Armageddon—Kanus-a?

“KITA nagbarog sa Armageddon ug kita nagapakigubat alang sa Ginoo.” Uban niadtong mga pulonga, ang kanhi presidente sa U.S. si Theodore Roosevelt nagpadapat sa terminong “Armageddon” ngadto sa usa ka politikanhong pakig-away nga diin siya nalangkit. Busa, angay ba nga atong tukion ang Armageddon diha sa politikanhong natad?

Sa pipila ka mga tuig nga milabay, ang magasin sa Canada nga Business Life nagdala sa artikulo nga nag-ulohang “Ekonomikanhong Armageddon.” Ang usa ka subtitulo nangutana: “Ang kapakyasan sa pagbayad sa utang sa Ikatulong Kalibotan makatukbil ba sa atong ekonomikanhong kagun-oban?” Apan angay ba natong hunahunaon ang Armageddon ingong pinansiyal nga kalumpagan?

Sumala sa mantalaang Newsweek, ang kataposan sa kalibotan nahimong isyu sa kampaniya sa panahon sa presidensiyal nga debate sa 1984. Niadtong okasyona, ang presidente niadto sa U.S. nga si Ronald Reagan “gipangutana kon siya nagtuo ba gayod nga ang kalibotan nagapadulong sa usa ka ‘nukleyar nga Armageddon.’ Gidawat ni Reagan ang ‘pilosoponhong mga panaghisgot’ bahin sa pagkaatol sa mga hitabo karon ug sa mga ilhanan sa Bibliya nga nagtimaan sa kataposang mga adlaw, apan ang pangulong komandante nangusog nga siya wala mag-ingon nga ‘kita kinahanglan magplano sumala sa Armageddon.’” Apan, ang atong pagtuki ba alang sa kahulogan sa Armageddon igasentro diha sa aksiyon sa militar nga naghulga sa nukleyar nga kalaglagan?

Daghang relihiyosong mga tawo nag-ingon nga ang Armageddon maoy usa ka gubat. Apan sayo sa ika-19ng siglo, ang eskolar sa Bibliya nga si Adam Clarke misulat: “Pagkakataw-anan sa mga panaghap sa mga tawo bahin niining puntoha! Sulod sa milabayng bayente ka tuig kining gubata gisangka sa nagkalainlaing mga dapit, sumala sa atong halap nga mga manalagna ug dinasig-sa-kaugalingong mga propeta! Sa usa ka panahon kadto maoy sa Austerlitz, ang lain sa Moscow, ang lain pa gayod sa Leipsic, ug karon sa Waterloo! Ug busa sila milabay na, ug mopadayon pa, makalibog ug gilibog.”

Ang pagtuki sa kahulogan sa Armageddon sa tin-aw mopatunghag pipila ka hinungdanong mga pangutana. Unsa ang Armageddon? Kon kini usa ka gubat, kinsa ba ang mga entrante? Nganong kini igasangka? Asa ba kini mahitabo? Ug kanus-a mahitabo ang Armageddon?

Unsa ang Armageddon?

Ang terminong “Armageddon” maoy kinuha gikan sa usa ka pulong nga makita sa basahon sa Bibliya nga Pinadayag, nga nailhan sa simbolikong pinulongan. Diha niana si apostol Juan misulat: “Nakakita ako ug tulo ka mahugaw dinasig nga mga pahayag nga ang dagway sama ug mga baki nga nagagula sa baba sa dragon ug sa baba sa mapintas nga mananap ug sa baba sa bakak nga propeta. Kini sila, sa pagkamatuod, maoy dinasig sa demonyo nga mga pahayag ug nagahimog mga ilhanan, ug nangadto sila sa mga hari sa tibuok ginapuy-ang yuta, aron tigomon sila sa pag-asdang sa gubat sa dakong adlaw sa Diyos nga Labing Makagagahom. . . . Ug ilang gitigom sila sa dapit nga sa pinulongang Hebreohanon ginganlag Har–Magedon.”—Pinadayag 16:13-16.

Ang Armageddon, o Har–Magedon, maoy pulong nga giusab sa pagtitik sa Grego nga katumbas sa Hebreohanong pulong Har Meghid·dohnʹ nga nagkahulogang “Bukid sa Megiddo,” o “Bukid sa Pagtigom sa Kasundalohan.” Kini gilangkit uban “sa gubat sa dakong adlaw sa Diyos nga Labing Makagagahom.” Busa ang Armageddon dili maoy usa ka politikanhong gubat, usa ka ekonomikanhong kagun-oban, usa ka nukleyar nga kalaglagan, o usa ka tawhanong kabingkilan. Hinunoa, ang Armageddon maoy usa ka gubat sa Diyos.

