Yilwekelo ya Malongeso a Mukanda Wakuzachisa ha Kukunguluka cha Mwono Wetu ni Mulimo Wetu
1-7 ABRIL
YIKUMA YILEMU YA MU LIJI LIA ZAMBI | 1 A-KORINDU 7–9
“Utwamishi—Uli Chawana”
(1 A-Korindu 7:32) Alioze ngunazange nukapwe kunushi yipikalo. Yoze kambachile mafupa yuma ya Mwene ha chize mahasa kuwahisa mbunge ya Mwene.
w11 15/1 17-18 ¶3
Zachisa Kanawa Utwamishi We
3 Kanji-kanji twamishi kakupwa ni mashimbu anji ni utuswilo wa kulinga yuma yeswayo, kuhiana mutu yoze hanambata. (1 Kori. 7:32-35) Uno uli uhashi upema uze twamishi ali nawo hanga akalakale chinji mu mulimo wa kwambujola ni kukolesa zango hali mandumbu jo ni kukundama chinji kuli Yehova. Kashika akwa-Kristu anji akuzanga utwamishi nawa akusakula kununga twamishi ha amwe mashimbu. Amwe hanji te kakunyonga kumbata, alioze muze kwalingiwile umwe kapalia ku mwono wo, yalemba ni kupukuna ha chikuma chacho ni kunyingika ngwo ni ukwaso wa Yehova mahasa kununga twamishi. Hachino, yasakula kwo kununga twamishi.—1 Kori. 7:37, 38.
(1 A-Korindu 7:33, 34) Alioze yoze hanambata pwo mafupa yuma ya hashi ha chize mahasa kuwahisa mbunge ya mukwo-pwo. 34 Kulipwila kuchili hachi ka njaulo ni yoze kanda achiya ku ulo. Yoze kayile ku ulo mafupa yuma ya Mwene, hanga akapwe musandu mu mujimba ni mu spiritu. Alioze njaulo mafupa yuma ya hashi, ha chize mahasa kuwahisa mbunge ya mukwo-lunga.
w08 15/7 27 ¶1
Sango Jilemu ja Mukanda wa Korindu
7:33, 34—“Yuma ya hashi” yize akwa-Kristu waze hanambata akulipikala nayo yika? Paulu te kanahanjika hakutwala ku yuma ya ku musunya yize akwa-Kristu waze hanambata akufupa kulihulikila. Yuma yacho muyihasa kupwa, kulia, mazalo, ni zuwo, alioze kuchizako yuma yipi ya hano hashi yize akwa-Kristu akwehuka.—1 Yoa. 2:15-17.
(1 A-Korindu 7:37, 38) Alioze yoze majikiza mu mbunge yenyi se kamukapujolele, alioze chiyulo ali nacho ha upale wenyi mwene, hanapatula mu mbunge yenyi mwene kufunga mwanenyi wa virgem, malinga kanawa. 38 Chocho kevwe, yoze mahangisa malinga kanawa; alioze shinaho yoze keshi kuhangisa.
w96 15/10 12-13 ¶14
Utwamishi—Uli Jila Yipema ya Kulihana Chinji mu Milimo ya Yehova
14 Mukwa-Kristu twamishi yoze wakuzachisa utwamishi wenyi hanga alinge yuma yenyi ya ku musunya, kahianyine akwa-Kristu waze hanambata. Keshi kununga twamishi “mumu ha wanangana,” alioze hanga alinge yuma yenyi ya ku musunya. (Mateu 19:12) Lunga hanji pwo yoze uchili twamishi katamba kufupa “yuma ya Mwene” ni kufupa “kuwahisa mbunge ya Mwene,” ‘hanga avumbike Mwene chakuhona yikwiko.’ Chino chinalumbunuka kulihulikila chinji ha milimo ya Yehova ni Yesu Kristu. Nyi akwa-Kristu twamishi malinga chocho, malinga kanawa kuhiana akwa-kristu waze hanambata.
Kuhengwola Yikuma Yilemu ya mu Mbimbiliya
(1 A-Korindu 7:11) (Alioze nyi malihandununa kuli iye, akatwame chizechene utwamishi, nyi ka akawane ni mukwo-lunga). Lunga kanda akahichika mukwo-pwo.
lvs 251
Maliji Akusongo
Ha mashimbu amwe, mukwa-Kristu hanji mafupa kulihandununa ni yoze alimbata nenyi, chipwe ngwe kalingile utanji. (1 A-Korindu 7:11) Yitela yimwe yize muyihasa kulingisa mukwa-Kristu kulihandununa ni yoze alimbata nenyi, yili yino:
• Muze lunga malituna kukwasa hanji kulisa usoko, ngwe kulitwamina kwaha kulia ni mbongo.—1 Timoteu 5:8.
• Uswi wa kulamba, muze lunga hanji pwo malamba mukwo ni kusa mwono wenyi mu ponde.—A-Ngalashia 5:19-21.
• Nyi lunga hanji pwo meseka kupihisa usepa wa mukwo ni Yehova, ngwe ha kumukinda kuwayila Yehova.—Yilinga 5:29.
(1 A-Korindu 7:36) Alioze nyi umwe mashinginyeka ngwe kalingile kanawa ni mwanenyi wa virgem, muze mahiana kukula cha miaka yenyi, nyi muchitamba, akalinge chize mapala, kavulumwine, akamumbate.
w00 15/7 31 ¶2
Muhasa Kununga ni Kulinanga Chipwe Ngwe Watwama Hano Hashi ha Luchisa
Akweze katambile kulipupula kumbata hanji kusomboka mumu ngwo usolo wo uli unji. Ulo uli chikuma chilemu, kashika twatamba kukola kanawa hanga tuhase kutwama kanawa mu ulo. (Uputukilo 2:24) Chili chilemu mukweze kushimbwila ndo “muze mahiana kukula cha miaka yenyi,” che kwamba, mashimbu waze usolo wakwoka chinji nawa muuhasa kupihisa manyonga a mutu. (1 A-Korindu 7:36) Muchipwa uhepuke nyi mutu yoze hakola nawa unafupu kumbata hanji kusomboka malinga utanji, mumu ngwo kwasolokele mutu yoze malimbata nenyi!
