Si Miguel ang Dakong Prinsipe Motindog

“Ug niadtong panahona si Miguel motindog, ang dakong prinsipe nga nagatindog alang sa mga anak sa imong katawhan.”—DANIEL 12:1.

SI Jehova naghatag sa makataronganong pasidaan: Wala gayod ing pakigdait sa yuta samtang nagapadayon ang pag-indigay tali sa hari sa amihanan ug sa hari sa habagatan. Kining duha ka gahom magbaton sa kanunay sa nagkasumpakiayng intereses. Dugang pa, sa tayuktok sa ilang pagkontrahanay, ang hari sa amihanan maghulga sa espirituwal nga yuta sa katawhan sa Diyos una siya ‘modangat sa iyang kataposan.’ (Daniel 11:44, 45) Makalabang kaha ang katawhan sa Diyos sa atake? Ug unsay mahitabo sa hari sa habagatan dihang ang iyang dakong kaindig modangat sa iyang kataposan?

2, 3. (a) Unsang tagna ang atong makaplagan sa basahong Ezekiel nga mobulig nato sa pagsabot sa tagna mahitungod sa hari sa amihanan ug sa hari sa habagatan? (b) Sumala sa tagna ni Ezekiel, unsa unya ang sangpotanan sa dakong kataposang pag-atake diha sa katawhan sa Diyos?

² Ang usa ka tagna sa kadungan ni Daniel si Ezekiel motabang nato sa pagtubag niining mga pangutanaha. Si Ezekiel, usab, gidasig sa paghisgot bahin sa “kataposang bahin sa mga adlaw,” ug siya nagpasidaan bahin sa umaabot nga pag-atake ni ‘Gog sa Magog’ batok sa yuta sa katawhan sa Diyos. (Ezekiel 38:2, 14-16; Daniel 10:14) Nianang tagnaa, si Gog naghulagway kang Satanas, ug ang iyang kasundalohan naghulagway sa tanang yutan-ong ahente ni Satanas nga mohimo sa kataposan, desperadong paninguha sa pagpuo sa katawhan sa Diyos. Sanglit ang maong atake, sama sa iya sa hari sa amihanan, mahitabo sa kataposang bahin sa mga adlaw, makataronganon ang paghinapos nga ang ‘pag-ugbok sa iyang mga balongbalong sa palasyo tali sa dakong dagat ug sa balaang bukid sa Dayandayan’ sa hari sa amihanan maoy pagpaluyo sa pag-atake ni Gog. (Daniel 11:40, 45) Molampos ba ang pag-atake?

³ Si Ezekiel mitagna: “‘Mahitabo gayod nianang adlawa, sa adlaw dihang si Gog moabot sa yuta sa Israel,’ nagaingon ang Soberano Ginoong Jehova, ‘nga ang akong kaaligutgot moabot sa akong ilong. Ug ako magahukom kaniya, pinaagi sa kamatay ug sa dugo; ug paulanan ko siya ug ang iyang mga pundok ug ang daghang katawhang uban kaniya sa usa ka ulan nga makapabaha ug sa ulan sa mga yelo, ug kalayo ug asupre.’” (Ezekiel 38:18, 22) Dili, ang pag-atake dili molampos. Ang matuod nga mga Kristohanon pagaluwason, ug ang panon ni Gog pagalaglagon.​—Ezekiel 39:11.

4. Magpabilin pa bang buhi ang hari sa habagatan sa pagkalaglag sa hari sa amihanan? Unsang ubang tagna ang nagapaluyo sa maong tubag?

⁴ Nan, dayag nga ang panahon sa kataposan sa hari sa amihanan mao ang panahon sa kataposan alang kang Gog ug sa tanan niyang panon, apil ang hari sa habagatan. Kini nahiuyon sa ubang tagna sa basahon ni Daniel. Pananglitan, atong mabasa nga pagkatapos sa pagkatukod sa Gingharian sa Diyos, kini “magadugmok ug magalaglag niining tanang gingharian [apil ang hari sa amihanan ug ang hari sa habagatan], ug kini mismo mobarog sa mga panahong walay katinoan.” (Daniel 2:44) Gawas pa, sa panan-awon ni Daniel bahin sa laking karnero ug sa laking kanding, ang Anglo-Amerikanhon politikanhong gahom gihawasan sa usa ka gamayng sungay. Kining gamayng sungay, “sa kataposang bahin sa ilang gingharian,” pagalaglagon pinaagi sa labaw-tawhanong ahensiya, dili pinaagi sa hari sa amihanan: “Kini pagabungkagon dili pinaagi sa [tawhanong] kamot.”​—Daniel 7:24-27; 8:3-10, 20-25.

