PAGSAKA, PAGKAYAB

Ang pagbalik ni Jesu-Kristo ngadto sa langit 40 ka adlaw human sa iyang pagkabanhaw.

Ang pagsaka o pagkayab ni Jesus didto nahitabo sa Bukid sa mga Olibo (Buh 1:​9, 12), duol sa lungsod sa Betania (Luc 24:50), diin kini nga lungsod nahimutang sa sidlakang kiliran sa Bukid sa mga Olibo. Kadtong nakasaksi sa pagsaka maoy limitadong grupo, ang iyang matinumanong mga apostoles. (Buh 1:​2, 11-13) Ang rekord nag-ingon nga “samtang sila nanagtan-aw, siya gibayaw ug usa ka panganod ang misakgaw kaniya gikan sa ilang panan-aw.” Sila nagpadayon sa pagtan-aw sa langit hangtod nga giingnan sa mga manulonda sa paghunong, nga nagpahibalo kanila: “Kining maong Jesus nga gidawat sa itaas ngadto sa langit gikan kaninyo mobalik sa samang paagi nga inyong nakita siya nga misaka sa langit.”​—Buh 1:9-11.

Mamatikdan nga ang mga manulonda naghisgot sa “paagi” (Gr., troʹpos) dili sa matang (Gr., mor·pheʹ) sa pagbiya ni Jesus. Sa dihang siya gisakgaw sa panganod, siya wala na makita sa tawhanong mga mata. Ang asoy sa Mga Buhat nagpakita nga walay magarbohong pagpasundayag ang iyang pagsaka, nga nakita sa diyutay lamang nga matinumanong mga sumusunod ug nakita lamang ang unang bahin sa pagsaka. Ingon niana ang paagi sa iyang pagsaka diin ang mga apostoles nahimong mga saksi sa maong butang, ingon nga sila usab maoy mga saksi sa pagkabanhaw ni Jesus. (Buh 1:3) Busa, siya dili kay basta ‘nahanaw’ lang gikan kanila, sama sa iyang gihimo una pa niana gikan sa duha ka tinun-an didto sa Emmaus, o sama sa manulonda nga nagpakita kang Gideon nga “nahanaw gikan sa iyang panan-aw.” (Luc 24:31; Huk 6:​21, 22) Ang iyang pagsaka o pagkayab amgid-amgid sa pagkayab sa manulonda nga nagpakita kang Manoa ug sa iyang asawa. Iyang gipaandam sila ug halad, ug “samtang ang siga mikayab gikan sa halaran paingon sa langit, ang manulonda ni Jehova mikayab diha sa siga sa halaran samtang nagtan-aw si Manoa ug ang iyang asawa.”​—Huk 13:20.

Sanglit ang Buhat 1:​3-9 nagpakita nga ang pagsaka o pagkayab ni Jesus nahitabo 40 ka adlaw human sa iyang pagkabanhaw, adunay kal-ang sa panahon tali sa mga panghitabo nga gitala sa Lucas 24:1-49 nga nahitabo sa adlaw sa pagkabanhaw ni Jesus ug sa pagsaka ni Jesus ingon sa gihubit sa bersikulo 51 sa maong kapitulo. Mamatikdan usab nga ang mga pulong nga “ug gibayaw ngadto sa langit,” nga makita niana nga bersikulo, dili makita diha sa pipila ka karaang mga manuskrito ug busa wala iapil sa pipila ka modernong mga hubad (NE, AT). Apan, kini makita diha sa Bodmer Papyrus (P⁷⁵), sa Alexandrine Manuscript, sa Vatican Manuscript Num. 1209, ug sa ubang karaang mga manuskrito.

Epekto Niini sa mga Tinun-an. Hangtod sa adlaw sa pagkayab ni Jesus mopatim-aw nga ang mga tinun-an naghunahuna pa gihapon sa usa ka yutan-ong gingharian nga iyang mandoan, ingon sa makita sa ilang gisulti sa Buhat 1:6. Pinaagi sa pagsugod sa iyang pagsaka sa paaging makita sa iyang mga tinun-an ug sa pagtugot kanila nga makasaksi sa unang bahin niini, gihimong tataw ni Jesus ngadto kanila nga ang iyang Gingharian maoy langitnon ug, lahi kang David nga “wala mosaka ngadto sa mga langit,” ang posisyon ni Jesus sukad niadto maoy sa ‘tuong kamot sa Diyos,’ ingon sa maisogong gipamatud-an ni Pedro sa adlaw sa Pentekostes.​—Buh 2:32-36.

