Kan Pathian Jehovah Min In Kan Kal Lai
“Sihmanhsehlaw kannih cu kan Pathian [“Jehovah,” NW] min in a zungzal in kan kal lai.” —MIKAH 4:5.
1. Noah chan lio mi hna ziaza kongah an umtuning cu zeidah a si i Noah cu zeitindah a rak i thleidan?
BAIBAL nih Enok cu Pathian he a kalṭi hmasa bikmi a si tiah a ti. A pahnihnak cu Noah a si. Baibal nih hitin a chim: “Noah cu mi ding a si i a chan hawi hna lak ahcun sawisel awk um lomi a si. A hmaanmi Pathian he an kalṭi.” (Genesis 6:9, NW) Noah chan lio ah, mi hna cu a hmaanmi biaknak in an rak pial. Zumhawktlak lo vancungmi hna nih phung lonh in vawlei cung nu hna he an umṭi i an chan lio ah “mi ralṭha” le “mi minthang” Nefalim tiah an auh mi fale kha an hrin hna caah thil sining cu a chia chin. Vawlei cungah zaang-ennak a khah cu khuaruahhar awk a si lo! (Genesis 6:2, 4, 11) Asinain, Noah cu sawisel awk um lomi le “dinnak kong a chimtu” a rak si. (2 Piter 2:5) Pathian nih an nunnak khamhnak ca ding i lawng ser awkah nawl a pek tikah Noah nih khan “Pathian nih a fial mi vialte cu a tuah dih.” (Genesis 6:22) A si, Noah cu Pathian he an rak kalṭi taktak ko.
2, 3. Noah nih zei a ṭhami zohchuhawk dah nihin kan caah a chiah?
2 Pual nih zumhfekmi tehte pawl an kong a ṭialmi ah khan Noah kong kha hitin a rak ṭial: “Noah kha, a hmuh khawh lomi hmailei thil kongah, Pathian nih ralrinnak a pek tikah cu ralrinnak bia a theih tertu cu zumhnak a si. Pathian bia kha a ngaih i lawng pakhat a ser i cu chungah cun amah le a innchungkhar kha himte in an um. Cuticun a zumhnak khan vawlei cung mi vialte cu, an palh, ti kha a langhter i zumhnak thawngin a ra mi dinnak kha Pathian sinin a hmuh.” (Hebru 11:7) Zohchunh awk ṭha taktak a si! Jehovah bia cu a tling hrimhrim lai ti a zumh caah Noah nih a caan, a thazaang le a ngeihchiah kha hmangin Pathian nawlbia a rak zulh. Cu bantukin, nihin mi tampi nih vawlei lei hunchonak kha an hlawt i an caan, an thazaang le an ngeihchiah kha Jehovah nawl zulhnak caah an hman. An zumhnak cu cinken awk tlak a si i anmah le midang caah khamhnak a chuahter.—Luka 16:9; 1 Timote 4:16.
3 A hmasa kan rak i ruah cangmi Noah pupa Enok bantukin Noah le a innchungkhar nih zumhnak langhter cu a har ko lai. Enok chan bantukin Noah chan zongah, Pathian biatu taktak cu mi pariat lawng an si i cu mi tlawmte lawng cu an zumhfeh ruangah buanchukcho in an rak luat. Noah nih zaang-ennak le ziaza ṭhatlonak vawlei ah dinnak kong kha a rak chim. Mah lengah, buanchukcho a tlun kha cu hlan ah an rak hmu bal lo nain Noah le a chungkhar hna nih vawlei pumpi i a tlung hngami buanchukcho caah lawng nganpi an rak sak. Mah nih khan a rak ngiatu pawl kha an khuaruah a harter men lai.
4. Noah chan lio mi hna nih zei an tlolh mi dah Jesuh nih a bik in a langhter?
4 Theihtlei a simi cu, Jesuh nih Noah chan kong a chim tikah zaang-ennak, a hmaan lomi biaknak asiloah nu le pa zaiza rawhralnak kong kha a rak chim lo. Mi hna nih ralrinpeknak an almi kha Jesuh nih a bik in a rak langhter. Mi hna cu “Noah lawng chung i a luh ni tiang khan, an ei an ding an i ṭhi an i um” tiah a rak chim. Ei, din le i ṭhitum cu a palhnak a um maw? An nunnak ah “a si tawnmi” ningin an rak nung ko! Buanchukcho a tlun cang lai caah Noah nih dinnak kong kha a rak chim. A chimmi bia le a tuahsernak nih ralrin a rak pek hna awk a si. Asinain, annih nih “tilian a tlun taktak i a fenh dih hna hlantiang kha cu zeihmanh an hngal lo.”—Matthai 24:38, 39.