Kinsa ba ang mga Entrante?

Ang tulo ka mahugaw sama ug baki nga dinasig nga mga pahayag nga migula sa mga baba sa dragon (Satanas nga Yawa), sa mapintas nga mananap (ang iyang politikanhong katukoran sa yuta), ug sa Anglo-Amerikanong mini nga propeta. Kini nga mga pahayag nga dinasig sa mga demonyo, o daotang mga manulonda, nagtigom sa mga hari sa yuta, o mga magmamando, ngadto sa Har–Magedon.—Tan-awa ang kapitulo 32 sa librong Pinadayag—Ang Hingpit nga Sangkoanan Niini Haduol Na! nga gipatik sa Watchtower Bible and Tract Society of New York, Inc.

Diha sa kiliran ni Jehova sa gubat sa Armageddon mao ang dakong panon sa kasundalohan sa dili-makita espirituhanong puwersa nga gipangunahan sa Haring Jesu-Kristo. Si apostol Juan nagtaho: “Akong nakita ang langit nga nabuksan, ug, tan-awa! usa ka maputing kabayo. Ug ang naglingkod ibabaw niana ginganlag Matinumanon ug Matuod, ug siya [Jesus] nagapanghukom ug nagapakiggubat sa pagkamatarong. . . . Usab, ang kasundalohan sa kalangitan nanagsunod kaniya. . . . Ug gikan sa iyang baba nagagula ang usa ka taas mahait nga espada, nga maoy iyang itigbas sa kanasoran, ug siya magahari kanila uban sa olisi nga puthaw. Siya magapigis sa pigsanan sa mabangis nga kapungot sa Diyos nga Labing Makagagahom. Ug diha sa iyang bisti, ug diha sa iyang paa, siya may ngalan nga nasulat, Hari sa mga hari ug Ginoo sa mga ginoo.” (Pinadayag 19:11-16) Ang taas mahait nga espada naghulagway sa awtoridad ni Kristo sa pagmando sa kalaglagan sa tanang modumili sa pagpaluyo sa Gingharian sa Diyos. (Pinadayag 1:16; 2:16) Ang dako dili-makitang mga puwersa maoy andam alang sa gubat sa Armageddon.

Ang kontra mao si Satanas, ang iyang panon sa mga demonyo, ug ang mga hari sa tibuok ginapuy-ang yuta. Apan dili nato hunahunaon ang mga magmamando lamang sa kalibotan diha sa makitang gingharian, kay ang mga tawo nga ilang gimandoan nalangkit usab. Kadto gitagna: “Si Jehova adunay kasilag batok sa tanang mga nasod, ug kaligutgot batok sa tanan nilang panon sa kasundalohan.”—Isaias 34:2.

Nganong Kini Igasangka?

Ang Armageddon igasangka tungod kay ang Diyos maoy matarong ug dili na mopalabay pa sa daotan. (Salmo 11:7) Ang organisasyon ni Satanas nga Yawa, nga gilangkoban sa mga demonyo ug rebelyosong mga tawo, nga maoy hinungdan sa kaliboan ka tuig nga pagkadaotan ug kasakitan, angayang laglagon. (Itandi ang Genesis 3:15.) Ang unibersohanong pagkasoberano ni Jehova mabayaw unya sa Armageddon, ug kanang gubata maghinlo sa iyang ngalan sa pasipalang gihan-ok diha niana sa daghang kasiglohan. Sama sa giingon sa Diyos pinaagi sa iyang propetang si Ezekiel: “Dili ko na itugot nga pasipalahan pa ang akong balaang ngalan; ug ang mga nasod kinahanglang mahibalo nga ako mao si Jehova.”—Ezekiel 39:7.

Ang gubat sa Diyos sa Armageddon sa aktuwal mosanta sa kalaglagan sa tanang katawhan. Si Jehova naglalang sa yuta aron pagapuy-an, dili pagalaglagon diha sa usa ka termonukleyar nga gubat taliwala sa katawhan o himoon nga dili na kabuhian pag mga tawo. (Isaias 45:18) Siya “magalaglag niadtong nagalaglag sa yuta.” (Pinadayag 11:18) Apan ang salmista miingon: “Si Jehova mismo nahimong hari. Ang mabungahong yuta [Hebreohanon, te·velʹ; ang yuta, ingong tabunok ug ginapuy-an, ang mapuy-ang globo] usab lig-ong pagatukoron aron kini dili matarog.”—Salmo 96:10.

