UTULIKILO WA MIKANDA HA INTERNET wa Watchtower
Watchtower
UTULIKILO WA MIKANDA HA INTERNET
Chokwe
  • MBIMBILIYA
  • MIKANDA
  • KUKUNGULUKA
  • mwbr23 Setembro ma. 1-16
  • Malongeso a Mukanda Wakuzachisa ha Kukunguluka cha Mwono ni Mulimo Wetu

Kukushi nichimwe chinema.

Lisesa, kwasoloka kapalia ha kwazulula chinema.

  • Malongeso a Mukanda Wakuzachisa ha Kukunguluka cha Mwono ni Mulimo Wetu
  • Yilwekelo ya Malongeso a Mukanda Wakuzachisa ha Kukunguluka cha Mwono ni Mulimo Wetu—2023
  • Mitwe ya Yikuma
  • 4-10 SETEMBRO
  • 11-17 SETEMBRO
  • 18-24 SETEMBRO
  • 25 SETEMBRO–1 OUTUBRO
  • 2-8 OUTUBRO
  • 9-15 OUTUBRO
  • 16-22 OUTUBRO
  • 23-29 OUTUBRO
  • 30 OUTUBRO–5 NOVEMBRO
Yilwekelo ya Malongeso a Mukanda Wakuzachisa ha Kukunguluka cha Mwono ni Mulimo Wetu—2023
mwbr23 Setembro ma. 1-16

Malongeso a Mukanda Wakuzachisa ha Kukunguluka cha Mwono ni Mulimo Wetu

© 2023 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania

4-10 SETEMBRO

YIKUMA YILEMU YA MU LIJI LIA ZAMBI | ESTERE 1-2

“Likolweze Hanga Upwe Mukwa-Kuhomboka Ngwe Estere”

(Estere 2:7) Mordekai walelele Hadasa, (mwe Estere awo) mwana-pwo wa natu yenyi. Mwana-pwo keshi tato ni naye, chileza mupema chikolo; mba muze tato ni naye hafwa Mordekai wamutambwile akapwe mwanenyi.

(Estere 2:9, 15) Mwe mwana-pwo yamuwahila chikolo, yamulinga vumbi. Yamwaha ni kawashi yuma yenyi ya kulipemesa nayo hamuwika ni kulia chenyi, ni tuvumbi twenyi shimbiali waze chaatamba kumuvumbika a ku zuwo lia mwanangana; mba yamututulwila mu yipatulo yize yahiana kupema mu zuwo lia mapwo. 15 Muze tangwa lia Estere mwana Abihele natu ya Mordekai yoze atambwile kupwa mwanenyi hiliaheta lia kunjila kuli mwanangana, kechile nichimwe shina chize amuhele kuli Hegai kavumbi ka mwanangana, kafunga ka mapwo. Eswe amwene Estere amuzangile chikolo.

w17.01 25 ¶11

Muhasa Kununga ni Kuhomboka Chipwe uli mu Cheseko

11 Mutuhasa nawa kupwa mu cheseko chakuhona kulikehesa muze akwetu matuhalisa hanji matuchichimieka. Estere kamuhalishile ni kumuchichimieka chinji. Iye kapwile umwe wa kuli mapwo apema chinji mu Persia. Ha kupalika cha mwaka umuwika yamulela umbe ni kumululieka kanawa, hamwe ni ana-mapwo akwo anji waze eswe apwile hamuwika hanga mwanangana aamone. Hachino, mwanangana yasakula Estere hanga apwe mwazovu wenyi. Chipwe ngwe kamulelele umbe ni kumulingila yuma yeswayi, nihindu iye kakalumwine yitanga yenyi. Chikwo nawa, Estere kakapwile ni chipululu hanji kuzo. Iye kanungine ni kulikehesa, kusolola umbovu hamwe ni vumbi.—Estere 2:9, 12, 15, 17.

ia 130 ¶15

Iye kakwashile Atu ja Zambi

15 Muze mashimbu akumusolola kuli mwanangana ahetele, Estere katambwile utuswilo wa kusakula yuma yeswayo te anafupiwa, hanji awezele nawa ha uleza wenyi. Alioze Estere yalikehesa ni kwita wika yuma yize Hagai atongwele. (Estere 2:15) Iye kota kanyingikine ngwenyi, mwanangana keshi kumusakula wika mumu lia kupwa chileza. Kashika, kulikehesa che chitanga chize te chinafupiwa mu wanangana wacho. Shina yuma yize iye anyongene yalingiwile lume?

w17.01 25 ¶12

Muhasa Kununga ni Kuhomboka Chipwe uli mu Cheseko

12 Nyi tuli akwa-kulikehesa, mutuzala kanawa ni kusolola yitanga ya vumbi kuli akwetu ni kuli yetwene. Shimbu tulisambe hanji kufupa kusoloka kumeso ja atu, twatamba kupwa ni “spiritu ya kushimbika ni ya kuhola.” (Tanga 1 Petulu 3:3, 4; Jere. 9:23, 24) Mutapu uze twakunyonga hakutwala kuli yetwene muuhasa kusoloka ha chize twakuhanjika ni ku yitanga yetu. Chakutalilaho, mutuhasa kulingisa akwetu anyonge ngwo tukwete ulemu unji mumu lia yize twakulinga, yize tunanyingika, hanji atu waze tunanyingika. Chikwo nawa, kuhona kulikehesa muchihasa kutulingisa tunyonge ngwetu twakulinga yuma yilemu ku tachi ja yetwene, chipwe ngwe hanji akwetu no kakutukwasa. Alioze tunyongenu ha chilweza cha Yesu. Iye kakapwile ni kulinangamisa kumeso ja akwo mumu lia mana waze te akwete. Shimbu alinge chocho, iye kanji-kanji te kakutongola Liji lia Zambi. Iye te keshi kuzanga hanga akwo amuhalise. Alioze te kakuzanga hanga uhaliso weswe auhane kuli Yehova.—Yoa. 8:28.

Kuhengwola Yikuma Yilemu ya mu Mbimbiliya

(Estere 2:5) Kwapwile umwe Ka-Yunda mwimbo lia Shushane jina lienyi Mordekai mwana Njaire, mwana Shimei, mwana Kishi Ka-Mbenjamine,

w22.11 31 ¶3-6

Unachinyingika Nyi?

Akwa-kuhengwola kawanyine sona ja cuneiforme jize jinatongola umwe lunga te avuluka ngwo, Marduka (Mordekai mu Chokwe). Iye kapwile ni kukalakala ngwe kaselo, hanji mukwa-kwalula mu Shushane. Arthur Ungnad, umwe mukwa-kuhengwola sango ja ku shakulu wa ku chivumbuko kambile ngwenyi, “sona jacho ndo ha shimbu lize, japwile jizejene wika” te hi ja mu Mbimbiliya ko jize jahanjikile hali Mordekai.

Kukatuka haze Ungnad ahanjikile maliji wano, akwa-kuhengwola kalumbunwine tununu twa sona ja cuneiforme Persia. Ha sona jacho hali tumapaya twa Persepolis tuze awanyine mu zuwo lia kutulikila mbongo hakamwihi ni chikalakala cha mbonge. Mapaya wano kapwile a ha mashimbu akuyula cha Xerxes I. Sona jacho jili mu limi lia Elame nawa hali majina anji waze anatongola mu mukanda wa Estere.

Mapaya anji a Persepolis kakutongola jina lia Marduka, yoze wakalakalile ngwe mukwa-kusoneka wa mwanangana ku palasiu mu Shushane ha kuyula cha Xerxes I. Ha paya limwe, kanasonekaho Marduka ngwe mukwa-kulumbununa. Yino yinalite ni yize Mbimbiliya yakwamba hali Mordekai. Iye kapwile ni kukalakalila Mwanangana Ahashueru (Xerxes I) nawa kota te kakuhanjika malimi aali. Mordekai kapwile ni kutwama ku pito lia palasiu mu Shushane. (Este. 2:19, 21; 3:3) Kuliakapwile pito liamokomoko, liapwile lia zuwo linene kuze te akukalakala yilolo a mwanangana.

Twamona ngwetu kuli sango jalifwa hali Marduka yoze anatongola ha mapaya ni Mordekai yoze anatongola mu Mbimbiliya. Ayo kakalakalile ha shimbu limuwika, ku chihela chimuwika, kapwile ni yiteli yimuwika nawa mulimo umuwika. Yino yeswe yinasoloka ngwo, Marduka ni Mordekai kapwile mutu umuwika.

(Estere 1:13-22) Henaho mwanangana yamba kuli akwa mana waze anyingikine tungonde ni miaka (mumu chocho alingile mwananganana ni waze eswe anyingikine shimbi ni upatwilo; 14 kulihata nenyi kwapwile Karshena, ni Shetare, ni Adamata, ni Tashi, ni Mere, ni Marsena, ni Memukane alemu shimbiali a Persia ni Media waze amwene meso ja mwanangana mu yitwamo ya lutwe mu wanangana) 15 ngwenyi, Kuchi mutulinga ni mwazovu Vashti nikulita ni shimbi mumu katayile ku liji lia mwanangana Ahashueru ku kanwa lia tuvumbi? 16 Memukane yakumbulula kumeso ja mwanangana ni alemu ngwenyi, Kuchapwile ngwe mwazovu Vashti halinga chipi kuli mwanangana ukawenyi, alioze kuli alemu eswe nawa ni kuli atu eswe waze ali mu yifuchi yeswe ya mwanangana Ahashueru. 17 Mumu chuma chino mwazovu halinga muchisangiwa kuli mapwo eswe mba malunga eswe malela kumeso jo muze mevwa ngwo, Mwanangana Ahashueru watumine anehe mwazovu Vashti kumeso jenyi alioze katayile. 18 Ni musono nawa miazovu a Persia ni Media ha kwivwa chuma chino cha mwazovu, mamba chimuwika kuli alemu eswe ja mwanangana. Chocho mukukapwa sau ni ufwatulo. 19 Nyi chinawahila mwanangana ahane shimbi ya wanangana ayisoneke mu shimbi ja A-Persia ni ja A-Media kuyichi kwalumuka, ngwo, Vashti kechi kunjila nawa kumeso ja mwanangana Ahashueru. Mba mwanagana ahane ulamba wa Vashti kuli umwe wamuhiana kupema. 20 Chocho muze mambujola mu chifuchi chenyi chinene shimbi yino ya mwanangana, mapwo eswe malemesa malunga jo, ni anene ni akepe. 21 Chuma chino, chapemenene mwanangana ni alemu jenyi mba mwanangana yalinga nikulita ni liji lia Memukane. 22 Yatuma mikanda mu yifuchi yeswe ya mwanangana nikulita ni kusoneka chako; ku vungu lieswe mu limi lialio ngwo, Lunga mweswe akayule mu zuwo lienyi mwene, akambujole shimbi yino mu limi lia vungu lieswe.

