“Panahon sa paghilom ug panahon sa pagsulti”

PILA ka higayon nga ikaw nagmahay, “Maayo pag wala nako isulti kadto”? Bisan pa, nahinumdom ka tingali sa ubang higayon nga ikaw nagpakahilom. Agig paghinumdom, ikaw tingali nakahunahuna, ‘Maayo pag misulti ako.’

Ang Bibliya nag-ingon nga may “panahon sa paghilom ug panahon sa pagsulti.” (Ecclesiastes 3:7) Nan, ania dinhi ang problema​—ang paghukom kon kanus-a mosulti ug kon kanus-a magpakahilom. Ang atong di-hingpit tawhanong kinaiyahan subsob motukmod kanato sa pagbuhat ug sa pagsulti sa mga butang sa di-hustong panahon. (Roma 7:19) Sa unsang paagi makontrolar nato ang atong di-mapugngang dila?​—Santiago 3:2.

Mga Paagi sa Pagpanton sa Dila

Aron matabangan kita sa paghukom kon kanus-a mosulti ug kon kanus-a magpakahilom, wala nato kinahanglana ang taas nga listahan sa mga lagda nga gidesinyo sa paghisgot sa tanang posibleng mga situwasyon. Hinunoa, kita kinahanglang magiyahan pinaagi sa mga hiyas nga maoy usa ka kinaiyanhong bahin sa Kristohanong pagkatawo. Unsa kining mga hiyasa?

Gibatbat ni Jesu-Kristo nga ang gugma mao ang pangunang hiyas nga nagapalihok sa iyang mga tinun-an. “Pinaagi niini ang tanan makaila nga kamo akong mga tinun-an, kon kamo adunay gugma taliwala kaninyo,” siya miingon. (Juan 13:35) Kon dugang natong ipadapat ang maong inigsoong gugma, mas dugang natong makontrolar ang atong dila.

Ang duha ka nalangkit nga mga hiyas makatabang usab ug dako. Ang usa niini mao ang pagkamapainubsanon. Kini magpaarang kanato sa ‘pag-isip nga ang uban labaw kay kanato.’ (Filipos 2:3) Ang usa pa mao ang kalumo, nga mag-amping kanato nga ‘makapugong sa kaugalingon ilalom sa daotan.’ (2 Timoteo 2:24, 25) Diha kang Jesu-Kristo kita adunay hingpit nga panig-ingnan kon unsaon sa pagpakita kining mga hiyasa.

Sanglit mas malisod ang pagkontrolar sa atong dila kon kita ilalom sa pagpit-os, atong tagdon ang gabii una pa ang kamatayon ni Jesus​—usa ka panahon sa dihang siya “dulot nga naguol.” (Mateo 26:37, 38) Dili ikahibulong nga kini ang gibati ni Jesus, sanglit ang walay kataposang palaaboton sa tanang katawhan nagadepende sa iyang pagpabiling matinumanon ngadto sa Diyos.​—Roma 5:19-21.

Panahon gayod kini alang kang Jesus sa pagpakigsulti sa iyang langitnong Amahan. Busa siya milakaw aron mag-ampo, nga naghangyo sa tulo sa iyang mga tinun-an sa pagpadayon sa pagbantay. Human milabay ang pipila ka oras siya miabot ug nakit-an sila nga nangatulog. Niana gisultihan niya si Pedro: “Dili ba kamo makahimo sa pagbantay bisag usa ka takna uban kanako?” Kining mahigugmaong pagbadlong giubanan ug mga pulong nga nagpakitag pagsabot sa ilang mga kahuyangan. Siya miingon: “Ang espiritu, sa dayag, maikagon, apan ang unod maluya.” Sa ulahi, si Jesus miabot pag-usab ug nakakita nga nangatulog ang mga tinun-an. Malulotong nakigsulti siya kanila ug “milakaw ug nag-ampo sa ikatulong higayon.”​—Mateo 26:36-44.

Sa dihang nakita ni Jesus nga nangatulog ang mga tinun-an sa ikatulong higayon, dili hait ang iyang sinultihan apan miingon: “Sa ingon niini nga panahon kamo nangatulog ug namahulay! Tan-awa! Ang takna duol na nga pagabudhian ang Anak sa tawo ngadto sa mga kamot sa mga makasasala.” (Mateo 26:45) Ang tawo lamang nga adunay kasingkasing nga puno sa gugma, nga adunay tinuod nga malumo ug mapainubsanong tinamdan, ang makagamit sa dila nianang paagiha sa ingon niana nga malisod nga panahon.​—Mateo 11:29; Juan 13:1.