Kutanga Mbimbiliya
(1 A-Korindu 8:1-13) Ha kutwala ku yuma yize hanayilambula yitapo ku mahamba: chamwenemwene yetu eswe yinyingi tuli nayo. Yinyingi kuyakufuza, alioze zango kuliakukolesa. 2 Nyi kachi umwe manyonga ngwe kanyingika chuma chimwe, pundu kanda achinyingika nichimwe chize chamutamba kunyingika; 3 alioze nyi kachi umwe mazanga Zambi, iye kanamunyingika kuli Zambi. 4 Kashika ha kutwala ku kulia cha yuma yize hanayilambula yitapo ku mahamba, tunanyingika hamba hi chimwe ko hano hashi; Zambi mukwo wakuhi niumwe, shina umuwika. 5 Mumu chipwe kwali waze anavuluka ngwo, tuzambi, chipwe mwilu, chipwe hano hashi; ngwe kwali tuzambi tunji ni ene anji. 6 Hindu kuli yetu, Zambi umuwika uliko, mwe Tata, mba yuma yeswe yinakatuka kuli iye, ni kupwa chetu chapwa cha kuli iye. Ni Mwene umuwika uliko, Yesu Kristu. Mba kuli iye yuma yeswe yinakatuka, ni kupwa chetu chapwa cha kuli iye. 7 Alioze yinyingi yino amwe keshi nayo; mumu amwe ku mbunge jo halijilila yuma ya mahamba, ndo haliapwila kakulia chuma chize hanachilambula chitapo ku hamba; ni mbunge jo se jilelu mujilichisa. 8 Alioze kulia kuchishi kutuneha kuli Zambi: chipwe kutushi kulia, kutushi kuhona; chipwe kachi mutulia kutushi kuhiana. 9 Alioze kanyamenu kuchina hanji ndako jino ja kulia muchipwa chitalingiso kuli amwe aze kakolele. 10 Mumu nyi kachi umwe makumona, yena uli ni yinyingi, unatwama nikulia mu tembele ya hamba, mbunge yenyi, nyi muyipwa yilelu, muyihamuka kulia yuma yize hanayilambula ku mahamba, nyi? 11 Mumu ha yinyingi ye, ndumbu yoze mulelu malumbuka, yoze Kristu wamufwilile. 12 Chocho ha kuvulumuna mandumbu, ha kulemeka mbunge jo jilelu, munuvulumuna Kristu. 13 Kashika nyi kachi kulia chami muchitalingisa ndumbwami, chichi kalia nawa yifwo niyimwe ndo ku miaka ya mutolo, kuchina mungutalingisa ndumbwami.
8-14 ABRIL
YIKUMA YILEMU YA MU LIJI LIA ZAMBI | 1 A-KORINDU 10–13
“Yehova Iye Wamwenemwene”
(1 A-Korindu 10:13) Nichimwe cheseko kuchanuwanyine shina chize cha kulita ni chisemewa cha atu. Alioze Zambi iye wamwenemwene, mba kechi katayiza akanweseke kuhiana chize munuhasa; alioze hamwe ni cheseko makanumwesa jila ya kutuhukamo hanga nukahase kunyongonona.
Yihula ya Waze Akutanga Mikanda Yetu
Postolo Paulu kasonekene ngwenyi, Yehova “kechi katayiza akanweseke kuhiana chize munuhasa.” (1 Kori. 10:13) Shina chino chinalumbunuka ngwo Yehova kakutesa chitangu mashimbu waze mutuhasa kununga ni kunyongonona, mba hi masakula yipikalo yize muyilingiwa ku mwono wetu?
▪ Nyi chino te chamwenemwene, nyonga ha chize yino te muyihasa kukwata ku mwono wetu. Chakutalilaho, mwana wa umwe ndumbu kalishihile mwene. Chino chanehene yinyengo yinji ku mbunge ya Tato. Iye kapwile ni kulihula, nyi Yehova kamwene kulutwe ni kukwata chiyulo ngwo iye ni mukwo-pwo te mahasa kunyongonona ha lamba liacho. Hashi hano, anji akuli yetu mutukapalika mu lamba linji. Shina twatamba kufuliela hanji kunyonga ngwetu, Yehova kakusongwela yuma yeswe yize yakulingiwa ku mwono wetu?
Muze mutuhengwola 1 A-Korindu 10:13, mutumona ngwetu Mbimbiliya kuyishi kukwasa manyonga akwamba ngwo, Yehova kakutesa chitangu mashimbu waze mutuhasa kununga ni kunyongonona, mba hi masakula yipikalo yize muyilingiwa ku mwono wetu. Mumu liaka mutuhasa kwamba chocho? Tuhengwolenu yikuma yiwana.
Chitangu, Yehova hanahane kuli atu nyonga lia kusakula chipi ni chipema, utuswilo wakusakula yeswayo anazange. Aye kanazange hanga tukwate yiyulo yetwene. (Shimbi 30:19, 20; Yoshu. 24:15) Nyi mutusakula kukwata yiyulo yize muyivwisa Yehova kuwaha, mutuhasa kumujikijila hanga atusongwele. (Yishi. 16:9) Alioze nyi twakwata yiyulo yipi, mutukapwa ni kapinda ku mwono wetu mumu lia yiyulo yacho. (Ngala. 6:7) Hachino, nyi Yehova mwe wakusakula yipikalo yize muyilingiwa ku mwono wetu, shina chino te muchisolola ngwo tukwete nyonga lia kusakula chipi ni chipema?
Chamuchiali, Yehova keshi kutufunga ku yize “yakutuwana nikulita ni tangwa liacho.” (Chilu. 9:11) Chimwe chuma chipi hanji ponde muyihasa kulingiwa kuli umwe mutu, mumu kapwanga ha chihela chipi nawa ni ha shimbu lipi. Yesu kahanjikile hakutwala ku ponde yize yashihile atu 18, muze umwe kaposhi apuzukile hali ayo. Iye kalumbunwine kanawa ngwenyi, hi Zambi ko wanehene kufwa cho. (Luka 13:1-5) Kashika hi chipema ko kunyonga ngwetu, nyi kwalingiwa chimwe chuma chipi, Zambi mwe wakwata chiyulo cha yoze masala ni mwono ni yoze mafwa.
