Mga Ginikanan—Abota ang Kasingkasing sa Inyong Anak Sukad sa Pagkamasuso
“Matutoa ninyo [ang inyong mga anak] sa pagpanton ug pagtulon-an ni Jehova.”—EFESO 6:4.
1. Unsay nahitabo panahon sa usa ka masulayong yugto sa kinabuhi ni Jesus?
SI Jesu-Kristo ug iyang mga tinun-an nagpadulong niadto sa Jerusalem. Sa dili pa dugay, sa duha ka nagkalaing okasyon, gisultihan ni Jesus ang iyang mga tinun-an nga mahiagoman niya ang daghang pag-antos ug siya ipapatay diha sa maong siyudad. (Marcos 8:31; 9:31) Niadtong masulayon kaayong yugto alang kang Jesus, ang asoy sa Bibliya nag-ingon: “Gidala usab sa mga tawo ang ilang mga bata aron unta iyang hikapon.”—Lucas 18:15.
2. (a) Ngano kahang gisulayan sa mga tinun-an ang pagpapahawa sa mga tawo? (b) Unsay sanong ni Jesus sa kahimtang?
2 Unsa ang pagsanong niadto? Aw, gikasab-an sa mga tinun-an ang mga tawo ug gisulayan ang pagpahawa kanila, kay pihong nagtuo nga si Jesus gikaluy-an nila pinaagi sa pagpanalipod kaniya gikan sa walay-hinungdang pagsamok ug kalisdanan. Apan si Jesus nasuko sa iyang mga tinun-an, nga miingon: “‘Paaria kanako ang mga bata; ayaw ninyo pagpugngi sila’ . . . Ug iyang gikugos ang mga bata sa iyang mga bukton ug gipanalanginan sila.” (Marcos 10:13-16) Oo, bisan pa sa tanan nga diha sa iyang hunahuna ug kasingkasing, si Jesus mihatag ug panahon sa mga bata.
Unsa ang Pagtulon-an Alang sa mga Ginikanan?
3. Unsang pagtulon-an ang matun-an sa mga ginikanan gikan sa maong hitabo?
3 Ang usa ka pagtulon-an gikan niini alang sa mga ginikanan angay mao kini: Bisan pa sa uban nimong obligasyon o mga suliran nga imong giatubang, ang paggugol ug panahon kauban sa imong mga anak kinahanglang unahon. Ang panahong magugol nga magkauban motugot nga imong masilsil ang espirituwal nga mga prinsipyo nga magapanalipod sa mga kasingkasing sa inyong mga anak ug magpasubay kanila sa hustong dalan. (Deuteronomio 6:4-9; Proverbio 4:23-27) Si Eunice ug si Loida, nga mao ang inahan ug apohang babaye ni Timoteo, migahin ug panahon sa paghatag kaniya sa instruksiyon nga nakaabot sa iyang gamay nga kasingkasing ug nag-umol sa iyang kinabuhi aron siya motubo nga mahimong mahinalarong alagad sa Diyos.—2 Timoteo 1:5; 3:15.
4. Unsa ka bililhon ang mga anak, ug sa unsang paagi angay ipakita sa mga ginikanan nga sila nagapabili kanila?
4 Ang Kristohanong mga ginikanan dili makapabaya sa mga anak nga gihatag kanila ni Jehova nga Diyos. Oo, ang mga anak bililhong gasa gikan kang Jehova. (Salmo 127:3) Busa gugola ang panahon kauban nila—abota ang ilang mga kasingkasing—sama sa gihatag nga panig-ingnan sa inahan ug apohang babaye ni Timoteo. Dili lamang nga angay kang mogugol ug panahon sa pagpakigsulti sa imong mga anak mahitungod sa ilang kagawian ug pagpanton kanila kondili kinahanglang mokaon ka usab kauban nila, mobasa kauban nila, modula kauban nila, motabang nila sa pag-andam alang sa pagkatulog sa magabii. Kining tanang panahong magugol kauban sa inyong mga anak bililhon.
