Mga resulta ngadto sa katawhan sa katibuk-an. Ang Roma 5:12 nag-ingon nga “ang sala misulod sa kalibotan pinaagi sa usa ka tawo ug ang kamatayon pinaagi sa sala, ug sa ingon ang kamatayon mikaylap sa tanang tawo tungod kay silang tanan nakasala man.” (Itandi ang 1Ju 1:8-10.) Ang pipila nagpatin-aw niini nga nagkahulogang ang tanang umaabot nga mga anak ni Adan nakaambit sa unang pagkasala ni Adan tungod kay, ingong ilang ulo sa banay, siya naghawas kanila ug busa naghimo kanila nga mga mag-aambit kaniya sa iyang sala. Apan ang apostol naghisgot sa kamatayon ingong “mikaylap” sa tanang tawo, nga nagpasabot ug anam-anam inay nga dungan nga epekto nganha sa mga kaliwat ni Adan.

Dugang pa, ang apostol naghisgot usab sa kamatayon ingong hari “sukad kang Adan hangtod kang Moises, bisan ibabaw kanilang wala makasala sama sa dagway sa paglapas ni Adan.” (Rom 5:14) Ang sala ni Adan tukmang tawgon nga “paglapas” sanglit kadto maoy usa ka pagyatak sa gipahayag nga balaod, usa ka dayag nga sugo sa Diyos ngadto kaniya. Labot pa, sa dihang nakasala si Adan, kadto maoy sumala sa iyang kaugalingong pagbuot ingong usa ka hingpit nga tawo nga nahigawas sa mga kabilinggan. Dayag nga ang iyang mga anak wala gayod makatagamtam nianang hingpit nga kahimtang. Busa, kini nga mga katarongan daw dili kaharmonya sa panghunahuna nga ‘sa dihang si Adan nakasala, ang tanan sa iyang wala pa matawo nga mga kaliwat nakasala uban kaniya.’ Aron ang tanang kaliwat ni Adan pagaisipong sad-an ingong mga mag-aambit sa personal nga sala ni Adan, kinahanglang ilang ipahayag nga kabubut-on nila nga siya ang mahimo nilang ulo sa banay. Apan sa pagkatinuod walay usa kanila nga buot matawo gikan kaniya, kay ang ilang pagkahimugso diha sa linya sa kaliwat ni Adan maoy tungod sa unodnong kabubut-on sa ilang mga ginikanan.​—Ju 1:13.

Nan, ang ebidensiya nagpunting sa usa ka pagpasa sa sala gikan kang Adan ngadto sa misunod nga mga kaliwatan ingong resulta sa giilang balaod sa panulondon. Tin-awng mao kini ang gitumong sa salmista sa dihang miingon: “Sa kasaypanan ako natawo uban sa mga kasakit sa pagpanganak, ug sa sala ako gipanamkon sa akong inahan.” (Sal 51:5) Ang sala, lakip ang mga epekto niini, misulod ug mikaylap sa tanang rasa sa tawo dili lamang tungod kay si Adan mao ang ulo sa banay sa rasa kondili tungod kay siya, dili si Eva, mao ang amahan niini, o tuboran sa tawhanong kinabuhi. Gikan kaniya, maingon man gikan kang Eva, ang iyang kaliwat makapanunod gayod dili lamang sa pisikal nga mga kinaiyahan kondili sa mga personalidad usab, lakip ang inklinasyon sa pagpakasala.​—Itandi ang 1Co 15:​22, 48, 49.

Ang mga pulong ni Pablo nagpasiugda usab niini nga punto sa dihang siya miingon nga “ingon nga pinaagi sa pagkadili-masinugtanon sa usa ka tawo [si Adan] daghan ang nahimong makasasala, sa ingon usab pinaagi sa pagkamasinugtanon sa usa ka persona [si Kristo Jesus] daghan ang mahimong matarong.” (Rom 5:19) Kadtong “mahimong matarong” pinaagi sa pagkamasinugtanon ni Kristo wala dayon mahimong matarong tanan sa dihang iyang gitanyag ang iyang halad lukat ngadto sa Diyos, apan sila inanayng nakabaton sa mga kaayohan sa maong halad sa dihang sila nagpasundayag ug pagtuo sa maong tagana ug napasig-uli uban sa Diyos. (Ju 3:36; Buh 3:19) Busa, ang nagakadaghang kaliwatan sa mga anak ni Adan nahimong mga makasasala sanglit sila gisamkon man sa ilang kinaiyanhon nga makasasalang mga ginikanan diha sa linya ni Adan.