Chamuchitatu, mutu ni mutu wa kuli yetu katamba kununga ni kushishika kuli Yehova. Satana kambile ngwenyi tuvumbi twa Yehova kakumuwayila mumu lia yuma yipema yize Iye akwaaha. Satana kambile ngwenyi te kutuchi kununga ni kushishika kuli Yehova nyi mutumona yipikalo ku mwono wetu. (Yombi 1:9-11; 2:4; Uso. 12:10) Nyi Yehova kakutufunga ku yipikalo yimwe yize mutumona, chino kachi te muchisolola ngwo Satana kambile umwenemwene.
Chamuchiwana, Yehova keshi kusakula kunyingika chitangu yuma yeswe yize muyikalingiwa ku mwono wetu. Chochene, Yehova mahasa kunyingika yize muyikalingiwa kulutwe lia matangwa nyi mazanga. (Iza. 46:10) Alioze, Mbimbiliya yakusolola ngwo iye keshi kusakula kunyingika yeswe yize muyikalingiwa kulutwe. (Uputu. 18:20, 21; 22:12) Yehova kapwa zango nawa mungunu, kashika iye keshi kuhasa kulimika ni utuswilo wetu wakusakula yize mutuzanga kulinga.—Shimbi 32:4; 2 Kori. 3:17.
Yika nawa Paulu ambile kwamba muze ambile ngwenyi Yehova “kechi katayiza akanweseke kuhiana chize munuhasa”? Hano, Paulu te kanalumbununa yize Yehova akulinga ha mashimbu a yipikalo, hi ha shimbu lize kanda yichilingiwa ko. Nyi mutufuliela muli Yehova, iye makatukwasa mu yipikalo yeswayo muyisoloka ku mwono wetu. (Samu 55:22) Hachino, mutuhengwola yikuma yaali ya mumu liaka Paulu ambile chocho.
Chikuma chitangu chili ngwo yipikalo yize twakumona ye ‘akupwa nayo atu eswe.’ Amu tuchili hashi ha Satana, yetweswe mutukamona lamba, hanji chipwe luyinda. Alioze nyi mutufuliela muli Yehova, mutuhasa kukumba yipikalo yacho ni kununga ni kushishika. (1 Petu. 5:8, 9) Chitangu mu mukanda 1 A-Korindu kapitulo 10, Paulu yasoneka hakutwala ku yeseko yize apalikilemo A-Izalele mu puya. (1 Kori. 10:6-11) Waze afulielele muli Yehova kahashile kukumba yipikalo yacho. Alioze amwe A-Izalele yahona kwononokena Yehova. Ayo kakanungine ni kushishika mumu kakafulielele muli iye.
Chikuma chamuchiali chili ngwo “Zambi iye wamwenemwene.” Yika maliji wano analumbunuka? Nyi mututala chize Yehova afungile tuvumbi twenyi kukatuka ku mashimbu akunyima ndo musono, mutumona ngwetu ni ushishiko weswe kakukwasa ‘waze eswe akumuzanga, ni waze akufunga maliji jenyi a shimbi.’ (Shimbi 7:9) Tunanyingika ngwetu, Yehova mashimbu eswe kakumanununa yilakenyo yenyi. (Yoshu. 23:14) Mutuhasa kupwa ni shindakenyo ngwetu (1) Yehova keshi keza kecha nichimwe cheseko chitupinjise kuhiana haze mutuhona kuchikumba, nawa (2) iye ‘makatumwesa jila ya kutuhukilamo.’
Kuchi Yehova akusolola jila ya ‘kutuhukilamo’ kuli waze akufuliela pundu muli iye? Tunanyingika pundu ngwetu, iye mahasa kuchiza yipikalo. Alioze twiwulukenu ngwetu, Paulu kambile ngwenyi, Yehova makasolola ‘jila ya kutuhukilamo hanga nukahase kunyongonona.’ Hachino, Yehova kanji-kanji kakusolola jila yize mutuhasa kupwilamo ni tachi hanga tuhase kununga ni kushishika. Tuhengwolenu amwe majila waze akuchilingila.
▪ Yehova ‘kakutulembejeka mu yipikalo yeswe.’ (2 Kori. 1:3, 4) Iye mahasa kuhumikiza manyonga ni mbunge yetu kupalikila mu Mbimbiliya, spiritu yenyi yisandu ni muli ndungo wamwenemwene.—Mateu 24:45; Yoa. 14:16; Roma 15:4.
▪ Yehova mahasa kuzachisa spiritu yenyi yisandu hanga atusongwele. (Yoa. 14:26) Spiritu yisandu muyihasa kutwiwulula sango ni malongeso amu Mbimbiliya hanga tuhase kukwata yiyulo ya mana.
▪ Yehova mahasa kuzachisa angelo jenyi hanga atukwase.—Hepre. 1:14.
▪ Yehova mahasa kuzachisa mandumbu ni mapangi jetu hanga atukwase. Ayo mahasa kututakamisa ha yize mahanjika ni yize malinga hali yetu.—Kolo. 4:11.
Hachino, yika twalilongesa ha maliji a Paulu waze ali ha 1 A-Korindu 10:13? Twalilongesa ngwetu, Yehova keshi kusakula yipikalo yize mutupalikamo. Alioze mutuhasa kupwa ni shindakenyo ngwetu, nyi mutufuliela muli Yehova, mutuhasa kukumba yipikalo yeswayo muyisoloka ku mwono wetu. Tunanyingika ngwetu, Yehova mashimbu eswe kumakasolola jila yize muyikatukwasa hanga tuhase kununga ni kushishika kuli iye.
(1 A-Korindu 10:13) Nichimwe cheseko kuchanuwanyine shina chize cha kulita ni chisemewa cha atu. Alioze Zambi iye wamwenemwene, mba kechi katayiza akanweseke kuhiana chize munuhasa; alioze hamwe ni cheseko makanumwesa jila ya kutuhukamo hanga nukahase kunyongonona.
(1 A-Korindu 10:13) Nichimwe cheseko kuchanuwanyine shina chize cha kulita ni chisemewa cha atu. Alioze Zambi iye wamwenemwene, mba kechi katayiza akanweseke kuhiana chize munuhasa; alioze hamwe ni cheseko makanumwesa jila ya kutuhukamo hanga nukahase kunyongonona.
