UTULIKILO WA MIKANDA HA INTERNET wa Watchtower
Watchtower
UTULIKILO WA MIKANDA HA INTERNET
Chokwe
  • MBIMBILIYA
  • MIKANDA
  • KUKUNGULUKA
  • w25 Agosto ma. 26-30
  • Chipwe Ngwe Napwile ni Kwivwa Sonyi Nihindu Yingupwa Mishionaliu

Kukushi nichimwe chinema.

Lisesa, kwasoloka kapalia ha kwazulula chinema.

  • Chipwe Ngwe Napwile ni Kwivwa Sonyi Nihindu Yingupwa Mishionaliu
  • Kaposhi wa Kutalila Kanambujola Wanangana (Wakulilongesa)—2025
  • Mitwe ya Yikuma
  • Yikuma Yalifwa
  • KUPUTUKA MULIMO WA UPIONELU
  • YIZE YANGUKWASHILE KUZANGA MULIMO WA MISHIONALIU
  • KUKALAKALA MU CHIFUCHI MUZE MAPWILE JITA
  • CHITELI CHAHA
  • KUPINDA NI ULELU WA YETU ENE
  • NAKUSAKWILILA YEHOVA HA UKWASO WENYI
  • Yehova ‘Kalulamisa Majila Jami’
    Kaposhi wa Kutalila Kanambujola Wanangana (Wakulilongesa)—2021
Kaposhi wa Kutalila Kanambujola Wanangana (Wakulilongesa)—2025
w25 Agosto ma. 26-30
Marianne Wertholz.

SANGO JA KU MWONO

Chipwe Ngwe Napwile ni Kwivwa Sonyi Nihindu Yingupwa Mishionaliu

MALIJI JA MARIANNE WERTHOLZ

KU UKWEZE wami, te nakwivwa sonyi ni kuvwila atu woma. Alioze Yehova kangukwashile hanga nguzange atu ni kupwa mishionaliu. Kuchi achilingile? Chitangu, kangukwashile kupalikila mu chilweza chipema cha tata. Hanyima, yangukwasa nawa kupalikila mu chilweza chipema cha yaya, yoze te uli ni miaka 16. Kusulaho, kupalikila mu maliji a umbovu nawa a mana a mukwetu-lunga. Manenu ngunulweze sango ja ku mwono wami.

Nasemukile ha 1951 mu mbonge ya Viena, Áustria. Yisemi jami kapwile akwa-yingeleja ya Katolika. Napwile ni kwivwavwa sonyi ja kuhanjika ni atu, alioze te nakujikijila muli Zambi ni kuhanjika nenyi mu yilemba yisuho yinji. Muze napwile ni miaka livwa, tata yaputuka kulilongesa Mbimbiliya ni Yela ja Yehova, ha kupalika cha mashimbu akehe, mama neye yaputuka kulilongesa hamwe ni tata.

Yami ni yaya Elisabeth (ku umama)

Ha kupalika cha mashimbu akehe, yituputuka kulikungulula mu chikungulwila cha Döbling Vienna. Yami ni asoko jami twapwile ni kulinga yuma hamuwika. Yetu twapwile ni kulilongesa hamuwika, kuya ku kukunguluka ni kulihana hanga tukalakale ha kukunguluka cha mbonge. Chize ku wanuke wami, tata kangukwashile hanga nguzange chinji Yehova. Iye mashimbu eswe te kakulemba hanga yami ni yaya tupwe mapionelu. Alioze, yino hi yize ko natesele kulinga ha mashimbu jacho.

KUPUTUKA MULIMO WA UPIONELU

Kangupapachishile ha mwaka 1965, muze te nguli ni miaka 14. Alioze kuchakapwile chashi kuli yami kwambujola kuli atu waze te chanyingikine. Napwile nawa ni kulivwa ngwami kuchishi ni ulemu, kashika napwile ni kulinga yeswayo munguhasa hanga angutayize mukachi ka alongi ni akwetu. Chocho, ha kupalika cha mashimbu akehe wika muze te hangupapachisa, yinguputuka kulikata ni atu waze te keshi kuwayila Yehova. Alioze napwile ni kupinda ku manyonga mumu te ngunanyingika ngwami, hi chipema ko kupalikisa mashimbu anji ni atu waze keshi kuzanga Yehova. Chipwe chocho te kuchishi kupwa chashi kulitwamina kwenda no. Mba yika yangukwashile?