Sala ug Balaod. Si apostol Juan misulat nga “ang tanan nga nagpakasala nagabuhat usab ug kalapasan, ug busa ang sala maoy kalapasan” (1Ju 3:4); usab nga “ang tanang pagkadili-matarong maoy sala.” (1Ju 5:17) Si apostol Pablo, sa laing bahin, naghisgot bahin niadtong “nakasala nga walay balaod.” Siya dugang nagpahayag nga “sa wala pa ang Balaod [nga gihatag pinaagi kang Moises] ang sala diha na sa kalibotan, apan ang sala dili idat-og batok kang bisan kinsa kon walay balaod. Bisan pa, ang kamatayon nagmando ingong hari sukad kang Adan hangtod kang Moises, bisan ibabaw kanilang wala makasala sama sa dagway sa paglapas ni Adan.” (Rom 2:12; 5:​13, 14) Ang mga pulong ni Pablo pagasabton sumala sa konteksto; ang iyang nahaunang mga pulong niini nga sulat ngadto sa mga taga-Roma nagpakita nga iyang gitandi kadtong nailalom sa pakigsaad sa Balaod ug kadtong walay labot sa maong pakigsaad, busa dili ilalom sa kodigo sa balaod niini, samtang iyang gipakita nga ang duha ka grupo mga makasasala.​—Rom 3:9.

Sulod sa kapin kon kulang 2,500 ka tuig tali sa pagtipas ni Adan ug sa paghatag sa pakigsaad sa Balaod niadtong 1513 W.K.P., ang Diyos wala maghatag sa katawhan ug bisan unsang komprehensibong kodigo ni Siya sistematikong naghan-ay ug balaod nga espesipikong naghubit sa sala ug sa tanang bunga ug mga porma niini. Tinuod, siya naghatag ug pipila ka sugo, sama niadtong iyang gihatag kang Noe human sa tibuok-yutang Lunop (Gen 9:1-7) maingon man ang pakigsaad sa pagtuli nga gihatag ngadto kang Abraham ug sa iyang panimalay, lakip sa iyang langyawng mga ulipon. (Gen 17:9-14) Apan bahin sa Israel ang salmista miingon nga ang Diyos “nagasulti sa iyang pulong kang Jacob, sa iyang mga regulasyon ug sa iyang hudisyal nga mga hukom sa Israel. Siya wala magbuhat niana sa bisan unsa nga nasod; ug mahitungod sa iyang hudisyal nga mga hukom, wala sila mahibalo niana.” (Sal 147:​19, 20; itandi ang Ex 19:​5, 6; Deu 4:8; 7:​6, 11.) Bahin sa pakigsaad sa Balaod nga gihatag ngadto sa Israel kini gikaingon, “Ang tawong nakabuhat sa pagkamatarong sa Balaod mabuhi pinaagi niini,” kay ang hingpit nga pagtuman ug pagsunod sa maong Balaod mahimo lamang sa usa ka tawong walay sala, sama sa kahimtang ni Kristo Jesus. (Rom 10:5; Mat 5:17; Ju 8:46; Heb 4:15; 7:26; 1Pe 2:22) Dili ingon niini ang bisan unsang balaod nga gihatag sukad sa panahon ni Adan hangtod sa paghatag sa pakigsaad sa Balaod.

