“Nannih Cu Ka Hawile Nan Si”
“Kan fialmi hna nan tuah ahcun nannih cu ka hawile nan si.” —JOHAN 15:14.
1, 2. (a) Jesuh hawile cu zei bantuk minung dah an si? (b) Jesuh hawi si cu zeicah a biapit tuk?
JESUH he inncung dot ah a ṭhumi hna cu an hnulei konglam aa khat lomi an si. Unau a simi Piter le Andru cu ngatlai an si. Matthai cu hlan ah Judah mi nih an nautatmi hna ngunkhuai khawltu a si. Jeim le Johan cu an ngakchiat lio in Jesuh a hngalmi an si. Nathanael cu Jesuh a hngalhnak a sau rih lo. (Johan 1:43-50) Asinain Jerusalem ah a biapimi Lanhtak puai zan ah a ummi dihlak cu Jesuh kha a nungmi Pathian Fapa, biakammi Massiah a si a zummi an si. (Johan 6:68, 69) “Ka Pa sinin ka theihmi vialte kha kan chimh dih hna caah, ka hawile, ti tu ah kan ti cang hna” tiah a timi an theih tikah an i lawmh lai ning a fiang.—Johan 15:15.
2 Jesuh nih zumhawktlak lamkaltu hna sin a chimmi bia cu tuchan chiti thuhmi dihlak le an hawile a simi tuu dang hna he zong phung ning in pehtlaihnak a ngei. (Johan 10:16) Kan sining zei bantuk a si hmanh ah Jesuh hawi kan si kho. Jesuh hawi si cu a biapi tuk. Zeicahtiah amah thawng in Jehovah hawi kan si khawh caah a si. A taktak ti ahcun Khrih naih hmasa lo in Jehovah naih khawh a si lo. (Johan 14:6, 21 rel.) Cucaah Jesuh hawi si awk le a hawi si peng awkah zeidah kan tuah lai? Hi a biapimi kong i ruah hlan ah hawikom ṭha sinak ah Jesuh zohchunhawk le a zultu pawl nih an leh ning in zeidah kan cawn khawh kha zoh u sih.
Hawikom Ṭha Sinak ah Jesuh Zohchunhawk
3. Jesuh cu zei bantuk minung in dah mi tam nih an hngalh?
3 “Mirum cu hawikom tampi a ngei” tiah mifim Siangpahrang Solomon nih a ṭial. (Ptb. 14:20) Mah nih mitlinglo minung cu peklei si loin hmuhlei zoh in hawikom ser an hmang ti a langhter. Jesuh cu mah bantuk lungput a ngei lo. Mipakhat a tangka asiloah a nunning a sannak ah a lung a um lo. Jesuh nih bawi mirum tlangvapa kha dawtnak lungthin he a hnu zulh ding a sawm cu a hmaan ko. Asinain Jesuh nih na ngeihmi thil vialte va zuar law sifakmi kha va ṭhen hna tiah a fial. (Mar. 10:17-22; Luka 18:18, 23) Jesuh cu mirum le minthang hna he si lo in sifak le minauta he aa kommi in mi tam nih an hngalh.—Matt. 11:19.
4. Jesuh hawile cu chambaunak an ngei tiah zeicah kan ti khawh?
4 Jesuh hawile cu chambaunak a ngeimi an si. Piter cu a caancaan ah thil sining kha thlarau lei mit in a zoh tawn lo. (Matt. 16:21-23) Jeim le Johan nih Pennak ah a langhnak bik hmun ṭhut ding Jesuh an hal tikah an tum a sang ti a lang. Mah nih lamkaltu dang kha an thin a hunter i minthan duh ruangah an lakah bia alnak a chuak lengmang. Asinain Jesuh nih a hawile ruahnak kha lungsau tein a remh i an cungah a lung a dong colh lo.—Matt. 20:20-28.
5, 6. (a) Jesuh cu zeicah a zultu tam deuh he hawikom an si rih? (b) Jesuh nih zeicah Judah kha a komh ti lo?
5 Jesuh nih mitlinglo a zultu hna kha an duhnak zulh tuk asiloah an chambaunak a hmuh lo ruangah a komh hna a si lo. An lungthin tak le an ziaza ṭha tu kha a zoh. Tahchunhnak ah, Jesuh caah in awk a har bik caan ah Piter, Jeim le Johan nih thazang pek lo in an hngilh tak. Jesuh cu a lung a dongh hmanhah dongh phu a si. Asinain an lungthin a ṭhat kha a hmuh i “thlarau nih cun a huam ko, sihmanhsehlaw titsa cu a der ko hi ta” tiah a ti hna.—Matt. 26:41.