Marianne ni Dorothée.

Nalilongesele yuma yinji kuli Dorothée (ku umama)

Ha mashimbu jacho, umwe ndumbu wa miaka 16 avuluka ngwo Dorothée yalukila mu chikungulwila chetu. Nakomokene chinji ha kumona kulihana chenyi mu mulimo wa kwambujola ku zuwo ni zuwo. Yami napwile mukulwana kuli iye, alioze te chishi kwambujola chinji. Chocho yingunyonga ngwami: ‘Yisemi jami kali Yela ja Yehova, alioze Dorothée kakuwayila Yehova ukawenyi nawa kakufunga naye yoze wayiza, chipwe chocho kakulihana chinji mu mulimo wa kwambujola.’ Chilweza chenyi changukwashile kulihana hanga ngulingile chinji Yehova. Ha kupalika cha shimbu likehe, yituputuka kwambujola hamuwika, chitangu ngwe pionelu a feria, waze musono akuvuluka ngwo pionelu a shimbu likehe. Kulutwe mba yitupwa pionelu a shimbu lieswe. Zango lize Dorothée apwile ni kusolola mu mulimo wa kwambujola, liapwile ni kungukwata ku mbunge. Iye mwe wangukwashile kuputuka kusongwela longeso liami litangu. Ha kupalika cha mashimbu, hichipwa chashi kuli yami kuhanjika ni atu ku zuwo ni zuwo, ha mbunga ni ku yihela yikwo nawa.

Ha mwaka wami utangu mu mulimo wa pionelu wa shimbu lieswe, umwe ndumbu wa ku Áustria avuluka ngwo, Heinz yalukila mu chikungulwila chetu. Iye kalilongesele umwenemwene ku Canadá muze ayile ni kumeneka yayo yoze wapwile chela cha Yehova. Chocho, yamutuma ngwe pionelu walipwila mu chikungulwila chetu mu Vienna. Muze twalinyingikine yinguputuka kumuzanga, alioze iye te kakuzanga mulimo wa mishionaliu, yami te chishi kuuzanga. Chocho yingweseka kumuswekela manyonga jami. Ha kupalika cha amwe mashimbu, yituputuka usendo. Yitulimbata chocho yitununga mu mulimo wa upionelu mu Áustria.

YIZE YANGUKWASHILE KUZANGA MULIMO WA MISHIONALIU

Heinz mashimbu eswe kapwile ni kuhanjika hakutwala ku mulimo wa mishionaliu. Iye te keshi kungushinjila hanga nguzange mulimo wacho, alioze kapwile ni kunguhula yuma yize yapwile ni kungukwasa kunyonga ha chikuma chacho. Ngwe chilweza, te kakunguhula ngwenyi: “Shina mutuhasa kulihana hanga tulingile chinji Yehova?” Amu napwile ni kwivwavwa sonyi, te nakwivwa woma wa kupwa mishionaliu. Chipwe ngwe napwile pionelu, nihindu te chishi kunyonga kupwa mishionaliu. Alioze ni uhumikizo weswe, Heinz yangukwasa hanga ngunyonge kanawa ha chikuma chacho. Iye yangukwasa nawa hanga nguhone kulihulikila ha woma uze te nakwivwa, alioze ngulihulikile hali atu ni chize te munguhasa kwakwasa. Chiyulo chino changukwashile chinji.