Ang maong aksiyon angay usab nga magpahinumdom kanila sa daghang pahayag ni Jesus sa miagi nga nagpunting sa maong langitnong posisyon ug nga motabang sa iyang mga tinun-an sa pagsabot niini. Nakurat ang pipila sa dihang siya miingon: “Nan, unsa kaha kon makita ninyo ang Anak sa tawo nga mosaka ngadto sa dapit diin siya didto kaniadto?” (Ju 6:62); ug iyang giingnan ang mga Hudiyo: “Kamo gikan sa mga dapit sa ubos; ako gikan sa mga dapit sa itaas.” (Ju 8:23) Sa gabii sa iyang kataposang pagpakig-uban sa iyang mga apostoles, siya miingon kanila nga siya ‘moadto sa Amahan aron sa pag-andam ug dapit alang kanila’ (Ju 14:​2, 28); samtang uban kanila sa kataposang gabii sa iyang kinabuhi ingong tawo, siya miingon sa iyang Amahan nga iyang ‘natapos ang buluhaton dinhi sa yuta’ nga gihatag kaniya ug miampo nga nag-ingon: “Himayaa ako uban kanimo sa himaya nga akong nabatonan uban kanimo sa wala pa ang kalibotan,” ug nag-ingon usab, “Ako moanha kanimo.” (Ju 17:​4, 5, 11) Sa dihang giaresto, ingon usab niana ang iyang gipaila atubangan sa Sanhedrin. (Mat 26:64) Human sa iyang pagkabanhaw siya miingon kang Maria Magdalena: “Ayaw ako pagkupti. Kay wala pa ako makasaka ngadto sa Amahan. Apan adtoa ang akong mga igsoon ug ingna sila, ‘Ako mosaka ngadto sa akong Amahan ug inyong Amahan ug ngadto sa akong Diyos ug inyong Diyos.’” (Ju 20:17) Apan, bisan pa niana, dayag nga ang kahulogan niini nga pahayag nasabtan lamang sa mga tinun-an sa panahon sa iyang pagsaka. Sa ulahi, si Esteban gihatagan ug panan-awon bahin kang Jesus nga didto sa tuong kamot sa Diyos (Buh 7:​55, 56), ug si Pablo nakasinati sa epekto sa langitnong himaya ni Jesus.​—Buh 9:3-5.

Gisugdan Pagpatuman ang Usa ka “Bag-o ug Buhing Dalan.” Bisan tuod si Jesus misugod sa iyang pagkayab ingong lawasnon, sa ingon nakita sa iyang nagtan-awng mga tinun-an, walay pasukaranan ang paghunahuna nga siya nagpadayon sa paghupot sa iyang pisikal nga lawas human siya sakgawa sa panganod. Si apostol Pedro nag-ingon nga si Jesus namatay diha sa unod apan gibanhaw “diha sa espiritu.” (1Pe 3:18) Gipahayag ni Pablo ang lagda nga “ang unod ug dugo dili makapanunod sa gingharian sa Diyos.” (1Co 15:50; itandi usab ang pahayag ni Jesus sa Ju 12:​23, 24 uban sa 1Co 15:35-45.) Ang pagsaka ni Jesus ngadto sa presensiya sa Diyos didto sa mga langit gipakasama ni Pablo sa pagsulod sa hataas nga saserdote ngadto sa Labing Balaan nga lawak sa tabernakulo sa Adlaw sa Pagtabon-sa-Sala ug nag-ingon nga sa maong okasyon ang hataas nga saserdote nagdala lamang sa dugo (dili sa unod) sa mga halad. (Heb 9:​7, 11, 12, 24-26) Dayon, ang kortina nga nagbulag sa unang lawak gikan sa Labing Balaan nga lawak gitandi ni Pablo ngadto sa unod ni Kristo. Ang hataas nga saserdote sa pagsulod ngadto sa Labing Balaan, ngadto sa simbolikal nga presensiya sa Diyos, wala magdala sa kortina apan miagi saylo niana nga tabil, mao nga kini anaa sa iyang luyo. Busa, si Pablo miingon nga “bug-os ang atong pagsalig nga mosulod ngadto sa balaang dapit pinaagi sa dugo ni Jesus, nga iyang gisugdan pagpatuman alang kanato ingong usa ka bag-o ug buhing dalan lahos sa kortina, nga mao, ang iyang unod.”​—Heb 9:​3, 24; 10:​10, 19, 20; itandi ang Ju 6:51; Heb 6:​19, 20.

Tungod sa pagsaka o pagkayab ni Jesus ngadto sa langit aron itanyag kang Jehova ang bili sa iyang dugo nga naghatag ug lukat, nagsugod ang pagpatuman sa “usa ka bag-o ug buhing dalan” aron ang usa makaduol sa Diyos pinaagi sa pag-ampo. Kini nagbukas usab sa dalan alang sa langitnong kinabuhi nga nahiuyon sa pahayag ni Jesus una pa niana nga, “walay tawo nga nakasaka sa langit gawas kaniya nga nanaog gikan sa langit, ang Anak sa tawo.” (Ju 3:13) Busa, dili si Enoc ni si Elias ang nagsugod sa pagpatuman o pagbukas niini nga dalan, ni si David. (Gen 5:24; 2Ha 2:11; Buh 2:34) Ingon sa gipahayag ni Pablo: “Gitin-aw sa balaang espiritu nga ang dalan paingon sa balaang dapit wala pa mapadayag samtang nagbarog pa ang unang tolda.”​—Heb 9:8; tan-awa ang ELIAS Num. 1; ENOC Num. 2.

