Watchtower ONLINE LIBRARY
Watchtower
ONLINE LIBRARY
Chuuk
  • PAIPEL
  • PUK
  • MEETINGS
  • w99 7/1 p. 26-31
  • Manau Mwirin Malo—Ifa Alon Ewe Paipel?

Ese wor video fán iten ei kinikin.

Omusaaló, a wor osukosuk le eppietá ewe video.

  • Manau Mwirin Malo—Ifa Alon Ewe Paipel?
  • Ewe Leenien Mas a Esilefeili án Jiowa We Mwú—1999
  • Itelap Kisikis
  • Pwal Ekkóch
  • Ewe Ngun [Soul] me ren ewe Paipel
  • Ekkewe Mi Malo Rese Silei Are Meefi Och Mettoch
  • Epwe Ifa Ussun ewe Ngun [Spirit]?
  • “I Epwe Manaueta”
  • Eu Apilukuluk mi Sokkolo Lapalapan!
  • Manau Atun Esap Chuen Wor Malo
  • A Itá Wor Ngúnún Aramas Esap Tongeni Máló?
    Met ewe Paipel a Wesewesen Apasa?
Ewe Leenien Mas a Esilefeili án Jiowa We Mwú—1999
w99 7/1 p. 26-31

Manau Mwirin Malo​—Ifa Alon Ewe Paipel?

“Pwul en, iei popun om kopwe wiliti pwul.”​—KENESES 3:19.

1, 2. (a) Ikkefa ekkewe sokkopaten ekiek ussun met a fis mwirin malo? (b) A lamot ach atittina met ren ach sipwe tongeni silei aitien ewe Paipel ussun ewe ngun [soul]?

“EWE luku ese letelo ussun riaffou esemuch ese tipeeu ngeni ewe luku pwe Kot a tongei mettoch meinisin a forata. . . . Ach luku pwe ewe ngun [soul] a riaffou esemuch pokiten an tipis ren fitu chok ier, me esor an tufichin aier seni, a u ngeni ekiekioch,” alon ewe souak itan Nikhilananda Chon Hindu.

2 Chommong ikenai, ussun Nikhilananda rese meefi kinamwe ren porausen riaffou esemuch. Nge, ren ekkoch a weires ar weweiti ekkewe ekiek ussun an aramas tori Nirvana me an emon atipeeui manauan ren forien Kot. Pwal mwo nge lein ekkewe aramas mi apasa pwe ar luku a longolong won ewe Paipel, mei wor sokkopaten luku ussun weween ewe ngun [soul] me met a fis ngeni lupwen sia malo. Nge ifa wesewesen aitien ewe Paipel ussun ewe ngun [soul]? Ren ach sipwe silei, a lamot ach sipwe atittina weween ekkewe kapasen Ipru me Kriik mi affou ngeni “ngun” [soul] lon ewe Paipel.

Ewe Ngun [Soul] me ren ewe Paipel

3. (a) Ifa ewe kapas mi affou ngeni “ngun” [soul] lon ewe Tesin Ipru, me ifa weween? (b) Ifa ussun Keneses 2:7 a affata pwe ewe kapas “ngun” [soul] epwe tongeni weneiti ewe aramas unus?

3 Ewe kapas “ngun” [soul] a affou ngeni neʹphesh lon fosun Ipru me a mak fan 754 lon ewe Tesin Ipru. Met weween neʹphesh? Me ren The Dictionary of Bible and Religion, “a kan weneiti unusen ewe emon mi manau.” Ei mettoch a letelo ren an ewe Paipel awewei ussun ewe ngun [soul] lon Keneses 2:7: “Jiowa Kot a popueta le alapalapa ewe mwan seni susuun pwul me a usalong lon pwotun we ewe ngasangasen manau, iwe mwirin, ewe mwan a wiliiti emon ngun [soul] mi manau.” (New World Translation) Nengeni mwo pwe ewe aemonun mwan “a wiliiti” emon ngun [soul]. Weween pwe, esap wor eu ngun [soul] lon Atam; i emon ngun [soul]​—ussun chok emon a wiliiti emon tokter mi emon tokter. Iwe, ewe kapas “ngun” [soul] ikei ie a awewei unusen ewe emon aramas.