Heinz kanasongwela longeso lia Kaposhi wa Kutalila mu chimwe chikungulwila cha limi lia Yugoslavian ku Salzburgo, Áustria, 1974

Hakehe-hakehe yinguputuka kuzanga kupwa mishionaliu. Chocho yitusoneka petisau hanga tuye ku Shikola ya Ngiliate. Alioze, ndumbu yoze wapwile ni kusongwela ku mutango, yangukolweza hanga ngulilongese kuhanjika kanawa Inglês. Nasele tachi ha miaka yitatu hanga nguchilinge. Susumuku, yitutambula chiteli cha kuya ni kukwasa chikungulwila cha limi lia Servo-croata mu Salzburgo, Áustria. Limi liacho liapwile likalu, chipwe chocho twapwile ni alongi anji. Twakalakalile mu njiza ya limi liacho ha miaka shimbiali. Lunga liami yamutongola ngwe kalayi wa mbonge, chocho yitukalakala mwaka umuwika mu mulimo wa kumeneka yikungulwila.

Ha 1979, yatutuma ku Bulgária. Chapwile ngwe twachiza amwe mashimbu hanga tuye ni kuhwima. Ha mashimbu jacho, te kutushi kwambujola mumu mulimo wetu mu chifuchi chacho wapwile wa kukanjisa. Chocho, mandumbu yatwita hanga tutwale mikanda ku Sófia kuli mandumbu atano a mapwo waze apwile mu mbonge yacho. Nevwile woma unji, alioze Yehova kangukwashile mu chiteli chacho. Mandumbu jacho atano te mahasa kwasa mu zuwo lia ususu ha shimbu lieswalio, alioze chipwe chocho kapwile ni kusolola hamu ni kuwahilila. Chilweza cho, changuhele hamu lia kutayiza mulimo weswawo mangwaha mu ululikiso wa Yehova.

Ha kupalika cha mashimbu, yitusoneka cheka petisau ya kuya ku Ngiliyate. Ha chisuho chino yatusanyika. Twanyongene ngwetu, mutuya ku shikola ya Inglês ku Estados Unidos. Alioze ha Novembro 1981, yatunga mutango mu Alemanha hanga ukwase shikola ya Ngiliyate. Hachino, shikola yacho yitulilongesayo mu limi lia Alemão, chapwile chashi mumu lie limi lize yami te nakuhanjika kanawa. Mba chiteli chika te matwaha?

KUKALAKALA MU CHIFUCHI MUZE MAPWILE JITA

Katutumine tuye ni kukalakala ku Quênia. Alioze, Mbetele ya ku Quênia yiyituhula nyi mutuhasa kuya ni kukalakala ku Uganda. Ha miaka kumi kunyima, umwe mwata wa maswalale avuluka ngwo Idi Amin, kalimikine ni nguvulu wa mu Uganda ni kuputuka kuyula chifuchi chacho. Mumu lia chiyulo chenyi chipi, tununu a tununu twa atu yafwa, tununu twa atu akwo yamona lamba linji. Ha 1979, atu waze te keshi kuzanga unguvulu wa Idi Amin no yalimika nenyi. Nevwile woma unji ha kunyingika ngwami, munguya mu chifuchi chize mwakulingiwa jita yinji. Alioze, shikola ya Ngiliyate yatukwashile hanga tujikijile muli Yehova. Kashika yitutayiza chiteli chacho.

Mwono mu Uganda wapwile ukalu chinji. Mu Anuário ya 2010, Heinz yahanjika hakutwala ku chifuchi chacho ngwenyi: “Yuma yinji ngwe milonda ya meya ni yisaji ya fuji te kuyishi kukalakala nawa. Kushiha atu ni kwiya yuma yapwile ni kulingiwa chinji, chipi-chipi ha ufuku. Atu eswe kapwile ni kutwama mu mazuwo ni kulemba ufuku weswe hanga mwiji niumwe ahone kwapupa zuwo. Chipwe ngwe mandumbu mu Uganda kapwile ni kupalika mu yuma yeswe ayi, nihindu kapwile ni kuwayila Yehova ni chiseke.

