Watchtower BIBILIOTEKA ONLINE
Watchtower
BIBILIOTEKA ONLINE
Etxuwabo
  • BIBILIA
  • MANIVURU
  • MATUGUMANO
  • nwt Ruti 1:1-4:22
  • Ruti

Epaddi eji kunfwanyeya mavidiyu

Onilevelele, kiwodheyile otomola vidiyuya

  • Ruti
  • Bibilia wa Elabo Eswa
Bibilia wa Elabo Eswa
Ruti

RUTI

1 Nsaka nalamulela anamattonga mu Izrayel, mwilabonimwa mwahikala dala vina mulobwana dhahi obudduwa o Belemi, elabo y’o Judá odhowa okala ninga mwanawedda elabo y’o Mowab. Odhowa na mwadhiye vamodha na anaye eli. 2 Mulobwanayá oddo wali Elimelek,* mwadhiye wali Nowemi,* anawa eli akuweliwa Malon* na Kilion.* Awene àli o Belemi w’o Judá a nihimo na Efraim. Mufiyedhani elabo y’o Mowab àkala mwenemo.

3 Na ovira wa mudhidhi, Elimelek mamuni wa Nowemi ohikwa, ohala iyene na anaye eli. 4 Vasogorhova anayeya ahatela ayana a akadda Mowab: Mmodha wakuliwa Orpa, mwina wakuweliwa Ruti. Awene ahikala mwenemo ottamagela vyaka kumi. 5 Vasogorhova ahikwa anaye oheli, Malon na Kilion, Nowemi ohala se anaye vina se mamune. 6 Venevo, iyene na awenyaye, ahibudduwa elabo y’o Mowab, vowi bali o Mowab wahiwa wi Yehova wahiyelela okamihedha nlogo naye àvahaga dhoja.

7 Iyene ohimwala elabo yakaliye na awenyaye oheli. Awene bali mudila eyelelaga elabo y’o Judá, 8 Nowemi ohiloga dhahi na awenyaye: “Keyelani, muttu-muttu adhowe vatakulu va mamayaye. Yehova aulagiheni okwela woweddeyana, dhahene ninga mwakoselinyu amamunenyu akwile vina miyo. 9 Yehova auwodhiheni wi muttu-muttu afwanye nibarelo* vatakulu vaye na mamune.” Nomala ohabejar, awene aroma wunla na lizu nowiweya. 10 Awene anloga: “Nne, iyo ninele odhowa na nyuwo nakale vamodha na nlogo nenyu.” 11 Mbwenyi, Nowemi ohiloga: “Keyelani, anaga. Munfunela eni odhowa na miyo? Enowodheya miyo wabala aima, agadhile okala amamunenyu? 12 Keyelani, anaga. Keyelani, miyo ddihuluvala vaddiddi wi dditeliwe. Masiki kokana njedhelo noteliwa mattiyabano vina ddaabala aima, 13 nyuwo mugahajedhela awene mpaka wunuwa? Mugahikala s’oteliwa mwajedhelaga? Nne, anaga. Ddinokubanya vaddiddi mwa ouwonani dhawene, sabwani Yehova oddisadduwela.”*

14 Awene ahunla wili na lizu nowiweya, nomala Orpa ohinbejar nyezele vina ohidhowa. Vano Ruti, ohididela ohala na nyezelaye. 15 Dhahene Nowemi ohiloga: “Koona! Mbalawo Orpa ohiyelela nlogo naye vina amulugu aye. Keyela vamodha na iyene.”

16 Venevo Ruti ohiloga: “Kamuddididele ounyanyalani vina ottiya ouvelelani vowi ondowa nyuwo, miyo ddinele odhowawo, vanagone nyuwo, panagonemi. Nlogo nenyu, ninele okala nlogo naga vina Mulugu wenyu, onele okala Mulugu waga. 17 Onakwe nyuwo, miyo ddinakwe wenewo vina ddinele winteriwawo. Yehova additabutxe vina addonihe goyi yottabwa ddigamwalana na nyuwo, ehili mwaha wa okwa.”