Kuhengwola Yikuma Yilemu ya mu Mbimbiliya
(1 A-Korindu 10:8) Chipwe kanda tulinga utanji ngwe ayo alingile, mba alimbukile ha tangwa limuwika makumi aali ni tununu atatu (23,000).
w04 1/4 29
Yihula ya Waze Akutanga Mikanda Yetu
Mumu liaka mukanda 1 A-Korindu 10:8 unasolola ngwo A-Izalele waze afwile ha tangwa limuwika hamukunda wa kulinga utanji kapwile 23,000, alioze mukanda wa Kwalula 25:9 unambe ngwo kapwile 24,000?
Kuli yikuma yinji yize yinalumbununa kalisa yoze watama ha versu jino. Atu waze afwile kota kapwile makumi aali ni tununu atatu (23,000) hanji makumi aali ni tununu awana (24,000), chino kota che chakwashile kwokesa hanji kutepulula unji wa atu jacho.
Tutalenu chikuma chikwo. Postolo Paulu katongwele lusango wa A-Izalele muze apwile ku Shitime ngwe utowezo kuli akwa-Kristu waze te atwama mu Korindu, mbonge yize te yikwete lufuma wa yitanga ya luchisa. Yasoneka ngwenyi: “Kanda tulinga utanji ngwe ayo alingile, mba alimbukile ha tangwa limuwika makumi aali ni tununu atatu.” Ha kuhanjika hakutwala kuli atu waze Yehova ashihile ha mukunda wa utanji, Paulu yasoneka ngwenyi kapwile makumi aali ni tununu atatu (23,000).—1 A-Korindu 10:8.
Mukanda wa Kwalula kapitulu 25, unambe ngwo, “A-Izalele yalinunga ni Mbale-Peore. Utenu wa Yehova yiukasumukina A-Izalele.” Yehova yamba kuli Mose ngwenyi, “Utwale akwa lutwe eswe a atu, uasukike.” Ha chino, Mose yatuma akwa-kuyula hanga akaule shimbi yacho. Muze Finehase kawashi-washi ashihile umwe Ka-Izalele yoze wanehene umwe pwo Ka-Mindiane mu chilombo, “chocho chilungo yichihwa.” Sango jinahu ni maliji anambe ngwo: “afu a ku chilungo apwile makumi aali a tununu ni tununu awana.”—Kwalula 25:1-9.
Unji wa atu waze anasolola mu mukanda wa Kwalula kali waze ashihile kuli Yehova mwene ni “akwa lutwe ja atu” waze asukikile kuli akwa-kuyula. Kota akwa lutwe ja atu waze ashihile kuli akwa-kuyula kapwile kanunu, wano e achingile hali atu waze afwile, mba yakumbana makumi aali a tununu ni tununu awana (24,000). Kutwanyingikine nyi akwa lutwe wano kalingile utanji, kapwile ha yiwanyino hanji katayijile hanga akwo achilinge, alioze nihindu ayo kapwile ni mulonga, mumu ‘kalinungine ni Mbale-Peore.’
Umwe mukanda walumbununa Mbimbiliya unambe ngwo, liji “kulinunga” mulihasa kulumbunuka “kulikwachilila kuli umwe mutu.” A-Izalele kapwile atu jambala ja Yehova, alioze ha “kulinunga ni Mbale-Peore,” yapihisa usepa wo ni Zambi. Ha kupalika cha miaka 700, Yehova yatuma profeta Hozeia hanga ambe kuli A-Izalele ngwenyi: “Ejile ku Mbale-Peore ni kulitumbikila kuli Mbale, ni kwalumuka a kuvwisa lwaji chizechene ngwe che chuma chize azangile.” (Hozeia 9:10) Eswe waze alingile chino, te katela kwaha upatwilo wa Zambi. Kashika, Mose yewulwisa ana A-Izalele ngwenyi: “Meso jenu hanamono chize Yehova alingile mumu hali Mbale-Peore mumu malunga eswe akawile Mbale-Peore Yehova Zambi yenu hanaakuwisa hakachi kenu.”—Shimbi Yamuchiali 4:3.
(1 A-Korindu 11:5, 6) Alioze pwo mweswe malemba, hanji maprofeteza ni mutwe wenyi kaufukile, malelesa mutwe wenyi: mumu chinapu chimuwika ni uze wakutewula kawewe. 6 Kashika nyi pwo keshi kufuka mutwe, hi akamukambejo; alioze nyi kachi muchipwa sonyi kuli pwo kumukambajo chipwe kumutewula, nyi chocho akafuke mutwe.
(1 A-Korindu 11:10) Ha chikuma chino chatamba pwo akapwe ni chinyingi cha kuzeyela ha mutwe wenyi, ha mukunda wa angelo.
w15 15/2 30
Yihula ya Waze Akutanga Mikanda Yetu
Shina mukwa-kwambujola wa pwo nyi kanasongwela longeso lia Mbimbiliya kulutwe lia mukwa-kwambujola wa lunga, katamba kukasa chitambala ku mutwe?
▪ Ha “Yihula ya Waze Akutanga Mikanda Yetu” ya mu Kaposhi wa Kutalila 15, Julho 2002, kambile ngwo, ndumbu wapwo katamba kukasa chitambala ku mutwe muze anasongwela longeso lia Mbimbiliya kulutwe lia mukwa-kwambujola wa lunga, chipwe kali wakupapachisa hanji ka. Alioze muze ahengwile kanawa chikuma chino, yamona ngwo, katamba kwalumuna yimwe ha usongwelo uno.
Nyi ndumbu wa pwo masongwela longeso lia Mbimbiliya kulutwe lia mukwa-kwambujola wa lunga wa kupapachisa, katamba kukasa chitambala ku mutwe. Nyi malinga chino, masolola vumbi ha shimbi ja wata jize Yehova asele mu chikungulwila, mumu kanalinga mulimo uze te atamba kulinga kuli ndumbu wa lunga. (1Kori. 11:5, 6, 10) Chikwo nawa, nyi muchilita mahasa kwita kuli ndumbu wa lunga hanga asongwele longeso liacho, nyi ndumbu wacho kanajame.
