Zeicah Jehovah Sinah Naa Pumpek?
“A ta ka simi Pathian vancungmi kha zahan ah ka sinah a ra.”—LAM. 27:23.
1. Tipil a ingmi hna nih zei kehlan dah an hlan cang, zei biahalnak dah a chuak?
‘JESUH Khrih raithawinak ah hrambunh in na sualnak i ngaichih in Jehovah duhnak tuah awkah a sinah naa pumpe maw?’ Mah hi tipil innak kong phungchim a donghnak i tipil ing ding pawl phit ding biahalnak pahnih ah pakhat a si. Khrihfa hna cu zeicah Jehovah sinah an i pumpek a herh? Pathian sin pumpeknak nih zeitindah a kan ṭhathnem? Pathian sin pumpeknak tuah loin biak cu zeicah cohlan khawh lomi a si? A phi hngalh awkah pumpeknak cu zeidah a si hngalh hmasa a hau.
2. Jehovah sinah i pumpek ti cu zei sullam dah a ngeih?
2 Pathian sin pumpeknak timi cu zei sullam dah a ngeih? Lamkaltu Paul nih Pathian he an i pehtlaihnak zeitindah a chim kha zoh hmanh. Tilawng cung i harnak a tongmi hna hmai ah Jehovah kha “a ta ka simi Pathian” tiah a auh. (Lamkaltu 27:22-24 rel.) A hmaanmi Khrihfa vialte Jehovah ta an si dih. Mah he ralchanh in vawlei hi “a pumpi in miṭhalopa kuttangah a um.” (1 Johan 5:19) Khrihfa hna nih thlacamnak in Jehovah cohlan khawhmi pumpeknak an tuah tikah Pathian ta an hung si. Mah pumpeknak cu pumpak biakamnak a si. Cu hnu ah tipil in a si.
3. Jesuh tipil innak nih zeidah a langhter i a zultu pawl nih a keneh zeitindah an i zohchunh khawh?
3 Jesuh nih Pathian duhnak tuah aa thim i kan caah zohchunhawk ṭha a chiah. Pathian sin aa pumpemi Israel miphun chung in a chuah caah Pathian sinah aa pumpe cangmi a si. Asinain tipil a in tikah Nawlbia halmi lengin a tuahmi a um. “Pathian, nangmah nih tuah seh ti na ka duhmi tuah awkah ka ra” tiah a timi kha Baibal ah kan hmuh. (Heb. 10:7; Luka 3:21) Cucaah Jesuh tipil innak nih a Pa duhnak tuah awkah Pathian sin aa pumpek kha a langhter. A zultu pawl tipil in awk an i pek tikah a keneh an i zohchunh a si. Asinain tichung tipil in cu thlacamnak in Pathian sin an i pumpeknak zapi sin langhter a si.
Pumpeknak Nih A Kan Ṭhathnem Ning
4. David le Jonathan hawikomhnak nih Biakamnak tuahnak kongah zeidah a kan chimh?
4 Khrihfa pumpeknak cu biapi tuk ah chiah dingmi a si. Mah cu biakamnak tuah men a si lo. Cu a si ah pumpeknak nih zeitindah a kan ṭhathnem? Pakhat le pakhat i pehtlaih tikah biakamnak tuahmi nih a chuahtermi ṭhathnemnak he tahchunh u sih. Tahchunhnak ah, hawikom ngeihnak in ṭhatnak hmuh na duh ahcun hawikom sinak rian zong na cohlan a hau. Cu ah na hawikom zohkhenhnak rian zong aa tel. Baibal ah ṭialmi a lang bikmi hawikom hna lakah pakhat cu David le Jonathan hawikomhnak a si. An i hawikomhnak kha hram bunh in biakamnak an tuah. (1 Samuel 17:57; 18:1, 3 rel.) Cu bantuk biakamnak a tuahmi hawikomhnak phun cu a tlawm nain biakamnak kan tuah ti hngalhnak nih an i hawikomhnak a fehter.—Ptb. 17:17; 18:24.
5. Sal pakhat cu bawi ṭha pakhat sal sinak in a hmunmi zei ṭhatnak dah a hmuh khawh?
5 Israel miphun Pathian pekmi Nawlbia nih biakamnak in a ṭhahnemmi pehtlaihnak dang phun khat a langhter. Sal pakhat nih a bawi ṭha sal si zungzal nak in himnak hmuh a duh ahcun a bawipa he a hmunmi biakamnak an tuah khawh. Nawlbia nih hitin a chim: “Salpa nih khan, ‘Ka bawipa cu ka dawt, ka nupi le ka fale zong ka dawt hna, luat ka duh lo,’ a ti ahcun a bawipa nih khan Pathian sinah a chuahpi lai; innka ah maw innka tung ah khan maw a chuahpi lai i a hna an vih lai. A thih tiang a sal a si lai.”—Ex. 21:5, 6.
