Usa ka Sagradong Tinagoan Nadayag
“Ang sagradong tinagoan niining diyosnong debosyon sa pagkamatuod dako gayod.”—1 TIMOTEO 3:16.
1. Unsa nga tinagoan ang gihubit sa 1 Timoteo 3:16?
INTERESADO ka ba sa mga misteryo? Malingaw ka ba nga moutingkay sa mga tinagoan? Ang kadaghanan kanato malingaw! Nan, duyog kanamo sa pag-usisa sa usa sa labing-dako sa tanang mga tinagoan—usa ka tinagoan nga natago diha sa Pulong sa Diyos sa libo-libo na nga katuigan. Kining sagradong tinagoan nagaapektar sa atong mga kinabuhi, karon ug sa umaabot. Kini mao ‘ang sagradong tinagoan sa diyosnong debosyon,’ nga gihubit kanato sa 1 Timoteo 3:16. Pagkamapasalamaton nato kang Jehova, “ang Tigpadayag sa mga tinagoan,” nga malulutong gibutyag kanato kining hamiling tinagoan ug ang interpretasyon niini!—Daniel 2:28, 29.
2. (a) Kanus-a nga unang naghisgot si Jehova sa usa ka sagradong tinagoan, ug unya unsay iyang gisaad? (b) Unsang mga pangutana ang nagkinahanglag mga tubag?
2 Si Jehova unang mihisgot sa usa ka sagradong tinagoan human nga gilimbongan sa Bitin si Eva, ug si Adan misunod kaniya sa pagrebelde. Unya ang Diyos misaad nga ang “binhi,” o kaliwat, modugmok sa ulo sa Bitin. (Genesis 3:15) Kinsa kining Binhi? Sa unsang paagi mabuntog niya ang Bitin? Bayawon ba kaha niya ang pagkamatinud-anon sa Diyos ug ang Iyang katuyoan niining yutaa?
3. Ang balaang mga tagna naghatag ug unsang mga ilhanan bahin kon kinsa ug bahin sa buluhaton sa Binhi?
3 Sa milabay ang panahon, ang sagradong mga tagna nagbutyag sa mga ilhanan kon kinsa siya ug sa umaabot nga kalihokan sa Binhi. Siya maoy kaliwat ni Abraham, magapanunod sa gingharian ni David, ug pagatawgong Prinsipe sa Pakigdait. ‘Sa kadagaya sa iyang harianong pagmando ug sa pakigdait walay kataposan.’ (Isaias 9:6, 7; Genesis 22:15-18; Salmo 89:35-37) Apan ingon sa gipamulong sa Roma 16:25, kanang sagradong tinagoan “gitipigan sa hilom sa hataas nga panahon.”
Pagsulbad sa Misteryo
4. Sa unsang paagi ang sagradong tinagoan nagsugod sa pagpadayag sa 29 K. P.?
4 Sa kataposan, human sa upat ka milenyo mitungha ang kadan-agan! Sa unsang paagi? Sa 29 K. P., gibawtismohan ni Juan si Jesus nga Nazaretnon sa Suba sa Jordan, ug gikan sa langit ang tingog sa Diyos miingon: “Kini ang akong Anak, nga pinalangga, nga akong giuyonan.” (Mateo 3:17) Ah, ania na sa kataposan ang gisaad nga Binhi! Ang sagradong tinagoan misugod na sa pagpadayag sa tanang mahimayaong bahin niini, apil ang bahin sa diyosnong debosyon.
