Ang Panalangin ni Jehova Nagapadato
“Ang panalangin ni Jehova—nagapadato kini, ug siya wala magadugang ug kasubo niana.”—PROVERBIO 10:22.
1-3. Samtang daghan ang nabalaka sa materyal nga mga butang, unsang kamatuoran bahin sa materyal nga manggad ang angayng ilhon natong tanan?
ANG pila ka tawo dili moundang sa paghisgot mahitungod sa salapi—o sa ilang kawalay salapi. Ikasubo alang kanila, niining ulahing katuigan sila may daghan kaayong pagahisgotan. Sa 1992 bisan ang adunahang kalibotan sa Kasadpan nakasinatig recession, ug ang mga ehekutibo ingon man ang yanong mga mamumuo nawad-an sa ilang mga trabaho. Daghan ang nahibulong kon sila makakita pa pag-usab sa usa ka panahon sa dili-matarog nga kauswagan.
2 Sayop ba ang mabalaka mahitungod sa atong materyal nga kaayohan? Dili, sa usa ka sukod kana natural lamang. Sa samang panahon, adunay paninugdang kamatuoran nga kinahanglan natong ilhon mahitungod sa bahandi. Sa kataposan, ang tanang materyal nga mga butang naggikan sa Maglalalang. Siya ang “tinuod nga Diyos, si Jehova, . . . ang Usa nga nagpahiluna sa yuta ug sa iyang bunga, ang Usa nga nagahatag ug gininhawa sa mga tawo sa ibabaw niini, ug espiritu kanilang nanaglakaw sa ibabaw niini.”—Isaias 42:5.
3 Bisan tuod si Jehova wala magbuot-daan kon kinsa ang madato ug kon kinsa ang mapobre, tanan kita manubag kon giunsa nato paggamit ang bisan unsang bahin nga atong nabatonan labot sa “yuta ug sa iyang bunga.” Kon gigamit nato ang atong bahandi sa pagharihari ibabaw sa uban, panilngan kita ni Jehova. Ug ang bisan kinsa nga nagpaulipon sa mga bahandi inay kay kang Jehova makakaplag nga “ang usa nga nagasalig sa iyang mga bahandi—siya mismo mapukan.” (Proverbio 11:28; Mateo 6:24; 1 Timoteo 6:9) Ang materyal nga kauswagan nga dili inubanan sa mapasakupong kasingkasing kang Jehova sa kataposan mawalay bili.—Ecclesiastes 2:3-11, 18, 19; Lucas 16:9.
Ang Labing Hinungdanon nga Kauswagan
4. Nganong ang espirituwal nga kauswagan mas maayo kay sa materyal nga kadagaya?
4 Ingong dugang sa materyal nga kauswagan, ang Bibliya nagahisgot sa espirituwal nga kauswagan. Kini maoy tin-aw nga mas maayong matang. (Mateo 6:19-21) Ang espirituwal nga kauswagan nagalakip sa usa ka matagbawong relasyon uban kang Jehova nga molahutay sa walay kataposan. (Ecclesiastes 7:12) Dugang pa, ang adunahan sa espirituwal nga mga alagad sa Diyos dili mawad-an sa maayong materyal nga mga panalangin. Sa bag-ong kalibotan, ang espirituwal nga bahandi malangkit unya sa materyal nga kauswagan. Ang mga matinumanon makatagamtam sa materyal nga seguridad nga dili gikan sa mapait nga indigay o sa pagsakripisyo sa panglawas ug kalipay, ingon sa subsob nga mahitabo karong adlawa. (Salmo 72:16; Proverbio 10:28; Isaias 25:6-8) Ilang makaplagan nga sa tanang paagi “ang panalangin ni Jehova . . . nagapadato, ug siya wala magadugang ug kasubo niana.”—Proverbio 10:22.