11-17 SETEMBRO

YIKUMA YILEMU YA MU LIJI LIA ZAMBI | ESTERE 3-5

“Kwasa Akwenu Hanga Alihane Chinji mu Mulimo wa Zambi”

(Estere 3:2-4) Tuvumbi eswe a mwanangana, waze apwile mu chikolo cha mwanangana, ahetamine nikuwayila Hamane: mumu mwanangana hamusela shimbi chocho. Alioze Mordekai kahetamineko, chipwe kumuwayila. 3 Henaho tuvumbi twa mwanangana, waze apwile mu chikolo chenyi, yamba kuli Mordekai ngwo, Kuchi te wakutangula shimbi ja mwanangana? 4 O yamwambacho tangwa ha tangwa, aye kaapanjikile, kashika yalweza Hamane achitale nyi liji lia Mordekai mulikola mumu haalweza ngwenyi, Nguli Ka-Yunda.

it-3 26 ¶5

Mordekai

Yalituna Kufulamana Kumeso ja Hamane. Kulutwe lia yino yuma, mwanangana Ahashuero yalemesa Hamane mwana Ka-Agage, yahana shimbi kuli atu eswe hanga afulamane ni kuwayila Hamane mumu lia chiteli chenyi chaha. Alioze Mordekai yamba ngwenyi keshi kuchilinga mumu kali Ka-Yunda. (Es 3:1-4) Ha kwamba ngwo kali Ka-Yunda Mordekai te kanahanjikila ha usepa wenyi ni Zambi. Iye kanyingikine ngwenyi, kufulamana ku meso ja Hamane hi ko wika kulemesa umwe mutu ngwe chize A-Izalele alingile ha mashimbu akunyima hanga asolole vumbi ni kulemesa mutu yoze uli ni wata. (2Sa 14:4; 18:28; 1Mi 1:16) Hakutwala kuli Hamane, Mordekai kapwile ni chitela chipema chize chamutwalile kulituna kuhetama ku meso ja lunga yono. Hamane kota kapwile Ka-Amaleke, chikwo nawa, Yehova kambile hakutwala kuli A-Amaleke ngwo ‘kumungukasa jita no chize ku “chisemuko chimwe ndo ku chisemuko chikwo.’” (Kut 17:16; tala HAMANE.) Kuli Mordekai chikuma chino te chinatale ha ushishiko wenyi kuli Zambi hi ko ku yuma ya mafwefwe.

(Estere 4:7, 8) Mordekai yamulweza yize yeswe hiyamuwana, ni ndando ya pundu yize Hamane halilakenya kufweta ku upite wa mwanangana hali A-Yunda akaakuwise. 8 Chikwo nawa yamwaha papilo lia kusoneka ni ye shimbi yize hasa mu shushane akaakuwise, hanga ayilweze kuli Estere amulumbunwineyo. Yamwamba nawa anjile kuli mwanangana, akalembele kuli iye ni kumwita hali atu jenyi.

it-3 27 ¶2

Mordekai

Kamuzachishile hanga alamwine A-Izalele. Muze te hikwasala hakehe hanga anongese A-Yunda, Mordekai kapwile ni kufuliela ngwo Estere kamutongwele ngwe mwazovu ha mashimbu jacho hanga alamwine A-Yunda. Yasolola mulimo unene wa Estere ni kumusongwela hanga ete ukwaso kuli mwanangana. Chipwe ngwe mwono wenyi wapwile mu ponde, Estere yatayiza kuchilinga.—Es 4:7–5:2.

(Estere 4:12-14) Maliji a Estere yaatwala kuli Mordekai. 13 Mordekai yaatuma ni kumbululo kuli Estere ngwenyi, Kanda unyonga mu mbunge ye ngwe, Yami wika hakachi ka A-Yunda eswe chichi kufwa mumu nguli mu zuwo lia mwanangana. 14 Mumu nyi yena muhola kwe kulungunga haliapwila ulamwino ni upulwilo muusoloka kuli A-Yunda kumwe kuma kweka, alioze yena ni akwa munyachi we tatenu makuwa. Chikwo nawa, kwiji; hanji ha ola yino akuselele mu wanangana.

ia 133 ¶22-23

Iye Yakalila Atu ja Zambi

22 Estere kota kevwile yikola ku mbunge muze evwile sango jino hakutwala kuli A-Yunda. Chino chapwile cheseko chinene kuli iye. Kumbululo lienyi kuli Mordekai, linasolola ngwo kota Estere kevwile woma. Estere kewulukile shimbi jize te jinambe ngwo, mweswawo masoloka kumeso ja mwanangana chakuhona kumusanyika katamba kumushiha. Mutu wacho te mecha kumushiha nyi mwanangana mazoza kuli iye lukanda wa oru. Shina Estere kapwile ni shindakenyo ngwenyi, mwanangana mamusolola keke? Chipwe hanyima lia yize yinakalingiwa ni Vashti muze alitunyine kwononokena mwanangana? Estere yalweza Mordekai ngwo te hikwapalika matangwa 30 chakuhona kumona mwanangana. Chino chamutwalile kulihula nyi mwanangana yoze te uli ni yuma yinji kananungu kumupala hanji ka.— Estere 4:9-11.

23 Mordekai yakumbulula ni shindakenyo hanga atakamise ufulielo wa Estere. Iye yamulweza ngwenyi, nyi te Estere malituna kukwasa, Yehova mazachisa jila yeka hanga alamwine atu jenyi. Kuchi te Estere mamufunga muze A-Yunda maahungumiona? Ha kwamba chino, Mordekai yasolola ufulielo wenyi ngwo Zambi kechi kwecha atu jenyi ni kuhona kumanununa yilakenyo yenyi hali ayo. (Yos 23:14) Kulutwe, Mordekai yamba kuli Estere ngwenyi: “kwiji; hanji ha ola yino akuselele mu wanangana.” (Es 4:12-14) Chilweza cha Mordekai chili chipema chinji, nyi ngwami? Iye kapwile ni ufulielo ukolo kuli Zambi yenyi, Yehova. Mba yetu? Shina tuli ni ufulielo ukolo muli Zambi?—Yis 3:5, 6.

Kuhengwola Yikuma Yilemu ya mu Mbimbiliya

(Estere 4:12-16) Maliji a Estere yaatwala kuli Mordekai. 13 Mordekai yaatuma ni kumbululo kuli Estere ngwenyi, Kanda unyonga mu mbunge ye ngwe, Yami wika hakachi ka A-Yunda eswe chichi kufwa mumu nguli mu zuwo lia mwanangana. 14 Mumu nyi yena muhola kwe kulungunga haliapwila ulamwino ni upulwilo muusoloka kuli A-Yunda kumwe kuma kweka, alioze yena ni akwa munyachi wa tatenu makuwa. Chikwo nawa, kwiji; hanji ha ola yino akuselele mu wanangana. 15 Henaho Estere yaatuma kutwala kumbululo kuli Mordekai ngwenyi, 16 Yako ukungulule A-Yunda eswe a mu Shushane alitwamine kulia hali yami. Kanda alia, kanda anwa matangwa atatu chipwe ufuku chipwe mwalwa. Ni yami ni tuvumbi twami a mapwo mutulitwamina kulia chizechene, mba chocho mungunjila kuli mwanangana. Acho kuchalitele ni shimbi, alioze nyi mungufwa, mungufwa, kwahwa.

kr 160 ¶14

Kukalila Ulite Wetu Wakuwayila Zambi

14 Chizechene ngwe Estere ni Mordekai, atu ja Zambi kakusa tachi hanga akalile ulite wo wa kuwayile Yehova ngwe chize iye anazange. (Estere 4:13-16) Shina yena muhasa kukwasa? Ewa. Muhasa kulembela mandumbu je waze anaamwesa lamba mumu lia ulite wo wa kuwayila. Yilemba ye muyihasa kukwasa chinji mandumbu waze anamono lamba mumu lia yihungumiona. (Tanga Tiangu 5:16) Shina Yehova kakwivwa yilemba yino? Ewa, kukumba yize twakupwa nayo mu chota cha usopeselo chakusolola ngwo Yehova kakwiva yilemba yetu!—Hep 13:18, 19.

(Estere 3:1-12) Kulutwe lia yino yuma mwanangana Ahashueru yalemesa Hamane mwana Ka-Agage Hamedata. Yamusenyesa kulutwe; yasa chitwamo chenyi helu lia alemu eswe waze apwile no. 2 Tuvumbi eswe a mwanangana, waze apwile mu chikolo cha mwanangana, ahetamine ni kuwayila Hamane: mumu mwanangana hamusela shimbi chocho. Alioze Mordekai kahetamineko, chipwe kumuwayila. 3 Henaho tuvumbi twa mwanangana, waze apwile mu chikolo chenyi, yamba kuli Mordekai ngwo, Kuchi te wakutangula shimbi ja mwanangana? 4 O yamwambacho tangwa ha tangwa, aye kaapanjikile, kashika yalweza Hamane achitale nyi liji lia Mordekai mulikola mumu haalweza ngwenyi, Nguli Ka-Yunda. 5 Ha kumona Mordekai kahetamine, chipwe kumuwayila, Hamane yatenuka chikolo. 6 Hindu te kazangile kushiha Mordekai ukawenyi, mumu hamulweza vungu lia Mordekai: kashika Hamane wafupile kukuwisa A-Yunda eswe ndusu mu wanangana weswe wa Ahashueru, se o atu ja Mordekai. 7 Ha kakweji mutangu, (Nisane) ha mwaka kumi ni wamuchishimbiali wa mwanangana Ahashueru, apwile ni kutaha ngombo ya Puru kumeso ja Hamane tangwa ha tangwa, kakweji ha kakweji, ndo ha kakweji kumi ni wamuchiali (Adare). 8 Mba Hamane yamba kuli mwanangana Ahashueru ngwenyi, Vungu limwe linamwangana hakachi ka yifuchi yeswe ya chiyulo chenu ni kulichinga ni mavungu akwo. Shimbi jo jalipwila ni shimbi ja mavungu eswe, chipwe shimbi ja mwanangana kajifungile. Kashika kuchatambile mwanangana kuatayiza. 9 Nyi chinanuwahila, achisoneke aakuwise, mba yami mungufweta kumi lia tununu twa talentu (10,000) ja prata kuli akwa kulingila mwanangana ajise mu mazuwo ja upite wa mwanangana. 10 Mwanangana yachiza kazeya ku kwoko lienyi, yamuhana kuli Hamane mwana Ka-Agage Hamedata mukwa kole wa A-Yunda. 11 Mwanangana yamba kuli Hamane ngwenyi, Prata ngunakweheyo ni e atu nawa, ukalinge no cheswacho chinakupemena. 12 Henaho ha tangwa kumi ni liamuchitatu lia kakweji mutangu yasanyika akwa kusonyeka a mwanangana. Yasoneka nikulita ni yize yeswe Hamane azangile kutuma kuli akwa kuyula ja mwanangana, ni kuli nguvulu ja yifuchi, ni kuli alemu ja mavungu eswe. Yatuma ku yifuchi yeswe nikulita ni sona jacho, ni vungu lieswe nikulita ni limi lialio. Yasoneka mu jina lia mwanangana Ahashueru ni kuchijikila ni kazeya ka mwanangana.

