Mut Ngeni án Jiowa Angangen Emirit Epwe Anapanapók

1, 2. (a) Met a lamot sipwe féri pwe epwe wor ach ririéch ngeni Jiowa? (b) Ifa usun sipwe kúna feiéch seni ach kákkáé ekkewe pwóróus lón Paipel usun ekiekin aramas ngeni án Kot emirit?

“ME REI, a mürina pwe üpwe kan ngeni Kot. Üa filätä Kot ewe Samol mi Lapalap pwe epwe ai lenien op.” (Kölf. 73:28) Met a amwékútú ewe soumak kélfel an epwe apasa ekkena kapas usun an lúkúlúk wóón Kot? Me mwen ei, ewe soumak kélfel a kúna pwe usun itá ekkewe aramasangaw ra kinamwe, iwe, a meefi letipengaw. A erá: “Ellet a solap pwe ua tumwunu lelukei pwe epwe limoch, a solap ai usap tipis.” (Kölf. 73:2, 3, 13, 21) Nge lupwen a tolong lón án Kot we “imwenfel,” a tufichin áwena an ekiek me amwéchú an ririéch ngeni Kot. (Kölf. 73:16-18) Ewe soumak kélfel a káé eú lesen mi lamot: Ika emén a mochen an epwe ririéch ngeni Jiowa, a lamot epwe wiliti emén néún Kot aramas, etiwa me apwénúetá an kewe kapasen éúréúr.​—Kölf. 73:24.

² Sia mochen epwe wor ach ririéch ngeni ewe Kot mi manaw me mi enlet. Ina popun a lamot sipwe etiwa an kewe kapasen éúréúr me emirit. Ikkena met Jiowa a áeá pwe epwe anapanapakich, weween álisikich pwe sipwe wiliti ewe sókkun aramas i a pwapwaiti. Me lóóm, Kot a pwáraatá úméúméch ngeni aramas, nge fán ekkóch ngeni unusen ekkewe mwú ren an suuk ngeniir ar repwe filatá ika ra mochen etiwa án emirit. Ekkeei pwóróus ra makketiw lón ewe Paipel “fän iten ach sipwe kaiö seni” me “repwe eu kapasen fön fän itach” lón ekkeei ránin lesópwólóón. (Rom 15:4; 1 Kor. 10:11) Ei lesen epwe áweweei usun ekkóch me lein ekkena pwóróus. Sipwe káé usun án Jiowa ekiek me ifa usun sipwe feiéch lupwen a anapanapakich.

JIOWA A ÁEÁ AN NEMENEM USUN CHÉK EMÉN CHÓN FFÉR SEPI

3. Lón Aisea 64:8 me Jeremaia 18:1-6, ifa usun ra áweweei án Jiowa nemenem wóón aramas? (Ppii ewe sasing lepoputáán ei lesen.)

³ Ewe Paipel a erá pwe Jiowa a usun emén chón ffér sepi pokiten a wor an nemenem wóón aramas me ekkewe mwú. Aisea 64:8 a erá: “Äm Samol mi Lapalap, en Semelapem. Äm aia usun chök pwül, nge en ka usun chök ewe chon föri sepi. Äm meinisin förien poum.” Emén chón ffér sepi a tongeni féri met chék sókkun mettóch a mochen féri seni ewe pwúl. Nge ewe pwúl esap tongeni ereni ewe chón ffér sepi met epwe féri. A pwal ina usun ren Kot me aramas. Ese wor ach pwúúng le ereni Kot ifa usun epwe anapanapakich, usun chék ewe pwúl esap tongeni ereni ewe chón ffér sepi met sókkun sepi epwe féri.​—Álleani Jeremaia 18:1-6.

4. Jiowa a itá eriáni aramas are ekkewe mwú ar repwe mut ngeni an epwe anapanaper? Pwata?

⁴ Jiowa a anapanapa ewe mwúún Israel usun chék án ewe chón ffér sepi anapanapa ewe pwúl. Nge ifa usun Jiowa a sókko seni ewe chón ffér sepi? Jiowa a ngeni ekkewe aramas me ekkewe mwú eú liffang mi kkóló aúchean, ina ar tufichin pwisin filatá. Ese féri pwe ekkóch aramas repwe éch me ekkóch repwe ngaw. Ese pwal áeá an nemenem le eriáni aramas ar repwe álleasochisi. Nge ekkewe aramas repwe pwisin filatá ika ra mochen mut ngeni Jiowa, ewe Chón Fériir, an epwe anapanaper.​—Álleani Jeremaia 18:7-10.