5. Unsang saad ang gihatag ni Jesus labot sa materyal nga mga butang?
5 Bisan karong adlawa silang nagapabili sa espirituwal nga mga butang mobatig usa ka tinong kalinaw kon bahin sa mga butang materyal. Tinuod, sila nagatrabaho aron makabayad sa mga bayronon ug mapakaon ang ilang mga pamilya. O ang pila mahimong mawad-an sa ilang trabaho sa mga panahon sa recession. Apan sila wala malumsi sa maong mga kabalaka. Inay, sila nagtuo sa saad ni Jesus sa dihang siya nag-ingon: “Busa, ayaw na kamo pagkabalaka nga manag-ingon, ‘Unsa may among kan-on?’ o, ‘Unsa may among imnon’ o, ‘Unsa may among ibisti?’ . . . Kay ang inyong langitnong Amahan nasayod nga kamo nagakinahanglan niining tanan. Busa, padayon sa pagpangita pag-una sa gingharian ug sa iyang pagkamatarong, ug kining tanang mga butanga igadugang ra kaninyo.”—Mateo 6:31-33.
Espirituwal nga Bahandi Karong Adlawa
6, 7. (a) Ihulad ang pila ka bahin sa espirituwal nga kauswagan sa katawhan sa Diyos. (b) Unsang tagnaa ang nagakatuman karong adlawa, ug unsang mga pangutana ang gibangon niini?
6 Busa, gipili sa katawhan ni Jehova nga unahon ang Gingharian diha sa ilang mga kinabuhi, ug gipanalanginan gayod sila! Sila nagatagamtam sa dagayang kalamposan sa ilang buluhaton sa paghimog mga tinun-an. (Isaias 60:22) Sila tinudloan ni Jehova, nga nagatagamtam sa walay hunong nga agos sa maayong espirituwal nga pagkaon nga gitagana pinaagi sa “matinumanon ug maalamong ulipon.” (Mateo 24:45-47; Isaias 54:13) Dugang pa, ang espiritu ni Jehova anaa kanila, nga nagaumol kanila ngadto sa usa ka mangayaon internasyonal nga panagsoonay.—Salmo 133:1; Marcos 10:29, 30.
7 Kini sa pagkatinuod maoy espirituwal nga kauswagan, butang nga dili mapalit sa salapi. Kini usa ka dayag nga katumanan sa saad ni Jehova: “‘Dad-a ninyo ang tibuok nga ikapulo ngadto sa balay-tipiganan, aron nga adunay kalan-on diha sa akong balay; palihog, sulayi ninyo ako niining bahina,’ nagaingon si Jehova sa mga panon, ‘kong dili ba buksan ko kaninyo ang mga tamboanan sa mga langit ug buboan ko kamo sa panalangin hangtod nga wala nay kawalad-on.’” (Malakias 3:10) Kita karong adlawa nakakita sa katumanan niining saara. Hinuon, ngano man nga si Jehova, ang Tinubdan sa tanang manggad, nagahangyo sa iyang mga alagad nga mobayad sa ikanapulo nga bahin, o ikapulo? Kinsa ang mabenepisyohan sa ikapulo? Sa pagtubag niining mga pangutanaha, tagda kon nganong si Jehova misulti niining mga pulonga pinaagi kang Malakias niadtong ika-limang siglo W.K.P.
Ikapulo ug mga Halad
8. Sumala sa pakigtugon sa Kasugoan, sa unsa nagadepende ang materyal nga kauswagan sa Israel?
8 Sa panahon ni Malakias ang katawhan sa Diyos walay kauswagan. Nganong wala? Sa bahin kana may kalabotan sa mga halad ug ikapulo. Balik niadto, ang Israel maoy ubos sa pakigtugon sa Mosaikong Kasugoan. Sa dihang si Jehova naghimo nianang pakigtugona, siya misaad nga kon ang Israel motuman sa ilang bahin niana, panalanginan niya sila sa espirituwal ug sa materyal. Sa ato pa, ang kauswagan sa Israel nagdepende sa ilang pagkamatinumanon.—Deuteronomio 28:1-19.
9. Sa mga adlaw sa karaang Israel, nganong gibaoran ni Jehova ang Israel sa pagbayad ug ikapulo ug sa pagdalag mga halad?
