Nu Le Pa Hna, Nan Innchungkhar Herhmi Ningin Zohkhenh Hna U
“Mi pakhatkhat nih a rualchan kha a zohkhenh hna lo ahcun, . . . amah cu zumhnak a hlawmi, . . .a si.”—1 TIMOTE 5:8.
1, 2. (a) Zeicah chungkhar ningin Khrihfa pumhnak an i pumhmi hmuh hi thazang petu a si? (b) A caan bak ah pumhnak kai khawh awkah chungkhar hna nih an tonmi zuamcawhnak cheukhat cu zeidah an si?
KHRIHFA pumhnak thawk hlanah a pawngkam na zoh tikah, an nu le an pa pawngah thiangte le dawhrem tein thil aa hrukmi ngakchia pawl an ṭhut kha na hmuh ko lai. Cu chungkhar hna ah Jehovah an dawtnak le pakhat le pakhat an i dawtmi hmuh cu lung a nuam a si lo maw? Asinain, chungkhar ningin pumhnak ah a caan hmaan tein phak khawh awkah zeitluk in dah an i zuam ti bel hngalh lo a fawi te.
2 A tamdeuh nu le pa hna cu chun ni tlak an i manh lo, pumh zan ah chungkhar rian hna a tam deuh ṭheu tawn. Rawl timh awk, inn rian hnok-hnai ṭuan awk le inn i ca zoh ding hna a um. An zapi an i kholhṭawl cang maw, an ei cang maw, a caan te ah an i tim dih cang maw tikha nu le pa hna nih an zoh i an rian a tam khun. A caan aa rem lo lioah ngakchia pawl nih buainak hna an chuahpi khawh men. Upa bik nih lente aa celh lioah a thilpuan a thleh. Ngakchia bik nih a rawl a rak thlawt. Fale hna nih bia al an i thawk. (Phungthlukbia 22:15) Zeidah a cang? Nu le pa nih a hlankan in ralring tein khua khanmi hmanh a rawk kho. Asinain, mah chungkhar hna cu a zungzal ti awk in pumhnak thawk hlanah Kingdom Hall an phan. Jehovah rian a ṭuanmi in a ṭhangmi ngakchia hna kha zarh khat hnu zarh khat, kum khat hnu kum khat hmuh cu thazang petu taktak a si!
3. Jehovah nih innchungkhar hna a sunsak tuk hna tikha zeitindah kan hngalh?
3 A caancaan ahcun hringtu nu/pa pakhat in na rian hi a har lai i na tha hmanh a ba ko lai nain, Jehovah nih naa zuamnak kha a sunsak taktak tikha na zumh khawh. Jehovah cu innchungkhar a Thawktu a si. Cucaah a Bia nih amah cu innchungkhar vialte nih “an min an i laknak hram” a si tiah a ti. (Efesa 3:14, 15) Cu a si caah nu le pa hna nih lam hmaan tein nan innchungkhar rian tlinh nan i zuammi hi vanraang i Cungnung bik Bawi nan upat a si. (1 Korin 10:31) Cucu tinvo ngan a si lo maw? Mah rian kha Jehovah nih nu le pa a peknak hna kong ruah hi aa tlak. Hi capar ah, chungkhar zohkhenhnak rian kong kan i ruah hna lai. Chungkhar zohkhenh awkah nu le pa sinin Pathian nih aa ruahchanmi lam pathum kha zoh u sih.
