Iö A Wesewesen Nemeni Fönüfan?

NEMAN kese mwo fen chuuri emön me lein ekkewe meilapen furio. Iwe, ika ina, weween pwe esor furio? Ekkewe meilapen furio ra angöch le amonomonalo pworauser, me inaamwo ika ra nonnom lon kalapus nge ra chüen sopwelo ar angang. Ekkewe simpung ra apworausa usun koput lefilen chon amömö säfeien opuchopuch, mwichen chon amömö inisiir, me kamö me amömö slave, me met ekkan. Ina minne, ekkena pworaus ra ächemakich pwe a wor furio, ar etipetip mi ngaw me mwiringawen ar angang. Iwe, ekkena mettoch mi fis ngeni aramas ra änneta pwe a wor mwichen meilapen furio.

Än Kot we Kapas, ewe Paipel, a pwäraalo pwe Setan wesewesen emön, me a mochen pwe epwe chöchölo mochenin ren “asisil mi chofona” me “angangen atuputup mi ngau.” A usun chök emön meilapen furio. Ren enletin, ewe Paipel a era pwe Setan “a püsin siwili lapalapan usun itä nge i eman chon längin saram.” (2 Tesalonika 2:9, 10; 2 Korint 11:14) A letelo pwe a wor emön Tefil ren föfförün kewe. Iwe nge, chommong aramas rese kon lükü pwe a wor emön chonläng mi ngaw. Me mwen ach sipwe etittinafichi met ewe Paipel a apasa usun ewe Tefil, sipwe loom ppii ekkewe lükü mi mwääl mi chöüfetäl mi eppeti chommong le lükü pwe ewe Tefil wesewesen emön.

◼ “Ifa usun ewe Kot mi tong epwe tongeni föri ewe Tefil?” Pokiten ewe Paipel a apasa pwe Kot mi mürinnö me unusöch, usun itä mi ü ngeni ewe ekiek pwe i a föri emön mi ngaw. Ren enletin, ewe Paipel ese apasa pwe Kot a föratä ena emön. A ffat alon Paipel usun Kot: “I ewe achau, an föför ra unusen mürina, pun an kewe al meinisin ra pwüng. I eman Kot mi allükülük, esap wor an mwäl, a pwüng o wenechar.”​—Tuteronomi 32:4; Kölfel 5:4.

Mi tufich ngeni emön förien Kot mi unusöch an epwe föri minne ese pwüng? Kot ese föri aramas pwe repwe usun mwesin mi nikinikin aramas nge a ngeniir tufichin filatä. Ina popun, emön aramas are chonläng mi unusöch me mirit a tongeni filatä le föri minne mi öch me minne mi ngaw. Ren enletin, ika förien Kot kana rese tongeni föri mettoch me lükün minne mi pwüng, iwe, föfförür epwe lamot mwääl.

Ina minne, a ffatolo pwe Kot ese eppeti aramas ika ra mochen föri mettoch mi ngaw pun a fen ngeniir ewe tufichin filatä. Jises a fos usun äeämwäällin ewe tufichin filatä atun a apasa ei usun ewe Tefil: “Esap fokun nom won pekin let.” (Jon 8:44) Ena pworaus a affata pwe ewe emön a wiliiti ewe Tefil i emön mi unusöch, me a “nom won pekin let” me loom.a Jiowa Kot a ngeni förian kewe, aramas me chonläng, ewe tufichin filatä pun a tonger me lükülükür.​—Ppii ewe pwoor itelapan: “Itä Emön mi Unusöch Epwe Tongeni Wiliti Emön Ese Unusöch?” pekin taropwe 6.

◼ “Ewe Tefil i nöün Kot chon angang” Aramas ra ekieki pwe a mak lon ewe puken Hiop pwe ewe Tefil i nöün Kot chon angang. Eü puken äweween Paipel a apasa pwe ewe itiitin kapas, Tefil a “saifeil” woon fönüfan, a wewe ngeni wisen ekkewe spai me loom seni ewe fönü Persia, ra säifetäl me apworausa ngeni nöür we king minne a fis. (Hiop 1:7) Iwe nge, ika pwe ewe Tefil i wesewesen nöün Kot spai, nge pwata chök a pwal äweweei ngeni Kot pwe i a “saifeil” woon fönüfan? Ina pwata mi mwääl ach ekieki pwe usun itä i chon peni Kot. A mak lon puken Hiop pwe ewe Tefil a pwal iteni Setan, weween “Chon Ü Ngeni,” iwe, a pwälo pwe i äkkäemönün chon oputa Jiowa. (Hiop 1:6) Iwe ika ina, ia chök a feito me ie ewe ekiek pwe ewe Tefil i nöün Kot chon angang?