9 Bahin sa obligasyon sa Israel ubos sa Kasugoan ang pagdala sa mga halad ngadto sa templo ug sa pagbayad ug ikapulo. Ang pila ka mga halad sunogon sa bug-os ibabaw sa altar ni Jehova, samtang ang uban pahaton tali sa mga saserdote ug sa mga nagapresentar sa halad, nga ang espesyal nga mga bahin gihalad kang Jehova. (Levitico 1:3-9; 7:1-15) Mahitungod sa mga ikapulo, si Moises nag-ingon sa mga Israelinhon: “Ug ang tanan nga ikapulo sa yuta, maingon man ang sa binhi sa yuta, mao usab ang sa bunga sa mga kahoy, iya ni Jehova. Kini maoy butang nga balaan kang Jehova.” (Levitico 27:30) Ang ikapulo gihatag ngadto sa mga mamumuong mga Levihanon sa tabernakulo ug sa ulahi sa templo. Sa baylo, ang dili-saserdote nga mga Levihanon mohatag sa ikapulo sa ilang nadawat ngadto sa Aaronikong mga saserdote. (Numeros 18:21-29) Nganong si Jehova naghangyo sa Israel sa pagbayad ug ikapulo? Una, aron nga sila makapasundayag sa aktuwal sa ilang apresasyon alang sa kaayo ni Jehova. Ug ikaduha, aron nga sila makaamot sa pagsuportar sa mga Levihanon, nga sa ingon kahatagan nila ug bug-os nga pagtagad ang ilang mga kaakohan, lakip na ang pagtudlo sa Kasugoan. (2 Cronicas 17:7-9) Niining paagiha ang putli nga pagsimba gisuportaran usab, nga ang matag usa nakabenepisyo.
10. Unsay nahitabo sa dihang ang Israel napakyas sa pagbayad sa ikapulo ug mga halad?
10 Bisan tuod ang ulahing ikapulo ug mga halad gigamit sa mga Levihanon, sila sa pagkatinuod mga gasa ngadto kang Jehova ug busa kinahanglang maayo ug kalidad, nga takos alang kaniya. (Levitico 22:21-25) Unsay nahitabo sa dihang ang mga Israelinhon napakyas sa pagbayad sa ilang mga ikapulo sa dihang sila nagdala sa dili-kinamaayohang mga halad? Walay silot nga mabasa diha sa Kasugoan, apan adunay mga sangpotanan. Gipugngan ni Jehova ang iyang panalangin, ug ang mga Levihanon, nahikawan sa materyal nga suportar, mibiya sa ilang buluhaton sa templo aron sa pagsuportar sa ilang kaugalingon. Sa ingon, ang tibuok Israel nag-antos.
“Palandonga ang Inyong mga Dalan”
11, 12. (a) Unsay misangpot sa dihang ang Israel nagpabaya sa pagbantay sa Kasugoan? (b) Unsay gitahas ni Jehova sa Israel sa dihang gidala niya silag balik gikan sa Babilonya?
11 Sa panahon sa kasaysayan sa Israel, ang pila maoy talagsaon sa pagsingkamot nga masunod ang Kasugoan, lakip na ang pagbayad sa ikapulo. (2 Cronicas 31:2-16) Hinuon, sa katibuk-an ang nasod maoy nagpabaya. Sa sublisubli ilang gilapas ang pakigtugon kang Jehova, hangtod sa kataposan iyang gitugotan sila nga sakopon ug, niadtong 607 W.K.P., bihagon ngadto sa Babilonya.—2 Cronicas 36:15-21.
12 Kadto maoy bug-at nga disiplina, apan pagkatapos sa 70 ka tuig gipasig-uli ni Jehova ang iyang katawhan ngadto sa ilang yutang-natawhan. Daghan sa mga tagna may labot sa Paraiso diha sa Isaias may unang katumanan pagkatapos niadtong pagbalik. (Isaias 35:1, 2; 52:1-9; 65:17-19) Bisan pa, ang pangunang katarongan nga gidalag balik ni Jehova ang iyang katawhan maoy, dili ang pagtukod sa yutan-ong paraiso, kondili ang pagtukod pag-usab sa templo ug sa pagpasig-uli sa matuod nga pagsimba. (Ezra 1:2, 3) Kon ang Israel nagsugot pa kang Jehova, ang materyal nga mga kaayohan mosunod, ug ang panalangin ni Jehova magpadato kanila sa espirituwal ug sa materyal. Tungod niana, sa pag-abot gayod nila sa ilang yutang-natawhan niadtong 537 W.K.P., ang mga Hudiyo nagtukod ug altar sa Jerusalem ug gisugdan ang buluhaton sa templo. Ugaling, sila nakaagom ug kusganong pagsupak ug mihunong. (Ezra 4:1-4, 23) Ingong resulta, ang Israel wala makatagamtam sa panalangin ni Jehova.
