Kini na ba Gayod ang Kataposang mga Adlaw?

IKAW diha sa dulong sa usa ka bangka samtang kini nagpaingon sa usa ka bahin sa suba nga lisod kaayong bugsayon. Dagko kaayong bato ang migim-aw latas sa nagdagayday nga bula ug pisik sa tubig. Naningkamot ka sa paglikay niini. Ang tawo nga anaa sa imong luyo motabang unta sa pag-ulin sa bangka, apan siya wala kaayoy kasinatian. Samot pa, kamo walay mapa, busa kamo walay ideya kon kining subaa nagpaingon sa usa ka malinawong lanaw o sa usa ka busay.

Dili maayong talan-awon, dili ba? Busa atong usbon kana. Handurawa nga uban nimo ang usa ka may kasinatiang manggigiya, usa nga sinati kaayo sa matag bato, matag liko niining subaa. Siya nahibalong daan nga kining puting tubig nagkaduol, siya nahibalo kon asa nagpaingon kining tubiga, ug siya nasayod kon unsaon pag-agi latas niini. Dili ka ba mobating mas luwas?

Sa pagkatinuod, kitang tanan anaa sa susamang kahimtang. Kita anaa, bisag dili atong sayop, sa usa ka malisod nga yugto sa tawhanong kasaysayan. Ang kadaghanang tawo walay ideya kon hangtod kanus-a nga ingon niini ang mga butang, kon kaha moarang-arang ang mga kahimtang, o kon unsaon paglahutay ug maayo sa kasamtangan. Apan kita angay dili mawad-an ug paglaom o mobating walay mahimo. Ang atong Maglalalang nagtagana kanatog usa ka giya​—usa nga nagtagna niining mangiob nga yugto sa kasaysayan, nagtagna kon sa unsang paagi kini matapos, ug nagtanyag kanatog paggiya nga atong gikinahanglan aron makalahutay. Kana nga giya maoy usa ka basahon, ang Bibliya. Ang Awtor niini, si Jehova nga Diyos, nagtawag sa iyang kaugalingon nga Dakong Instruktor, ug pinaagi kang Isaias siya masaligong nag-ingon: “Ang imong kaugalingong mga igdulungog makadungog ug usa ka pulong sa imong likod nga magaingon: ‘Kini mao ang dalan. Lumakaw kamo diha niana,’ sa inyong pagliko sa tuo o sa inyong pagliko sa wala.” (Isaias 30:20, 21) Modawat ka ba sa maong paggiya? Nan atong tagdon kon nagtagna ba gayod ang Bibliya kon sama sa unsa ang atong mga adlaw.

Mga Sumusunod ni Jesus Misuknag Makahuloganong Pangutana

Nahibulong gayod ang mga sumusunod ni Jesus. Bag-o lang silang gisultihan ni Jesus, sa tinong mga pulong, nga ang dalayegong mga tinukod sa templo sa Jerusalem bug-os nga malaglag! Ang maong tagna nakapalisang. Wala magdugay human niadto, samtang naglingkod sila sa Bungtod sa mga Olibo, upat sa mga tinun-an ni Jesus nangutana kaniya: “Sultihi kami, Kanus-a man kining mga butanga mahitabo, ug unsa man unya ang ilhanan sa imong pagkaanaa ug sa katiklopan sa sistema sa mga butang?” (Mateo 24:3; Marcos 13:1-4) Nakaamgo man sila niini o wala, ang tubag ni Jesus adunay daghang kapadapatan.

Ang pagkalaglag sa templo sa Jerusalem ug ang kataposan sa Hudiyohanong sistema sa mga butang dili sama sa panahon sa presensiya ni Kristo ug sa konklusyon sa tibuok kalibotang sistema sa mga butang. Bisan pa niana, sa iyang taas nga tubag, alistong gitubag ni Jesus kining tanang bahin sa pangutana. Gisultihan niya sila kon sama sa unsa ang mga butang sa dili pa malaglag ang Jerusalem; gisultihan usab niya sila sa dahomon kon sama sa unsa ang kalibotan sa panahon sa iyang presensiya, sa dihang siya magmando ingong Hari sa langit ug sa panahong hapit nang taposon ang tibuok kalibotang sistema sa mga butang.