5. Unsa ang “diyosnong debosyon,” ug sa unsang paagi kini nagaapektar niadtong nagabatasan niini?
5 Unsay nasabtan nato sa “diyosnong debosyon”? Diha sa Kristohanong Gregong Kasulatan, ang ekspresyon makita 20 ka besis lamang, ang kapin sa katunga niini anaa sa duha ka sulat ni Pablo ngadto kang Timoteo. Ang publikasyong Insight on the Scriptures naghubit sa “diyosnong debosyon” ingong “pagtahod, pagsimba, ug pag-alagad sa Diyos, uban ang pagkamaunongon sa iyang unibersohanong pagkasoberano.” Ang pagtahod nagagikan sa kasingkasing nga mopasuod sa Diyos, sa kataha sa iyang pagkahalangdon, sa iyang pagkawalay-kataposan, ug sa pagkadaghan sa iyang dagkong mga kalalangan, uban ang pagkamapasalamaton sa espirituwal ug materyal nga mga gasa nga iyang ginapaulan diha sa mapabilhong katawhan. Sa pagkamatuod, ang matag usa kanato nga nagabatasan sa diyosnong debosyon makasulti, sa gisulti sa salmista sa Salmo 104:1: “Dayegon mo si Jehova, Oh kalag ko. Oh Jehova nga akong Diyos, dako ka sa hilabihan. Ikaw nabistihan sa kadungganan ug pagkahalangdon.”
6. (a) Sa unsang paagi ang mga magsisimba ni Jehova lahi gikan sa mga maninimba sa Kakristiyanohan? (b) Unsay gipamulong ni Pablo sa Roma 11:33, 34, ug busa unsang mga pangutana ang gibangon?
6 Ang atong debosyon sa Diyos kinahanglang ipahayag, ug kini mahimo pinaagi sa mga lihok. Niining bahina, ang mga magsisimba sa matuod nga Diyos, si Jehova, lahi kaayo gikan sa mga magsisimba sa nagakawalang mga simbahan sa Kakristiyanohan. Alang sa kadaghanang mga tawo sa yuta, ang relihiyon—kon sila aduna may relihiyon—maoy pormalismo na lamang, usa ka bisti nga isul-ob aron diyosnon silang tan-awon samtang nagkinabuhi sila sa kinabuhi nga nagpahiuyon sa daotang kalibotan nga nagalibot kanila. Sila wala gani mahibalo kon kinsa ang Diyos. Sa pagkamatuod, kining mga tawhana kinahanglang magpalandong sa mga pulong ni Pablo sa Buhat 17:23, sa dihang siya miingon sa mga taga-Atenas kinsa nagasimba “sa Wala-hiilhing Diyos”: “Kining inyong ginasimba nga wala ninyo hiilhi, kini mao ang akong ginamantala kaninyo.” Mahitungod nianang halangdong Diyos, si Pablo miingon sa Roma 11:33, 34: “Oh hilabihan gayod ang kadagaya ug kaalam ug kahibalo nga iya sa Diyos! Pagkadili-matugkad ang iyang mga paghukom ug pagkadili-matukib ang iyang mga paagi! Kay ‘kinsa bay nasayod sa hunahuna ni Jehova, o kinsa bay iyang magtatambag?’” Nan, sa unsang paagi kita makadangat sa kahibalo sa mga paagi sa Diyos? Kini maoy pinaagi sa pagtuon ‘sa sagradong tinagoan sa diyosnong debosyon.’ Apan unsaon nato pagbuhat kana?
7. Nganong kini ikaingon nga “ang sagradong tinagoan niining diyosnong debosyon dako gayod”?
7 Diha sa 1 Timoteo kapitulo 3, unang gilatid ni apostol Pablo kon unsay gikinahanglan sa responsabling mga alagad sa panimalay sa Diyos, nga gihubit sa bersikulo 15 ingong “ang kongregasyon sa buhi nga Diyos, usa ka haligi ug panalipod sa kamatuoran.” Dayon si Pablo midugang, sa bersikulo 16: “Ang sagradong tinagoan niining diyosnong debosyon sa pagkamatuod dako gayod.” Tinuod nga dako gayod kay gipadala ni Jehova ang iyang bugtong Anak sa yuta aron ibutyag kining maong tinagoan, aron ipasundayag kon unsa gayod ang diyosnong debosyon ug sa unsang paagi kini kinahanglan, hinungdanon, sa matuod nga pagsimba. Ang sagradong tinagoan niining diyosnong debosyon gipabanaag diha sa kurso sa kinabuhi ni Jesus dinhi sa yuta. Ang tanang nahigugma kang Jehova angay nga magtukod sa ilang pagtuo ug sa ilang mga kinabuhi diha kang Kristo, nga sulondan sa diyosnong debosyon. Nan, sa unsang paagi gitin-aw ni Jesus ang sagradong tinagoan sa diyosnong debosyon?
