En Mi “Pisekisek Ren Kot”?
“Iwe, epwe iei usun ekkewe aramas mi iseis pisek fan asengesin pwisin ir, nge resap pisekisek ren Kot.”—LUK 12:21.
SENI loom, lon chommong fönü, aramas ra fokkun angang weires pwe repwe pisekisekilo. Awewe chök, lon ekkewe ier 1800 som, a fis ewe fansoun aramas ra ppich le kütta kolt lon Australia, South Africa, Canada, me Merika. Iwe, aramas ra likitalo imwer kewe me attonger kewe fän iten ar repwe kütta wöü lon ekkewe fönü towau rese sissilei me a fokkun aweires fän ekkoch. Enlet, chommong aramas ra mochen föri minne repwe wöüöch ren, ese lifilifil ika repwe feiengaü watte are pennüküolo chommong mettoch.
2 Inaamwo ika chommong aramas lon ach ei fansoun rese kükkütta ekkewe pisek aüchea mi iseis fän ppwul, nge ra fokkun angang weires fän iten nonnomun manauer. Lon ei otot, a fokkun chou me aweires ach sipwe atufichi manauach. A mecheres ach sipwe kon aüreki anach möngö, üfach, me imwach, nge likitalo me mönükalo ekkewe mettoch mi kon lamot. (Rom 14:17) Jises a ngenikich eü kapas awewe, are kapas monomon, mi aweweöchü ena esin napanap mi nom ren aramas. Ena kapas awewe a mak lon Luk 12:16-21.
3 Jises a eäni ena kapas monomon lon pwal ena chök fansoun a afalafal ussun lamoten än emön tümünü seni mocheniangaü, nge ina ewe lesen sia käeö akkom mwen ei. Mwirin an eäni kapasen öüröür ussun mocheniangaü, Jises a kapas ussun emön mwän pisekisek ese menemenöch ren an kewe leenien iseis mi ur ren ekkewe mettoch mi mürinnö a fen eäni, nge a atomwerelo pwe epwe aüetä pwal ekkoch mi watte seniir pwe epwe tongeni isoni chommong pisek aüchea. Lon ena chök atun a ekieki pwe manauan epwele kinamwe me pwapwa, nge Kot a ereni pwe manauan epwe muchulo, iwe, pwal emön epwe pisekini ekkewe mettoch a fen iseis. Mwirin, Jises a asopwalo ewe pworaus: “Iwe, epwe iei usun ekkewe aramas mi iseis pisek fan asengesin pwisin ir, nge resap pisekisek ren Kot.” (Luk 12:21) Met sia tongeni käeö seni ei kapas monomon? Ifa ussun sipwe tongeni anganga ena lesen lon pwisin manauach?
Emön Mwän Mi Wor An Osukosuk
4 Chommong ra silei än Jises we kapas monomon. Nengeni pwe Jises a poputäni ena pworaus ren an apasa: “Fonuen emon mwan pisekisek a fakkun ukuwa chapur.” Jises ese apasa pwe ena mwän a pisekisekilo ren an föfföringaü are emichimich. Weween, ese apasa pwe ätewe mwän mi ngaü. Me ren Jises, ätewe lon ewe kapas monomon a fokkun angang weires, emön mi akkota me iseis fän iten fansoun mwach, eli a ekieki ussun lükülüköchün manauen an famili. Ina minne, me ren ekiekin aramas, ätewe a wewe ngeni emön mwän chofo mi achocho lon wisan we.
5 A ffat pwe Jises a kör ngeni ätewe lon ena kapas monomon emön mwän pisekisek, weween, emön mi fen wöüöch. Iwe nge, ussun Jises a affata, ewe mwän pisekisek a osukosuk pun fönüan we a fokkun uwa chapur lap seni minne a ekieki me a somwolo seni met a tufichin tümünü. Iwe, itä met epwele föri?
