Nunning le Rianṭuannak Tuahchunhnak Cauk caah Cherhchanmi

MARCH 6-12

BAIBAL AH THUHMI RO HNA | JEREMIAH 1-4

“Na Sinah Ka Um i Kaan Huhphenh Lai”

(Jeremiah 1:6) Khi tikah kei nih ka thawh i “Aa, BAWIPA PATHIAN! Zohhmanh, ngakchiate men ka si i biachim ka thiam lo” tiah ka ti.

w11-HK 3/15 29 ¶4

Jeremiah Bantukin Hliphlau Tein Um

⁴ Jehovah nih ralvengtu si ding rian a pek lioah Jeremiah cu kum 25 hrawng lawng a si rih. (Jer. 1:1, 2) Mah lioah Israel upa pawl, tar le nawlngeitu pawl sin biachim awkah ka ngakchia tuk rih, biachim zong ka thiam lo tiah aa ruat. ( Jer. 1:6) A rian cu a hleiin tlangbawi, profet hmaanlo, uktu, mi tam duhnak a zulmi le ‘anmah duhning paoh in a nungmi’ hna fakpi in sualphawt le ṭihnungmi biaceihnak kong thanh ding a si. ( Jer. 6:13; 8:5, 6) Cun kum 400 hrawng a hmaanmi biaknak hmunpi a simi siangpahrang Solomon sakmi biakinn zong hrawh a si cang lai, Jerusalem le Judah ram cu hmun king ah a cang lai i mi cu sal ah kalpi an si lai timi thawng zong a thanh lai. Cucaah Jeremiah thanh dingmi bia cu a biapi tukmi a si.

(Jeremiah 1:7-10) Sihmanhsehlaw BAWIPA nih a ka thawh i “Ngakchiate men ka si, ti hlah; Zeicahtiah cu hna sinah cun va kal, tiah kan tinak ah na kal lai i nawl kan pekmi paoh kha na chim lai. ⁸ Annih cu ahohmanh ṭih hna hlah. Zeicahtiah na sinah ka um i kaan huhphenh lai” tiah BAWIPA nih a ti.” ⁹ Khi tikah BAWIPA nih a kut cu a hun samh i ka ka kha a tawngh; cun BAWIPA nih cun a ka thawh i, “Zohhmanh, ka bia cu na ka chungah ka chiah cang hna. ¹⁰ Zohhmanh nihin ah hin nangmah cu miphun hna cung le pennak hna cungah, phawi awk le ṭheh awkah, hrawh awk le hral awkah, sak awk le phun awkah kan chiah cang” tiah a ti.

(Jeremiah 1:17-19) Sihmanhsehlaw nang cu na lung ṭhawng ko, tho law nawl kan pekmi vialte kha chim hna. Annih ruangah na lung dong hlah, atu i na lung a dongh ahcun an hmaika i na um tikah na lung kaan donghter chinchin sual lai. ¹⁸ Nihin ah hin nangmah cu, Judah ram siangpahrang hna le bawi hna le tlangbawi hna le mi zapi hna he aa tawng dingah kan ser, kulhmi khuapi, thir tung le dar vampang bantuk na si lai. ¹⁹ Annih nih nangmah cu an in tuk lai, sihmanhsehlaw na sinah ka um i kan huhphenh lai caah an in tei lai lo, tiah BAWIPA nih a ti” tiah a ti.

w05-HK 12/15 18 ¶18

Aho Nawl Dah Na Ngaih Lai—Pathian Maw, Minung Dah?

¹⁸ Profet Jeremiah kha “na sinah ka um i kan huhphenh lai” tiah Pathian nih a ti. (Jeremiah 1:8) Nihin ah hremnak chungin Jehovah nih zeitindah a kan khamh lai? Gamaliel bantukin duhdanh a ngei lomi biaceihtu a chuahnak thawngin a si kho. Asiloah ziknawh ei hmangmi le ralchanh a hmangmi bawi pakhat zaka kha amah nakin aa tlakning in a ummi bawi pakhat nih ruah lo pi in a hmun a rolh lai. A zei maw caan ahcun Jehovah nih a salle kha hremnak in ding a onh men lai. (2 Timote 3:12) Pathian nih hremnak a kan inter hmanh ah in khawhnak thazaang a kan pek zungzal lai. (1 Korin 10:13) Zei bantuk hremnak hmanh Pathian nih onh hmanh seh Pathian miphun a dohtu cu Pathian a dohtu an si caah a donghnak ahcun an hlawh a tlin lai lo kha zumh lo awk zeihmanh um lo tein kan zumh.

jr-BU 88-89 ¶14-15

“A Bami Cu Ka Hrimhter Ṭhan Hna Lai”

A BAMI KHA NA HRIMHNAK NA PE HNA LAI MAW?

¹⁴ Jeremiah cu zeitindah tha pek a si ti le a bami kha zeitindah tha a pek hna ti kha kan hlathlai awk a si. (Jer. 31:25) Jeremiah cu a hleiin Jehovah sinin thapeknak a rak hmu. “Kulhmi khuapi . . . vanpang bantuk na si lai. Annih nih nangmah cu an in tuk lai, sihmanhsehlaw na sinah ka um i kaan huhphenh lai caah an in tei lai lo” tiah Jerimiah sinah Jehovah nih a rak chim. (Jer. 1:18, 19) Na sinah Jehovah nih cutin a chim ahcun na tha a um tuk lai a si ko lo maw? Jeremiah nih Jehovah kha “ka thazaang le ka ralhruang, . . . ka himnak na si” a timi cu a ruang ṭha a um caah a si.—Jer. 16:19.

¹⁵ Jehovah nih Jeremiah “na sinah ka um” tiah a timi cu cinken awk tlak a si. Thapek a herhmi pakhatkhat caah na tuah khawhmi thil pakhat kha mah bia ah na hmu maw? Unau asiloah chungkhat hna nih thapek an herh ti hngalh le cutin tha va pek cu a lo, lo. Thil sining tampi ah a ṭha bikmi cu Jeremiah sinah Jehovah a rak um bantukin kannih zong harnak a tongmi hna sinah kan um ve awk a si. Mah hnuah thapeknak bia kan chimh khawh hna. Bia tampi chimmi nakin ṭha tein ruah hnuah chimmi hnemhnak bia tlawmpal cu a ṭha deuh. Cutin tuah awkah biachim thiam a hau lo. Siaherhnak le Khrihfa dawtnak a langhtermi biafang sawhsawhte kha hmang. Cu bantuk bia hna nih ṭhatnak tampi a chuahter khawh.—Phungthlukbia 25:11, rel.