4. Ifa ewe kapas mi affou ngeni “ngun” [soul] lon ewe Tesin Kriik, me ifa weween ei kapas?

4 Ewe kapas mi affou ngeni “ngun” [soul] (psy·kheʹ) a mak lap seni fan ipuku lon ewe Tesin Kriik. Ussun neʹphesh fan chommong ei kapas a weneiti ewe aramas unus. Awewe chok, ekieki mwo ekkeei poraus: “Iei nguni [ai soul, NW] a chok mairu.” (Jon 12:27) “Iteiter [ekkewe soul, NW] meinisin ra niuokus.” (Fofor 2:43) “Aramas meinisin [ekkewe soul meinisin, NW] repwe alleasochisi ewe mu mi nemeni ir.” (Rom 13:1) “Oupwe alapa letipen ir ekkewe [soul, NW] mi pireir.” (1 Tesalonika 5:14) “Ekkewe aramas mi chokukkun, ir walumon [ekkewe walumon soul, NW] chok, ra manau pokiten ewe konik.” (1 Piter 3:20) A ffat pwe, psy·kheʹ, ussun neʹphesh, a weneiti ewe aramas unus. Me ren ewe sou kaeo Nigel Turner, ei kapas “a wewe ngeni minne a weneiti ngeni aramas, ewe aramas pwisin, ewe inis a wor an Kot rûaḥ [ngun] lon. . . . A itelapei ewe aramas unus.”

5. Ekkewe man, ir ngun [soul]? Awewei mwo.

5 Atola pwe a amwarar, ewe kapas “ngun” [soul] lon ewe Paipel a weneiti esap chok aramas nge pwal ekkewe man. Awewe chok, lupwen a awewei foruun ekkewe monumanau le set, Keneses 1:20 a apasa pwe Kot a alluku: “Ekewe lenien lolo repwe masou ren monumanau [ekkewe soul, NW].” Sorotan ewe soran Kot a forata mettoch meinisin, a apasa: “Fanu epwe afisata sokun man [ekkewe soul, NW] meinisin: Manfesir, mantoto me manmwacho, ekewe mi watte me kukun, eman me eman lon en me sokun.”​—Keneses 1:24; alollo ngeni Numperis 31:28.

6. Met sipwe apasa ussun an ewe Paipel nounou ewe kapas “ngun” [soul]?

6 Iwe, lupwen ewe Paipel a nounou ewe kapas “ngun” [soul] epwe wewe ngeni emon aramas are emon man are ngeni ewe manau emon aramas are man a manaueni. (Nengeni ewe leenien poraus asan.) An ewe Paipel awewei ussun ngun [soul] mi mecheres, ese wiliwilikkis, me ese osukosuk ren ekiek mi weires ach sipwe weweiti are lukuen aramas ese pwung. Iwe, pokiten ena mettoch, iei ewe kapas eis mi lamot sia mochen polueni, Me ren ewe Paipel, met a fis ngeni ewe ngun [soul] atun malo?

Ekkewe Mi Malo Rese Silei Are Meefi Och Mettoch

7, 8. (a) Met ewe Paipel a pwaralo ussun lapalapen ekkewe mi malo? (b) Ikkefa ekkewe wokisin seni Paipel mi affata pwe ewe ngun [soul] a tongeni malo?

7 Ecclesiastes 9:5, 10 a affata lapalapen ekkewe mi malo, a apasa: “Ekkewe mi malo rese silei och mettoch . . . Esor angang, esor kokkot, esor sile are tipatchem, lon ewe peias.” (Moffatt) Iwe, malo, a wewe ngeni an emon ese chuen nonnom. Ewe soumak kol a makkei pwe lupwen emon a malo, “epwe liwinlo ngeni en me an pwul; lon ewe chok ran ekiekin letiper kewe epwe poutmwalilo.” (Kol Fel 146:4) Ekkewe mi malo rese tongeni meefi me fori och mettoch.

8 Lupwen a apwungu Atam, Kot a apasa: “Pwul en, iei popun om kopwe wiliti pwul.” (Keneses 3:19) Mwen Kot a forata i seni ewe susuun ppwul me amanaua i, esor Atam. Lupwen a malo, a liwiniiti ena esin lapalap. An we kapwung, malo​—esap pwe a feilo ngeni pwal eu leeni. Iwe nge, met a fis ngeni ngunun [soul] we? Pokiten alon ewe Paipel fan chommong ewe kapas “ngun” [soul] a wewe ngeni ewe aramas, lupwen sia apasa pwe Atam a malo, weween pwe ewe ngun [soul] iten Atam a malo. Neman ei mettoch epwe aosukosuka emon mi luku pwe ewe ngun [soul] ese tongeni malo. Iwe nge, ewe Paipel a apasa: “Ewe aramas [soul, NW] mi tipis i chok epwe mala.” (Isikiel 18:4) Lifitikos 21:1 a fos ussun “emon soul mi malo” (emon “soma,” The Jerusalem Bible). Me a affat ngeni ekkewe Chon Nasir pwe resap kan ngeni “emon soul mi malo” (“emon soma,” Lamsa).​—Numperis 6:6.

