Kapitulo Otso
‘Pakigdumog Batok sa Daotang mga Puwersa nga Espirituhanon’
1. Nganong ang kalihokan sa daotang mga espiritu sa partikular makapaikag kanato?
DAGHANG tawo moyam-id sa ideya nga adunay daotang mga espiritu. Apan dili kini komedya. Motuo man ang mga tawo o dili, ang daotang mga espiritu naglungtad, ug naningkamot sila pagpit-os sa tanang tawo. Ang mga magsisimba ni Jehova nahilakip niini. Ang tinuod, sila ang pangunang target. Si apostol Pablo nagpaalinggat nato nianang kamatuorana, sa pag-ingon: “Kita adunay pakigdumog, dili batok sa dugo ug unod, kondili batok sa [dili-makitang] mga kagamhanan, batok sa mga awtoridad, batok sa mga magmamando sa kalibotan niini nga kangitngit, batok sa daotang mga puwersa nga espirituhanon sa langitnong mga dapit.” (Efeso 6:12) Sa atong panahon ang pagpit-os nga gihimo sa daotang mga puwersa nga espirituhanon nakaabot sa tayuktok niini kay si Satanas gitambog gikan sa langit ug nagpangusmo sa kasuko, kay nahibalong mubo na ang iyang panahon.—Pinadayag 12:12.
2. Sa unsang paagi kita posibleng modaog sa pakigbugno batok sa labaw-tawhanong mga espiritu?
2 Posible bang makadaog sa pakigbugno batok sa labaw-tawhanong mga puwersa nga espirituhanon? Oo, apan pinaagi lamang sa bug-os nga pagsalig kang Jehova. Kinahanglang mamati kita kaniya ug motuman sa iyang Pulong. Sa pagbuhat sa ingon, makalikay kita sa daghang pisikal, moral, ug emosyonal nga kadaot nga nasinati sa mga tawong gikontrolar ni Satanas.—Santiago 4:7.
Mga Magmamando sa Kalibotan sa Langitnong mga Dapit
3. Kinsa ang mapintasong gilutos ni Satanas, ug sa unsang paagi?
3 Tin-aw nga gihubit ni Jehova kanato ang kahimtang sa kalibotan sumala sa iyang pagsusi niana gikan sa iyang bantaaw nga dapit sa mga langit. Gihatag niya kang apostol Juan ang usa ka panan-awon diin si Satanas gibatbat ingong “usa ka dakong dragon nga ang bulok samag kalayo.” Siya andam molamoy, kon mahimo, sa Mesiyanikong Gingharian sa Diyos wala madugay human kini mahimugso sa langit niadtong 1914. Kay napakyas niana, gipabaha ni Satanas ang mapintas nga paglutos batok sa yutan-ong mga hawas sa maong Gingharian. (Pinadayag 12:3, 4, 13, 17) Sa unsang paagi si Satanas nagpakiggubat? Pinaagi sa iyang tawhanong mga hawas.
4. Kinsa ang tinubdan sa gahom sa tawhanong mga kagamhanan, ug giunsa man nato pagkahibalo niana?
4 Sunod nga gipakita kang Juan ang usa ka mapintas nga mananap nga may pito ka ulo ug napulo ka sungay, usa ka mapintas nga mananap nga may awtoridad “ibabaw sa matag tribo ug katawhan ug pinulongan ug nasod.” Kanang mananapa naghawas sa tibuok kalibotang politikal nga sistema. Si Juan gipahibalo nga “gihatag sa dragon [si Satanas nga Yawa] ngadto sa mananap ang iyang gahom ug ang iyang trono ug ang dakong awtoridad.” (Pinadayag 13:1, 2, 7) Oo, si Satanas mao ang tinubdan sa gahom ug awtoridad sa tawhanong mga kagamhanan. Busa, sumala sa gisulat ni apostol Pablo, ang tinuod nga “mga magmamando sa kalibotan” mao ang ‘daotang mga puwersa nga espirituhanon sa langitnong mga dapit,’ nga nagkontrolar sa tawhanong mga kagamhanan. Ang tanang buot mosimba kang Jehova kinahanglang bug-os makasabot sa kahulogan niana.—Lucas 4:5, 6.