18 Nowemi voniliye wi Ruti kanatxelele onvelela, iyene ohittiya omudidela. 19 Oheli adhowanavi oleddo wawa, mpaka ofiya o Belemi. Mufiyedhani o Belemi, attu a musidadimwa antikina sabwa yawa, ayana a musidadimwa anvuza: “Oddu kahiyo Nowemi?” 20 Iyene ohiloga dhahi na ayanaya: “Kamuddikuwele Nowemi.* Muddikuwele Mara,* vowi Namawodha-wodha owawiha egumi yaga. 21 Miyo ddahikana dhotedhene ddidhowaga, ovano Yehova oddittiya wiyela madavi. Munddikuwelela eni Nowemi, oku Yehova baddisadduwelile vina Namawodha-wodha badditoteli masoso?”

22 Nowemi wiyelile dhahene elabo y’o Mowab na muwenyaye Ruti, mukadda Mowab. Awene afiyile o Belemi omaromo wa nsaka na osinagiwa sevada.*

2 Nowemi wahikana mmudhaye worela vaddiddi, wali munammudhi wa mamune. Nzina naye nali Bowaz vina wali munammudhi wa ntakulu na Elimelek.

2 Ruti mukadda Mowab ohiloga dhahi na Nowemi: “Ddinoukumbirhani, kaddittiyeni ddidhowe mmunddani mwa muttu-muttuvi onddeddela ttagaraga wi ddaddoddele dhoja dhinttiya anamasinanga.” Nowemi omwakula dhahi: “Kadhowa, mwanaga.” 3 Venevo, iyene ovenya odhowa mmunddani vina ohiroma oddoddela esile dhamottiha anamasinanga. Moliganyedha-mwene, mundda wadhowiliye wali wa Bowaz, odduwene wali munammudhi wa Elimelek. 4 Mudhidhene obule, Bowaz ofiya adhagana o Belemi vina ohiloga dhahi na anamasinanga: “Yehova akale na nyuwo.” Awene amwakula: “Yehova aururiheni.”

5 Venevo Bowaz, ohinvuza musogorheli wa anamasinanga: “Anamudhi a namwali oddu bani?” 6 Musogorheliya omwakula: “Namwali oddu, mukadda Mowab odhile na Nowemi mwilaboni y’o Mowab. 7 Iyene ohiloga: ‘Ddinouttiddani myeddo, enowodheya oddirumeliha wurula na oddoddela esile dhigwaddiwe vina dhittiyile anamasinanga?’ Ottiya ejo, oromana membesi mfiyeliye wali wowimelene, ogilatile ovanene vamuruntini wila avume vang’onovi.”

8 Nomala, Bowaz omwaddela Ruti: “Kavuruwana, mwanaga. Kudhowe oddoddela mmunddani mwa muttu mwina vina kudhowe mburo mwina, okale vakuvi na adhari aga a ayana. 9 Ofwaseyele wona mundda ondhowani osinanga vina odhowe na awene. Ddihawaddela adhari aga wila anaunyonye.* Ogapiwa nttona odhowe apale vali mikatte vina omwe manje anaruge adhari aga.”

10 Venevo, iyene ohikokora vamentoni vaye, ohinvuza: “Ddiwodhile dhavi oukoddelelani murima vina munddizuzumelela nni oku miyo baddili mwanawedda?” 11 Bowaz omwakula: “Ddihaddeliwa dhotedhene dhimukoseliwe nyezelo mukweli mamuno; omuttiya papayawo, mamayawo vina elabo ya amudhawo ohidha okala na nlogo nahaziwa weyo. 12 Yehova auttuve sabwa ya dhaderetu dhotedhene dhinkosiwe vina wakele nlivo nowakwana nindela wa Yehova, Mulugu wa Izrayel, odduwene odhile weyo otamela nibarelo mutxiddo mwa makapwa aye.” 13 Venevo, iyene omwakula: “Ddifwanye gari vamentoni venyu, nabuyaga vowi muddipangarhaza vina muhiloga na ekalelo eddifwasihile* miyo mudhari wenyu, masiki miyo ddihikalaga mudhari wenyu.”