Si Miguel ang Dakong Prinsipe

5. Kinsa unya ang Pangulong Ahente ni Jehova aron sa pagluwas sa Iyang katawhan, ug nganong kini haom?

⁵ Ang manulonda sunod nagpadayag sa Ahente nga gamiton ni Jehova sa pagpahinabo sa kalaglagan niining tanang gahom. Siya nagaingon: “Ug nianang panahona si Miguel motindog, ang dakong prinsipe nga nagatindog alang sa mga anak sa imong katawhan. Ug moabot gayod ang panahon sa kasakitan nga wala pa moabot sukad may usa ka nasod hangtod nianang panahona. Ug nianang panahona ang imong katawhan mamaluwas, ang tanan nga hikaplagang nahisulat sa basahon.” (Daniel 12:1) Sa sinugdan sa tagna sa manulonda, si Miguel gitaho ingong nakig-away alang sa Israel batok sa mga prinsipe sa Persia ug sa Gresya. (Daniel 10:20, 21) Karon, samtang natapos ang tagna, kining mao mismong Miguel “nagatindog” alang sa katawhan ni Daniel. Kinsa ba ang maong manlalaban sa katawhan sa Diyos?

6, 7. (a) Sumala sa pila ka eskolar sa Kakristiyanohan, kinsa si Miguel? (b) Unsang ebidensiya sa Bibliya ang motabang kanato sa paghimo sa tukmang pag-ila kang Miguel?

⁶ Sa sinugdan sa katuigang 1800, ang eskolar sa Bibliya si Joseph Benson mipahayag nga ang kabatbatan ni Miguel ingong hikaplagan diha sa Bibliya “dayag nagapunting sa Mesiyas.” Ang Luterano sa ikanapulog-siyam nga siglo si E. W. Hengstenberg miuyon nga “si Miguel walay lain kondili mao si Kristo.” Sa susama, ang teologong si J. P. Lange, sa nagkomento bahin sa Pinadayag 12:7, misulat: “Among gisabot nga si Miguel . . . mao, sukad sa sinugdan, si Kristo nga sinul-oban sa biste sa panggubatan batok kang Satanas.” Gipaluyohan ba sa Bibliya kining ilhanana? Oo, gipaluyohan kini.a

⁷ Pananglitan, sumala sa manulonda, si Miguel “motindog.” Sa tagna sa manulonda, ang “pagbarog” o “pagtindog” (Hebreohanon, ‛a·madhʹ) mahimong magpasabot “sa pagpaluyo.” (Daniel 11:1) Kini mahimong magpasabot usab “sa pagdaog,” “pag-alsa,” “pagsupak,” o “pagsagubang.” (Daniel 11:6, 11, 14, 15, 16a, 17, 25) Apan sa masubsob, kini nagatumong sa paglihok sa usa ka hari, pinaagi kaha sa paggamit sa iyang harianong gahom o paglihok nga epektibo sa iyang kapasidad ingong hari. (Daniel 11:2-4, 7, 16b, 20, 21, 25) Kini ang kahulogan nga mohaom nga labing maayo sa mga pulong sa manulonda sa Daniel 12:1. Ug kini tinong nagapaluyo sa kamatuorang si Miguel mao si Jesu-Kristo, sanglit si Jesus mao ang dinihogang Hari ni Jehova, nga gisugo sa paglaglag sa tanang nasod sa Armageddon. (Pinadayag 11:15; 16:14-16; 19:11-16) Kini nahiuyon usab sa ubang tagna nga nagapunting sa panahon dihang ang Gingharian sa Diyos, ilalom kang Jesu-Kristo, molihok batok sa mga nasod niining kalibotana.​—Daniel 2:44; 7:13, 14, 26, 27.

