SANGTUWARYO
Usa ka dapit nga gigahin alang sa pagsimba sa Diyos o sa mga diyos, usa ka balaang dapit; usa ka balaang puloy-anan. (1Cr 22:19; Isa 16:12; Eze 28:18; Am 7:9, 13) Wala magpasabot nga ang “sangtuwaryo” usa gayod ka linaing tinukod, kay ang sangtuwaryo nga didto sa Sekem nga gihisgotan sa Josue 24:25, 26 lagmit maoy usa ka dapit lamang diin gitukod ni Abraham ang usa ka halaran kasiglohan na ang milabay. (Gen 12:6, 7) Apan ang pulong nga “sangtuwaryo” sagad nagtumong sa tabernakulo (Ex 25:8, 9) o kaha sa templo didto sa Jerusalem. (1Cr 28:10; 2Cr 36:17; Eze 24:21) Sa dihang ipadapat alang sa tabernakulo, ang “sangtuwaryo” mahimong magtumong sa tibuok tolda ug sa sawang niini (Ex 25:8, 9; Lev 21:12, 23), sa mga muwebles ug mga galamiton sa sangtuwaryo (Num 10:21; itandi ang Num 3:30, 31), o kaha kini mahimong magtumong sa Labing Balaan (Lev 16:16, 17, 20, 33).
Ingong usa ka balaang dapit, ang sangtuwaryo sa Diyos kinahanglan nga magpabiling dili mahugawan. (Num 19:20; Eze 5:11) Busa, ang mga Israelinhon kinahanglang ‘mataha’ niining linain nga dapit diin ang Diyos nagpuyo sa mahawason nga paagi. (Lev 19:30; 26:2) Sa dihang sila gidestiyero gikan sa Yutang Saad, sila wala nay literal nga sangtuwaryo. Apan si Jehova misaad nga siya mismo mahimong, ingnon ta, “usa ka sangtuwaryo” alang kanila.—Eze 11:16.
Ang Gregong termino nga na·osʹ gigamit sa lapad nga diwa sa pagtumong sa tibuok dapit sa templo (Ju 2:20) o sa pangunang tinukod, lakip sa Balaan ug sa Labing Balaan nga mga lawak niini nga giulang pinaagig kortina. (Mat 27:51) Pananglitan, sa dihang si Zacarias misulod “sa sangtuwaryo” aron sa paghalad ug insenso, siya misulod sa Balaan kay didto nahimutang ang halaran sa insenso.—Luc 1:9-11.
Ang puloy-anang dapit sa Diyos sa mga langit maoy usa ka sangtuwaryo, o usa ka balaang dapit. Diha niining langitnon nga sangtuwaryo nga nakita ni apostol Juan sa panan-awon ang arka sa pakigsaad human sa paghuyop sa ‘ikapitong trompeta.’ (Pin 11:15, 19) Human niana iyang nakita ang mga manulonda nga migula gikan niini nga sangtuwaryo ug, maylabot sa pagbubo sa “pito ka panaksan” sa kasuko sa Diyos, iyang nadungog ang usa ka “makusog nga tingog” nga migula gikan niini.—Pin 14:15, 17; 15:5, 6, 8; 16:1, 17.
Mahitungod sa yutan-ong sawang sa dakong espirituwal nga templo sa Diyos, si apostol Juan gisultihan diha sa panan-awon: “Tindog ug sukda ang sangtuwaryo sa templo sa Diyos ug ang halaran ug kadtong nagasimba diha niini. Apan bahin sa sawang nga anaa sa gawas sa sangtuwaryo sa templo, pasagdi kini ug ayaw kini sukda, tungod kay kini gihatag na sa kanasoran, ug ilang yatakyatakan ang balaang siyudad sulod sa kap-atag-duha ka bulan.” (Pin 11:1, 2) Ang templo nga gihisgotan dinhi dili mahimong mao ang templo didto sa Jerusalem, tungod kay kana nga tinukod nalaglag na duolan sa tulo ka dekada una pa niana. Tungod kay yutan-on, ang kanasoran ‘mahatagan’ lamang ug usa ka sawang nga naglungtad usab sa yuta. Busa kini maghawas gayod sa usa ka kahimtang nga napahimuslan sa dinihogang mga sumusunod ni Jesus samtang dinhi pa sa yuta. Bisan tuod imposible alang sa kanasoran ang pagyatakyatak sa usa ka dapit diha sa mga langit, sila makahimo sa pagpakaulaw sa mga tawo nga gianak sa espiritu sa Diyos aron mahimong iyang mga anak ug kinsa makadawat ug langitnong panulondon uban ni Kristo. (Pin 3:12) Sa susama, ang tagna ni Daniel maylabot sa paglumpag sa “piho nga dapit sa iyang sangtuwaryo” (Dan 8:11) ug ang pagpasipala sa sangtuwaryo (Dan 11:31) mopatim-awng nagpunting sa mga panghitabo maylabot niadtong nag-alagad ingong luyoluyong mga saserdote diha sa dakong espirituwal nga templo sa Diyos.
Ang mga membro sa Kristohanong kongregasyon, ang lawas ni Kristo, maoy usa ka templo o sangtuwaryo, diin ang Diyos nagpuyo pinaagi sa espiritu.—1Co 3:17; Efe 2:21, 22; 1Pe 2:5, 9; tan-awa ang TEMPLO (Ang Dinihogang mga Kristohanon—Usa ka Espirituwal nga Templo).