14 Mudhidhi woja, Bowaz omukuwela: “Kadhawuno oje pawu vina onyettiye pawuya nvinagirini.” Venevo iyene ogilati vamodha na anamasinanga vina ohinvaha sevada owariga. Iyene oja, dhimwakwanela vina dhihalavo. 15 Nvenyeliye wi addoddele, Bowaz ohawaddela dhahi adhari aye: “Mmuttiye addoddelege mpule munttiyiwa vittarha, munamunyonye. 16 Ottiya ejo, esile dhinsinanginyu dhina mmottihege wila iyene addoddelege vina kammukoddihe.”

17 Dhahene, iyene odhowavi addoddelaga mmuddani mpule ofiyedha vati oriba. Mbubuddeliye esile dhaddoddeliye dhihakwana muttengo wa efa* modha ya sevada. 18 Mmaleliye, omuttukula sevada wamuddoddeliye odhowa musidadi vina nyezele ohona esile dhaddoddeliye. Mmaleliye oja vina akwanana, Ruti ottukula esile dhahalilevo odhowa onvaha nyezele.

19 Nyezelaye ohinvuza: “Ddabuno oddoddelile wuvi? Olabile wuvi? Arurihiwe muttu oddo outanalile.” Mwaha wa muttu omwakelile mmunddani mwaye, iyene ohimwaddela dhahi nyezele: “Muttu oddakelile mmunddani mwaye ddi Bowaz.” 20 Nowemi omwaddela muwenyaye: “Yehova, amururihe mulobwana oddo vowi kattiyile walagiha okwela woweddeyana abale aliwo vina akwile.” Nowemi ohenjedhedha: “Mulobwana oddo ddi mmudhehu. Iyene ddi mmodhayá wa moboleli wehu.” 21 Ruti mukadda Mowab omwaddelavi: “Iyene oddaddela vina: ‘Okale vakuvi na adhari aga mpaka awene opuliha mabasa otene a osinanga.’” 22 N’eji, Nowemi omwaddela muwenyaye Ruti: “Mwanaga, jaderetu wafwaragavi adhari aye a ayana, ottiya onyonyiwaga mminddani mwa attu ena.”

23 Dhawene, iyene odhowa alabagavi na adhari a ayana a Bowaz vina odhowa addoddagavi mpaka omala wa mabasa otene omusinaga sevada na tirigu. Iyene wankalavi na nyezele.

3 Nyezelaye Nowemi, ohiloga: “Mwanaga, ddinofwanyelela outamelela murala* wila okale pama. 2 Bowaz ddi mmudhehu, weyo olabile na adhari aye a ayana. Mattiyabano, iyene onele odhowa mburo wottukuwa wi anvuvihe sevada.* 3 Ovano kaaba, ovisigihe makura onukela, wabale guwo dhawo dhattima vina odhowe mburo vanfuna ovuvihiwa sevada. Kuttiye iyene ouwona mpaka omala oja vina omwa. 4 Agadhowaga ogona, ofwaseyele wang’ana vandowiye oginanti, odhowe, okunule mukumi waye omyeddo, oginanti. Iyene onele ouwaddela enfwanyeliwe okosa.”