Thilrilei Zohkhenhnak
4. Ngakchia hna herhmi zohkhenh awkah innchungkhar ah Jehovah nih zeidah a timhtuah?
4 Lamkaltu Paul nih hitin a rak ṭial: “Mi pakhatkhat nih a rualchan kha a zohkhenh hna lo ahcun, cun cu nak hmanh in biapi deuh a simi cu, a innchungkhar kha a zohkhenh hna lo ahcun, amah cu zumhnak a hlawmi Pathian a zum lomi nak hmanh in a ṭha lo deuhmi a si.” (1 Timote 5:8) Hika ah Paul nih “mi pakhatkhat” tiah a chim tikah, aho khi dah a lung chungah a um hnga? Innchungkhar lu, pa kha a si. Cun Pathian nih nu zong kha a va bawmtu in hmaizah tlakmi a siter. (Genesis 2:18) Baibal chan lio i nu hna nih an vale kha chungkhar zohkhenh an bawmh tawn hna. (Phungthlukbia 31:13, 14, 16) Tuchan i kawp ngei lo innchungkhar hna cu voidang nakin an tam khun.a Kawp ngeilo Khrihfa nu le pa hna nih an innchungkhar zohkhenhnak caah ṭha tein rian an ṭuan. A ngaitein, pa nih lam a hruaimi, nu le pa a tlingmi chungkhar cu a ṭha bik a si.
5, 6. (a) An innchungkhar thilrilei zohkhenh awk aa zuammi hna tonmi zuamcawhnak cheukhat cu zeidah a si? (b) Khrihfa a simi zohkhenhtu hna kha teimak tein rianṭuan peng awkah vawlei rian cung i zei hmuhning ngeih pengnak nih dah a bawmh hna lai?
5 1 Timote 5:8 ah, zeibantuk zohkhenhnak phun dah Paul lung chungah a um? A hnu hmai bia ningin chungkhar i thilrilei herhmi kong a si. Tuchan vawlei ah, chungkhar lu cu a chungkhar kha thilrilei zohkhenh awk caah harnak tampi a tong ko lai. Rian chuah huahnak, ṭuan awk ngeih loin umnak, thil man kainak ti bantuk sipuazi harnak hi vawlei cung hmun kip ah a um. Zohkhenhtu hna kha mah bantuk zuamcawhnak ton tikah teimak tein ṭuan peng awkah zeinihdah a bawmh khawh hna?
6 Zohkhenhtu nih Jehovah pekmi rian ka ṭuan tikha a philh lo awk a si. Paul i thawchuahhnawh in ṭialmi bia nih mah nawlbia a zulh khawh ding a si ko nain a zul lomi pa pakhat kha “zumhnak a hlawmi” pa he tahchunh khawh a si tiah a langhter. Khrihfa pakhat nih cun a Pathian hmai i cu bantuk umtu zia kha a si khawh chungin a hrial lai. Asinain, ngaihchiat awk cu nihin vawlei mi tampi hna cu ‘zaangfahnak an ngei ti lo.’ (2 Timote 3:1, 3) Rel cawk lo pale hna nih an rian kha ṭuan lo in innchungkhar kha an kal tak hna. Khrihfa pale cu cutin an lung a hak lo, chungkhar zohkhenhnak kha sawhsawh ah an rel lo. An rianṭuan hawi tampi hna he i lo loin, Khrihfa a simi zohkhenhtu hna cu rian nauta bik hmanh kha an hmaizah i an sunsak, zeicahtiah mah nih khan Jehovah Pathian duh ningin an dawtmi hna kha a cawmter khawh hna.
7. Zeicah nu le pa hna nih Jesuh nunning ṭha te in ruah cu aa tlak?
7 Innchungkhar lu pawl nih a tlingmi Jesuh nunning saupi in ruahnak nih mi a bawmh ti zong kha an hmuh. Baibal chimchung bia nih Jesuh kha “Zungzal hmunmi Pa” tiah a ti. (Isaiah 9:6, 7) “Adam hmanung bik” in Jesuh nih zumtu hna pa in “Hmasa bik Adam” ai kha hmual ngei ngaiin a rolh. (1 Korin 15:45) Mah zawn lawng aa ruatmi pa a hung simi Adam he i lo loin, Jesuh cu i zohchunh awk pa a si. A kong kha Baibal nih hitin a chim: “Dawtnak hi zeidah a si ti kan hngalh ning cu hitihin a si: Khrih nih kan caah a nunnak kha a hloh.” (1 Johan 3:16) A si, Jesuh nih midang caah a nunnak kha lungtho tein a pek. Thil hmetete kong ah midang herhmi kha amah herhmi nakin nifate hmasa ah a chiah. Nu le pa hna, kha mah zawnruah lonak lungput kha nan i cawn ahcun chungkhar dihlak caah a ṭha lai.
