ARGAMASA

Usa ka minasa nga ipatsing tali sa mga tisa ug mga bato aron magtapot kini (sama sa himoon diha sa bungbong) o nga gamiton ingong pangpalitada sa bungbong. (Lev 14:42, 45; 1Cr 29:2; Isa 54:11; Jer 43:9) Ang minasa (hustong gitawag nga “argamasa”) nga apog, balas, ug tubig nga makasugakod sa nagkalainlaing mga panahon gigamit sa pagtukod ug mas maanindot nga mga balay sa karaang Palestina. Ang laing matang sa argamasa, nga gigamit ingong pangpalitada, gimasa pinaagi sa pagsagol sa balas, abo, ug apog. Usahay idugang ang lana ngadto sa minasa o ang bungbong pahiran ug lana human kini palitadahi aron kini dili kaayo matuphan ug tubig. Sa Ehipto (bisan hangtod sa modernong kapanahonan) ang argamasa nga gigamit sa pagpalitada sa bungbong gilangkoban sa duha ka bahin nga yutang-kulonon, usa ka bahin nga apog, ug usa ka bahin nga uhot ug abo.

Imbes sa naandang argamasa, ang mga magtutukod sa Torre sa Babel migamit ug aspalto, nga “nagsilbing argamasa alang kanila.” (Gen 11:3) Ang mga Babilonyanhon sa ulahi lagmit nagkuha sa ilang aspalto nga gigamit ingong argamasa gikan sa mga tuboran ilalom sa yuta duol sa siyudad sa Hit nga nahimutang dili halayo gikan sa Babilonya diha sa Suba sa Euprates. Sumala kang Herodotus (I, 179), ang init nga aspalto gigamit ingong semento, o argamasa, sa dihang gitukod ang mga kilid sa naglibot nga trinseras sa Babilonya ug sa dihang gitukod ang paril sa siyudad.

Samtang ang mga Israelinhon naulipon sa Ehipto, ang mga Ehiptohanon ‘nagpadayon sa pagpapait sa ilang kinabuhi pinaagi sa mabug-at nga pag-ulipon diha sa pagbuhat sa pangpalitada nga yutang-kulonon ug sa mga tisa.’ (Ex 1:14) Ang argamasa gisagol nga halos sama ka lapot sa dugos, nga sagad gihimo pinaagig pagyatak. Ang tinadtad nga uhot isagol sa argamasa aron mas motapot pa ang minasa. Sa ulahi, sa ilang kaugalingong yuta, ang pangpalitada nga yutang-kulonon ug mga tisa nga lapok gigamit sa mga Israelinhon ingong pangunang mga materyales sa pagpanukod diha sa mga dapit diin diyutay lamang ang mabatonan nga maayog kalidad nga mga bato nga gigamit sa pagpanukod.

Ang mga tisa nga gama sa lapok dili makasugakod sa panahon sa ting-ulan. Busa, aron maprotektahan ang bag-ong paril o aron mapreserbar ug mapalig-on ang nadaot nga paril, ang panghaklap nga argamasa o ang pangpalitada usahay mao ang ipatsing. Apan, kon ang puting minasa lamang o ang dili maayog kalidad nga argamasa nga may diyutay o walay sagol nga apog ang ipalitada diha sa maong paril, dili kini malaoman nga makasugakod sa grabeng mga bagyo.​—Itandi ang Eze 13:11-16.