Dakong Babilonya—Iyang Kalaglagan

“Diha sa iyang agtang nahisulat ang ngalan, usa ka misteryo: ‘Dakong Babilonya, ang inahan sa mga babayeng bigaon ug sa dulumtanang mga butang sa yuta.’” “Sa usa lamang ka adlaw moabot ang iyang mga hampak, ang kamatay ug kasubo ug gutom, ug siya pagasunogon pinaagig kalayo, tungod kay si Jehova nga Diyos, kinsa naghukom kaniya, gamhanan.”​—Pinadayag 17:5; 18:8.

KITA may katungod nga matingala bahin niadtong mga pulonga nga gisulat ni apostol Juan sa unang siglo sa atong Komung Panahon. Kinsa kining ‘inahan sa mga babayeng bigaon’? Sa unsang paagi nasuko kaayo ang Diyos kaniya nga gumikan niana gipahamtangan siya sa Diyos ug mabug-at nga silot? Tinong ang mga paghukom batok sa misteryosong bigaon nga Dakong Babilonya malaglagon. Ug kini naghatag kanatog rason sa pagtino kon kinsa kining bigaon ug sa unsang paagi ang iyang dulnganan makaapekto kanato.​—Pinadayag 18:21.

Kinsa o unsay gisimbolohan sa Dakong Babilonya? Ang Bibliya nag-ingon nga ang mga magmamando sa kalibotan nakighilawas niya ug ang mga negosyante nakignegosyo kaniya. (Pinadayag 18:3) Busa, siya dili mahimong mohawas sa mga politika o dakong negosyo. Apan kini nagbilin sa ikatulong gamhanang elemento sa kalibotan ingong mao lamang ang kandidato alang sa titulong ‘inahan sa mga bigaon.’ Siya walay lain kondili ang kalibotanong imperyo sa bakak nga relihiyon ni Satanas!a

Karon kining mga pangutana nagpabilin: Ngano, sa unsang paagi, ug kanus-a silotan ang Dakong Babilonya? O sa paghimo niini sa literal nga paagi: Ngano, sa unsang paagi, ug kanus-a mawagtang ang bakak nga relihiyon gikan ning yutaa?

Ang Dili-Kristohanong Rekord sa Kakristiyanohan

Kon atong palandongon ang rekord sa bakak nga relihiyon, maayong mapahinumdoman kita sa karaan matagnaong pahayag: “Kay gipugas nila ang hangin, alimpulos ang ilang anihon.” (Oseas 8:7) Nagkauyon kini sa prinsipyo nga gipamulong sa Kristohanong apostol Pablo: “Ayaw pagpahisalaag: Ang Diyos dili mabiaybiay. Kay unsay igapugas sa tawo, mao usab kini ang iyang pagaanihon.” (Galacia 6:7) Busa, unsay napugas sa bakak nga relihiyon sa usa ka tibuok-kalibotang sukod? Ug unsay anihon unya niini?

Gitudloan ni Jesu-Kristo nga angay higugmaon sa iyang mga sumusunod dili lang ang ilang silingan kondili ang ila usab nga mga kaaway. (Mateo 5:43, 44) Mikutlo gikan sa Hebreohanong Kasulatan, gipadayag ni Pablo kon unsaon sa pagtratar sa mga Kristohanon ang ilang mga kaaway. Siya miingon: “‘Kon gutomon ang imong kaaway, pakan-a siya; kon uhawon, paimna siya; kay sa imong pagbuhat niini nagapundok ikaw ug mga baga diha sa ibabaw sa iyang ulo.’ Ayaw pagpadaog sa daotan, hinunoa dag-a ang daotan pinaagi sa maayo.”​—Roma 12:20, 21.

Apan, ang kasaysayan sa relihiyon sa Kakristiyanohan maoy relihiyon sa pagdumot ug pag-ulag dugo. Ang karaan ug modernong-adlawng mga krusada nga diin nalangkit ang pagpanglungkab, pag-ilog, ug kamatayon gipanalanginan ug gipalabay. Pananglitan, ang pag-ilog sa Pasistang Italya sa Abyssinia (1935) ug ang “krusada” ni Franco sa Sibil nga Gubat sa Espanya (1936-39) gipanalanginan sa dagkong mga tawo sa Iglesya Katolika.