8, 9. (a) Mah zawn ruat loin fale a zohkhenhmi vate kong in nu le pa hna zeidah nan i cawn khawh? (b) Khrihfa nu le pa tampi nih mah zawn ruat lomi lungput kha zeitindah an langhter?
8 Nu le pa hna nih Pathian miphun mi lunghak hna sin i Jesuh chimmi hi bia in mah zawnruahnak tel lo dawtnak kong tampi an i cawn khawh: “Arpi nih a fale cu a thla tangah a huh hna bantukin na fale cu voi zeizat dik ka kut in huh ka timh hna.” (Matthai 23:37) Arpi nih a fale kha a thla in a kilven hna ning kha Jesuh nih fiang tein a langhter. A ngaitein, va fa tete kha harnak in a nunnak pek in huhphenh awkah timhcia a simi vapi nu i aa chuahkehpimi hngalhnak in tampi cawn awk a um. Vate nu pa hna nih nifatin an tuahmi thil kha cinken awk a tlak. Rawl kawl ah khatlei, khatlei ah an zuang. An tha a dih hnik hmanhah, an kaa fakpi in a ang mi an fale tete kha rawl an pek hna, vafa tete nih cun rawl cu an dolh i an hung au khuang chinchin. Jehovah sermi thilnung tampi nih “i chuahpimi fimnak” ngeiin an fale herhmi kha an zohkhenh hna.—Phungthlukbia 30:24, NW.
9 Cu bantuk cun, vawlei cung pumpi Khrihfa nu le pa hna nih thangṭhat awk tlakmi mah zawn ruat lomi lungput kha an langhter. Nan fale harnak in lai nakin nanmah tu nih in nan duh deuh lai. Mahlengah, nan fale zohkhenhnak dingah nifa tein nanmah ṭhatnak kha lungtho tein nan hlawt. Tamdeuh cu tuante in nan tho i rian har nan ṭuan. Nan innchungkhar ṭha tein eidin hmuh khawh awkah nan i zuam. Nan fale nih thil thiang an i hruk khawh nakhnga le aa tlakmi inn i umnak ca le cacawnnak a zaa an cawn khawh nakhnga nan i zuam. Kha hna kha nikhat hnu nikhat, kum khat hnu kum khat nan tuah. Cutin inkhawhnak ngeiin mah zawn ruahnak ngeih lonak nih Jehovah lung a ton ti cu a fiang ko. (Hebru 13:16) Caan khatte ah, fale zohkhenhnak ah cu hna nakin a biapi deuhmi a um tikha philhhlah.
Thlaraulei Zohkhenhnak
10, 11. Minung herh bikmi hi zeidah a si, mah herhmi kha an fale an pek khawh hna nakhnga Khrihfa nu le pa hna nih hmasa bik ah zeidah an tuah lai?
10 Thilrilei zohkhenhnak nakin thlaraulei zohkhenhnak hi a biapi deuh ngaingai. Jesuh nih “minung hi rawl lawng in a nung kho lo, sihmanhsehlaw Pathian nih a chimmi bia paoh cu a nunnak a si lai,” tiah a ti. (Matthai 4:4; 5:3) Thlaraulei zohkhenhnak dingah nu le pa hna nih zeidah nan tuah khawh?