5. Ihatag ang panig-ingnan sa usa ka amahan nga nagpakitag pagpabili sa iyang mga responsabilidad ingong ginikanan.
5 Giila kining kamatuorana sa usa ka inilang Hapones nga negosyante nga nahimong usa sa mga Saksi ni Jehova. Ubos sa pangunang-ulohan, “Taas nga Ehekutibo sa JNR Mibiya Aron Mahauban sa Pamilya,” ang Mainichi Daily News sa Pebrero 10, 1986, mitaho: “Ang usa ka taas nga ehekutibo sa Japanese National Railways (JNR) mipalabi sa pagluwat sa trabaho inay mabulag sa iyang pamilya . . . Matud ni Tamura, ‘Ang trabaho sa direktor heneral makuha ni bisan kinsa. Apan ako ang bugtong amahan sa akong mga anak.’” Ingon ba ka seryoso ang imong pag-isip sa imong mga responsabilidad ingong ginikanan?
Kon Nganong Gikinahanglan Karon ang Linaing Paningkamot
6. Nganong lisod kaayo ang pagmatuto sa tukma sa mga anak karong adlawa?
6 Lagmit wala pa sukad sa tawhanong kasaysayan kay sa karon nga lisod kaayo ang pagmatuto sa mga anak sa paagi nga gisugo sa Pulong sa Diyos, “sa pagpanton ug pagtulon-an ni Jehova.” (Efeso 6:4) Ang hinungdan niini mao nga kita nagapuyo “sa kataposang mga adlaw,” ug si Satanas ug iyang mga demonyo nagapahinabog dakong kaalaotan kay sila nangasuko, kay nasayod nga hamubo na lang panahon ang nahibilin alang kanila. (2 Timoteo 3:1-5; Pinadayag 12:7-12) Busa, ang paningkamot sa mga ginikanan sa pagmatuto sa ilang mga anak sa diyosnong paagi ginapakyas sa simbolikong “kahanginan” nga ibabaw niana si Satanas nagagahom. Kanang “hangina” o espiritu sa kahakog ug pagkamasupilon, makaylapon sama ra sa literal nga hangin nga atong giginhawa.—Efeso 2:2.
7, 8. (a) Unsay ikapasulod sa telebisyon sa balay, apan unsay ginabuhat sa daghang ginikanan? (b) Nganong ang paggamit sa telebisyon ingong yaya usa ka makapasubong pagpabaya sa responsabilidad sa pagkaginikanan?
7 Ang telebisyon, ilabina, nagapasulod sa balay niining “espiritu sa kalibotan,” kining makahilong “hangin.” (1 Corinto 2:12) Sa pagkamatuod ang makita sa telebisyon kadaghanan naimpluwensiyahan ug dako sa usa ka gamhanang imoral ug homoseksuwal nga bahin sa natad sa kalingawan. (Roma 1:24-32) Ang inyong mga anak ilabihang dali nga madutlan sa dili-diyosnong panghunahuna ug kahugawan sa moral nga ipasundayag, sama ra nga sila daling maapektahan sa literal nga polusyon sa hangin. Apan unsay ginabuhat sa daghang ginikanan?
8 Gigamit nila ang telebisyon ingong yaya. “Dili pa karon, inday. Puliki ako. Tan-aw lang sa telebisyon,” ingnon nila ang ilang mga anak. Ang usa ka iladong magsisibya sa telebisyon nag-ingon nga kini mao “ang labing subsob isulting mga pulong diha sa daghang panimalayng Amerikanhon.” Apan ang pagpatan-aw sa mga bata sa bisan unsay anaa sa telebisyon katumbas, sa pagkamatuod, sa pagpasagad kanila. (Proverbio 29:15) Kini maoy makapasubong dili pagtagad sa responsabilidad ingong ginikanan. Sumala sa giingon sa maong magsisibya mahitungod sa pagmatutog mga anak: “Kining buluhaton sa pagkaginikanan makahurot ug panahon ug usa ka dakong responsabilidad ug kini dili ikatugyan, dili gayod ngadto sa telebisyon.”
9. Gikan sa unsang polusyon nga kinahanglang mapanalipdan ilabina ang mga anak?
9 Ugaling lamang, tungod sa kapit-os sa mga panahong atong ginapuy-an, basin makiling ka, sama sa mga tinun-an niadto, sa pagpadaplin sa mga bata aron makaatiman ka sa atong gihunahuna nga labi pang hinungdanong buluhaton. Apan unsa bay labing hinungdanon kay sa inyong mga anak mismo? Ang espirituwal nga mga kinabuhi nila nameligro! Tingali inyong mahinumdomang sa dihang nahitabo ang nukleyar nga aksidente sa Chernobyl sa Unyon Sobyet niadtong 1986, ang mga bata gipapahawa sa rehiyon aron mapanalipdan sila gikan sa polusyon. Sa susama, aron mabantayan ninyo ang espirituwal nga kahimsog sa inyong mga anak, kinahanglang inyong panalipdan sila gikan sa makahilong “hangin” sa kalibotan, nga subsob gibuga sa telebisyon.—Proverbio 13:20.
