“Jehovah Ni A Liannganmi Cu A Nai Cang”
“Jehovah ni a liannganmi cu a nai cang, khulrang in a ra lio; cu ni tluk in khulrang in a tli khomi an um lo.”—ZEFANIAH 1:14, NW.
1, 2. (a) A hlei khunmi zei ni dah Khrihfa hna nih an hngah? (b) Zei biahalnak hna dah kan tuah awk a si, zeiruangah?
A LUNG aa lawmmi nungak pakhat nih lungtho ngai in ṭhitumnak ding ni kha a hngah. Fa a pawimi nu nih a hrin lai dingmi a fate kha dawtnak in a hngah. A ba ngaimi rianṭuantu pakhat nih caan saupi chung a hngahmi rian dinh caan kha aa ngaih ngaingai. Hi hna nih zei aa khatmi dah an ngeih? An dihlak in an nunnak ah ṭhathnemnak a chuahtermi a hleikhunmi ni, ni khat kha an hngak. An lungthin a cawlcang ngai nain pakhat le pakhat an i dang cio. A donghnak ah an hngahmi ni cu a phan lai i kha caah timh cia in an um lai.
2 Nihin a hmaanmi Khrihfa hna zong nih a hlei khunmi ni kha lungtho ngai in an hngah. Mah cu ‘Jehovah Ni’ a si. (Isaiah 13:9; Joel 2:1; 2 Piter 3:12) A phan lai mi ‘Jehovah Ni’ cu zei bantuk dah a si lai? Cu ni a phanhnak nih minung cungah zeidah a chuahter lai? Mah ni caah zeitindah timh cia kan si khawh? Hi biahalnak hna i a phi kha atu hrimhrim ah kawl a herh. Zeicahtiah “Jehovah ni a liannganmi cu a nai cang, khulrang in a ra lio; cu ni tluk in khulrang in a tli khomi an um lo” tiah Baibal nih a chimmi bia a hmaan kha thil umtuning nih a langhter caah a si.—Zefaniah 1:14.
“Jehovah Ni A Liannganmi”
3. “Jehovah ni a liannganmi” cu zeidah a si?
3 “Jehovah ni a liannganmi” cu zeidah a si? Cathiang chung dihlak ah ‘Jehovah ni’ timi bia nih a ral hna bia a ceih hna i a liannganmi a min sunparnak a pemi caan, a hlei khunmi caan hna kha a sawh. Zumhawktlak lo Judah le Jerusalem mi hna, cun a puarhrangmi Babilon le Izipt miphun kha bia a ceih hna lio ah annih nih ‘Jehovah ni’ kha an rak ton. (Isaiah 2:1, 10-12; 13:1-6; Jeremiah 46:7-10) Asinain, “Jehovah ni a liannganmi” a phan ding a um rih. Cu ni cu Jehovah nih a min a thangchiattu hna bia a ceih hna lainak “ni” a si. Mah cu vawlei cung a hmaan lomi biaknak a simi “a liannganmi Babilon” hrawhnak in aa thawk lai i a tangmi hi ningcang ṭhalo hrawh cikceknak in a san biknak a phan lai.—Biathlam 16:14, 16; 17:5, 15-17; 19:11-21.
4. Khulrang in a ra liomi Jehovah ni cu mi hna nih zeicah an ṭih awk a si?
4 Mi tampi nih an hngalh ah siseh an hngalh lo ah siseh khulrang in a ra liomi cu ni cu an ṭih awk a si. Zeiruangah? Profet Zefaniah hmang in Jehovah nih hitin bia lehnak a rak tuah: “Cu ni cu thinhunnak ni a si, cu ni cu vansang auhnak le hremnak ni a si, cu ni cu rawhnak le ralnak ni a si, cu ni cu muihnak le khuachiat ni a si, cu ni cu khuadawm le minmei zelh ni a si.” Ṭih a nung taktak ko! Cun profet nih hitin a chim rih: “Minung cungah a fakmi harnak kha ka tlunter lai; BAWIPA cungah an sual ruangah.”—Zefaniah 1:15, 17.