11 Hi kongah hin, Deuteronomi 6:5-7 tlukin zei Baibal cang hmanh lak a si lo. Zaangfahnak in na Baibal kha kau law mah Baibal cang kha rel. Hmasa bik ah nu le pa hna kha anmah thlaraulei ṭhatter awkah fial an si, Jehovah kha an dawt lai i a bia kha an lung chungah an riahter lai tikha i chingchiah. A si, Jehovah phunglam hna le nawlbia hna kha a taktak in na hngalhthiam i na dawtnak a ṭhancho khawh nakhnga Pathian Bia kha lungtak in a hlathlaimi, hmaante in Baibal a relmi le a ruatmi na si a hau. Cu nih cun lunglawmhnak he Jehovah kha an upatter laimi duhnungmi Baibal biatak kha na lungthin ah a khahter lai. Cuticun thilṭha tampi na ngei lai i na fale kha na hrawm khawh hna lai.—Luka 6:45.
12. Nu le pa hna nih ngakchia kha Baibal biatak an chung lut lakin an cawnpiak tik hna ah Jesuh nunning kha zeitindah an i cawn khawh?
12 Thlaraulei a ṭhawngmi nu le pa hna cu Deuteronomi 6:7 [NW] i an hmuhmi fimchimhnak kha an hman i caan ṭha a um fate Jehovah bia kha an fale “an chung lut lakin cawnpiak” awkah timhcia an si. “Lung chung lut lakin cawnpiak” timi sullam cu chimh ṭhan lengmang i lungah camter tinak a si. Kan zapi in, a hleiin, ngakchia hna cu an hngalh khawh nakhnga chimh ṭhan lengmang an hau tikha Jehovah nih ṭha tein a hngalh. Cu ruangah, Jesuh nih phungchimnak rian ah atu le atu a chim ṭhan lengmang. Tahchunhnak ah, a zultu pawl kha i porhlawt le mi zuam duh nakin i toidor awk a rak cawnpiak hna lioah, mah phunglam kha lam phunphun in a rak chim ṭhan. Ruahternak, bianabia le hmuhsaknak hmangin a rak cawnpiak hna. (Matthai 18:1-4; 20:25-27; Johan 13:12-15) Asinain, Jesuh nih lungsau lonak a rak langhter bal lomi hi cinken awk a tlak. Cu bantuk cun, nu le pa hna nih an fale kha biatak cawnpiak awkah lam phunphun an kawl a hau, ngakchia nih Jehovah phunglam hna kha an cohlan i an hman tiang lungsau tein an chimhṭhan lengmang hna lai.
13, 14. Zei caan hna ah dah nu le pa hna nih an fale kha Baibal biatak an chung lut lakin zeidah hmangin an cawnpiak khawh hna?
13 Chungkhar cawnnak cu cu bantuk cawnpiaknak caah caan rem a si. A ngaitein, mi a bawmmi in le nuam tein tuahmi chungkhar Baibal cawnnak cu chungkhar thlaraulei caah biapi bik a si. Vawlei cung pumpi Khrihfa chungkhar hna cu Jehovah bupi nih chuahmi cauk hna hmangin, ngakchia pawl herhmi ning in cubantuk Baibal cawnnak cu an tuah. လူငယ်များအမေး—တာသွားသည့်အဖြေ timi cauk, A lianaganmi Saya Sinin Cawng [Mirang] timi cauk hna cu Baibal cawnnak caah a ṭha khun.b Asinain, chungkhar cawnnak lawng hi fale cawnpiaknak caan a si lo.
14 Deuteronomi 6:7 nih a chim bantukin nu le pa hna, nan fale he thlaraulei thil ruahceih awkah caan tampi a um. Khual nan tlawnṭi lioah siseh, rian nan ṭuanṭi lioah siseh, nan i dinh lioah siseh nan fale herhmi thlaraulei kha zohkhenh awkah caan ṭha nan hmuh khawh. Nan fale kha ngol hngal ti loin Baibal biatak “cawnpiak” ding a si lo. Mah nak cha cun, mi a bawmmi le thlaraulei kongkau tu kha chungkhar biaruahnak tu siter i zuam. Tahchunhnak ah, I Hlau! mekazin chungah chimceih awk a kong phunphun ṭialmi capar tampi a um. Mah ahcun Jehovah sermi saram hna, vawlei cung pumpi i kokek hmun dawh hna, theih huam a simi minung phunglam hna le nuncan phunphun kong ruahcheih awk a um. Mah bantuk biaruahnak nih khan zumhawk a tlakmi le a fimmi sal nih khanpiakmi ca kha tamdeuh in rel awkah mino pawl kha a forh hna lai.—Matthai 24:45-47.