18-24 SETEMBRO

YIKUMA YILEMU YA MU LIJI LIA ZAMBI | ESTERE 6-8

“Chilweza Chipema Chakusakula Kanawa Mashimbu Akuhanjika”

(Estere 7:2) Mba mwanangana yamba cheka nawa kuli Estere ha tangwa liamuchiali lia chiteleka cha vinyu ngwenyi, Mwazovu Estere, chize unazange chika? Mungukwahacho. Chize unechi chika? Mungukulingilacho ndo ku chihanda cha ha muchima cha wanangana.

ia 140 ¶15-16

Iye Kasolwele Hamu ni Mana

15 Amu Estere asolwele uhomboloji ni kushimbwila tangwa likwo hanga ete yize te anazange kuli mwanangana, chino chahele mashimbu hanga Hamene ase mwono wenyi mu ponde. Iya unanyingika? Kota Yehova mwe walingile yimwe hanga mwanangana achine kupomba tulo. (Yis 21:1) Kutushi kukomoka muze Mbimbiliya yakutukolweza hanga “tutwaminyine” muli Yehova. (Tanga Mika 7:7) Muze twakutwaminyina Zambi, twakumona ngwetu, jila yenyi yakuhwishilamo milonga yetu, yinahiana jila yeswayo yetu mutuzachisa hanga tuhwise milonga yetu.

Iye kahanjikile ni Hamu

16 Ha tangwa liamuchiali lia chiteleka, Estere te mahanjika yuma yeswe. Kuchi machilinga? Mwanangana kamuhele unjililo ha kumuhula nawa yize azangile kwita. (Estere 7:2) Mashimbu ja Estere ‘kuhanjika’ kahetele.

(Estere 7:3) Mwazovu Estere yakumbulula ngwenyi, Nyi hinawana vumbi kumeso ja yena mwanangana, nyi chakupemena mwanangana, ungwehe mwono wami ha kwita ni atu jami ha kulemba.

ia 140 ¶17

Iye Kasolwele Hamu ni Mana

17 Mutuhasa kunyonga chize Estere alembele kuli Zambi mu mbunge yenyi shimbu ambe kuli mwanangana ngwo: “Nyi hinawana vumbi kumeso ja yena mwanangana, nyi chakupemena mwanangana, ungwehe mwono wami ha kwita ni atu jami ha kulemba. (Estere 7:3) Tunahase kumona ngwetu, Kulisa ni Vashti yoze wapwile pwo lia mwanangana nawa wakulesele mwanangana sonyi, Estere kasolwele vumbi. (Estere 1:10-12) Chikwo nawa, Estere kakahepwishile mwanangana mumu lia kujikijila hali Hamane. Shimbu achilinge, iye yaliumba hanga amufunge ha chuma chize te chinase mwono wenyi mu ponde.

(Estere 7:4) Mumu hanatulanjisa, yami ni atu jami, akatukuwise, akatushihe, akatunongese. Nyi kachi atulanjishile tukapwe ndungo a malunga ni a mapwo, kachi chahanjikile, chipwe mwe mukwa kole kahashile kukundulula kufulwa chino kuli mwanangana.

ia 141 ¶18-19

Iye Kasolwele Hamu ni Mana

18 Kwamba pundu, kwita chino chakomwesene chinji mwanangana. Iya yoze te unase mwono wa mwazovu mu ponde? Estere yanunga ni kwamba ngwenyi: “Hanatulanjisa, yami ni atu jami, akatukuwise, akatushihe, akatunongese. Nyi kachi atulanjishile tukapwe ndungo a malunga ni a mapwo, kachi chahanjikile, chipwe mwe mukwa kole kahashile kukundulula kufulwa chino kuli mwanangana.” (Estere 7:4) Estere kahanjikile ha mulonga wacho, mba yawezela nawa ngwenyi, nyi te aatwalile wika mu undungo kachi te kahanjikile ha chikuma chacho. Alioze, iye yamona ngwenyi, nyi te mashiha A-Yunda eswe, chino te muchineha kapinda kuli mwanangana, kashika iye kakaholele.

19 Chilweza cha Estere chinatulongesa yinji hakutwala ku chikuma cha kuhanjika kanawa. Nyi mufupiwa kuhanjika ha umwe mulonga ni mutu yoze wazanga hanji yoze uli ni wata, kusolola uhomboloji ni vumbi muyikukwasa chinji.—Yis 16:21, 23.

Kuhengwola Yikuma Yilemu ya mu Mbimbiliya

(Estere 7:4) Mumu hanatulanjisa, yami ni atu jami, akatukuwise, akatushihe, akatunongese. Nyi kachi atulanjishile tukapwe ndungo a malunga ni a mapwo, kachi chahanjikile, chipwe mwe mukwa kole kahashile kukundulula kufulwa chino kuli mwanangana.

w06 1/3 11 ¶1

Yikuma Yilemu ya Mukanda wa Estere

7:4—Kuchi kunongesa A-Yunda chapwile chuma chize “muchipinjisa mwanangana”? Ha kuhanjika ha chikuma cha kulanjisa A-Yunda apwe ndungo, Estere yalweza mwanangana ha mbongo jize matokesa nyi te machilinga. Tununu twa talentu (10,000) ja prata jize Hamane alakenyene te mujipwa jikehe ha kujitesa ni mbongo jize te mazuka nyi te malanjisa A-Yunda hanga apwe ndungo. Chikwo nawa, kushiha A-Yunda te muchilumbunuka kushiha mwazovu.

(Estere 8:9-17) Henaho yasanyika akwa kusonyeka a mwanangana, ha kakweji wamuchitatu (Sivane), ha tangwa makumi aali ni liamuchitatu. Yasoneka nikulita ni liji lia Mordekai kuli A-Yunda, ni kuli akwa kuyula, ni anguvulu, ni alemu a mu yifuchi, chize ku India ndo ku Etiopia-kulakaji ni makumi aali ni yifuchi shimbiali. Yasoneka ku yifuchi yeswe nikulita ni sona jako: kuli atu eswe nikulita ni limi lio; kuli A-Yunda nikulita ni sona jo ni limi lio. 10 Yasoneka mu jina lia mwanangana Ahashueru ni kujikilaho ni kazeya ka mwanangana. Yatuma mikanda mu moko ja mikeji hali tuvwalu a tambu a ku milimo ya mwanangana, te a kusema kuli tuvwalu a wanangana. 11 Mu mikanda mwanangana yatayiza A-Yunda mu yihunda yeswe kulikungulula hamuwika ni kulilamwina mwono; akakuwise, akashihe, akanongese tachi jeswe ja atu ni chifuchi waze meseka kuapinjisa, hamwe ni ana jo ni mapwo jo; akatambule upite wo wa kupunda. 12 Akachilinge ha tangwa limuwika mu yifuchi yeswe ya mwanangana Ahashueru ngwo ha tangwa liamuchitau lia kakweji kumi ni wamuchali (Adare). 13 Yaweza kusoneka nawa ngwo, Shimbi yino ayambujole mu yifuchi yeswe ni kuyituma kuli atu eswe, hanga A-Yunda akalilulike ha tangwa lize akalikale hali akwa kole jo. 14 Chocho kwatuhukile mikeji waze akwenda hali tuvwalu a tambu a ku milimo ya mwanangana, se haatambwisa ni kuashinjika ni liji lia mwanangana. Ni ye shimbi ayihanyine mu mbala ya Shushane. 15 Mordekai aye yakatuka ku meso ja mwanangana ni mazalo a wanangana alauluka ni atoma ni chipangula chinene cha oru, ni hina lia ungungu lia linyu lipema ni lia ufungo. Ni akwa chihunda cha Shushane yalikwiza ni chiseke. 16 A-Yunda o apwile ni pangu, ni chiseke, ni uwahililo, ni ulemu. 17 Ni mu yifuchi yeswe ni yihunda yeswe kuze kwahetele liji lia mwanangana ni shimbi yenyi A-Yunda apwile ni chiseke, ni uwahililo, ni yiteleka, ni tangwa lia kuwaha. Anji a kuli mavungu a chifuchi alumukine A-Yunda mumu apwile ni woma wa A-Yunda.

25 SETEMBRO–1 OUTUBRO

YIKUMA YILEMU YA MU LIJI LIA ZAMBI | ESTERE 9-10

“Iye Kazachishile Wata Wenyi Hanga Akwase Atu ja Zambi”

(Estere 9:4) Mumu Mordekai wapwile munene mu zuwo lia mwanangana ni lufuma wenyi wayile ndusu mu yifuchi yeswe se mwe lunga Mordekai wayile ni kuliwezela unene.

it-3 27 ¶5

Mordekai

Mordekai kasalakanyine Hamane ngwe lunga wamuchiali mu chifuchi ni kumwaha kazeya ka mwanangana hanga ayizachise mu kuhwisa kusoneka mikanda ya mu chifuchi. Zuwo lize mwanangana ahele Estere, Estere yayihana kuli Mordekai. Ni utayizo wa mwanangana, Mordekai yasa shimbi hanga A-Yunda alikalile. Chino chalumbunukine utuswilo ni uwahililo kuli A-Yunda. Atu anji mu wanangana wa Persia yalikata ni A-Yunda. Muze tangwa 13 ya Adare liaputukile, tangwa lize shimbi yaputukile kukalakala, A-Yunda te halilulieka kuulu. Waze apwile ni wata kakwashile A-Yunda mumu lia chiteli cha Mordekai. Mu Shushane, jita yahetele ndo ha tangwa likwo. Atu kuhiana 75,000 waze apwile akwa kole ja A-Yunda mu wanangana wa Persia yaanongesa, kuchingako ni ana kumi ja Hamane. (Es 8:1–9:18) Ni utayizo wa Estere, Mordekai yatoweza A-Yunda hanga alinge chiwanyino cha mwaka cha 14 ni 15 ya Adare, “matangwa ja Purime,” hanga awahilile, akalie ni kuhana yawana kuli yiswale. A-Yunda katayijile kulinga chiwanyino chacho kuli ana jo ni atu waze malichinga no. Amu apwile mutu wamuchiali mu chifuchi, A-Yunda kapwile ni kuvumbika Mordekai, kashika iye yanunga nikwakalakalila ha upeme wo.—Es 9:19-22, 27-32; 10:2, 3.