Chikwo nawa, nyi ndumbu wa pwo masongwela longeso lia Mbimbiliya kulutwe lia mukwa-kwambujola wa lunga yoze kanda achimupapachisa, nawa hi lunga lienyi ko, iye keshi mushi lia shimbi ja mu Mbimbiliya ja kukasa chitambala ku mutwe. Alioze, mandumbu amwe a mapwo kakukasa chitambala ku mutwe ha mukunda wa mbunge jo.
Kutanga Mbimbiliya
(1 A-Korindu 10:1-17) Mumu ngunazange yenu, mandumbu, nunyingike ngwe tulamba twetu eswe apwile kushi lia lelwa, eswe apalikile ndusu mu kalunga-lwiji. 2 Eswe aapapachishile muli Mose mu lelwa ni mu kalunga lwiji. 3 Eswe alile kulia chimuwika cha uspiritu; 4 Eswe anwine kunwa chimuwika cha uspiritu: mumu anwine ku liwe lia uspiritu lize liaakawile; liwe lize ngwami Kristu. 5 Alioze anji ahiana a kuli ayo Zambi kawahililile no: kashika aanungwinyine mu puya. 6 Acho yino yuma yapwa yilweza kuli yetu, hanga kutuchi kevwa usolo wa yuma yipi, ngwe ayo nawa evwile usolo. 7 Chipwe kanda nukapwa akwa kukombelela mahamba ngwe amwe a kuli ayo apwile, nikulita ngwe chinasonewa ngwo, Atu atwamine mukulia, nikunwa; akatukile mukuheha. 8 Chipwe kanda tulinga utanji ngwe ayo alingile, mba alimbukile ha tangwa limuwika makumi aali ni tununu atatu (23,000). 9 Chipwe kanda tweseka Kristu ngwe amwe a kuli ayo esekele, mba aonwene kuli tupela. 10 Chipwe kanda nulinyenyeta ngwe amwe a kuli ayo alinyenyetene, mba ajimukine kuli chenyeki. 11 Yino yuma yaawanyine ngwe yilweza. Alioze ayisonekene mukutukanyamisa yetu, masongo ja miaka hanatuhete. 12 Kashika yoze malishinginyeka ngwenyi, Ngunakolo, akakanyame kuchina malimbuka. 13 Nichimwe cheseko kuchanuwanyine shina chize cha kulita ni chisemewa cha atu. Alioze Zambi iye wamwenemwene, mba kechi katayiza akanweseke kuhiana chize munuhasa; alioze hamwe ni cheseko makanumwesa jila ya kutuhukamo hanga nukahase kunyongonona. 14 Kashika, akwetu a zango, chinenu yuma ya mahamba. 15 Ngunahanjika ngwe kuli akwa kukanyama; nyongenu kanawa chize ngunambe. 16 Musenge wa uwape uze twakuwahisa, wapwa che kuliangana cha manyinga ja Kristu. Mbolo yize twakupalula, yapwa kuliangana cha mujimba wa Kristu. 17 Se mbolo yimuwika yiliko, yetu nawa tuli anji, hindu tuli mujimba umuwika: mumu yetu eswe twakuliangana ha mbolo yimuwika.
22-28 ABRIL
YIKUMA YILEMU YA MU LIJI LIA ZAMBI | 1 A-KORINDU 14–16
“Zambi Makapwa ‘Yuma Yeswe Muli Eswe’’’
(1 A-Korindu 15:24, 25) Mba kulutwe mukukapwa songo mu Kristu makakunjika wanangana kuli Zambi mwe Tata, muze te hajimisa wanangana weswe ni yiyulo yeswe ni tachi jeswe. 25 Mumu chamutamba kuyula ndo masa akwa kole jenyi eswe kushi lia yiliato yenyi.
w98 1/7 21 ¶10
‘Kufwa makachihwisa’
10 Ha kuhwa cha Miaka Kanunu ya Chiyulo cha Kristu, Yesu ni kulikehesa cheswe makafunyisa Wanangana kuli Zambi yenyi, kanda Tato. (Usolwelo 20:4) Upale wa Zambi wa ‘kuswisa yuma yeswe muli Kristu’ muukamanunuka. (A-Efwesu 1:9, 10) Alioze, Kristu chitangu makanongesa “wanangana weswe ni yiyulo yeswe ni tachi jeswe” waze akulimika ni upale wa Zambi. Yino yinalumbunuka yuma yinji hi wika ko, kwanongesa mu Armagedone. (Usolwelo 16:16; 19:11-21) Paulu yamba ngwenyi: “[Kristu] chamutamba kuyula ndo masa akwa kole jenyi eswe kushi lia yiliato yenyi. Mukwa kole wa kusula kujimisa, hi kufwa.” (1 A-Korindu 15:25, 26) Kashika, lamba lieswe lize liakwiza ha mukunda wa shili ni kufwa yize ahichikile kuli Alama, makalihwisa. Chikwo nawa, Zambi makahindwisa atu eswe waze “ali mu mafuka.”—Yoano 5:28.
(1 A-Korindu 15:26) Mukwa kole wa kusula kujimisa, hi kufwa.
Wanangana Unamanununa Upale wa Zambi hano Hashi
21 Yika mutwamba hakutwala ku lamba lize liakwiza ha mukunda wa yikola ni shili yize yakuneha kufwa? Kufwa chili “mukwa kole” wetu “wa kusula” yoze wa kukumba atu eswe. (1 Kori. 15:26) Shina kufwa chili mukwa kole yoze Yehova keshi kuhasa kukumba? Tala yize Izaia aprofetezele: “Kumakakumba che kufwa ndo ku miaka ya mutolo mba Mwene Yehova makusumuna masoji ku meso eswe.” (Iza. 25:8) Muhasa kunyonga ha mashimbu jacho? Kukuchi kapwa kufwa, mafuka, masoji ni mbimbi! Alioze mutukawahilila muze Yehova makamanununa yilakenyo yenyi ya kuhindwisa waze hanafu! (Tanga Izaia 26:19.) Yinyengo yeswe yize twakupwa nayo ha mukunda wa kufwa kumuyikahwa.