5. Met Jiowa a féri lupwen aramas rese mut ngeni an epwe anapanaper?

⁵ Met epwe fis ika emén a tipeférea me ese mochen mut ngeni Jiowa, ewe Chón Ffér Sepi, an epwe anapanapa? Ifa usun Jiowa epwe áeá an nemenem usun ewe chón ffér sepi pwúl? Ika a weires ngeni ewe chón ffér sepi le anapanapa ewe pwúl ngeni eú sókkun sepi a mochen féri, iwe a tongeni filatá le féri pwal eú sókkun, are a tongeni péútaaló ewe pwúl. Popun a kan fis ei mettóch pokiten án ewe chón ffér sepi mwáálliló le anapanapa ewe pwúl. Nge Jiowa esap tongeni mwáálliló lupwen a anapanapa aramas. (Tut. 32:4) Lupwen emén ese mut ngeni Jiowa an epwe anapanapa, iwe epwe tipisin chék ena emén. Jiowa a kan siwili napanapen an anapanapa aramas, a alóngólóng ika aramas repwe etiwa are resap. Lupwen aramas ra álleasochisi Jiowa, ra aúchea me ren. Áwewe chék, ekkewe Chón Kraist mi kepit, “chokewe [Kot] a ümöümöch” ngeniir, Kot a anapanaper pwe ra wiliti “sepi fän iten rän mi aüchea.” Nge iir kewe mi tunaló án Kot kapasen éúréúr repwe wiliti ewe sókkun sepi Kot “a song ngeniir,” iir mi chék lamotongaw.​—Rom 9:19-23.

6, 7. Met meefien King Tafit me King Saul lupwen Jiowa a éúréúrer?

⁶ Eú mettóch Jiowa a féri ren an epwe anapanapa aramas, ina an éúréúrer are apwúngúúr. Áwewe chék, ekieki ifa usun Jiowa a anapanapa ewe áeménún me ewe arúúeménún kingen Israel, Saul me Tafit. Pwúnúngawen án Tafit tipisin lisowumwáál ngeni Patsipa a kkúú pwisin i me pwal ekkewe ekkóch. Inaamwo ika Tafit emén king, nge Jiowa a ngeni kapwúng mi chou. Kot a tinaló ewe soufós Natan an epwe apwúngú. (2 Sam. 12:1-12) Ifa meefien Tafit? A fókkun niamam ren met a féri. Iwe pokiten Tafit a aier, Kot a úméúméch ngeni.​—Álleani 2 Samuel 12:13.

⁷ Nge King Saul a sókko seni King Tafit, pún ese aúseling ngeni kapasen éúréúr. Jiowa a tinaló Samuel pwe epwe ereni King Saul an epwe nieló meinisin chón Amalek me néúr kewe man. Nge Saul a álleasolapa án Jiowa na allúk. A mut ngeni King Akak an epwe manaw me a isoni ekkewe man mi fókkun múrinné seni meinisin. Pwata? Neman pokiten a mochen an epwe átekiatáái pwisin itan. (1 Sam. 15:1-3, 7-9, 12) Iwe Jiowa a tinaló Samuel an epwe éúréúra Saul. Itá úrúrún Saul epwe aúselinga ewe éúréúr me etiwa án Jiowa anapanapa. Nge i ese fen mochen siwil. A ekieki pwe mi wor popun mi pwúng an esap etiwa án Jiowa we allúk. A erá pwe epwe eáni asor ekkewe man pwe an liffang ngeni Jiowa. Nge Jiowa ese chúen pwapwaiti án Saul wiseni wisen emén king, me a péút seni Saul an ririéch ngeni Jiowa.​—Álleani 1 Samuel 15:13-15, 20-23.

KOT ESE LIFILIFIL ARAMAS

8. Met sia tongeni káé seni napanapen ekkewe chón Israel ngeni án Jiowa anapanaper?

⁸ Jiowa a pwal mut ngeni meinisin chón ekkewe ekkóch mwú ar repwe filatá ika repwe álleasochisi I. Mwirin án Jiowa angasaaló ekkewe chón Israel seni Isip lón ewe ier 1513 mwen Kraist, ekkewe chón Israel ra wiliti néún Jiowa aramas mi kkóló aúchear. Kot a pwonei pwe epwe anapanaper. Nge iir ra oput án Jiowa anapanaper me ra sópweló le féri minne mi ngaw mwen mesen Jiowa. Ra mwo nge fel ngeni ekkewe kot chofona án ekkewe mwú mi nóm únúkkúr. Fán chómmóng, Jiowa a tinaló ngeni chón Israel ekkewe soufós pwe repwe álisiir le siwili féfférúr, nge iir ra oput án ekkewe soufós kapasen éúréúr. (Jer. 35:12-15) Pokiten rese álleasochisi Jiowa, iwe a apwúngúúr fán péchékkúl. Ekkewe chón Asiria ra ataieló ewe mwúún Israel mi nóm ennefen. Mwirin, Papilon a akkufu ewe mwúún Juta mi nóm éér. Sia káé eú lesen mi lamot seni ei mettóch. Sipwe chék tongeni kúna feiéch seni án Jiowa anapanapakich ika pwe sia etiwaéchú.

