Watchtower BIBILIOTEKA ONLINE
Watchtower
BIBILIOTEKA ONLINE
Etxuwabo
  • BIBILIA
  • MANIVURU
  • MATUGUMANO
  • bhs epaddi 13 pp. 135-144
  • Nirihe Egumi Evahiwehu

Epaddi eji kunfwanyeya mavidiyu

Onilevelele, kiwodheyile otomola vidiyuya

  • Nirihe Egumi Evahiwehu
  • Txini Ennisunziha Bibilia?
  • Kengesa mu Ensunziha Bibilia
  • Mwana Musorho
  • Makani Oladdana
  • MUKALELO ONOONA MULUGU EGUMI
  • KAVAHA TTIMA EGUMI
  • MUKALELO MMODHA BAHI WOLABIHEDHA NIKAMI WARUMELA YEHOVA
  • Weyo Onottittimiha Egumi?
    Neddegena Okwela wa Mulugu
  • Weyo Onoriha Egumi Ninga Munkosela Mulugu?
    “Kalanivi mu Okwelani mwa Mulugu”
Txini Ennisunziha Bibilia?
bhs epaddi 13 pp. 135-144

KAPITULU KUMI NA TTARU

Nirihe Egumi Evahiwehu

1. Bani onivahile egumi?

YEHOVA “Ddi Mulugu onkalawovi.” (Jeremiya 10:10) Iyene ddi Muttanddi wehu vina ddinivahile egumi. Bibilia onloga dhahi: “Mupaddutxa dhetedhene, dhotene dhinokalawo n’ofuna wenyu.” (Ovuhulela 4:11) Yehova onfuna wi nikaane egumi. Egumi mvaho wa ttima vaddiddi onivahile Mulugu.—Kengesa Masalmo 36:9.

2. Nineddihe dhavi egumi yehu?

2 Yehova ohinivaha oja na manje, wi nikalegewovi. (Merelo 17:28) Ottiya ejo, onfuna vina wi nijevo egumi. (Merelo 14:15-17) Wi egumi yehu yedde deretu, ninofanyela wiwelela malamulo a Mulugu.—Izaiya 48:17, 18.

MUKALELO ONOONA MULUGU EGUMI

3. Kayini vampiliye Abel Yehova wamukosile eni?

3 Bibilia ononisunziha wila egumi yehu na ya attu eena, ja ttima vamentoni va Yehova. Moladdaniha, Kayini—mwana wa Adamu na Eva—vasiridhiwiye na mbale Abel, Yehova wahimpaga Kayini wi ang’anele owali waye. Kayini kafunile ovuruwana, owali waye wahittabwavi ofiyedha ‘omusadduwela mbale mpaka ompa.’ (Wita 4:3-8) Yehova wahimusaddeya Kayini sabwa y’ompa mbale Abel. (Wita 4:9-11) Owali na owogo sawopiha sabwani dhinotota otimbwini obe opanga. Muttu onkosa esene, kanvahiwa egumi ya mukalakala. (Kengesa 1 Joau 3:15.) Wi nimuhagalalihe Yehova, ninofanyela wakwela attu otene.—1 Joau 3:11, 12.

4. Nlamulo navahile Mulugu aIzrayel ninisunziha eni mowiwanana na mvaho wa egumi?

4 Vyaka matxikwi menjene mundduni, Yehova wahavaha aIzrayel Malamulo Kumi atonyihedha wila egumi ja ttima. Mwa aba nimodhana ttintti: “Kumpe muthu.” (Olibiha 5:17) Noona, akala muttu wela ompa mukwaye na pudha, iyene vina wampiwa.

5. Mulugu onoonamo dhavi muttu agarayila yari?

5 Mulugu onoonamo dhavi muttu agarayila yari? Egumi ya mwana ohinatti obaliwa ja ttima vamentoni va Yehova. Nlamulo navahile Yehova aIzrayel, naloga wi akala muttu ononvoreya muyana onna yari nanda mwanayeya akwa, muttuya wanfanyela opiwa. (Kengesa Obudduwa 21:22, 23; Masalmo 127:3) Eji enonisunziha wila orayila yari kwabure.—Koona Yowenjedha 28.

6, 7. Ninamulagihe dhavi Yehova wi ninowoona egumi okala ya ttima ?