Lon ewe äeüin senturi C.E., a wor nöün chon Jus kewe puken apocryphal ra äweweei pwe ewe Tefil a änini ngeni Kot, nge a chüen nom fän nemenien Kot. Mwirin fitepükü ier, ewe nöüwisin lamalamen Pirostan itan Martin Luther a ekieki pwe ewe Tefil usun itä ina “än Kot pisekin angang, usun efoch weiweito are turupwäs a nöünöü le atake,” ina alon ewe sou uruwo J. B. Russell lon nöün we puk itelapan Mephistopheles. A pwal erä pwe usun itä Kot a kakamwöch me nöünöü ena turupwäs le otei ekkewe fetilingaw, ina pwata a apwönüetä letipen Kot. Minne Martin a eäni afalafal a asonga chommong chon lükü minne mi pwüng. Epwe ifa usun emön Kot mi tong epwe mutatä me efisi minne mi ngaw? (Jemes 1:13) Ena afalafal fitifengen me ekkewe föfföringaw mi fis lon ekkewe ier mwirin 1900, ra eppeti chommong aramas ar repwe lükü Kot me woren ewe Tefil.

◼ “Ewe Tefil, eü chök napanap mi ngaw” Ika aramas ra ekieki pwe ewe Tefil eü chök napanap mi ngaw, iwe, epwe weires ngeniir le weweiti ekkoch wokisin lon Paipel. Äwewe chök, iö we Kot a fos ngeni lon Hiop 2:3-6? Itä Kot a fos ngeni och napanap mi ngaw, are a chök fos ngeni pwisin i? Pwal och, ifa usun Kot epwe mwareiti napanapöchün Hiop me mwirin mut ngeni napanap mi ngaw an epwe sotuni i? Än aramas ekieki pwe ina ekiekin Kot epwe wewe ngeni pwe i Emön mi kirikiringaw. Weween, esap tipeeü ngeni alon Paipel pwe “ese wor och pwüngingau a nom ren” Kot. (Kölfel 92:15) Ren enletin, Kot ese mochen ‘aitiela poun’ pwe epwe efeiengawa Hiop. A ffat pwe ewe Tefil i wesewesen emön me sise tongeni küna, me a pwisin ewili ngeni emön chon Ü ngeni Kot nge esap chök och napanap mi ngaw are eü napanapen Kot mi ngaw.

Iö a Wesewesen Nemeni Fönüfan?

Ikenäi chommong ra lükü pwe ese chüen fich ach sipwe lükü woren ewe Tefil. Iwe nge, a weires ach sipwe äweweei popun a wor föfföringaw ika sia apasa pwe esor Tefil. Än chommong aramas ekieki pwe ese wor Tefil a emmweniir ar repwe kul seni Kot me an kewe kapasen emmwen usun minne mi pwüng me mwääl.

Emön sou mak lon ewe 1800 ier, itan Charles-Pierre Baudelaire a erä: “Ewe Tefil a ssäreekich ren an etipetipakich le lükü pwe i esap wesewesen emön.” Ren an opalo pworausan a efisatä tipemwaramwar usun woren Kot. Ika ese wor Tefil, iwe, chommong repwe ekieki pwe Kot a wisen efisi mettoch mi ngaw. Esap ina met ewe Tefil a mochen aramas repwe lükü?

Ewe Tefil a usun chök emön meilapen furio ren an opalo pworausan pwe epwe chök apwönüetä met a mochen. Met ena an mochen? Ewe Paipel a pölüweni: “Ewe koten ei fanüfan a achuna ekiekin letipen chokewe resap lükü, pwe resap tongeni küna saramen ewe Pworausen Manau usun ewe lingen Kraist, i ewe mi lapalapeni lapalapen Kot.”​—2 Korint 4:4.

A pwal piitä eü kapas eis mi lamot. Met Kot epwe föri ngeni ei chon föfföringaw mi monomonolo, mi efisatä meinisin minne mi ngaw me riäfföü? Iei met sipwe pworausfengen mwirin ei.

[Ppii ewe pworaus fan]

[Ekis Pwóróus lón pekin taropwe 5]

Ewe Tefil nöün Kot chon angang are chon ü ngeni Kot?

[Pwoor/Sasing lon pekin taropwe 6]

Itä Emön mi Unusöch Epwe Tongeni Wiliti Emön Ese Unusöch?

Mi kaük ewe mettoch unusöch Kot a ngeni förian kewe mi tipachem. Inaamwo ika Atam a unusöch, nge a lamot an epwe süföliti minne ewe Chon Föri a allük ngeni usun kaükün nonnomun lon pekin aion. Äwewe chök, ika epwe möngö pwül, parasü, me paap, iwe, epwe semwen ren. Ika epwe tunalo ewe allükün weiwei me pwisin achangaatiw me woon ochopökün eü chuuk, iwe, epwe feiengaw are mälo.

Pwal ina chök usun, ika emön mi unusöch, aramas are chonläng, epwe atai ewe pinükün allük mi pwüng Kot a isetiw, iwe, epwe feiengaw. Ina minne, lupwen emön mi tipachem a äeämwäälli an tufichin filatä, iwe, a mecheres an epwe mwäällilo me turulong lon tipis.​—Keneses 1: 29; Mattu 4:4.