5. Ngadto sa unsa ginatigom karon ang politikanhong mga magmamando?
5 Bisan tuod daghang politikanhong mga magmamando nag-angkong relihiyoso, walay usa sa maong mga nasod ang nagpasakop sa pagmando ni Jehova o sa iyang tinudlong Hari, si Jesu-Kristo. Ang tanan mapintasong nakigbisog nga mahuptan ang ilang gahom. Karong adlawa, sumala sa gipakita sa asoy sa Pinadayag, ang “mga pahayag nga inspirado sa mga demonyo” nagatigom sa mga magmamando sa kalibotan ngadto sa “gubat sa dakong adlaw sa Diyos nga Labing Gamhanan” sa Armagedon.—Pinadayag 16:13, 14, 16; 19:17-19.
6. Nganong kinahanglang mag-amping aron dili kita maniobrahon nga mopaluyo sa satanikong sistema?
6 Matag adlaw, ang mga kinabuhi sa mga tawo naapektohan sa politikal, sosyal, ekonomikanhon, ug relihiyosong mga away nga nagbungkag sa tawhanong pamilya. Ning maong mga away, sagad nga ang mga tawo modapig—sa binaba man o sa lihok—sa nasod, tribo, grupo sa pinulongan, o hut-ong sa katilingban nga sila kaanib. Bisan kon ang mga tawo dili laktod nga nalangkit sa usa ka away, kasagarang sila modapig sa usa ka kiliran inay sa lain. Apan way sapayan kon kinsang tawhana o kawsa ang ilang labanan, kinsa man gayod ang ilang gipaluyohan? Ang Bibliya klarong nag-ingon: “Ang tibuok kalibotan nailalom sa gahom sa usa nga daotan.” (1 Juan 5:19) Nan, sa unsang paagi makalikay ang usa ka tawo nga mahisalaag duyog sa uban pa sa katawhan? Pinaagi lamang sa paghatag sa iyang bug-os nga pagpaluyo sa Gingharian sa Diyos ug sa paghupot sa bug-os nga neyutralidad bahin sa mga away sa kalibotan.—Juan 17:15, 16.
Malimbongong mga Laraw sa Daotang Usa
7. Sa unsang paagi ang kamaabtikon ni Satanas gipakita sa iyang paggamit sa bakak nga relihiyon?
7 Sa tanang yugto sa kasaysayan, gigamit ni Satanas ang binaba ug pisikal nga paglutos aron ipahilayo ang mga indibiduwal gikan sa tinuod nga pagsimba. Migamit usab siyag mas malinglahong mga paagi—malansisong mga buhat ug malimbongong mga laraw. Sa inabtik iyang gihuptan nga walay alamag ang kinabag-an sa katawhan pinaagi sa bakak nga relihiyon, nga naghimo kanilang maghunahuna nga sila nagaalagad sa Diyos. Kay walay tukmang kahibalo bahin sa Diyos ug gugma sa kamatuoran, sila tingali madani sa misteryoso ug emosyonal nga relihiyosong mga serbisyo o kaha makadayeg sa gamhanang mga buhat. (2 Tesalonica 2:9, 10) Apan kita gipasidan-an nga bisan pag gikan niadtong kanhi nagtuman sa tinuod nga pagsimba, “adunay pipila nga mangahulog . . . , nga magtagad sa nagpahisalaag nga inspiradong mga pulong ug mga pagtulon-an sa mga demonyo.” (1 Timoteo 4:1) Sa unsang paagi mahitabo kana?