9. Met weween alon ewe Paipel lupwen a apasa pwe an Reichel “soul a towu seni,” NW?

9 Nge, ifa ussun ewe poraus lon Keneses 35:18 ussun maloon Reichel, a fis lupwen a nounatiu noun we aruuemonun at? Ikena ie sia alleani: “Nge lupwen Rahel a mala [an we soul a towu seni, NW] (pokiten a malo), a aita ngeni ewe at Pen Oni, nge seman we a aita ngeni Peniamin.” Weween pwe ei wokisin a erenikich pwe mei wor och mettoch a towu seni Reichel lupwen a malo? Aapwi. Chechchemeni mwo pwe, ewe kapas “ngun” [soul] epwe pwal tongeni an epwe wewe ngeni manauen emon. Iwe, lon ei poraus “ngunun” [soul] Reichel a chok wewe ngeni “manauan.” Ina ewe popun ekkoch Paipel ra nounou ekkewe kapas “ngunun [soul] a towu seni” ngeni “manauan a feil seni” (Knox), “muchuloon ngasangasan neminnewe” (JB), me “manauan a towu seni” (Bible in Basic English). Esor pisekin annet pwe eu kinikinin Reichel mi monomon a manau mwirin an malo.

10. Ifa ussun ewe ngun [soul] ‘a liwiniiti’ noun ewe fefin mi malo puluwan?

10 A pwal ina ussun ren manausefallin noun ewe fefin mi malo puluwan, a mak lon 1 King sopwun 17. Lon wokisin 22, sia alleani pwe lupwen Elias a iotek won ewe at, “Jiowa a auselinga an Elias iotek o ngunun [soul] a liwin ngeni ewe at, pwe a manausefal.” (NW) Iwe, pwal eu ewe kapas “ngun” [soul] ikei ie a wewe ngeni “manau.” Iwe, ewe New American Standard Bible a apasa: “Manauen ewe at a liwin ngeni me a manausefal.” Ewer, manau a liwiniiti ewe at, esap och mettoch mi monomon. Ei mettoch a tipeeu ngeni minne Elias a ereni inen ewe at: “Nengeni, a manau noum we at [ewe at unus].”​—1 King 17:23.

Epwe Ifa Ussun ewe Ngun [Spirit]?

11. Met popun ewe kapas “ngun” [spirit] esap tongeni weneiti eu kinikinin emon ese chuen nom lon inisin nge a sopweilo le manau mwirin malo?

11 Ewe Paipel a apasa pwe lupwen emon aramas a malo, “an ngasangas [ngun [spirit], NW] a feil seni, epwe liwinlo ngeni en me an pwul.” (Kol Fel 146:4) Weween pwe eu ngun [spirit] nge esor inisin a wesewesen towu me sopweilo manauan mwirin an emon malo? Esap tongeni fis ena mettoch, pun ewe soumak kol a apasa mwirin: “Lon ewe chok ran ekiekin letiper kewe repwe poutmwalilo” (“an ekiek meinisin a kaulo,” The New English Bible). Iwe, meta ewe ngun [spirit], me ifa ussun a ‘towu’ seni emon aramas lupwen an malo?

12. Met sipwe tongeni ekieki ren ekkewe kapas lon kapasen Ipru me Kriik mi affou ngeni “ngun” [spirit] lon ewe Paipel?

12 Lon ewe Paipel ekkewe kapas mi affou ngeni “ngun” [spirit] (Ipru, ruʹach; Kriik, pneuʹma) a wewe ngeni “ngasangas.” Iwe, lape ngeni “ngunun [spirit] a towu,” R. A. Knox a affou ngeni “ewe ngasangas a towu seni inisin.” (Kol Fel 145:4) Nge ewe kapas “ngun” [spirit] a wor weween mi lap seni an emon ngasangas chok. Awewe chok, lupwen a awewei maloon ekkewe aramas me man lon ewe Noter a fis won unusen fonufan, Keneses 7:22 a apasa: “Meinisin mi eani ngasangasen manau [are, ngun; Ipru, ruʹach] o nom won fanufan ra mala.” Iwe “ngun” [spirit] epwe tongeni weneiti ewe manamanen manau mi nonnom lon monumanau meinisin, aramas me man, me epwe sopwosopwolo ren ar ngasangas.