5. Noah le a innchungkhar hna nih zei sining hna dah langhter an rak herh?
5 Mah caan kha kan zoh ṭhan tikah, Noah nunning cu a fimmi lam a si kha kan hmuh. Sihmanhsehlaw, tilian a tlun hlan caan ah midang he i lawh lo awkah ralṭhatnak ngeih a rak herh. Noah le a innchungkhar kha lawng nganpi ser awk le a chungah saram an phunning cio in khumh awkah a fekmi zumhnak an ngeih a rak hau. Kha zumhfekmi tlawmte hna lakah pakhatkhat nih midang bantukin “a si tawnmi” ningin nun kha an rak duh maw? Cu bantuk ruahnak an lung chung i a chuah hmanhah an zumhfehnak kha an rak derter lo. Noah nih kum tampi chung zumhnak a rak langhter caah buanchukcho in a rak luat, hi thil ningcang i a nungmi kannih pakhat hmanh nih annih tluk in kan ing lai lo. Sihmansehlaw, “a si tawnmi” ningin a nung i caan a biapitnak zei a rel lomi hna kha Pathian nih bia a rak ceih hna.
Zaang-ennak A Chuak Ṭhan
6. Buanchukcho hnu in zei sining dah a rak um peng rih?
6 Buanchukcho hnu in minung nunnak cu a thar in aa thawk ṭhan. Asinain, mi cu mitling an si kho rih lo i, “minung cu a no liote in a ruahnak cu a ṭhalo” ṭhiamṭhiam ko rih. (Ge-nesis 8:21) Cu hleiah, khuachia hna cu minung pum an i lak kho ti lo nain ṭhatlonak an tuah peng rih ko. Pathian zei i a rel lomi minung hna cu “mi ṭhalopa kuttangah [an] um” ti a hung lang i nihin bantukin a hmaanmi Pathian biatu hna nih “Khuachia hlennak kha” an rak doh.—1 Johan 5:19; Efesa 6:11, 12.
7. Buanchukcho hnu ah zeitindah zaang-ennak kha a rak karh?
7 Buanchukcho hnu in a tlawm bik ah Nimrod chan in vawlei ah zaang-ennak a hung um ṭhan. Minung an karh i seh lei thiamnak a ṭhancho bantukin zaang-ennak zong cu a tam chin lengmang ve. Hlan lio ahcun, vainam, fei, li le thal le raltuknak rangleng hna kha an rak hman. A rauh hlan ah hlan-meithal le miakpi, cun raifel le kum zabu 20 thawk ka ah aa thleidang ngaimi meithla nganpipi kha an hung chuak. Ralpi I nak ah, mi tampi a that kho mi hriamnam vanlawng, raltuknak ṭeng, ti chungin a kalmi tilawng le sivai a ngeimi khu hna kha an rak hman. Cu raldohnak ah, mah hriamnam hna nih khan minung nuai tampi nunnak a rak lak. Cutin a si lai kha an rak ruat lo maw? Ruat hlah.
8. Biathlam 6:1-4 cu zeitindah a tlin?
8 1914 kum ah, Jesuh cu vancung i Pathian Pennak Siangpahrang rian pek a si tikah, “Bawipa ni” cu aa thawk. (Biathlam 1:10, NW) Biathlam chung i langhnak pakhat ah Siangpahrang in teinak a hmumi rangrang aa cit mi Jesuh kha a hmuh. A hnu in a zulmi rang cittu dang hna nih minung cung i a tlung hngami harnak phun dang cio kha a langhter. An lak i pakhat rang sen a cittu kha “vawlei cung i ral thawh ternak ṭhawnnak kha an pek, cu cu zeicahdah a si tiah, mi kha pakhat le pakhat i that hna seh, ti caah a si; amah cu vainam nganpi an pek.” (Biathlam 6:1-4) Mah rang le a cittu nih raldohnak kha a langhter i vainam nganpi nih hlan i a rak um bal lomi hrawhkhawhnak ṭhawnnak nganpi a ngeimi chanthar hriamnam hna kha a langhter. Nihin mah hriamnam hna ahcun minung thong tampi a that kho mi nuclear bom; meng thong tampi i hmuichon a kheng kho mi rawket; aa thleidang ngaimi chemical le biological hriamnam hna an i tel.