Pagkahusto sa Termino. Ang pipila mitutol bahin sa asoy sa pagsaka o pagkayab, nga nag-ingong kini nagpasabot sa karaang ideya nga ang langit anaa sa “itaas” sa yuta, ug sa ingon nagpakita sa pagkaignorante bahin sa pagkahimo sa uniberso ug sa pagtuyok sa yuta. Apan, aron matagbaw kini nga mga kritiko, nagpasabot nga kinahanglang papason ang mga pulong nga “itaas,” “ibabaw,” ug uban pa, gikan sa tawhanong pinulongan. Bisan niining panahon diin ginasuhid ang kawanangan, kita makabasa gihapon mahitungod sa mga astronot nga “misaka” ngadto sa “184-milya-kataas nga orbito” ibabaw sa yuta (The New York Times, Hunyo 19, 1983), bisan tuod kita nahibalo nga sila aktuwal nga mibiya o mipalayo gikan sa nawong sa yuta niana nga gilay-on. Makaiikag, ang asoy bahin sa pinadalang mga manulonda nga nagpahibalo bahin sa pagkatawo ni Jesus nagtaho nga, sa dihang nahuman ang ilang misyon, ‘ang mga manulonda namahawa gikan kanila paingon sa langit.’ (Luc 2:15; itandi ang Buh 12:10.) Busa, ang pagsaka ni Jesus, bisan tuod nga kon tan-awon sa mga tinun-an siya sa sinugdan mipaingon sa itaas, lagmit nga human niana mipaingon sa direksiyon nga gikinahanglan aron siya makaabot sa langitnong presensiya sa iyang Amahan. Ang labing hinungdanon dinhi dili mao ang direksiyon sa iyang pagsaka kondili ang gidak-on sa buluhaton ug ang iyang paglungtad didto sa dominyo sa mga espiritu ug sa matugbaw nga presensiya sa Labing Hataas nga Diyos, usa ka dapit nga dili matino sa tawo pinasukad sa mga sukod o mga direksiyon.​—Itandi ang Heb 2:​7, 9.

Kon Nganong Mahinungdanon. Ang pagsaka ni Jesus sa langitnong dapit mahinungdanon sa daghang rason o katuyoan. Siya miingon nga kinahanglang ‘siya mobiya’ aron nga iyang ipadala ang balaang espiritu sa Diyos ingong magtatabang sa iyang mga tinun-an. (Ju 16:7-14) Alang sa mga tinun-an ang pagbubo ni Jesus niana nga espiritu sa adlaw sa Pentekostes maoy dayag nga kapahayagan nga si Jesus nakaabot sa presensiya sa Diyos ug nga siya nakatanyag sa bili sa iyang halad lukat ngadto Kaniya. (Buh 2:​33, 38) Hinungdanon usab ang maong pagsaka aron iyang ikatanyag ang bili sa iyang dugo, kay kini dili pagahimoon dinhi sa yuta, diha sa Labing Balaan sa templo sa Jerusalem, kondili pagahimoon didto lamang sa ‘langit mismo sa atubangan sa persona sa Diyos.’ (Heb 9:24) Kini gikinahanglan usab tungod sa pagtudlo ug paghimaya kang Jesus ingong ang “dakong hataas nga saserdote nga nakalatas sa mga langit.” (Heb 4:14; 5:1-6) Si Pablo nagpatin-aw nga “karon, kon siya ania pa sa yuta, dili siya mahimong saserdote,” apan, sanglit “naglingkod na sa tuong kamot sa trono sa Halangdon didto sa mga langit,” si Jesus karon “nakabaton ug mas hamili nga publikong pag-alagad, mao nga siya usab ang tigpataliwala sa usa ka katugbang nga mas maayong pakigsaad.” (Heb 8:1-6) Tungod niini, ang mga Kristohanon nga nailalom sa napanunod nga sala mahupay sa pagkahibalo nga sila “adunay usa ka magtatabang ngadto sa Amahan, si Jesu-Kristo, usa nga matarong.”​—1Ju 2:1; Rom 8:34; Heb 7:25.

Sa kataposan, ang pagsaka gikinahanglan sa pagdumala ni Jesus sa Gingharian nga niana siya nahimong manununod, diin “ang mga manulonda ug ang mga awtoridad ug ang mga gahom gipailalom kaniya.” (1Pe 3:22; Flp 2:6-11; 1Co 15:25; Heb 10:​12, 13; itandi ang Dan 7:14.) Kay ‘gidaog ang kalibotan’ (Ju 16:33), si Jesus nakig-ambit sa pagtuman sa tagna sa Salmo 68:18 diin siya ‘misaka sa kahitas-an ug nagdala ug mga binihag,’ nga ang kahulogan niini gipatin-aw ni Pablo sa Efeso 4:8-12.