13. Ifa ussun ewe ngun [spirit] epwe liwiniiti ewe Kot mi awora?

13 Iwe, met weween alon Än Salomon Afalafal 12:7 fansoun an emon aramas a malo, “ewe ngun [spirit] a pwisin liwiniti ewe Kot mi awora”? Weween pwe ewe ngun [spirit] a wesewesen feita ngeni Kot lon lang? Esap ina weween. Pokiten ewe ngun [spirit], ina ewe manamanen manau, an “liwiniti Kot” a wewe ngeni pwe ewe apilukulukun manausefal lon mwach kkan a nom fan nemenien chok Kot. Kot chok epwe tongeni eniwilisefalli ewe ngun [spirit], are manamanen manau, pwe epwe amanauasefalli emon aramas. (Kol Fel 104:30) Nge Kot a akkota pwe epwe fori ina ussun?

“I Epwe Manaueta”

14. Met Jises a apasa me fori ren an epwe apochokkula me aururu fefinen Lasares kewe mwirin maloon mongeer?

14 Lon ewe telinimwen Bethany, arap ngeni ruu mwail otiuen Jerusalem, Meri me Marta ra lolileniesini maloon mongeer, itan Lasares. Jises a fitiir lon ar lolilen, pokiten a tongei Lasares me fefinan kewe. Epwe ifa ussun Jises epwe aururu ekkewe pwipwi? Esap ren an ereniir poraus mi weires, nge ren an ereniir ewe enlet. A mecheres an Jises apasa: “Mongeom we epwe manaueta.” Mwirin Jises a feilo ngeni ewe peias, me a amanauata Lasares​—a amanaua emon mwan a fen malo ruuanu ran!​—Jon 11:18-23, 38-44.

15. Met meefien Marta ngeni alon me forien Jises?

15 Marta a mairu ren alon Jises pwe Lasares epwe “manaueta”? Aapw, pun a polueni: “Ua fen sinei pwe epwe manaueta lon ewe manausefal lon ewe sopolon ran.” A fen eani lukuluk won ewe pwonen manausefal. Mwirin Jises a ereni i: “Ngang ewe manausefal, pwal ewe manau. Are emon mi lukuei, inaamwo ika a malo, nge epwe manau.” (Jon 11:23-25) An Lasares manausefal eu manaman a apochokkulata an luku me alisata an ekkoch luku. (Jon 11:45) Nge ifa wesewesen weween ewe kapas “manausefal”?

16. Met weween ewe kapas “manausefal”?

16 Ewe kapas “manausefal” a affou seni ewe kapasen Kriik a·naʹsta·sis, mi wewe ngeni “utasefal.” Ekkewe Chon Ipru mi affouni ewe kapasen Kriik ra affouni a·naʹsta·sis ngeni ekkewe fos mi wewe ngeni “manauetaan ewe mi malo” (Ipru, techi·yathʹ ham·me·thimʹ).a Iwe, manausefal a wewe ngeni manauetaan emon aramas seni ewe lapalapen malo​—forsefallin me amwokutusefallin ewe kokkotun manauen ewe emon.

17. (a) Met popun esap weires an Jiowa Kot me Jises Kraist amanauata aramas? (b) Met Jises a pwonei ussun ekkewe mi nonnom lon ekkewe peias?

17 A mecheres ngeni Jiowa Kot an epwe amanauasefalli emon aramas pokiten an tipatchem me an tufichin chechchemeni mi unusoch. An chechchemeni kokkotun manauen ekkewe mi malo​—lapalaper kewe, uruwoon manauer, me mettoch meinisin mi titchik lon manauer​—esap weires ngeni. (Hiop 12:13; alollo ngeni Aisea 40:26.) Pwal och, ussun porausen Lasares a fen aitingenikich, pwe Jises a tipemecheres me a tongeni amanauasefalli ekkewe mi malo. (Alollo ngeni Luk 7:11-17; 8:40-56) Ren enletin, Jises Kraist a apasa: “Fansoun epwe feito, nge chon peias meinisin repwe rong leuwan [Jises], o repwe tou.” (Jon 5:28, 29) Ewer, Jises Kraist a pwonetiu pwe meinisin mi kuna an Jiowa chen repwe manausefallita. A ffat, pwe ewe ngun [soul] a tongeni malo, me ren ewe Paipel me ewe manausefal ina ewe mettoch epwe pwakini malo. Nge fitu bilion aramas ra fen manau me malo. Menni leir a nom fan an Kot chen, me wikkitiwiti ewe manausefal?