Jehovah Ralrinpeknak kha Kan I Chingchiah
9. Buanchukcho hlan le nihin vawlei sining tahchunh tikah zeitindah a si?
9 Noah chan lio ah, Nefalim hna tha peknak ruangah miṭhalo pawl cu an puarhran chin lengmang caah Jehovah nih mi vialte kha a rak hrawh hna. Nihin kan caan ah tah? Vawlei cu mah caan lio tluk khan zaang-ennak a tam lo kan ti lai maw? Ti hrimhrim hlah! Mah lengah, Noah chan lio bantukin nihin mi hna cu nifa an rianṭuannak kongah an buai i ralrinpeknak kha i lak duh loin “a si tawnmi” ningin nun an i zuam. (Luka 17:26, 27) Cucaah, minung kha Jehovah nih a hrawh ṭhannak ding a kong a um maw? A um.
10. (a) Baibal chimchung bia nih zei ralrinnak dah atu le atu a kan pek? (b) Zeidah nihin ah pakhat lawng a simi a fimmi lam cu a si?
10 Buanchukcho hlan kum a za in khan Enok nih kan chan i rawhnak a tlun lai nak kha a rak chimchung. (Judas 14, 15) Jesuh zong nih ‘harnak nganpi’ a rat lai nak kha a rak chim ve. (Matthai 24:21) Profet dang zong nih mah caan kongah ralrinpeknak an rak chim. (Ezekiel 38:18-23; Daniel 12:1; Joel 2:31, 32) Biathlam cauk ah hmanung bik rawhralnak kong fiang tein a langhtermi kha kan rel. (Biathlam 19:11-21) Kannih pakhat cio nih Noah kha i zohchunh in dinnak kong kha lungtho tein kan chim lai. Jehovah ralrinpeknak kha kan i chingchiah lai i kan innpa hna zong cutin an tuah ve nakhnga dawtnak in kan bawmh hna lai. Cucaah, kannih zong Noah bantukin Pathian he kan kalṭi. Nunnak a duhmi ahopaoh caah Pathian he kalṭi cu a biapi mi a si taktak ko. Nifa hneksaknak kan tawn buin zeitindah mah cucu kan tuah khawh lai? Pathian timhnak a tling hrimhrim lai ti kan zumhnak kha kan ṭhanter a herh.—Hebru 11:6.
Aa Tuaiburmi Caan Ah Pathian he Kalṭi
11. Zeiti lam in dah kum zabu pakhatnak i Khrihfa hna nawl kha kan i cawn hna?
11 Kum zabu pakhatnak ah, chiti thuhmi Khrihfa hna cu “Bawipa Lam” kha an zulh tiah ti a si. (Lamkaltu 9:2) An nunnak lam dihlak cu Jehovah le Jesuh Khrih an zumhnak cungah aa hngat. An Bawipa a kal ning bantukin an kal. Nihin zumhawktlakmi Khrihfa hna zong nih cu bantukin an tuah ve.
12. Jesuh nih mibu kha khuaruahharnak in rawl a dangh hna hnu ah zeidah a cang?
12 Jesuh a rianṭuannak caan chung i a cangmi pakhat ah zumhnak a biapitnak kha kan hmuh. Voi khat cu, Jesuh nih pa 5,000 tluk a simi mibu kha khuaruahharnak in rawl a dangh hna. Mi hna cu an khuaruah a har i an i lawm ngaingai. Asinain, zeidah a cang rih ti kha zoh hmanh. Hitin kan rel: “Cuka i a um mi hna nih cun hmelchunhnak a tuah mi kha an hmuh tikah, ‘Hi pa hi vawlei cungah a ra lai ti mi Profet kha a si hrimhrim ko,’ an ti. Jesuh nih cun hramhram in siangpahrang i ser awkah hung hnuh an ka duh ti kha a hngalh caah tlang cungah khan amah lawng in a kal ṭhan.” (Johan 6:10-15) Mah zan ah khan Jesuh cu hmun dangah a rak kal. Jesuh nih siangpahrang ṭuan ding a rak al hna caah mi tampi cu an lung rak si lo dawh a lo. Siangpahrang ṭuannak dingah fimnak a za in a ngei i mi kha pumsa lei an herhnak tlinter khawhnak ṭhawnnak zong a rak ngei. Asinain, Jehovah nih Siangpahrang ṭuan dingin nawl a pekmi caan a phan rih lo. Mah lengah, Jesuh Pennak cu vawlei ah si loin vancung ah a si.