6, 7. (a) Biakamnak nih mi kha zeitindah a ṭhathnem hna? (b) Mahnih Jehovah he kan i pehtlaihnak ah zeidah a langhter?
6 Ṭhitumnak cu lungtak in biakamnak tuah a herhmi pehtlaihnak pakhat a si. Mah cu catlap cung lawngah bia i kam si loin minung pakhat cungah bia i kam a si. Ṭhitumnak tuah lo in a ummi hna cu anmah zong an fale zong zeitikhmanh ah himnak taktak an hmu kho lai lo. Asinain pakhat le pakhat biakamnak tuah in aa ṭhiummi hna cu harnak a chuah tikah dawtnak in tonghtham an i zuam, zeicahtiah Baibal nih cuticun tuah u a ti.—Matt. 19:5, 6; 1 Kor. 13:7, 8; Heb. 13:4.
7 Baibal chan ah mi nih chawlehnak le rianṭuannak ah ca in ṭialmi hnatlaknak an tuahnak thawngin ṭhatnak an hmu. (Matt. 20:1, 2, 8) Tuchan zong cuticun a si ve. Tahchunhnak ah, chawlehnak tuah hlan le copany i rian ṭuan hlan ah hnatlaknak ca ṭialnak in ṭhatnak kan hmu. Cucaah biakamnak tuahnak nih hawikom, chungkhar le rianṭuannak ah pehtlaihnak a fehter a si ahcun lungthin dihlak in i pumpeknak nih Jehovah he nan i pehtlaihnak cu zeitluk in dah a ṭhatter chinchin lai. Hlanlio mi nih Jehovah Pathian sin pumpeknak in zeitindah ṭhatnak an hmuh le mah pumpeknak cu bia i kam men a si lo kha atu kan i ruah lai.
Pathian Sin Pumpeknak Nih Israel Mi A Ṭhathnem Hna Ning
8. Israel mi hna caah Pathian sin pumpeknak timi cu zei sullam dah a ngeih?
8 Israel miphun cu an miphun ningin Pathian sin bia an i kam tikah Jehovah sin aa pumpe cangmi miphun an si. Jehovah nih Sinai Tlang pawngah a pumhter hna i hitin a ti hna: “Ka nawlbia kha nan ngaih i ka biakamnak kha nan zulh ahcun, ka mi hrimhrim nan si lai. . . . ka thimmi miphun cu nanmah hi nan si lai.” Annih nih lungthin khat tein “[Jehovah] nih a chimmi paoh cu kan tuah dih lai” tiah an ti. (Ex. 19:4-8) Israel mi hna caah Pathian sin pumpeknak timi cu thil zeimaw tuah awk bia i kam men a si lo. Annih cu Jehovah ta an si cang i Jehovah nih “a thimmi miphun” in a hmuh hna tinak a si.
9. Israel mi cu Pathian sin an i pumpekmi in zei ṭhatnak dah an hmuh?
9 Israel miphun cu Jehovah ta sinak in ṭhatnak an hmu. Dawtnak a ngeimi pa nih a fa a zohkhenh bantukin zumhawktlak in a zohkhenh hna. Pathian nih Israel mi kha hitin a ti hna: “Nu nih a fa cu a philh kho hnga maw? A chungchuak cu daw loin a um kho hnga maw? Nu nih hin cun a philh hmanh a philh kho hnga, sihmanhsehlaw kei nih cun kan philh bal hna lai lo.” (Isa. 49:15) Jehovah nih Nawlbia in lam a hruai hna, profet hmang in thazang a pek hna, vancungmi in a huhphenh hna. Salm caṭialtu nih hitin a ṭial: “Jakob cu a bia kha a chimh, Israel cu a nawlbia le a phunglam kha a pek. Miphun dang hna caah cun mah hihi a tuah hna lo.” (Salm 147:19, 20; Salm 34:7, 19; 48:14 rel.) Jehovah nih hlan ah a ta a simi a miphun a zohkhenh hna bantuk in tuchan zongah a sin aa pumpemi hna kha a zohkhenh hna lai.
Zeicah Pathian Sin Pumpek Awk A Si?
10, 11. Pathian chungkhar ah hrin kan si maw? Fianter.