6 Chommong nöün Jiowa kewe chon angang ikenäi ra pwal kükküna ewe esin osukosuk a fis ngeni ewe mwän pisekisek. Chon Kraist mi enlet ra achocho le wiliti chon angang mi wenechar, chofo, me tuppwöl. (Kolose 3:22, 23) Ese lifilifil ika ra angang ngeni emön are mei wor pwisin ar sopai, nge fän chommong ra sipeöch me tufich. Lupwen a suuk ngeniir watteen wis, me peioffur epwe pwal wattelo, epwe wor ar kefil. Iwe, met repwe filatä? Repwe itä etiwa ena mineföön wis me angei watteen peioffur? Pwal ina chök ussun, chommong säräföön Chon Kraist ra lipwäköch lon sukul. Pokiten ar tipatchem, ewe sukul a tongeni ngeniir och liffang are scholarships pwe repwe sukul tekia lon ekkan sukul mi itefoulo. Iwe, repwe itä mwittir fiti ekiekin chommong aramas me ngüüri ena liffang?
7 Sipwe liwinsefälliti än Jises we kapas monomon. Met ewe mwän pisekisek a föri lupwen fönüan we a uwa chapur pwe ese chüen wor leenien iseisen kinian kewe? Iwe, ätewe a filatä pwe epwe atomwalo an kewe leenien iseis me aüetä pwal ekkoch mi watte seniir pwe epwe tongeni isoni uwaan an atake me pisekin kewe. Ena kkot a ameef ngeni pwe manauan a lükülüköch pun a ekieki: “Iwe, upwe apasa ngeni nguni, ‘Nguni, a fen wor chommong pisek ngeni chommong ier mi fen iseis ngonuk. Iwe, kopwe kinamwelo, kopwe mongo, o un, o pwapwa.’”—Luk 12:19.
Pwata Ätewe Emön “Mi Puch”?
8 Iwe nge, lon än Jises awewe, an ewe mwän pisekisek meefi lükülüköch ren an kokkot mi chök asona. Ussun itä nge an we kokkot a mürinnö, iwe nge, a tunalo eü mettoch mi fokkun lamot, ina ewe letipen Kot. Ätewe a chök ekkekieki pwisin i, ifa ussun epwe kinamwe, möngö, ün, me pwapwa. A ekieki pwe pokiten a fen wor ren “chommong pisek,” epwe manau “chommong ier.” Nge solapan pun ese fis an na ekiek. Ussun Jises a fen affata me mwan, “manauen eman aramas esap longolong won met mi nom ren, inamwo are a fokun pisekisek.” (Luk 12:15) Lon ena chök pwinin, a mwittir muchulo mettoch meinisin a fen achocho ngeni, pun Kot a apasa ngeni: “En mi puch! Lepwinei chok upwe angei ngunum. Iwe, ifa usun ekkeei mettoch ka fen ammolata, io epwe nouni?”—Luk 12:20.
9 Iei, sipwe ekieki menlapen pworausen än Jises kapas awewe. Kot a eita ngeni ätewe emön mi puch. Eü puken aweween Paipel a erä pwe ewe kapasen Kris mi aföü ngeni ‘puch’ “a kan wewe ngeni nafangaüen mirit.” A apasa pwe lon ei kapas monomon, Kot a nöünöü ewe kapas pwe epwe pwäri “lamotongaüen an chokkewe mi pisekisek kokkot fän iten mwachkkan.” Ena kapas ‘puch’ ese weneiti emön mi nafangaüen tipatchem, nge a weneiti “emön ese mochen eäni lükülük woon Kot.” Ewe awewe Jises a eäni ussun ewe mwän pisekisek, a ächchema ngenikich alon we ngeni ekkewe Chon Kraist lon ewe mwichefelin Leotisia, Eisia Minor lon fansoun ekkewe aposel: “Pun ka apasa, ngang mi pisekisek, ua fen pisekisekilo, o use mo osupwang ren och mettoch; nge kese mo meefi pwe ka fen riaffou o atong o woungau o mesechun o selelo.”—Pwarata 3:17.