6 Ninalagihe dhavi vamentoni va Yehova wila ninowika ttima egumi yehu na ya attu eena? Mwa ohika vangovini egumi yehu na ya attu eena. Dhahene, kanije fola nne suruma obe mirobwe dhabure dhinnonga egumi.

7 Vowi Mulugu ohinivaha maningo na egumiya, ninofanyela weeddinha ninga munfunela iyene. Mwa dhahene ninofanyela wang’anela maningo ehu. Nigahang’ele, ninokala onyakuwa vamentoni va Yehova. (Roma 6:19; 12:1; 2 Korinto 7:1) Kaninawodhe omwebedha Yehova akala kaninriha egumi. N’eji, akala ninorutxiwa onyanyala merelo abure, nikuluvele wila Yehova onele onikamihedha nigakosa guru ya oriha egumi.

8. Ninakose eni wi nineke vangovini egumehu na ya attu eena?

8 Nihimala osunza wila egumi mvaho wa ttima. Yehova onokuluvela wila ninele wang’anela egumi yehu vina ya attu eena. Noona, nikale txenjewa nigeddihaga mukukutta obe sikaleta. Vina nirabele mavego antota ngovi. (Masalmo 11:5) Nikose guru wi numba yehu ekale yowang’aneleya. Sabwani Yehova wahapanga aIzrayel dhahi: “Mugamaga numba eswa yamudhulu, vadhuluvá mmagevo nsitho nosamelaga, vanadhe vagwe muthu, akwe, mutote muladdu.”—Olibiha 22:8.

9. Needdihe dhavi dhinama?

9 Yehova vina onotanala mukalelo oneddihehu dhinama. Iyene onorumeela wi nipege dhinama wila nije obe esasanyiwena yabalo, vina iyene onorumeela wila nipege dhinama wi nibarele egumi. (Wita 3:21; 9:3; Obudduwa 21:28) Mbwenye kaninfanyela opela yovi, otabutxa obe opela ovega.—Gano 12:10.

EGUMI JA TTIMA

  • Jabure orahila yari

  • Kanimwidde muttu mukwehu

  • Kanije fola, suruma obe mirobwe dhina

1.Nyenye ohinatti obaliwa; 2. Amarho eeli ana ekalelo yottiyana; 3. Muttu bagapondda kasha ya fola

KAVAHA TTIMA EGUMI

10. Ninziwa dhavi wi egumi eli munikamini?

10 Vowi egumi eli munikamini, Yehova onoriha vina onovaha ttima. Kayini vampileye mbale Abel, Yehova wahimwaddela dhahi: “Nikami na mbalawo ninokuwa mwilaboni mpaka oddifiyedha miyo.” (Wita 4:10) Nikami na Abel natapulela egumi yaye, nanda Yehova wahimusaddeya Kayini sabwa ya ompa Abel. Muvirele Mpulo wa masaka a Nowé, Yehova wahoniha dila ya nawili wila nikami nintapulela egumi. Yehova wahirumela wi Nowé na murala waye ajege nama. Iyene wahiloga dhahi: “Dhetene dhiliwo, dhinedda, ddinowuvahani dhikale oja wenyu. Ddinouvahani dhetene eso, ninga mwauvahedheni miyo mukwani.” Mbwenye, yahikalawo elobo yalogile Yehova wi awene ahije, walogile dhahi: “Ehinajege nyuwo ji nama—eli na nikamenamo—vowi nikame ttinkaliha.”—Wita 1:29; 9:3, 4.

11. Nlamulo gani navahile Mulugu ana Izrayel naloga dha nikami?

11 Movirele vyaka 800 Yehova bamalile ompanga Nowé wi ahije nikami, wahapanga dila yanawili attu a nlogo naye dhahi: “MwIzrayel ddi mwIzrayel, peno mmalabo onkala na nyuwo, agatota enama ya mwini, peno balame enjiwa, asije; nikamená avuhele na mathaka.” Wahenjedha: “Kamuje nikame na enama jinama.” (Onamakutha 17:13, 14) Yehova wanfunavi wi nlogo naye nittittimihege nikami. Awene anfanyela oja nama, s’enikami. Agafunaga opa enama wi aje, anfanyela osija vina nikamina avuhele na mattaka.