13, 14. Zeinihdah mi tampi an ruahnak kha a langhter i zeitindah an zumhnak kha hneksak a rak si?
13 Zei a si hmanh ah, mibu nih Jesuh kha a hnu in an zulh i Johan chim bantukin, “rili khattelei” ah an va hmuh. Siangpahrang i ser an i zuamnak kha Jesuh nih a hrial hnuah zeicah a hnu an rak zulh? Moses chan lio i ram car ah pumsa lei an herhnak Jehovah nih a rak zohkhenh hna nak kong an chim mi nih khan pumsa ruahnak an ngei ti a langhter. Jesuh nih pumsa rawl a kan pek awk a si an ti duhnak a rak si. Jesuh nih an ruahnak a ṭhalo ti a hngalh tikah an ruahnak kha a rak remh i thlarau lei biatak kha a rak cawnpiak hna. (Johan 6:17, 24, 25, 30, 31, 35-40) “Biatak kan chimh hna: Mi fapa ka sa hi nan ei lo i ka thi hi nan din lo ahcun nan chung-ah nunnak nan ngei kho lai lo. Ka sa a ei i ka thi a ding mi paoh nih zungzal nunnak an ngei i hmanung bik ah nunnak ah ka thawh ter hna lai” tiah Jesuh nih tahchunhnak hmang in a chimh hna tikah mi cheukhat nih an rak mawhchiat i an phunzai.—Johan 6:53, 54.
14 Jesuh bianabia nih mi kha Pathian he kal an duh taktak maw duh lo ti kha a langhter. Hi bianabia zong cu bantuk cun a si ve. Cucaah an lehnak kha a rak fak ngai. Hitin kan rel: “Cu bia cu a zultu mi tampi nih khan an theih i, ‘A cawnpiaknak hi a har tuk. Ahodah cu bantuk cu a ngai kho hnga?’ an ti.” A bia a sullam kha an hngalhthiam nakhnga Jesuh nih a rak fianter. Hitin a rak chim: “Nunnak petu cu Pathian Thlarau a si; minung ṭhawnnak hi cu zeihmanh a ṭhahnem lo. Nannih kan chimh mi hna bia hi Thlarau le nunnak an si.” Asinain, mi tampi nih an ngai duh lo ti kha Baibal nih hitin a chim: “Cu ruangah cun a zultu tampi cu an i let ṭhan i an zul duh ti lo.”—Johan 6:60, 63, 66.
15. Jesuh zultu cheukhat nih zei a ṭhami ruahnak dah an rak ngeih?
15 Sihmanhsehlaw, Jesuh zultu dihlak nih cuticun an rak lehrulh lo. Zumh-awktlak zultu pawl nih Jesuh chimmi bia kha tling tein an rak theithiam taktak lo. Asinain, annih nih Jesuh an zumhnak kha an rak fehter. Zumhawktlak zultu hna lak i pakhat a simi Piter nih an zapi lungthin chung i a um mi kha hitin a rak chim: “Bawipa, aho sinah dah kan kal hnga? Zungzal nunnak bia a ngeitu cu nangmah hen pei na si cu.” (Johan 6:68) Zeitluk ṭhami lungput le zohchunhawk ṭha dah a si!
16. Zeitindah hneksak kan si lai i zei bantuk aa tlakmi ruahnak dah kan ngeih awk a si?
16 Hmasa zultu hna bantukin nihin kannih zong hneksak kan si kho ve. Kanmah kongah, Jehovah biakamnak hna kan i ruahchanmi caan ah khulrang in a tlin lo tikah kan lung a dong kho. Baibal hrambunhmi cauk hna i fianternak kha hngalh a har tuk tiah kan ruah men lai. Khrihfa hawi pakhat i a tuahsernak nih kan lung a kan donghter khawh men. Cu bantuk ruangah Pathian he kalṭi kan ngol awk a si maw? Si hrimhrim hlah! Jesuh a kaltak mi zultu hna nih vawlei ruahnak an ngei ti kha a fiang. Cu bantukin kannih zong kan tuah awk a si lo.