Wala magdugay human niadto, si Jesus gidakop ug gihusay. Dinhi atong makat-onan nga may mga panahon nga labing maayo nga magpakahilom, bisan sa panahong nagapakigbahin sa atong Kristohanong ministeryo. Sa tinguha nga mabutangbutangan si Jesus, ang pangulong mga saserdote wala gayoy interes sa pagkat-on sa kamatuoran. Busa niining talandogong kahimtang, si Jesus nagpabiling walay timik.​—Itandi ang Mateo 7:6.

Apan, si Jesus wala magpabiling walay timik sa dihang ang hataas nga saserdote nagsugo: “Sa buhi nga Diyos ako nagpailalom kanimo sa panumpa nga mosulti kanamo kon ikaw ba ang Kristo ang Anak sa Diyos!” (Mateo 26:63) Sanglit si Jesus gipapanumpa, panahon na nga siya kinahanglang motingog. Busa siya mitubag: “Ikaw mismo nag-ingon niini. Apan ako magaingon kaninyo, Sukad karon inyong makita ang Anak sa tawo nga magalingkod sa tuong kamot sa gahom ug magaanhi diha sa mga panganod sa langit.”​—Mateo 26:64.

Sa maong halandomong adlaw, gipakita ni Jesus ang hingpit nga pagkontrolar sa iyang dila. Sa iyang kahimtang, ang gugma, kalumo, ug pagkamapainubsanon maoy kinaiyanhong bahin na sa iyang pagkatawo. Sa unsang paagi atong magamit kining mga hiyasa sa pagkontrolar sa atong dila sa dihang kita mailalom sa kalisod?

Pagkontrolar sa Dila sa Dihang Masuko

Sa dihang masuko kita, sagad dili nato makontrolar ang atong dila. Pananglitan, si Pablo ug Bernabe kas-a may lahi ug hunahuna. “Si Bernabe determinado nga dad-on usab si Juan, nga gitawag Marcos. Apan si Pablo wala maghunahunang husto nga dad-on kini siya uban kanila, sanglit kini siya mibiya man kanila sa Pamfilia ug wala mokuyog kanila ngadto sa buluhaton. Niini dihay nahitabong pagsilaob sa kasuko, mao nga sila nagbulag sa usag usa.”​—Buhat 15:37-39.

Si Michael,a kinsa sa daghang tuig nagtrabaho sa mga proyekto sa konstruksiyon, miasoy: “Dihay usa ka tawo sa dapit nga gitukoran nga akong nakaila pag-ayo ug gitahod. Apan daw kanunay siyang mangitag sayop sa akong trabaho. Gisakitan ako ug naglagot apan gitago ko ang akong mga pagbati. Usa ka adlaw miabot sa kinatayuktokan ang kahimtang sa dihang gisaway niya ang trabaho nga bag-o pa nakong nahimo.

“Gipahungaw nako ang tanan nakong nagpuot nga mga pagbati. Kay nasuko pag-ayo, wala nako mahunahuna ang daotang epekto nga mahatag niini diha sa tanan nga anaa sa among palibot. Sa nahibilin sa maong adlaw, dili ko buot makigsulti kaniya o bisan makita siya. Akong naamgohan karon nga wala nako dumalaha ang problema sa maayong paagi. Mas maayo pa unta nga nagpakahilom lang ako ug nakigsulti sa dihang ako wala na kaayo masuko.”

Ikalipay, ang Kristohanong gugma nagtukmod niining duha ka indibiduwal sa pagsulbad sa ilang mga kasungian. Si Michael miingon: “Human sa pipila ka prangkang komunikasyon, mas nagkasinabot na kami sa usag usa, ug kami karon may usa ka malig-ong panaghigalaay.”

Sama sa nakat-onan ni Michael, kon kita masuko, maalamon usahay nga magpakahilom. “Ang tawong may salabotan mabugnaw sa espiritu,” nag-ingon ang Proverbio 17:27. Ang pagsabot ug inigsoong gugma motabang kanato sa pagkontrolar sa atong mahinaykong pagsultig masakit. Kon kita nasilo, makigsulti kita sa tagsala lamang diha sa kalumo ug sa mapainubsanong espiritu, uban sa tumong nga mapasig-uli ang kalinaw. Komosta kon nahitabo na ang pagsilaob sa kasuko? Nan ang gugma mopalihok kanato sa pagtulon sa atong garbo ug mapainubsanong tinguhaon nga magkauli ang buot. Kini na ang panahon sa pagsulti, sa pagpakitag pagbasol ug pag-ayo sa nadaot nga mga pagbati pinaagi sa sinserong komunikasyon.​—Mateo 5:23, 24.

