Diborsiyo​—Unsay Tinuod Ginaingon sa Bibliya?

“ANG gihiusa sa Diyos kinahanglang dili bulagon sa tawo.” (Mateo 19:6) Kanunay natong madunggan kadtong ilado kaayong mga pulong ni Jesu-Kristo nga kutloon ingon kataposang pahayag diha sa seremoniya sa kasal.

Hinunoa, pinaagi niining mga pulonga, nagpasabot ba si Jesus nga ang tanang mga kaminyoon kinahanglang permanente ug nga wala gayoy bisan unsang pagdiborsiyo? Kon sabton nato mismo kanang mga pulonga, mopatim-aw nga mao kana ang gipasabot. Apan, unsay nakapukaw kang Jesus sa pagbungat niadtong pulonga? Naghatag ba siya ug usa ka bag-ong butang?

‘Kini Dili Mao ang Kahimtang sa Sinugdan’

Ang mga pulong ni Jesus nga gikutlo sa ibabaw maoy bahin sa iyang tubag sa pangutana sa Pariseo: “Uyon ba sa kasugoan nga ang bana makabulag sa iyang asawa sa bisan unsang hinungdan?” (Mateo 19:3-6) Wala matagbaw sa tubag, dugang mibangon ang Pariseo ug pangutana: “Nan, nganong magsugo man lagi si Moises sa paghatag ug sulat-pamatuod sa pakigbulag ug sa ingon ang lalaki nakabulag sa iyang asawa?” Human niana, si Jesus miingon: “Si Moises, tungod sa pagkagahi ninyog kasingkasing mihatag sa pagtugot kaninyo sa pagbulag sa inyong mga asawa, apan kini dili mao ang kahimtang sa sinugdan.” Dayon siya midugang: “Sultihan ko kamo nga bisan kinsa nga magabulag sa iyang asawa, gawas kon ang hinungdan mao ang pakighilawas, ug maminyo sa lain magapanapaw.”​—Mateo 19:7-9.

Angay natong tagdon nga ang pulong ni Jesus, “kini dili mao ang kahimtang sa sinugdan,” gibungat may kalabotan sa diborsiyo nga gitapos pinaagi sa “paghatag ug sulat-pamatuod sa pakigbulag.” Sa laing pagkasulti, sa dihang gihimo sa Diyos ang unang kasal tali kang Adan ug Eva, siya wala mohatag kanila ug “bisan unsang hinungdan” sa pagtapos sa ilang kaminyoon. Sanglit hingpit nga magtiayon, sila may katarongan sa paghimo sa ilang kaminyoon nga malamposon. Magmalamposon kini kon sila magpadayon sa pagkinabuhi sumala sa kasugoan ug sa pagtultol sa Diyos.

Sa dihang ang katawhan nahulog sa sala ug pagkadili-hingpit, nahulog usab ang institusyon sa kaminyoon. (Roma 5:12) Sanglit dili na man hingpit ang mga tawo, ang tawhanong mga relasyon nadaot ug nalamaan sa pagkahakog, kadalo, ug interes sa kaugalingon. Mao kana ang gihisgotan ni Jesus bahin sa “pagkagahig kasingkasing,” nga tungod niana ang Moisesnong Kasugoan naghatag ug luna alang sa diborsiyo. Apan, gipahinumdoman ni Jesus ang mga Pariseo: “Apan kini dili mao ang kahimtang sa sinugdan.” Karong panahona, ilalom sa dili-hingpit nga mga kahimtang, ang mga kapikas angay maningkamot sa pagsulbad sa bisan unsang mga kalisdanan ug mga problema inay gamiton kini ingong hinungdan o mga katarongan sa pagbungkag sa ilang kaminyoon. Apan, nagpunting si Jesus nga dunay usa ka eksipsiyon, nga mao, ang pakighilawas. Ang pagluib sa kapikas madawat ingong hinungdan sa pagbungkag sa kaminyoon.

Makaikag matikdan kon sa unsang paagi ang nagkalainlaing mga pagbatbat sa pulong “gawas kon ang hinungdan pakighilawas” gipasiugda aron sa paglaban sa pipila ka hunahuna bahin sa diborsiyo. Isalikway sa Katolikong mga awtoridad sa katibuk-an kining pulonga tungod sa katarongan nga ang samang asoy diha sa Marcos ug Lucas wala man magpahayag niini. Apan, ang Cyclopedia ni McClintock ug Strong mibatbat: “Ang yanong panag-uyon sa mga kasulatan kinahanglan makita diha sa prinsipyo nga ang usa ka eksipsiyon diha sa mas bug-os nga kasulatan kinahanglan nagapatin-aw sa mas mubo nga kasulatan, kon kini mahimo nga mas sayon. Karon, kay ang diborsiyo sa usa ka hinungdan gidawat man sa tanan, si Marcos ug Lucas sa kinaiyanhon wala na lang magtagad sa pagpahayag niana.”