Kululieka kulia ku zuwo lia usoko wa Waiswa

Ha 1982, yami ni Heinz yituya ku Kampala mu mbonge yinene ya Uganda. Twatwamine tukweji atatu ku zuwo lia Sam ni Christina Waiswa ni ano atano, hamwe ni atu akwo awana a mu usoko. Ayo kanji-kanji te kakulia kamuwika ha tangwa. Chipwe chocho, te kakuzanga kulianyina ni yetu yize apwile nayo. Ha mashimbu waze twatwamine ni usoko uno, yetu twalilongesele yuma yinji mu chiteli chetu. Ngwe chilweza, twalilongesele kusana ni ndambu ya meya ni kwafunga nawa hanga twase mu kumba. Ha 1983, yituwana limwe zuwo mu Kampala, chocho yitwalukila mu zuwo liacho.

Yetu twapwile ni kuzanga chinji kwambujola mu Kampala. Nguneuluka ha kakweji umuwika yetu twahanyine mikanda 4,000. Te twakuzanga chinji chize atu apwile ni kututambula ku mazuwo. Ayo kapwile ni kuvumbika Zambi nawa te kakuzanga kulilongesa Mbimbiliya. Kanji-kanji yami ni Heinz twapwile ni kusongwela malongeso 10 hanji 15 hita mutu. Twalilongesele yuma yinji kuli alongi jetu. Ngwe chilweza, twapwile ni kukomoka chinji ha kumona yitanga yo yipema. Ha poso jeswe, ayo kapwile ni kwenda hashi hanga aye ku kukunguluka, chipwe chocho te kakuwahilila.

Ha 1985 ni 1986, yikulingiwa nawa jita mu Uganda ha yisuho yaali. Kanji-kanji te twakumona ana kanambata mata. Kapwile ni kwasakula alinge mulimo wa maswalale ni kwasa mu matapalo hanga amanyise-manyise atu. Muze te twakutuhuka mu munda, twapwile ni kwita hanga Yehova atukwase kulihumikiza ni kusolola mana hanga twehuke ponde. Yehova te kakukumbulula yilemba yetu. Muze te twakuwana atu waze anazange kutupanjika, twapwile ni kuvulama woma uze te twakwivwa.

Heinz, yami ni Tatjana (mukachi)

Te twakuzanga nawa kwambulwila yilambala waze apwile mu Uganda. Ngwe chilweza, twapwile ni kulilongesa Mbimbiliya ni umwe ndotolo avuluka ngwo Murat, ni mukwo-pwo Dilbar Ibatullin, ayo kapwile a ku Tartaristão yize yatwama mu Rússia. Lunga ni pwo wano kaapapachishile, nawa ndo haliapwila machinunga ni kuwayila Yehova ni ushishiko weswe. Twapwile nawa ni uhashi wa kunyingika Tatjana Vileyska, umwe pwo wa ku Ucrânia yoze wanyongene kulisukika. Muze amupapachishile, Tatjana yafuna ku Ucrânia. Kulutwe yakwasa mulimo wa kulumbununa mikanda yetu mu Ucrâniano.a

CHITELI CHAHA

Ha 1991, muze te tunahwimi ku mutango wa Áustria, yaatusanyika ni kutwaha chiteli chaha cha kuya ku Bulgária. Muze yipanga ya comunismo yapuzukile ku Leste ya Europa, mulimo wetu ku Bulgária yausonekesa ku nguvulu. Ngwe chize hinalumbununa kulu, yetu twapwile mu chifuchi chacho ni kutwala mikanda kuli mandumbu mu usweke, muze te mulimo wetu uli wa kukanjisa. Alioze ha chisuho chino, katutumine hanga tuye tukambujole.

Mandumbu katulwezele hanga tuye ndusu ku Bulgária. Kashika kutwakapwile ni uhashi wa kulishika ni mandumbu ni masepa jetu mu Uganda. Twayile ku Mbetele ya Alemanha, kwoko yitukwata mashinyi ni kuya ku Bulgária. Katusele mu chizavu cha akwa-kwambujola 20 mu Sófia.