9, 10. Met ekkewe chón Ninifa ra féri atun Jiowa a ngeniir kapasen éúréúr?

⁹ Jiowa a pwal mut ngeni ekkewe chón Ninifa, ewe iolapen telinimw lón Asiria, ar repwe filatá ika ra mochen aúselinga an éúréúr ngeniir. A ereni Sona: “Kopwe ütä o feila Ninifa ewe telinimw mi lapalap, pwe kopwe apwüngü aramasan, pun üa küna ar föför mi fokun ngau.” Jiowa a fen filatá pwe a fich án Ninifa epwe kataló pokiten ekkewe aramas ra fókkun ngaw.​—Sona 1:1, 2; 3:1-4.

¹⁰ Lupwen Sona a ereni ekkewe aramas met Kot a apasa, ra poputá le “lükü än Kot we kapas.” Iir meinisin ra mochen pwáraatá pwe ra aier, iwe, ra echikefel me úféúf úf seni tuuk. Pwal mwo nge ewe king “a ütä seni an lenien motun king, a pwilitawu üfan üfen king o üföüf üf seni tuk, a pwal mot lon falangen ekkei.” Ekkewe chón Ninifa ra mut ngeni Jiowa an epwe anapanaper, me ra aier. Iwe, Jiowa ese chúen ataieló ewe telinimw.​—Sona 3:5-10.

11. Met sia káé seni féfférún Jiowa ngeni ekkewe chón Israel me Ninifa?

¹¹ Inaamwo ika chón Israel iir néún Jiowa aramas mi kkóló aúchear, nge a apwúngúúr. Ekkewe chón Ninifa esap iir néún Kot aramas, iwe nge ra etiwaéchú an anapanaper. Iwe Jiowa a pwáraatá an úméúméch ngeniir me filatá pwe esap chúen nireló. Jiowa ese lifilifil aramas, i a apwúngú meinisin aramas me ren ar kewe féffér.​—Tut. 10:17.

JIOWA A SILEI INEET ATUN EPWE SIWILI AN EKIEK

12, 13. (a) Pwata Kot a siwili ekiekin atun aramas ra etiwa are rese etiwa an anapanaper? (b) Ifa usun Jiowa a “lamalameló” ren an ekiek usun Saul? ren an ekiek usun ekkewe chón Ninifa?

¹² Jiowa a tongeni siwili minne a filatá fán iten aramas atun ra siwili ar féffér. Áwewe chék, ewe Paipel a erenikich pwe Jiowa a ‘lamalamala ren an seikätä Saul pwe epwe king.’ (1 Sam. 15:11) Lupwen ekkewe chón Ninifa ra aier me úkútiw seni ar féfféringaw, ewe Paipel a erá pwe Kot “a siwili an ekiek [“lamalameló,” NW]. Esap chüen ngeniir liwinin ar tipis usun a apasa epwe föri.”​—Sona 3:10.

¹³ Lupwen ewe Paipel a apasa pwe Jiowa a “lamalameló,” a wewe ngeni an siwili meefian usun aramas are ekkesiwili minne a filatá an epwe féri. Me lóóm Jiowa a pwapwaiti Saul. Nge lupwen Saul a álleasolap ngeni, a likitaló. Esap weween pwe Jiowa a mwáálliló lupwen a filatá Saul an epwe king, nge pokiten Saul a álleasolapa i. Me lupwen ekkewe chón Ninifa ra aier, Jiowa a tipemecheres le siwili an ekiek le mut ngeniir ar repwe manaw. A fókkun oururukich ach silei pwe Jiowa i mi kirekiréch, úméúméch me tipemecheres le siwili an ekiek atun aramas ra siwili féfférúr!

KOSAP OPUT ANGANGEN EMIRIT SENI JIOWA

14. (a) Lón ei fansoun, met Jiowa a áeá le anapanapakich? (b) Met a lamot sipwe féri atun Kot a anapanapakich?

¹⁴ Lón ei fansoun, Jiowa a néúnéú ewe Paipel me áeá an we mwicheich le anapanapakich. (2 Tim. 3:16, 17) Sipwe pwapwa le etiwa meinisin kapasen éúréúr are angangen emirit mi torikich. Ese lifilifil ika fitu wis sia wiseni are ifa úkúkún ttamen ach chóni ewe mwichefel, nge a lamot sipwe sópweló le álleasochisi án Jiowa éúréúr. Sia tongeni wiliti ewe sókkun aramas Jiowa a mochen ika sia mut ngeni an epwe anapanapakich.