6 Asinian Jesuh nih Judah Iskariot tu cu a kom ti lo. Judah cu a lenglei in cun hawiṭha aa lawhter, asinain Jesuh nih hlan ah a hawikom taktak a simi Judah a lungthin a ṭhat ti lo kha a hmuh. Judah cu vawlei he aa kom i Pathian ral ah aa ser. (Jeim 4:4) Cucaah Jesuh nih a tangmi zumhawktlak lamkaltu 11 he hawikom an sinak a chim hlan ah Judah cu a chuahter cang.—Matt. 26:20-25.
7, 8. Jesuh nih a hawile a dawt hna kha zeitindah a langhter?
7 Jesuh nih zumhtlak a hawile palhnak ah lungthin chia lo in an caah a ṭha bik kha a tuah. Tahchunhnak ah, hneksaknak an ton caan ah huppheng ko hna tiah a Pa sin ah thla a cam. (Johan 17:11 rel.) Jesuh nih an pumsa ri-ngeihnak kha a ruahpiak chih hna. (Mar. 6:30-32) Cun amah ruahnak lawng chim lo in an ruahnak le an lungchung ummi kha a ngaihpiak hna i a theihthiampiak hna.—Matt. 16:13-16; 17:24-26.
8 Jesuh cu a hawile caah a nung i an caah a thi. A Pa i a dingmi phunglam tlinter awkah phung ning halmi in a nunnak a pek lai kha a hngalh. (Matt. 26:27, 28; Heb. 9:22, 28) Asinain Jesuh nih a dawtnak langhter awkah a nunnak a pek. “Mi nih a hawile caah dawtnak ngan bik a ngeih khawhmi cu an ca i a nunnak pek hi a si” tiah Jesuh nih a ti.—Johan 15:13.
Jesuh Hawikomhnak kha Lamkaltu hna nih Zeitindah an leh?
9, 10. Jesuh siannak kha mi nih zeitindah an leh?
9 Jesuh nih a caan, hawikomhnak le thilri kha siang ngai in a pek. Cu ruangah mi lungthin a la i lungtho tein an pek ṭhan ve. (Luka 8:1-3) Jesuh nih a hmuhtonnak in hitin a chim khawh: “Midang kha thil va ṭhen hna u, nannih zong Pathian nih an ṭhenh ve hna lai: liam thluahmah in, nan i chap khawh chungin, nan zawi khawh le khawh loin nan kut chungah an thlet hna lai. Midang ca i nan hmanmi tahnak rel kha Pathian nih nanmah ca zongah a hman ve lai.”—Luka 6:38.
10 A cheu nih Jesuh an komh cu a sin in thil hmuh an duh caah a si. Mah hawikom deu nih Jesuh chimmi kha an theihthiam lo tikah an kaltak. An theihthiam lomi ah Jesuh tu bochan lo in a ping in bia an chah i an kaltak. Asinain lamkaltu pawl cu zumhawktlak in an um. Khrih he an i hawikomhnak ah tu le tu hneksak an si tikah caan aa rem zong, aa rem lo zongah an si khawh chung in an bawmh. (Johan 6:26, 56, 60, 66-68 rel.) Jesuh nih vawleicung a nunnak a dih lai zan ah a hawile zei tluk in dah a dawt hna kha hitin a chim: “Harnak ka in caan a dihlak in a ka umpitu cu nanmah nan si.”—Luka 22:28.
11, 12. Jesuh nih a zultu pawl sinah hawikom sinak kha zeitindah a langhter, annih nih zeitindah an leh?
11 Jesuh nih a zultu pawl zumhawktlak an sinak a thangṭhat hna hnu tlawmpal ah an zamtak dih. Khrih an dawtnak nakin minung an ṭih hnanak nih caan tawite a tei hna caah a si. Atu zong Jesuh nih a ngaihthiam ṭhan hna. A thih i a thawhṭhan hnuah an sin a langhmi in hawikom sinak a langhter. Cun “miphun vialte” zultu siter awk le “vawleicung khuazakip” ah a tehte si awk a sunglawimi rian a pek hna. (Matt. 28:19; Lam. 1:8) A zultu pawl nih zeitindah an leh?