Ang Unom ka Bahin
8. (a) Unsa ang unom ka bahin sa sagradong tinagoan nga gihubit ni Pablo diha sa 1 Timoteo 3:16? (b) Kinsa ang “Siya” nga gipadayag?
8 Pinaagi sa balaan nga pagdasig, gitubag ni Pablo kanang pangutanaha. Dinhi sa 1 Timoteo 3:16, iyang gihubit ang unom ka bahin niining sagradong tinagoan, nga nag-ingon: “Siya [1] gipadayag diha sa lawas, [2] gipahayag nga matarong sa espiritu, [3] mipakita sa mga manulonda, [4] giwali sa kanasoran, [5] gituohan dinhi sa kalibotan, [6] gibayaw ngadto sa himaya.” Kinsa ang “Siya” nga gipadayag? Sa matin-aw, “Siya” mao ang gisaad nga Binhi, si Jesus, kinsa mianhi sa pagtuman sa kabubut-on sa Diyos. Siya ang dugokan sa sagradong tinagoan, naghimo niini nga dako gayod.
9. Unsay pamatuod nga ang 1 Timoteo 3:16 dili husto nga mabasa: “Ang Diyos gipadayag diha sa lawas”?
9 Gisulayan sa pagpalubog sa mga trinitaryanhon ang pagsabot sa sagradong tinagoan pinaagi sa pag-ingon nga ang “Siya” diha sa 1 Timoteo 3:16 mao ang Diyos mismo. Ilang gibase kini diha sa King James nga Bibliya, nga mabasa: “Ang Diyos gipadayag diha sa lawas.” Apan, unsay gipamulong sa labing kasaligan Gregong mga manuskrito? Sa tukma, ilang gigamit ang pronombre nga “Siya” imbes nga “Diyos.” Ang mga kritiko sa kasulatan karon miuyon nga ang pagdugang sa “Diyos” niining tekstoha maoy sayop sa pagkopya. Busa, ang mas bag-ong mga hubad, sama sa American Standard Version, The New English Bible, ug ang New World Translation, tukmang mabasa: ‘Siya [o, Siya nga] gipadayag diha sa lawas.’ Dili, dili ang Diyos mismo ang nagpakita “diha sa lawas.” Hinunoa, kadto ang iyang pinalanggang Anak mismo ug ang unang linalang, nga bahin kaniya si apostol Juan misulat: “Ug ang Pulong nahimong unod ug mipuyo ipon kanato, ug kita nakakita sa iyang himaya, usa ka himaya nga ang ingon iya lamang sa bugtong anak nga gikan sa Amahan; ug siya puno sa dili-takos nga kalulot ug kamatuoran.”—Juan 1:14.
“Gipadayag Diha sa Lawas”
10. (a) Sa unsang paagi ang unang bahin sa sagradong tinagoan nadayag diha sa bawtismo ni Jesus? (b) Nganong si Jesus nahimong “ang kataposang Adan”?
10 Diha sa bawtismo ni Jesus ang unang bahin sa sagradong tinagoan nadayag: Si Jesus “gipadayag diha sa lawas” ingong dinihogang Anak sa Diyos. Gibalhin ni Jehova nga Diyos ang kinabuhi sa iyang Anak gikan sa langit ngadto sa tagoangkan ni Maria aron nga si Jesus igapanganak diha sa lawas ingong usa ka hingpit nga tawo. Busa, sumala sa gipakita sa 1 Corinto 15:45-47, si Jesus nahimong ikaduha, o “kataposan,” nga Adan, usa ka hingpit tawhanon nga kalag nga katumbas gayod sa unang Adan. Alang sa unsang katuyoan? Ang 1 Timoteo 2:5, 6 nagpunting ngadto “sa kataposang Adan” ingong “usa ka tawo, si Kristo Jesus, kinsa mihalad sa iyang kaugalingon ingong katumbas nga lukat alang sa tanan.” Niining legal nga pasikaranan sa usa ka hingpit tawhanon nga halad, si Jesus ang nagpataliwala sa bag-ong pakigtugon alang sa 144,000 ka tawo nga mahimong kaubang mga manununod niya sa iyang Gingharian.—Pinadayag 14:1-3.
