UTULIKILO WA MIKANDA HA INTERNET wa Watchtower
Watchtower
UTULIKILO WA MIKANDA HA INTERNET
Chokwe
  • MBIMBILIYA
  • MIKANDA
  • KUKUNGULUKA
  • w17 Maio ma. 3-8
  • Kwasenu Akwa-Kwiza Hanga Awayile Yehova ni Chiseke

Kukushi nichimwe chinema.

Lisesa, kwasoloka kapalia ha kwazulula chinema.

  • Kwasenu Akwa-Kwiza Hanga Awayile Yehova ni Chiseke
  • Kaposhi wa Kutalila Kanambujola Wanangana (Wakulilongesa)—2017
  • Mitwe ya Yikuma
  • Yikuma Yalifwa
  • MWONO MU ULAMBALA
  • ZANGENU AKWA-KWIZA HANJI YILAMBALA
  • KWASENU AKWA-KWIZA HANGA AKOLESE UFULIELO WO
  • KWASENU AKWA-KWIZA HA YIZE YINAFUPIWA KU MWONO WO
  • KWASENU AKWA-KWIZA HA YIZE YAHIANA ULEMU
  • MUZE TUNAMBUJOLA KULI AKWA-KWIZA WAZE HI YELA KO
  • KUKWASA AKWA-KWIZA CHAKUNEHA CHISEKE
  • Lamba Lize Akumona atu Waze Akuchina Jita—Atu anji Kanahichika Chifuchi cha Ucrânia
    Sango Jikwo
Kaposhi wa Kutalila Kanambujola Wanangana (Wakulilongesa)—2017
w17 Maio ma. 3-8
Mandumbu ku Zuwo lia Wanangana kanahane yimwe yuma yo kuli akwa-kwiza

Kwasenu Akwa-Kwiza Hanga Awayile Yehova ni Chiseke

“Yehova kakufunga njize” hanji akwa-kwiza.—SAMU 146:9.

MIASO: 25, 3

KUCHI MUNUHASA KUKUMBULULA?

  • Yipikalo yika akwa-kwiza hanji yilambala anji akumona?

  • Kuchi mutuhasa kukwasa akwa-kwiza ha yize yinafupiwa chinji ku mwono wo?

  • Yika twatamba kwiwuluka muze tunambujola kuli akwa-kwiza?

1, 2. (a) Yipikalo yika amwe mandumbu jetu akupwa nayo? (b) Yihula yika mutukumbulula?

LIJE yamba ngwenyi: “Muze atu aputukile kulishiha mu Burundi, yami ni asoko jami twapwile ha kukunguluka cha mbonge. Twamwene chize atu anachina mumu lia jita. Muze yisemi ni mandumbu jami 11 twachinyine hanga tupulwile mwono wetu, twambachile wika mazalo. Amwe akuli asoko jami yachinyina mu Malawi, wenyi wacho wapwile wa tando 1,600 ja kilometru. Waze twasalileho hitulimwanga-mwanga.”

2 Hashi heswe, hali atu kuhiana tununu 65 a tununu waze anachina mu yifuchi yo, mumu lia jita hanji yihungumiona. Chino che kwalula chinene cha atu waze hanahichika yifuchi yo.a (Tala maliji mushi lia lifwo.) Tununu twa kuli atu jacho kali Yela ja Yehova. Anji hanafwisa asoko jo ni kutokesa yuma yize te akwete. Yipikalo yika yikwo yize ayo akumona? Kuchi mutuhasa kukwasa mandumbu jetu hanga awayile Yehova ni kununga ni chiseke muze mamona lamba liacho? (Samu 100:2) Nawa jila yika yipema yize twatamba kwambulwilamo sango lipema kuli akwa-kwiza waze kanda achinyingika Yehova?