10 Sipwe fokkun lefareni ena lesen. Kich sia ussun chök ätewe lon ewe kapas monomon? Sia kan angang weires pwe epwe nom rech “chommong pisek mi mürinnö” nge sise föri met a lamot pwe sipwe manau lon “chommong ier”? (Jon 3:16; 17:3) Ewe Paipel a apasa: “Än eman aramas wöümöng esap alisi lon ewe ränin apwüng,” me “aramas mi apilükülükü püsin wöür repwe turula.” (Än Salomon Fos 11:4, 28) Ina pwata, Jises a apasa le sopwoloon ena kapas monomon: “Iwe, epwe iei usun ekkewe aramas mi iseis pisek fän äsengesin pwisin ir, nge resap pisekisek ren Kot.”—Luk 12:21.
11 Lupwen Jises a apasa “epwe iei usun,” a affata pwe met a fis ngeni ewe mwän pisekisek lon ewe kapas awewe epwe pwal fis ngeni aramas mi alonga manauer, ar äpilükülük me ar lükülüköch, woon chök pisekir kewe. Mwäällir esap ren ar ‘iseis pisek fan asengesin pwisin [ir]’ nge fen ren ar rese “pisekisek ren Kot.” Ewe chon käeö Jemes a pwal apasa chök ena esin kapasen öüröür lupwen a makkei: “Iwe, ami mi apasa, ‘Ikenai are leesor sipwe feilo ngeni eu telinim, o sipwe nonnom ikewe eu ier; sipwe amomoto o amomolo, o sipwe pisekisekilo.’ Nge ouse mo sinei usun leesor.” Iwe, met repwe itä föri? “Nge epwe fen och, are ami oupwe apasa, ‘Are letipen ewe Samol, iwe, sipwe manau, o sipwe fori ien me ien.’” (Jemes 4:13-15) Ese lifilifil ifa ükükün watteen wöün emön are ifa ükükün chommongun pisekin kewe, nge meinisin repwe chök lamot mwääl ika ese pisekisek ren Kot. Iwe, met weween ach sipwe pisekisek ren Kot?
Kopwe Pisekisek ren Kot
12 Lon än Jises pworaus, a asokkofesenni än emön epwe pisekisek ren Kot me än emön iseis pisek fän äsengesin pwisin i are awöüü i. Ina minne, Jises a apasa pwe sisap akkomwa lon manauach ach wöüni mettochun aion are pwapwaesini pisekich kewe. Nge, sipwe äeä wöüch kewe le amürinnölo, are apöchökküla ach ririöch me Jiowa. Ach föfföri ena epwe wenewenen älisikich ach sipwe pisekisek ren Kot. Pwata? Pun chommong feiöch repwe torikich. Ewe Paipel a erenikich: “Feiöch seni ewe Samol mi Lapalap a awöüükich, nge i esap apacha och riaföü ngeni.”—Än Salomon Afalafal 10:22.
13 Iteiten fansoun Jiowa a efeiöchü nöün kewe aramas, a kan fang ngeniir ekkewe mettoch mi mürinnö seni meinisin. (Jemes 1:17) Ren chök awewe, lupwen Jiowa a ngeni Chon Israel fönüer, ina eü “fanü mi pwülüöch o fanüeräs.” Inaamwo ika ekkoch ra erä pwe ewe fönü Isip a ina ussun, nge ena fönü Jiowa a ngeni Chon Israel a sokkolo lon eü napanap mi aüchea. Moses a ereniir pwe ina “eu fanü ewe Samol mi Lapalap ämi we Kot a tümwünü.” Weween pwe repwe sopwöch pun Jiowa epwe wisen tümünüür. Atun ekkewe chon Israel ra tuppwöl, Jiowa a fokkun efeiöchüür me a pwälo pwe ra pwapwaesini eü sokkun manau mi mürinnö seni ekkewe mwu meinisin mi nom ünükkür. Ewer, än Jiowa we efeiöch, ina met “a awöüükich”!—Numperis 16:13; Tuteronomi 4:5-8; 11:8-15.