Mu Bulgária twapalikile mu yipikalo yinji. Te kutushi kuhanjika limi lia mu chifuchi chacho. Chikwo nawa, ha shimbu liacho kwapwile wika mikanda yaali yize alumbunwine mu limi lia Búlgaro. Umwe, Verdade que conduz à vida eterna, ukwo, Mukanda Wami wa Yishima ya Mbimbiliya. Chapwile nawa chikalu kuputuka malongeso a Mbimbiliya. Chipwe ngwe twapalikile mu yipikalo yino yeswe, nihindu chizavu chetu chanungine ni kulihana chinji mu mulimo wa kwambujola. Alioze, chino chapinjishile chinji akwa-yingeleja ya Ortodoxa, chocho yaputuka kutuhungumiona.

Ha 1994 nguvulu yatuchiza utayizo, nawa atu yaputuka kunyonga ngwo, twapwile atu api. Mandumbu amwe yaasa mu zuwo lia ususu. Akwa TV, yaputuka kumwanga sango jipi ngwo, Yela ja Yehova kakwecha ana jo afwe ni kukolweza mandumbu jo a ku ufulielo hanga alishihe ene. Ha mashimbu jacho, chapwile chikalu kwambujola. Atu anji kapwile yitenu, kapwile ni kutupajila, kusanyika mapulisha hanji kutwasa yuma. Chapwile chikalu kuchiza mikanda mu chifuchi chimwe ni kuyitwala mu Bulgária. Te keshi kututayiza nawa kulukala chihela hanga tukunguluke. Ha chisuho chimwe, mapulisha kakwikile chimwe kukunguluka cha mambonge. Kuno, yuma te yalisa ni ku Unganda kuze atu apwile ni kutushimbwila hanga alilongese Mbimbiliya. Yika yatukwashile kupalika mu kapinda yono?

Kupalikisa mashimbu hamwe ni mandumbu jetu chatukwashile chinji. O te kakuzanga umwenemwene, nawa kapwile ni kusakwilila chinji ha kupwa hamwe ni yetu. Twapwile alinunga ni kulifunga umwe ni mukwo. Chino chatulongesele ngwo, mutuhasa kuwahilila mu chiteli cheswacho mutupwa nacho nyi mutuzanga atu.

Marianne ni Heinz Wertholz.

Ku Mbetele ya Bulgária, 2007

Ha kupalika cha yimwe miaka, yichipwa chashi kwambujola. Ha 1998, mulimo wetu yausonekesa cheka ku nguvulu, chocho yitupwa ni mikanda yinji mu limi lia Búlgaro. Ha 2004, yahwisa kutunga mutango wa Bulgária ni kuukunjika kuli Yehova. Musono, mu Bulgária muli yikungulwila 57, akwa-kwambujola 2,953. Ha mwaka wa mulimo wapalika, atu 6,475 kapwanga ha Chiwanyino cha Kwiwuluka Kufwa cha Yesu. Ha limwe shimbu kunyima, mu Sófia mwapwile wika mandumbu a mapwo atano, haliapwila himwapwa yikungulwila livwa. Tunamono pundu chize ‘mukepe . . . hapwa vungu linene.’—Iza. 60:22.

KUPINDA NI ULELU WA YETU ENE

Ku mwono wami weswe, napinda chinji ni misongo. Ha yisuho yinji mandotolo kapwile ni kungulweza ngwo, nguli ni cancer. Ha kupalika cha miaka, yaguwana ni cancer mweka ni mweka. Umwe kapwile mu wongo, chocho yinguya ku Índia kuze angupulile mutwe ha maola 12 hanga anguchize cancer wacho. Twatwamine ku Mbetele ya Índia ndo ni haze nalivwile kanawa mba yitufuna ku Bulgária.