15. Nu le pa hna nih Khrihfa phungchimnak rian hi duh nungmi le santlaimi in fale kha zeitindah nan hmuhter khawh hna?
15 Na fale he mi a bawmmi biaruahnak nih a dang thlaraulei herh mi kha tlam a tlinter khawh. Khrihfa ngakchia hna nih cun an zumhmi kha hmual ngei tein midang an hrawmthiam hna a herh. Vennak Innsang asiloah I Hlau! chung i lung a lami kong nan i ruah tikah phungchimnak rian he pehtlaihter awkah caanṭha na kawl khawh. Tahchunhnak ah hitin na hal khawh hna: “Jehovah kong he aa tlaiin hi kong hi mi tamdeuh nih an theih ah a ṭha hnga lo maw? Mah kong hi hngalh duhnak an ngeih khawh nakhnga zeitin dah tuah khawh a si lai tiah na ruah?” Mah biaruahnak nih khan ngakchia hna kha an hngalhmi midang va hrawm duhnak a nganter khawh. Phungchimnak ah na fale nih an in zulh tikah, mah nan i ruahmi na tuah taktak kha an hmuh lai. Cun phungchimnak rian cu duh a nungmi le a nuammi rian a si ti zong kha an hngalh lai i, lunglawmhnak le lungtlinnak nganpi a ngeihter hna lai.—Lamkaltu 20:35.
16. Ngakchia hna nih nu le pa thlacamnak ngaihnak in zeidah an hngalh khawh?
16 Nu le pa hna nih an fale thlaraulei herhmi kha thla an cam tik zongah an pek hna. Jesuh nih a zultu pawl kha thlacam ning a chimh hna i, voi tampi anmah he thla a rak cam. (Luka 11:1-13) Jehovah Fapa he thla an camṭi nak in zei tluk hngalhnak tam dah an ngeih lai tikha ruat hmanh! Cubantuk cun, na thlacamnak in na fale nih tampi an i cawn khawh. Tahchunhnak ah, amah kha fuhpanh in zei lungre theihnak paoh kha lungtak te le zalawng tein chim hna seh tikha Jehovah nih a duh ti an hun hngalh lai. A si, na thlacamnak nih na fale a ngeihter khawhmi hna a biapi mi thlaraulei biatak cu vancung an Pa he pehtlaihnak an ngei kho tikha a si.—1 Piter 5:7.
Lungthinlei Zohkhenhnak
17, 18. (a) Baibal nih fale dawtnak langhter a biapitnak kha zeitindah a langhter? (b) Fale cungah dawtnak langhternak ah Jehovah nawl kha Pale nih zeitindah an i cawn awk a si?
17 Ngakchia pawl nih a biapimi lungthinlei herhmi zong an ngei. Cu an herh-mi zohkhenh a biapit ning kha Pathian Bia nih nu le pa hna kha a chimh hna. Tahchunhnak ah, nu no deuh pawl kha “an fale dawt thiam” awkah forh an si. Cutin an tuahmi nih nutung no pawl hngalhnak kha a hlauhter. (Titas 2:4) A ngaite in, ngakchia cungah dawtnak langhter ding a si. Cucu ngakchia kha dawt thiam awkah cawnpiak a si i a nunchung ṭhathnemnak a pek lai. Phundang in, ngakchia cungah dawtnak langhter lo cu hruh a si. Mah cu mitling lo kan si ko nain kan cungah dawtnak nganpi a langhtermi Pathian nawl kan i cawn lo a si lai i, Jehovah lung a fahter tuk lai.—Salm 103:8-14.