14 Ewe kapas “pisekisek ren Kot” a pwal wewe ngeni “pisekisek mwen mesen Kot.” (Ewe Kapasen Kot) Chokkewe mi pisekisek ra fokkun ekkekieki itöchür mwen mesen aramas. A pwälo ren napanapen manauer. Ra mochen einga aramas ren wöür pokiten “lamalam tekian [ar] pisek.” (1 Jon 2:16) Chokkewe mi pisekisek me ren Kot ra sokkolo, ra pwapwaesini an we chen me an ümöümöch mi somwolo, me ar pacheöch ngeni. Ekkena napanap mi aüchea ra efisi pwapwaan me lükülüköchun manauer lap seni chommong pisek. (Aisea 40:11) Iwe, iei chök pwal ewe kapas eis, Met sipwe itä föri pwe sipwe pisekisek mwen mesen Kot?
Pisekisek Mwen Mesen Kot
15 Lon än Jises kapas awewe, ewe mwän a akkota me angang weires pwe epwe pisekisekilo, a pwal iteni emön mi puch. Ina minne, ren ach sipwe pisekisek ren Kot, sipwe fokkun achocho me unusen fiffiti ewe angang mi wesewesen aüchea me lamot mwen mesen Kot. Eü me leir a mak lon än Jises allük, a erä: “Iei minne, oupwe feilo asoulangalo chon fonu meinisin.” (Mattu 28:19) Ach äeä ach fansoun, pöchökkül, me ach kewe tufich, esap fän iten efeffeitään nonnomuch, nge fän iten ewe angangen afalafal me föralo chon käeö, a ussun chök ach iseis moni lon bank. Chokkewe mi ina ussun ra angei watteen winner lon pekin ngün, ussun an a affat me lon pworausen pwiich kkeei mwirin.—Än Salomon Afalafal 19:17.
16 Ekieki mwo pworausen emön mwän lon eü fönüen Eisia. A angang woon computer, a watte peioffun. Iwe, a äeä lape ngeni an fansoun lon an angang, ina minne a meefi pwe a fen apwangapwangelo lon pekin ngün. Lo, lo, lo, ese chüen achocho an epwe feffeitä lon an we angang, iwe, a towu seni me a poputä le föri ice cream. A amömö woon al pwe epwe wor an fansoun le apwönüetä wisan kewe lon pekin ngün. Chienan kewe lon an we angang me loom ra takiri, nge met mwiriloon? A erä: “Enletin, ua fen tufich lon pekin moni iei lap seni lupwen ua angang woon computer. A fen lapalo ai pwapwa pun ese chüen wor ai osukosuk me aürek ussun ua kükküna lon ai we angang me loom. Nge met a kon lamot seni ena, ua meefi pwe ua pacheöch ngeni Jiowa lap seni loom.” Minne a föri a atufichi ena Chon Kraist pwe epwe fiti ewe angangen afalafal full-time, iwe, iei a kan angang lon ewe kisin ofesin Chon Pwäratä Jiowa lon fönüan. Än Jiowa we feiöch a wesewesen “awöüükich.”
17 A pwal wor pworausen emön fefin a määritä lon eü famili mi fokkun alamota sukul. Neminewe a fiti ekkewe sukul tekia lon Franis, Mexico, me Switzerland, iwe, a äpilükülükün eäni eü angang mi mürinnö. A erä: “Ua sopwöch, aramas ra menninitiei, me a suuk ngeniei ekkoch wis mi kkolo aüchean, iwe nge, lon letipei, ua meefi pöön me letipengaü.” Mwirin, a käeö ussun Jiowa. Iwe, a apasa: “Atun ua feffeitä lon pekin ngün, ai mochen apwapwai Jiowa me eliwini ngeni I ekis chök seni met a fen fäng ngeniei, a älisiei le künaöchü menni al upwe aleni pwe upwe fiti ewe angangen afalafal full-time.” A towu seni an we angang me ekiselo mwirin, a papatais. Lon ekkewe 20 ier ra lo, a pwapwa lon an we angangen afalafal full-time. A apasa: “Ekkoch aramas ra ekieki pwe ua asolapa ai kewe tufich, nge ra küna pwe ua pwapwa, iwe, ra ingeiti ekkewe kapasen emmwen a kan emmweni manauei. Iteiten rän ua iotek ngeni Jiowa pwe epwe älisiei pwe upwe tipetekison me küna an chen.”
