos, unsay gikinahanglan sa Isaias 1:18?

³ Ang Hebreohanong pulong nga gihubad “mangatarongan kita” nagkahulogang “pagdesisyon, paghukom, pagpamatuod.” Kini adunay legal nga kahulogan, nga nagpasabot ug labi pa kay sa pagpangatarongan lamang sa duha ka tawo. Nalangkit niini ang desisyon.a (Genesis 31:37, 42; Job 9:33; Salmo 50:21; Isaias 2:4) Ang Wilson’s Old Testament Word Studies naghatag sa kahulogan “sa pagpakita nga husto; mangatarongan, magpasundayag kon unsa ang husto ug tinuod.” Ang Diyos nagsugo: “Umari kamo karon, tul-iron ta ang mga butang.” (The New American Bible) o, “Husayon ta ang mga butang.”

4-6. Kinsa si Isaias, ug kanus-a siya nag-alagad ingong propeta?

⁴ Gigamit ni Jehova nga Diyos si propetang Isaias sa paghatag ning kusganong mensahe. Kinsa si Isaias, ug nganong ang iyang mensahe tukma sa iyang panahon? Dugang pa, sa unsang paagi kita makapahimulos gikan niini?

⁵ Dihang maghisgot ug “propeta,” maghunahuna ang kadaghanan karon ug usa ka batan-ong ermitanyo nga nagwali sa iyang sayop nga hunahuna sa kamatuoran. Maghunahuna ang uban ug buangon nga tigulang nga naglantaw sa iyang kaugalingon nga maghuhukom sa naglungtad nga mga kahimtang. Pagkalahi niini gikan sa timbang ug makataronganong tawong si Isaias, nga gigamit ni Jehova sa pagsulat sa basahon sa Bibliya nga nagdala sa iyang ngalan!

⁶ “Si Isaias nga anak ni Amos” nagpuyo sa Juda ug aktibong nag-alagad kang Jehova “sa mga adlaw ni Uzzias, Jotham, Ahaz ug Hezekias sa Juda”​—kapin sa 40 ka tuig. Sa kaligdong, wala kaayoy gihatag nga impormasyon si Isaias bahin sa iyang kaugalingon. Sumala sa tradisyon sakop siya sa harianong pamilya. Apan kita nakatino nga siya adunay pamilya nga may duha ka anak nga lalaki sa iyang asawa. Tingali nangasawa siya pag-usab dihang namatay ang iyang asawa, ug siya naminyo pag-usab, nahimong amahan sa laing anak nga sa matagnaon ginganlag Emmanuel.​—Isaias 1:1; 7:3, 14; 8:3, 18.

7. Nganong interesado kita sa tagna ni Isaias?

⁷ May kaamgiran ang panahon ni Isaias ug ang atoa. Ikaw nakakita nga nagpuyo na kita sa panahon sa internasyonal nga tensiyon, sa mga gubat ug sa mga hulga niini. Samtang gipresentar sa relihiyoso ug politikal nga mga pangulo nga nangangkong nagasimba sa Diyos nga mga sulondan nga angay sundon, kanunay kitang makakitag mga taho sa prensa bahin sa ilang pinansiyal ug moral nga mga iskandalo. Unsay paglantaw sa Diyos ning maong pangulo, ilabina niadtong nalangkit sa Kakristiyanohan? Unsay nagapaabot kanila ug niadtong nagasunod kanila? Diha sa basahon ni Isaias, atong makita ang mga pahayag sa Diyos nga dakog kalabotan sa mga butang karon. Makakita usab kita ug mga pagtulon-an alang sa matag usa kanato samtang nagapaningkamot kita sa pag-alagad sa Diyos.

Propeta sa Nakasalang Nasod

8. Unsay unod sa basahon ni Isaias, ug unsay estilo nga kini gisulat?

⁸ Sa magbasa sa basahon ni Isaias, makakita kag mga mensahe bahin sa sala sa Juda ug Jerusalem, mga historikal nga mga detalye bahin sa mga pagsulong sa kaaway, pagpahayag sa kalumpagan sa kanait nga mga nasod, ug makadasig nga mga panagna sa pagpasig-uli ug kaluwasan alang sa Israel. Gisulat kini sa tin-aw, makahilap nga paagi. Si Dr. I. Slotki nag-ingon: “Ang mga eskolar naghatag ug kinasingkasing nga pasidungog sa kamagilakon sa handurawan ni Isaias ug sa iyang matahom ug buhi nga paglarawan, sa iyang kahanas sa paggamit ug mahulagwayong mga ekspresyon, sa magkaamgid nga pamationg mga pulong, sa matahom nga pagkagaray, ug sa maayong pagkatimbang ug sa maganoyong pag-agos sa iyang mga pulong.” Partikular natong susihon ang pangbukas nga mensahe ni Isaias​—nga makita sa kapitulo 1.