Ang Kataposan sa Jerusalem

Tagda una ang gisulti ni Jesus bahin sa Jerusalem ug sa templo niini. Kapin sa tulo ka dekada nga abante, siya nagtagna sa usa ka panahon sa grabeng mga kalisod alang sa usa sa labing bantogang mga siyudad sa kalibotan. Matikdi sa partikular ang iyang mga pulong nga narekord sa Lucas 21:20, 21: “Inigkakita ninyo sa Jerusalem nga malibotan sa nagkampong kasundalohan, nan hibaloi nga ang paghimong awaaw niya haduol na. Nan silang anaa sa Judea pakalagiwa na ngadto sa kabukiran, ug kadtong anaa sa iyang taliwala pabiyaa, ug kadtong anaa sa banikang mga dapit ayaw na pasudla ngadto kaniya.” Kon ang Jerusalem pagalikosan, malibotan sa nagkampong kasundalohan, sa unsang paagi “kadtong anaa sa iyang taliwala” yanong ‘makabiya,’ ingon sa gisugo ni Jesus? Tin-aw, si Jesus nagpasabot nga adunay mabuksan nga kahigayonan. Nahitabo ba kini?

Niadtong 66 K.P., ang Romanong kasundalohan ubos sa pagmando ni Cestius Gallus nagpaatras sa Hudiyohanong rebeldeng kasundalohan balik sa Jerusalem ug nagkulong kanila sulod sa siyudad. Ang mga Romano midasdas pa ngadto sa siyudad mismo ug nakaabot hangtod sa paril sa templo. Apan unya gimandoan ni Gallus ang iyang kasundalohan nga buhaton ang butang nga makapalibog kaayo. Siya nagmando kanila sa pag-atras! Ang nalipay nga Hudiyohanong mga sundalo migukod ug nakahimog kadaot sa ilang nangalagiw nga Romanong mga kaaway. Busa, nabuksan ang kahigayonan nga gitagna ni Jesus. Ang matuod nga mga Kristohanon namati sa iyang pasidaan ug mipahawa sa Jerusalem. Maalamong paglihok, sanglit upat ka tuig lamang sa ulahi, ang Romanong kasundalohan mibalik, uban kang Heneral Tito nga maoy nangulo kanila. Niining panahona walay pag-ikyas ang posible.

Gilikosan pag-usab sa Romanong kasundalohan ang Jerusalem; sila nagtukod ug salipdanan sa talinis nga mga usok palibot niini. Si Jesus nagtagna mahitungod sa Jerusalem: “Ang mga adlaw moabot nganha kanimo dihang ang imong mga kaaway magatukod libot kanimo ug salipdanan pinaagig tinalinis nga mga estaka ug magalikos kanimo ug magasakit kanimo gikan sa tanang direksiyon.”a (Lucas 19:43) Wala magdugay, nalaglag ang Jerusalem; ang mahimayaong templo niini nahimong nagbaga nga mga ginun-ob. Ang mga pulong ni Jesus natuman sa matag detalye!

Apan, labaw pa ang anaa sa hunahuna ni Jesus kay sa kalaglagan sa Jerusalem. Ang iyang mga tinun-an nangutana usab kaniya bahin sa ilhanan sa iyang presensiya. Sila niadto wala pa mahibalo sa gidak-on sa ilang pangutana, apan kini nagpunting sa usa ka panahon sa dihang siya magsugod sa pagmando ingong Hari sa langit. Unsay iyang gitagna?

Gubat sa Kataposang mga Adlaw

Kon imong basahon ang Mateo mga kapitulo 24 ug 25, Marcos kapitulo 13, ug Lucas kapitulo 21, imong makita ang dili-masayop nga ebidensiya nga si Jesus naghisgot mahitungod sa atong kaugalingong panahon. Iyang gitagna ang panahon sa mga gubat​—dili lamang “mga gubat ug mga taho sa gubat” nga kanunay nagdaot sa tawhanong kasaysayan apan mga gubat nga maglangkit sa ‘nasod batok sa nasod ug gingharian batok sa gingharian’​—oo, dakong internasyonal nga mga gubat.​—Mateo 24:6-8.