8. Sa unsang paagi si Satanas maghaylo kanato ngadto sa bakak nga relihiyon bisan kon kita nagasimba kang Jehova?
8 Sa malimbongong paagi, gipahimudsan sa Yawa ang atong mga kahuyangan. Anaa ba gihapon kanato ang kahadlok sa tawo? Kon mao, basin mokompromiso kita sa pagpit-os gikan sa mga paryente o mga silingan aron moapil sa mga buhat nga naggikan sa bakak nga relihiyon. Kita ba hambogiro? Kon mao, basin maglagot kita kon tambagan o kaha ang uban dili modawat sa mga ideya nga atong gisunod. (Proverbio 15:10; 29:25; 1 Timoteo 6:3, 4) Inay ipahiuyon ang atong mga hunahuna sa panig-ingnan ni Kristo, basin mokiling kita niadtong ‘mogitik sa atong mga dalunggan’ pinaagi sa pag-ingon nga igo na ang pagbasa lamang sa Bibliya ug pagkinabuhi nga minatarong. (2 Timoteo 4:3) Dili hinungdanon kang Satanas kon kita aktuwal nga mokuyog sa laing relihiyosong grupo o magpabilin sa atong relihiyon, basta dili kita mosimba kang Jehova sa paagi nga gitudlo sa Diyos pinaagi sa iyang Pulong ug sa iyang organisasyon.
9. Sa unsang paagi gigamit ni Satanas ang sekso sa malansisong paagi aron molampos ang iyang mga tumong?
9 Si Satanas malansison usab nga naghaylo sa mga tawo sa pagtagbaw sa ilang kinaiyanhong mga tinguha sa daotang mga paagi. Gihimo niya kini sa tinguha alang sa seksuwal nga pakigsuod. Kay nagsalikway sa moralidad sa Bibliya, daghang tawo sa kalibotan nag-isip sa seksuwal nga relasyon tali sa dili-minyong mga tawo ingong angay nga kalipay o isip paagi sa pagpamatuod nga sila mga hamtong na. Ug komosta na man ang mga minyo na? Daghan ang manapaw. Ug bisan pag walay nahitabong pagluib sa ilang kaminyoon, daghan ang gustong makigdiborsiyo o makigbulag aron sila makigpuyopuyo sa laing indibiduwal. Ang malinglahong paagi ni Satanas gitumong aron impluwensiyahan ang mga tawo nga magkinabuhi alang sa kalipay karon, nga nagtukmod nila nga ibalewala ang layog-abot nga mga epekto dili lamang diha sa ilang kaugalingon ug sa uban kondili ilabina diha sa ilang relasyon kang Jehova ug sa iyang Anak.—1 Corinto 6:9, 10; Galacia 6:7, 8.
10. Pinaagi sa unsa nga si Satanas maningkamot pagdaot sa atong tinamdan bahin sa imoralidad ug kapintasan?
10 Ang laing natural nga tinguha mao ang paglingawlingaw. Kon kini maayo, makapahimsog kini sa pisikal, mental, ug emosyonal nga paagi. Apan sa unsang paagi kita mosanong kon si Satanas mogamit sa inabtik nga paagi sa mga okasyon sa paglulinghayaw aron ipahilayo ang atong panghunahuna sa hunahuna sa Diyos? Kita nahibalo, pananglitan, nga gidumtan ni Jehova ang seksuwal nga imoralidad ug kapintasan. Sa dihang ipasundayag kana sa mga salida sa sine, mga programa sa telebisyon, o mga pasundayag sa teatro, magpadayon ba lamang kita pagtan-aw nga dili magtagad? Hinumdomi usab nga tinoon ni Satanas nga himoong mas madunoton ang maong mga butang samtang magkaduol ang iyang kalaglagan, kay “ang mga tawong daotan ug mga impostor mosamot pa kangil-ad, nga nagapahisalaag ug nahisalaag.” (2 Timoteo 3:13) Busa kinahanglang magpadayon kita pagbantay batok sa mga laraw ni Satanas.—Genesis 6:13; Salmo 11:5; Roma 1:24-32.
11. Sa unsang mga paagi ang usa ka tawo bisag nahibalo sa kamatuoran bahin sa espiritismo malit-agan gihapon kon siya dili magbantay?