Sa Dihang ang Paghilom Dili Mao ang Sulbad

Ang kasuko o kalagot magpahimo kanato sa paghunong sa pagpakigsulti sa tawong nakapasuko kanato. Kini makadaot gayod. “Sa unang tuig sa among kaminyoon, may mga higayon nga dili nako tinggan ang akong bana sa daghang adlaw sa usa ka panahon,” miangkon si María.b “Kasagaran, kini dili tungod sa dagkong mga problema kondili, hinunoa, tungod sa natingob nga gagmayng mga kasuko. Gihambin nako kining tanang kalagot hangtod nga kini nahimong usa ka samag-bukid nga kababagan. Dayon miabot ang panahon sa dihang kini dili ko na maantos, ug mihunong na lamang ako sa pagpakigsulti sa akong bana hangtod molabay ang akong kahiubos.”

Si María midugang: “Usa ka partikular nga teksto sa Bibliya​—‘ayaw pasalopa ang adlaw nga kamo anaa sa suko nga kahimtang’​—nakatabang kanako sa pagbag-o sa akong hunahuna. Ako ug ang akong bana naningkamot pag-ayo nga mapauswag ang komunikasyon aron ang mga problema dili modako. Dili kadto sayon, apan human sa napulo ka tuig sa kinabuhing minyo, ako malipayon sa pag-ingon nga kining mga yugto nga walay tingganay talagsa na lang mahitabo. Ugaling, kinahanglan nakong dawaton nga ako naningkamot pa sa pagkontrolar niining kilinga.”​—Efeso 4:26.

Ingon sa nakita ni María, kon adunay tensiyon tali sa duha ka tawo, dili solusyon ang pagdaot sa komunikasyon. Ilalom sa maong mga kahimtang, ang kasuko lagmit modako, ug ang relasyon mahimong madaot. Si Jesus miingon nga kita kinahanglang ‘magdali sa paghusay sa mga butang.’ (Mateo 5:25) “Ang usa ka pulong nga gisulti sa hustong panahon” makatabang kanato sa ‘pagpangagpas sa kalinaw.’​—Proverbio 25:11; 1 Pedro 3:11.

Kinahanglan usab kitang mosulti sa dihang nagkinahanglan kita ug tabang. Kon kita nag-antos tungod sa pipila ka espirituwal nga problema, tingali magpanuko kita sa pagpabug-at sa uban. Apan kon kita maghilom, ang problema mahimong mosamot. Ang tinudlong Kristohanong mga ansiano nagatagad kanato ug, kon atong tugotan sila, walay duhaduha andam silang motabang. Kini ang panahon nga kita kinahanglang mosulti.​—Santiago 5:13-16.

Labaw sa tanan, kita kinahanglang makigsulti kanunay kang Jehova diha sa kinasingkasing nga pag-ampo, sama sa gibuhat ni Jesus. Sa pagkatinuod, atong ‘ibubo ang atong kasingkasing’ ngadto sa atong langitnong Amahan.​—Salmo 62:8; itandi ang Hebreohanon 5:7.

“Panahon sa Pagsulti” Mahitungod sa Gingharian sa Diyos

Ang Kristohanong ministeryo maoy usa ka balaang sugo nga kinahanglang tumanon sa dili pa moabot ang kataposan. Wala pa mahitabo sukad, hinungdanon sa ingon nga imantala sa mga alagad ni Jehova ang maayong balita sa Gingharian. (Marcos 13:10) Sama sa mga apostoles, ang matuod nga mga Kristohanon ‘dili makahunong sa pagsulti bahin sa mga butang nga ilang nakita ug nadungog.’​—Buhat 4:20.

Sa pagkatinuod, dili tanan gustong mamati sa maayong balita. Ngani, sa dihang gipadala ang iyang mga tinun-an sa pagsangyaw, gitambagan sila ni Jesus sa ‘pagpangita niadtong kinsa takos.’ Sanglit wala pugsa ni Jehova ang bisan kinsa sa pagsimba kaniya, dili kita sa pagkagahig-ulo magpadayon sa pagsulti sa usa ka tawo nga dili gayod modawat sa mensahe sa Gingharian. (Mateo 10:11-14) Apan kita malipay sa pagsulti bahin sa pagkahari ni Jehova ngadto niadtong “sa husto nahimutang alang sa kinabuhing walay-kataposan.”​—Buhat 13:48; Salmo 145:10-13.

Ang gugma, kalumo, ug kamapainubsanon maoy mga hiyas nga makatabang kanato sa pagkontrolar sa atong di-hingpit nga mga kiling sa pagsulti nga dinalidali o sa pagbalik sa pagbungolay. Samtang mouswag kita niining mga hiyasa, kita mas masangkapan sa pag-ila tali sa hustong panahon ug di-hustong panahon sa pagsulti.

[Mga footnote]

[Hulagway sa panid 23]

Ang mga problema masulbad pinaagi sa maayong komunikasyon