Hunahunaa makadiyot kon sa unsang paagi nausab ang panaggubat sa atong siglo. Niadto sa dihang ang gubat maoy yanong panag-away sa kasundalohan nga naghawas sa duha ka magkabatok nga mga nasod, nagtinigbasay pinaagig mga pinuti o bisag nagpinusilay sa usag usa diha sa natad-panggubatan, kini grabe na kaayo. Apan niadtong 1914 mibuto ang Dakong Gubat. Ang nasod nagsunod sa nasod ngadto sa dakong pagsilaob diha sa epektong sama sa domino​—ang unang tibuok-yutang gubat. Ang awtomatikong mga hinagiban gidisenyo aron mopatay ug mas daghang tawo gikan sa mas lagyong mga distansiya. Ang mga machine gun mirakrak nga may talagsaong pagkaepisyente; ang mustard gas nagsunog, nagsakit, nag-angol, ug nagpatay sa libolibong mga sundalo; ang mga tangke migahob nga walay-kokaluoy latas sa talay sa mga kaaway, nga nagpungasi ang dagkong mga pusil niini. Ang ayroplano ug submarino gigamit usab​—nga maoy mga timaan lamang sa mahimo niini sa umaabot.

Ang Gubat sa Kalibotan II nakahimog labaw pa kay sa mahanduraw​—sa pagkatinuod gilabwan niini ang nag-unang gubat, nga nakapatay ug tinagpulo ka minilyon ka tawo. Ang dagkong mga aircraft carrier, nga nahimong naglutaw nga mga siyudad, nagtadlas sa kadagatan ug nagpalupad ug mga ayroplano sa gubat aron mamomba gikan sa itaas diha sa mga gitarget nga kaaway. Ang mga submarino nagtorpedo ug nagpatundag sa mga barko sa kaaway. Ug ang mga bomba nga atomo gihulog, nga nakamatay sa libolibong kinabuhi sa matag malaglagong buto! Sama sa gitagna ni Jesus, diha gayoy “makahahadlok nga mga talan-awon” nga magtimaan niining magubatong panahon.​—Lucas 21:11.

Nagkunhod ba ang gubat sukad sa Gubat sa Kalibotan II? Wala gayod. Usahay sa literal dinosena sa mga gubat ang gisangka sulod sa usa ka tuig​—bisan niining dekada sa katuigang 1990​—nga nakapatay ug milyonmilyon. Ug may mga kausaban sa pangunang mga biktima sa gubat. Ang mga nangamatay dili na kadaghanan mga sundalo. Karon, ang labing daghang nangamatay sa gubat​—sa pagkatinuod, kapin ug 90 porsiyento kanila​—maoy mga sibilyan.

Ubang mga Bahin sa Ilhanan

Ang gubat maoy usa lamang ka bahin sa ilhanan nga gihisgotan ni Jesus. Siya nagpasidaan usab nga adunay “mga kakulang sa pagkaon.” (Mateo 24:7) Ug busa nahitabo kana, bisag sa kasukwahi ang yuta nagpatunghag dugang pagkaon kay sa gikinahanglan sa pagpakaon sa tanang katawhan, bisag ang siyensiya sa agrikultura mas abante kay sukad masukad sa tawhanong kasaysayan, bisag ang paspas ug episyenteng transportasyon mabatonan sa pagdala sa pagkaon bisan asa sa kalibotan. Bisan pa nianang tanan, duolan sa usa sa lima ka bahin sa populasyon niining kalibotana ang gigutom kada adlaw.