Ang teolohikal nga mga away gihusay pinaagi sa pagsunog sa mga tawo diha sa estaka. Ang maghuhubad sa Bibliya si William Tyndale gihiktan sa liog diha sa estaka ug ang iyang lawas gisunog sa 1536, human sa iyang pagpatik sa iyang hubad sa “Bag-ong Tugon” sa Ingles. Sa una pa niana, sa pagbuot ni Papa Martin V, gipakalot sa mga awtoridad sa relihiyon, napalihok tungod sa espiritu sa panimalos, ang mga bukog sa maghuhubad sa Bibliya nga si Wycliffe nga 44 na ka tuig human sa iyang kamatayon aron kalipayan ang pagsunog niini. Sa panahon sa Katolikong Inkisisyon, libolibo sa mga Hudiyo ug “mga erehes” gikuhasan sa ilang mga kabtangan, gisakit, ug gisunog sa estaka​—ang tanan ginaingon nga alang sa ngalan ni Kristo! Ang mga teologong Katsila si Michael Servetus, kinsa gilutos sa mga Romano Katoliko ug mga Protestante, gisunog sa estaka sumala sa sugo sa Protestanteng si John Calvin. Diha sa duha ka gubat sa kalibotan ning sigloha, gipanalanginan ang mga sundalo sa “Kristohanon” nga mga klero, ug ang mga sundalo giawhag sa pagpatay sa ilang nasyonalistikong mga kapilyan.

Pagkadakong kalainan sa matuod nga Kristiyanidad! Si apostol Pablo misulat: “Ingong mga pinili sa Diyos, balaan ug hinigugma, isul-ob ninyo ang malumong pagbati sa kaluoy, pagkamapuanguron, pagkamapaubsanon, kaaghop, ug pailob. Mag-inantusay sa usa ug usa ug nga kon aduna may pagmahay magpinasayloay. Maingon nga si Jehova tugob nga nagapasaylo kaninyo, nga kamo usab magapasaylo. Ug labaw niining tanan, isul-ob ninyo ang gugma, kay kini mao ang hingpit nga bugkos sa panaghiusa.”​—Colosas 3:12-14.

Ngadto sa mga Kristohanon sa Roma, si Pablo misulat: “Ayaw basli ang daotan ug daotan. Buhata ang maayong mga butang sa atubangan sa tanang tawo. Kon mahimo, sumala sa inyong takos maarangan, makigdinaitay kamo uban sa tanang tawo. Mga hingugma, ayaw ninyo himoa ang panimalos, hinunoa hatagi ninyog higayon ang kapungot; kay kini ang nahisulat: ‘Akoa ang panimalos; ako mao ang magabayad, nagaingon si Jehova.’” (Roma 12:17-19) Nan, sumala sa kahayag sa Kristohanong mga prinsipyo, ang Kakristiyanohan napakyas. Siya nagpugas ug pagdumot ug pagkasalingkapaw ug magaanig kalaglagan.

Dili-Kristohanong mga Relihiyon—Ilang Rekord

Apan ang Dakong Babilonya giapilan labaw pa sa mga relihiyon sa Kakristiyanohan. Ang tanang dagkong mga relihiyon ning kalibotana may bahin nianang pagkasad-an sa dugo sa daotag-dungog nga bigaon. Pananglitan, ang relihiyong Shinto sa Japan maoy nakaingon usab sa panatiko ug sadistikong kaisipan nga gipakita sa mga sundalong Hapon sa Gubat sa Kalibotan II. Ang manalaysayng si Paul Johnson nag-asoy nga “aron sa paglig-on sa ilang kaugalingon diha sa mabangis, maindigong kalibotan” nga gigamhan sa Uropanhong sukdanan sa pamatasan, sila napugos sa pagmugna ug “usa ka relihiyon sa estado ug nagmandong moralidad, nga nailhang Shinto ug bushido [ang “dalan sa manggugubat”]. . . . Ang regular nga pagsimba-sa-imperador gitukod, ilabina sa kasundlohan, ug gikan sa 1920 paunahan usa ka kodigo sa etika sa nasod, ang kokumin dotoku, gitudlo diha sa tanang mga tunghaan.” Unsa ang resulta? Sa pagka 1941, sa dihang gibombahan sa Japan ang Pearl Harbor ug busa misulod sa Gubat sa Kalibotan II, “ang Shinto . . . nahimo gikan sa usa ka karaan, nagkawala ug minoridad nga kulto nga usa ka moderno, totalitaryanong estado, ug busa tungod sa talamayong panagkasumpaki, ang relihiyon, nga angay moalagad unta aron sa pagsumpo sa sekular nga mga kalisang sa panahon, gigamit aron sa pagbalaan kanila.”