5. Minung nuai tampi nih Jehovah ni kong he aa tlai in zei a ṭhami hmuhnak dah an ngeih, zeiruangah?
5 Asinain, minung nuai tampi nih cun Jehovah ni a rat lai kha ngangngan ngai in an hngah. Zeicaah? Jehovah thengte hlorh a si i a min sunglawi thianter a sinak ni a si lengah miding mi hna caah khamhnak le luatnak caan zong a si kha an hngalh. (Joel 3:16, 17; Zefaniah 3:12-17) Cu ni ṭihnak asiloah ngangngan ngai in hngahnak cu atu kan nunnak hmanning cungah tampi aa hngat. A naih chin lengmangmi cu ni cu zeitindah na hmuh? Timhcia na si cang maw? Jehovah ni a naih tuk cang timi nih atu nifa na nunnak hrimhrim ah rian a ṭuan maw?
‘Nihsawhtu An Hung Chuak Lai’
6. ‘Jehovah ni’ kha mi nih zeitindah an hmuh i zeiruangah mah kha Khrihfa hna nih kan khuaruah a har lo?
6 Hi tluk a biapimi caan ah hin vawlei mi a tam deuh nih a naih chin lengmangmi ‘Jehovah ni’ kha zei ah an rel lo. Cu ni a phan cang lai tiah ralrin a petu pawl kha an nihsawh hna. Mah ruangah a hmaanmi Khrihfa hna cu an khuaruah a har lo. Lamkaltu Piter i hi ralrin peknak bia hi an i cinken: “A hmasa bik ah nan hngalh awk i ka duhmi cu, caan donghnak caan ah cun, an pumsa duhnak nih a uk mi hna kha an hung chuak lai. Nannih cu an in nihsawh hna lai i ‘Ka ra ṭhan lai, tiah bia aa kam a si lo mei? Atu khuazei ah dah a um kun? Kan pupa hna cu an thi diam cang, sihmanhsehlaw thil cu vawlei ser ri in a si bantukin pei a si peng ko hi,’ an ti lai.”—2 Piter 3:3, 4.
7. A biapi i chiahnak lungput ngeih peng awkah zeinihdah a kan bawmh lai?
7 Cu bantuk a ṭhatlonak lei in ruahnak kha doh awk le a biapi i chiahnak lungput kha ngeih peng awkah zeinihdah a kan bawmh lai? Piter nih hitin a ti: “Nan lung chung i ruahnak thiang ṭhanghter kha a si i cucaah cun hi thil hi kan chimh ṭhan lengmang hna. Hlanliopi ah profet mithiang hna nih an rak chimmi bia le kan Bawipa le kan Khamhtu nih nawl an pekmi hna, a lamkaltu pawl nih an in chimhmi hna kha philh hlah u ti kan duh hna.” (2 Piter 3:1, 2) Profet bia he aa tlaimi ralrin peknak hna kha biapi in chiahnak nih ‘kan lung chung i ruahnak thiang ṭhanghter’ khawh awk a kan bawmh lai. Hi ralrin peknak hna cu atu le atu kan rak theih cang men lai. Asinain hi ralrin peknak cu a hlan nakin atu ah baipi deuh in chiahnak ding caan a si.—Isaiah 34:1-4; Luka 21:34-36.
8. Zeiruangah mi tampi nih Baibal ralrin peknak kha zei ah an rel lo?
8 Zeiruangah mi cheukhat nih mah ralrin peknak hi zei ah an rel lo? Piter nih hitihin a peh rih: “Pathian nih hlanliopi ah hin bia a rak chim i van le vawlei kha a rak ser hna ti kha an i hngalh ter duh lo. Vawlei cu ti chungin le ti in ser a si i vawlei hlun a rawktu cu ti ṭhiamṭhiam, buanchukcho ti kha a si.” (2 Piter 3:5, 6) A si, mi cheukhat nih Jehovah ni a phanh lai kha an duh lo. Zei thil hmanh nih an nunnak hnahnawh pek kha an duh lo. Mah zawn lawng ruahnak lam zulh in an nunnak kong Jehovah sinah chim an duh lo! Piter nih a chim bantukin “an pumsa duhnak” in an nung.