18. Io kewe repwe manausefal?

18 Ekkewe ra angang ngeni Jiowa me feffetal lon ewe alen pwung repwe manausefal. Nge, fite milion aramas ra fen malo nge rese pwalo ika repwe atipeeufengenni manauer ngeni an Kot kewe alluk mi pwung. Eli rese fen silei an Jiowa kewe alluk are ese naf ewe fansoun pwe repwe siwili lapalaper. Ekkeei aramas repwe pwal kuna an Kot chen me repwe manausefal, pun ewe Paipel a pwonei: “Epwe fis ewe manausefal ren ekkewe mi pung pwal ekkewe rese pung.”​—Fofor 24:15.

19. (a) Ifa ewe langepwi ewe aposel Jon a angei ussun ewe manausefal? (b) Met epwe “koturulong lon ewe noomun ekkei,” me met weween ena kapas?

19 Ewe aposel Jon a kuna eu langepwi mi amwarar ussun ekkewe mi manausefal mi uta mwen an Kot leenien motun king. Ren an awewei ei mettoch, a makkei: “Ewe matau a fangeta ekkewe mi malo mi nonnom lon i, o Malo me Eitis ra fangeta ekkewe mi malo ra nonnom lon ir; iwe, ir meinisin ra kuna apung ren minne ra fen fori. Iwe Malo me Eitis ra koturulong lon ewe noomun ekkei. Iei ewe aruuen malo, ewe noomun ekkei.” (Pwarata 20:12-14) Ekieki mwo weween ena mettoch! Meinisin mi fen malo nge mi kuna an Kot chen repwe ngaselo seni Eitis, are Seol, leenien peiasen chon fonufan. (Kol Fel 16:10; Fofor 2:31) Mwirin “malo me Eitis” repwe koturulong lon ewe “noomun ekkei,” mi wewe ngeni talo fochofoch. Leenien peiasen aramas epwe morolo.

Eu Apilukuluk mi Sokkolo Lapalapan!

20. Ekkewe fite milion mi malo repwe manausefal lon met sokkun leeni?

20 Ekkewe fite milion aramas resap manausefal lon eu fonufan mi poon. (Aisea 45:18) Repwe nelo lon eu leeni mi forsefal me ling me repwe kuna pwe epwe wor imw, uf, me chommong mongo mi mmonleta fan iter. (Kol Fel 67:6; 72:16; Aisea 65:21, 22) Io epwe ammonlata ekkeei mettoch meinisin? A ffat pwe aramas repwe ita fen nonnom lon ewe fonufan sefo mwen ewe manausefal epwe fis won fonufan. Nge io?

21, 22. Ifa ewe apilukuluk mi sokkolo aucheaan mi suuk ngeni ekkewe aramas mi manau lon ei “ranin sopwolon”?

21 Pwonuetaan ewe oesini seni Paipel a pwarata pwe sia manau lon “ranin sopwolon” ei otot.b (2 Timoti 3:1) Ekiselo chok, Jiowa Kot epwe angolong won fofforun aramas me awesalo fofforingau seni ewe fonufan. (Kol Fel 37:10, 11; An Salomon Fos 2:21, 22) Lon ena atun, met epwe fis ngeni ekkewe mi tuppwol le angang ngeni Kot?

22 Jiowa esap nnielo ekkewe mi pwung ren ekkewe mi ngau. (Kol Fel 145:20) Ese mwo fori ena sokkun mettoch fan eu, me esap pwal fori lupwen epwe limetawu fonufan seni fofforingau meinisin. (Alollo ngeni Keneses 18:22, 23, 26.) Ren enletin, ewe saingoon puk lon ewe Paipel a fos ussun “eu mwich mi fakkun lapalap, esor emon mi tongeni alleani iteiter, seni ekkewe mu meinisin, o ekkewe einang meinisin, o sokkun aramas meinisin, o sokkun kapas meinisin,” ra feito seni ewe “riaffou mi lapalap.” (Pwarata 7:9-14) Ewer, eu mwich mi lapalap epwe manau lupwen epwe fis ewe riaffou mi lapalap. Ina ewe atun ei fonufan mi ngau epwe sopwolo me repwe tolong lon an Kot fonufan sefo. Ikena ie, ekkewe aramas mi alleasochis repwe tongeni unusen feioch seni an Kot kokkot mi amwarar pwe epwe angasalo aramas seni tipis me malo. (Pwarata 22:1, 2) Weween pwe, ewe “mwich mi lapalap” resap malo fan eu. A ifa me sokkoloon auchean ena apilukuluk!