15, 16. (a) Lupwen a péút seni emén wisan lón ewe mwichefel, met sókkun memmeef a tongeni meefi? Apwóróusa eú pwóróus. (b) Met epwe tongeni álisikich le likiitú ngeni ach meefi sáw lupwen a torikich kapwúng?

¹⁵ Ifa usun Jiowa a emiritikich? A áiti ngenikich met a mochen sipwe féri me a apwúngú ach ekiek. Fán ekkóch a lamot sipwe angei apwúng mi chou pokiten ach féri minne mi fókkun ngaw. Mwirin, neman epwe péút senikich ekkóch wisach lón ewe mwichefel. Ekieki usun pwóróusen emén mwán mi ásimaw itan Dennis.a A angei kapwúng pokiten an eáni kefil mi ngaw lón pekin business. Met Dennis a meefi lón ewe pwinin a esilesilewu pwe ese chúen wiseni ewe wis chónemmwen lón mwichefel? A meefi pwe a fókkun lamotongaw manawan, a apasa. “Lón ekkewe 30 ier ra lo, a chómmóng wisei lón ewe mwichefel. Ua fiti angangen regular pioneer, ua angang lón Bethel, ua chónálillisin mwichefel, me mwirin ua wiseni ewe wis chónemmwen. Pwal eú, ua chék kerán eáni ai we áeúin afalafal lón ewe mwichelap lón summer. Nge mwittir chék meinisin ra péút seniei.” Dennis a meefi sáw, me ekieki ika epwe chúen wor lamotan ngeni ewe mwicheich.

¹⁶ Mi lamot Dennis epwe siwili an féffér. Nge met a álisi an epwe likiitú ngeni an meefi sáw? A tipeppós le kákkáé Paipel, fiti ewe angangen afalafal iteitan me fiti meinisin ekkewe mwich. A meefi an kilisou ren ekkewe kapasen apéchékkúl seni pwiin kewe chón Kraist me néúch kewe puk. A erá: “Ewe lesen ‘Did You Once Serve? Can You Serve Again?’ (Ka Fen Piin Wiseni eú Wis? Ka Tongeni Wiseni Sefál?) lón The Watchtower minen August 15, 2009, a usun néún emén taropwe ngeniei mi pélúweni ai iótek.” Dennis a káé seni ena lesen an epwe áeá an fansoun pwe epwe apéchékkúlaló an riri ngeni Jiowa. A kúna feiéch seni ewe angangen emirit mi tori, me mwirin fitu ier a wisenisefáli ewe wis chónálillisin mwichefel.

17. Ifa usun ewe angangen katowu a álisi ewe chón tipis? Apwóróusa eú pwóróus.

¹⁷ Ewe angangen katowu seni mwichefel ina pwal eú sókkun angangen emirit seni Jiowa. A túmúnú ewe mwichefel seni etipetipaen ewe chón tipis, me a tongeni álisi ewe chón tipis an epwe aiersefál. (1 Kor. 5:6, 7, 11) Robert a katowu seni ewe mwichefel ren arapakkan 16 ier. Lón ekkena atun seman kewe me inan me pwiin ra álleasochisi án Paipel kapasen éúréúr ren ar rese chiechi ngeni, pwal mwo nge kapong ngeni. Fitu ier ra ló Robert a fen katolong sefál lón ewe mwichefel me a feffeitá lón ewe enlet. A áweweei pwe eú popun an a liwiniti ewe enlet mwirin fite fite ier pokiten an we famili ese mochen chiechi ngeni. A apasa pwe ika an we famili a mwaren chék awora ekis fansoun ngeni are eisini ika ifa usun, iwe, esap ina úkúkún watteen an pwositiir. Ei mettóch a álisi an epwe mochen liwiniti Jiowa me Néún kewe aramas.

18. Epwe ifa féfférúch lupwen Kot a anapanapakich?

¹⁸ Neman ese pwal lamot ngenikich ena esin angangen emirit. Nge a lamot sipwe ekieki met sipwe féri lupwen Kot a anapanapakich me emiritikich. Iwe met sipwe féri? Sipwe usun Tafit le etiwa ewe kapwúng seni Jiowa? Are sipwe usun Saul ewe ese mochen etiwa? Jiowa ewe Chón Ffér Sepi mi Lapalap, i Semach we. Sisap ménúkaaló pwe “ewe Samol mi Lapalap a emiriti ätewe a echeni, usun eman sam a emiriti nöün we a pwapwaiti.” Ina minne, “kosap oput än ewe Samol mi Lapalap emirit.”​—SalF. 3:11, 12.