8, 9. (a) Kinsa sa sinugdan ang ‘katawhan ni Daniel,’ ug kinsa ba sila karon? (b) Sa unsang paagi ang dakong kaikag ni Miguel sa ‘katawhan ni Daniel’ gipakita latas sa kapanahonan?

⁸ Si Miguel dugay nang nakig-uban sa ‘katawhan ni Daniel,’ ang mga Israelinhon. Siya nag-uban kanila sa kamingawan, ug iyang gipaluyohan sila batok sa espiritung “mga prinsipe” sa karaang mga imperyo. (Daniel 10:13, 21; Exodo 23:20, 21; Judas 9) Ug siya natawo sa yuta ingon ang tawong si Jesus aron mahimong ang dugay-nang gilaomang Mesiyas, ang “binhi” nga gisaad sa katigulangan ni Daniel, si Abraham. (Genesis 22:16-18; Galacia 3:16; Buhat 2:36) Ikasubo, ang kinaiyanhong Israel sa katibuk-an nagsalikway kang Jesus; busa, si Jehova nagsalikway kanila ingong iyang linaing nasod. (Mateo 21:43; Juan 1:11) Siya mihukom sa pagbutang sa iyang ngalan diha sa usa ka bag-ong nasod, usa ka espirituwal nga “Israel sa Diyos,” nga nalangkoban sa kinaiyanhong mga Hudiyo ug mga dili-Hudiyo nga nagtuo kang Jesus.​—Galacia 6:16; Buhat 15:14; 1 Pedro 2:9, 10.

⁹ Kining bag-ong nasod, ang dinihogang Kristohanong kongregasyon, natawo sa 33 K.P., ug tapos niana kini nagsilbing ang Israel sa Diyos. Sukad niadto kini mao na ang ‘katawhan ni Daniel.’ (Roma 2:28, 29) Una pa sa iyang pagkabanhaw ngadto sa langit niadtong 33 K.P., si Jesus misaad sa padayong pagpaluyo alang sa ‘katawhan ni Daniel’ dihang iyang giingnan ang umaabot nga mga sakop sa maong bag-ong Israel: “Tan-awa! Ako magauban kaninyo sa tanang adlaw hangtod sa konklusyon sa sistema sa mga butang.”​—Mateo 28:20; Efeso 5:23, 25-27.

“Pagtindog” Alang sa Katawhan ni Daniel

10. Sumala sa mga pulong sa manulonda kang Daniel, sa unsang paagi si Miguel molihok nga mahukmanon, ug unsang mga pangutana ang ginapatungha niini?

¹⁰ Apan karon ang manulonda nagaingong si Miguel molihok sa linaing paagi. Siya, nga nagagamit sa pulong ‘pagtindog’ sa kaduha, nagaingon: “Ug niadtong panahona si Miguel motindog, ang dakong prinsipe nga nagatindog alang sa mga anak sa imong katawhan.” (Daniel 12:1) Unsay kahulogan nga si Jesus ‘motindog’? Ug sa unsang paagi siya “motindog” kon siya “nagatindog na alang sa katawhan [ni Daniel]”? Una nato tubagon kining mga pangutanaha, palandonga ang pila ka pasiunang impormasyon.

11. Sa unsang paagi tukma ang pag-ingon nga si Jesus “nagatindog” na sukad 1914?

¹¹ Human sa iyang pagkabanhaw sa 33 K.P., giingnan ni Jesus ang iyang mga sumusunod: “Ang tanang pagbulot-an gihatag kanako sa langit ug sa yuta.” (Mateo 28:18) Si Jesus dugay nang nagagamit sa maong pagbulot-an ibabaw sa iyang dinihogang mga alagad sa yuta. (Colosas 1:13) Ugaling, ang panahon wala pa moabot aron gamiton ni Jesus ang pagbulot-an ingong Hari sa Gingharian sa Diyos. Hinunoa, tapos sa iyang pagkayab siya ‘milingkod sa tuong kamot sa Diyos sa langit’ hangtod sa panahon sa pagkatukod nianang Ginghariana. (Salmo 110:1, 2; Buhat 2:34, 35) Kanang panahona miabot sa 1914, “ang tinudlo nga panahon.” (Daniel 11:29) Nianang tuiga, si Jesus naentrono ingong nagamandong Hari sa Gingharian sa Diyos ug dihadiha, ingong si Miguel ang arkanghel, iyang gitambog si Satanas gikan sa langit. (Pinadayag 11:15; 12:5-9) Busa sukad 1914 si Jesus “nagatindog” na ingong Hari.​—Salmo 2:6.