(Estere 9:20-22, 26-28) Mordekai yasoneka yino yuma; yatuma mikanda kuli A-Yunda eswe a mu yifuchi yeswe ya mwanangana Ahashueru, ni hakamwihi ni kusuku, 21 akafunge tangwa lia kumi ni liamuchiwana ni kumi ni liamuchitano lia kakweji ka Adare mwaka ha mwaka. 22 Mumu e matangwa A-Yunda awanyine uhwimino kuli akwa kole jo. Mwe kakweji walumwine chinyengo chikapwe chiseke, ni tangwa lia kulinyenga mu tangwa lia kuwaha. Ngwenyi, Asele matangwa ano matangwa a kulia ni chiseke, ni a kutuma yihanda umwe kuli mukwo ni mukwo, ni yawana kuli yiswale. 26 Kashika akuvuluka matangwa waze ngwo, Purime, mumu ha jina lia Puru. kashika mumu ha maliji eswe a mukanda uze ni ha yize amwene ya kutwala ku chikuma chino, ni yize yaawanyine. 27 A-Yunda asele shimbi, ni kulilakenya ene ni minyachi yo ni waze eswe malifutula no, akafunge wano matangwa aali nikulita ni sona jacho ha kangonde wa kufunjika mwaka ha mwaka kuchina muchihona. 28 Ngwo, Chatamba kwiwuluka wano matangwa ni kuafunga ndusu yisemuko yeswe ni munyachi weswe, ni chifuchi cheswe, ni chuhunda cheswe, matangwa wano a Purime kanda akahona hakachi ka A-Yunda, hanga kwewuluka kanda chikatoka hakachi ka munyachi yo.

it-3 354 ¶4

Purime

Nyonga. Musono latu anji kakwamba ngwo nyonga lia kulinga chiwanyino cha Purime linalise chinji ni nyonga lize A-Yunda apwile nalio ha kuchilinga. Musono nyonga lia kulinga chiwanyino cha Purime hi nyonga ko lize A-Yunda apwile nalio muze aputukile chiwanyino chacho, alioze linatale ku yuma yeka. Mordekai ni Estere kapwile tuvumbi twa Yehova, kashika alingile chiwanyino chacho hanga alemese Yehova. Utuswilo wa A-Yunda ha mashimbu jacho watalile hali Yehova mumu lia kushishika cha Mordekai yoze te wakuwayile wika Yehova. Hamane kota kapwile Ka-Amaleke, vungu lize Yehova alakenyene kuyinongesa. Mordekai kapwile ni kuvumbika shimbi ja Zambi, mumu lia chino yalituna kufulamana kumeso ja Hamane. (Es 3:2, 5; Kut 17:14-16) Chikwo nawa, maliji ja Mordekai kuli Estere (Es 4:14) kanasolola ngwo iye kajikijilile muli Yehova hanga aatusule A-Yunda, muze Estere alitwaminyine kulia shimbu kanda achihanjika ni mwanangana ni kumwita hanga alie hamuwika, chinasolola ngwo Estere kafupile ukwaso wa Zambi.—Es 4:16.

(Estere 10:3) Mumu mwe Ka-Yunda Mordekai walihachile ni mwanangana Ahashueru mu chiyulo, munene hakachi ka A-Yunda. Amutayijile hakachi ka usoko wenyi ha kufupa kuwahisa atu jenyi ni kuhanjika ni sambukila ku munyachi wenyi weswe.

cl 101-102 ¶12-13

“Imbululenu Zambi” ha Chize Nwakuzachisa Wata Wenu

12 Yehova katuhele makulwana mu chikungulwila hanga atusongwele. (A-Hepreu 13:17) Makulwana wano katamba kuzachisa wata uze Yehova aahele hanga akwase mapanga jenyi ni kutwama kanawa. Shina makulwana a mu chikungulwila katamba kulipwisa miata hali mapanga ja Yehova? Ka! malunga wano katamba kupwa ni nyonga lialita ni kulikehesa ha yiteli yize alinayo mu chikungulwila. (1 Petulu 5:2, 3) Mbimbiliya yinambe hali tulayi wano ngwo: ‘fungenu chikungulwila cha Zambi, chize alanjile ni manyinga ja mwanenyi’ (Yilinga 20:28) Maliji wano akasula kanasolola ulemu wa kufunga kanawa hita panga.

13 Chakutalilaho, achinyonga ngwe sepa lie makwaha chimwe chuma chilemu hanga uchifunge kanawa. Yena unanyingika ngwe sepa lie kafweta mbongo jinji mba achilande. Kutala, kunyingika chino kukushi kukutwala kuyifunga kanawa? Chizechene nawa, Zambi kahanyine chimwe chiteli chilemu kuli makulwana a mu chikungulwila: Kufunga kanawa chikungulwila, muze atu jamo anaatese ni mapanga. (Yoano 21:16, 17) Yehova kakulemesa chinji mapanga jenyi—kashika aalanjile ni manyinga alemu ja mwanenyi wa wika, Yesu Kristu. Makulwana waze akulikehesa keshi kuvulama chikuma chino, chikwo nawa kakufunga mapanga ja Yehova ni zango.

Kuhengwola Yikuma Yilemu ya mu Mbimbiliya

(Estere 9:15, 16) Ni A-Yunda waze apwile mu Shushane yalikungulula hamuwika ha tangwa kumi ni liamuchiwana lia kakweji lia Adare, yashiha kulakaji atano a malunga mu Shushane, alioze ku upite kakwachileko. 16 A-Yunda akwo waze apwilele mu yifuchi ya mwanangana yalikungulula akalilamwine mwono. Mba yapwa niuhwimino kuli akwa kole jo mumu ashihile makumi shimbiali ni tununu atano (75,000) a waze aavwilile kole. Alioze ku upite wo kakwachileko.

w06 1/3 11 ¶4

Yikuma Yilemu ya Mukanda wa Estere

9:10, 15, 16—Chipwe ngwe shimbi yahanyine utayizo kuli A-Yunda kumbata upite uze te mawana hanyima lia kukumba jita, mumu liaka ayo kakachilingile? Chino yichisolola zwalala ngwo kuli ayo kufunga mwono wo chapwile chilemu chinji kuhiana upite wacho.

(Estere 9:1-14) Ha kakweji kumi ni wamuchiali (Adare), ha tangwa ha tangwa kumi ni liamuchitatu muze liji lia mwanangana ni shimbi yenyi hiyakundama alinge; ha tangwa lize akwa kole ja A-Yunda anyongene kuayula, alioze chalumukine, ayulile ayo hali akwa kole jo, 2 ha kukundama tangwa liacho A-Yunda akungulukile hamuwika mu yihunda yo ndusu yifuchi yeswe ya mwanangana Ahashueru, akalikwate ni waze ambile kuapinjisa. Niumwe wahashile kulitachika no mumu atu eswe aavwilile woma. 3 Alemu eswe a mu yifuchi, ni akwa kuyula, ni anguvulu, ni akwa kulingila mwanangana o eswe akwachile A-Yunda, mumu evwilile woma mordekai. 4 Mumu Mordekai wapwile munene mu zuwo lia mwanangana ni lufuma wenyi wayile ndusu mu yifuchi yeswe se mwe lunga Mordekai wayile ni kuliwezela unene. 5 A-Yunda yalamba akwa kole jo eswe ni katana, ni kuashiha ni kuanongesa. Yalinga cheswacho chize azangile kuli akwa kole jo. 6 Mu mbala ya Shushane A-Yunda yashiha kulakaji atano a malunga ni kuakuwisa. 7 Parshandata, ni Dalfone, ni Asapata, 8 ni Porata, ni Adalia, ni Aridata, 9 ni Parmasa, ni Arisai, ni Aridai, ni Vaizata, 10 wano kumi lia ana a malunga a Hamane mwana Hamedata mukwa kole wa A-Yunda, yaashiha. Alioze ku upite kakwachileko. 11 Ha tangwa lize yaneha kuli mwanangana kwalula cha waze haashiha mu mbala ya Shushane. 12 Mwanangana yamba kuli mwazovu Estere ngwenyi, A-Yunda hashiha ni kukuwisa kulakaji atano a malunga mu mbala ya shushane hamwe ni kumi lia ana ja Hamane a malunga. Nyi chocho kuchi alinga mu yifuchi yikwo ya mwanangana? Halipwila chika unazange ngukwehe? Chika unechi ngukulingilecho. 13 Estere yamaba ngwenyi, nyi chinapemena mwanangana atayize kama A-Yunda a mu Shushane alinge hamene chizechene ngwe shimbi ya musono, asukike nawa e ana ja Hamane a malunga eswe kumi ha mitondo. 14 Mwanangana yatuma akachilinge.Yahana shimbi mu Shushane mba yasukika e kumi lia ana ja Hamane a malunga.

2-8 OUTUBRO

YIKUMA YILEMU YA MU LIJI LIA ZAMBI | YOMBI 1-3

“Nunga ni Kusolola Zango Likolo Hali Yehova”

(Yombi 1:8-11) Yehova yamba kuli Satana ngwenyi, Hiwazewula kavumbi kami Yombi? Kuheshi niumwe hashi wa kulifwa nenyi; mumu aye keshi kapalia; mukwa ululi; mukwa kuvwila woma Zambi; keshi kutala ku chuma chipi. 9 Satana yakumbulula kuli Yehova ngwenyi, Te chawana anavwila woma Zambi? 10 Ngwami, Hiwamushichila chipanga cha kumufunga sali ni sali, ni zuwo lienyi, ni upite wenyi weswe. Hiwawahisa milimo ya moko jenyi, ni yikumba yenyi hiyoka mu chifuchi. 11 Alioze olola kwoko lie haliapwila, usunge ku upite wenyi weswe mba makutuka kwe kumeso je.

w18.02 6 ¶16-17

Imbulula Ufulielo ni Kwononoka cha Noa, Daniele ni Yombi

16 Yipikalo yika yimwe yize Yombi amwene? Yombi kapalikile mu yipikalo yinji ku mwono wenyi. Chitangu, “kapwile munene kuhiana eswe a ku yifuchi ya Chivumbuko.” (Yombi 1:3) Kapwile pichi, nawa atu anji yamunyingika ni kumuvumbika chinji. (Yombi 29:7-16) Chipwe chocho, Yombi kakanyongene ngwenyi te mupema kuhiana atu eswe hanji kulivwa ngwe kakafupiwile usongwelo wa Zambi. Tunanyingika chino mumu Yehova kamuvulukile ngwenyi “kavumbi kami” ni kumwamba ngwenyi: “Iye keshi kapalia; mukwa ululi; mukwa kuvwila woma Zambi; keshi kutala ku chuma chipi.”—Yombi 1:8.

17 Susumuku, mwono wa Yombi yiwalumuka chitaka. Yatokesa yuma yeswe, chocho yazanga kufwa. Musono tunanyingika ngwetu Satana mwe wamwesele Yombi lamba. Iye kambile ngwenyi, Yombi te kakulingila Yehova mumu lia kupwa ni mwono upema. (Tanga Yombi 1:9, 10.) Yehova kakalelesele saki jacho. Mba yika te Yehova malinga hanga asolole ngwenyi Satana kali mukwa-mahuza? Iye yahana Yombi uhashi wakusolola ushishiko wenyi hanga asolole ngwenyi kakumuwayila ni zango, hi mumu lia kupwa ni mwono upema ko.