Kon unsay buhaton sa Diyos sa Armageddon sa bug-os nahiuyon unya uban sa iyang pangunang mga hiyas sa hustisya, kaalam, gahom, ug gugma. (Deuteronomio 32:4; Job 12:13; Isaias 40:26; 1 Juan 4:8) Siya molihok batok sa “dili-diyosnong mga makasasala,” dili batok sa mga matarong. (Judas 14, 15) Ang ‘daotan ang igahatag sa espada’ lamang. (Jeremias 25:31) Kini unya maoy mobukas sa dalan alang sa kapasig-ulian sa Paraiso, sa katumanan sa balaang katuyoan alang sa yuta ug sa katawhan.—Lucas 23:43.

Asa ba Kini Mahitabo?

Sanglit ang terminong “Armageddon” nagagikan sa usa ka Hebreohanong pulong nga nagkahulogang “Bukid sa Megiddo,” ang pipila mihinapos nga kining gubata igasangka unya didto sa hataas nga dapit nga nagdala nianang ngalana. Ugaling, wala gayoy bukid nga ginganlag Megiddo. Sa 100 ka kilometros sa amihanan-kasadpang bahin sa Jerusalem dihay usa ka lungsod sa bungtod, o siyudad, nga ginganlag Megiddo, apan kini usa ka bungtod lamang nga duolag 20 ka metros ang habog nga nagtimaan niining lunaa.—Josue 17:11.

Kanang karaang siyudad nagdungaw “sa walog sa Megiddo.” (2 Cronicas 35:22) Ang paglangkit sa Armageddon (o Har–Magedon) uban nianang dapita maoy tukma tungod kay kini maoy usa ka dapit sa mahukmanong mga gubat. Pananglitan, didto gipahinabo sa Diyos nga magmadaogon si Maghuhukom Barak batok sa Canaanhong haring Jabin ug sa iyang mga panon sa militar nga gipangunahan ni Sisera. (Maghuhukom 4:12-24; 5:19, 20) Nianang dapita gipildi ni Gideon ug sa iyang gamayng panon ang mga Medianhon. (Maghuhukom 7:1–8:35) Didto usab gipatay ang mga Haring si Ahazias ug Josias.—2 Hari 9:27; 23:29, 30.

Talagsaon, hinunoa, nga kining waloga, gitawag usab ug Walog sa Esdraelon, maoy 32 ka kilometros lamang ang gitas-on ug 29 ka kilometros ang gisangkaron sa sidlakang tumoy niini. Ang mga hari sa tibuok gipuy-ang yuta ug ang ilang mga kasundalohan dili gayod masulod nianang usa ka gamayng luna. Gawas pa, ang usa ka bungtod (sama sa Megiddo) ni ang walog maoy usa ka bukid. Nan, tin-aw nga ang Armageddon dili igasangka ngadto sa bisan unsang bukirong dapit sa Tungang Sidlakan. Hinunoa, ang Armageddon (o Har–Magedon) maoy usa ka simboliko sa tibuok yuta nga situwasyon, bisan pag gikuha ang ubang kahulogan niini gikan sa Megiddo ug sa mga hitabo diha nianang dapita.

Kanus-a Mahitabo ang Armageddon?

Sanglit ang Megiddo anaa sa yuta sa karaang katawhan sa Diyos, kon unsay mahitabo sa Armageddon nalangkit sa mga Saksi ni Jehova niining “panahon sa kataposan.” (Daniel 12:4) Ang Har–Magedon mapadapat ngadto sa “dapit” diin ang politikanhong mga magmamando sa yuta magtigom sa pagbatok kang Jehova ug sa iyang Gingharian pinaagi ni Jesu-Kristo. (Pinadayag 16:14, 16) Apan kanang “dapita” (Grego, toʹpos) nagpaila ug usa ka situwasyon sa kalibotan. Ang Armageddon mahitabo kon mougmad ang usa ka kahimtang nga makaapektar sa mga Saksi ni Jehova sa tibuok nga yuta.

Ang espirituwal nga kauswagan sa mga Saksi ni Jehova nakapalagot kang Satanas nga Yawa, kinsa sa dili madugay bug-os nga moatake batok niining daw walay-panalipod nga mga Kristohanon. Kining tibuok yuta nga pag-asdang ni Satanas, o Gog, gihubit sa Ezekiel mga kapitulo 38 ug 39. Ilalom sa impluwensiya sa Yawa, ang mga nasod moatake batok sa mga tawong mahigugmaon-sa-kalinaw nga gitigom gikan sa tanang kanasoran. Oo, ang satanasnong pagbatok makita pinaagi sa tibuok yuta nga aksiyon batok sa yutan-ong mga alagad ni Jehova, ang makitang mga hawas ug mga magmamantala sa Gingharian sa Diyos.