MWONO MU ULAMBALA

3. Kuchi Yesu ni anji akuli tumbaji twenyi apwile akwa-kwiza hanji yilambala?

3 Yesu ni yisemi jenyi kapwile akwa-kwiza hanji yilambala mu Engitu muze mungelo wa Yehova atowezele Yosefwe ngwenyi, Mwanangana Heronde kanazange kushiha Yesu. Ayo katwaminemo ndo haze Heronde afwile. (Mateu 2:13, 14, 19-21) Hakupalika cha miaka yinji, tumbaji twa Yesu “amwanganyine mwamwa mu yifuchi ya Yundeya ni Samaria” mumu lia yihungumiona. (Yilinga 8:1) Yesu kanyingikine ngwenyi, anji akuli tumbaji twenyi te maashinjila hanga ahichike mazuwo jo. Kashika, iye yaamba ngwenyi: “Muze manuhungumiona mu limbo lino, chinyinenu ku likwo.” (Mateu 10:23) Kuhichika zuwo chipwe ha chitela cheswacho hi chashi ko.

4, 5. Mu ponde yika yilambala akupalika (a) muze anachina? (b) muze akupwa mu chilombo cha yilambala?

4 Muze yilambala akuhichika mazuwo jo hanji muze ali mu chilombo cha yilambala, ayo kakupalika mu yipikalo yinji. Gad ndumbu wa Lije yamba ngwenyi: “Twendele poso jinji, nawa twamwene kulakaji ja afu. Napwile ni miaka 12. Molu yangujimba yingulweza yisemi jami hanga anguhichike kwami. Alioze tata kakazangile kunguhichika kuli maswalale yihulia, chocho yangumbata ha chipaya. Tunakalilamwina tangwa ha tangwa, kulemba kuli Yehova ni kufuliela muli iye, ha mashimbu amwe te twakulia wika manga jize te twakuwana mu jila.”—A-Fwilipu 4:12, 13.

5 Anji akuli asoko ja Lije kapalikishile miaka yinji mu chilombo cha yilambala, (Alto Comissariado das Nações Unidas Para os Refugiados). Chipwe chocho, ni mu chilombo chacho mwapwile ponde yeka ni yeka. Lije, yoze haliapwila kalayi wa mbonge yamba ngwenyi: “Atu anji kakapwile ni milimo. Hachino, ayo kapwile ni kwambila akwo kusesa, kuzengewa, kuta yiheho ya mbongo, kwiya ni kulinga upangala.” Yela ja Yehova mba alifunge ku yuma yacho yipi, ayo katambile kupwa ni milimo yinji mu chikungulwila. (A-Hepreu 6:11, 12; 10:24, 25) Ayo te kakuzachisa mashimbu jo ni mana hanga akolese ufulielo wo ni kununga mu umwenemwene, nawa anji yaputuka kukalakala ngwe ma pionelu. Ayo kanyingikine ngwo matangwa jo mu chilombo cha yilambala te kumahwa, ngwe chize ahwile matangwa ja A-Izalele mu puya. Chino chaakwashile hanga apwe ni nyonga lialita.—2 A-Korindu 4:18.

ZANGENU AKWA-KWIZA HANJI YILAMBALA

6, 7. (a) Yika “zango lia Zambi” liakutulingisa hanga tulinge hali mandumbu jetu? (b) Hana chilweza.

6 “Zango lia Zambi” liakutulingisa hanga tuzange mandumbu jetu, chipi-chipi muze anamono lamba. (Tanga 1 Yoano 3:17, 18.) Chakutalilaho, muze akwa-Kristu atangu mu Yundeya ahonene yuma ya kulia mumu lia zala, chikungulwila chaakwashile. (Yilinga 11:28, 29) Nawa apostolo Paulu ni Petulu kakolwezele akwa-Kristu hanga apwe ni kulizumbula ku mazuwo jo. (A-Roma 12:13; 1 Petulu 4:9) Amu akwa-Kristu aakolwezele hanga azange mandumbu waze anakatuka ku yihela yeka, ni yetu nawa twatamba kuzanga mandumbu jetu waze anamono lamba hanji yihungumiona mumu lia ufulielo wo!b (Tala maliji mushi lia lifwo.)—Tanga Yishima 3:27.