Gitagna usab ni Jesus nga “sa usa ka dapit human sa lain” aduna unyay “mga kamatay.” (Lucas 21:11) Sa makausa pa, ang atong panahon nakakita sa katingad-an nga kasukwahi​—mas maayong medikal nga pag-atiman sukad, kauswagan sa teknolohiya, mga bakuna sa pagsanta sa daghang komong mga sakit; bisan pa ang nagdagsang nga mga sakit nag-uswag sa hilabihan. Ang Trangkaso Espanyola nagsunod dayon human sa Gubat sa Kalibotan I ug nakapatay ug daghang kinabuhi kay sa nangamatay sa gubat. Hilabihan ka mananakod kining sakita nga sa mga siyudad sama sa New York, ang mga tawo mahimong pamultahon ug mabilanggo gumikan lamang sa pangatsi! Karon, ang kanser ug sakit sa kasingkasing nakapatay ug minilyon kada tuig​—tinuod gayod nga mga kamatay. Ug ang AIDS nagpadayon sa paghunos sa mga kinabuhi, nga sa paninugdan dili pa matambalan sa medikal nga siyensiya.

Samtang si Jesus naghisgot sa kataposang mga adlaw maylabot sa linangkob nga mga kahimtang sa kasaysayan ug sa politika, si apostol Pablo labawng nagpasiugda sa sosyal nga mga problema ug sa kaylap nga mga tinamdan. Siya misulat, sa bahin: “Hibaloi kini, nga sa kataposang mga adlaw moabot ang makuyaw nga mga panahong lisod sagubangon. Kay ang mga tawo unya maoy mahigugmaon sa kaugalingon, . . . dili-maunongon, walay kinaiyanhong pagbati, dili ikasabot sa bisan unsa, . . . walay pagpugong-sa-kaugalingon, mabangis, walay gugma sa pagkamaayo, mga mabudhion, gahig-ulo, managburot sa garbo, mga mahigugmaon sa kalipayan inay nga mga mahigugmaon sa Diyos.”​—2 Timoteo 3:1-5.

Kini bang mga pulonga daw pamilyar kanimo? Tagda ang usa ka bahin lamang sa pagkadunot sa katilingban sa kalibotan karon​—ang pagkabahinbahin sa pamilya. Ang nagdaghang bungkag nga mga panimalay, gibukbok nga mga kapikas, giabusohang kabataan, ug gimaltratong tigulang nga mga ginikanan​—kini nga mga kahimtang nagpakita gayod nga ang mga tawo “walay kinaiyanhong pagbati,” mga “mabangis,” ug bisan “mga mabudhion,” “walay gugma sa pagkamaayo”! Oo, atong makita kining mga kinaiyaha nga kaylap karong adlawa.

Ang Atong Kaliwatan ba Mao ang Usa nga Gitagna?

Apan, ikaw tingali mahibulong, ‘Dili ba kining mga kahimtanga kanunay nga naghampak sa katawhan? Unsaon nato pagkasayod nga ang atong modernong kaliwatan mao ang usa nga gitagna niining karaang mga tagna?’ Atong tagdon ang tulo ka han-ay sa ebidensiya nga nagpamatuod nga si Jesus naghisgot bahin sa atong panahon.

Una, bisag dihay dili-bug-os, unang katumanan sa kalaglagan sa Jerusalem ug sa templo niini, ang mga pulong ni Jesus tinong nagpunting sa umaabot saylo niadtong adlawa. Duolan sa 30 ka tuig human sa katalagman nga naglaglag sa Jerusalem, gihatagan ni Jesus ug usa ka panan-awon ang tigulang nga apostol nga si Juan nga nagpakita nga ang gitagnang mga kahimtang​—gubat, gutom, kamatay, ug moresultang kamatayon​—modangat sa tibuok-yuta sa umaabot. Oo, kini nga mga kasakitan naglangkob, dili sa usa ka dapit, apan “sa yuta” sa katibuk-an.​—Pinadayag 6:2-8.