11. Ngadto kang kinsa gipaabot ang mga kaayohan sa halad lukat ni Jesus?
11 Ang uban ba usab makabaton ug kaayohan sa sinakripisyong kamatayon ni Jesus? Sa pagkamatuod oo! Ang 1 Juan 2:2 nag-ingon nga si Jesu-Kristo “maoy halad-pasighiuli sa atong mga sala [nga mao, ang mga sala sa dinihogang mga Kristohanon sama kang Juan], apan dili lamang sa ato rang mga sala kondili sa mga sala usab sa tibuok kalibotan.” Ang mga kaayohan sa halad lukat ni Jesus sa ingon gipaabot gawas pa sa 144,000 ka dinihogang mga Kristohanon ngadto sa tibuok kalibotan sa katawhan. “Usa ka dakong panon” nga karon buhi ug ang kaliboan ka minilyon nga pagabanhawon sa Paraisong yuta makadawat sa walay kataposang kinabuhi pinasukad sa ilang pagtuo sa halad lukat ni Jesus. Bisan karon, sumala sa gitagna sa Pinadayag 7:9, 10, ang dakong panon nagalaba na sa ilang mga bisti ug gipaputi kini pinaagi sa pagtuo sa giula nga dugo sa Kordero, si Jesu-Kristo. Sila giisip nga matarong ingong mga higala sa Diyos. Uban sa kalipay, ilang nakat-onan ang nagkalainlaing bahin sa sagradong tinagoan ug nagpasundayag sa diyosnong debosyon nga uyon sa panig-ingnan ni Jesus!
Ang Ubang mga Bahin
12. Sa unsang paagi si Jesus “gipahayag nga matarong sa espiritu”?
12 Nan, unsay ikasulti mahitungod sa ikaduhang bahin sa 1 Timoteo 3:16? Si Jesus “gipahayag nga matarong sa espiritu.” Apan sa unsang paagi? Pinaagi sa pagbanhaw ni Jehova sa iyang maghuhupot-sa-integridad nga Anak gikan sa mga patay ngadto sa espirituhanong kinabuhi. Kini katumbas ra sa pagdeklarar sa Diyos nga si Jesus matarong ug takos sa dugang binayaw nga mga katungdanan. Sumala sa pagkapahayag niini sa Roma 1:4, si Jesus “gipadayag nga Anak sa Diyos sumala sa espiritu sa pagkabalaan pinaagi sa pagbanhaw kaniya gikan sa mga patay.” Sa pagpamatuod niini, gisultihan kita ni Pedro diha sa iyang unang sulat, sa kapitulo 3, bersikulo 18: “Kay si Kristo namatay sa makausa lamang tungod sa atong mga sala, ang matarong alang sa mga dili matarong, aron sa pag-agak kanato ngadto sa Diyos, siya gipatay ingon nga unod, apan gibuhi diha sa espiritu.” Ang panig-ingnan ba ni Jesus sa pagpakitag diyosnong debosyon nag-agak kanimo ngadto sa Diyos?
13. Ang nabanhawng Jesus nagpakita ngadto sa unsang mga manulonda, ug unsang matang sa mensahe ang iyang giwali kanila?
13 Sa pagpadayon sa 1 Timoteo 3:16, sunod nga gihisgotan ni Pablo ang ikatulong bahin sa sagradong tinagoan, nga nag-ingon nga si Jesus “mipakita sa mga manulonda.” Kinsa kaha kining mga manulondaa? Mahitungod kang Jesus, nga karon “gibuhi diha sa espiritu,” si Pedro misulat diha sa 1 Pedro 3:19, 20: “Niining kahimtanga usab siya miadto ug nagwali sa mga espiritu nga nabilanggo, nga misupil kaniadto samtang ang pailob sa Diyos naghulat pa sa mga adlaw ni Noe.” Sumala sa Judas 6, kadtong mga espirituha maoy “mga manulonda nga wala magpabilin sa ilang orihinal nga nahimutangan ug mibiya sa ilang kaugalingong puloy-anan” sa mga langit. Sila nanagsul-ob ug mga lawas nga tawhanon aron nga magpahimulos sa gidiling pakigrelasyon sa sekso uban sa mga babaye. Sa dihang ang Baha nagpugos niadtong mga manulondaa sa pagbalik sa gingharian sa espiritu, sila gitambog ngadto sa Tartaro, usa ka kahimtang sa tuman nga kaut-otan. (2 Pedro 2:4) Ang nabanhawng Jesus nagwali kanila. Apan kadto ba maoy mensahe sa kaluwasan? Dili gayod! Hinunoa, gitunglo ni Jesus ang ilang pagkadaotan nga sukwahi sa diyosnong debosyon. Ang bisan kinsa sa katawhan sa Diyos karong adlawa nga makigdula uban sa seksuwal nga imoralidad angay magbantay sa gipahayag nga paghukom niadtong mga manulondaa!