7 Ha miaka yinoyene yapalika, tununu twa Yela ja Yehova kahichikile mazuwo jo mumu lia jita ni yihungumiona yize yapwile ku chivumbuko cha Ucrânia. Chaluyinda, amwe akuli ayo kaashihile. Chipwe chocho, anji akuli mandumbu waze achinyine kaatambwile kanawa ku mazuwo ja mandumbu ku sali likwo lia Ucrânia ni Rússia. Mu yifuchi yino yaali, mandumbu kehukile yuma ya mafwefwe, mumu ‘hi akwa hashi ko,’ chocho yanunga ni kwambujola “lie liji lia Zambi.”—Yoano 15:19; Yilinga 8:4.

KWASENU AKWA-KWIZA HANGA AKOLESE UFULIELO WO

8, 9. (a) Kapinda muka akwa-kwiza mahasa kumona mu chifuchi muze akuya? (b) Mumu liaka anafupiwa ukwaso wetu ni uhombuloji weswe?

8 Akwa-kwiza amwe kakwaashinjila hanga aye ni kutwama ku yihela yikwo ya mu chifuchi cho. Alioze, anji akuli ayo kakuya mu yifuchi yeka yize kanyingikine. Chili umwenemwene ngwo nguvulu kakuhana kuli akwa-kwiza, chimwe kulia, mazalo ni chihela cha kutwama, chipwe chocho ayo kakupwa mu kapinda munji. Chakutalilaho, kulia muchihasa kulisa ni chize te akulia mu chifuchi cho. Amwe akwa-kwiza waze akukatuka ku yifuchi yize yasasaminya, mahasa kuhona kunyingika chize mazala mu yifuchi muze muli chishika. Akwo kakufupiwa kulilongesa chize mazachisa makina hanji yikwata yikwo ha shimbu litangu.

9 Manguvulu amwe kakwete katalilo wa kukwasa akwa-kwiza hanga ahase kutwama mu chifuchi chaha. Alioze, kanji-kanji muze mukupalika amwe tukweji, akwa-kwiza kakwaashimbwila hanga alifunge ene. Chino muchihasa kukaliwa kuli ayo. Achinyonga ha yuma yeswe yize atamba kulilongesa, ngwe: limi liaha, ndako jaha, shimbi jaha hakutwala ku kufweta lijimu, shikola, nawa chipwe kufumba ana! Ni uhomboloji hamwe ni vumbi, mutuhasa kukwasa mandumbu jetu waze ali mu kapinda wacho.—A-Fwilipu 2:3, 4.

10. Kuchi mutuhasa kukolesa ufulielo wa mandumbu waze anakatuka mu yifuchi yeka, ha shimbu lize maheta? (Tala chizulie ha uputukilo.)

10 Mandumbu jetu waze akuya mu yifuchi yeka, manguvulu amwe kakwaakalishila yuma hanga achine kuwana chikungulwila. Maululikiso amwe a manguvulu kakutukwika hanga tuhone kukwasa mandumbu jetu. Ayo mahasa kwaamba ngwo, kechi kweecha hanga atwame mu chifuchi nyi malituna kulinga mulimo uze mwaakwika kuya ku kukunguluka. Hamukunda wa woma ni kuhona ukwaso, amwe kakulinga milimo yacho. Kashika muze mandumbu jetu waze akukatuka ku yifuchi yeka maheta, ha shimbu lizeliene twatamba kutambwisa hanga tuliwane no. Katamba kunyingika ngwo tunalihulumba hali ayo. Nyi mutulinga chocho ni kwaakwasa ha yize anafupu, ayo mahasa kukolesa ufulielo wo.—Yishima 12:25; 17:17.

KWASENU AKWA-KWIZA HA YIZE YINAFUPIWA KU MWONO WO

11. (a) Yika chitangu yakufupiwa kuli akwa-kwiza? (b) Kuchi akwa-kwiza mahasa kusolola usakwililo wo?

11 Chitangu mutuhasa kukwasa mandumbu jetu ha kwaha kulia, mazalo hanji yuma yikwo yize yinafupiwa ku mwono wo.c (Tala maliji mushi lia lifwo.) Chipwe yawana yikehe-yikehe ngwe kuhana ngalavwata kuli ndumbwetu, muchihasa kulumbunuka yuma yinji kuli iye. Mandumbu waze aneza katambile kushinjila akwo hanga aalingile yize anazange, alioze katamba kusakwilila ha yize akwo anaalingila. Nyi malinga chocho, muchineha chiseke kuli mandumbu waze anaakwase. Chipwe chocho, chili chilemu akwa-kwiza kulifunga ene ha yize yinafupiwa ku mwono wo. Nyi machilinga, muchaakwasa hanga akwo aavumbike ni kupwa ni usepa upema ni mandumbu jo. (2 A-Tesalonika 3:7-10) Chipwe chocho, akwa-kwiza kanafupiwa ukwaso wetu.