11 Kita nahibalo usab nga kadtong moapil sa bisan unsang dagway sa espiritismo—pagpanagna, pagpang-ungo, o pagpaningkamot sa pagkomunikar sa mga patay—maoy dulumtanan kang Jehova. (Deuteronomio 18:10-12) Kay mahinumdom niana, kita dili gayod maghunahuna pagpakonsulta sa mga espiritista, ug dili gayod nato sila pasudlon sa atong pinuy-anan aron buhaton ang ilang demonyohanong mga kalaki. Apan maminaw ba kita kanila kon motungha sila diha sa atong mga telebisyon o sa Internet? Bisan tuod dili gayod kita mosugot nga magpatambal sa usa ka tambalan, ato bang higtan ug lambo ang pulso sa atong masuso, kay naghunahuna nga mahimo kining panagang sa bata gikan sa kadaot? Kay nahibalo nga ang Bibliya nagdili sa paglumay sa uban, tugotan ba nato ang usa ka tiglamat nga mokontrolar sa atong hunahuna?—Galacia 5:19-21.
12. (a) Sa unsang paagi gigamit ang musika aron kita maghunahuna bahin sa mga ideya nga nahibaloan natong sayop? (b) Sa unsang paagi ang binestihan, estilo sa buhok, o sinultihan sa usa ka tawo magpaila nga iyang gidayeg ang mga tawo kansang estilo sa kinabuhi wala uyoni ni Jehova? (c) Unsay gikinahanglan sa atong bahin aron kita makalikay nga mabiktima sa malimbongong mga laraw ni Satanas?
12 Ang Bibliya nag-ingon nga ang bisan unsang matang sa pakighilawas ug kahugawan (uban ang hugaw nga motibo) dili gayod gani hisgotan sa atong taliwala. (Efeso 5:3-5) Apan unsa na man kon ang maong mga tema duyogan sa musika nga may nindot nga honi, makaiktin nga ritmo, o way-hunong nag-undak nga tugtog? Mosugod ba kita pagsumay sa mga pulong sa awit nga nagdayeg sa sekso sa dili pa ang kaminyoon, sa paggamit ug mga droga alang sa kalingawan, ug sa ubang makasasalang mga buhat? O bisan tuod nahibalo kita nga dili kita angayng mosundog sa paagi sa kinabuhi sa mga tawo nga nagbuhat sa maong mga butang, gusto ba kita nga mahisama kanila pinaagi sa pagsundog sa ilang binestihan, mga estilo sa buhok, o sinultihan? Malipatlipaton gayod ang mga paaging gigamit ni Satanas sa paghaylo sa mga tawo aron mopahiuyon sa iyang dunot nga panghunahuna! (2 Corinto 4:3, 4) Aron dili mabiktima sa iyang malimbongong mga laraw, kinahanglang molikay kitang maanod uban sa kalibotan. Angay natong hinumdoman kon kinsa ang “mga magmamando sa kalibotan niini nga kangitngit” ug maisogong makigbugno batok sa ilang impluwensiya.—1 Pedro 5:8.
Nasangkapan Aron Mahimong mga Mananaog
13. Sa unsang paagi posible nga si bisan kinsa kanato, bisan pa sa atong mga pagkadili-hingpit, makadaog sa kalibotan nga gimandoan ni Satanas?
13 Una pa siya mamatay, si Jesus miingon sa iyang mga apostoles: “Magmaisogon! Gidaog ko na ang kalibotan.” (Juan 16:33) Sila usab mahimong mga mananaog. Mga 60 ka tuig sa ulahi, si apostol Juan misulat: “Kinsa siya nga nagadaog sa kalibotan kondili siya nga may pagtuo nga si Jesus ang Anak sa Diyos?” (1 Juan 5:5) Ang maong pagtuo ikapakita pinaagi sa atong pagtuman sa mga sugo ni Jesus ug pagsalig sa Pulong sa Diyos, sama sa gihimo ni Jesus. Unsa pay gikinahanglan? Nga kita magpabiling suod sa kongregasyon nga siya ang Ulo. Kon kita makasala, kita kinahanglang tim-os nga maghinulsol ug mangayo sa kapasayloan sa Diyos pinasukad sa halad ni Jesus. Niining paagiha, bisan pa sa atong mga pagkadili-hingpit ug mga kasaypanan, kita usab mahimong mga mananaog.—Salmo 130:3, 4.