Ha mashimbu jacho, Heinz yapwa ni umwe musongo upi chinji uze avuluka ngwo Huntington. Iye yaputuka kupwa ni kapinda wa kwenda, kuhanjika ni wa kusunga mujimba. Amu musongo wenyi wanungine ni kwoka, milimo yeswe yami mwe te natamba kuyilinga. Ha mashimbu amwe, yuma yapwile ni kungukalila chinji. Te nakwivwa woma nyi munguhasa lume kununga ni kumufunga. Alioze umwe ndumbu mukweze te avuluka ngwo Bobi, kapwile ni kusanyika Heinz yisuho yinji hanga aye ni kwambujola. Bobi, kakapwile ni kupala yize atu te mamba ha kumumona ni Heinz yoze te keshi kuhasa kuhanjika, kusunga moko hanji molu. Nanyingikine ngwami, mashimbu eswawo mungufupa ukwaso, munguhasa kusanyika Bobi. Yami ni Heinz twakwachile chiyulo ngwetu, kutuchi kupwa ni ana mu chifuchi chino cha Satana, alioze Bobi kapwile mwana yoze Yehova atuhele ha shimbu lialita.—Marku 10:29, 30.

Heinz neye kapinjile ni cancer. Chaluyinda, lunga liami yafwa ha 2015. Nalivwile ukawami muze Heinz afwile. Chapwile chikalu kutayiza ngwami, iye te keshi nawa ni yami. Alioze mu manyonga jami iye uchili ni mwono. (Luka 20:38) Tangwa ha tangwa, nakwiuluka maliji jenyi apema ni yiyulo yipema yize apwile ni kungwaha. Ngunasakwilila chinji Yehova ha miaka yeswe yize yami ni mukwetu lunga twamuwayila hamuwika.

NAKUSAKWILILA YEHOVA HA UKWASO WENYI

Mu yipikalo yeswe yize napalikile, Yehova kanguhele tachi hanga ngunyongonone. Iye kangukwashile nawa kukumba sonyi ni kungupwisa mishionaliu yoze wakuzanga atu. (2 Timo. 1:7) Ni ukwaso wa Yehova, yami ni yaya tuli mu mulimo wa shimbu lieswe. Musono, iye ni mukwo lunga kakukalakala mu Europa mu yimwe mbonge ya limi lia Sérvia. Yehova kakumbulwile kulemba chize yisemi jami alingile ha miaka yinji kunyima.

Kulilongesa Mbimbiliya chakungukwasa kupwa ni sambukila. Ha mashimbu akalu, nakulemba chikolo ngwe chize Yesu alingile. (Luka 22:44) Zango ni umbovu yize mandumbu mu chikungulwila cha Sófia akungusolwela, yili kumbululo lia yilemba yami. Ayo kakungusanyika hanga tulinge yuma hamuwika ni kungusolwela ngwo kakunguzanga, chino chakungwaha chiseke.

Nakuzanga chinji kunyonga ha uhindukilo. Ha mashimbu amwe, nakulinyonga mu chifuchi chaha, yisemi jami kanamana kulutwe lia zuwo lietu, ni chifwa chize apwile nacho muze alimbachile. Nakunyonga yaya kali mu chikuku kanateleka, Heinz kanamane ni kavalu wenyi. Kunyonga ha yuma yino, chakungukwasa ngwehuke manyonga api, ni kuzalisa mbunge yami ni usakwililo kuli Yehova.

Muze nakunyonga ha yuma yipema yize Yehova angwaha, ni yize anangulakenya kulutwe lia matangwa, nakutayiza maliji ja Ndawichi ali ha Samu 27:13, 14, anambe ngwo: ‘Nyi kachi chafulielele kumona utu wa Yehova mu chifuchi cha akwa mwono? Twaminyina Yehova! Takama, mbunge ye yikajikize. Ewa, twaminyina Yehova.’

a Tala sango ja ku mwono wa Tatjana Vileyska ha Laulenu! wa 22 Dezembro, 2000, mafwo. 20-24.

    Mikanda ya Chokwe (2008-2026)
    Fwambuka
    Njila
    • Chokwe
    • Tuma
    • Kululieka
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Shimbi Yakuyizachisa
    • Shimbi ja Kufunga Sango ja Mutu
    • Configurações de Privacidade
    • JW.ORG
    • Njila
    Tuma