(Yombi 2:4, 5) Satana yakumbulula Yehova ngwenyi, E, chikowa ha chikowa. Mutu mecha yeswe ali nayo ha kulamwina mwono wenyi. 5 Alioze zoza kwoko lie uchisunge ku chifwaha chenyi ni musunya wenyi mba makutuka, kwe kumeso je.

w19.02 5 ¶10

Funga Ungunu We!

10 Yuma yize Satana ambile hali Yombi, ye akwamba ni hali yetu. Kuchi yuma yize Satana ambile hali Yombi yinakwate ni hali yena? Iye kambile ngwenyi, yena kushi kuzanga Yehova ni mbunge yeswe, nyi mukulingiwa yuma yipi mwecha kumuwayila hanga ulifunge, nawa ngwenyi, ungunu we wa mahuza! (Yombi 2:4, 5; Uso. 12:10) Kuchi wakwivwa ha maliji jacho? Shina kakukuvwisa yikola ku mbunge? Nyi chocho, achinyonga hachino: Yehova kakujikijila chinji hali yena, kashika anakwehe uhashi uno upema. Iye kaneche Satana hanga eseke ungunu we. Yehova kananyingika ngwenyi, muhasa kufunga ungunu we ni kusolola ngwo Satana mukwa-mahuza. Iye kanalakenya ngwenyi, makukwasa kuchilinga. (Hepre. 13:6) Chili chiwape chinene kujikijila kuli Sakatanga wa malilu ni hashi! Shina wamona ulemu wa kusolola ungunu? Kusolola ungunu chakutukwasa hanga twehuke mahuza a Satana, ni kukalila jina lipema lia Zambi ni kukwasa wata wenyi. Yika mutulinga mba tufunge ungunu wetu?

Kuhengwola Yikuma Yilemu ya mu Mbimbiliya

(Yombi 1:10) Ngwami, Hiwamushichila chipanga cha kumufunga sali ni sali, ni zuwo lienyi, ni upite wenyi weswe. Hiwawahisa milimo ya moko jenyi, ni yikumba yenyi hiyoka mu chifuchi.

w21.04 11 ¶9

Yize Mutulilongesa ha Maliji Akasula a Yesu

9 Yika Yesu ambile? Muze te kwasala hakehe hanga afwe, Yesu yamba ngwenyi: “Zambi yami, Zambi yami, kuchi te hiwangwehuka?” (Mateu 27:46) Mbimbiliya kuyishi kulumbununa mumu liaka Yesu ambile chocho. Alioze, mutuhasa kulilongesa yuma yinji ha maliji jacho. Chakutalilaho, muze Yesu ambile maliji wano, iye te kanamanununa uprofeto uli ha Samu 22:1. Chikwo nawa, chino chinasolola pundu ngwo, Yehova kakasele “chipanga” hanga afunge Mwanenyi. (Yombi 1:10) Shimbu alinge chocho, Yehova kechele hanga Mwanenyi amweseke kuli akwa-kole jenyi, nawa Yesu te kananyingika kanawa chikuma chino. Cheseko chacho chapwile chinene chinji, niumwe mutu te kanda achipalika kama mu cheseko cha mutapu au. Chikwo nawa, maliji wano a Yesu kasolwele pundu ngwo, iye kapwile ni shindakenyo ngwenyi, kakalingile upi niumwe nawa ngwenyi te katelele kufwa.

(Yombi 3:1-26) Mba Yombi yapakula kanwa lienyi; yashinga tangwa lia kusemuka chenyi, 2 ngwenyi, 3 Tangwa lia kusemuka chami likajimuke, ni ufuku uze ambile ngwo, Hinaka mwana-lunga. 4 Tangwa lize likapwe milima! Chipwe Zambi mwilu kanda alifupa, chipwe pangu kanda lipangukaho. 5 Kulaa ni milima pwi yikalizuke. Malelwa akalizulamine; milima ya ha mwala yikalikolese mwongo. 6 Ufuku uze - milima pwi yikalikwate! kanda likawaha hakachi ka matangwa a mwaka, kanda alialula hakachi ka tukweji. 7 Ewa, ufuku uze ukaseke; kanda evwamo liji lia uwahililo. 8 Waze anahamuka kuvundula Mwe Ngandu ni kushinga tangwa, alishinge. 9 Matongonoshi jalio a kucha, apwe a milima; likataletale pangu alioze nilimwe kanda likasoloka, chipwe yindayizo ya chimene kanda yikamoneka. 10 Mumu kuliayikile jimo lia mama nikunguswekela lamba kumeso jami. 11 Kuchi te chafwile he ha kusemuka lume? Kuchi te chatuhukile mu jimo hikutusuka lume? 12 Kuchi te kwapwile makungunwa a chifungunji kungutambula? Kuchi te kwapwile mele ngukamwe? 13 Nyi chocho kachi napombele ni kuhola, kachi nayile tulo nikuhwima 14 hamuwika ni mianangana ni tuliamanga a hashi, waze atungile nganda jo jize hijapuzuka miaka. 15 Kachi napombele ni alemu akwa kupita oru; akwa kuzalisa mazuwo jo ni prata. 16 Kuchi te kanguswekele ngwe mwana wa kuselumuna? Ngwe ana aze kamwene pangu? 17 Kwenako yingulungulu keshi kupinjisa; kwenako akwa yikatalo kakuhwima. 18 Kwenako funge kanahwimi hamuwika; kevwile nawa liji lia kapatashi. 19 Ni anene ni akepe ko kwali; ni ndungo hatusuka kuli kako. 20 Mukwa huli kuchi te kakumwaha pangu? Waze anevu kusasa mu mbunge kuchi te kakuaaha mwono? 21 Kakuzanga kufwa alioze kuchejile; kakuchifupafupa ngwe upite wa kusweka. 22 Ha kuheta ku fuka kakuwahilila ni chiseke chinji. 23 Kuchi kakuhana pangu kuli mutu muze jila yenyi hiyamuswamina? Yoze Zambi te hanamuseleka? 24 Kulishimwoka chami kuchakutetekela kulia chami ni yikuma yami kuyakupukumuka ngwe meya. 25 Chuma chize nakuvwile woma chakunguwana ni chuma chize chakungukolesa mwongo chenacho chakungulundumukina. 26 Chisolo kuhwima; chisolo kuhola. Chahashile kwoloka - hunya wika.

9-15 OUTUBRO

YIKUMA YILEMU YA MU LIJI LIA ZAMBI | YOMBI 4-5

“Ehuka Sango ja Mahuza”

(Yombi 4:1) Elifaze Ka-Temane yakumbulula ngwenyi,

it-1 793 ¶2

Elifaze

2. Umwe wa kuli masepa atatu ja Yombi. (Yombi 2:11) Amu apwile Ka-Temane, kota kapwile wa mu munyachi wa Apalahama ni usoko wa Yombi. Iye ni ana jenyi kapwile ni kulizata mumu lia kupwa ni mana anji. (Jer 49:7) Mukachi ka “akwa-kutakamisa,” Elifaze kalisolola ngwe mwe mulemu wahiahana eswe, chino chinasolola ngwo iye mwe te wapwile mukulwana mukachi ko. Iye mutu mutangu kuhanjka nawa mwe wahanjikile chinji.

(Yombi 4:14-16) mwongo umwe wanguwanyine, nikuchikima chimwe cha kuwaka yifwaha yami yeswe. 15 Umwe mujimu yangupalika kwe kumeso, ni wonawona weswe wa ha mujimba wami wamanyine. 16 Yamana chichili, hindu chahashile kumona chize apwa. Che chuma chichili kumeso jami; kuuluu, mba yingwivwa liji liakwamba ngwo,

w05 15/9 26 ¶2

Ehuka Manyonga Api

Ha kwewuluka yize amwene ha amwe mashimbu, Elifaze kambile ngwenyi: “Umwe mujimu yangupalika kwe kumeso, ni wonawona weswe wa ha mujimba wami wamanyine. Yamana chichili, hindu chahashile kumona chize apwa. Che chuma chichili kumeso jami; kuuluu, mba yingwivwa liji.” (Yombi 4:15, 16) Spiritu muka asongwele kunyonga cha Elifaze? Maliji jenyi jasolola ngwo hi ko mungelo wa Zambi. (Yombi 17, 18) Kapwile umwe spiritu mupi. Tunanyingika mumu Yehova yamba ngwenyi, Elifaze ni masepa jo te kanaliongo. (Yombi 42:7) Kwamba umwenemwene manyonga ja Elifaze te kanausongwela kuli andemonio. Yuma yize iye ambile yasolola nyonga lienyi lipi.

(Yombi 4:19) mba waze atwama mu mijimba ya uma ni fundamentu jo fufuta; kakuafenya ngwe ndulu.

w10 15/2 19 ¶5-6

Ehuka Sango ja Satana

Satana kazachishile Elifaze (umwe wa kuli masepa ja Yombi waze amumenekene) hanga ambe ngwenyi, atu kali alelu. Elifaze kambile hakutwala kuli atu ngwo “waze atwama mu mijimba ya uma ni fundamentu jo fufuta,” Elifaze kambile kuli Yombi ngwenyi: “fundamentu jo fufuta. kakuafenya ngwe ndulu. Hakachi ka chimene ni chingoloshi mafwa lume; manonga ndo ku miaka, niumwe machisa mbunge.”—Yombi 4:19, 20.

Ha yisoneko yikwo ya mu Mbimbiliya atu kakwatesa ni “yikwachilo ya uma” Chuma chize akulinga ni uma. (2Ko 4:7) Tuli alelu mumu lia shili ni uhenge wetu uze twahingile. (Ro 5:12) Ukawetu, Satana mahasa kutulingila yeswe mazanga. Alioze, ngwe Akwa-Kristu, twakupwa ni ukwaso weswe twakufupiwa. Chipwe ngwe tuli yihenge, nihindu tuli alemu chinji kumeso ja Zambi. (Iza 43:4) Chikwo nawa, Yehova kakuhana spiritu yenyi yisandu kuli waze eswe akumwita. (Lu 11:13) Spiritu yenyi muyihasa kutwaha ‘ndundo jahiana’ jize jakutukwasa kunyongonona chipwe ngwe Satana matweseka. (2Ko 4:7; Fwp 4:13) Nyi twalimika ni Satana ni “nikujikiza mu ufulielo” Zambi makatujikijisa ni kututakamisa. (1Pe 5:8-10) Kashika, twatambile kwivwa woma wa Satana Ndiapu.

mrt 32 ¶13-17

Kuchi Muhasa Kulifunga ha Sango ja Mahuza?

● Hengwola haze yinakatuka sango jacho

Yika Mbimbiliya yinambe: “Esekenu yuma yeswe.”—1 A-Tesalonika 5:21.

Shimbu kanda uchitayiza sango jimwe hanji kujituma kuli atu akwo, pwako ni shindakenyo nyi sango jacho jili lume jamwenemwene, chipwe atu anji kanajimwanga hanji jinasoloka ha TV. Kuchi muhasa kuchilinga?