12. Akristu anoona dhavi nikami?

12 Vyaka dhing’onovi mukweli Yezu, arumiwi na anddimuwa a mulogo wa Okristu w’oJeruzalemi ahitugumana wi alaganele epaddi ya Nlamulo navahiwe aIzrayel nalabihedheyavi mwigumini ya Okristu. (Kengesa Merelo 15:28, 29; 21:25.) Yehova wahakamihedha ononelamo wila awene anfanyela oriha nikami sabwani tta ttima. Akristu oroma kaaja nne kaamwa nikami obe vina kaaja nama yohisijiwa. Ejo vina yantaginyiheya na orabela wawebedha amilugu osemiwa vina meddelo a ogonihana wonyakuwa. Kito ovanene? Oromana mudhidhine obule mpaka ddabuno, Akristu ebaribari anokoodda oja obe omwa nikami. Yehova onofunavi wi nittittimihegevi nikami.

13. Akristu ankoddelani wikiwa nikami?

13 Eji entapulela wila Akristu anofanyela okodda wikiwa nikami? Ndde. Yehova ohinaddela wi nihije vina nihimwe nikami. Dotoro agawupanga wi otadhe yomwa yolezeliha, weyo onomwa modhela ovilata buwika mmisipeni? Mwebaribari nne! Na mukalelo wakakene, nlamulo ninkoddiha oja nikami obe omwa, nintapulela wila kanirumeele wikiwa nikami mmaningoni mwehu.—Koona Yowenjedha 29.

14, 15. Ekalelini yaderetu Mukristu omwiwelela Yehova mwa oriha egumi?

14 Kito akala dotoro ononaddela wila nigakoodda wikiwa nikami ninokwa? Mukristu ddi mukristu onofanyela osakula akala onele omwiwelela Mulugu mwaha wa nikami. Akristu anoriha vaddiddi egumi vowi mvaho wa Mulugu. Mwadhahene, ninele otamela marhe meena a osasanyiwa wi nikalewo; Mbwenye kaninrumeela wikiwa nikami.

15 Ninokosa dhotedhene wi nikaane egumi, mbwenye vina, ninokoodda wikiwa nikami, sabwani egumi jamakamaka vamentoni va Mulugu. Jaderetu omwiwelela Yehova ottiya onvanya wi nivune egumi yehu. Noona Yezu aloga dhahi: ‘Ole onveda ovuna egumaye onoyeleela, mbwenye ole on’yelela sabwa yaga onele okaana egumi yamukalakala.’ (Mateu 16:25) Ninofuna omwiwelela Yehova sabwani ninomukwela. Iyene onoziwa eli yaderetu wa iyo, vina ninowoona egumi okala ya ttima ninga munoonela Yehova.—Ahebreu 11:6.

16. Emeleli a Mulugu animwiwelelela nni?

16 Emeleli ororomeleya a Mulugu ahigana wiwelela nlamulo naye na nikami. Awene txipu kanja, kamwa vina kanrumeela wikiwa nikami.a Ottiya ejo, awene anorumela marhe meena a osasanyiwa wi avune egumi yawa. Vina anoziwa wila Muttanddi wa egumi na nikami onononelamo enafanyela. Weyo kunrumeela wila Mulugu onoziwa enufanyela?

MUKALELO MMODHA BAHI WOLABIHEDHA NIKAMI WARUMELA YEHOVA

17. Mukalelo gani mmodha bahi warumeliha Yehova aIzrayel olabihedha nikami?

17 Nlamulu navahiwe Mize na Mulugu, Yehova wahawaddela aIzrayel dhahi: “Nipara na egumi ya enama jinama thi nikame, miyo ddiurumelihani okuthulela nikamená v’ebuwani, wi niheleliwege oleveleliwana dhoddawa dhenyu.” (Onamakutha 17:11) Aizrayel agaddawa, annimukumbirha Yehova nlevelelo mwa omukosa namakutta wi ahelele mukutto wa nikami na enama v’ebuwani ya mumparhani. Obu wali mukalelo mmodha bahi warumeliha Yehova aIzrayel olabihedha nikami.

18. Mukutto wa Yezu onikamihedhile okaana nni?

18 Yezu vadhileye velaboni ya vati, wahitxinja nlamulo na operheka mukutto wa dhinama mwa ovaha egumaye obe nikaminaye wi nileveleliwe dhottega dhehu. (Mateu 20:28; Ahebreu 10:1) Yehova wahoona ttima yana egumi ya Yezu, noona ohinvenyiha bamwiyihedha wirimu, n’eji, Mulugu ohavaha attu gari ya okalawo na mukalakala velaboni ya vati.—Joau 3:16; Ahebreu 9:11, 12; 1 Pedro 1:18, 19.