14. Sa unsang paagi gisugdan nga “giwali taliwala sa mga nasod” si Jesus?
14 Ang ikaupat nga bahin sa 1 Timoteo 3:16 mao nga si Jesus “giwali sa kanasoran.” Sa unsang paagi kini natuman? Sa wala pa dakpa, gisultihan ni Jesus ang mga apostoles: “Sa pagkatinuod, magaingon ako kaninyo, Siya nga motuo kanako, mohimo usab sa mga buhat nga akong ginabuhat; ug labi pa unya kadako nga mga buhat ang iyang pagabuhaton, kay moadto man ako sa akong Amahan.” (Juan 14:12) Wala madugay human niadto, sa Pentekostes 33 K. P., gibubo ni Jesus ang balaang espiritu diha sa iyang mga disipulo, ug ang makapakurat nga mga balita nga “kining Jesus nga gibanhaw sa Diyos” unang giwali ngadto sa mga Hudiyo. Sa ulahi, ang mga Samarianhon midawat usab sa pulong sa Diyos ug nagpakadawat sa balaang espiritu. (Buhat 2:32; 8:14-17) Dayon, sa 36 K. P., si Pedro miwali kang Cornelio ug sa ubang mga Hentil nga nagtigom sa iyang balay. Busa, ang maayong balita mahitungod kang Jesus gisugdan nga “giwali taliwala sa mga nasod,” nga mao, taliwala sa mga dili-Hudiyo, kinsa gidihogan usab sa balaang espiritu.
15. Unsay mga pamatuod nga ang unang-siglong mga Kristohanon nahibalo kaayo sa sagradong tinagoan sa diyosnong debosyon?
15 Sumala sa gitaho sa Buhat 12:24, “ang pulong ni Jehova mitubo ug mikaylap.” Ang Buhat 17:6 nag-asoy nga sa amihanang Gresya ang mga magsusupak nanagsinggit, sama sa ilang gibuhat gihapon didto hangtod karon: “Kining mga tawhana nga nagapagubot sa kalibotan ania nanganhi usab dinhi.” Sulod sa 30 ka tuig, si Pablo nakasulat gikan sa Roma nga ang maayong balita “gikawali ngadto sa tanang mga binuhat sa silong sa langit.” (Colosas 1:23) Ang mga Kristohanon niadtong panahona nahibalo kaayo sa sagradong tinagoan sa diyosnong debosyon. Pagkamadasigon nilang gipadapat kana! Ug hinaot nga kita usab magtuon ug ipadapat kana niining kinatayoktokang adlaw sa pagsangyaw sa Gingharian!
16. Unsa ang ikalimang bahin sa sagradong tinagoan, ug unsang mga kalihokan ang napadayag niini?
16 Ingong pagsanong sa unang-siglong pagsangyaw, ang ikalimang bahin sa sagradong tinagoan sa 1 Timoteo 3:16 labi pang nadayag. Si Jesus karon “gituohan dinhi sa kalibotan.” Kini maoy resulta sa samag-Kristo nga diyosnong debosyon sa madasigong mga misyonaryo, apil kang Pablo ug Timoteo. Ilang gidala ang maayong balita ngadto sa Asia Minor ug sa Uropa, tingali hangtod sa Espanya, ug sa Silangang Aprika pinaagi sa baba sa nabawtismohang Ethiopianhon, samtang si Pedro nag-alagad sa Babilonya.