9. Unsay atong nahibaloan bahin sa panahon ug mga kahimtang sa pagsulat ni Isaias sa kapitulo 1?

⁹ Wala isugid sa propeta kon kanus-a niya gisulat kining kapituloha. Ang Isaias 6:1-13 gipetsahan gikan sa tuig nga namatay si Haring Uzzias. Busa kon mas sayo pa nga girekord ni Isaias ang iyang unang mga kapitulo, kini nagpabanaag sa kahimtang nga natago sa panahon sa pagkahari si Uzzias. Sa sinugdan, si Uzzias (829-777 W.K.P.) “nagbuhat ug matarong sa mga mata ni Jehova,” busa gipanalanginan ni Jehova ang iyang pagmando ug kauswagan. Apan, kita nasayod nga dili maayo ang lakat sa kahimtang, kay “ang mga tawo padayong nanaghalad ug nagsunog ug insenso diha sa hatag-as nga mga dapit” sa wala pa patakboyi ug sanla sa Diyos si Uzzias (o, Azarias) tungod sa pagpangahas sa pagsunog ug insenso diha sa templo. (2 Cronicas 26:1-5, 16-23; 2 Hari 15:1-5) Ang nagpaluyong pagkadaotan sa panahon ni Uzzias hayan misangpot ug mga bunga sa pagkadaotan nga atong mabasa may kalabotan sa iyang apo nga si Haring Ahaz (762-745 W.K.P.), nga tingali mao usay gibatbat ni Isaias. Apan labi pang importante kay sa espisipikong petsa sa kapitulo 1 mao ang nakapukaw sa Diyos sa pag-ingon: “Husayon ta ang mga butang.”

10. Sa panahon sa pagmando ni Haring Ahaz, unsay kahimtang sa Juda, ilabina sa mga pangulo niini?

¹⁰ Si Isaias dayag nga miingon: “Pagkaalaot sa makasasalang nasod, usa ka katawhan nga natugob sa kasal-anan, usa ka kaliwat sa mga mamumuhat sa daotan, mga anak nga malaglagon! Sila mingbiya kang Jehova, gitamay nila ang Usa nga Balaan sa Israel, sila nanagpanibog. . . . Ang tibuok nga ulo nagamasakiton, ug ang tibuok nga kasingkasing nagakaluya. Gikan sa lapalapa sa tiil bisan hangtod sa ulo walay maayo diha kaniya.” (Isaias 1:4-6) Ang 16 ka tuig nga pagmando ni Haring Ahaz gitiman-an sa hingapin nga pagsimbag mga diyosdiyos. Iyang gisunog ang “iyang mga anak nga lalaki [ingong halad] sa kalayo, sumala sa buhat nga dulumtanan sa mga nasod . . . Ug siya kanunay . . . naghalad ug nagsunog ug insenso didto sa hatag-as nga mga dapit ug sa mga bungtod ug sa ilalom sa tagsatagsa ka malunhaw nga kahoy.” (2 Cronicas 28:1-4; 2 Hari 16:3, 4) Ang inhustisya, paghiphip, ug imoralidad kaylap nga gihimo sa mga prinsipe, nga mas angayan pang mahimong mga magmamando sa karaang Sodoma. (Isaias 1:10, 21-23; Genesis 18:20, 21) Siyempre, dili gayod mouyon ang Diyos kanila. Ug uban nianang matanga sa mga pangulo, unsay lakat sa katawhan?

11. Sa unsang paagi sabton nato ang Isaias 1:29, 30?

¹¹ Giilustrar ni propetang Isaias ang makasubong kahimtang sa katawhan pinaagi sa paghisgot sa balaang mga kahoy ug mga tanaman diin naghalad sila sa mga idolo ug nagsunog ug mga insenso sa paganong mga diyosdiyos. Kining “dagkong mga kahoy” nakahatag kaulawan. (Isaias 1:29; 65:3) Gibalhin ang paghulagway ngadto sa mga magsisimbag mga diyosdiyos, si Isaias misulat: “Kamo mahimong usa ka dakong kahoy kinsang dahon malaya, ug sama sa tanaman nga walay tubig.” (Isaias 1:30) Oo, ang mga tawo nga mobiya kang Jehova “modangat sa ilang kataposan.” Sila mahisama sa gumon (masunog nga mga piraso sa lino), ug ang ilang mga rebulto mahimong aligato​—silang duha mangasunog.​—Isaias 1:28, 31.