12, 13. Unsang talagsaong mga panalangin ang gipahimuslan sa katawhan sa Diyos sa katuigan sukad 1914, nga nagapakitang si Jesus ‘nagatindog na alang sa katawhan ni Daniel’?

¹² Ang “pagtindog” ni Jesus maoy dakong panalangin alang sa ‘mga anak sa katawhan ni Daniel.’ Ang paggamit niya sa harianong gahom ug pagtambog kang Satanas nganhi sa yuta naghinlo sa ilang umaabot langitnong pinuy-anan. (Juan 14:2, 3) Tapos niana, kadtong nangamatay nga matinumanon mabanhaw ngadto sa ilang langitnong panulondon. (1 Tesalonica 4:16, 17) Ang nahibilin kanila nga ania pa sa yuta nakaagom sa dakong paglutos panahon sa unang gubat sa kalibotan, nga hapit nakapahunong sa ilang buluhaton sa pagsangyaw. Apan niadtong 1919 sila nabuhi pag-usab ug natawo diha sa talan-awon sa kalibotan ingong usa ka bag-ong nasod.​—Isaias 66:7, 8; Pinadayag 9:14; 11:11, 12.

¹³ Tapos niana, gituman ni Jesus ang iyang saad nga “tapokon gikan sa iyang gingharian ang tanang butang makapapandol ug ang mga tawo nga nagabuhat sa kalapasan.” (Mateo 13:41) Niining paagiha, iyang nahuptang padayon ang hinlong kongregasyon sa dinihogang mga Kristohanon nga ‘nakaila sa ilang Diyos, nagmadaogon, ug milihok nga epektibo.’ Sila nagawali sa maayong balita sa Gingharian sa tibuok yuta, sa ingon ‘naghatag ug panabot sa daghan.’ (Daniel 11:32, 33; Mateo 24:14) Sukad 1935 gipaduyog ni Jehova sa maong kongregasyon ang nagdaghang “ubang mga karnero,” kinsa nagahambin sa yutan-ong paglaom ug matinumanong nagaapil sa buluhaton sa pagwali sa maayong balita sa Gingharian sa Diyos.​—Juan 10:16; Pinadayag 7:9, 14, 15.

14. Unsa ang sangpotanan sa kang Jesus nga ‘pagtindog alang sa katawhan ni Daniel’ sa bug-os kataposang mga adlaw?

¹⁴ Ang paglungtad mismo niining pundok sa mga Kristohanon karong adlawa maoy talagsaon. Sa usa ka kalibotang nabahin sa politikanhong paagi, gihuptan nila ang hugot nga neyutralidad ingong mga ginsakpan sa gingharian sa Diyos. (Juan 17:14) Ingong sangpotanan, nakaagom silag paglutos diha sa mga kamot sa duruha ka hari. Ang bakak nga relihiyon, usab, naglaraw ug nagplano sa pagpuo kanila. Inay mahitabo kana, sila nagmauswagon ug karong adlawa hikaplagan diha sa kapin sa 200 ka yuta ug ang gidaghanon maoy kapin sa tulo ka milyong matinuohong tawo. Sila nagapahimulos sa espirituwal nga paraiso ilalom sa pagmando ni Kristo nga maoy lahi kaayo sa kangitngitan ug kasub-anan niining kalibotana. (Isaias 65:13, 14) Busa, si Jesus “nagatindog alang sa mga anak sa katawhan [ni Daniel]” niining bug-os kataposang mga adlaw.​—Daniel 12:1.

