Mga Pangutana Gikan sa mga Magbabasa

◼ Ang mga Hudiyo may legal bang awtoridad sa pagpatay kang Jesus, sumala sa gipaila sa mga pulong ni Pilato sa Juan 19:6?

Kita dili makatino kon kaha niadtong panahona ang mga Romano naghatag ug awtoridad sa mga Hudiyo sa paghimo sa mga pagpatay.

Tapos hulhogi sa mga Hudiyong pangulo ang pagdakop kang Jesus, ilang gihimo ang usa ka matang sa paghusay. Panahon sa paghusay sila “nangitag bakakong mga saksi batok kang Jesus aron ipapatay siya.” Sa kataposan, ilang gipahayag nga si Jesus sad-an sa pagpasipala ug miingon nga siya sa ingon “takos mamatay.” (Mateo 26:59, 60, 65, 66) Apan tapos sa “pagsabutsabot batok kang Jesus aron siya ipapatay,” ilang gidala siya ngadto sa Romanong gobernador, si Pilato.—Mateo 27:1, 2.

Kining mga sirkumstansiyaha mitultol sa daghan sa paghinapos nga ang mga Hudiyo niadto wala makabaton sa pagtugot sa Romano sa pagpatay kang Jesu-Kristo pinasukad niadtong relihiyosong sumbong. Lagmit nagalig-on sa maong hunahuna mao ang tubag sa mga Hudiyo sa gisultihan sila ni Pilato sa paghukom sa sinumbong ilalom sa Hudiyonhong kasugoan. Sila mitubag: “Dili sumala sa kasugoan nga kami mopatay.” (Juan 18:31) Sa pagkamatuod, ang usa ka tradisyon nga giasoy diha sa Jerusalem Talmud nagaingon nga mga 40 ka tuig una sa pagkalaglag sa Jerusalem sa 70 K.P., ang mga Hudiyo nawad-an sa ilang awtoridad sa pagpatay sa mga mamumuhat ug daotan.

Nan, katingalahan ang pagbasa sa mga pulong ni Pilato sa Juan 19:6. Sa pagtubag sa mga singgit sa relihiyosong mga pangulo alang sa paglansang kang Jesus, giingnan sila ni Pilato: “Kuhaa ninyo siya ug ilansang siya, kay wala akoy nakitang sala kaniya.” Kining mga pulonga daw nahasupak sa giingon sa mga Hudiyo sa Juan 18:31.

Ang Hudiyong historyano si Flavius Josephus nagataganag usa ka asoy sa nakasaksi nga mahimong maghatag katin-awan niining panagsumpakia. Siya mitaho nga panahon sa Romanhong pag-atake sa Jerusalem sa 70 K.P., ang mga rebelde misibog ngadto sa palibot sa templo. Ang pipila sa nagkadugong mga manggugubat didto sa mga dapit nga dili pasudlan tungod sa ilang pagkasagrado. Kay gingil-aran tungod sa maong pagpasipala sa butang lagmit giisip sa mga Romano nga sagradong yuta, si Heneral Tito nanawag:

“Kamong mangil-ad nga katawhan! Wala ba ninyo ipatindog ang maong barandilya [o mubong babag nga nagapalain sa bahin sa sawang] aron sa pagbantay sa inyong Balaang Balay? Wala ba ninyo ibutang nga salang ang mga papan nga sinulatan sa Gregong mga karakter ug sa amoa, nga nagadili kang bisan kinsa sa paglapas sa ali? Ug wala ba kami mohatag kaninyog pagtugot sa pagpatay kang bisan kinsa nga molapas niana, bisan pag siya usa ka Romano? Nan, ngano, kamong sad-an nga mga tawo, karon nagayatak sa mga patayng lawas sulod niana?”—The Jewish War, nga gihubad ni G. A. Williamson, panid 312. Italiko amoa.

Busa, bisan pag ang mga Romano wala magtugot sa mga Hudiyo sa pagpahamtang sa silot nga kamatayon alang sa sibil nga mga sala, mopatim-awng gitugot nila ang awtoridad sa pagpatay tungod sa seryosong relihiyosong mga sala. Ang mga Hudiyo nga nagtugyan kang Jesus ngadto kang Pilato basin naghunahunang maayo nga ang mga Romano ang magpatay, tingali aron sa paghimo sa iyang kamatayon nga labi pang mangil-ad, ug sa ingon ang publikong pagreklamo itumong batok sa mga langyaw. (Galacia 3:13; Deuteronomio 21:23) Hinuon, si Pilato, kay lagmit buot molikay sa maong suliran, nagsulti kanila: “Kuhaa ninyo siya ug ilansang siya.” Mahimong iyang gipaila, usab, nga iyang gibati nga kon ang isyu maoy relihiyosong isyu nga grabe gayod, ang Hudiyong mga pangulo kinahanglang magpas-an sa responsabilidad sa pagpatay kang Jesus.

[Mga hulagway sa panid 31]

Kining inskripsiyon gikan sa sawang sa templo (tan-awa ang gisukip) nagpasidaan sa mga Hentil batok sa paglapas sa mubong pader sa templo.

[Credit Line]

Reproduksiyon sa siyudad sa Jerusalem sa panahon sa ikaduhang templo—nga nahimutang sa nataran sa Holyland Hotel, Jerusalem

[Credit Line]

Pictorial Archive (Near Eastern History) Est.