Thlaraulei Lungvar Hna kha Hlathlai

(Jeremiah 2:13) Zeicahtiah ka mi hna nih hin ṭhat lonak pahnih an tuah: Ti nung a chuahnak cerh keimah cu an ka hlawt i Tikuang, a chungah ti a zawi kho lomi, a zutmi tikuang kha an i ser.

(Jeremiah 2:18) Cun Nail tiva ti, va din awkah Izipt ram i na va kal lai cu, Na caah zei miaknak dah a um lai? Asiloah, Zufrates tiva ti va din awkah Assiria ram i na va kal lai cu, Zeidah na miakmi a um lai?

w07-BU 3/15 9 ¶8

Jeremiah Baibal Chungin Langhternak

2:13, 18. Zumhawk a tlak lomi Israel mi hna nih a ṭha lomi thil pahnih an tuah. Thluachuahnak, lamhruainak le khamhnak pek khawhnak ṭhawnnak a ngeimi Jehovah kha an hlawt. Izipt mi le Assiria mi hna he hawikomhnak a tuahnak thawngin langhternak tikuang kha an ser. Tuchan zongah minung ruahnak, fimnak le ramkhellei ruangah a hmaanmi Pathian hlawt cu “ti nung a chuahnak cerh” kha hlaw in “a chungah ti a zawi kho lomi, a zutmi tikuang” i ser bantuk a si.

(Jeremiah 4:10) Cun kei nih ka thawh i, A, BAWIPA PATHIAN, hi mi hna le Jerusalem khua cu, ‘Daihnak nan hmu lai,’ tiin na rak timi hna kha na hlen diam hna a si ko, zeicahtiah vainam tu nih pei an nunnak cu a chunh kun hna hi, ka ti.

w07-BU 3/15 9 ¶4

Jeremiah Baibal Chungin Langhternak

4:10; 15:18—Jehovah nih a miphun kha zeiti lam in dah a “hlen” hna? Jeremiah chan lioah “lih a chimmi profet” tampi an rak um. (Jeremiah 5:31; 20:6; 23:16, 17, 25-28, 32) Jehovah nih cutin lih an chimmi kha a rak thlauh hna lo.

Baibal Relnak

(Jeremiah 4:1-10) “Maw Israel, ka sinah ra kir ko, ka sinah ra kir ko, tiah BAWIPA nih a ti. Ka hmaika in fih a nungmi na siasal kha na ṭhial hna i pial ti loin na um i, ² ‘BAWIPA a nun bangin,’ tiin biatak le biading le dinnak in chiat na ser ahcun, Miphun hna nih nangmah bantukin thluachuakmi si ve awkah thla an cam lai i Nangmah ah cun sunparnak an hmuh lai.” ³ BAWIPA nih hi bangin Judah ram mi hna le Jerusalem khua chung mi hna sinah a ti: Nan dinhtermi vawlei cu let u law hling lakah thlaici tuh hlah u. ⁴ BAWIPA rian ṭuan awk caah nan cuarpar i tan u, nan lung cuarpar i tan u, Maw Judah ram mi hna le Jerusalem khuami hna; Cu ti a si lo ahcun, ṭhat lonak nan tuahmi ruangah khan ka thinhunnak kha mei bangin a alh lai i Hmih khawh lo in a kang sual lai.” ⁵ Ram chung dihlak ah muko kha tum u! Fakpi le fiang tein au u! Judah ram mi Jerusalem khuami kha, Kulhmi khua ah tli u, tiah chim hna u. ⁶ Zion lei lam cu hmuhsak hna u! Himnak hmun leiah khan le u! Rau hlah u! BAWIPA nih chaklei in ṭhat lonak le rawknak nganpi a rak put lio. ⁷ Rambur chungin chiandeih a hung chuak cang Miphun hna hrawktu aa thawh cang; Nan ram kha hrawh awkah a umnak hmun in a chuak cang; Nan khuapi hna cu an chungah mi um loin an rawk cikcek lai. ⁸ Hi ruangah hin buri i aih u law ṭap u law fak piin ai tuah u, Zeicahtiah BAWIPA thinhunnak ṭih a nungmi cu kan sinin aa mer lo.” ⁹ Khi ni ah cun siangpahrang le bawi hna cu an thin a phang lai i tlangbawi hna cu an khuaruah a har lai i profet hna cu an lung a dong lai, tiah BAWIPA nih a ti. 10 Cun kei nih ka thawh i, A, BAWIPA PATHIAN, hi mi hna le Jerusalem khua cu, ‘Daihnak nan hmu lai,’ tiin na rak timi hna kha na hlen diam hna a si ko, zeicahtiah vainam tu nih pei an nunnak cu a chunh kun hna hi, ka ti.

MARCH 13-19

BAIBAL AH THUHMI RO HNA | JEREMIAH 5-7

“Pathian Duhnak Tuah Kha An Ngol”

(Jeremiah 6:13-15) Annih cu a hme bik in a ngan bik tiang, hrokhrawl in hmuhmi miaknak kha a duhmi an si; Profet le tlangbawi hna hmanh kha lih in rian a ṭuanmi an si. ¹⁴ Ka mi hna cu, an hma kha an menpiak ko hna, Sihmanhsehlaw a leng parpavuan lawng in a si; ‘A dam ko lai,’ an ti, zeidah a dam ko lai? Zeihmanh a dam lai lo! ¹⁵ Annih nih hi fihnung a simi thil hna kha an tuah tikah an ning a zak maw? Zak hlah ee, an ning a zak hrimhrim lo; hmaisen zong kha an hngal lo. Cucaah a tlumi hna sinah an tlu ve lai; dan ka tat hna tikah an dih lai, tiah BAWIPA nih a ti.

w88-E 4/1 11-12 ¶7-8

Jeremiah—Pathian Biaceihnak Kong A Chimtu Mi nih An Duh Lomi Profet

⁷ Jehovah nih “annih nih nangmah cu an in tuk lai, sihmanhsehlaw . . . an in tei lai lo” tiah Jeremiah kha ti. (Jeremiah 1:19) Judah mi hna le an uktu hna nih Jeremiah kha zeicah doh an duh? Jeremiah chimmi thawngṭha nih an sualnak le an biaknak cu a phungmen lawng a si ti kha a langhter caah a si. Jeremiah nih hitin a ti: “Na bia cu ngaih an duh lo i na chimmi cu nihchuak ah an rel. Annih cu a hme bik in a ngan bik tiang, hrokhrawl in hmuhmi miaknak kha a duhmi an si; Profet le tlangbawi hna hmanh kha lih in rian a ṭuanmi an si.”—Jeremiah 6:10, 13.