“Nagabuhat nga kinaiyanhon sa mga butang sa balaod.” Kini wala magpasabot nga, sanglit walay komprehensibong kodigo sa balaod nga magpitol sa ilang panggawi, ang mga tawo sulod nianang yugtoa tali kang Adan ug kang Moises nahigawas na sa sala. Sa Roma 2:​14, 15, si Pablo miingon: “Kay dihang ang katawhan sa kanasoran nga walay balaod nagabuhat nga kinaiyanhon sa mga butang sa balaod, kining mga tawhana, bisan tuod walay balaod, maoy balaod sa ilang kaugalingon. Sila mismo mao ang nagpasundayag sa mga butang labot sa balaod nga nahisulat diha sa ilang mga kasingkasing, samtang ang ilang tanlag nagpamatuod duyog kanila ug, tali sa ilang kaugalingong mga panghunahuna, sila ginasumbong o ginapalingkawas.” Kay gihimo sa sinugdan sumala sa larawan ug dagway sa Diyos, ang tawo adunay kinaiyanhong katakos sa pag-ila sa maayo ug daotan, nga maoy nagpatungha sa katakos sa tanlag. Bisan ang dili-hingpit, makasasalang mga tawo naghupot niini, sumala sa gipakita sa mga pulong ni Pablo. (Tan-awa ang TANLAG.) Sanglit ang balaod sa panguna maoy ‘lagda sa panggawi,’ kining kinaiyanhong katakos sa pag-ila sa maayo ug daotan nagalihok diha sa ilang mga kasingkasing ingong usa ka balaod. Apan batok niining balaod sa ilang kinaiyanhong katakos sa pag-ila sa maayo ug daotan natisok ang laing napanunod nga balaod, ang “balaod sa sala,” nga nakigbugno batok sa matarong nga mga kiling, nga nag-ulipon niadtong dili mosukol sa paggahom niini.​—Rom 6:12; 7:​22, 23.

Kining kinaiyanhong katakos sa pag-ila sa maayo ug daotan ug ang nalangkit nga tanlag makita bisan sa kahimtang ni Cain. Bisan tuod ang Diyos wala pay gihatag nga balaod bahin sa pagpatay, apan pinaagi sa buot paglikay ni Cain sa pangutana sa Diyos, iyang gipakita nga ang iyang tanlag nagkondenar kaniya human nga iyang gibuno si Abel. (Gen 4:​8, 9) Si Jose nga Hebreohanon nagpakita nga ‘diha sa iyang kasingkasing ang balaod’ sa Diyos sa dihang siya mitubag sa mahilayon nga hangyo sa asawa ni Potipar, nga nag-ingon: “Unsaon ko pagbuhat kining dakong pagkadaotan ug makasala gayod batok sa Diyos?” Bisan tuod ang Diyos wala sa espesipiko magkondenar sa pagpanapaw, si Jose nakasabot nga kini sayop, nga maglapas sa kabubut-on sa Diyos alang sa mga tawo sumala sa gipahayag didto sa Eden.​—Gen 39:7-9; itandi ang Gen 2:24.

Busa, sulod sa yugto sa mga patriarka sukad kang Abraham hangtod sa 12 ka anak nga lalaki ni Jacob, gipakita sa Kasulatan nga ang mga tawo gikan sa daghang rasa ug mga nasod naghisgot bahin sa “sala” (chat·taʼthʹ), sama sa mga sala batok sa usa ka amo (Gen 31:36), batok sa magmamando nga kaniya nagpasakop ang usa ka tawo (Gen 40:1; 41:9), batok sa usa ka paryente (Gen 42:22; 43:9; 50:17), o sa yano batok sa isigkatawo (Gen 20:9). Sa bisan unsa nga kahimtang, ang usa nga mogamit niini nga termino miila sa partikular nga kalangkitan sa tawo nga batok kaniya ang sala nahimo o tingali mahimo ug miila sa nalangkit nga responsibilidad sa pagtahod sa intereses sa maong tawo o sa iyang kabubut-on ug awtoridad, sama sa kahimtang sa usa ka magmamando, ug dili mosupak kanila. Busa sila nagpakitag ebidensiya sa kinaiyanhong katakos sa pag-ila sa maayo ug daotan. Bisan pa niana, sa paglabay sa panahon ang paggahom sa sala niadtong wala mag-alagad sa Diyos misamot, mao nga gihubit ni Pablo ang katawhan sa kanasoran ingong nagalakaw diha sa “kangitngit sa kaisipan, ug nahimulag sa kinabuhi nga iya sa Diyos . . . nawad-an na sa tanang moral nga pagbati.”​—Efe 4:17-19.