Manau Atun Esap Chuen Wor Malo

23, 24. Met kopwe ita fori ika ka mochen pwapwaesini manau esap wor malo lon Paratis won fonufan?

23 Sipwe tongeni achifoua ei apilukuluk mi amwarar? Fokkun ewer! Jises Kraist pwisin a pwarata pwe epwe fis eu fansoun lupwen aramas resap chuen malo. Ekiselo chok mwen an amanaua chienan we Lasares, Jises a ereni Marta: “Iteiten aramas mi manau pwal lukuei esap mo malo feilfeilo chok.”​—Jon 11:26.

24 En mi mochen manau feilfeilo chok lon Paratis won fonufan? Ka mochen kunasefalli atongom kewe? “Fonufan epwe morelo, o pwal an kewe mocheniaingau; nge i mi fori letipen Kot epwe nonnom feilfeilo chok,” alon ewe aposel Jon. (1 Jon 2:17) Iei ewe fansoun kopwe kaeo ifa letipen Kot me apposa letipom pwe kopwe atipeeu manauom ngeni. Mwirin en, kapachelong ekkewe fite milion aramas mi fen foffori letipen Kot, oupwe tongeni manau tori feilfeilo chok lon Paratis won fonufan.

[Footnotes]

a Inaamwo ika ewe kapas “manausefal” ese mak lon ewe Tesin Ipru, nge ewe apilukulukun manausefal a fatafaten mak lon Hiop 14:13, Taniel 12:13, me Osea 13:14.

b Nengeni Knowledge That Leads to Everlasting Life, forien ewe Watchtower Bible and Tract Society of New York, Inc., pekin taropwe 98-107.

Ka Chechchemeni?

◻ Met weween ekkewe kapas lon kapasen Ipru me Kriik mi affou ngeni “ngun” [soul]?

◻ Met a fis ngeni ewe ngun [soul] atun malo?

◻ Me ren ewe Paipel, met epwe amoielo malo?

◻ Ifa ewe apilukuluk mi sokkolo aucheaan mi suuk ngeni ekkewe mi tuppwol ikenai?

[Pwóór lón pekin taropwe 27]

“Ngun” [Soul] ussun Manauen emon Monumanau

Fan ekkoch, ewe kapas “ngun” [soul] a tongeni wewe ngeni ewe manau emon aramas are emon man a pwapwaesini. Ei mettoch ese siwili alon ewe Paipel pwe ewe ngun [soul] a wewe ngeni emon aramas are emon man. Awewe chok: Sia apasa pwe emon mei manau, weween pwe i emon aramas mi manau. Are sia tongeni apasa pwe ewe emon mei wor manauan. Ussun we chok, emon mi manau, i emon ngun [soul]. Nge, ika emon a manau, sia tongeni apasa pwe mei wor “ngunun” [soul].

Awewe chok, Kot a ereni Moses: “Ekewe aramas meinisin mi mochen niikela [mi mochen angei ngunum, NW] ra mala.” A ffat pwe ekkewe mi oputa Moses ra mochen angei manauan. (Ekistos 4:19; alollo ngeni Josua 9:24; An Salomon Fos 12:10.) A pwal ina esin an Jises nounou ewe kapas lupwen a apasa: “Ewe Noun aramas a feito . . . pwe epwe fangelo manauan [soul, NW] pwe epwe penmanauen aramas mi chommong.” (Mattu 20:28; alollo ngeni 10:28.) Lon eu me eu poraus, ewe kapas “ngun” [soul] a wewe ngeni “manauen emon monumanau.”

[Ekkewe sasing lón pekin taropwe 27]

Ir meinisin ngun [soul]

[Credit Line]

Hummingbird: U.S. Fish and Wildlife Service, Washington, D.C./Dean Biggins

[Sasing lón pekin taropwe 29]

Jises a pwarata pwe manausefal ina ewe mettoch epwe pwakini malo

[Sasing lón pekin taropwe 30]

“Iteiten aramas mi manau pwal lukuei esap mo malo feilfeilo chok.”​—Jon 11:26

    Meinisin mi Peres lón Fósun Chuuk (1987-2025)
    Log Out
    Log In
    • Chuuk
    • Share
    • Preferences
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Terms of Use
    • Privacy Policy
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Log In
    Share