⁸ Annih nih raithawinak kha a phungmen in lam an hruai hna. A hmaanmi thil tuah can ah phunglam hna kha biapi ah an chiah. Judah biaknaklei hruaitu hna nih daihnak a um lo nain ‘daihnak a um ko, daihnak a um ko’ tiah an chimnak thawngin miphun kha an hlen hna. (Jeremiah 6:14; 8:11, NW) Annih nih Pathian daihnak cu kan sinah a um tiah mi kha an hlen hna. A thiangmi khua a si, biakinn a umnak hmun a si lengah Jehovah huhphenhmi miphun kan si caah lungretheih awk a um lo tiah an ruah. Asinain Jehovah nih tah cutin a ruat maw?

(Jeremiah 7:1-7) Hi bia hi BAWIPA sinin Jeremiah sinah a rami bia a si. ² BAWIPA inn kutka ah khan va dir law khika ah khan va thanh tuah: BAWIPA biak awkah hi kutka hna chungah a lutmi Judah mi vialte hna, BAWIPA bia hi thei tuah u, va ti. ³ Hi bia hi Ralkapbu BAWIPA, Israel mi Pathian bia cu a si: Nan umtuning le nan thil tuahmi kha i remh u law hi hmun ah hin kaan umter hna lai. ⁴ Nannih nih nan i thawh i, ‘Hi hmun hi BAWIPA biakinn a si’ BAWIPA biakinn a si, BAWIPA biakinn a si’ tiah nan ti lengmang’ hi bia lih a simi hi i bochan hlah u. ⁵ Nan umtuning le nan thil tuahmi kha i remh u law, pakhat le pakhat ṭhalo piin i ti hlah u law, ⁶ ram dangmi le ngakṭah le nuhmei kha dekhleng hna hlah u law hi hmun ah hin a sual lomi thisen kha chuah hlah u law nanmah lila fahnak ding caah pathian dang kha zul hna hlah u. ⁷ Khi tikah hlanlio piin nan pupa hna sinah zungzal in co awkah ka pekmi hna ram ah hin nannih cu kaan umter ko hna lai.

w88-E 4/1 12 ¶9-10

Jeremiah—Pathian Biaceihnak Kong A Chimtu Mi nih An Duh Lomi Profet

⁹ Jehovah nih Jeremiah kha mi zapi hmuh khawhnak biakinn kutka ah dir in amah biak awkah a rami hna kha a bia chimh hna awkah a fial. Hitin a chimter: “Nannih nih nan i thawh i ‘Hi hmun hi BAWIPA biakinn a si’ BAWIPA biakinn a si, BAWIPA biakinn a si,’ tiah nan ti lengmang’ hi bia lih a simi hi i bochan hlah u. . . . zeihmanh ṭhathnemnak nan hmu lo.” Judah mi hna nih an biakinn an i bochanmi cu zumhnak in si loin hmuhnak in an kalmi a si. Jehovah i mah ralrin peknak hi an philh: “Van hi ka ṭhutnak a si i vawlei hi ka ke chiahnak a si. Cucaah zei bantuk inn dah nan ka sakpiak khawh lai?” An biakinn cu zeitluk a sunglawimi a si hmanhah a Lianngan i van le vawlei ah Cungnung bik Bawi a simi Jehovah caah cun a biapimi a si lo.—Jeremiah 7:1-8; Isaiah 66:1.

¹⁰ Jeremiah nih a bia kha hitin a peh: “Nannih nih nan fir, lai nan nawng, va cung in pa nan i duh i lih in tehte nan cang, Baal sinah raithawinak nan khangh, nan hngalh lomi pathian kha nan dawi hna, Cun . . . keimah hmaiah nan dir i, ‘Kan him ko,’ nan ti, hi thil fihnung vialte hna tuah awkah hin kan him ko, tiah nan ruah.” Judah mi hna nih Pathian thimmi miphun kan si caah zeibantuk thil kan tuah hmanhah Pathian nih a kan ngaihthiam ko lai, raithawinak kan pek ahcun a za ko tiah an ruah. Asinain Judah mi hna nih Pathian cu a fa duhnak a tuah pengmi pa pakhat bantukin an ruah ahcun an palh tuk lai.—Jeremiah 7:9, 10; Exodus 19:5, 6.

(Jeremiah 7:8-15) Hi hlennak bia kha nan i bochannak thawngin zeihmanh ṭhathnemnak nan hmu lo. ⁹ Nannih nih nan fir, lai nan nawng, va cung in pa nan i duh i lih in tehte nan cang, Baal sinah raithawinak nan khangh, nan hngalh lomi pathian kha nan dawi hna. ¹⁰ Cun ka sinah nan ra i ka min in kawhmi hi inn chungah hin keimah hmaiah nan dir i, ‘Kan him ko,’ nan ti, hi thil fihnung vialte hna tuah awkah hin kan him ko, tiah nan ruah. ¹¹ Hi inn keimah min in kawhmi inn hi, mifir hna kua ah maw nan ruah? Hi thil vialte hi, keimah hrimhrim nih ka hmuh, tiah BAWIPA nih a ti. ¹² Ka min ka rak umternak hmasa, Shiloh khua i ka hmun thiang ah khan va kal u law, ka mi Israel mi hna ṭhat lo ruangah khakha zeitindah ka tuah ti kha va zoh tuah u. ¹³ Cun atu cu hi thil vialte hi nannih nih nan tuah ve, tiah BAWIPA nih a ti; nannih sinah ngol lo tein bia ka chim, sihmanhsehlaw nan ngai duh lo, kaan auh hna zongah nan ka let duh lo. ¹⁴ Cucaah Shiloh cung i ka tuahmi kha hi inn ka min umnak inn cung zongah hin ka tuah lai, nannih nih nan i bochan i nan pupa hna sinah ka pekmi inn cu; ¹⁵ cun nan rualchan Efraim tefa vialte hna kha ka hlonh hna bangin, nannih zong ka mit hmuh lonak ah kaan hlonh hna lai.