9. Noah le Lot chan i mi hna nih zei lungput dah an rak langhter?
9 Hi nihsawhtu hna nih a luan cia caan ah minung kongah Jehovah a karlak i rian a ṭuannak kha an i hngalhter “duh” lo. “Noah chan” le “Lot chan” ah mah bantuk thil sining a um kha Jesuh Khrih le lamkaltu Piter nih an rak chim. (Luka 17:26-30; 2 Piter 2:5-9) Buanchukcho a tlun hlan ah khan mi hna nih Noah ralrin peknak kha zei ah an rak rel lo. Cu bantukin, Sodom le Gomorrah a rawh hlan deuh ah Lot a fanu vale ding pawl nih “aa capo tiah an ruah.”—Genesis 19:14.
10. Zei ah a rel lomi hna kha Jehovah nih zeitindah a lehrulh hna?
10 Nihin zongah cu bantuk ṭhiamṭhiam in a si. Asinain Jehovah nih zei i a rel lomi hna a lehrulh hna ning kha i cinken: “‘BAWIPA nih cun a ṭha zong a chia zong zeihmanh a tuah lai lo,’ tiah a timi hna kha dan ka tat hna lai. An chawva vialte kha ramhpiak an si lai i an inn cu hrawh piak an si lai; Inn cu an sak hna lai, sihmanhsehlaw an umnak hna lai lo, Mitsur dum cu an ser hna lai, sihmanhsehlaw mitsurhang cu an ding lai lo.” (Zefaniah 1:12, 13) Mi hna cu nifa an tuah “tawnmi” an rian ah khan i manh lo ngai in an um peng rih. Asinain an i zuamnak in caan sau ṭhatnak a chuahtermi an hmu lai lo. Zeicaah? Zeicahtiah Jehovah ni nih duak tiah a hun chuah hnawh hna lai i an khawnmi chawva nih a khamh khawh hna lai lo caah a si.—Zefaniah 1:18.
‘Hngak Peng Ko’
11. Zei ralrin peknak dah kan thinlung chungah kan chiah awk a si?
11 Kan pawngkam i vawlei ṭha lo he i lo loin profet Habakkuk ṭialmi ralrin peknak kha kan lung chungah i cinken awk a si: “Langhnak na hmuhmi nih khan sawhmi caan a ngei i cucu langhnak taktak a si; a tlin lainak caan cu khulrang in a ra lio. A rauh hmanh ah hngak ko, zeicahtiah pello in a ra hrimhrim ko lai.” (Habakkuk 2:3) Cu ni cu a tling lomi minung hmuhnak in zoh ahcun a tlaimi a lo nain Jehovah cu a khul a nuar lo ti kha philh hlah. Pathian ni cu minung nih an ruah lopi caan ah pello in a ra lai.—Marka 13:33; 2 Piter 3:9, 10.
12. Zeitindah Jesuh nih ralrin peknak a rak chim i mah cu Jesuh i zumhawktlak zultu hna tuahsernak he zeitindah aa dan?
12 Jehovah ni i ruahchan a biapitnak kha langhter khun in Jesuh nih a zultu cheukhat hmanh a biapi i chiahnak lungput an thlau lai tiah ralrin peknak a rak chim. An kong he aa tlai in hitin a rak chimchung: “Cu pa cu mi ṭha lo a si ahcun, ‘Ka bawipa cu a ra chom rih lai lo,’ tiah a lung chungin a ti lai i a sal hawi kha a ṭhuat a den hna lai i zuri pawl hna he khan an ei an ding ṭi lai. Cun a bawipa cu ni khatkhat cu aa rin lo caan le a hngah lo caan ah a ra tlung lai i a bawipa nih cun a saam cikcek lai i mi depte pawl umnak hmun ah khan a umter ve lai.” (Matthai 24:48-51) Mah he i thleidang in zumhawk a tlak i a fimmi sal phu hna nih cun a biapi i chiahnak lungput kha zumhawktlak in an langhter peng. Cu sal phu nih timhcia in an hngah. Cucaah Jesuh nih “a ngeihmi thil vialte” zohkhenhtu ah a chiah hna.—Matthai 24:42-47.