Ang gubat sagad maila tungod sa mga dapit nga kini gisangka. Busa, ang gamhanang panalipod sa Diyos sa iyang katawhan pagatawgong ang panag-away, o gubat, sa Armageddon. Sa dihang si Jehova molihok sa pagpanalipod sa iyang mga alagad batok sa atake ni Gog, ang Armageddon nakasugod na! Ang tawhanong mga kagamhanan magun-ob. Ang makabaha nga bunok sa ulan, makalaglag nga dagkong mga ulan-nga-nanibug-ok, kalayo ug asupri, nagapadayong kamatay—tinuod nga mga buhat sa Diyos—makapatarantar sa kalibotan gawas sa panon sa mga Saksi ni Jehova. Ang ilang tawhanong mga kaaway mobakyaw sa ilang mga hinagiban batok sa ilang kaugalingong mga kauban. Ug kadtong dili mamatay niini nga gubat, pagalaglagon ni Jehova.—Ezekiel 38:18-23; Daniel 2:44.

Tungod sa kalisang, pagabakyawon sa usag usa ang iyang kamot batok sa iyang silingan tungod sa pagkatarantar apan kawang nga pakigbisog alang sa kaluwasan. (Zacarias 14:12, 13) “Ug ang mga pinatay ni Jehova niadtong adlawa molukop gikan sa usa ka tumoy sa yuta ngadto sa laing tumoy sa yuta. Sila dili pagahilakan, ni pagahiposon o igalubong. Sila mahimong kinalibang sa ibabaw sa nawong sa yuta.” (Jeremias 25:33) Ang bisan unsang paningkamot nga magpabiling neyutral diha sa gubat sa Diyos pagabayran sa imong kinabuhi diha sa Armageddon! Ug ingon sa kanunay nga gipamatud-an diha sa Kasulatan niining magasina, ang presente nga kaliwatan dili mahanaw una pa mahitabo ang Armageddon!—Mateo 24:21, 34.

Kon Unsay Mahimo sa Armageddon

Wagtangon sa Armageddon ang kataposang lama sa yutan-ong organisasyon ni Satanas. Dugang pa, ang Yawa ug ang iyang mga demonyo igatambog sa bung-aw. (Pinadayag 20:1-3) Pagkadakong panalangin unya ang moagos ngadto sa katawhan ni Jehova, ang malipayong mga mangaluwas sa iyang dakong gubat sa Armageddon! Sila malipayong mopadayon sa pagpanukod pag-usab nga magahimo sa tibuok yuta nga usa ka paraiso, nga wala nay polusyon, kasakit, pagbalata, paghilak, ug kamatayon. (Pinadayag 11:15, 18; 21:3, 4) Ug mahimong ikaw maatua didto kon imong ibutang sa kasingkasing ang mga pulong sa salmista: “Paghulat kang Jehova ug pagbantay sa iyang dalan, ug siya magabayaw kanimo sa pagpanunod sa yuta. Sa diha nga pagalaglagon ang mga makasasala, ikaw makakita niana.” (Salmo 37:34) Sa pagkamatuod, ikaw mabuhi sa pagtan-aw sa dakong adlaw sa Diyos nga Labing Makagagahom ug mahimong usa ka malipayong makalabang-buhi sa dihang moatake na ang Armageddon!

“Sanglit kining tanang mga butanga pagatunawon man, unsang matanga sa pagkatawo nga mahiangay kamo diha sa pagkabalaan ug sa mga buhat sa diyosnong debosyon, nga nagapaabot ug nagabutang sa hunahuna sa pag-abot sa adlaw ni Jehova.”—2 Pedro 3:11, 12

[Blurb sa panid 4]

Ang Armageddon dili maoy usa ka politikanhong gubat, usa ka ekonomikanhong kagun-oban, usa ka nukleyar nga kalalagan, o usa ka tawhanong kabingkilan. Ang Armageddon maoy usa ka gubat sa Diyos

[Blurb sa panid 5]

Ang gubat sa Diyos nga Armageddon mosanta sa kalaglagan sa tanang katawhan

[Blurb sa panid 6]

Ang bisan unsang paningkamot nga magpabiling neyutral diha sa gubat sa Diyos pagabayran sa imong kinabuhi diha sa Armageddon!