jr-BU 21-22 ¶12

‘Ni Hmanung Bik Caan ah’ Phungchimnak

¹² Siangpahrang Jehoiakim pen hram a thawk kum ah Jehovah nih Jeremiah kha biakinn ah kal in Judah mi hna an ṭhatlonak kong kha chim awkah a fial. Jehovah biakinn nih a kan khamh lai tiah an ruah. Asinain ‘fir, lai nawn, va cung in pa i duh, lih in tehte khaan, Baal sinah raithawinak khangh le hngalh lomi pathian dawi’ ti bantuk an ziaza kha an hlawt lo ahcun Jehovah nih biakinn kha a kal tak lai. Jehovah nih Tlangbawi Ngan Eli chan lioah Shiloh ah a ummi puan biakinn a kaltak bantukin biakinn amah a biami chungthu lengnal pawl zong kha a kal tak hna lai. Judah ram cu “a ṭiao dih cang lai.” (Jer. 7:1-15, 34; 26:1-6) Mah thawngpang chim awkah Jeremiah nih zeitluk in dah ralṭhatnak ngeih a herh ti kha ruathmanh. A min a thangmi le nawl a ngeimi hna hmaiah mah thawngpang kha a chimmi a si kho men. Tuchan zongah unau cheukhat nih lamcung ah phungchim awk asiloah a rummi le nawlngeitu hna sin phungchim awkah ralṭhatnak ngeih a herh tiah an ruah. Asinain Jehovah nih Jeremiah a rak bawmh bantukin kannih zong a kan bawmh ve lai ti kha kan zumh khawh.—Heb. 10:39; 13:6.

Thlaraulei Lungvar Hna kha Hlathlai

(Jeremiah 6:16) Hi bangin BAWIPA nih a ti, “Lam tonnak ah khan dir tuah u law hlanlio lam kha kawl hna u, ‘Ṭhatnak ah a phanmi lam cu khuazei ah dah a si? tiah hal hna u. Cu lam cu zul u law nan caah dinhnak nan hmuh lai’ ti hna u. Sihmanhsehlaw annih nih an i thawh i ‘Cu lam cu kan zul lai lo’ an ti.

w05-HK 11/1 10 ¶11

Pathian He Nan Kalṭi Lai Maw?

¹¹ Pathian Bia kha naih tein lam a kan hruaitu sinak nawl kan pe taktak maw? Khua caan ah i dinh in mah le mah lung thiang tein i hneksak ah a ṭha. Cu ti tuah khawh awkah bawmtu a simi Baibal caang caangkhat hi ruat hmanh. “Hi bangin Bawipa nih a ti, “Lam tonnak ahkhan dir tuah u law hlanlio lam kha kawl hna u, ‘Ṭhatnak ah a phanmi lam cu khuazei ah dah a si? tiah hal hna u. Cu lam cu zul u law nan caah dinhnak nan hmuh lai.’” (Jeremiah 6:16) Mah bia nih hin lam tonnak ah chikkhat dir ta in lam a halmi khualtlawng pa pakhat kha na mitthlam ah a cuanter lai. Thlaraulei zoh ah Jehovah a ralchanmi Israel mi hna nih cutin tuah an rak herh. Annih nih “hlanlio lam” kha kawl ṭhan an herh. Zumhawktlakmi hlanlio an pupa hna cu “ṭhatnak ah a phanmi lam” an rak zul nain annih tu cu hrut ngaiin lam an pial. Ngaihchiat awk ngai cu Jehovah nih dawtnak in ralrin a pek hna nak kha lung hak ngaiin an rak al. Mah Baibal caang a hme nih “sihmanhsehlaw annih nih an i thawh i, ‘Cu lam cu kan zul lai lo,’ an ti” tiah a ti rih. Asinain tuchan Pathian mi hna tu nih cun mah fimchimhnak kha phundang in an leh.

(Jeremiah 6:22, 23) Hitihin BAWIPA nih a ti, “Zohhmanh, chaklei ram in miphun pakhat a ra lio, Van hramdeng in miphun ngan pakhat a cawlcang lio; ²³ Li le fei kha an i put, Mipuar an si i zaangfahnak an ngei lo. An rang kha an i cit hna i an thawng cu rili thawng bantuk a si; Raltuknak caah pa nih aa thuamh bangin an i thuam, Nangmah he doh awkah, Maw Zion fanu!”

w88-E 4/1 13 ¶15

Jeremiah—Pathian Biaceihnak Kong A Chimtu Mi nih An Duh Lomi Profet

Judah nih A Man A Pek

¹⁵ BC 632 hrawngah Khaldi le Media nih Assiria kha an tei i Izipt zong thlanglei Judah ah nawl a ngei ti lo. Judah mi hna nih Chaklei in doh an si lai kha an thin a phang. Cucaah Jeremiah nih thawngpang chia a chimh hna. “Zohhmanh, chaklei ram in miphun pakhat a ra lio, . . . Mipuar an si i zaangfahnak an ngei lo. . . . Raltuknak caah pa nih aa thuamh bangin an i thuam, Nangmah he doh awkah, Maw Zion fanu!” Zumhawk a tlak lomi Judah mi hna dantat awkah Pathian nih a hman hngami vawleicung nawlngeitu cu Babilon a si.—Jeremiah 6:22, 23; 25:8, 9.

Baibal Relnak

(Jeremiah 5:26–6:5) Zeicahtiah ka mi hna lakah miṭhalo kha an um i Va rap chiahtu nih rap a chiah bantukin rap kha an chiah, Sihmanhsehlaw an rap cu minung foihnak caah a si. ²⁷ Va in a khatmi bawm bantukin an inn cu hlennak in a khat. Cucaah annih cu an ngan i an rum, ²⁸ An thau i an tlornal. Ṭhatlonak tuahnak ah khan, a za cang ti an hngal lo, Ngakṭah nih khuaawng an ton khawh nakhnga dingah biading in bia an ceih lo i sifak rethei kha an ṭanpi hna lo. ²⁹ Hi thil hna ruangah hin dantat loin maw ka um hna hnga? Miphun hi bantuk cungah hin phuhlam loin maw ka um hnga? tiah BAWIPA nih a ti. ³⁰ Hi ram chungah hin khuaruahhar a simi le thil ṭhalo ngai a simi a chuak: ³¹ Profet hna nih lih in bia an chim i tlangbawi hna zong nih anmah tining paoh kha an zulh ve; Ka mi hna nih cu ti i tuah cu an duhning a si ko, Sihmanhsehlaw a donghnak a phak tikah, zeitindik nan um te fang lai.