5 Ruti ohakula: “Ddinele ovirihamo dhotedhene dhilogilenyu.” 6 Venevo, iyene ohidhowa mburo wavuvihiwa sevada vina ohikosa dhotedhene dhamwaddelile nyezele. 7 Oku Bowaz wela oja vina wela omwa, murimaye wali wohagalalene. Vasogorhova, iyene ohidhowa ogona vakuvi na mburo vapingeliwe sevada. Venevo, Ruti omususela vang’ono-vang’ono ovenyiha mukumi omyeddoni vina ohiginanti. 8 Vari va mattiyu Bowaz oroma ogurumela, muvenyeliye omoona muyana waginantile omyeddo waye. 9 Bowaz ohinvuza: “Weyo oli ani?” Ruti ohakula: “Ddi miyo Ruti, mudhari wenyu. Kadditapuleleni mukumi, miyo mudhari wenyu vowi nyuwo muli moboleli.” 10 Venevo omwaddela: “Yehova aururihe, mwanaga. Weyo ohilagiha venjene okwela woweddeyana dila eji opitta vamaromo, vowi kuwafarile azombwe peno areli, peno ayelegi. 11 Ovano mwanaga, kuwove ddinele wukosela dhetene dhinalogiwe vowi attu otene a musidadi anoziwa wi muli muyana wapama vaddiddi. 12 Vano, masiki miyo ddikalaga moboleli, ohikalawo munammudhi mwinagu onfwanyela okala moboleli oddipitta miyo. 13 Kakala veneva mattiyu abano. Mangwana iyene agauwobolela, ehikala! Auwobolele. Mbwenyi ddinoddubela, dhahene ninga munkalelawo Yehova, iyene agahifune ouwobolela, miyo-ene ddinele ouwobolela. Kaginanti veneva mpaka vati-oya.”

14 Nowidhawo iyene oginanti omyeddo waye mpaka vati-voya, vina ohivenya vahinayetxa wi anadhe ozinddiyeliwa. Dhahene, Bowaz ohimwaddela: “Ahikalewo muttu onaziwe wi veneva vahidha muyana.” 15 Ohimwaddela vina: “Kadhana mukumi wabaliliwe vina kattanika.” Bowaz opimelavo mpimo mitanu na modha dha sevada, ohinvaha wi attukule, venevo iyene ovolowa musidadi.

16 Mwiyeleliye, nyezelaye ohinvuza: “Dhuweddeli dhavi mwanaga?” Ruti, omwaddelelamo dhetedhene dhamukoselile Bowaz. 17 Iyene ohenjedhedha: “Bowaz oddivaha mpimo esi mitanu na modha dha sevada vina ohiddaddela: ‘Kudhowe wa nyezelo madavi.’” 18 Nowidhawo, Nowemi ohimwaddela: “Ovano mwanaga, kajeedha mpaka oziwa vanagomele makaniya aba, vowi mulobwana oddo kanavume ahinatti opuliha makaniya ddabuno.”

4 Bowaz ovenya odhowa vamavolowelo vamusuwo munddimuwa wa sidadi vina ogilati venevo. Moboleli wamulogile Bowaz aviraga, Bowaz ohiloga: “Ngana, kadhawuno ogilati apa.” Iyene odhowa ogilati. 2 Venevo, Bowaz ohakuwela anddimuwa kumi a musidadimwa vina ohiloga: “Kagilatini apa.” Awene agilati.

3 Bowaz omwaddela moboleliya: “Nowemi odhile elabo y’o Mowab, onfuna agulihe nddebe nali na mbalihu Elimelek. 4 Ddihona wi ddanfwanyela ouziwiha makani aba vina ouwaddela: “Kagula vamentoni va attu aba ankala mwenemwa vina vamentoni va anddimuwa a nlogo naga. Ogafuna wobolela, kobolela. Mbwenyi akala kunfuna wobolela, oddaddele wila miyo ddiziwe, vowi ddi weyo onfwanyelela wobolela voroma, miyo ddindha mundduni mwawo.” Iyene omwakula: “Miyo ddinele wobolela.” 5 Venevo Bowaz omwaddela: “Labo ninaguliwe nddebe na Nowemi, ogule vina na Ruti mukadda Mowab, mwadhi marafula, wila ovenyihedhe nzina naye vina dhohalana dhaye dhinatolowe.” 6 N’eji moboleliya ohiloga: “Kaddinobolele wila ddinatolotxe dhohalana dhaga. Ddinouttiya wobolela vamburoni vaga, sabwani miyo kaddinawodhe wobolela”