Biapi Ngai In Tuah A Hau
13. Biapi i chiahnak lungput ngeih a herh kha Jesuh nih fak khun in zeitindah a rak langh-ter?
13 Kum zabu pakhatnak Khrihfa hna nih a biapi i chiahnak lungput ngeih cu a rak biapi tuk. “Jerusalem khua kha ralkap nih an kulh” an hmuh tikah cu khua in zam colh an herh. (Luka 21:20, 21) A.D. 66 kum ah cuticun a rak cang. Kha caan i Khrihfa hna nih biapi ngai in an tuah a herhnak Jesuh nih a langhter khunmi hi zoh hmanh: “A inn cung i a ummi cu a inn chung i a ummi thilri lak awkah ṭum hlah seh. Lo i a ummi cu a puan lak awkah tlung ta hlah seh.” (Matthai 24:17, 18) Asinain Jerusalem cu kha hnu kum nga tiang a rak rawk lo ti kha tuanbia nih a langhter. Cuti a si ah Khrihfa hna nih A.D. 66 kum ah Jesuh bia kha a biapi ngai in ngaih zeiruangah a herh?
14, 15. Kum zabu pakhatnak i Khrihfa hna nih Jerusalem kha ralkap nih an kulh an hmuh tikah khulrang in tlik cu zeiruangah a herh ngaingaimi a si?
14 Rom ralkap nih Jerusalem khua kha A.D. 70 kum a phak tik ceo ah an hrawh cu a hmaan ko nain mah kum li chung cu a dai in a him maw? Him naisai hlah! Cu kum hna cu zaang-ennak le lainawnnak in a khat. Tuanbia ṭialtu pakhat nih cu caan chung i Jerusalem umtuning kha, “a puarhrang tukmi tuahsernak hna he aa tlaimi ṭihnung in thisen luannak, ram chung raldohnak” in a rak langhter. Raldohnak thazang ṭhawnter deuh awk, ral hriamnam phorh awk le ralkap tlak awkah mino pawl kha an lak hna. Nifate ral tuk an cawng. Judah mi tling cikcek in a ṭanpi lomi kha mirawitu in an hmuh hna. Khrihfa pawl cu khua ah saupi an um a si ahcun ṭihnungmi umtuning an phan kho.—Matthai 26:52; Marka 12:17.
15 I chingchiah awk a simi cu Jerusalem ah a ummi lawng si loin “Judea ram i a ummi” kha Jesuh nih zam u tiah a timi hna hi a si. Cuti tuah a biapitnak cu Rom ralkap nih Jerusalem in an kir hnu thla tlawmpal ah an hun doh ṭhan hna caah a si. A hmasa bik ah, A.D. 67 kum ah Galili peng kha an tei i a hun changtu kum ah Judah peng dihlak kha ningcang tein an lak. Hi ruangah khuate lei vialte harnak nganpi an tong. Jerusalem in chuah a duhmi Judah mi hna caah a hung har chinchin. Khua luhnak kutka hna ah a hngaktu an um i chuah awk aa zuammi paoh kha Rom mi sinah aa dormi in an hmuh hna.
16. Harnak caan in luat awkah kum zabu pakhatnak i Khrihfa hna nih zei lungput dah an ngeih a herh?
16 Hi thil a cangmi vialte hi zohnak thawngin caan umtuning a biapitnak kha a hleikhun in Jesuh nih zeiruangah a langhter ti kha kan hngalhthiam khawh. Khrihfa hna nih an ngeihmi thilri ruangah lung vaivuanh loin hlawt duhnak an ngei lai. Jesuh ralrin peknak kha an ngaih khawh nakhnga ‘an ngeihmi vialte hlawt dih’ duhnak an ngei lai. (Luka 14:33) Khulrang in ralrin peknak a ngai i Jordon tiva ral lei ah a zammi hna cu an rak luat.
A Biapi i Chiahnak Lungput Ngei Peng
17. A biapi i chiahnak kan lungput kha zeiruangah kan ṭhawnter awk a si?
17 Baibal profet bia hna nih donghnak caan a dih lainak caan ah kan nun kha fiangte in a langhter. Hlan zei lionak hmanh in a biapi i chiahnak lungput kha kan ṭhawnter a herh. Ralkap pakhat nih caan a daih lio ah lungretheihnak le raldohnak i ṭih a nunnak kha a ruat lai lo. Asinain, a biapi i chiahnak lungput a ngeih lo caah ruah lopi in raldoh ding a si ahcun ṭha tein timhlamhnak a ngeih lo caah thih aa huah ko lai. Thlaraulei zongah cu bantuk ṭhiamṭhiam in a si. A biapi i chiahnak lungput cu duhsah in a tlau a si ahcun dohnak kan tonmi in i runven awkah timhcia kan si lai lo i Jehovah ni a phanh tikah ralrinnak kan ngei lai lo. (Luka 21:36; 1 Thesalon 5:4) Atu caan hi ‘BAWIPA kha hnulei a chimi’ hna nih amah kha an kawl ṭhannak ding caan a si.—Zefaniah 1:3-6; 2 Thessalon 1:8-10.