12, 13. Unsang mga kaamgiran ang makita tali sa atong panahon ug sa panahon ni Isaias?

¹² Itandi ang kahimtang karon. Sulod sa usa ka bulan, ang prensa sa Tinipong Bansa mitaho: Usa ka iladong kandidato sa pagkapresidente misibog tungod sa iskandalo bahin sa mga taho sa iyang “pagpamabaye”; usa ka iladong klero giilisan human nga mitug-an nga nakapanapaw ug giakusar nga homoseksuwal, nagbayloay ug asawa, ug migamit sa pundong salapi aron ipanghiphip. (Siya “gitaho nga mikuha ug dakong kantidad nga $4.6 milyones ingong suhol sa 1984.” Time, Mayo 11, 1987) Sa Austria, sa miaging tuig ang Abbot sa Rein ‘gitaktak ug giakusar nga giwaldaswaldas ang salaping $6 milyones diha sa giabangang abtanan sa pagpangayam ug sa mga membro sa pamilya nga nagmando niadto ug sa batan-ong mga babaye nga dili hamiling pamilya.’ Tingali makahatag kag ubang mga pananglitan sa mga lider nga ingon niini. Unsa sa imong hunahuna ang paglantaw sa Diyos kanila?

¹³ Mahitungod sa mga tawo sa katibuk-an, nagpadayon ang relihiyosong pagbahinbahin. Ang uban mitalikod sa relihiyon tungod sa kasuko o walay interes. Pananglitan, 3 porsiento lamang sa populasyon sa Inglaterra ang tigtambong sa iladong simbahan. Sa laing bahin, atong makita ang hingaping pagkarelihiyoso. Makita kini sa nagkadaghang relihiyong charismatic, uban sa ilang makapukaw sa emosyon nga pangaliyopo aron “maluwas,” sa pagsultig mga dila, o sa pagtan-aw nga “naayo” ang mga masakiton. Ang mga tawo magpanon ngadto sa mga ginasimbang-dapit nga nagapaabot ug mga milagro. Nagsakripisyo ang uban ingong mga buhat sa “pagtuo,” sama sa paglakaw nga nagluhod sa nagdugong mga tuhod aron sa pagtan-aw sa Birhen sa Guadalupe [Mexico City]. Usa ka mantalaan miingon: “Alang sa mga tagagawas ang iyang paglungtad ug ang kainit nga siya ginasimba daw dayag nga kasagolan sa Kristiyanidad ug paganismo, dili ikalalis nga ang Birhen mao ang labing importanteng personahe sa Katolisismo sa Mexico.”

Sa Unsang Paagi Mabatonan Mo ang Iyang Kahimuot?

14. Pinaagi kang Isaias, sa unsang paagi gitin-aw ni Jehova nga dili Siya modawat niadtong tanan nga nangangkon nga nagasimba Kaniya?

¹⁴ Gipatin-aw ni Jehova nga Diyos ang iyang pag-isip niadtong nangangkon nga anaa sa iyang kiliran apan wala “magsimba sa Amahan sa espiritu ug sa kamatuoran.” (Juan 4:23) Kon ang nasod, o relihiyosong pundok, o tawo dili molihok sumala sa gipadayag nga mga sukdanan sa Diyos, walay kapuslanan ang bisan unsang relihiyosong mga buhat. Pananglitan, ang relihiyosong mga piyesta ug mga halad maoy gikinahanglang bahin sa tinuod nga pagsimba sa karaang Israel. (Levitico, kapitulo 1-7, 23) Apan gipadayag ni Isaias ang hunahuna sa Diyos​—kasuko batok sa dili-matinumanong mga Hudiyo nga nagbantay niadtong mga kasaulogana. Ang Diyos miingon: “Sa dihang buklaron ninyo ang inyong mga kamot, tagoon ko ang akong mga mata gikan kaninyo. Bisan nga maghimo kamo ug daghang mga pag-ampo, ako dili mamati.” (Isaias 1:11-15) Tinuod usab kana karon. Inay kay sa yanong relihiyosong seremonyas o memoryadong mga kredo ug mga pag-ampo, ang gipangayo sa Diyos mao ang mga pag-ampo ug matarong nga mga binuhatan nga magagikan sa kasingkasing.