Amwe mandumbu kanahane kulia ni mahina kuli mandumbu akwa-kwiza ni ana jo

Kuchi mutuhasa kukwasa mandumbu waze anakatuka mu yifuchi yeka? (See paragraphs 11-13)

12, 13. (a) Kuchi mutuhasa kukwasa mandumbu waze anakatuka ku yifuchi yeka? (b) Hana chimwe chilweza.

12 Kutwatambile kupwa ni mbongo jinji mba tukwase mandumbu waze anakatuka mu yifuchi yeka. Chuma chinafupiwa chinji kuli ayo, chili mashimbu ni zango lietu. Chakutalilaho, mutuhasa kwaalweza chize makwata kalela wa mbunga hanji chize malanda kulia chipema cha ndando yashi. Nawa mutuhasa kwaalweza chize makalakala ni yuma ngwe, makina akunukina mazalo hanji makina akuteta nayo yambu hanga ahase kuwana mbongo jize malifunga najo. Chuma chilemu chili ngwo, mutuhasa kwaakwasa hanga alivwe kanawa mu chikungulwila chaha. Nyi muchilita, tweehe ukwaso wa kuya nawo ku kukunguluka. Nawa mutuhasa kwaalweza jila yalita yize atamba kwambulwilamo sango lipema kuli atu mu ngiza yetu, nawa mutuhasa kukalakala hamwe no.

13 Muze akweze awana waze akatukile mu chifuchi cheka ahatele mu chimwe chikungulwila, makulwana eka ni eka yaakwasa. Yaalongesa chize akwendesa mashinyi, chize akusoneka umwe mukanda ni chize mahasa kuwana mulimo. Ayo nawa yaasolwela chize malinga katalilo wa mashimbu jo hanga ahase kusa mulimo wa Yehova kulutwe ku mwono wo. (A-Ngalashia 6:10) Ha mashimbu akehe, ayo eswe awana yapwa mapionelu. Hamukunda wa ukwaso wa makulwana ni tachi joene yalihana mu mulimo wa Yehova, ayo yapwa akwa-Kristu ajama. Chino yichaakwasa kwehuka kulinga yuma yipi ya hano hashi ha Satana.

14. (a) Yeseko yika mandumbu waze akwiza mu yifuchi yeka atamba kulimika nayo? (b) Hana chilweza.

14 Ngwe akwa-Kristu eswe, mandumbu waze akwiza mu yifuchi yeka no katamba kulimika ni yeseko ni zango lia kufupa kupwa ni upite unji, kuhiana usepa wo ni Yehova.d (Tala maliji mushi lia lifwo.) Lije, yoze twatongola kulu, ni mandumbu jenyi, kanewuluka longeso lilemu hakutwala ku ufulielo lize aalongesele kuli tato muze apwile ni kuchina. Ayo yamba ngwo: “Yuma twambachile yize te kuyishi ulemu, tata kayimbilile. Hachino, yazundula yimwe tuku yize te kuyishi nichimwe, yasehejela ni kwamba ngwenyi: ‘Nwamona nyi? Yino ye yinafupiwa wika ku mwono wenu!’”—Tanga 1 Timoteu 6:8.

KWASENU AKWA-KWIZA HA YIZE YAHIANA ULEMU

15, 16. (a) Kuchi mutuhasa kukolesa ufulielo wa mandumbu jetu? (b) Kuchi mutuhasa kukwasa mandumbu hakutwala ku chize akwivwa?