⁶ Maw Benjamin mi hna, Jerusalem in chuak u law himnak hmun ah zam tuah u, Tekoa ah muko tum u law Bethhakkerem ah alan thlai tuah u; Zeicahtiah chaklei in ṭhatlonak kha a hung lang cuahmah, rawhralnak nganpi cu. ² Zion fanu, a mui a ṭha i no cipcep tein a ummi cu a donghnak a nai ai. ³ Amah sinah cun tuukhal hna kha an tuurun cio he an rak chuak tawn i A velchum ah cun an thlam kha an bunh hna, An hmun cio ah khan an saṭil run kha an tlong tawn. ⁴ Amah doh awkah khan i tim u, Tho u law, chun ah tu u sih. A tlai tuk cang, ni aa mer cang i zanlei thladem hna cu an sau cang. ⁵ Cucaah i tim u law zan ah tu u sih, A inn ṭhaṭha hna cu hrawk dih hna u sih.

MARCH 20-26

BAIBAL AH THUHMI RO HNA | JEREMIAH 8-11

“Jehovah Lamhruainak Lawng Nih Minung Hlawh A Tlinter Khawh”

(Jeremiah 10:2-5) Hi bangin BAWIPA nih a ti: Miphun dang hna lam kha i cawn hlah u, Van i hmelchunhnak nan hmuhmi hna ruang zongah khin nan khuaruah har hlah u, Khi bantuk i khuaruah a harmi cu miphun dang hna khi pei an si ko cu. ³ Miphun dang hna i an siasal hna cu hlennak men a si, Tupi chung i va haumi thing, Zungthiampa nih cop in a hei saih i ⁴ Sui le ngun in a ṭamh i a tluk nakhnga lo sobul le thir in a khenh chihmi pei an si ko cu. ⁵ Cu bantuk siasal hna cu zil dum i ritṭih thlaimi bantuk ceo an si ko, an holh kho lo; An kal khawh lo caah a phorh in phorh an herh. Annih cu ṭih hna hlah u, harnak zeihmanh an tuah kho lo, Ṭhatnak zong zeihmanh an tuah kho fawn lo.

(Jeremiah 10:14, 15) Mi vialte hi mihrut, hngalhnak zeihmanh a ngei lomi an si dih; Sui sertu vialte hna hi an siasal sermi hna nih hin zumhawktlak lo ah an canter dih hna; Zeicahtiah milem an sermi hna cu hlennak men an si i An chungah thaw zeihmanh a um lo. ¹⁵ Zeihmanh an ngei lo, nihchuak men an si, An biaceih ni a phak tik i a rawk menmi an si.

it-1-E 555

Zil

Profet Jeremiah nih siasal a biami hna i an pathian hna kha lo ah saram pawl ṭhihnak ah hmanmi tung, fung le “zil dum i ritṭih thlaimi” he a rak tahchunh hna.—Jer. 10:5.

(Jeremiah 10:6, 7) Maw BAWIPA, nangmah bantukin ahohmanh an um lo, Nangmah cu na lianngan ko, Na min cu a lianngan i a ṭhawng. ⁷ Maw miphun vialte hna Siangpahrang, Nangmah cu ahodah ṭih loin a um hnga? Zeicahtiah nangmah cu ṭih awk tlak hrimhrim na si; Miphun a fim bikbik hna lak le an bawi bikbik hna lakah, Khuazei tal ah nangmah bantuk hi hmuh khawh an si hnga maw?

(Jeremiah 10:10-13) Sihmanhsehlaw BAWIPA cu Pathian taktak a si, Pathian nung le zungzal Siangpahrang a si. A thin a hun ciammam ah vawlei aa hnin i Miphun hna nih a thinhunnak kha an ing kho lo. ¹¹ (Nannih nih annih cu hi bangin nan chimh hna lai: “Van le vawlei sertu a si lo pathian hna cu hrawh an si lai. Vawleicung ah khuazei hmanhah an um ti lai lo,” ti in.) ¹² Pathian nih vawlei hi a ṭhawnnak in a ser Vawlei hi a fimnak in a umnak hmun ah hin a umter Van khi a thiamnak in a samh hna. ¹³ A aw thawng ah van i ti khi an awn, Van hram deng in minmei kha a thawhter, Ruah caah awng kha a ser hna i A thil khonnak inn chungin thli kha a chuahter hna.

w04-HK 10/1 5 ¶10

Nihin Ah Ahote Nih Dah Pathian An Sunparter?

¹⁰ Van lei kan hei cuanh ah siseh, vawlei kan zoh ah siseh, Sertu pakhat a ummi langhtertu thil cu an fiang ko. (Jeremiah 10:12) “Kan Bawipa [“Jehovah,” NW] le kan Pathian, Nangmah cu sunparnak le upatnak le lianhngannak kha hmuh awkah aa tlakmi na si. Zeicahtiah zeizong vialte kha nangmah nih na ser,” tiah a timi vancung thilnung hna kha kan hna tlakpi taktak hna ding a si. (Biathlam 4:11) Asinain scientist tampi nih an mit in an hmuhmi thil muisam cungah an khuaruah a har ko nain, ‘an lung kha hun piak in’ Sertu pakhat a um ti langhtertu thil zoh kha cu an tlolh. (Efesa 1:18) Mah umtuning kha hiti hin tahchunhnak kan lak khawh: Minung serchom a si lomi thil an i dawhnak le an muisam kha a duh ngai nain Sertu a um lo tiah ti cu aa dawh ngaingaimi hmanthlak suaimi pakhat kha a duh cu a duh ngaingai ko nain a lawngmi catlap pakhat ah dawh ngaiin hmanthlak suaitu pakhat a um ti al bantuk he aa lo. Pathian a zum duh lomi hna kha “i silhnalh khawhnak zeihmanh an ngei lo” tiah ti an simi hi khuaruahhar a si lo!

(Jeremiah 10:21-23) Ka mi hna a khaltu hna cu mihrut minga men an si i BAWIPA kha ruahnak an hal bal lo, Cucaah khuaawng an tong lo i an tuurun hna cu an i ṭhek dih. ²² Ngaihmanh, bia chawkvai pakhat a rung thang, A thawng a ngan chin lengmangmi thawngpang cu chaklei ram in a rung; Judah ram khua hna cu ṭhio awk le cenghngia riahhmun i ser awkah a rami ralkapbu thawng a si. ²³ Maw BAWIPA, minung nih a zulhmi a lam hi amah nih aa thimmi an si lo i A nun chung i a kalnak lam zong hi amah nih aa ser khawhmi an si lo ti kha ka hngalh.

w15-BU 9/1 15 ¶1

Pathian Cungah Na Thin A Hung Maw?