Pwako ni shindakenyo nyi watamba kujikijila kuze sango jacho jinakatuka. Yizavu yimwe muyihasa kuwezako ndambu ya umwenemwene mumu kanazange kukwasa yuma ya mafwefwe hanji kulivwisa ayo-ene kuwaha. Tesa sango jize wevwa ni yize atu eka anambe. Masepa mahasa kumwanga sango ja mahuza kupalikila mu internet. Kashika, kanda ujikijila ha sango jimwe chakuhona kupwa ni shindakenyo nyi jili lume jamwenemwene.

Pwako ni shindakenyo nyi sango jacho jili jaha nawa jamwenemwene. Fupa kunyingika nyi sango jacho jili jaha nyi jikulu, ni yuma yikwo yize muyikwaha shindakenyo ha yize anambe. Kanyama muze umona ngwe sango jikalu kanajihanjika mu jila yashi hanji sango kajimwanga hanga apinjise manyonga ja atu ni kwatwala kulinga yuma chakuhona kunyonga.

Kuhengwola Yikuma Yilemu ya mu Mbimbiliya

(Yombi 4:4) Maliji je hanahuzulula yoze wambile kulimbuka. Hiunajikijisa makungunwa a upekepeke.

w03 15/5 22 ¶5-6

Nunga ni kushishika ukazuke mwono wa mutolo

Kupwa mu ululikiso wa Akwa-Kristu amwenemwene a hashi heswe chakutukwasa kununga ni kushihshika. Chili kuyuka chinene kupwa ni mandumbu a zango a hashi heswe! (1 Petulu 2:17) Ni yetu nawa mutuhasa kukwasa mandumbu jetu hanga no anunge ni kushishika.

Tutalenu yize umwe kavumbi washishika wa Yehova avuluka ngwo Yombi alingile. Chipwe Elifaze umwe sepa lienyi wa mahuza katayiza ngwenyi: “Maliji je hanahuzulula yoze wambile kulimbuka. Hiunajikijisa makungunwa a upekepeke.” (Yombi 4:4) Yika mutuhasa kulinga ha chikuma chino? Hita umwe wa kuli yetu kali ni chiteli cha kukwasa mandumbu ni mapangi jetu anunge ni kushishika kulinga Zambi. Muze tuli no hamuwika, mutuhasa kukaula maliji wano: “Takamisenu moko ja upekepeke, kolesenu makungunwa aze keshi tachi.” (Izaia 35:3) Kashika, yena muhasa kutesa kutakamisa mandumbu je hita shimbu lize muliwana no. (A-Hepreu 10:24, 25) Kwatakamisa, kwachichimieka ni kwasakwilila ha tachi jize anase hanga alingile Yehova, muchaakwasa kununga ni kushishika hanga azuke mwono wa mutolo kulutwe lia matangwa.

(Yombi 5:1-27) Sanyika haliapwila tuchitale yoze makukumbulula. Hakachi ka angelo iya muhanjika nenyi? 2 Ufwatulo kuwakushiha chihepuke. Utenu wa chizuzuke kuwakumulia. 3 Ami hinamona chihepuke kutanda miji alioze henaho nashingile zuwo lienyi. 4 Ana jenyi a malunga kawanyine uhwimino; maafwa mu chota ni yoze maapulula wakuhi. 5 Mbuto yenyi mayilia kuli akwa zala, chipwe ha kachi ka mbimbo mayipunda, mba mwiji mambata upite wenyi. 6 Kuyindama kuchakatukile mu fufuta, lamba kuliasokele mu mavu, 7 Alioze mutu kanasemuka akamone lamba chizechene ngwe maleka a kahia kakuhehukila kwilu. 8 Nyi yami, kachi mangufupa kuli Zambi mungukunjika chikuma chami. 9 Iye kakulinga yuma yinene ya yijimbikilo; yikomokeso yenyi niumwe mahasa kuyalula. 10 Kakunokesa vula hashi, kakutuma meya ha minda. 11 kakunangamisa akwa kulikehesa; kakuzundula akwa kulinyenga nikualamwina. 12 Kakufuwisa kutaka cha yikanyame, mba moko jo keshi kuhasa kukumba. 13 Kakukwata akwa mana ha kukanyama cho; kakusulisa nikawashi kuhala cha akwa malinjekela. 14 Tangwa ha muchima o mapwa mu milima; ha mwalwa mapata ngwe ha ufuku. 15 Alioze kakupulula yiswale ku katana, ni ku kanwa lia atu, ni kuli akwa ndundo. 16 Chocho yiswale matalatala, akwa uhenge kakuhola. 17 Kawaha mweswe mamulongesa kuli Zambi; kashika kanda ulelesa kufumba cha Mukwa-Ndundo-Jeswe. 18 Mumu kakulemeka alioze majichika mbandu; kakulamba alioze moko jenyi mawuka. 19 Makupulula kasambano ku lamba, kashimbiali kechi kutayiza chipi kukundama. 20 Mu kapunga makukuula mu kufwa; mu jita makukuula ku tachi ja katana. 21 Makusweka ku kulaswola cha malimi; muze kwonwona muchikuheta kuchichi kukushima. 22 Ha kwonwona ni kapunga mukaseha; kuchi kwivwa woma wa ngongo ja hashi. 23 Chipwe mawe a mu yambu mapwa tusendo twe; ni ngongo ja mu yambu mapwa ni sambukila kuli yena. 24 Kumunyingika ngwe, Zuwo liami linakolo; ha kutala kulimba lie nichimwe chinahono. 25 Kumunyingika ngwe, Ana jami makapwa anji; waze masemuka kuli yami ngwe mwambu wa hashi. 26 Muheta ku fuka muze miaka ye hiyacha; ngwe chichita cha mbuto chakwiza ku chizungwilo ha mwaka wacho. 27 Chino hitwachipolongoza; chuma chamwenewene. Panjika, uchise ku mbunge.

16-22 OUTUBRO

YIKUMA YILEMU YA MU LIJI LIA ZAMBI | YOMBI 6-7

“Muze Unalivu Ngwe Mwono Unakale”

(Yombi 7:1) Milimo ya mutu hano hashi te hi yikalu ko? Matangwa jenyi kapwile ngwe matanga ja ngamba?

w06 15/3 14 ¶10

Yikuma Yilemu ya Mukanda wa Yombi

7:1; 14:14—Yika maliji “milimo yikalu” hanji “matangwa a uvumbiko” analumbunuka? Lamba lize Yombi apalikile yamutwalile kutesa mwono ni umwe mulimo ukalu chinji. (Yombi 10:17) Hanyima lia kufwa, mashimbu waze mutu akupwa mu fuka ndo ha tangwa lize mamuhindwisa, Yombi yatesa mashimbu jacho ni matangwa a uvumbiko.

(Yombi 7:11) Kashika chichi kuholesa kanwa liami; munguhanjika mu kapinda cha spiritu yami, mungunenganyana ha kusasaminya cha mbunge yami.

(Yombi 7:16) Mwono wami hiwangupihila; chazangile kutwama ni mwono ndo ku miaka. Ngwechenu mumu matangwa jami kapwa ngwe mwiku umuwika.

w20.12 16 ¶1

“Yehova . . . Kakulamwina Waze Ali ni Spiritu ya Kupihilila”

HA MASHIMBU amwe, mutuhasa kulipikala mumu matangwa a mwono wetu akehe, nawa “a too ni lamba.” (Yombi 14:1) Kashika, hi chipi ko ha mashimbu amwe kulivwa ngwe mbunge yetu yinapihilila. Ku mashimbu akunyima, tuvumbi amwe a Yehova che apwile ni kwivwa. Amwe yazanga kwo kufwa. (1 Mia. 19:2-4; Yombi 3:1-3, 11; 7:15, 16) Alioze, ha mashimbu amwe, Yehova, Zambi yoze apwile ni kufuliela kapwile ni kwahuzulula ku mbunge ni kwatakamisa. Chipwe musono sango jacho mujihasa kutukwasa ni kututakamisa.—Roma 15:4.

g 1/12 16 ¶2-4

Muze Mulivwa Ngwe Mwono we Kuushi ni Ulemu

Yena kota unanyongo ngwe, yuma yize unapalika kuushi kuhwa, alioze iwuluka ngwe kuushi ukawe, chaluyinda atu anji hashi heswe kanapalika mu umwe kapinda. Mbimbiliya yakwamba ngwo: “Mumu tunanyingika yuma yeswe ya kutanga kuyakutwa mikuma ni yikola hamuwika ndo haliapwila.” (A-Roma 8:22) Kota kuushi kuhasa kumona chize muhasa kukumba kapinda yoze unapalika, alioze yuma yakwalumuka kupalika cha mashimbu. Kashika yika muyihasa kukukwasa?

Hanjika ni umwe sepa lie wajama yoze wakujikijila. Mbimbiliya yakwamba ngwo: “Sepa lia mutu kakuzanga matangwa eswe; alioze ha tangwa lia lamba he hakusemukina uyaya.” (Yishima 17:17) Yombi, umwe lunga washishika yoze akumutongola mu Mbimbiliya, kambile yize te avwile muze apalikile mu kapinda. Iye kambile ngwenyi: “mwono wami hiwangupihilila” ni kuweza nawa ngwo “mungutuwa chikuma chami; munguhanjika ni usasu wa mbunge yami.” (Yombi 10:1) Kuhanjika ni atu akwo yize unapalika muchikukwasa kuhwima ku mbunge ni kupwa ni nyonga lialita ha yize unapalika.

Hanjika ni Zambi ni mbunge ye yeswe. Kuli atu amwe, kulemba chakukwasa wika kuhwima ku mbunge, alioze yize Mbimbiliya yakwamba yinalise ni nyonga lino. Mukanda wa samu 65:2 yakuvuluka Yehova ngwe ‘Mukwa kwivwa kulemba’, mukanda 1 Petulu unambe ngwo: “Iye kakunufunga.” Mbimbiliya yakushindakenya yisuho yinji ulemu wa kujikijila muli Yehova. Chakutalilaho:

“Fuliela Yehova ni mbunge ye yeswe; kanda ukajikijila ha malinjekela ja yena mwene. Ukamutayize mu yilinga ye yeswe mba iye makalulamisa majila je.”—YISHIMA 3:5, 6.

“Kumakayukisa usona wa waze akumuvwila woma. Kumakevwa muteto wo nawa, kumakaalamwina.”—SAMU 145:19.

“Lino lie hamu tuli nalio kuli iye, nyi kachi mutwita chuma chimwe cha kulita ni upale wenyi, aye matwivwa.”—1 YOANO 5:14.

“Yehova kapwa kusuku ni yingulungulu alioze kakwivwa kulemba cha mukwa ululi.”—YISHIMA 15:29.