13, 14. (a) Unsay misunod sa dihang ang Israel napakyas sa pagtukod-pag-usab sa templo? (b) Sa unsang paagi ang templo sa kataposan natukod-pag-usab, apan unsang dugang mga kapakyasan sa bahin sa Israel ang gikataho?
13 Sa tuig 520 W.K.P., gibangon ni Jehova ang mga propetang si Haggeo ug Zacarias aron dasigon ang Israel ug ipadayon ang buluhaton sa pagtukod sa templo. Gipakita ni Haggeo nga ang nasod nagaantos sa materyal nga mga kalisdanan ug gilambiggit kana sa ilang kakulang ug kasibot alang sa balay ni Jehova. Siya nag-ingon: “Busa karon mao kini ang giingon ni Jehova sa mga panon, ‘Palandonga ang inyong mga dalan. Kamo nagapugas ug daghan, apan diyutay ra ang naani ninyo. Kamo nagakaon, apan wala makabaton ug igo. Kamo nagainom, apan kamo wala matagbaw sa ilimnon. Kamo nagasapot sa inyong kaugalingon, apan walay usa nga nainit; ug kadtong nagadawat ug suhol nagadawat sa suhol nga isulod sa puntil nga may mga buslot.’ Mao kini ang giingon ni Jehova sa mga panon, ‘Palandonga ang inyong mga dalan. Tungas kamo sa bukid, ug pagdalag kahoy. Ug tukora ang balay, ug ako mahimuot niana ug ako pagahimayaon.’”—Haggeo 1:5-8.
14 Kay nadasig ni Haggeo ug Zacarias, ang mga Israelinhon nagpalandong sa ilang mga dalan, ug ang templo natukod. Hinuon, mga 60 ka tuig sa ulahi, si Nehemias miduaw sa Jerusalem ug nakakaplag nga ang Israel nagsugod na usab sa pagpabaya sa Kasugoan ni Jehova. Iyang gitul-id kini. Apan sa ikaduhang pagduaw, iyang nakaplagan nga ang mga butang mingsugod na usab ug pagkadaot. Siya nagtaho: “Ug nakita ko nga ang mga bahin sa mga Levihanon wala ihatag kanila, mao nga ang mga Levihanon ug ang mga mag-aawit nga nanagbuhat sa buluhaton namahawa, ang tagsatagsa ngadto sa iyang kaugalingong uma.” (Nehemias 13:10) Kining sulirana natul-id, ug “ang Judah, alang sa ilang bahin, nagdala sa ikapulo sa trigo ug sa bag-ong bino ug sa mga lana ngadto sa tipiganan.”—Nehemias 13:12.
Nagapangawat Kang Jehova
15, 16. Tungod sa unsang mga kapakyasan nga si Jehova, pinaagi ni Malakias, nagbadlong sa Israel?
15 May purohan nga, ang panagna pinaagi kang Malakias maoy sa samang linangkob nga yugto sa panahon, ug ang propeta nagtug-an kanato ug dugang mahitungod sa pagkadili-matinumanon sa Israel. Iyang gitala ang mga pulong ni Jehova sa Israel: “‘Kon ako usa ka amahan, hain ang akong dungog? Ug kon ako usa ka dakong agalon, hain ang kahadlok kanako?’ si Jehova sa mga panon nag-ingon kaninyo, Oh mga saserdote nga nanagtamay sa akong ngalan.” Unsay daotan? Si Jehova nagpatin-aw: “Sa dihang magahalad kamo ug usa ka buta nga mananap [kamo moingon]: ‘Kana dili daotan.’ Ug sa dihang magahalad kamo ug usa ka piang nga mananap o usa nga masakiton [kamo moingon]: ‘Kana dili daotan.’”—Malakias 1:6-8.