10. Unsang ubang tinubdan sa makahilong “hangin” ang peligroso sa mga anak, ug unsang panig-ingnan sa Bibliya ang nagailustrar niini?
10 Adunay ubang mga tinubdan sa makahilong “hangin,” hinunoa, nga makagun-ob sa moral nga mga prinsipyo ug makapagahi sa mga linghod nga kaisipan. Ang dili-maayong pakig-uban sa mga bata sa silinganan ug sa tunghaan makapasalindot usab sa mga kamatuoran sa Bibliya nga natanom diha sa humok nga mga kasingkasing. (1 Corinto 15:33) Ang usa ka pagtulon-an makuha gikan sa batan-ong anak babaye ni Jacob si Dina, nga “tiglakaw aron makigkita sa mga anak nga babaye sa yuta” ug, ingong sangpotanan, gipanamastamasan sa usa sa mga batan-ong lalaki. (Genesis 34:1, 2) Ang mga anak kinahanglang matudloan pag-ayo ug mabansay aron malikayan ang moral nga mga kapeligrohan sa usa ka kalibotan nga labi pang daotan karong adlawa kay niadto.
Nganong Bansayon Sukad sa Pagkamasuso?
11. (a) Kanus-a angay magsugod ang ginikananhong pagbansay? (b) Unsang maayong sangpotanan ang madahom?
11 Apan kanus-a angay magsugod ang pagbansay sa ginikanan? Ang Bibliya nagaingon nga nadawat ni Timoteo ang iyang pagbansay “sukad sa pagkamasuso.” (2 Timoteo 3:15) Makaiikag, ang bre’phos, ang Gregong pulong dinhi, subsob gigamit bahin sa usa ka batang wala pa matawo, sama sa Lucas 1:41, 44. Dinha ang batang si Juan giingong milukso sa sulod sa tiyan sa iyang inahan. Apan ang bre’phos gigamit usab bahin sa bag-ong-natawong mga batang Israelinhon kansang mga kinabuhi nameligro sa Ehipto sa panahon sa pagkatawo ni Moises. (Buhat 7:19, 20) Sa kahimtang ni Timoteo, ang pulong tin-awng nagatumong sa usa lamang ka bata, o masuso, ug dili lamang sa usa ka gamayng bata. Nadawat ni Timoteo ang pagtudlo gikan sa balaang kasulatan sukad sa panahong siya makahinumdom, sukad sa panahong siya usa lamang ka masuso. Ug pagkamaayo gayod ang sangpotanan! (Filipos 2:19-22) Bisan pa niana, ang mga batang bag-o pang natawo makapahimulos ba gayod sa maong sayo nga pagtudlo?
12. (a) Kanus-a ang mga bata makasugod sa pagsuhop sa mga impresyon ug impormasyon? (b) Kanus-a ug sa unsang paagi ang mga ginikanan angay mosugod sa pagtaganag espirituwal nga instruksiyon alang sa ilang mga anak?
12 “Ang usa sa labing makapaukyab nga mga kaugmaran sa tibuok natad sa sikolohiya mao ang atong bag-ong pagsabot sa dakong katakos sa bata nga makakat-on,” mitaho si Dr. Edward Zigler, usa ka propesor sa Yale University, niadtong 1984. Ngani, ang magasing Health nag-ingon: “Ang mga batang anaa pa sa tiyan makaarang sa pagkakita, pagkabati, pagtilaw—ug ‘pagbatyag’ sa mga emosyon, maoy gipaila sa bag-ong panukiduki.” Dayag, ang mga ginikanan angay mosugod sa labing sayo sa pagtudlo sa ilang mga anak. (Deuteronomio 31:12) Makasugod sila pinaagi sa pagpakita sa ilang mga anak sa mga letrato gikan sa mga libro ug pag-asoy kanilag mga estorya. “Ang mahinungdanon kaayong katuigan,” matud ni Masaru Ibuka, ang awtor sa librong Kindergarten Is Too Late, “mao ang katuigan sukad sa pagkatawo hangtod sa tres anyos.” Kini tungod kay ang linghod nga kaisipan mahumok ilabina, nga dali kaayong mosuhop sa impormasyon, sumala sa gipamatud-an nga ang usa ka bata daling makahanas sa usa ka bag-ong pinulongan. Ang usa ka propesor sa edukasyon sa bata pa kaayo sa New York University miingon gani nga “ang mga ginikanan angay mosugod sa pagtudlo sa mga bata sa pagbasa sa gutlo nga sila ipauli nila sa balay gikan sa ospital”!