(1 A-Korindu 15:27, 28) Mumu ngwenyi, wazeyesele yuma yeswe kushi lia yiliato yenyi. Alioze muze mamba ngwenyi, Hanazeyesa yuma yeswe, chinasoloka pundu kavulukile yoze wazeyesele yuma yeswe kuli iye. 28 Muze te hazeyesa yuma yeswe kuli iye, hohene mwe Mwana nawa iye mwene kumakalizeyesa kuli yoze wazeyesele yuma yeswe kuli iye, hanga Zambi akapwe yuma yeswe muli eswe.
w12 15/9 12 ¶17
Sambukila ha Kanunu ka Miaka—Ni ku Miaka Yeswe!
17 Kukushi yuma yipema chinji kuhiana yize anasolola ha maliji wano anambe ngwo, “Zambi akapwe yuma yeswe muli eswe.” Yika maliji wano analumbunuka? Nyonga ha mashimbu waze Alama ni Eva te achili angunu mu munda wa Endene, muze te akulinga chihanda mu usoko ungunu wa Yehova. Yehova, Sakatanga wa malilu ni hashi te kakuyula yitangiwa yenyi yeswe, angelo ni atu. Ayo eswe te kakuhanjika nenyi, kumuwayila nawa Zambi te kakwawahisa. Yehova kapwile “yuma yeswe muli eswe.”
Kuhengwola Yikuma Yilemu ya mu Mbimbiliya
(1 A-Korindu 14:34, 35) Mapwo ahole mu yikungulwila, mumu kaatayijile kuhanjika, alioze akazeye chizechene ngwe yinambe shimbi ya Zambi nawa. 35 Nyi kachi mazanga kulilongesa chuma chimwe, akahule akwo-malunga ku mazuwo jo: mumu chapwa sonyi kuli pwo kuhanjika mu chikungulwila.
w12 1/9 9, mushete
Shina Postolo Paulu Kakanjishile Mapwo Ahone Kuhanjika?
Postolo Paulu kasonekene ngwenyi, “Mapwo ahole mu yikungulwila.” (1 A-Korindu 14:34) Yika te anambe kwamba? Shina te kanalelesa yinyingi ya mapwo? Ka. Mumu ha mashimbu amwe iye te kakuchichimieka malongeso a mapwo. (2 Timoteu 1:5; Titu 2:3-5) Ha mukanda uze asonekenene A-Korindu, Paulu kakatowezele wika mapwo, alioze mandumbu eswe waze apwile ni chawana cha kuhanjika malimi ni kuprofeteza hanga “ahole” muze akwo anahanjika. (1 A-Korindu 14:26-30, 33) Kota mapwo amwe kapwile ni kwivwa chiseke chinji ha mukunda wa ufulielo wo waha, kashika te akupatula maliji a mandumbu waze te akulinga pande hanga aahule, kulita ni ndako yize atu anji apwile nayo ha mashimbu jacho. Alioze, mba ehuke chizungozungo chacho, Paulu yaakolweza hanga “akahule akwo-malunga ku mazuwo jo.”—1 A-Korindu 14:35.
(1 A-Korindu 15:53) Mumu chatamba yono mukwa kupola kuzala chize kuchishi kupola, chatamba yono mukwa kufwa kuzala chize kuchishi kufwa.
it-2 393
Chize kuchishi kupola
Chizechene ngwe ahindwishile Yesu mu ufwe, akwa-Kristu akuwayisa ni spiritu no kakwahindwisa, hi wika ko hanga apwe ni mwono wa mutolo mu malilu, alioze atambule mwono uze kuushi kufwa, nawa kuushi kupola. Amu ayo alakalile ni ushishiko weswe, nawa afwile ni mijimba ya musunya yize yakupola, haliapwila kakutambula mijimba ya spiritu yize kuyishi kupola, ngwe chize Paulu ambile ha mukanda 1 A-Korindu 15:42-54. Mwono uze kuushi kuhwa, unalumbunuka mwono uze kuushi kusula hanji kunonga, alioze mujimba uze kuushi kupola unalumbunuka mujimba uze Zambi akwaha, mujimba wacho kuushi kupola, kupiha hanji kunonga. Kota Zambi kakwaha ndundo jize ja kwafunga hanga anunge ni mijimba yacho, keshi kufupiwa yuma yize yitangiwa yikwo ya musunya ni ya spiritu yakufupiwa mba anunge ni mwono. Yino yinasolola chize Zambi akujikijila hali ayo. Chipwe ngwe kali ni mwono uze kuushi kupola hanji kunonga, nihindu kali mu chiyulo cha Zambi. Chizechene ngwe Mwata wo Yesu Kristu, ayo kananungu ni kuzeyela ha usongwelo wa Zambi.—1Ko 15:23-28; tala alma; imortalidade.