15 Mandumbu waze akukatuka ku yifuchi yeka kakufupiwa yuma yize yahiana kulia ni mazalo. Ayo kakufupiwa ukwaso ha chize akwivwa ni utakamiso wa mu Mbimbiliya. (Mateu 4:4) Makulwana mahasa kwaakwasa ha kwaatwalila mikanda ya mu limi lio ni kwaakwasa hanga aliwane ni mandumbu waze akuhanjika limi liacho. Chino chili ni ulemu mumu mandumbu waze akuchina mu yifuchi yo kakuhichika yuma yeswe yize akwete. Ayo kakwivwa usona wa asoko jo, yihunda ni yikungulwila yo. Kashika, katamba kumona zango ni keke ya Yehova mukachi ka mandumbu jo akwa-Kristu. Nyi kutwasolwele zango liacho, ayo mahasa kufupa ukwaso kuli akwa-kumahio waze keshi kuwayila Yehova. (1 A-Korindu 15:33) Nyi mutwaakwasa hanga alivwe kanawa mu chikungulwila chetu, muchilumbunuka ngwo tunakalakala hamwe ni Yehova hanga tufunge “njize” hanji akwa-kwiza.—Samu 146:9.

16 Yesu ni asoko jenyi kakafunyine mu chifuchi cho muze waze te akwaahungumiona machiyula. Chizechene nawa, musono akwa-kwiza kechi kuhasa kufuna mu yifuchi yo nyi muchili yihungumiona. Amwe hanji kechi kuzanga kufuna ku chifuchi cho. Lije yamba ngwenyi, yisemi anji waze amwene chize asoko jo anaalingi yuma ya sonyi ni kwaashiha mu chifuchi cho, keshi kuzanga kufunyisako ana jo. Mba tukwase mandumbu jetu, twatamba ‘kulivwila vumbi umwe ni mukwo, kulizanga ngwe mandumbu, ni mbunge ya kulikehesa.’ (1 Petulu 3:8) Yihungumiona yakulingisa akwa-kwiza kwehuka kulichinga ni akwo, nawa ayo mahasa kwivwa sonyi ha kutongola lamba lize amwene, kanji-kanji nyi ana jo kali hakamwihi. Achilihule ngwe: ‘Nyi namwene lamba lia mutapu au, yika mungushimbwila hanga akwetu alinge hali yami?’—Mateu 7:12.

MUZE TUNAMBUJOLA KULI AKWA-KWIZA WAZE HI YELA KO

17. Kuchi mulimo wetu wa kwambujola wa kutakamisa akwa-kwiza?

17 Akwa-kwiza anji musono kanakatuka ku yifuchi yize mulimo wetu wa kwambujola hanaukanjisa. Hamukunda wa Yela ja Yehova waze akulihana ni mbunge yeswe, tununu twa akwa-kwiza kanevu “liji lia Wanangana” ha tangwa litangu ku mwono wo. (Mateu 13:19, 23) Atu anji waze ‘akukilikita ni kulemewa’ ku mbunge, kakuwana utakamiso ni ukwaso muze akuya ku kukunguluka nawa kakwamba ngwo: “Pundu, Zambi hwali hakachi kenu.”—Mateu 11:28-30; 1 A-Korindu 14:25.

18, 19. Kuchi mutuhasa kusolola mana muze tunambujola kuli akwa-kwiza?

18 Twatamba kupwa ni mana ni ‘kukanyama’ muze mutwambujola sango lipema kuli akwa-kwiza. (Mateu 10:16; Yishima 22:3) Lihumikize muze mupanjika akwa-kwiza ha yize mahanjika. Chipwe chocho, kanda uhanjika yuma ya mafwefwe. Twatamba kukaula usongwelo uze twakutambula ku mutango ni wa akwa-kuyula amu chifuchi chetu hanga tuchine kulisa mu ponde hanji kusa akwetu. Twatamba kulilongesa hakutwala kuli ayo ni kulemesa manyonga ni yiyulo yo, mumu akwa-kwiza kakukatuka mu ma yingeleja yeka ni yeka nawa kakwete ndako jalisa. Chakutalilaho, atu aku yifuchi yimwe kakwete yiyulo yikalu hakutwala ku chize mapwo atamba kuzala. Kashika, muze mutuya ni kwambujola kuli atu jacho, muchilita kuzala mazalo waze kechi kwaanyongesa yuma yipi.  