16 Niining tin-aw nga paagi, gipakita ni Malakias nga samtang ang mga Israelinhon nagdala ug mga halad, ang menos nga kalidad niini nagatug-an sa grabeng kawalay-pagtahod. Si Malakias nagsulat usab: “‘Sukad sa mga adlaw sa inyong mga amahan kamo mingtipas gikan sa akong mga tulomanon ug wala managtuman kanila. Bumalik kamo kanako, ug ako mobalik nganha kaninyo,’ nagaingon si Jehova sa mga panon.” Ang mga Israelinhon nalibog kon unsang espisipikong butang ang ilang himoon, busa sila nangutana: “Sa unsang paagi kami mobalik?” Si Jehova mitubag: “Makapangawat ba diay ang tawo sa Diyos? Apan kamo nagapangawat kanako.” Sa unsang paagi ang Israel makapangawat kang Jehova, ang Tinubdan sa tanang bahandi? Si Jehova mitubag: “Sa mga ikapulo ug sa mga amot.” (Malakias 3:7, 8) Oo, pinaagi sa pagkapakyas sa pagdala sa ilang ikapulo ug mga halad, ang Israel nagapangawat kang Jehova!
17. Unsang katuyoan ang gialagaran sa mga ikapulo ug mga halad sa Israel, ug unsang saad ang gihimo ni Jehova mahitungod sa ikapulo?
17 Kining makasaysayanhong kaagi nagpakita sa kahinungdanon sa mga ikapulo ug mga halad sa Israel. Sila maoy pasundayag sa apresasyon sa bahin sa nagahatag. Ug sila nagatabang sa pagsuportar sa matuod nga pagsimba diha sa materyal nga paagi. Mao nga, si Jehova padayon nga nagdasig sa Israel: “Dad-a ninyo ang tibuok nga ikapulo ngadto sa balay-tipiganan.” Sa pagpakita kon unsay mosunod kon ilang buhaton kini, si Jehova nagsaad: “Buksan ko . . . ug buboan ko kamo sa panalangin hangtod nga wala nay kawalad-on.” (Malakias 3:10) Ang panalangin ni Jehova magapadato kanila.
Gihukman sa “Matuod nga Ginoo”
18. (a) Kang kinsang pag-abot ang gipasidaan ni Jehova? (b) Kanus-a ang pag-abot sa templo, kinsa ang nalangkit, ug unsa ang sangpotanan alang sa Israel?
18 Si Jehova pinaagi ni Malakias nagpasidaan usab nga siya moabot sa paghukom sa iyang katawhan. “Tan-awa! Ako magapadala sa akong sinugo, ug siya magaandam sa dalan sa akong atubangan. Ug sa hinanali moabot sa Iyang templo ang matuod nga Ginoo, kinsa gipangita ninyong katawhan, ug ang sinugo sa pagkigtugon kang kinsa kamo nahinam. Tan-awa! Siya moabot gayod.” (Malakias 3:1) Kanus-a ang gisaad nga pag-abot sa templo nahitabo? Sa Mateo 11:10, gikutlo ni Jesus ang tagna ni Malakias mahitungod sa usa ka sinugo nga magaandam sa dalan ug gipadapat kana kang Juan nga Bawtista. (Malakias 4:5; Mateo 11:14) Busa sa 29 K.P., ang panahon sa paghukom miabot! Kinsa ang ikaduhang sinugo, ang sinugo sa pakigtugon nga magauban kang Jehova, “ang matuod nga Ginoo,” ngadto sa templo? Si Jesus mismo, ug sa duha ka higayon siya miadto sa templo sa Jerusalem ug sa madulaong paagi naghinlo niana, nga nag-abog pagawas sa limbongan nga mga tig-ilis ug salapi. (Marcos 11:15-17; Juan 2:14-17) Mahitungod niining unang-siglo nga yugto sa paghukom, si Jehova matagnaong misukna: “Kinsa ang makapabilin sa adlaw sa iyang pag-anhi, ug kinsa ang mobarog sa dihang siya mopakita?” (Malakias 3:2) Sa pagkamatuod, ang Israel wala makabarog. Sila gisusi, ug nakaplagang kulang, ug niadtong 33 K.P., sila gisalikway ingong piniling nasod ni Jehova.—Mateo 23:37-39.