Nyi wahanjika ni Zambi hakutwala ku yuma yize unapalika, iye makukwasa. Kashika Mbimbiliya yakutukolweza ngwo “fulielenu iye miaka yeswe. Zukwilenu mbunge jenu kumeso jenyi.”—Samu 62:8.

Kuhengwola Yikuma Yilemu ya mu Mbimbiliya

(Yombi 6:29) Litwaminenu kupatula ni uhenge. Litwaminenu, ululi wami unatoko.

w20.04 16 ¶10

Panjika, Nyingika, Solola Keke

10 Mutuhasa kwimbulula Yehova ha kunyingika kanawa mandumbu jetu. Sako tachi hanga unyingike kanawa mandumbu je. Hanjika no ku uputukilo ni kusongo lia kukunguluka, tuhuka no mu munda; nyi muchilita, muhasa kwasanyika ku zuwo lie hanga nulie hamuwika. Nyi mulinga chino, mukomoka ha kunyingika ngwo, ndumbu yoze wakumona ngwe keshi kuhanjika, kumana kakwivwa sonyi ja kuhanjika, ndumbu yoze wakumona ngwe, kakuzanga chinji upite, kumana kakuzumbula ngeji, hanji usoko uze wakulalwoka ku kukunguluka, kumana kakupalika mu yihungumiona. (Yombi 6:29) Kwamba pundu, kutwatambile kulinjisa mu “yuma yize kuyatele,” hanji yuma yambala. (1 Timo. 5:13) Alioze, chili chipema kunyingika ko yimwe ku mwono wa mandumbu jetu ni yuma yize akupalika.

(Yombi 6:1-21) Yombi yakumbulula ngwenyi, 2 Nyi kachi mahasa kupezalisa kama kulifwita chami; nyi mahasa kusa huli liami lieswe ha mbalasa! 3 Kachi muyilema kuhiana masekeseke eswe amu kalunga lwiji. Kashika maliji jami hapwa a kulipupula. 4 Mumu mivu ya Mukwa-Ndundo-Jeswe hiyangutuwa; mbunge yami kuyinanu utende wayo; yuma ya Zambi ya kukolesa mwongo yeswe hiyalilonga ni kulimika ni yami. 5 Chimbulu wa mu yambu, nyi kali ni kelo kakulila? Ngombe kakuteta nyi kanali? 6 Chuma chasamuka mahasa kuchilia nyi mungwa wakuhi? Leji lia lionda te linayeme? 7 Yuma yize ya kulia kuyakuzelwokesa chocho nawa ni mbunge yami yinayivwila lwaji. 8 Nyi kachi mangwaha kama chize ngunechi! Nyi kachi Zambi mangwaha chize ngunazange! 9 Zambi achitayize kama kungufwenya; akatusule kwoko lienyi ngusutuke. 10 Chenacho te muchipwa cha kunguhwimisa mbunge. Chipwe mu yikola yahiana kachi munguwahilila ngwami, Chalikalile maliji ja mwe Musandu. 11 Tachi jami kuchi japwa mba ngushimbule nawa? Songo liami kuchi liapwa ngukasuhise mwono wami? 12 Te tachi jami japwa jimuwika ni jize ja mawe? Musunya wami unakolo ngwe unengu nyi? 13 Muli yami chishi ni chize muchingukwasa, yize yeswe te ya kungukwasa hanguhumayo. 14 Muze mutu mamona lamba chatamba kumuvwila vumbi; nyi ka kanambila woma wa Mukwa-Ndundo-Jeswe. 15 Akwetu hangwonga ngwe mingulunga kuyishi meya, ngwe tupila aze akuma. 16 Mapwa ni meya anji mumu ha jelu; kuze kwakuswama neve. 17 Alioze ha changa kakuma; ha chivukumyina keshi kusoloka kuma kwo. 18 Yendo ya ngeji makondoloka ku jila yo; manjila mu puya, mafwa. 19 Yendo ya ku Tema kakutala; ngeji a ku Shipa kakutalatala. 20 Hanaakolesa sonyi mumu hafulielako: kakuhetako hikulishimwoka. 21 Chocho yenu hinwapwa kuli yami. Hinwamona kuji-ni-tomo liami mba woma nunevu.

23-29 OUTUBRO

YIKUMA YILEMU YA MU LIJI LIA ZAMBI | YOMBI 8-10

“Zango Liashishika lia Zambi Liakutufunga ku Mahuza ja Satana”

(Yombi 8:4) Nyi ana je amuvulumwine, iye hanaakunjika ku tachi ja uvulumunyi wo.

(Yombi 9:20-22) Chipwe chishi mulonga hindu kanwa liami mwene mulinguhisa. Chipwe chishi kapalia hindu kuli iye munguhia ngwe nguli chihenge. 21 Chipwe chishi chitela hindu chanyingikine mbunge yami; chapalile mwono wami. 22 Cheswe chumiwika, kashika ngunambe ngwami, Kakunongesa mukwa kusamba ni mukwa kuhia.

w15 1/7 12 ¶3

Shina Mutuhasa Lume Kuvwisa Zambi Kuwaha?

Yombi kapalikile mu yuma yinji yipi ku mwono wenyi, iye kanyongene ngwenyi te katambile kupalika mu yuma yacho. Iye kakapwile ni nyonga lialita, ni kwamba ngwo Zambi keshi kulihulumba nyi iye mashishika muli iye hanji ka. (Yombi 9:20-22) Yombi kapwile ni shindakenyo ngwo te kali mukwa-ululi, yuma yize iye ambile yasolola ngwo te kakulimona ngwe mukwa-ululi kuhiana Zambi.—Yombi 32:1, 2; 35:1, 2.

(Yombi 10:12) Nwanguhele mwono ni utu wa zango; keke yenu yafungile mwono wami.

(Samu 32:7, 10) Yena uli chiswamo chami, mukangufunga ku lamba. Kumukangujingilika ni miaso ya kungupulula. 10 Yinyengo yinji muyipwa kuli chingulungulu, alioze mweswe mafuliela Yehova, utu wa zango muumujingilika.

w21.11 6 ¶14

Yika Utu wa Zango Lia Yehova Unalumbunuka kuli Yena?

14 Utu wa zango lia Zambi wakutufunga ku ufulielo. Ndawichi kalwezele Yehova mu yilemba ngwenyi: “Yena uli chiswamo chami, mukangufunga ku lamba. . . . Mweswe mafuliela Yehova, utu wa zango muumujingilika.” (Samu 32:7, 10) Ku shakulu, kapwile ni kujingilika mambonge ni yikalakala yize te yakufunga atu kuli akwa-kole jo. Chizechene nawa, utu wa zango lia Yehova, uli ngwe yikalakala yize yakutufunga ku chuma cheswacho chize muchihasa kupihisa usepa wetu ni iye. Chikwo nawa, utu wa zango lia Yehova wakumutwala hanga atukoke kuli iye.—Jere. 31:3.

Kuhengwola Yikuma Yilemu ya mu Mbimbiliya

(Yombi 9:32) Mumu iye hi mutu ko ngwe yami ngumukumbulule, hanga tukasoloke hamuwika ha lwaza.

w10 15/10 6-7 ¶19-20

“Iya hananyingika kunyonga cha Yehova?”

19 Yika twalilongesa hakutwala ku “kunyonga cha Yehova”? Twatamba kwecha hanga liji lia Zambi yitusongwele hanga tunyingike kunyonga cha Zambi. Twatambile kupatwila Yehova kulita ni kunyonga chetu hanji shimbi yetu. Yombi kambile ngwenyi: “Mumu iye [Zambi] hi mutu ko ngwe yami ngumukumbulule, hanga tukasoloke hamuwika ha lwaza.” (Yombi 9:32) Chizechene ngwe Yombi, muze twakuputuka kunyingika kunyonga cha Yehova, mutuhasa kwamba ni shindakenyo ngwetu: “Yino yuma yapwa ngwe chihanda cha yilinga yenyi; twakwivwa lufuma wenyi hwe-hwe wika. Iya mahasa kusa chinyingi kukulunguza cha ndundo jenyi?”—Yombi 26:14.

20 Muze tunatange yisoneko, yika mutulinga nyi twawana yimwe yize kuyishi kutulumbunuka, chipi-chipi yize yinatale ha kunyonga cha Yehova? Nyi hanyima lia kuhengwola kanawa kutwahashile kuwana ulumbunwiso, mutuhasa kutesa kapinda yono ngwe yimwe yize yineseka ufulielo wetu muli Yehova. Iwuluka ngwe, yisoneko yimwe yakutwaha uhashi wakusolola ufulielo wetu muli Yehova. Tayiza ngwe hi yeswe ko yize iye atangile yakutulumbunuka. (Chilu. 11:5) Hachino, mututayiza yize Postolo Paulo ambile ngwenyi: “Mana ni yinyingi ya Zambi, kuyajotoka nikulumbama ngwe upite! Upatwilo wenyi keshi kuhasa kuunyonga weswe! Majila jenyi keshi kuhasa kuafunjika eswe! Mumu iya hananyingika kunyonga cha Mwene? Hanji iya wapwile mukwa kumwaha mana? Hanji iya waliangile kumwaha hanga akamukundulule? Mumu yuma yeswe kuyakatuka kuli iye, kuyakola ku tachi jenyi, yakuswila muli iye. Uhenya ukapwe kuli iye ndo ku miaka ya mutolo. Amene.”—Roma 11:33-36.

(Yombi 9:20-35) Chipwe chishi mulonga hindu kanwa liami mwene mulinguhisa. Chipwe chishi kapalia hindu kuli iye munguhia ngwe nguli chihenge. 21 Chipwe chishi chitela hindu chanyingikine mbunge yami; chapalile mwono wami. 22 Cheswe chumiwika, kashika ngunambe ngwami, Kakunongesa mukwa kusamba ni mukwa kuhia. 23 Nyi matulaswola ni kufwa cha ngambu, maseha lamba lia yoze keshi mulonga. 24 Hakunjika hashi mu chiyulo cha yingulungulu. Kakufuka meso ja yipatula-milonga. Nyi hi iye ko, mba iya? 25 Matangwa jami kakutambuka kuhiana mukwa kuzomboka; kakungupalika ni chipema chakuhi. 26 Kakuya ngwe mato a mbungu; ngwe pupa mahulumukina ha kulia chenyi. 27 Nyi mungwamba ngwami, Munguvulama musongo wami: mungulitwamina kunyakana kumeso, munguwahilila, 28 woma wa yikola yami wakungukwata, mumu ngunanyingika kuchi kungusambisa. 29 Mukanguhisa, kashika kuchi te mungulifwita chamokomoko? 30 Chipwe mungusana mu meya a neve, ni kupemesa moko jami ni sabau, 31 hindu mukangunungwina mu malowa, chipwe mazalo jami makanguvwila lwaji. 32 Mumu iye hi mutu ko ngwe yami ngumukumbulule, hanga tukasoloke hamuwika ha lwaza. 33 Kachi, mama yami! Nyi kachi kwapwile umwe chitakanyishi, akase kwoko hali iye kwoko hali yami! 34 Achize kama mbwechi yenyi kuli yami; woma wenyi kanda unguchikimisa. 35 Nyi chocho kachi munguhanjika; chichi kumuvwila woma. Alioze kuli yami kuchapwile chocho.