17. Nganong si Jesus gituohan sa tibuok modernong kalibotan?
17 Komosta man sa atong adlaw? Sukad sa 1919 ang dinihogang nanghibilin nagpakitag sulondang diyosnong debosyon. Kining maong mga dinihogan lig-on nga natukod diha sa patukoranan sa pagtuo nga gipahimutang ni Jesus. Ilabina sukad niadtong 1935, sila misugod sa pagpanigom sa dakong panon, kinsa malipayon sa palaabuton sa paglabang “sa dakong kasakitan” ug sa pagtagamtam sa walay kataposang kinabuhi sa paraiso sa yuta. (Pinadayag 7:9, 14) Busa, ang maayong balita nga nasentro kang Jesus gituohan sa tibuok modernong kalibotan. Diha sa diyosnong debosyon, kapin sa 3,700,000 ka mga Saksi ni Jehova karon ang nagasangyaw ug nagauswag sa tibuok globo!
18. Sa unsang paagi si Jesus “gibayaw ngadto sa himaya”?
18 Ang usa pa ka bahin sa sagradong tinagoan ang nagpabilin, ang ikaunom: Si Jesus “gibayaw ngadto sa himaya.” Sulod sa 40 ka adlaw human nga gibanhaw diha sa espiritu, si Jesus nagsul-ob ug unodnong mga lawas, ug mipakita sa iyang mga disipulo ug gisultihan sila “sa mga butang mahitungod sa gingharian sa Diyos.” Dayon siya mikayab sa langit. (Buhat 1:3, 6-9) Ang iyang pag-ampo, nga gisulat diha sa Juan 17:1-5, sa ingon gitubag: “Amahan, . . . pasidunggi ang imong anak, aron ang imong anak magpasidungog kanimo . . . Gipasidunggan ko ikaw dinhi sa kalibotan . . . Ug karon, Amahan, pasidunggi ako uban kanimo nianang kadungganan nga gihuptan ko kaniadto uban kanimo sa wala pa ang kalibotan.”
19. Unsay misugat sa pagbalik ni Jesus sa langit?
19 Pagkadakong kalipay ang miduyog sa pagbalik ni Jesus sa langit! Sayo pa kaayo niini, sa dihang gitukod ni Jehova ang kalibotan, “ang tanang mga anak sa Diyos misugod sa pagsinggit sa kalipay.” (Job 38:7) Labi pa nga nalipay ang panon sa mga manulonda sa pagdawat pag-usab sa ilang taliwala sa maunongong Manlalaban sa pagkasoberano ni Jehova!
20. Nganong napanunod ni Jesus ang halangdong ngalan, ug unsay iyang gihimo samtang dinhi pa sa yuta?
20 Diha sa Hebreohanon 1:3, 4, si Pablo miingon sa madaogong Jesus: “Sa nahimo na niya ang pagpanghinlo sa atong mga sala siya milingkod sa tuong kamot sa Halangdon sa kahitas-an. Busa nahimo siyang labaw pa sa mga manulonda, kay nadawat man niya ang ngalan nga labaw pa ka halangdon kay sa ilaha.” Si Kristo nakadawat nianang ngalana tungod sa iyang kadaogan batok sa pagkadili-matarong. Kining Anak sa Diyos sa pagkamatuod nagpasiga sa dalan sa diyosnong debosyon dinhi sa yuta. Siya usab naghatag panig-ingnan alang sa uban pa nga makadawat ug kinabuhing walay kataposan. Uban sa pagbayaw kang Jesus diha sa tuo nga kamot sa Diyos sa langit, ang sagradong tinagoan niining diyosnong debosyon gibutyag uban ang tanang bahin niini.
Unsaon Nimo sa Pagtubag?
◻ Unsa ang “diyosnong debosyon”?
◻ Sa unsang paagi si Jesus “gipadayag diha sa lawas” ug human niana “gipahayag nga matarong sa espiritu”?
◻ Ngadto sa unsang mga manulonda nagpakita si Jesus, ug uban sa unsang mensahe?
◻ Sa unsang paagi si Kristo “giwali taliwala sa kanasoran” ug “gituohan dinhi sa kalibotan”?
◻ Kanus-a si Jesus “gibayaw ngadto sa himaya,” ug human nga nakahimo ug unsa mahitungod sa diyosnong debosyon?