Muyana wa Mukristu bagamwaddela dotoro odheela mBibiliani moonelo waye na nikami

Nirihe dhavi egumi na nikami?

19. Ninakose nni wi ‘nihikaane muladdu wa nikami na attu’?

19 Iyo ninofanyela omutamalela Yehova sabwa ya onivaha mvaho obu wokwela, egumi! Vina nawaddele attu eena yawila, akala anofuna okalawo na mukalakala jamakamaka omuroromela Yezu. Akala ninowakwela attu, ninela okosa guru wi nasunzihe ofanya egumi. (Ezekiyel 3:17-21) Nigakosa dhawene, ninokala ninga murumiwi Paulo walogile dhahi: ‘kaddina muladdo wa nikami vowi kadditxelele owaddelani ofuna wa Mulugu.’ (Merelo 20:26, 27) Ninele olagiha wi ninowika ttima egumi na nikami, akala ninowawaddela attu ena sabwa ya Mulugu vina mukalelo onvahiye ttima egumi.

a Wi osunze miselu dhina sabwa ya osasanyiwa sowekiwa nikami, koona makuku 77-79 dha nivuru “Kalanivi mu Okwelani Mwa Mulugu” Nilebiwe na Anamoona a Yehova.

NSUNZO

EBARIBARI 1: NIRIHE EGUMI EVAHIWEHU

“Mwa nyuwo puli fukuwa enkaliha egumi.”—Masalmo 36:10, Malebo Okoddela

Nirihe dhavi egumi?

  • Merelo 17:28; Ovuhulela 4:11

    Velani egumi mvaho ondela wa Yehova, ninofanyela oriha.

  • Obudduwa 21:22, 23; Olibiha 5:17

    Jabure ompa muttu obe orayila yari.

  • 1 Joau 3:11, 12, 15

    Widdana kwabure.

  • 2 Korinto 7:1

    Nirabele dhokwaruliha dhetene ninga oja fola na oja mirobwe dhabure.

  • Masalmo 11:5

    Nidde otimbwini na mavego abure.

EBARIBARI 2: EGUMI NA NIKAMI

“Nipara n’egumi ya enama jinama, thi nikame nili mmaningoni mwaye, vowi enkalihawo enama jinema thi mikami naye.”—Onamakutha 17:14

Mulugu onoona dhavi egumi na nikami?

  • Wita 4:10; Olibiha 12:23

    Nikami nintapulela egumi.

  • Wita 9:3, 4

    Ninoja nama mbwenye kanije nikami.

  • Merelo 15:28, 29; 21:25

    Nlamulo na Mulugu na otadha nikami nintaganyiheya na okodda wekiwa nikamina osipitale.

  • Ahebreu 11:6

    Mandano ehu na Mulugu bamakamaka vaddiddi wa iyo.

EBARIBARI 3: MUKALELO WA OLABIHEDHA NIKAMI WARUMELA YEHOVA

“Nikami na Yezu . . . ninonikoddeliha nithimihaga dhothega dhetene.”—1 Joau 1:7

Mukutto wa Yezu owodhihile eni?

  • Onamakutha 17:11

    Aizrayel agaddawa, annimukumbirha Yehova nlevelelo mwa omukosa namakutta wi ahelele mukutto wa nikami na enama v’ebuwani ya mumparhani.

  • Mateu 20:28; Ahebreu 9:11-14

    Yezu mwadheliye velaboni ya vati, wahitxinja nlamulo na mikutto dha enama mwa ovaha egumi yaye, obe nikami wi nileveleliwena dhottega dhehu.

  • Joau 3:16

    Yehova wahoona ttima yana egumi ya Yezu, noona ohinvenyiha bamwiyihedha wirimu, n’eji, Mulugu ohavaha attu gari ya okalawo na mukalakala velaboni ya vati.

    Manivuru a Etxuwabo (1987-2025)
    Obudduwa
    Ovolowa
    • Etxuwabo
    • Ovahedha
    • Dhosakula
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Nlamulo na Olabihedhana
    • Mukalelo wa Ovolowana
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Ovolowa
    Ovahedha