Kutanga Mbimbiliya
(1 A-Korindu 14:20-40) Mandumbu, kanda nupwa twanuke mu kunyonga chenu: hindu mu uhuka pwenu ana-kemba, alioze mu kunyonga pwenu makulwana. 21 Mu shimbi chinasonewa ngwo, Mungukahanjika kuli atu ano ni akwa malimi eka, ni mivumbo ya atu eka; chipwe chocho kechi kapanjika kuli yami, chocho anambe Mwene. 22 Kashika malimi kanapu chilayi, hi kuli akwa kufuliela ko, alioze kuli waze kafulielele; alioze uprofeto kuushi kutwala kuli waze kafulielele alioze kuli akwa kufuliela. 23 Kashika nyi chikungulwila cheswe muchikungulukila muma mumuwika ni eswe mahanjika mu malimi, nyi mumunjila atu amwe kanyingikine, hanji waze kafulielele, kechi kwamba ngwo, Nunazaluka, nyi? 24 Alioze nyi eswe maprofeteza, nyi mumunjila yoze kafulielele, hanji yoze kanyingikine, mamukumika kuli eswe, mamupatwila kuli eswe. 25 Yuma ya kuhengama ya mu mbunge yenyi muyisoloka: chocho mafulama meso, mawayila Zambi, mamba ngwenyi, Pundu, Zambi hwali hakachi kenu. 26 Kuchi chinatambe kulinga, mandumbu? Muze munukunguluka, mweswe wa kuli yenu mwaso ali nawo, longeso ali nalio, usolwelo ali nawo, limi ali nalio, ulumbunwiso ali nawo. Alinge yuma yeswe mukukolesa chikungulwila. 27 Nyi kachi mahanjika mu limi lieka, akapwe aali, hanji atatu, ahanjike umwe ha umwe; mba umwe alumbunune. 28 Alioze nyi mukwa kulumbununa wakwihi, ahole mu chikungulwila; ahanjike kuli iye mwene ni kuli Zambi. 29 Aprofeta ahanjike aali, hanji atatu; akwo apatwile. 30 Nyi kachi masolola usolwelo kuli umwe mukwo unatwamako, mutangu ahole. 31 Mumu yenu eswe nunahase kuprofeteza umwe ni umwe, hanga eswe alilongese, hanga eswe aashinjile. 32 Maspiritu ja aprofeta kakuzeyela kuli aprofeta. 33 Mumu Zambi hi Zambi wa chizungozungo ko, alioze wa sambukila, chizechene ngwe mu yikungulwila yeswe ya asandu. 34 Mapwo ahole mu yikungulwila, mumu kaatayijile kuhanjika, alioze akazeye chizechene ngwe yinambe shimbi ya Zambi nawa. 35 Nyi kachi mazanga kulilongesa chuma chimwe, akahule akwo-malunga ku mazuwo jo: mumu chapwa sonyi kuli pwo kuhanjika mu chikungulwila. 36 Kuma! Liji lia Zambi liakatukile kuli yenu, nyi? Shina liahetele kuli yenu wika? 37 Nyi kachi umwe malishinginyeka kupwa profeta, hanji mukwa uspiritu, akatayize ngwenyi, yuma yize ngunasoneka kuli yenu, je shimbi ja Mwene. 38 Alioze nyi kachi umwe malajala, akalajale. 39 Kashika, mandumbu jami, fupenu chikolo nukaprofeteze, kanda nukakanjisa kuhanjika mu malimi. 40 Alioze akalinge yuma yeswe nikulita ni kululika.
29 ABRIL–5 MAIO
YIKUMA YILEMU YA MU LIJI LIA ZAMBI | 2 A-KORINDU 1–3
“Yehova Kali ‘Zambi ya Kutakamisa Cheswe’”
(2 A-Korindu 1:3) Zambi kanda Tato ya Mwene wetu Yesu Kristu akafumane, Tato ya keke, kanda Zambi ya kulembejeka cheswe.
“Lilenu Hamwe ni Waze Analili”
4 Tata yetu wa zango, neye kafwishile tuvumbi twenyi waze te azanga chinji, ngwe Apalahama, Izake, Yakomba, Mose ni Mwanangana Ndawichi. (Kwa. 12:6-8; Mateu 22:31, 32; Yili. 13:22) Mbimbiliya yinatulweze ngwo, Yehova kakushimbwila ni zango lieswe tangwa lize makahindwisa malunga jacho ashishika. (Yombi 14:14, 15) Ha shimbu liacho, ayo makevwa chiseke ni kuwahilila ni mwono ungunu. Yehova kevwile nawa yikola ku mbunge ha kufwa cha Mwanenyi mutangu. Mbimbiliya yinambe ngwo, Yesu kapwile yoze Zambi te ‘akuwahilila nenyi.’ (Yishi. 8:22, 30) Yehova kevwile yikola yinji ku mbunge muze amwene Mwanenyi kanafu chitaka.—Yoa. 5:20; 10:17.
(2 A-Korindu 1:4) yoze wakututakamisa mu lamba lietu lieswe, hanga tukahase kutakamisa waze mapwa mu lamba lieswayo, ni kutakamisa chize yetwene akututakamisa nacho kuli Zambi.
“Lilenu Hamwe ni Waze Analili”
14 Muchihasa kupwa chikalu kunyingika yize anambe umwe yoze unanenganyana. Alioze Mbimbiliya yakwamba ngwo, “limi lia mukwa mana kuliakuwuka.” (Yishi. 12:18) Atu anji kakuwana maliji autakamiso ha kutanga mukanda, Muze Mafwa Mutu Yoze Wazanga. Kanji-kanji chuma chilemu chize muhasa kulinga chili ‘kulila hamwe ni waze analili.’ (Roma 12:15) Gaby, yoze mukwo-lunga wafwile, yamba ngwenyi, kuli iye ha mashimbu amwe jila yakusolwelamo yize anevu ku mbunge yili wika kulila. Yamba nawa ngwenyi: “Kashika nakuwana utakamiso muze masepa jami malila hamwe ni yami. Ha mashimbu jacho, kuchishi kulivwa ngwe nguli ukawami mu yinyengo yami.”
Kuhengwola Yikuma Yilemu ya mu Mbimbiliya
(2 A-Korindu 1:22) Iye watujikile ni chijikilo chenyi, watuhele chifungo cha Spiritu mu mbunge jetu.
Yihula ya Waze Akutanga Mikanda Yetu
“Chijikilo” ni “chifungo” yize akwa-Kristu akuwayisa ni spiritu akutambula kuli Zambi yika?—2 Kori. 1:21, 22.
▪ Chifungo: Kulita ni umwe mukanda, liji lia Ngregu analumbununa ngwo, “chifungo” lili ha 2 A-Korindu 1:22 linalite ni “liji lize akuzachisa ha yikuma ya shimbi ni mingoso.” Liji liacho linalumbunuka “chihanda chitangu, uputukilo, chuma chize mutu akuhana hanga asolole ngwo mamanununa yize alakenya. Chifungo chakupwa ngwe kulianga kufweta jimwe mbongo hanga mutu alande chimwe chuma ni kuhana shindakenyo ngwo chuma chacho hichapwa ni chenyi.” Muze mukwa-Kristu akumuwayisa ni spiritu yisandu kuli Yehova, kakumwaha chifungo cha yiwape yize makapwa nayo kulutwe lia matangwa. Alioze, fweto lieswe hanji yiwape yize makatambula, kanayisoneka mu 2 A-Korindu 5:1-5 unasolola ngwo, makatambula mujimba wa spiritu uze kuushi kupola. Makatambula nawa chawana cha mwono uze kuushi kuhwa.—1 Kori. 15:48-54.
Mu limi lia Ngregu, liji lize anazachisa ngwo, “chifungo” kakulizachisa hanga lilumbunuke kazeya yoze akuhana kuli nandungi. Chilweza chino chinalite, mumu akwa-Kristu akuwayisa ni spiritu yisandu makapwa ndungi a Kristu.—2 Kori. 11:2; Uso. 21:2, 9.