12 A zultu pawl nih Pennak kong thawngṭha kha an si khawh chung in an chim. Jehovah thiang thlarau bawmhnak thawng in a rauh hlan ah Jerusalem khua cu an cawnpiaknak in a khat. (Lam. 5:27-29) An nunnak ca ṭihnung an ton hmanh ah zultu siter hna u timi Jesuh bia kha an ngaih. Jesuh nih a fialmi hna rian kha kum hra bu tlawmpal an ṭuan hnu ah lamkaltu Paul nih thawngṭha kha “vanrang tang khuazakip ah sermi thil vialte sinah chim” a si cang tiah a ṭial khawh. (Kol. 1:23) A zultu pawl nih Jesuh he hawikom an sinak an sunsak taktak ti kha an langhter.
13. Jesuh cawnpiaknak kha a zultu pawl nih zeitindah an hman?
13 Zultu a hung simi hna zong nih Jesuh cawnpiaknak kha an nunnak ah an hman. Mi tampi nih an nuncan an ziaza ah thlennak nganpi an tuah kha a chim duhmi a si. Zultu thar cheukhat cu hlan ah nu le nu, pa le pa sualnak a tuahmi, vacung pa duhmi, zu a rimi le mifir an rak si. (1 Kor. 6:9-11) A cheu cu miphung dang cung an lungput kha an thlen. (Lam. 10:25-28) Jesuh bia kha an ngaih i an mihring hlun kha an hlawt i mihring thar kha an i hruk. (Efe. 4:20-24) “Khrih lungthin” kha ṭha tein an hun hngalh i a ruahnak le a tuahmi kha an hngalhthiam i an i cawn.—1 Kor. 2:16.
Tuchan ah Khrih he i Hawikomhnak
14. “Atu chan donghnak” caan ah Jesuh nih zei tuah awk dah bia aa kam?
14 Kum zabu pakhatnak Khrihfa tampi cu Jesuh he aa theihngalmi an si asiloah thihnak in a thawh hnu ah a hmumi an si. Kannih cu mah bantuk caan ṭha kan hmu lo. Cu a si ah Khrih hawikom zeitindah kan si khawh lai? Lamkhat cu vawleicung ah a nung rihmi chiti thuhmi Khrih naule in dirhmi zumhawktlak le a fimmi sal lamhrualnak zulh kha a si. Jesuh nih mah sal kha “atu chan donghnak” caan ah “a ngeihmi thil vialte” zohkhenh awkah bia a kamh. (Matt. 24:3, 45-47) Tuchan ah Khrih hawikom si aa zuammi a tam deuh cu salbu chungah aa telmi an si lo. Zumhawktlak le a fimmi sal lamhruainak an leh ning nih Khrih he an i hawikomhnak ah zeidah a chuahter?
15. Mi pakhat cu tuu asiloah meheh a si zeinihdah bia a chah lai?
15 Matthai 25:31-40 rel. Jesuh nih zumhawktlak le a fimmi sal in dirhmi hna kha ka naule tiah a auh hna. Tuu le meheh ṭhennak kong ah Jesuh nih a naule cung kan tuahmi kha amah cung tuah bantuk in a ruah kha fiang tein a langhter. Tuu le meheh ṭhen tikah Jesuh nih ‘ka unau pakhatkhat sifak le nauta’ cung nan tuahmi zoh in bia ka chah lai tiah a ti. Cucaah vawlei ruahchannak a ngeimi hna nih Khrih he hawikom si an duh an langhter khawh biknak lam cu zumhawktlak sal bu bawmh kha a si.
16, 17. Khrih naule he zeitindah hawikom kan si khawh?
16 Pathian Pennak ah nun ding naa ruahchan ahcun Khrih naule he zeitindah hawikom nan si khawh? Hawikom si khawhnak lam pathum zoh u sih. Lamkhat cu lungthin dihlak in phungchimnak ah i tel a si. Khrih nih a naule kha vawleicung pumpi ah thawngṭha chim u tiah a fial hna. (Matt. 24:14) Asinain tuchan vawlei ah a tang rihmi Khrih naule cu an hawile tuu dang bawmhnak tel lo in an rian an lim kho lai lo. Tuu dang nih phungchimnak rian an ṭuan fa tin te a sunglawimi rian lim awkah Khrih naule an bawmh hna a si. Khrih bantuk in zumhawktlak le a fimmi sal nih hawikom sinak a langhtermi mah rian kha mansung ah an chiah.