Mahitungod sa pagbahin sa India sa 1947, nga diin ang relihiyosong mga away mao ang nakaingon, ang manalaysayng si Johnson miingon: “Duolan sa 5 ngadto sa 6 milyones ka tawo mieskapo gikan sa tanang direksiyon. . . . Ang gibanabanang nangamatay sa maong panahon maoy gikan sa 1 ngadto sa 2 milyones. Ang lain pang bag-ong mga pagbanabana maoy 200,000 ngadto sa 600,000 nga gidaghanon.” Hangtod karong adlawa, ang mga pagpamatay diin nadalahig ang relihiyon ug pagpakaulaw nahitabo sa katilingbang Hindu. Kasagaran ang Harijans, kun mga sinalikway nga gitawag niadto nga dili-mahikap, mao ang mga biktima sa pagbuno nga giorganisar sa sapiang mga tag-iyag yuta.

Ang Hinduismo nalangkit sa espiritistikanhong mga buhat. (Pinadayag 18:23) Ang magsusulat nga taga India si Sudhir Kakar naghisgot sa “kasarangang kawili ug pagtahod sa Hindu alang sa okulto ug sa mga tigpraktis niini” ug midugang: “Ang mga astrologo usab, mga mananag-an, mga tigpakakitag dili-makita maoy mga sadhus [mahigpit ug kinabuhi “sagradong” mga tawo], fakirs [Mendicants nga tighimog nga madyik] ug ubang diyosnong mga tawo tinahod kaayo kay sila gituohan nga maoy suod nga kontak sa mas taas nga kamatuoran.”​—India Today, Abril 30, 1988.

Dugang pa, nag-awayay kanunay ang mga Hindu, mga Sikhs, ug ubang mga relihiyon sa Sidlakan. Tali ning mga awaya, ang matag relihiyon nakadugang sa iyang pagdumtanay, pagbatokay, ug pinatyanay. Kini maoy laing bahin sa bunga sa Dakong Babilonya.

Dugang pa, ang modernong kasaysayan sa gubat, mga pagpamatay, ug pagpiit walay ikasulti sa pagrekomendar sa Judaismo. Ang kabangisan usahay nga ginapakita sa mga sakop sa Hasidikong sekta sa Judaismo ngadto sa mga sumusunod sa ubang Hudiyohanong mga sekta ug sa dili-Hudiyohanong mga relihiyon dili gayod makapadani sa panan-aw sa Diyos.

Sa dihang magtuon kita sa kasaysayan sa tibuok-kalibotang imperyo sa relihiyon, makita dayon nato nganong ang Labawng Maghuhukom dunay basehanan sa pagsilot sa Dakong Babilonya. “Oo, diha kaniya makita ang dugo sa mga propeta ug sa mga balaan ug sa tanan nga gipamatay sa yuta.” (Pinadayag 18:24) Ang panagkombuya sa bakak nga relihiyon diha sa mga gubat sa rehiyon ug sa kalibotan nakahimo kaniyang sad-an sa panan-aw sa Diyos tungod sa dugo sa “tanan nga gipamatay sa yuta.”

Sumala sa hukom diha sa Bibliya, ang Dakong Babilonya gihukmang takos sa kalaglagan tungod sa iyang rekord sa kasaysayan sa espirituwal nga pakighilawas uban sa mga magmamando sa kalibotan, sa iyang pagkasad-an sa dugo diha sa mga gubat, ug sa iyang espiristikanhong mga buhat. Busa, nakahukom na si Jehova nga Diyos nga ang kalibotanong imperyo sa bakak nga relihiyon ni Satanas kinahanglang taposon.​—Pinadayag 18:3, 23, 24.