15. Nganong ang Isaias 1:18 nagahatag kanatog katarongan sa paglaom, ug unsay kahulogan sa mga pulong, ‘Umari kamo ug husayon ta ang mga butang’?

¹⁵ Ang atong kasayoran niana nagatagana sa basehanan sa paglaom. Ang mga tawo makahimo sa pagdani sa kahimuot sa Diyos. Sa unsang paagi? Si Isaias miawhag: “Panghunaw kamo, panghinlo kamo; kuhaa ang daotang mga buhat gikan sa atubangan sa akong mga mata; hunong na sa pagbuhat sa daotan. Pagtuon sa pagbuhat sa maayo; pangitaa ang hustisya.” Ning yugtoa gipresentar ni Isaias ang sugo sa Diyos: “Umari kamo, karon, ug husayon ta ang mga butang.” Busa si Jehova wala mangayo ug sesyon tali sa mga magkatupong nga mahimong manglingkod aron magbayloay. Nahibalo ang Diyos kon unsa ang matarong, o matul-id. Ang iyang hukom mao: Ang bisan unsa nga kausabang himoon anaa sa tawo, kinsa kinahanglang mosunod sa iyang husto ug matarong nga mga sukdanan. Mao man usab karon. Posible ang kausaban, nga moresultag kahimuot. Mahimong mausab bisan ang tawong may daotang dalan. Si Isaias misulat: “Bisan pa ang inyong mga sala mapula, sila papution sama sa niyebe.”​—Isaias 1:16-18.

16. Unsay reaksiyon sa uban bahin sa binase sa Bibliya nga tambag bahin sa daotang buhat?

¹⁶ Apan, adunay tendensiya nga pamation kining tambaga apan maghunahuna nga aplikado kini sa uban. Dayag, nga mao kanay gihimo sa kadaghanan sa mga adlaw ni Isaias. Sa pagkatinuod, angay susihon sa matag indibiduwal ang iyang kaugalingon. Kon sad-an ang Kristohanon ug seryosong sala, kon pagpamakak man, panikas, seksuwal nga imoralidad, o ubang dagkong mga kasal-anan, ang paghinulsol ug mga buhat sa angay sa paghinulsol hinungdanon. (Buhat 26:20) Sa dalayegon, ang uban milihok sa ‘paghusay sa mga butang tali kanila ug kang Jehova.’ Pananglitan, naghisgot Ang Bantayanang Torre sa Oktubre 15, 1985, bahin sa pagtul-id sa sala nga natago sa mga tawo apan nakit-an sa Diyos. (Mateo 6:6; Filipos 4:13) Tulo ka butang nga angay tagdon ang gihisgotan: tagong pagdawat sa mga pagdugang sa dugo, masturbasyon, ug pag-abuso sa alkohol. Human nga nahisgotan ang materyal, ubay-ubayng mga magbabasa mipadalag sulat sa apresasyon; sila miadmiter nga nakahimo sila niadtong maong mga kasaypanan, apan napukaw sila sa paghinulsol ug nagbag-o.

17. Bisan ug wala kita makahimog dagkong mga kalapasan, sa unsang paagi aplikado ug makatabang kanato ang Isaias 1:18?

¹⁷ Siyempre, ang kadaghanan sa mga Kristohanon nga nagatagad ning butanga dili sad-an sa grabeng kasal-anan. Bisan pa, ang mensahe ni Isaias angay mopukaw kanato sa kinasingkasing nga pagsusi. May panginahanglan bang husayon nato ang pila ka butang uban sa Diyos? Ang hinungdanong butang sa mensahe ni Isaias mao ang hustong motibo sa kasingkasing. Mahitungod sa pag-ampo, ang usa ka tawo makapangutana: ‘Gikan ba gayod sa kasingkasing ang akong mga pag-ampo, ug sa akong labing maayo sa akong katakos, nagkauyon ba ang akong mga lihok sa akong mga pag-ampo?’ Ang pila nga nakahimo sa pagsusi nakakitag lugar sa pagpauswag sa ilang ginahimo. Sila nag-ampo nga makabaton ug dugang kahibalo sa kabubut-on sa Diyos, apan diyutayng panahon lamang ang gigugol sa pagtuon sa Bibliya ug sa Kristohanong mga publikasyon. Ang uban miampo nga makaambit ug dakong bahin sa ministeryo, apan ilang ginapangagpas ang estilo-sa-kinabuhi nga wala magtugot nga kakunhoran ang ilang kinitaan pinaagi sa pagkunhod sa ilang sekular nga trabaho. O nag-ampo ka ba nga panalanginan sa Diyos ang imong paghimog disipulo? Nan, niining bahina, ikaw ba nagapaningkamot nga mahimong mas epektibong magtutudlo? Nagkugi ka ba sa imong paghimog pagbalik duaw ug malipayon sa paghatag sa panahon aron makadumalag regular nga pagtuon sa Bibliya diha sa uban? Ang imong pagpaningkamot kaharmoniya sa imong mga pag-ampo mopadayag nga buot gayod nimong mamati ang Diyos.