14. Basaha ang Efeso 6:13-17, ug gamita ang mga pangutana ug mga kasulatan nga gitagana niining parapoha isip pasikaranan sa paghisgot sa mga kaayohan sa matag bahin sa espirituwal nga armadura.
14 Aron molampos, angay natong gamiton ang “kompletong armadura sa Diyos,” nga dili isalikway ang bisan unsang bahin niini. Palihog ukba ang imong Bibliya sa Efeso 6:13-17, ug basaha ang pagbatbat niini bahin sa maong armadura. Dayon, pinaagi sa pagtubag sa mga pangutana sa ubos, tagda kon sa unsang paagi makabaton ka ug kaayohan sa panalipod nga ikahatag sa matag bahin sa armadura.
‘Mga hawak nga binaksan sa kamatuoran’
Bisan kon nahibalo kita sa kamatuoran, sa unsang paagi ang regular nga pagtuon, pagpamalandong sa kamatuoran sa Bibliya, ug pagtambong sa tigom makapanalipod kanato? (1 Corinto 10:12, 13; 2 Corinto 13:5; Filipos 4:8, 9)
“Panagang sa dughan sa pagkamatarong”
Kang kansang sukdanan kini sa pagkamatarong? (Pinadayag 15:3)
Iilustrar kon sa unsang paagi ang dili pagsunod sa matarong nga mga sukdanan ni Jehova magladlad sa usa ngadto sa espirituwal nga kadaot. (Deuteronomio 7:3, 4; 1 Samuel 15:22, 23)
‘Mga tiil nga sinul-oban sa kasangkapan sa maayong balita sa pakigdait’
Sa unsang paagi panalipod alang kanato nga himoong puliki ang atong mga tiil sa pag-adto ug pagpakig-estorya sa mga tawo bahin sa mga tagana sa Diyos alang sa pakigdait? (Salmo 73:2, 3; Roma 10:15; 1 Timoteo 5:13)
“Dakong taming sa pagtuo”
Kon kita adunay pagtuo nga lig-on ug pasikaranan, unsay atong pagsanong atubangan sa mga paningkamot nga gituyo aron kita magduhaduha o mahadlok? (2 Hari 6:15-17; 2 Timoteo 1:12)
“Helmet sa kaluwasan”
Sa unsang paagi ang paglaom sa kaluwasan makatabang sa usa nga makalikay sa sobrang kabalaka sa materyal nga mga kabtangan? (1 Timoteo 6:7-10, 19)
“Espada sa espiritu”
Unsa ang kanunay natong saligan sa dihang makigbugno sa mga pangatake batok sa atong espirituwalidad o nianang sa uban? (Salmo 119:98; Proverbio 3:5, 6; Mateo 4:3, 4)
Unsa pay hinungdanon aron molampos sa espirituwal nga pagpakiggubat? Unsa ka subsob nga kana gamiton? Alang kang kinsa? (Efeso 6:18, 19)
15. Sa unsang paagi kita makaasdang diha sa espirituwal nga pagpakig-away?
15 Ingong mga sundalo ni Kristo, kita maoy bahin sa dakong kasundalohan nga apil sa espirituwal nga pagpakiggubat. Kon kita igmat ug gamitog maayo ang tanang kasangkapan sa armadura nga gikan sa Diyos, kita dili mangapukan niining gubata. Sa baylo, kita mahimong makapalig-ong tabang sa mga isigkaalagad sa Diyos. Kita mahimong andam ug maikagong moasdang, nga nagapakaylap sa maayong balita sa Mesiyanikong Gingharian sa Diyos, ang langitnong kagamhanan nga mapintasong gisupak ni Satanas.
Repasong Panaghisgot
• Nganong ang mga magsisimba ni Jehova magpabiling bug-os nga neyutral kon bahin sa mga gubat sa kalibotan?
• Unsa ang pipila ka malimbongong mga laraw nga gigamit ni Satanas aron madaot ang espirituwalidad sa mga Kristohanon?
• Sa unsang paagi ang espirituwal nga armadura nga gitagana sa Diyos magpanalipod kanato sa atong espirituwal nga pagpakiggubat?
[Mga hulagway sa panid 76]
Ang mga nasod ginatigom ngadto sa Armagedon