19. Sa unsang paagi ang nanghibilin mibalik kang Jehova niadtong unang siglo, ug unsang panalangin ang ilang nadawat?
19 Hinuon, si Malakias usab misulat: “Siya [si Jehova] molingkod ingon sa maglulunsay ug mag-uulay sa salapi ug iyang putlion ang mga anak ni Levi; ug iyang pagaulayon sila ingon sa bulawan ug sa salapi, ug sila sa tino alang kang Jehova mamahimong katawhan nga magahalad sa mga halad diha sa pagkamatarong.” (Malakias 3:3) Kauyon niini, samtang kadaghanan niadtong nangangkon nga nag-alagad kang Jehova niadtong unang siglo gisalikway, ang pila giulay ug mingduol kang Jehova, nga nanaghalad sa dalawatong mga halad. Kinsa? Sila nga misanong kang Jesus, ang sinugo sa pakigtugon. Sa Pentecostes 33 K.P., 120 niining mga masanongon natigom sa itaas nga lawak sa Jerusalem. Kay napalig-on sa balaang espiritu, sila nagsugod sa pagpresentar sa usa ka halad diha sa pagkamatarong, ug sa madali sila midaghan. Sa wala madugay, mikatag sila sa tibuok Romanhong Empiryo. (Buhat 2:41; 4:4; 5:14) Sa ingon, usa ka pundok sa nanghibilin mibalik kang Jehova.—Malakias 3:7.
20. Sa dihang ang Jerusalem ug ang templo gilaglag, unsay nahitabo sa bag-ong Israel sa Diyos?
20 Kining nanghibilin sa Israel, nga sa ulahi naglakip sa mga Hentil nga gisumpay, ingnon pa, nganha sa punoan sa Israel, maoy usa ka bag-ong “Israel sa Diyos,” usa ka nasod nga gilangkoban sa dinihogan-sa-espiritu nga mga Kristohanon. (Galacia 6:16; Roma 11:17) Niadtong 70 K.P., usa ka “adlaw . . . nga nagadilaab nga daw hudno” midangat sa unodnong Israel sa dihang ang Jerusalem ug iyang templo gilaglag sa kasundalohan sa Roma. (Malakias 4:1; Lucas 19:41-44) Unsay nahitabo sa espirituwal nga Israel sa Diyos? Si Jehova nagpakitag “kaluoy kanila, sama gayod nga ang usa ka tawo magpakitag kaluoy sa iyang anak nga nagaalagad kaniya.” (Malakias 3:17) Ang kongregasyon sa dinihogang Kristohanon naminaw sa matagnaong pasidaan ni Jesus. (Mateo 24:15, 16) Sila nakalabang buhi, ug ang panalangin ni Jehova nagpadayon sa pagpadato kanila sa espirituwal.
21. Unsang mga pangutana ang nagpabilin mahitungod sa Malakias 3:1 ug 10?
21 Pagkadakong bindikasyon kang Jehova! Hinuon, sa unsang paagi ang Malakias 3:1 natuman karong adlawa? Ug sa unsang paagi ang Kristohanon mosanong sa pagdasig sa Malakias 3:10 sa pagdala sa tibuok ikapulo ngadto sa tipiganan? Kini pagahisgotan sa sunod nga artikulo.
Makasaysay Ka Ba?
◻ Sa kataposan, kinsa ang Tinubdan sa tanang bahandi?
◻ Nganong ang espirituwal nga kauswagan mas maayo kay sa materyal nga manggad?
◻ Unsang katuyoan ang gialagaran sa mga ikapulo ug mga halad sa Israel?
◻ Kanus-a si Jehova, “ang matuod nga Ginoo,” moabot sa templo sa paghukom sa Israel, ug uban sa unsang sangpotanan?
◻ Kinsa ang mibalik kang Jehova tapos sa iyang pag-abot sa templo niadtong unang siglo K.P.?
[Hulagway sa panid 10]
Ang sinugo sa pakigtugon, si Jesus, nga naghawas kang Jehova, miabot sa templo alang sa paghukom niadtong unang siglo K.P.