18. Nganong hatagan natog pagtagad ang paghusay sa mga butang tali kanato ug sa Diyos?

¹⁸ Angay gayod nga ang matag usa kanato manlimbasog nga ang tanang bahin sa atong kinabuhi ‘mahusay’ uban sa Diyos, nga atong Maglalalang. Matikdi kon unsay pangatarongan ni Isaias ning bahina: “Ang baka nakaila sa iyang tag-iya, ug ang asno sa pasungan nakaila sa iyang agalon; apan ang Israel wala makaila, ang akong kaugalingong katawhan wala molihok nga may pagsabot.” (Isaias 1:3) Walay usa kanato nga gustong ilarawan ingong usa ka baka o asno nga walay kahibalo o walay pagpabili. Apan, ang maong pagbatbat aplikado kon atong gibati nga dili na kita kinahanglang maningkamot pa sa pagkuhag kahibalo bahin sa atong Maghahatag-Kinabuhi ug sa iyang mga kinahanglanon ug kinasingkasing nga magkinabuhi sa matarong.

19. Unsang palaabuton ang gigambalay ni Isaias alang niadtong nakahusay sa mga butang uban sa Diyos, ug unsay kahulogan niini alang kanato?

¹⁹ Si Isaias mihatag sa iyang katawhan ug katarongan sa pagbaton ug masanag nga palaaboton. Siya miingon nga ang ilang baroganan atubangan kang Jehova mahimong mapaputli. Mahisama kini sa lubos nga mapulang panapton nga mahimong sama ka puti sa balhibo sa karnero o sa niyebe nga nagatabon sa taluktok sa Bukid sa Hermon. (Isaias 1:18; Salmo 51:7; Daniel 7:9; Pinadayag 19:8) Bisan wala mosanong ang kadaghanan, ug tungod niana gitugyan ang nasod sa espada ug sa pagkabinihag, nakabalik ang matinumanong nahibilin. Sa susama, maangkon nato ang kahimuot ni Jehova, tingali sa tabang sa kugihang mga magtatan-aw, nga nagaalagad sa kongregasyon ingong mahigugmaong ‘mga maghuhukom ug mga magtatambag.’ (Isaias 1:20, 24-27; 1 Pedro 5:2-4; Galacia 6:1, 2) Busa makasalig ka, ikaw mahimong makahusay tali sa Diyos ug kanimo. O, kon naangkon na nimo ang kahimuot sa Diyos, atong palig-onon ang atong relasyon kaniya. Kana sa tinuod takos gayod sa imong paghago.

[Mga footnote]

Mga Punto Agig Repaso

◻ Unsay kahulogan sa sugo nga ‘umari kamo ug husayon ta ang mga butang’ uban sa Diyos?

◻ Sa unsang paagi ang panahon ni Isaias kaamgid sa atong panahon?

◻ Unsay gipakita ni Isaias nga gikinahanglan sa mga tawo aron maangkon ang kahimuot sa Diyos?

◻ Gawas sa dakong kasal-anan, unsang ubang bahin nga kinahanglang makighusay kita uban sa Diyos?

3. Unsa ang tukmang kahulogan sa Hebreohanong pulong nga usahay hubarong “mangatarongan kita” diha sa Isaias 1:18?

[Hulagway sa panid 10]

Naputos sa niyebeng bakilid sa Bukid sa Hermon, nagbantaaw sa habagatang-kasadpan tabok sa walog sa Jordan hangtod sa kabungtoran sa Galilea

[Tinubdan]

Photos, pages 10, 31: Pictorial Archive (Near Eastern History) Est.

[Hulagway sa panid 13]

Si Isaias miingon nga ang ‘asno nakaila sa pasungan sa iyang agalon.’ Unsay pagtulon-an niini?