Tuchan vawleicung ah a cangmi sifah harnak hna nih minung uknak cu hlawh a tling lo ti kha a langhter. Minung uknak nih daihnak, himnak le lunglawmhnak a chuahter lo lengah vawlei zong an hrawh dih. Cucaah Baibal ah aa telmi mah bia a hmaan ti kha a hun lang: “Minung nih a zulhmi a lam hi amah nih aa thimmi an si lo” (Jeremiah 10:23) Pathian uknak lawng nih minung caah a hmunmi daihnak, lunglawmhnak le himnak a chuahter khawh. Mah cu Pathian aa tinhnak zong a si.—Isaiah 45:18.

Thlaraulei Lungvar Hna kha Hlathlai

(Jeremiah 9:24) “Sihmanhsehlaw ahohmanh nih porhlawt a duh a si ahcun hi tu hi i porhlaw deuh seh: Keimah theih le hngalh hi. Zeicahtiah keimah cu BAWIPA ka si i a dong lomi dawtnak kha ka pek hna i vawleicung ah hin biading le dinnak kha ka tuah; hi thil hna hi ka lunglawmhnak an si” tiah BAWIPA nih a ti.

w13-HK 1/15 20 ¶16

Jehovah Kha Naih Zungzal

¹⁶ Jehovah Tehte kan simi hi kan i porhlawtpi awk a si. (Jer. 9:24) Cutin kan i porhlawtpi caah a thami biakhiahnak tuah awk le Pathian i a sangmi a phung lam zulh awkah kan i zuam zungzal. Asinain Jehovah nakin thil ka hngal deuh ti phun in kan i porhlawt awk a si lo. Zeicahtiah mah nih Jehovah he a kan hlatter khawh.—Salm 138:6; Rom 12:3.

(Jeremiah 11:10) An pupa hna sualnak ah khan an kir ṭhan i ka bia kha ngaih an duh lo; pathian dang hna kha an zulh hna i an biak hna; Israel le Judah nih an pupa hna he ka rak tuahmi biakamnak kha an hrawh.

w07-BU 3/15 9 ¶2

Jeremiah Baibal Chungin Langhternak

3:11-22; 11:10-12, 17—Samaria ram cu BC 740 ah tei a si cang ko nain Jeremiah nih zeicah chaklei Israel mi phunhra kong kha a rak chim? BC 607 ah Jerusalem hrawh a simi nih Judah miphun lawng si loin Israel miphun dihlak kha Jehovah nih bia a ceih hna ti a langhter caah a si. (Ezekiel 9:9, 10) Cun Israel mi phunhra tei an si hnuah Jerusalem ah Israel mi pawl an um rih caah Pathian profet nih Israel miphun kong kha a thanh chihmi a si.

Baibal Relnak

(Jeremiah 11:6-16) Cun BAWIPA nih a ka thawh i, “Hi bia vialte hi Judah ram chung khua hna le Jerusalem khuachung lam ah khan va thanh hna: Hi biakamnak bia hi ngai hna u law tuah hna u, va ti. ⁷ Nan pupa hna cu Izipt ram in ka chuahpi hna ri in atu tiang, hi bantukin tuah hlah u, ka ti lengmang hna, ralrinnak ka pek lengmang hna; Ka nawl ka ngai u, ka ti hna. ⁸ Sihmanhsehlaw annih nih an ngai lo i an hna zong an ka chit duh lo, an dihlak in anmah le an lungkhon ning cio khan an kal ko. Cucaah an cung i biakamnak ka tuahmi, annih nih an zulh duh lomi biakamnak chung i a ummi dantatnak vialte kha an cungah ka tlunter,” tiah a ti. ⁹ Cun BAWIPA nih a ka thawh ṭhan i, “Judah ram mi hna le Jerusalem khua chung mi hna nih hin keimah dohnak tuah an i tim: ¹⁰ An pupa hna sualnak ah khan an kir ṭhan i ka bia kha ngaih an duh lo; pathian dang hna kha an zulh hna i an biak hna; Israel le Judah nih an pupa hna he ka rak tuahmi biakamnak kha an hrawh. ¹¹ Cucaah BAWIPA nih hi bangin a ti: Atu cu an luat khawh lomi ṭhat lonak kha an cungah ka tlunter lai; an ka au lai nain annih cu ka ngai hna lai lo. ¹² Judah ram khua chung mi hna le Jerusalem khuami hna nih raithawinak an pekchanhmi pathian hna sinah khan an kal lai i an auh hna lai, sihmanhsehlaw an harnak caan ah khan an rak khamh kho hna lai lo. ¹³ Zeicahtiah, maw Judah na pathian cu na khua zat an si; cun Baal sin i raithawinak khanghnak ding caah na sermi biakṭheng hna cu Jerusalem khua chung lam zat an si. ¹⁴ Cucaah Jeremiah, hi mi hna caah hin thlacam hlah, anmah aiawh zongin aunak siseh, nawlnak siseh, tuah hlah, zeicahtiah an harnak caan i an ka auh tikah ka ngai hna lai lo,” tiah a ti. ¹⁵ Cun BAWIPA nih, “Ka dawtmi nih thil ṭhalo hna a tuah tikah, ka innchung i umnak dingah hin, zei nawl dah a ngeih ti? Nan cung i a tlung dengmang cangmi rawknak hi biakṭheng cung i nan pekchanhmi thawinak sathau nih hin a donh khawh lai maw? ¹⁶ Hlan ah cun BAWIPA nih, ‘Oliv thingkung, a hnah hring dildel tein a um i aa dawhmi,’ tiah a rak in ti. Sihmanhsehlaw atu cu puak cukmak in fahnak na in lai; mei nih na hnah cu a kangh hna lai i na nge cu a lim dih hna lai.

MARCH 27–APRIL 2

BAIBAL AH THUHMI RO HNA | JEREMIAH 12-16

“Israel Mi Hna Nih Jehovah Kha An Philh”

(Jeremiah 13:1-5) BAWIPA nih a ka thawh i, “Va kal law puan biar vaa cawk law na tai ah i kaih, sihmanhsehlaw ti tawnghter hlah,” a ti. ² Cucaah BAWIPA bia bang cun kaa cawk i ka tai ah kaa kaih. ³ Cun BAWIPA bia cu a voi hnihnak ka sinah a ra ṭhan i, ⁴ “Tho law Zufrates tiva ah va kal tuah. Khika ah na tai i naa kaihmi na biar kha lungkak chungah va thup tuah,” a ti. ⁵ Cucaah ka tho i BAWIPA nih nawl a ka pek bangin Zufrates tiva pawngah ka va thuh.