13. Unsay nagailustrar sa katakos sa mga bata sa pagkakat-on?
13 Ang usa ka inahan nga taga-Canada nagsulat mahitungod sa katakos sa iyang anak nga makakat-on: “Usa ka adlaw nagbasa akog usa ka estorya gikan sa My Book of Bible Stories ngadto sa akong upat ka tuig ug tunga nga anak lalaki, si Shaun. Samtang mihunong ako sa usa ka punto, akong nadiskobrehan sa akong katingala nga misugod siya sa pagpadayon sa estorya, nga pulong por pulong, sumala sa makita diha sa librong Bible Stories. . . . Gisulayan ko ang lain, ug dayon ang lain, ug iyang nasag-ulo ang matag usa. . . . Sa pagkamatuod iyang nasag-ulo, pulong por pulong, ang unang 33 ka estorya, apil ang lisod nga mga ngalan sa mga lugar ug mga tawo.”a
14. (a) Kinsa ang dili matingala sa mga kahimoan sa mga bata? (b) Unsay angay nga mahimong tumong sa Kristohanong mga ginikanan? (c) Ang mga ginikanan angay maandam alang sa unsa, ug ngano?
14 Kadtong nasinati kaayo sa natagong kagahom sa mga bata nga makakat-on dili matingala nianang mga kahimoana. “Ang kalibotan mapuno unta sa mga higante sa pangutok sama kang Einstein, Shakespeare, Beethoven ug Leonardo da Vinci kon tudloan pa nato ang mga masuso inay mga bata,” maoy pangangkon ni Dr. Glenn Doman, direktor sa The Institutes for the Achievement of Human Potential. Hinuon, ang tumong sa Kristohanong mga ginikanan dili mao ang pagpatunghag mga higante sa pangutok kondili mao ang pag-abot sa mga kasingkasing sa ilang mga anak aron ang mga anak dili gayod mobulag sa pag-alagad sa Diyos. (Proverbio 22:6) Ang maong mga paningkamot kinahanglang himoon sa dugay na sa dili pa mosulod ang bata sa tunghaan, aron sa pag-andam kaniya alang sa mga pagsulay nga iyang maatubang didto. Pananglitan, ang mga programa sa kindergarten o day-care nagaapil sa mga parti sa adlawng-natawhan ug mga pista opisyal nga makalingaw sa mga bata. Busa ang bata kinahanglang makasabot nganong ang mga alagad ni Jehova dili moapil. Kay kon dili basin siya modako nga magadumot sa relihiyon sa iyang mga ginikanan.
Kon sa Unsang Paagi Maabot ang Kasingkasing sa Usa ka Bata
15, 16. Unsay magamit sa mga ginikanan sa pagtabang nila sa pag-abot sa kasingkasing sa ilang anak, ug sa unsang paagi kining mga taganaha epektibong magamit?
15 Sa pagtabang sa mga ginikanan sa pag-abot sa kasingkasing sa ilang anak, ang mga basahong sama sa Pagpatalinghog sa Dakong Magtutudlo gitagana sa mga Saksi ni Jehova. Kining basahona nagahisgot mahitungod sa mga parti ug nga “sila makalingaw gayod” diha sa kapitulong “Duha ka Tawong Nagsaulog sa mga Adlawng-Natawhan.” Apan ang kapitulo nagtin-aw nga ang duha lamang ka parti sa adlawng-natawhan nga gihisgotan sa Bibliya gisaulog sa mga pagano, nga wala magsimba kang Jehova, ug sa matag parti ‘may tawong gipunggotan sa iyang ulo.’ (Marcos 6:17-29; Genesis 40:20-22) Sa unsang paagi magamit nimo kini nga impormasyon sa pag-abot sa kasingkasing sa imong anak?