Si Miguel ‘Motindog’

15. Sa unsang paagi nga si Jesus “motindog,” ug kanus-a kini mahitabo?

¹⁵ Busa sa unsang paagi nga si Jesus, kinsa “nagatindog” na, ‘motindog’ nianang panahona? (Daniel 12:1) Sa pagkaaging ang iyang pagmando mosulod sa usa ka bag-ong bahin, ingnon ta. Kana panahon na nga siya molihok sa talagsaong paagi sa pagluwas sa ‘katawhan ni Daniel’ gikan sa pagkalaglag diha sa mga kamot sa tawhanong mga kagamhanan. (Ezekiel 38:18, 19) Ang “panahon” nga gitumong dinhi lagmit mao “ang panahon sa kataposan” sa hari sa amihanan ug sa hari sa habagatan, sa dihang ang hari sa amihanan nagahulga sa espirituwal nga yuta sa katawhan sa Diyos. (Daniel 11:40-45) Una nianang panahona, ang pagmando ni Jesus giisip nga ugdang sa iyang matinumanong yutan-ong mga ginsakpan lamang. (Salmo 2:2, 3) Apan, karon, panahon na alang sa “pagpadayag sa Ginoong Jesus,” sa dihang ang tanan pugson sa pag-ila sa iyang pagkahari. (2 Tesalonica 1:7, 8) Kini maglangkit sa paglaglag sa tanang nagakaatbang nga mga gahom, nga sundan sa Usa ka Libo ka Tuig nga Pagmando ni Jesus ug sa iyang mga kaubang magmamando, sa dihang ang Gingharian mao ang bugtong kagamhanan ibabaw sa katawhan.​—Pinadayag 19:19-21; 20:4.

16. Unsa ang sangpotanan sa ‘nagatindog’ ni Jesus alang sa dili-diyosnong kanasoran?

¹⁶ Nahiuyon niini, ang manulonda nagaingon nga dihang si Miguel motindog, “moabot gayod ang usa ka panahon sa kasakitan nga ang ingon wala pa gayod moabot sukad nga may usa ka nasod hangtod nianang maong panahon.” (Daniel 12:1; itandi ang Mateo 24:21.) Panahon unya kana sa paglaglag sa mga daotan ug kaluwasan sa matinuohon. (Proverbio 2:21, 22) Pamati sa kalisang sa dili-matinuohong katawhan nianang panahona: “Sila nagaingon sa kabukiran ug sa kapangpangan: ‘Tumpagi kami ug taboni kami gikan sa nawong sa Usa nga nagalingkod sa trono ug gikan sa kapungot sa Kordero, tungod kay nahiabot na ang dakong adlaw sa ilang kapungot, ug kinsay arang makabarog?’”​—Pinadayag 6:16, 17.

17. Unsa unya ang mahitabo sa yutan-ong mga puwersa ni Satanas, apil sa hari sa amihanan ug sa hari sa habagatan?

¹⁷ Ang sangpotanan niining “panahon sa kasakitan” diha sa yutan-ong mga puwersa ni Satanas gibatbat diha sa tagna ni Ezekiel batok kang Gog sa Magog: “Ikaw mapukan sa ibabaw sa kabukiran sa Israel, ikaw ug ang tanan mong pundok ug ang mga katawhang nagauban kanimo.” (Ezekiel 39:4) Si Jeremias, sa paghisgot sa samang panahon sa kasakitan, miingon: “Kadtong pinatay ni Jehova niadtong adlawa molukop gikan sa usa ka tumoy sa yuta ngadto sa laing tumoy sa yuta.” (Jeremias 25:33) Kana panahon gayod unya sa kasakitan. Taposon na ni Jesus ang hataas nga kasaysayan sa tawhanong pakiggubat dihang siya ‘motindog’ aron sa paghanaw sa tawhanong mga gahom nga maoy responsable.​—Salmo 46:9; 1 Corinto 15:25.

Mga Makalabang-buhi sa “Panahon sa Kasakitan”

18. (a) Unsa unya ang masinati sa matuod nga mga magsisimba sa dihang si Miguel ‘motindog’? (b) Unsay kahulogan nga “nahisulat diha sa basahon”?