18 Jehovah nih hi vawlei a fale hna cungah dawtnak a langhter hmasa. 1 Johan 4:19 nih a chim bantukin “Pathian nih a kan dawt hmasa.” A hleiin pale nih Jehovah nawl kha i cawn in nanmah nih nan fale cungah dawtnak kha nan sak hmasa awk a si. Baibal nih pale kha nan fale cu an ingpuanter hna hlah u, “an hnabei a dong sual lai” tiah a forh hna. (Kolose 3:21) Ka pa nih a ka daw lo, a ka sunsak lo ti tluk in fale ing a puantermi a um lo. Lung chung ummi langhter a duh lomi pale hna nih Jehovah zohchunh awk kha an philh lo ding a si. Jehovah nih a Fapa i a lung a tonnak le a dawtnak kha vancung hmanh in a rak chim. (Matthai 3:17; 17:5) Cucu Jesuh caah thazang petu taktak a va si lai dah! Cu bantukcun, nu le pa hna nih fale an dawt hna i an lung an ton hna nak kha lungtak in an langhternak thawngin ngakchia hna cu thazang tampi an ngei lai.
19. Zeicah chimhhrinnak hi a biapit i, Khrihfa nu le pa hna nih zei tlaritnak dah ngeih an i zuam?
19 Chimhau loin, nu le pa ngeihmi fale dawtnak cu kaa chimnak lawngin a za lo. Dawtnak cu tuahsernak nih a bik in a langhter. Dawtnak forhfialnak thawngin thilrilei le thlaraulei zohkhenh cu fale cung i nu le pa ngeihmi dawtnak a langhtermi a si kho. Mah lengah, chimhhrinnak cu nu le pa nih fale dawtnak langhternak i a biapi ngaimi pakhat a si. A si, Jehovah nih “a dawtmi hna cu . . . a chimhhrin tawn hna.” (Hebru 12:6) Phundang in cun, nu le pa nih fale chimhhrin lo cu huat ah a tla! (Phungthlukbia 13:24) Jehovah nih “aa tlak tawk in” a chimhhrin hna nak thawngin a zungzal in a tlari. (Jeremiah 46:28, NW) Mitlinglo nulepa hna caah cu bantuk tlaritnak ngeih zungzal cu a fawi lai lo. Asinain, cutin tlarit awk nan i zuammi cu man a ngei. Fek tein le dawtnak in chimhhrinnak nih ngakchia kha lunglawmhnak a chuahtermi nunnak le a ṭhahnemmi nuncan a ngeihter lai. (Phungthlukbia 22:6) Cucu fale caah Khrihfa nu le pa paoh nih duhmi a si lo maw?
20. Zeitindah nu le pa hna nih fale kha a ṭha bik ‘nunnak an thimter’ khawh hna?
20 Nannih nu le pa hna nih Jehovah pekmi rian—fale herhmi thilrilei, thlaraulei le lungthinlei zohkhenhnak—hi a biapimi rian hi nan tuah tikah man a ngei ngaingai lai. Cuticun nan fale cu a ṭha bik ‘nunnak kha nan thim’ ter khawh hna lai i “nunnak” an hmu lai. (Deuteronomi 30:19) An hung upat tikah Jehovah biak awkah an i thim i nunnak lam ah a kalmi ngakchia hna nih hringtu nu le pa lung an lawmhter tuk. (Salm 127:3-5) Cu bantuk lawmhnak cu zungzal a hmun lai! Asinain, atu ah mino hna nih Jehovah kha zeitindah an thangṭhat khawh? Cu kong cu a changtu capar ah ruah a si lai.
[A Tanglei Fianternak Hna]
a Hika chimmi zohkhenhtu ahhin, a tlangpi in pa kha a chimduhmi a si. Asinain, a hrampi zohkhenhnak rian a lami Khrihfa nu hna he zong aa pehtlai.
b Jehovah Hngaltu Hna nih an chuah.
[Cahmai 18nak i Hmanthlak]
Zeitindah Na Leh Lai?
Nu le pa hna nih an fale kha
• thilrilei
• thlaraulei
• lungthinlei herhmi zohkhenh awkah zeitindah an tuah khawh?