jr-BU 51-52 ¶17

A Zermi Lungthin Kha Ṭha Tein Kilveng

¹⁷ Jeremiah nih a hmuhmi rian ah Pathian lamhruainak ngaih zong aa tel. Nangtah Jeremiah hei si law kan hmuhmi zeibantuk lamhruainak paoh kha na cohlang lai maw? Jehovah nih Jeremiah kha puan biar a tai ah i kaih awkah a fial. Cun Zufrates tiva tiang a kalter. Khuaram hmanthlak kha na zoh ahcun a khualtlawnnak cu meng 300 hrawng a si kha na hngalh ko lai. Jeremiah cuka hmunah a phak tikah puan biar kha aa phoih i lungkak chungah a thuh, cun Jerusalem ah a kir ṭhan. Ahnuah Pathian nih Jeremiah kha puan biar va lak ṭhan awkah a fial. (Jeremiah 13:1-9, rel.) Cucaah Jeremiah cu meng 1,200 hrawng a ke in a rak kal. Mah tluk in aa hlatmi hmun ah ni tampi chung a ke in a kalmi kha Baibal ralchanhtu hna nih an zum kho lo. (Ezra 7:9) Asinain Pathian nih cutin a rak chim i Jeremiah zong nih cutin a rak tuah.

(Jeremiah 13:6, 7) Cun caan saupi hnuah khin BAWIPA nih a ka thawh i, “Tho law, Zufrates tiva ah khan va kal tuah, cun khika ah va thup tiah nawl ka rak in pekmi biar kha va la,” tiah a ti. 7 Cun Zufrates tiva ah cun ka va kal i ka thuhnak hmun kha ka va zoh, sihmanhsehlaw ka vun lak tikah, biar cu a rawk dih cang, zeihmanh ah a ṭha ti lo.

jr-BU 52 ¶18

A Zermi Lungthin Kha Ṭha Tein Kilveng

¹⁸ Profet Jeremiah cu Judah tlang dihlak a kal hnuah thetse ram kha a tan i Zufrates tiva tiang a ke in a kalmi kha na mitthlam ah cuanter hmanh. Puan biar va thuh awkah mah tlukin a hlatmi hmun ah a kalmi a si. A innpa hna nih caan saupi chung an hmuh lo caah khoika dah a kal hnga ti kha hngalh an duh ko lai. A rak kir ṭhan tikah puan biar kha aa kaih ti lo. Mah hnuah “zeihmanh ah a ṭha ti lo” i a rawk dih cangmi buan biar kha va lak ṭhan awkah Pathian nih a kalter ṭhan. ‘Mah cu a luan tuk, a sullam a um lo’ tiah ruah awkah a fawi tuk ko lai. Asinain Jeremiah cu Pathian sersiamnak a cohlangmi a si caah cutin a rak lehrulh lo. Lungsi lonak ngeih loin Pathian fialmi ningin a rak tuah.

(Jeremiah 13:8-11) Cun BAWIPA nih cun a ka chawnh ṭhan i a bia cu hi bangin a si: ⁹ Hi bantuk hin Judah aa porhlawtnak a nganmi le Jerusalem aa porhlawtnak a nganmi kha ka hrawh lai. ¹⁰ Hi miṭhalo hna nih hin ka bia ngaih kha an duh lo; pathian dang kha an zulh hna i an rian an ṭuan hna i an kunhnawh hna. Cucaah annih cu, zeihmanh ah a ṭha ti lomi biar bantuk hi an si lai. ¹¹ Biar cu tai ah hren chih a si bantukin Israel mi vialte hna le Judah mi vialte hna cu an ning piin keimah ah kaa hren chih hna. Zeicahdah mahtin ka tuah ti ahcun, annih kha ka mi an si i ka caah min ṭhatnak le sunparnak an chuahpi nakhnga, ti caah a si; sihmanhsehlaw ka bia cu ngaih an duh lo.

jr-BU 52-53 ¶19-20

A Zermi Lungthin Kha Ṭha Tein Kilveng

¹⁹ Voihnih tiang a va kal hnu lawngah Pathian nih a konglam kha a rak chimh. “Hi miṭhalo hna nih hin ka bia ngaih kha an duh lo; pathian dang kha an zulh hna i an rian an ṭuan hna i an kunhnawh hna. Cucaah annih cu, zeihmanh ah a ṭha ti lomi biar bantuk hi an si lai” timi a biapimi thawngpang thanhnak ah mah a tuahsernak nih Jeremiah kha a rak bawmh. (Jer. 13:10) Jehovah nih a miphun a cawnpiak hna ning cu zeitlukin dah hmual a ngeih! Thil hmete a lomi sining ah Jeremiah nih lungthin tak tein nawl a ngaihmi cu mi pawl an lung suk awkah Jehovah nih a cawnpiak hnanak ah bawmtu taktak a rak si.—Jer. 13:11.

²⁰ Pathian nih thil pakhatkhat kong cawnpiak awkah tuchan Khrihfa hna kha meng a za lengin khualtlawn awkah a fial hna lo. Asinain na nunning ruangah na innpa le na hawikom hna ralchanhnak hna na tong kho. Naa hrukaihning, naa thimmi fimcawnnak le rian asiloah zu dinnak he aa tlain in na hmuhning hna hmanh kha an in ralchanh khawh. Jeremiah bantukin Pathian lamhruainak ningin nun awkah bia na khiak lai maw? Langhternak in na lungthin Pathian nih aan sersiammi kha na cohlan caah naa thimmi nih phungchimnak caanṭha aan ngeihter khawh. Zeibantuk thil sining hmanhah Baibal chung i Pathian lamhruainak kha na cohlan i zumhawk a tlakmi le a fimmi sal i an lamhruainak kha na cohlan ahcun zungzal in thluachuah na hmuh lai. A zermi na lungthin naa hlenter lonak thawngin Jeremiah bantuk na si kho. Cucaah Pathian sersiamnak kha cohlang. A zungzal in hman khawhmi upat awk a tlakmi um in Jehovah sersiamnak kha cohlan awkah bia khiak.

it-1-E 1121 ¶2

Tai

Tai ah puan biar cu fek tein ṭem a si bantukin Jehovah nih Judah le Israel kha a sinah fek tein a umter hna. Annih kha thangṭhatnak le dawhnak a hmumi a siter hna. (Jer. 13:11) Dinnak le zumhawktlak sinak kha a tai aa sawmh chih tiah Jesuh Khrih uknak cu langhter a si. Mah nih Jesuh Khrih cu dinnak le zumhawktlak sinak cungah i hngat in a nawlngeihnak a hman lai ti kha a langhter. Puan biar cu bawmtu a si bantukin dinnak cu Jehovah thimmi biaceihtu in rianṭuan awkah bawmtu a si.—Isa. 11:1, 5.