¹⁸ Bisan tuod mobati ang katawhan sa Diyos sa mga epekto sa pagbatok sa kaaway, kini unya “panahon sa kasakitan” ilabina alang sa mga daotan. (Salmo 37:20) Ang manulonda nagasulti kang Daniel: “Ug niadtong panahona ang imong katawhan makalabang-buhi, ang tanan nga hikaplagan nga nahisulat sa basahon.” (Daniel 12:1) Daghan sa ‘mga anak sa katawhan ni Daniel’ nangamatay na ug nakadawat sa ilang langitnong ganti sa maong panahon. Sila pihong moduyog kang Miguel sa maong dakong militaryong kadaogan. (Pinadayag 2:26, 27; Salmo 2:8, 9) Ang mga nahibilin sa yuta dili moapil sa pagpakig-away; apan sila mao unyay mga maghuhupot sa integridad o pagkamatinumanon, mao nga sila makalabang-buhi unya. (Pinadayag 17:14; 19:7, 8) Ang ilang mga kauban, ang “dakong panon,” usab, mahimong makalabang-buhi. (Pinadayag 7:9, 14) Ang dinihogang nahibilin ug ang “ubang mga karnero” sa ingon mapamatud-ang “hikaplagan nga nahisulat sa basahon,” nga mao, ang ilang mga ngalan mahitala ingong nahalinya nga magadawat sa gasang kinabuhing dayon, sa langit kaha o sa yuta.​—Juan 10:16; Exodo 32:32, 33; Malakias 3:16; Pinadayag 3:5.

19. (a) Sa unsang paagi ang ‘pagtindog’ ni Miguel mopatunghag pakigdait sa yuta? (b) Unsang pangutana ang pagatubagon pa?

¹⁹ Kini sila makapribilehiyo unya sa pagkakita sa pagkatukod sa tiunay nga pakigdait sa tibuok yuta. Ilang masaksihan ang pagkatuman sa saad ni Jehova: “Kay ang mga mamumuhat ug daotan mismo pagaputlon, apan kadtong nagalaom kang Jehova mao ang magapanunod sa yuta.” (Salmo 37:9) Kay ang Gingharian sa Diyos mao unya ang bugtong kagamhanan ibabaw sa yuta, ang tanang tawong buhi mao unyay mga alagad ni Jehova. (Isaias 11:9) Busa, sa “panahon sa kataposan” sa duha ka hari, si Miguel “motindog” aron ipatungha ang pakigdait sa katawhan. Walay pagtipun-og sa armas sa labing gamhanang mga nasod o ubang maneobra ang makapugong sa maong hitabo. Apan, nagkahulogan ba kana nga kinahanglang kita magpaabot sa maong panahon aron matagamtam ang pakigdait? Dili, adunay pakigdait nga matagamtam sa mga Kristohanon bisan karon​—sa pagkamatuod, usa ka labi pang maayong matang sa pakigdait kay sa yanong pagkawalay gubat. Unsa ba kining pakigdaita? Ang tagna sa manulonda ngadto kang Daniel nagpadayon sa pagpatin-aw niini.

[Mga footnote]

Nahinumdom Ka Ba?

◻ Kinsa si Miguel ang Dakong Prinsipe?

◻ Kinsa ang katawhan ni Daniel karong adlawa?

◻ Sa unsang paagi si Miguel karon nagatindog alang sa katawhan ni Daniel?

◻ Sa unsang paagi si Miguel sa dili na madugay motindog sa talagsaong paagi?

◻ Kinsay makalabang-buhi sa panahon sa pagtindog ni Miguel?

1. Unsang umaabot nga lakaw sa mga hitabo sa kalibotan ang nakita daan diha sa Bibliya, ug unsang pangutana ang motungha mahitungod sa katawhan sa Diyos tungod niini?

[Hulagway sa panid 16]

Mapakyas ang kataposang desperadong paninguha sa paglaglag sa katawhan sa Diyos—apan sa unsang paagi?

[Hulagway sa panid 18]

Ang kaluwasan maangkon sa katawhan sa Diyos dihang si Miguel ‘motindog’ aron sa pagtapos sa panag-indig sa duha ka hari