▪ Chijikilo: Ku mashimbu akunyima chijikilo te kakuchizachisa ngwe chisoneko hanga chisolole ngwo chuma hichapwa cha mutu hanji ngwo kachilanda. Chizechene nawa, akwa-Kristu akuwayisa ni spiritu, kakwasa “chijikilo” hanji chilayi ni spiritu yisandu hanga apwe ambala a Zambi. (Efwe. 1:13, 14) Alioze, chijikilo chacho kakuchihana kuli mutu shimbu kanda achifwa nyi manunga ni kushishika kuli Zambi, hanji muze luyinda munene kwasa hakehe aputuke.—Efwe. 4:30; Uso. 7:2-4.
(2 A-Korindu 2:14-16) Alioze tusakwilenu kuli Zambi, yoze wakututwala funge mu kukumba cha Kristu, wakusolola ku mwono wetu vumba lia chinyingi cha iye muma mweswe. 15 Mumu tuli lupembo wa Kristu kuli Zambi muli waze anaalamwina, ni muli waze anatoko. 16 Kuli amwe vumbi lia kufwa ndo ku kufwa; alioze kuli akwo vumbi lia mwono ndo ku mwono. Yino yuma iya mayihasa?
Unachinyingika Nyi?
Yika postolo Paulu azangile kwamba muze ambile ngwenyi, “funge mu kukumba”?
▪ Paulu kasonekene ngwenyi: “Zambi, yoze wakututwala funge mu kukumba cha kristu, wakusolola ku mwono wetu vumba lia chinyingi cha iye muma mweswe. Mumu tuli lupembo wa Kristu kuli Zambi muli waze anaalamwina, ni muli waze anatoko. Kuli amwe vumbi lia kufwa ndo ku kufwa; alioze kuli akwo vumbi lia mwono ndo ku mwono.”—2 A-Korindu 2:14-16.
Postolo Paulu te kanahanjika hakutwala ku ndako ya A-Roma yakulinga chiwanyino hanga alemese mwata wa maswalale ha kukumba akwa-kole waze te akulimika ni unguvulu wa Roma. Ha chiwanyino chacho, yikwata ni funge yize te akukwata mu jita, te kayisolola ha mbunga, alioze ngombe te kakwatwala hanga aalambule muze anasambilila mwata ni maswalale jenyi. Ha kuhwa cha chiwanyino chacho, ngombe te kakwashiha hanga aalambule, kota ha mashimbu jacho te kakushiha funge anji.
Chilweza chakwamba ngwo, “lupembo wa Kristu” te chakulumbunuka mwono kuli amwe ni kufwa kuli akwo. Umwe mukanda unambe ngwo: “Chilweza chacho kota chinakatuka ha ndako ya A-Roma ya kwocha insensu ha mashimbu a chiwanyino chacho. Lupembo yoze te unalumbunuka uwahililo wa akwa-kukumba, te kakwiwulwisa funge ngwo, kota kwasala hakehe hanga aashihe.” Enciclopédia Bíblica Padrão Internacional.
Kutanga Mbimbiliya
(2 A-Korindu 3:1-18) Te tunaputuka cheka nawa kulisangalisa, nyi? Hanji chatutamba, ngwe chatamba amwe, kupwa ni mikanda ya kutusangalisa kuli yenu, hanji ya kutumiwa kuli yenu, nyi? 2 Yenu nunapu mukanda wetu, kuunasonewa mu mbunge jetu, kanaunyingika, kanautange kuli atu eswe. 3 Chinasoloka ngwe nuli mukanda wa Kristu, wa kulinga kuli yetu, kuunasonewa hi ni ulombo ko, alioze ni Spiritu wa Zambi ya mwono; hi ha mawe ko, alioze ha mbunge ja musunya. 4 Ukolelo uno tuli nawo ku tachi ja Kristu kuli Zambi. 5 Kuchapwile ngwe yetwene mutuhasa kunyonga chimwe chuma cha kuli yetwene. Kuhasa chetu chapwa cha kuli Zambi. 6 Iye Mwene hanatuhashisa ngwe tuvimbi twa usendo waha; hi wa ku lusona ko, alioze wa kuli Spiritu: mumu lusona kakushiha, alioze Spiritu kakupwisa ni mwono. 7 Alioze nyi uvumbiko wa kufwa, ni sona ja kwola ha mawe, wejile ni uhenya, chocho ana a Izalele kahashile kuhulikila meso kuli Mose, mumu hauhenya wa ku meso jenyi, uhenya uze te unahu. 8 Mba uvumbiko wa Spiritu kuuchi kuhiana ni uhenya, nyi? 9 Mumu nyi kachi uvumbiko wa uhiso uli ni uhenya, kachi shinaho chikolo uvumbiko wa ululi kuwakulumbamamina uhenya. 10 Mumu chamwenemwene uze ahenyesene, kauhenyeseneko ha kutwala ku chino, mumu ha uhenya wahiana. 11 Mumu nyi kachi uze wa kuhwa wejile ni uhenya, shinaho chikolo uze wa kulinduluka kuwakupwa ni uhenya. 12 Kashika se kutalatala ngwe chino tuli nacho, twakuhanjika ni hamu linji. 13 Hi ngwe Mose ko, wafukile meso jenyi ni wanda, hanga ana a Izalele kechi kahulikila ku songo lia uze unapalika. 14 Alioze manyonga jo alayile, mumu ndo tangwa lino, ha kutanga usendo ukulu, wanda kuunasala, kauchijile; mumu muli Kristu te wakuhwa. 15 Alioze ndo tangwa lino, heswaho matanga mikanda ya Mose, wanda hindu hiuli ha mbunge jo. 16 Alioze heswaho matewulukila kuli Mwene, machizaho we wanda. 17 Acho, Mwene mwe Spiritu. Kuze Spiritu wa Mwene ali, kuzekwene kuchili kutusuka. 18 Alioze yetu eswe, ni meso a kufukuka nikunwina uhenya wa Mwene, ngwe katalilo wa kupeyima, kakutwalumuna mu kulifwa chimuwika, chize ku uhenya ndo ku uhenya, chizechene ngwe cha kuli Mwene Spiritu.