30 OUTUBRO–5 NOVEMBRO

YIKUMA YILEMU YA MU LIJI LIA ZAMBI | YOMBI 11-12

“Majila Atatu Akuwanyinamo Mana ni Kuyuka Nawo”

(Yombi 12:7-9) Alioze hulenu tushitu, o manulongesa; hulenu tujila a mutetela, o manulweza; 8 chipwe yiputa ya mu yambu muyinulongesa; chipwe yishi a mu kalunga-lwiji manwambulwila. 9 Te kwali umwe kanyingikine kwoko lia Yehova liakuchilinga?

w09 15/4 6 ¶17

Yombi Kahalishile Jina Lia Yehova

17 Yika yakwashile Yombi kushishika kuli Yehova? Shimbu kanda achipalika mu kapinda yoze amwene, Yombi kapwile ni usepa upema ni Yehova. Chipwe ngwe kukushi yize yinasolola ngwo Yombi te kananyingikine ngwo Satana kalimikine ni Yehova, nihindu Yombi kazangile kumushishika. Iye kambile ngwenyi: “Ndo kufwa chami chichi kwecha ungunu wami!” (Yombi 27:5) Kuchi Yombi ahashile kupwa sepa lia Zambi? Kwamba pundu iye kapwile ni kulemesa chinji yize Zambi alingile kuli Apalahama, Yakomba ni Izake. Chikwo nawa, Yombi kamwene utu wa Zambi ha kupukuna ha yitangiwa.—Tanga Yombi 12:7-9, 13, 16.

(Yombi 12:12) Mana kakutwama ni makulwana; kwoka cha matangwa kuchakuneha yinyingi.

w21.06 10 ¶10-12

Kuushi Ukawe, Yehova Kali Hamwe ni Yena

10 Likate ni mandumbu a mu ufulielo. Likate ni mandumbu waze ali yilweza yipema, ayo mahasa kupwa twanuke hanji makulwana je nawa a ku minyachi yalisa. Mbimbiliya yinatulweze ngwo: “Mana kakutwama ni makulwana.” (Yombi 12:12) Alioze makulwana no mahasa kulilongesa yuma yinji kuli akweze waze ashishika. Ndawichi kapwile kanuke kuli Jonata, chipwe chocho, chino chakaakinjile kupwa masepa apema. (1 Samue. 18:1) Ayo kalikwashile umwe ni mukwo hanga anunge ni kulingila Yehova, chipwe ngwe kapalikile mu yipikalo yinji. (1 Samue. 23:16-18) Irina, umwe ndumbu yoze mu usoko wenyi iye wika mwe Chela cha Yehova yamba ngwenyi: “Mandumbu jetu a mu chikungulwila mahasa kupwa ngwe yisemi nawa ngwe mandumbu waze twasemuka no. Yehova mahasa kwazachisa hanga atukwase ha yeswe yize tunafupiwa.”

11 Muchihasa kupwa chikalu kupwa ni masepa aha, chipi-chipi ni wakwivwa sonyi. Ratna, umwe ndumbu wakwivwa-vwa sonyi yoze walilongesele umwenemwene chipwe ngwe te kanapalika mu yihungumiona, yamba ngwenyi: “Natambile kunyingika ngwami, te ngunafupiwa ukwaso wa mandumbu jami a ku ufulielo.” Muchihasa kupwa chikalu kuhanjika ni umwe hakutwala ku chize twakwivwa, alioze nyi twachilinga mutu wacho mahasa kupwa sepa lietu mupema. Masepa je kanazange kukukolweza ni kukukwasa, alioze watamba kwalweza chize ayo mahasa kuchilinga.

12 Jila yipema yakupwilamo ni masepa, yili ha kukalakala hamuwika ni mandumbu jetu mu mulimo wa kwambujola. Carol, yoze hitwatongola yamba ngwenyi: “Kwambujola ni kulinga milimo yikwo ya ku spiritu hamuwika ni mandumbu a mapwo a mu chikungulwila chetu, changukwasa kupwa ni masepa apema. Ha miaka yeswayi, Yehova kakungukwasa kupalikila muli masepa wano.” Chino chinasolola pundu ngwo, tachi jeswajo mutusa hanga tupwe masepa ja tuvumbi twa Yehova waze ashishika, kujichi kulitokela. Yehova kakuzachisa masepa jacho hanga atukwase muze tunapalika mukapinda ngwe wakulivwa ukawetu.—Yishi. 17:17.

(Yom 12:16) Iye kali ni tachi ni mana; ni mukwa kwonga ni kwongoloka eswe ninyenyi.

it-3 477 ¶2

Mana

Mana a Mwilu. Mana ahiana mutwawana wika kuli Yehova Zambi mumu “iye wika” mwe ukwete mana a mutapu au. (Ro 16:27; Uso 7:12) Mana kanalite ni yuma ya shindakenyo, amu Yehova kali sakatanga “Chize ku miaka ya mutolo ndo ku miaka ya mutolo” (Samu 90:1, 2), Iye kananyingika chize yuma yeswe hashi ni mwilu yapwa chize ku uputukilo ndo musono. Shimbi jako, chize yakusoloka ni mutapu wacho yakukwasa akwa-mana kuhengwola yuma yize anafupu, nyi te kwatwamine shimbi jacho kachi te chakupwa chikalu kuwana yuma yize akufupa, kashika yeswe yino yili yitangiwa yenyi. (Yom 38:34-38; Sam 104:24; Yis 3:19; Jer 10:12, 13) Kwamba umwenemwene, shimbi jenyi ja ululi jakukwasa atu apwe ni nyonga lialita ni kufumbuka. (Shi 32:4-6; tala chikuma chinambe ngwo YEHOVA [Zambi ya shimbi ja ululi].) Iye kananyingika yuma yeswe. (Iza 40:13, 14) Chipwe ngwe iye kakwecha hanga yuma yize yakulimika ni shimbi jenyi yilingiwe, hanji yuma yacho muyukisa atu ha mashimbu akehe, chipwe chocho kusongo yuma muyilingiwa kulita ni upale wa Zambi, chikwo nawa yuma yize iye akwamba yakumanunuka pundu.—Iza 55:8-11; 46:9-11.

Kuhengwola Yikuma Yilemu ya mu Mbimbiliya

(Yom 12:11) Twitwi kuliakweseka maliji chizechene ngwe limi liakupanjika kulia.

w08 1/8 11 ¶5

Kuhanjika ni Akweze

▪ ‘Shina ngunanyingika yize ayo anazange kwamba? Mukanda wa Yombi 12:11 unambe ngwo: “Twitwi kuliakweseka maliji chizechene ngwe limi liakupanjika kulia.” Kashika wano kali mashimbu “akupanjika” yize mwane akwamba. Akweze ha mashimbu amwe kakuhanjika chamuhanjikila. Hanji mwane makulweza ngwo: “Yenu nwakuhanjika ni yami ngwe nguli kanuke” hanji “ngwe kunushi kungupanjika!” kanda ulihulikila chinji ha maliji waze mwane mazachisa ngwe “mashimbu eswe” ni “yenu kunushi.” Tayiza ngwe mwane keshi kuhanjika pundu ha yuma yino. Chakutalilaho, muze iye akuhanjika ngwenyi: “Yenu nwakuhanjika mashimbu eswe ni yami ngwe nguli kanuke” maliji wano mahasa kulumbunuka “ngunamono ngwami yenu nushi kungujikijila” ni muze akwamba ngwenyi “ngwe nushi kungupanjika!” maliji wano hanji kanalumbunuka ngwo “ngunazange wika kunulweza chize ngunalivu” fupa kunyingika ulumbunyiso wa maliji waze ana je akuhanjika.

(Yombi 12:1-25) Yombi yakumbulula ngwenyi, 2 pundu enu nuli e atu lume, mba muze munufwa yenu, mana kechi kasoloka nawa hashi. 3 Alioze ni yami nawa nguli ni yinyingi yami; kunwangukumbile ni hamwe. Yino yuma nunambe, te iya kanyingikine? 4 Masepa jami kanangusehe. Ami te mungulemba kuli zambi mba mangukumbulula. Mukwa ululi keshi kapalia, alioze aliapwila kanangusehe. 5 Yoze unatwama nikuhwima kakulelesa lamba, ali liapwa lia waze akutalinga. 6 Mazuwo ja yingumba kali kanawa; akwa kwihia Zambi kanajikiza; Zambi kakuzalisa moko jo. 7 Alioze hulenu tushitu, o manulongesa; hulenu tujila a mutetela, o manulweza; 8 chipwe yiputa ya mu yambu muyinulongesa; chipwe yishi a mu kalunga-lwiji manwambulwila. 9 Te kwali umwe kanyingikine kwoko lia Yehova liakuchilinga? 10 Mu kwoko lienyi mwatwama mwono wa akwa mwono eswe, ni mwiku wa atu eswe. 11 Twitwi kuliakweseka maliji chizechene ngwe limi liakupanjika kulia. 12 Mana kakutwama ni makulwana; kwoka cha matangwa kuchakuneha yinyingi. 13 Zambi kali ni mana ni ndundo; yiyulo ni yinyingi niyenyi. 14 Nyi aye mapuzula, niumwe mahasa kutungulula; nyi mayikila mutu muma mumwe, niumwe mamwazulwila. 15 Nyi mamina meya njiji mujuma; nyi matuma meya mapukumukina ha chifuchi. 16 Iye kali ni tachi ni mana; ni mukwa kwonga ni kwongoloka eswe ninyenyi. 17 Tuliamanga kakwatwala a kupupa; kakuhepwisa ngaji. 18 Kakujitula chiyulo cha mianangana nikuakashila malenga mu zalilo jo. 19 Kakutwala asasendote a kupupa; kakununguna akwa ndundo. 20 Kakukukumikisa ngaji; kakujimisa mana ja makulwana. 21 Kakusaula alemu; kakukokolola tachi ja akwa ndundo. 22 Kakufukula yijimbikilo ya milima yuma ya milima kakuyineha mu pangu. 23 Kakutohesa vungu limwe, mba kakulionwona. Kakuweza ku vungu limwe, mba kakulitwala funge. 24 Kakuchiza yinyingi ya akwa lutwe a mavungu a hashi; kakuaendaganyisa mu puya kuyishi majila. 25 Kakupapata mu milima ni pangu liakuhi; kakuapiepietesa ngwe akwa kuzengewa.

    Mikanda ya Chokwe (2008-2025)
    Fwambuka
    Njila
    • Chokwe
    • Tuma
    • Kululieka
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Shimbi Yakuyizachisa
    • Shimbi ja Kufunga Sango ja Mutu
    • Configurações de Privacidade
    • JW.ORG
    • Njila
    Tuma