“Kannih Cu Aa Let I A Tlaumi Kha Kan Si Lo”
17. Pathian he zeitindah kan kal peng khawh?
17 Lamkaltu Paul nih, “Ca Thiang hi a dihlak in Pathian thaw chuah hnawh mi a si” tiah a rak ṭial. (2 Timote 3:16) Jehovah nih Baibal in, “Lam cu hika lei ah hin a si. Lam kha zul u” tiah a kan chimh. (Isaiah 30:21) Baibal lamhruainak kan zulhnak thawngin zeitindah ‘kan kal ti kha ṭha tein i zoh’ awkah a kan bawmh lai. (Efesa 5:15, NW) Baibal hlathlainak le kan hlathlai mi kong fakpi in ruahnak nih ‘biatak ningin a kan kal ter’ khawh lai. (3 Johan 3, NW) “Nunnak petu cu Pathian Thlarau a si; minung ṭhawnnak hi zeihmanh a ṭhahnem lo” tiah Jesuh nih a rak chim bantukin a si taktak. Kan kehlan a hruai khomi zumh awk a tlak i pakhat lawnglawng a simi lamhruainak cu Jehovah Bia, a thiangthlarau le a bupi sinin hmuh a si.
18. (a) Mi cheukhat nih zeidah hrut ngai in an tuah? (b) Zei bantuk zumhnak dah kan ṭhanchoter awk a si?
18 Nihin pumsa lei ruahnak ruangah asilole an i ruahchan bantukin a si lo ruangah a lung a rawk mi hna nih vawlei nih a pekmi hna thil kha a si khawh chungin lak awkah an i zuam tawn. A biapi chiahnak lungput an rak ngeihmi kha a tlau caah “ralring tein um” a hau lo tiah an hun ruah. Cu tikah Pathian Pennak kha biapi bik ah chia ti loin mah pumpak ṭhatnak ca i timhnak hna kha hmuh awkah an i zuam. (Matthai 24:42) Cu bantukin kal cu hruh a si. Lamkaltu Paul nih “Kannih cu aa let i a tlau mi kha kan si lo. Zumhnak a ngei i khamhnak a hmu mi tu kha kan si” tiah a rak ṭial. (Hebru 10:39) Enok le Noah bantukin aa tuaiburmi caan ah kan nung nain anmah batukin Pathian he kalṭi cu tinvo ṭha in kan hmuh. Misual pawl hrawhnak le miding pawl vawlei thar ah nunnak ding Jehovah biakamnak cu a tling hrimhrim lai tiah kan i ruahchan. Zeitluk ṭhami hmailei dah a si!
19. Mikah nih biatu hmaan taktak hna an lam kha zeitindah a langhter?
19 Profet Mikah nih vawlei cung mi vialte cu “anmahle an pathian min cio in an kal” tiah a rak chim. Cun amah le a dang zumhfekmi biatu hna nih hitin an rak chim: “Kannih cu kan Pathian [“Jehovah,” NW] min in a zungzal in kan kal lai.” (Mikah 4:5) Nang zong Mikah bantukin biakhiahnak na tuah a si ahcun zeitluk hmanh in caan cu hnok ko seh Jehovah he naih tein na um lai. (Jeim 4:8) Atu le a zungzal in kan Pathian Jehovah he kalṭi duhnak cu pakhat cio kan lungthin chungah ṭhawngpi in um ko seh!
[Cahmai 13nak i Hmanthlak]
Zeitindah Na Leh Lai?
• Noah chan le kan chan aa lawhnak cu zei hna dah an si?
• Noah le a innchungkhar nih zei lam dah an zulh i an zumhnak kha zeitindah kan i cawn khawh?
• Zei a ṭha lomi ruahnak dah Jesuh zultu cheukhat nih an rak langhter?
• A hmaanmi Khrihfa nih zei tuah awkah dah biakhiahnak an tuah?