18 Saul, ewe a wiliti aposel Paul, a äpilükülükün eäni eü angang mi fokkun mürinnö. Iwe nge, a makkei mwirin: “Ewer, upwe apasa pwe mettoch meinisin mi chok lus rei, pokiten ai upwe sinei Kraist Jises ai Samol.” (Filipai 3:7, 8) Me ren Paul, ekkewe feiöch a angei me ren Kraist a lap seni mettoch meinisin ewe fönüfan epwe tongeni fäng ngeni. Pwal ina chök ussun, ren ach pennüküolo pwisin mochenich me ach manaueni ewe manau mi ammafel, sipwe pwal pwapwaesini eü sokkun manau mi pisekisek mwen mesen Kot. Än Kot we Kapas a alükülükükich: “Wou me iteuoch me manauatam, iei ewe liwin fan iten eman mi tipetekison o niuokusiti ewe Samol mi Lapalap.”—Än Salomon Afalafal 22:4.
En Mi Tongeni Aweweei Ekkeei Mettoch?
• Met ewe mwän lon än Jises kapas awewe a eäni osukosuk?
• Pwata ewe mwän lon ewe kapas monomon a puch?
• Met weween ach sipwe pisekisek ren Kot?
• Ifa ussun sipwe pisekisek ren Kot?
[Study Questions]
1, 2. (a) Aramas ra mecheresin pennüküolo chommong mettoch fän iten met? (b) Met sokkun sossot me feiengaü Chon Kraist repwe küna?
3. Aweweei mwo än Jises kapas monomon a mak lon Luk 12:16-21.
4. Met sokkun aramas ätewe lon än Jises kapas monomon?
5. Ifa ewe osukosuk ewe mwän lon än Jises kapas monomon a küna?
6. Ifa ewe kefil chommong me lein nöün Kot kewe chon angang ra küna lon ach ei fansoun?
7. Ifa ussun ewe mwän pisekisek lon än Jises kapas monomon a ataweei an osukosuk?
8. Ifa ewe mettoch mi fokkun lamot ewe mwän lon än Jises kapas monomon a tunalo?
9. Pwata Kot a kör ngeni ätewe lon ewe kapas monomon emön mi puch?
10. Pwata ach pisekini “chommong mettoch” esap alükülükükich pwe sipwe manau lon “chommong ier”?
11. Met popun a lamot mwääl än emön alonga an äpilükülük me lükülüköch woon pisekin kewe?
12. Met sipwe föri pwe sipwe pisekisek ren Kot?
13. Ifa ussun än Jiowa efeiöch ‘a awöüükich’?
14. Ifa ewe mettoch chokkewe mi pisekisek ren Kot ra pwapwaesini?
15. Met sipwe föri pwe sipwe pisekisek ren Kot?
16, 17. Ikkefa ekkoch pworaus mi pwäratä ewe sokkun manau epwe emmweni emön an epwe pisekisek ren Kot?
18. Ifa ussun sipwe ussun chök Paul, emön mi pisekisek me ren Kot?
[Picture on page 14]
“Feiöch seni Jiowa a awöüükich”
[Picture on page 16]
Met popun ewe mwän pisekisek a iteni emön mi puch?
[Picture on page 17]
Ifa ussun ach tufichin feffeitä lon ach angang epwe wiliti eü minen sossot?