16 Makagamit ka sa makapadaning metodo sa librong Dakong Magtutudlo pinaagi sa pag-ingon: ‘Karon, nasayod kita nga ang tanang anaa sa Bibliya anaa diha tungod sa usa ka hinungdan.” Dayon mangutana: “Unsay imong ikasulti sa gisugo sa Diyos mahitungod sa mga parti sa adlawng-natawhan?” Sa ingon ang imong anak matabangan sa pagpangatarongan bahin niana ug makakab-ot sa hustong mga konklusyon. Gawas sa librong Dakong Magtutudlo, ang ubang basahon gitagana nga magamit sa mga ginikanan, apil ang Akong Basahon sa mga Estorya sa Bibliya ug ang seryal nga “Kinabuhi ug Ministeryo ni Jesus” nga anaa sa matag isyu sa Ang Bantayanang Torre sukad sa Abril 1985. Gigamit ba nimo ang maong mga artikulo sa pagtudlo sa imong mga anak ingon man sa imong kaugalingon?
17. Unsang praktikal nga mga sugyot ang gitanyag dinhi sa mga ginikanan?
17 Kinahanglang sublion nimo uban sa imong anak ang materyal nga nagahisgot sa mga isyu ug mga kahimtang nga iyang atubangon sa tunghaan. Ipahibalo sa imong anak nga kamong duha manubag kang Jehova. (Roma 14:12) Ipasiugda ang maayong mga butang ginabuhat ni Jehova alang kanato, sa ingon maabot ang gamayng kasingkasing sa bata sa pagkabuot magpahimuot kang Jehova. (Buhat 14:17) Himoa ang mga yugto sa pagtuon nga usa ka masadyang panahon. Gusto sa mga bata ang mga estorya, busa paningkamoti ang pagpasag instruksiyon sa bibong paagi nga makaabot sa kasingkasing sa imong anak. Daghang pamilya ang nawad-an sa kahibulongang higayon sa maong mga sesyon tungod kay dili magkauban sa pagpangaon nga regular. Kamo ba mangaon nga magkauban ingong pamilya? Kon dili, makatul-id ka ba sa kahimtang?—Itandi ang Buhat 2:42, 46, 47.
18, 19. (a) Sa unsang paagi ang mga ginikanan magaeskedyul sa pagtudlo sa ilang mga anak, ug unsay dili mapasobrahan sa pagpasiugda? (b) Unsang mga bahin sa usa ka modernong panig-ingnan sa ginikananhong pagbansay ang makapahingangha kanimo, ug sa imong pagtuo unsay mosangpot kon kana gamiton sa ginikanan?
18 Ang sesyon sa pagtuon kinahanglang ipasibo sa edad sa bata. Busa sa usa ka bata, kansang pagtagad mubo ra, magbatog ubay-ubayng mugbong sesyon sa matag adlaw. Dayon, nga inanay, himoa kanang taastaas ug padakoa ang unod niana. Ang bili sa pagbatog regular nga mga yugto sa pagtudlo sa inyong mga anak yanong dili mapasobrahan sa pagpasiugda. (Genesis 18:19; Deuteronomio 11:18-21) Usa ka amahan, nga karon kapitoan ka tuig na, nagahatag ug maayong panig-ingnan sa pagmatuto sa iyang anak lalaki, nga karon usa ka Kristohanong ansiano. Mga katuigan kanhi iyang gibatbat ang iyang programa, nga nagsaysay:
19 Sa dihang ang among anak lalaki mga usa na ka tuig gisugdan ko ang pag-asoy kaniya sa mga estorya sa Bibliya sa dayon nang matulog, nga giasoy sa gipadako, buloknong paagi aron kana tin-awng mahipatik. Sa dihang siya nagsugod na sa pagsulti sa ikaduha niyang tuig siya moluhod sa daplin sa iyang higdaan ug ipasumay niya pagkatapos nako, prase por prase, ang ‘Pag-ampo sa Ginoo.’ . . . Sa dihang siya tres anyos na gisugdan ko ang pagtuon kaniya sa Bibliya nga regular . . . Kana iyang sundon sa iyang libro, nga sumayon niya ang mga pulong. Sa ingon siya nakalitok nga maayo sa mga pulong ug nakakat-on sa paglitok sa tin-aw bisan sa dagkong mga pulong. . . . Sa pagtabang nga modulot nga lalom ang mga kamatuoran sa Bibliya sa iyang kasingkasing, sa tres anyos na siya among gisugdan ang pagpasag-ulo niya sa yanong mga teksto sa Bibliya. Sa pagsulod niya sa kindergarten nahibalo na siyag katloan ka teksto, ug sa miaging Septiyembre sa gisugdan niya ang unang grado nakasag-ulo na siyag kapitoan ka kasulatan. . . . Sa dili pa matulog ang among anak lalaki akong ipasubli kaniya ang pipila sa iyang mga teksto. Mao usab inigbangon niya sa mabuntag subsob iyang ipahayag ang pila ka teksto sa Bibliya ingong bahin sa iyang timbaya alang sa adlaw.”