Sa Unsang Paagi Mahanaw ang Bakak nga Relihiyon

Diha sa simboliko kaayong pinulongan, ang basahon sa Pinadayag nagbatbat sa kalaglagan sa Dakong Babilonya. Diha sa Pinadayag 17:16 atong mabasa: “Ang napulo ka buok sungay nga imong nakita, ug ang mapintas nga mananap, mao unyay magadumot sa babayeng bigaon ug siya ilang pagalaglagon ug pagahuboan, ug ang iyang unod ilang pagakan-on ug siya ilang pagasunogon pinaagig kalayo.” “Ang napulo ka buok sungay” nagasimbolo sa tanang politikanhong mga gahom nga karon anaa sa talan-awon sa kalibotan ug nagpaluyo sa Hiniusang Kanasoran, ang “eskarlatag-kolor nga mapintas nga mananap,” mismo mao ang larawan sa namansahag dugo nga politikanhong sistema sa Yawa.​—Pinadayag 16:2; 17:3.b

Sumala sa tagna sa Bibliya, ang politikanhong mga gahom nga nalangkit sa Hiniusang Kanasoran mobali batok sa kalibotanong imperyo sa bakak nga relihiyon ug laglagon siya. Ang tanang bakak nga mga relihiyon maapektohan. Ang ubang politikanhong mga sistema nagpakita na sa ilang kasuko sa pagpanghilabot sa bakak nga relihiyon diha sa politikanhon ug sosyal nga mga kalihokan. Ang ubang sosyalistikong mga nasod mibarog alang sa ateyismo ug gipakawalay bili ang relihiyon, sama sa Albania, o gihimong sama sa usa ka masugtanong sulogoon, sama sa Russia ug Tsina. Sa ubang dapit, ang mga magmamando sa politika nagpakitag kusganong pagdumot sa kagawasan bahin sa teolohiya diha sa pipila ka paring Katoliko diha sa kabus nga mga nasod. Apan gipiotan sa uban ang mga relihiyon nga nag-apil-apil sa rasanhong mga butang. Bisan diha sa gitawag nga liberal nga mga nasod, ang ubang mga politiko nasuko sa pagpanghilabot sa mga klero diha sa politika ug sa sosyal nga mga isyu.

Tan-awon pa kon unsang dugang mga isyu ang mopukaw sa politikal nga mga elemento sa tibuok-kalibotan sa paglihok batok sa bakak nga relihiyon. Apan usa ka butang ang tino​—ang paglaglag sa Dakong Babilonya pinaagi ning mga elementoha dili lamang maoy ilang kabubut-on kondili kabubut-on usab sa Diyos. Ang Pinadayag 17:17 nag-ingon: “Diha sa ilang mga kasingkasing gibutang sa Diyos ang pagbuhat nila sa iyang hunahuna, pinaagi sa ilang pagbaton ug usa ra ka hunahuna ug sa pagtugyan sa ilang gingharian ngadto sa mapintas nga mananap, hangtod ang mga pulong sa Diyos matuman.”​—Itandi ang Jeremias 51:12, 13.

Ayaw pagpakasayop. Ang pagsilot sa Dakong Babilonya dili maoy ekspresyon lamang sa politikanhong pagdumot sa pagkamagarbohon ug sa pagpanghilabot sa relihiyon. Ang politikal nga mga magmamando mao unya ang dili-pinugos nga mga kasangkapan sa kalaglagan sa bakak nga pagsimba sa tibuok-kalibotan. Oo, “ang iyang kasal-anan nagatipun-og sungko sa langit, ug nahinumdoman sa Diyos ang iyang daotang mga binuhatan.”​—Pinadayag 18:5.

Gimbut-an na ni Jehova nga ang mapahitas-ong bakak nga relihiyon pagapaubson. Ang tagna nag-ingon: “Sumala sa iyang pagpagarbo sa iyang kaugalingon ug sa iyang walay kaulawng pagkinabuhi sa kaluho, siya hatagag samang takos sa kasakit ug kasubo. Sanglit sa iyang kasingkasing nagaingon man siya, ‘Nagalingkod ako nga rayna, ug dili ako balo, ug sa kasubo dili gayod ako makatilaw.’ Maoy hinungdan nga sa usa lamang ka adlaw mangabot ang iyang mga hampak, ang kamatay ug kasubo ug gutom, ug siya pagasunogon pinaagig kalayo, tungod kay si Jehova nga Diyos, nga naghukom kaniya, gamhanan.”​—Pinadayag 18:7, 8.