7 Masaka a mundduni mu Izrayel mwahikala elemelelo yoniha ofwanyelela wa wobolela vina ovahedhelana. Wila onihe ofwanyelelawa yakosiwa dhahi: Muttuya wanrula sandáliya yaye, banvahedha mukwaye, mu Izrayel nipaganona nakosiwa dhahene. 8 Vamwaddeliye Bowaz: “Kagula,” moboleliya orula sandáliya yaye. 9 Vasogorhova, Bowaz ohiloga vamentoni va anddimuwa vina vamentoni va nlogo notene: “Ddabuno nyuwo motene muli anamoona wi ddinogula na Nowemi, dhotedhene dhali dha Elimelek vina dhotedhene dhali dha Kilion na Malon. 10 Dhahene, ddinomuttukula Ruti mukadda Mowab wali mwadhi wa marafula Malon ninga mwadhaga, wila ddivenyihedhe nzina na marafula vina dhohalana dhaye wila nzina naye ninarimele vari va abalaye vina vamavolowelo va sidadi. Ddabuno nyuwo muli anamoona.”

11 N’eji, attu otene àli vamavolowelo va sidadi vina anddimuwa a nlogo, ahiloga: “Nili anamoona! Yehova amururihe muyana onfuniwe omutela akale ninga Rakeli na Lia, abuwene emetxile nlogo na Izrayel, ofume o Efrata vina okose nzina napama o Belemi. 12 Aima anauvahe Yehova modhela namwali oddo akale ninga murala wa Perez, obaliwe na Tamar vamodha na mamunaye Judá.”

13 Dhahene, Bowaz omuttukula Ruti omutela. Iyene ogonana vina Yehova ohimuwodhiha okana yari vina ohimbala mwana. 14 N’eji, ayana ahiloga dhahi na Nowemi: “Attittimihiwe Yehova, ouvahileni moboleli siku ntti na ddabuno, nzina naye nivuwihiwe mu Izrayel! 15 Mwana oddo* ottabiha murima wenyu vina onele wukoyani, vowi mwana wa muwenya wenyu onukwelani vina ttima yaye enopitta ya aima atanu na eli.” 16 Nowemi omuttukula mwanaya, omuttiddela mmadani vina oroma omulela.* 17 Venevo anamwanddamani ahinvaha nzina. Awene ahiloga: “Nowemi ohibaleliwa mwana” vina amukuwela Obed. Iyene ddi babi wa Jesé, babi wa Davidi.

18 Ntti tti ziza na Perez: Perez ohimbala Ezrom; 19 Ezrom ohimbala Ram; Ram ohimbala Aminadabi; 20 Aminadabi ohimbala Nazom; Nazom ohimbala Salmoni; 21 Salmoni ohimbala Bowaz; Bowaz ohimbala Obed; 22 Obed ohimbala Jesé vina Jesé ohimbala Davidi.

Nintapulela, “Mulugu waga mwene.”

Nintapulela, “oziveliwa waga; ottapirha waga.”

Txino ninda mwa nzu na ebrayiko nintapulela, “wobana; obulela.”

Nintapulela, “ole onvonya; ole onfiya omagomo.”

Na ebrayiko, “mburo wofwasa.”

Na ebrayiko, “nlada na Yehova nihiddisadduwela.”

Nintapulela, “oziveliwa waga; ottapirha waga.”

Nintapulela, “owawa.”

Onladdana na tirigu.

Obe, “anaulige.”

Na ebrayiko, “mulogela murima wa.”

Malituru owakwana 22. Kang’ana Apendisi B14.

Na ebrayiko, “mburo wovuma.”

Wali mburo wavirela pevo wabubuddiwa vina wavuvihiwa sevada na dhoja dhina.

Kuloga, mudhuli wa Nowemi.

Obe, “ohikala makayaya wa mwanaya.”

    Manivuru a Etxuwabo (1987-2025)
    Obudduwa
    Ovolowa
    • Etxuwabo
    • Ovahedha
    • Dhosakula
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Nlamulo na Olabihedhana
    • Mukalelo wa Ovolowana
    • Definições de Segurança
    • JW.ORG
    • Ovolowa
    Ovahedha