Ang uban molalis nga sanglit gigamit man ni Jesus ang pulong “pakighilawas” (Grego, por·neiʹa) ug dili “panapaw” (Grego, moi·kheiʹa), tingali ang iyang gipasabot mao ang pila ka dili-angay nga buhat sa kaminyoon nga makahimo sa kaminyoon nga nulo ug dili-balido. Kini sa walay hinungdan nagapiot sa kahulogan sa pulong. Ang nagkalainlaing mga awtoridad midawat nga ang por·neiʹa nagkahulogang “pagkadili-ulay, pagpamiga, pagpamampam, pakighilawas,” ug nga diha sa Mateo 19:9 “kini nagkahulogan, o nagalakip, sa pagpanapaw.” Ang uban mangatarongan nga nagkutlo si Jesus ug pakighilawas ingong usa ka pananglitan lamang tali sa daghang mga hinungdan sa diborsiyo. Sa matin-aw, kini maoy pagpugos ug opinyon diha sa teksto.

Sumala sa nagauna, matin-aw nga wala mag-ingon ang Bibliya nga ang tanang mga kaminyoon magpabiling permanente ug nga walay diborsiyong itugot bisan unsa pay hinungdan. Sa laing bahin, ang Bibliya naghatag ug usa lamang ka madawat nga basehanan sa diborsiyo, nga mao, “kon ang hinungdan mao ang pakighilawas.”

“Himoa ang Kaminyoon nga Madungganon”

Pinaagi sa pagtugot ug hinungdan sa diborsiyo, gidasig ba kini sa Bibliya? Kini ba nga pagtugot nakapawalay-bili sa kaminyoon ug nagakuha sa dignidad niini? O ang pagtugot bag usa lamang ka hinungdan sa diborsiyo, ang Bibliya ba naghatag ug dili-makataronganong palas-anon niadtong magminyo?

Sa kasukwahi, naghisgot ang Bibliya ug kaminyoon ingong usa sa labing duol ug labing suod nga bugkos nga matagamtam sa duha ka tawo. “Ang lalaki magabiya sa iyang amahan ug sa iyang inahan ug siya moipon sa iyang asawa ug sila mahimong usa ka unod,” nag-ingon ang asoy sa Genesis bahin sa unang kaminyoon. (Genesis 2:24) Ug kinahanglang ampingan sa mga kapikas kining “usa ka unod” nga relasyon ingong butang bililhon. “Himoa ang kaminyoon nga madungganon taliwala sa tanan, ug ang higdaanan sa kaminyoon nga dili mahugawan,” nagtambag ang Bibliya.​—Hebreohanon 13:4.

Kasagarang ginaingon, sa usa ka paagi ug sa lain, nga ang pundasyon sa usa ka malungtaron ug malipayong kaminyoon dili ang romantikong gugma kondili pagkamahinatagon. Mao gayod kanay gipakita sa Bibliya. Kini nag-ingon: “Ang mga bana angay magahigugma sa ilang mga asawa sama ilang kaugalingong mga lawas. Siya nga nahigugma sa iyang asawa nahigugma sa iyang kaugalingon, kay walay tawo ang nagadumot sa iyang kaugalingong unod; kondili siya nagapakaon ug nagamahal niini, sama sa gibuhat ni Kristo alang sa kongregasyon. . . . Sa laing bahin, ang asawa angay magbaton ug halalom nga pagtahod sa iyang bana.” (Efeso 5:28-33) Ug sa prangkang pinulongan, ang Bibliya nagtambag: “Ipahatag sa bana ngadto sa iyang asawa ang nahiangay; apan ipahatag usab ang sama sa asawa ngadto sa iyang bana. Ang asawa dili mao ang magbuot sa iyang kaugalingong lawas, kondili ang iyang bana; maingon man usab, ang bana dili magabuot sa iyang kaugalingong lawas, kondili ang iyang asawa. Ayaw ninyo kinig ihikaw sa usa ug usa.”​—1 Corinto 7:3-5.

Sa dihang ang mga kapikas andam sa pagsunod niining maalamong tambag, walay posibilidad nga madaot ang kaminyoon hangtod sa punto nga usa kanila modangop sa pakigrelasyon sa sekso sa gawas sa kaminyoon, busa, sa epekto, nagadaot sa “usa ka unod” nga relasyon. Bisan pa kon ang usa nga kapikas dili modawat niining mga prinsipyo sa Bibliya, ang magtutuong kapikas makasalig nga ang paagi sa Diyos mao gihapon ang labing maayo, ug daghang mga problema sa kaminyoon masulbad o malikayan.

Inay irekomendar ang diborsiyo ingong paagi sa pagtapos sa dili-malipayong kaminyoon, nan, ang Bibliya nag-awhag sa mga Kristohanon sa pagpaningkamot sa pagtipig sa ilang kaminyoon ug sa paghimo niining malipayon. “Pagmalipayon diha sa imong asawa sa pagkabatan-on,” nag-ingon ang proverbio sa Bibliya. “Hinaot hupngon ka kanunay sa iyang gugma.”​—Proverbio 5:18, 19.