19 Tunazange kukwasa atu waze anamono lamba, chipwe waze keshi kuwayila Yehova. Nyi mutuchilinga, mutwimbulula chilweza chipema cha Ka-Samaria wamu chishima cha Yesu. (Luka 10:33-37) Jila yipema yakukwashilamo atu yili kwaambulwila sango lipema. Umwe mukulwana yoze wakukwasa atu anji waze akukatuka mu yifuchi yeka yamba ngwenyi, chili chilemu kwaalweza ngwetu tuli Yela ja Yehova ku uputukilo. Twatamba kwaakwasa hanga anyingike ngwo tunaameneka chitangu hanga twaalweze kutalatala chipema chize chili mu Mbimbiliya kuhiana kwaaha yuma ya kumusunya.

KUKWASA AKWA-KWIZA CHAKUNEHA CHISEKE

20, 21. (a) Yiwape yika yakwiza ha kusolola zango liamwenemwene kuli akwa-kwiza? (b) Yika mutulilongesa ha mutwe uze muusulaho?

20 Muze twakusolola zango liamwenemwene kuli “njize” hanji akwa-kwiza, chakuneha yiwape yipema. Umwe pangi yoze avuluka ngwo, Alganesh muze mukwo-lunga afwile, iye yachina yihungumiona mu Eritreia hamwe ni ana jenyi asambano. Ayo yalinga wenyi wa matangwa nake mu puya. Mba hi yaheta mu Sudão. Iye yamba ngwenyi: “Mandumbu katutambwile ngwe tuli asoko jo, katwehele kulia, mazalo, chihela chakutwama ni ukwaso wakwendela. Aya nawa te matambula ku mazuwo jo atu waze kanyingikine, mumu ngwo kakuwayila Zambi umuwika? Yela ja Yehova wika!”—Tanga Yoano 13:35.

21 Mba yika mutwamba hakutwala kuli ana anji waze akwiza hamwe ni yisemi jo? Mu mutwe uze muusulaho, mutulilongesa chize yetweswe mutuhasa kukwasa asoko jacho hanga awayile Yehova ni chiseke.

a Mu mutwe uno, liji “akwa-kwiza” hanji “yilambala” linatale hali atu waze akuhichika mazuwo jo mumu lia jita, yihungumiona, hanji kakundukundu ni yuma yikwo nawa. Ayo mahasa kwaashinjila hanga atwame mu chifuchi cheka hanji sali likwo lia chifuchi cho. Umwe ululikiso unambe ngwo, mutu 1 hakachi ka atu 113 hashi heswe kakwaashinjila hanga ahichike mazuwo jo. (Alto Comissariado das Nações Unidas Para os Refugiados.)

b Tala mutwe wakwamba ngwo, “Kanda Nuvulama Kuzumbula Ngeji” mu Kaposhi wa Kutalila wa Outubro 2016, mafwo 3-8.

c Nyi muchilita muze mandumbu jacho maheta, makulwana amu yikungulwila katamba kukaula usongwelo uli ha mukanda Twalilulieka Hanga Tulinge Upale wa Yehova, kapitulu 8, paragrafu 30, (Organizados Para Fazer a Vontade de Jeová). Mba ahanjike ni makulwana amu yikungulwila yize ayo anakatuka, makulwana mahasa kusonekena mutango wo ha kuzachisa jw.org. Ha mashimbu akehe, ni mana eswe ayo mahasa kuhula yikungulwila kuze akatukile mandumbu jacho ni mulimo wo wa kwambujola hanga anyingike chize ali mu ufulielo.

d Tala mitwe yakwamba ngwo, “Niumwe Mahasa Kulingila Miata Aali Wakuhi” ni “Takama—Yehova Kali Chikwashi We!” mu Kaposhi wa Kutalila wa Abril 15, 2014, mafwo 17-26.

    Mikanda ya Chokwe (2008-2026)
    Fwambuka
    Njila
    • Chokwe
    • Tuma
    • Kululieka
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Shimbi Yakuyizachisa
    • Shimbi ja Kufunga Sango ja Mutu
    • Configurações de Privacidade
    • JW.ORG
    • Njila
    Tuma