20. Unsay kinahanglang maapil sa usa ka programa sa pagtudlo, ug sa unsang paagi ang usa ka bata makapahimulos sa balay-balay nga ministeryo?
20 Ang maong progresibong programa sa pagtudlo, apil ang tukmang panig-ingnan sa ginikanan ug pagpadapat sa dili-mabalhinong pagpanton, mohatag sa imong anak sa sinugdanan sa kinabuhi nga alang niana siya magmapasalamaton sa walay kataposan. (Proverbio 22:15; 23:13, 14) Ang usa ka bililhong bahin sa programa angay nga mao ang pagbansay sa publikong ministeryo sukad sa linghod nga panuigon. Himoa kanang makapahimuot nga kasinatian pinaagi sa pag-andam sa imong anak nga makabatog makahuloganong bahin. Ang amahan nga gihisgotan sa ibabaw dugang mikomento mahitungod sa iyang anak lalaki: “Ang iyang katakos sa pagkutlog mga kasulatan nagahimo kaniyang epektibo kaayo sa balay-balay nga ministeryo, sanglit daghang tagbalay mahingangha ug dili makabalibad sa tanyag sa mga magasin sa Bibliya nga iyang ipresentar. Siya nakaambit niining Kristohanong pag-alagad sukad siya tres anyos, ug karon [sa edad 6] subsob mas epektibo sa pagpahimutang ug basahon sa Bibliya uban sa katawhan kay sa akong asawa ug kanako.”—Awake!, Enero 22, 1965, panid 3-4.
21. (a) Unsang labing dakong gasa ang ikabilin sa mga ginikanan sa ilang mga anak? (b) Unsang tambag ang gihatag sa mga ginikanan, ug angay unsay mabatonan sa tanang ginikanan nga may menor de edad nga mga anak?
21 Sa pagkamatuod, ang Kristohanong mga ginikanan dunay kahibulongang panulondon, ang kahibalo kang Jehova, nga ikabilin ngadto sa ilang mga anak ug duyog niana ang kalaoman sa kinabuhing walay kataposan, kalinaw, ug kalipay sa usa ka mahimayaong bag-ong kalibotan. (Proverbio 3:1-6, 13-18; 13:22) Labaw sa tanan, diha sa mga kasingkasing sa inyong mga bata ugmara ang pagsalig sa kamatuoran nianang talagsaong kaugmaon, uban ang tinguhang moalagad kang Jehova. Himoa ang matuod nga pagsimba nga usa ka kinaiyanhon ug makalipayng kasinatian alang kanila. (1 Timoteo 1:11) Isilsil ang pagsalig kang Jehova sukad sa pagkabata. Ug ayaw, ayaw gayod pagpabaya sa regular nga mga sesyon sa pagtuon uban kanila! Hatagi kini sa imong labaw nga pagtagad, nga kanunay susihon kon unsang impormasyon ang gikinahanglan sa inyong mga anak ug sa unsang paagi maabot ninyo sa labing maayo ang ilang mga kasingkasing uban niini. Kamo puliki ug ilalom sa pagpit-os; kana tinoon ni Satanas ug sa iyang kalibotan. Apan hinumdomi ang panig-ingnan ni Jesus! Ayaw pagkapuliki kaayo nga dili makatuon nga regular uban sa inyong mga anak!
[Footnote]
a Dugay na una siya makabasa, nahibaloan na niya ang maong mga estorya pinaagi lamang sa pagpamati sa narekord nga mga cassette sa libro.
Unsay Imong Tubag?
□ Unsang ebidensiya sa Bibliya ang nagapakita nga ang mga ginikanan angay magahatag unang pagtagad sa mga panginahanglan sa ilang mga anak?
□ Nganong ang linaing paningkamot sa mga ginikanan gikinahanglan karon sa pagpanalipod sa ilang mga anak?
□ Nganong bililhon kaayo nga ang mga anak mabansay sukad sa pagkamasuso?
□ Unsa ang pila ka praktikal nga sugyot aron maabot sa mga ginikanan ang kasingkasing sa ilang anak?
□ Unsay dili gayod pasagdan sa Kristohanong mga ginikanan?
[Hulagway sa panid 12]
Ang ginikananhong pagbansay angay sugdang sayo kaayo