Kanus-a ang Kalaglagan?

Kanang “usa ka adlaw,” o mubong panahon sa kalit nga kalaglagan, haduol na. Sa pagkamatuod, ang kalaglagan sa Dakong Babilonya moagak sa “adlaw sa panimalos sa atong Diyos.” (Isaias 61:2) Human niana, ang makataronganong gubat sa Diyos sa Armageddon moabot kanato. Ang tanang ebidensiya sa mga hitabo sa kalibotan sukad sa 1914 nagpaila nga mubo na lamang ang panahon sa sistema sa mga butang ni Satanas. Busa, ang pagmando sa Gingharian sa Diyos haduol na.​—Lucas 21:32-36; Pinadayag 16:14-16.

Unsa unyay reaksiyon sa matuod nga mga magsisimba sa kalaglagan sa Dakong Babilonya? Ang Pinadayag nagaingon: “Paghugyaw kaniya, O kalangitan, ug kamo usab nga mga balaan ug mga apostoles ug mga propeta, kay alang kaninyo gipakanaog sa Diyos ang hukom batok kaniya!” (Pinadayag 18:20) Duna unyay unibersohanong pagmaya samtang ipatuman ang katuyoan ni Jehova ug ang iyang ngalan mabalaan. Ang tagna nag-ingon: “Tapos niini nadungog ko ang daw makusog nga tingog sa usa ka dakong panon didto sa langit. Sila nanag-ingon: ‘Dayega ninyo si Jah, kamo nga katawhan! Ang kaluwasan ug ang himaya ug ang kagahom iya sa atong Diyos, kay ang iyang mga hukom matuod ug matarong. Iyang gikahukman ang dakong bigaon nga mao ang nakapadunot sa yuta tungod sa iyang pakighilawas, ug kaniya iyang gikapanimaslan ang dugo sa iyang mga ulipon diha sa iyang kamot.’”​—Pinadayag 19:1, 2.

Ang paglumpag sa Dakong Babilonya, nga sundan sa paglaglag sa Diyos sa nahibiling mga elemento sa sistema ni Satanas, magkahulogan ug walay kataposang mga panalangin alang sa matuod nga mga magsisimba sa Diyos, apil sa daghan kinsa pagabanhawon dinhi sa yuta. Gisaaran ni Jesus kini sila: “Kon kamo magpabilin diha sa akong pulong, kamo tinuod gayod nga akong mga tinun-an, ug kamo mahibalo sa kamatuoran, ug ang kamatuoran magahatag kaninyog kagawasan.”​—Juan 8:31, 32; Pinadayag 19:11-21.

Ang matuod nga mga magsisimba nakagawas na gikan sa bakak relihiyosong mga doktrina nga nagapasipala sa Diyos latas sa daghang katuigan. Diha sa gisaad nga bag-ong kalibotan sa pagkamatarong, sila may kagawasan sa pagpuyo nga walay kahadlok sa kamatayon, kay “ang Diyos magauban kanila. Ug iyang pagapahiran ang tanang luha gikan sa ilang mga mata, ug ang kamatayon wala na, ug wala na usab unyay pagminatay. ni paghilak ni kasakit. Kay ang unang mga butang nangagi na.” (Pinadayag 21:3, 4) Ang unang mga butang nga moagi na mag-apil sa Dakong Babilonya, ang kalibotanong imperyo sa bakak nga relihiyon ni Satanas.

[Mga Footnote]

[Kapsiyon sa panid 5]

“Tungod sa talamayong panagkasumpaki, ang relihiyon, nga angay moalagad unta aron sa pagsumpo sa sekular nga mga kalisang sa panahon, gigamit aron sa pagbalaan kanila”

[Hulagway sa panid 4]

Si Wycliffe ug Tyndale gilutos tungod sa paghubad sa Bibliya

[Kapsiyon]

From an old engraving in the Bibliothèque Nationale