17 Tuu dang nih Khrih naule bawmh khawhnak lam hnihnak cu phungchimnak rian kha tangka in bawmh a si. Jesuh nih a zultu hna kha “vawleicung chawva” in hawikom i ser u tiah a forh hna. (Luka 16:9) Jesuh le Jehovah he i hawikomhnak kha cawk khawh a si lo. Asinain Pennak rian karhternak bawmh awkah kan chawva kan hmannak thawngin hawikom sinak le dawtnak kha kaa lawng si lo in “thil tinak” in kan langhter. (1 Johan 3:16-18) Phungchim ah kan i tel tikah le biakinn saknak, remhnak le vawlei pumpi phungchimnak rian caah thawhlawm kan pek tikah kan bawmh hna a si. Kan pekmi thawhlawm cu a tlawm ah siseh, a tam ah siseh lunglawm tein kan thawhmi kha Jehovah le Jesuh nih an sunsak tuk.—2 Kor. 9:7.
18. Khrihfa upa nih Baibal hrambunh in lam a kan hruaimi kha zeicah zulh awk a si?
18 Khrih hawile kan si langhternak lam thumnak cu Khrihfa upa lamhruainak zulh a si. Annih cu Khrih lamhruainak tangah thiang thlarau in rian pekmi an si. (Efe. 5:23) “Nan hruaitu pawl kha an bia ngai hna u law an nawl zul hna u” tiah lamkaltu Paul nih a ṭial. (Heb. 13:17) Kan umnak hmun Khrihfa upa nih Baibal hrambunh in lam a kan hruaimi kha zulh a har caan a um men lai. An chambaunak kan hngalh men lai caah ruahnak a kan cheuhmi a palh tiah kan ruah khawh. Asinain Khrihfabu Lu a simi Khrih nih mah chambaunak a ngeimi pa pawl kha a hman hna. Cucaah an nawlngeihnak kan leh ning cu Khrih he kan i hawikomhnak he aa pehtlai. Khrihfa upa pawl an palhnak kha zoh loin an lamhruainak lunglawm in kan zulh tikah Khrih kan dawt a si.
Hawikom Ṭha Hmuh Khawhnak Hmun
19, 20. Khrihfabu ah zeidah hmuh khawh a si, a hnu capar ah zei kong dah kan i ruah lai?
19 Jesuh nih dawtnak a ngeimi tuukhal pawl hmang in a kan zohkhenh lengah Khrihfabu ah thlaraulei nu le pa le unau zong in a kan zohkhenh. (Marka 10:29, 30 rel.) Jehovah bu he naa komhka ah na chungkhat nih zeitindah an in ti? Pathian le Khrih naih ding naa zuamnak kha an in bawmh lai tiah kan i ruahchan. Asinain a caancaan ah cun “nan ral ṭhalo bik hna cu nanmah innchungkhar chung mi lila an si lai” tiah Jesuh nih ralrin a kan pek. (Matt. 10:36) Khrihfabu ah unau nakin a fek deuhmi hawikom hmuh khawh a si ti hngalh cu thazang petu taktak a si.—Ptb. 18:24.
20 Paul nih Rom Khrihfa hna sin a cakuat a donghnak lei biakchawnhnak a ṭialmi zoh ah hawikom ṭha tampi a ngei ti a lang. (Rom 16:8-16) Lamkaltu Johan nih a cakuat pathumnak ah “kan hawile vialte kha pumpak cio in an kut rak kan tlaihpiak hna” tiah a bia a donghter. (3 Johan 14) Anih zong hawikom taktak tampi a ngei ti a lang. Khrihfa unau hna he a ṭhami i hawikomhnak ser le fehternak ah Jesuh le hmasa zultu pawl zohchunhawk kha zeitindah i cawn khawh a si? Mah kong cu a hnu capar ah kan i ruah lai?
Zeitindah Na Leh Lai?
• Hawikom ṭha sinak ah Jesuh nih zei zohchunhawk dah a chiah?
• Jesuh hawikomhnak kha a zultu nih zeitindah an leh?
• Khrih hawikom kan si kha zeitindah kan langhter khawh?
[Cahmai 14 hmanthlak]
Jesuh nih a hawile ruahmi le lungchung ummi kha hngalh a duh
[Cahmai 16 hmanthlak]
Khrih he hawikom si kan duh kha zeitindah langhter khawh a si?