10 Mi a cheu nih Khrihfa pumpeknak le tipil innak kong ruah tikah ‘zeicah pumpeknak tuah lo in Pathian biak khawh a si lo?’ tiah an ti men lai. Atu Pathian hmai kan sining taktak ruah tikah zeiruang ah a si kha a fiang. Adam sualnak ruangah kan zapi in Pathian chungkhar ah hrin kan si lo kha philh hlah. (Rom 3:23; 5:12) Pathian chungkhar mi si awkah Pathian sin i pumpek cu a herh tukmi a si. Zei ruangah a si zoh u sih.
11 Ahohmanh zungzal nunnak a kan pe khomi minung Pa kan ngei lo. (1 Tim. 6:19) Hmasa bik minung nuva hna nih sualnak an tuah ruangah dawtnak Pa, Sertu he kan i hlat i Pathian fale in hrin kan si lo. (Deuteronomi 32:5 tahchunh.) Mah thawk in vawlei minung cu Jehovah chungkhar a si lomi ah an nung i Pathian he an i hlat.
12. (a) A tlinglomi minung hi zeitindah Pathian chungkhar mi kan si khawh? (b) Tipil in awkah zei kehlan dah hlan awk a si?
12 Asinain, pakhat cio nih duhnungmi sal in Pathian chungkhar i cohlanmi si awkah kan nawl khawh.a Cucu misual a simi kan caah zeitindah a si khawh? Lamkaltu Paul nih hitin a ṭial: “Kannih cu Pathian ral kan rak si, sihmanhsehlaw a Fapa thihnak thawngin a hawi ah a kan ser cang.” (Rom 5:10) Tipil kan in tikah Pathian cohlanmi si awkah chiaṭha thleidannak lungthin thiang kha kan hal. (1 Pit. 3:21) Asinain tipil in hlan ah tuah hngami kehlan a um. Pathian hngalh a hau, amah bochan cawn le i ngaihchih le nunning thlen a hau. (Johan 17:3; Lam. 3:19; Heb. 11:6) Cun Pathian chungkhar mi si khawh awkah tuah ding a um rih. Zeidah a si?
13. Pathian chungkhar mi si awkah Pathian sin pumpek biakamnak tuah cu zeicah aa tlak?
13 Pathian he aa hlatmi mi pakhat cu duhnungmi sal in dirhmi Pathian chungkhar mi si hlan ah Jehovah sinah lungtak in bia aa kam hmasa a hau. Mah kha hngalhthiam awkah ngakṭah pakhat kha a zaangfak i an innchungkhar mi pakhat in cawm a duhmi upat awktlak pa kong khi ruat hmanh. Mah pa cu miṭha a si kha mi nih an hngalh. Asinain mah ngakchia kha a fa in a cohlan hlan ah bia i kam seh ti a duh. Cucaah “ka fa in kan cohlan hlan ah theih ka duhmi a um, na pa bantuk in na ka dawt lai i na ka upat lai maw” tiah a hal. Ngakchia nih lungtak in bia aa kam lawngah mah pa nih a chungkhar mi ah a cohlan lai. Mah cu aa tlakmi thil a si kho lo maw? Cu bantuk cun Jehovah nih a sinah lungtho tein pumpeknak a tuah i bia aa kammi lawng a chungkhar ah a cohlan hna. Baibal nih hitin a chim: “Pathian sinah a nung in pekchanhmi raithawinak bantukin i pe tuah u; a rian ah aa pumpemi le cohlan awk tlakmi si tuah u.”—Rom 12:1.
Dawtnak le Zumhnak A Langmi Tuahsernak
14. Pumpeknak tuah cu zeitindah dawtnak langhter a si?
14 Pathian sin pumpek biakamnak tuah cu lungtak in Jehovah kan dawt langhter a si. Ṭhitum biakamnak tuah he aa lo ngaite. Nupi ṭhi ding Khrihfa nih a nupi ding sinah zei thil a chuah hmanh ah na cungah zumhawktlak ka si lai tiah bia aa kammi in a dawtnak a langhter. Mah cu thil pakhat tuah ding biakam men si lo in mipakhat sinah lungtak in biakamnak tuah a si. Nupi ṭhi ding Khrihfa nih ṭhitum biakamnak tuah lo in a nupi ding a simi he umṭinak nawl a ngeih lo kha a hngalh. Cu bantuk cun pumpek biakamnak tuah loin Jehovah chungkhar mi sinak in ṭhatnak tling tein kan hmu kho lai lo. Cucaah, mitlinglo kan si nain amah ta si kan duh i zei thil a chuah hmanh ah a cungah zumhawktlak si kan duh caah Pathian sinah kan i pumpe.—Matt. 22:37.