Ikaduha, niining sigloha ang pipila ka bahin sa ilhanan ni Jesus nagakatuman diha sa matawag natong kinadak-ang sukod. Pananglitan, posible ba nga ang mga gubat mahimong mograbe kay sa niadto sukad sa 1914? Kon dihay Gubat sa Kalibotan III, uban sa tanang nukleyar nga mga gahom karong adlawa nga nagagamit sa ilang mga hinagiban, ang sangpotanan lagmit magpaabo niining yutaa​—ug ang katawhan mapuo na. Sa susama, ang Pinadayag 11:18 nagtagna nga niining mga adlawa sa dihang ang mga nasod “nangapungot,” ang katawhan “nagagun-ob sa yuta.” Sa unang higayon sa kasaysayan, ang polusyon ug pagdaot sa kalikopan karon nagahulga sa pagkamapuy-an niini nga planeta! Busa kining bahina usab nagakatuman o duol na sa kinabug-osang sukod niini. Ang mga gubat ug polusyon padayon ba gayod nga mograbe hangtod laglagon sa tawo ang iyang kaugalingon ug kini nga planeta? Dili; kay ang Bibliya mismo nag-ingon nga ang yuta magpabilin sa walay kataposan, uban sa matinud-anog-kasingkasing nga mga tawo nga magapuyo diha niana.​—Salmo 37:29; Mateo 5:5.

Ikatulo, ang ilhanan sa kataposang mga adlaw ilabinang makapakombinsir sa dihang tagdon sa katibuk-an. Kon tagdon ang katibuk-an, sa dihang palandongon nato ang mga bahin nga gihisgotan ni Jesus diha sa tulo ka Ebanghelyo, niadtong sa mga sulat ni Pablo, ug niadtong sa Pinadayag, kini nga ilhanan may daghang mga bahin. Ang usa ka tawo tingali makiglalis sa matag usa niini nga bahin, mangatarongan nga ang ubang panahon nakakita sa susamang mga problema, apan sa dihang tagdon nato kining tanan sa katibuk-an, kini tin-aw nga magpaila lamang sa usa ka panahon​—atong panahon.

Apan, unsay kahulogan niining tanan? Nga ang Bibliya nagbatbat ba lamang sa atong panahon ingong desperado, walay paglaom nga panahon? Dili gayod!

Maayong Balita

Usa sa labing takos-tagdong mga bahin sa ilhanan sa kataposang mga adlaw mao ang narekord sa Mateo 24:14: “Kining maayong balita sa gingharian igawali sa tibuok gipuy-ang yuta ingong usa ka pagsaksi ngadto sa tanang kanasoran; ug unya moabot ang kataposan.” Niining sigloha, ang mga Saksi ni Jehova nagabuhat sa usa ka buluhaton nga talagsaon sa tawhanong kasaysayan. Gidawat nila ang mensahe sa Bibliya bahin sa Gingharian sa Diyos nga si Jehova​—kon unsa kini, kon sa unsang paagi kini magmando, ug kon unsay pagabuhaton niini​—ug nagpakaylap niana nga mensahe sa tibuok yuta. Sila nagmantala ug mga literatura niining ulohana diha sa kapin sa 300 ka pinulongan ug nagdala niini ngadto sa mga tawo diha sa ilang mga balay o sa kadalanan o sa ilang mga dapit sa negosyo diha sa halos tanang dapit sa yuta.

Sa pagbuhat niana, sila nagtuman niini nga tagna. Apan sila nagpakaylap usab ug paglaom. Matikdi nga si Jesus nagtawag niining “maayong balita,” dili daotang balita. Sa unsang paagi maingon niana niining mangiob nga mga panahon? Tungod kay ang pangunang mensahe sa Bibliya dili maoy bahin sa kon unsa ka daotan ang mga butang sa kataposan niining karaang kalibotan. Ang pangunang mensahe niini naglangkit sa Gingharian sa Diyos, ug kana nga Gingharian nagsaad ug butang nga bililhon diha sa mga kasingkasing sa matag mahigugmaon ug kalinaw nga mga tawo​—kaluwasan.

Unsa kana nga kaluwasan, ug sa unsang paagi imong mabatonan kana? Palihog tagda ang mosunod nga mga artikulo niining ulohana.

[Footnote]

[Blurb sa panid 5]

Ang mga tawo nagpangitag tubag alang niining nagasamok nga mga pangutana sama sa, Nganong daotan kaayo ang mga butang? Asa nagapaingon ang katawhan?

[Blurb sa panid 6]

Karon, kapin sa 90 porsiyento sa mga nangamatay maoy mga sibilyan

[Hulagway sa panid 7]

Ang tagna ni Jesus bahin sa kalaglagan sa Jerusalem natuman sa matag detalye