Ang Diborsiyo ba ang Sulbad?

Komosta kon ang usa ka kapikas sa kaminyoon nakaluib? Sa tino, ang pagluib sa kaminyoon mopahinabog grabeng krisis. Ang mananapawng kapikas nakahatag ug daghang kasakit ug pag-antos diha sa walay salang kapikas, kinsa may Kasulatanhong katungod sa pagbulag sa sad-ang kapikas ug sa pagminyo pag-usab. Apan angay bang magdiborsiyo? Mao ba lamang kana ang kapaingnan?

Kinahanglang atong ibutang sa hunahuna nga bisan pa nga si Jehova nga Diyos nagtaganag makataronganong hinungdan sa diborsiyo, ang Bibliya nag-ingon usab bahin kaniya: “Iyang gidumtan ang pagbulagay.” (Malaquias 2:16) Inay magdalidali sa paghimog konklusyon nga ang diborsiyo lamang ang sulbad, maayong palandongon sa usa ang posibilidad sa pagpakitag kaluoy ug pasaylo. Ngano?

Ang diborsiyo dili makakuha sa kasakit ug kapait, apan ang kaluoy ug pasaylo makakuha, ilabina kon ang nakasala tinuod nga magbasol sa sayop nga nabuhat. Ang gugmang ipakita niining kritikal nga panahon sa aktuwal makalig-on sa kaminyoon. Ang paglantaw sa maong butang niining kahayaga makatabang sa walay salang kapikas sa pagtimbangtimbang kon unsa ang labing maayong dalan ang pagahimoon, hinumdoman ang mga pulong ni Jesus: “Malipayon ang maluloy-on, kay sila pagapakitaan ug kaluoy.”​—Mateo 5:7; itandi sa Oseas 3:1-5.

Lain pang butang nga angay timbangtimbangon mao ang mga problema nga hayan motungha maylabot sa mga anak diha sa usay-ginikanang panimalay. Ang kamingaw sa pagkabinulagan, usab, angay tagdon. Alang sa usa ka babaye, mosamot ang problema sa kamatuoran nga diha sa dakong bahin sa kalibotan karong adlawa, ang mga babaye mao gihapon ang hinikawan sa pangabuhi. Human nga nahimong ginang sa panimalay sa daghang tuig, maglisod ang nag-inusarang inahan sa pagsulod ug trabaho ug sa pakigkompetensiya sa uban.

Gibati sa pila ka babaye nga samtang minyo sila, angay mangandam sila sa posibilidad sa diborsiyo. Tingali magpalista sila sa espesyal nga mga tunghaan o magpadayon sa ilang mga karera aron mapatunhay ang ilang pagkaindependente sa pangabuhi. Kon magpadayon ba o dili sa maong dalan ang indibiduwal kana maoy iyang personal nga desisyon. Apan, inay igugol ang panahon ug kusog sa pagpangandam sa posibilidad, dili ba mas maalamong ipuhonan ang panahon ug kusog sa pagtukod ug usa ka malipayon ug malungtarong kaminyoon? Pinaagi sa pagkugi sa pag-ugmad sa bunga sa espiritu sa Diyos ug sa pagbaton ug mahimsog espirituwal nga panglantaw, hayan matagamtam sa Kristohanong babaye ang gugma ug pagdayeg sa iyang bana. Siya makasalig usab sa saad sa Diyos nga iyang tagan-an ang mga panginahanglan sa mga tawong nagapangita pag-una sa Gingharian.​—Mateo 6:33; Proverbio 31:28-30; Galacia 5:22, 23.

Ang Kataposang Sulbad

Samtang nagpuyo pa kita niining dili-hingpit nga sistema sa mga butang, makapaabot kita nga duna gayoy mga suliran ang kaminyoon. Apan, pinaagi sa pagsunod sa maalamong tambag sa Bibliya, kini mahimong mamenosan o maatubang sa epektibong paagi. Dugang pa, ang mga lalaki ug mga babaye nga andam sa pagkinabuhi sumala sa mga sukdanan sa Diyos sa kaminyoon ug sa ubang bahin sa kinabuhi pagapanalanginan sa palaaboton nga makasulod sa usa ka bag-ong sistema nga niini “magapuyo ang pagkamatarong.”​—2 Pedro 3:13.

Nianang maong sistema, ang katawhan makagawas gikan sa mga kadaot ug sa tanang makasubong sangpotanan sa sala ug pagkadili-hingpit. Basta magpadayon pa ang kahikayan sa kaminyoon dinhi sa yuta, ‘kon unsa ang kahimtang sa sinugdan’ mao ang sukdanan. Busa, ang gihiusa sa Diyos, kinahanglang dili bulagon sa tawo.

[Hulagway sa panid 5]

Unsay gisulti ni Jesus bahin sa diborsiyo?

[Hulagway sa panid 7]

Diha sa bag-ong kalibotan, wala na unyay suliran sa kaminyoon nga motultol sa diborsiyo