15. Pumpeknak cu zeitindah zumhnak a langhtermi tuahsernak a si?
15 Pathian sin pumpeknak tuah cu zumhnak langhter a si. Zeiruangah? Jehovah kan zumhnak nih Pathian pawng um a nuamh kha a kan zumhter. (Salm 73:28) “Hrokhrolnak le ṭhatlonak in a khatmi chan” ah kan nun caah Pathian he kalṭi a fawi zungzal lai lo kan hngalh, asinain kan i zuamnak ah kan bawmh hna lai timi Pathian biakam kha kan zumh. (Fil. 2:15; 4:13) Mitlinglo kan si kha kan hngalh, asinain sualnak kan tuah sual tikhmanh ah Jehovah nih zaangfahnak he a kan pehtlaih lai kha kan zumh. (Salm 103:13, 14; Rom 7:21-25 rel.) Kan zumhfehnak hmunhter ding kan biakhiahnak ah Jehovah nih thluachuah a kan pek lai kha kan zumh.—Job 27:5.
Pathian Sin Pumpeknak Nih Lawmhnak A Chuahter
16, 17. Jehovah sin pumpeknak nih zeicah lawmhnak a chuahter?
16 Jehovah sin pumpeknak ah mah le mah i pek aa tel caah lawmhnak kan hmu. Jesuh nih a biapimi phunglam kha hitin a chim: “Pek leiah hin hmuh lei nakin lunglawmhnak a um deuh.” (Lam. 20:35) Jesuh cu vawlei cung ah phung a chim lioah peknak in lawmhnak tling tein a hmu. Midang nunnak lam hmuh awk a bawmh hna tikah a herh ahcun i din lo le rawl ei lo tiang in a um. (Johan 4:34) Jesuh cu a Pa lung a lawmhtermi thil tuahnak ah aa nuam. “A duhmi kha ka tuah zungzal” tiah Jesuh nih a ti.—Johan 8:29; Ptb. 27:11.
17 Cucaah Jesuh nih a zultu pawl sinah lungtlinnak a pemi nunnak lam kha hitin a chim: “Ahohmanh nih zulh nan ka duh ahcun, nanmah le nanmah nan i philh . . . a herh.” (Matt. 16:24) Mah tuahnak nih Jehovah he a kan naihter deuh. Mi zeihmanh nakin dawtnak in a kan zohkhenh khomi kut ah kan i pe kho lai maw?
18. Jehovah sin pumpeknak ning in nunnak nih thil dang asiloah midang sin i pumpek nakin zeicah lawmhnak a chuahter deuh?
18 Jehovah sin pumpek in a duhnak tuahnak thawngin kan i pumpek ning in kan nunmi nih thil dang asiloah midang sin kan i pumpekmi nakin lawmhnak a chuahter deuh. Tahchunhnak ah, mi tampi cu lawmhnak le lungsinak taktak a pe kho lomi thilri chawva kawlnak ah an caan vialte an pek. Asinain Jehovah sinah aa pumpemi cu zungzal lawmhnak an hmu. (Matt. 6:24) ‘Pathian rianṭuanṭi hawi’ sinak nawl an hmuhmi nih a lawmhter hna, zeicahtiah rian pakhat ah si loin kan ṭuanmi man sungah a chiami Pathian sinah an i pumpek caah a si. (1 Kor. 3:9) Mah ca ṭhatnak an hlawtmi ah amah tluk in man sungah a chiami an um kho lo. A cung i zumhawk a tlakmi hna kha an no lio siningah a kirter ṭhan hna lai, cuticun amah zohkhenhnak kha zungzal in an hmu lai.—Job 33:25; Hebru 6:10 rel.
19. Jehovah sin aa pumpemi hna nih zei tinvo sung dah an hmuh?
19 Jehovah sin na nunnak naa pekmi nih amah he an naihter deuh lai. Baibal nih “Pathian cu naih u law an naih ve hna lai” tiah a ti. (Jeim 4:8; Salm 25:14) A hnu capar ah Jehovah ta si i thim a hmaannak kong kan i ruah lai.
[A Tanglei Fianternak]
a Jesuh ta “tuu dang” cu kum thong khat uknak a dih hlan tiang cu Pathian fale an si lo. Asinain Pathian sin an i pumpek tikah Pathian kha kan “Pa” tiah an ti khawh i Jehovah a biami chungkhar ah an i tel kho.—Johan 10:16; Isa. 64:8; Matt. 6:9; Biat. 20:5.
Zeitindah Na Leh Lai?
• Pathian sin pumpeknak timi cu a sullam zeidah a si?
• Pathian sin pumpeknak nih zeitindah a kan ṭhathnem?
• Khrihfa hna cu Jehovah sinah zeicah pumpeknak tuah a herh?
[Cahmai 6 hmanthlak]
Kan i pumpek ningin nunnak in zungzal lawmhnak kan hmu