18, 19. ‘Pathian ni a phak’ lai kha hngah awkah zeinihdah a kan bawmh lai?
18 Cucaah ‘Pathian Ni hngah’ awkah lamkaltu Piter nih ralrin a kan pek cu khuaruahhar awk a si lo! Mah cucu zeitindah kan tuah khawh lai? Lam khat cu “a thiangmi le Pathian sin i pekmi” nunning in nun hi a si. (2 Piter 3:11, 12) Cuti tuah pengnak nih a ra laimi ‘Jehovah Ni’ kha lungtho ngai in hngah awkah a kan bawmh. “Hngah” tiah lehmi Grik biafang cu “khulranter” ti sullam a ngei. Jehovah ni a phanh nakhnga a taangmi caan kha kan ranter kho lo. Asinain, cu ni kan hngah lio ah Pathian rian ah i manh lo ngai in kan um a si ahcun zei kar ah caan a liam manh hmanh hngalh a si lai lo.—1 Korin 15:58.
19 Cu bantukin Pathian Bia thukpi in ruahnak le cu chung i a ummi ralrin peknak hna ṭhate in ruahnak nih mah ni “a phanh nakhnga a kan ngangngan ter (hngahter, khulranter)” i a kan “hngahter peng” lai. (2 Peter 3:12, William Barclay i Kau deuh in Fianternak Biakam Thar Baibal) Hi ralrin peknak hna ah a ra laimi Jehovah ni kong lawng si loin ‘Jehovah a hngak’ mi hna an hmuh hngami thluachuahnak relcawklo kong chimmi profet bia tampi aa tel.—Zefaniah 3:8.
20. Zei forhnak dah kan lungthin chungah kan chiah awk a si?
20 Atu caan hi profet Zefaniah hmangin pekmi hi forhnak hi kan lungthin chungah kan chiahnak ding caan a si: “BAWIPA thinhunnak a kangh in a kangmi cu nan cungah a phak hlan ah le BAWIPA thinhun ni nan cung i a tlun hlan ah i pum tuah u. Ram chungah toidorte in a phung kha a zul i khua a sami vialte hna, BAWIPA cu kawl tuah u; dinnak cu kawl u, toidornak lungthin cu kawl u; BAWIPA thinhun ni ah cun dornak nan hmu kho lai lo dahkaw.”—Zefaniah 2:2, 3.
21. 2007 kum ca i Pathian mi hna biakhiahnak cu zeidah a si lai?
21 Cucaah, “Jehovah ni a liannganmi cu a nai cang” timi cacang kha 2007 kum Calendar caah kum cang baibal in thim a si cu aa tlak ngaingai! Cu ni “a nai cang, khulrang in a ra lio” ti kha Pathian mi hna nih fekte in an zumh. (Zefaniah 1:14) ‘A tlai lai lo.’ (Habakkuk 2:3, NW) Cucaah, cu ni kan hngah lio ah kan nunnak caan hi a zungzal in lungthin pe in mah profet bia hna i hmanung bik a tlinnak cu kan naihte ah a si kha hngal hna u sih!
Na Let Kho Lai Maw?
• “Jehovah ni a liannganmi” cu zeidah a si?
• Zeiruangah mi tampi nih caan a biapitnak kha zei ah an rel lo?
• Kum zabu pakhatnak Khrihfa hna nih a biapi i chiahnak lungput ngeih in nun cu zeiruangah a herh?
• Biapi i chiahnak lungput kha zeitindah kan ṭhawnter khawh?
[Blurb on page 19]
2007 kum i kum cang baibal cu “Jehovah ni a liannganmi cu a nai cang” ti a si lai.—Zefenaih 1:14, NW.