Thlaraulei Lungvar Hna kha Hlathlai

(Jeremiah 12:1, 2) Maw BAWIPA, nangmah cu na din caah bia kan al lai, Na hmaiah ka bia cu ka rak chuahpi ko lai. Zeicahdah mi ṭhalo hna cu khuaawng an ton i hlen hmangmi hna cu nuam tein khua an sak? 2 Nangmah nih na phun hna i hram an thla, An ṭhang i thei an tlai. An hmur ah cun na cuang lengmang ko, Asinain an lung cu nangmah he aa hlat ko.

(Jeremiah 12:14) BAWIPA nih, “Ka mi Israel mi ka pekmi hna ram a hrawk dihtu an innpa miṭhalo hna kongah chim awk ka ngei,” tiah a ti. “Hi mi hna hi, a hram in phawimi thingkung bangin, an ram in hmun dang ah ka kalpi hna lai i an sin khan Judah cu ka khamh lai.

jr-BU 118-119 ¶11

‘Khuazei ah dah Jehovah cu a um?’ tiah Nifate Na Hal Maw?

¹¹ Jeremiah nih mi ṭhalo hna an hunchomi kha a hmuh tikah a lung aa tuai. (Jeremiah 12:1, 3, rel.) Jehovah dinnak kha lunghrinhnak a rak ngei lo nain a biahalnak i a phi kha cu hngalh a duh. Jeremiah nih cutin a halmi nih Pathian he an i pehtlaihnak cu pa le fa an i pehtlaihnak tlukin a fek ti kha a langhter. Judah mi tam deuh cu ṭhatlonak a tuahmi an si ko nain zeicah an ṭhancho ti kha a rak hngalthiam kho lo. Lungsinak a pemi a phi kha Jeremiah nih a rak hmu maw? Jehovah nih miṭhalo pawl kha vawlei in ka hloh hna lai tiah Jeremiah sinah aamah a rak khaan. (Jer. 12:14) Jeremiah nih a thlacamnak a tlinmi kha a hmuh tikah Pathian dinnak kha a hun zumh chin. Cun Jeremiah nih a intuarnak hna kha a Pa Pathian sinah thlacamnak in a rak phuan lai ti cu a fiang ko.

(Jeremiah 15:17) Aa nuam huahmahmi hna sinah khan ka ṭhu ka um bal lo i An sin zongah kaa nuam bal lo; Nangmah nih rian na ka pekmi ruangah keimah lawng tein ka um i Nangmah nih thinhunnak in na ka khahter.

w04-HK 5/1 6 ¶16

Jeremiah Bantukin Na Ralṭha

Kan Hawikom Kha I Ralring U Sih

¹⁶ A ral a rak ṭhattermi a dang thil pakhat kha Jeremiah nih hitin a chim: “Aa nuam huahmahmi hna sinah khan ka ṭhu ka um bal lo i an sin zong ah kaa nuam bal lo; Nangmah nih rian na ka pekmi ruangah keimah lawngte in ka um i Nangmah nih thinhunnak in na ka khahter.” (Jeremiah 15:17) Jeremiah cu hawiṭhalo ruang i ziaza rawh nakin mah te lawng um a rak duh deuh. Nihin zongah thil kongah cutin kan hmuh ve. “Hawi ṭhalo nih ziaza ṭha,” kum tampi chung kan rak ngeihmi ziaza ṭha hmanh “a hrawh” timi Paul ralrin peknak kha zeitik hmanhah kan philh lo.—1 Korin 15:33.

Baibal Relnak

(Jeremiah 13:15-27) Ngai u law nan hna chi tuah u, nan lung puam hlah u, Zeicahtiah bia a chimtu hi BAWIPA a si. ¹⁶ BAWIPA nan Pathian cu sunparnak pe tuah u, Khua a muih hlan le huaphap lawngin a ceumi tlang pang i nan ke a nal hlan le Nannih nih nan kawlmi ceunak cu mui padap i a ser hlanah hin. ¹⁷ Cu bantukin a thukmi muihnak chung i nan um hmanh i nan ngaih duh lo ahcun, Lungthin fah tuk ah a ṭah lawng ka ṭap lai i ka mitthli lawng a tla ko lai; Zeicahtiah BAWIPA tuurun cu sal ah kalpi an si cang. ¹⁸ Siangpahrang le a nu sinah cun, “Nan i porhlawtnak nan bawiluchin cu nan lu cungin an tlak cang caah Ṭhutdan niam ah ṭhu tuah u,” va ti. ¹⁹ Negeb ram khua cu kulh an si dih cang, Ahohmanh nih an chanh kho hna lo; Judah ram mi vialte cu sal ah hruai an si cang, An ning piin kalpi an si cang. ²⁰ Jerusalem khuami hna, hei cuan u law chaklei in a rami khi hei zoh tuah hna u, Nanmah an in pekmi hna tuurun kha khuazei ah dah a si? Naa porhlawt ngaimi tuurun kha? ²¹ Ka hawikom an si tiah na ruahmi hna kha na cung i uktu ah chiah an si tikah zeidah na chim lai? Nau nganfah a ingmi nu bantukin nganfahnak kha na in lai. ²² “Zeicahdah mah thil hi ka cungah a tlun hnga?” tiah na ti ahcun, Na sualnak a tam ruangah na hni cu phoih na si i Na ke cu langhter an si. ²³ Ethiopia mi nih a cuar kha aa thlen khawh maw? Cakei nih tah a ṭial kha aa thlen khawh maw? I thleng kho hna seh law cu, nannih ṭhat lonak dah ti lo zeidang tuah a thiam lomi zong nih hin ṭhatnak kha nan tuah ve hnga. ²⁴ Cucaah thetse ram thli nih a choihmi favai bantukin nannih cu kan ṭhek hna lai. ²⁵ Nannih nih keimah kha nan ka hlawt i pathian deu kha nan i bochan hna caah Mah hihi nan covo, ral thawh hmangmi hna covo, Keimah nih kan tahpiakmi hna cu a si, tiah BAWIPA nih a ti. ²⁶ Cucaah keimah hrimhrim nih nan hni kha kan phoih hna i Nan ningzahnak kha ka langhter. ²⁷ Va cungin pa nan i duhnak, hor au in nan aunak, nan thurhnawmhnak hna hi ka huat hna. Tlang cungah le ram lakah thil ṭhalo nan tuahmi kha ka hmuh hna. Aize, Jerusalem, nang cu khua thurhnawm na si ai! Zei can dah, zei can dah na rauh rih lai?