Pathian Dinh Ni Cu Zeidah A Si?

“Pathian mi hna cu, sabbath dinhnak nih khan a hngah ko rih hna.”—HEB. 4:9.

1, 2. Genesis 2:3 kan zoh tikah zeidah kan chim khawh, zei biahalnak dah a chuak?

PATHIAN nih minung umnak caah vawlei kha ni ruk chung a ser ti kha Genesis a ngan pakhat ah kan hmuh. Mah ni cu suimilam 24 a ummi ni khat a si lo, caan caan khat a si. Ni khat a dih fate “zanlei cu a hung dih i zinglei kha a hung um” tiah Baibal nih a ti. (Gen. 1:5, 8, 13, 19, 23, 31) Asinain, ni sarihnak ni kong cu hitin a chim: “Ni sarih ni cu thluachuah a pek i a dang tein a chiah, zeicahdah cuticun a tuah ti ahcun, cu ni cu a thil ser a liim i rian ṭuan lo in a um ni kha a si caah a si.”—Gen. 2:3.

² Mah bia ah “zanlei cu a hung dih i zinglei kha a hung um” timi bia a um lo. Cucaah Moses nih Genesis cauk a ṭial lio ah ni sarih ni cu a dih rih lo ti a lang. Pathian cu atu tiang aa din rih maw? Aa dinh a si ahcun mah dinh ni chungah zeitindah kan luh khawh lai? Mah a phi hngalh cu kan caah a biapi tuk?

Jehovah cu Atu Tiang Aa ‘Din’ Rih Maw?

3. Johan 5:16, 17 Jesuh bia nih ni sarihnak ni cu kumzabu pakhatnak ah a dih rih lo ti kha zeitindah a langhter?

³ Ni sarihnak ni cu kumzabu pakhatnak ah a dih rih lo ti kha thil pahnih nih a kan hngalhter. Pakhatnak cu Jesuh nih a ral pawl a lehmi hna bia ah kan hmuh. Jesuh nih Sabbath ni ah mizaw a damter ruang ah sual an phawt tikah hitin a leh hna: “Ka Pa cu rian a ṭuan zungzal i cucaah kei zong nih ka ṭuan ve awk a si.” (Johan 5:16, 17) A chim duhmi cu zeidah a si? A chim duhmi cu hitin a si: ‘Ka pa he kan ṭuanmi rian cu aa khat. Ka pa cu kum thong in a raumi Sabbath ah rian a ṭuan i atu tiang a ṭuan rih ko, cucaah kei zong Sabbath ni ah rian ka ṭuan kho ko.’ Jesuh bia nih vawlei sernak in Pathian aa dinh caan, ni sarih ni cu a chan ah a dih rih lo ti a langhter. Asinain minung le vawlei ca i aa tinhmi tlinternak rian tu cu a ṭuan rih ko.a

4. Paul bia nih a chan ah ni sarihnak ni a dih rih lo kha zeitindah a langhter?

⁴ Pahnihnak cu lamkaltu Paul chimmi ah kan hmuh. Paul nih Pathian dinhnak kong aa telmi Genesis 2:2 chung bia a chim hlan ah hitin a ṭial: “Dinhnak chungah a lut i Pathian sinah aa dinmi cu a zummi kanmah tu hi kan si.” (Heb. 4:3, 4, 6, 9) Cucaah ni sarihnak ni cu Paul chan zongah a dih rih lo. Ni sarihnak dinh ni cu zei can dah a rauh lai?

5. Ni sarihnak ni nih aa tinhmi cu zeidah a si, mah tinhmi cu zeitik ah dah a tlin lai?

⁵ Mah biahalnak a phi hngalh awkah ni sarihnak ni nih aa tinhmi kha hngalh a hau. Genesis 2:3 nih hitin a chim: “Ni sarih ni cu thluachuah a pek i a dang tein a chiah.” Jehovah nih vawlei ca i aa tinhmi tlinter awkah mah ni kha “a dangte in a chiah” asiloah a thianter. Aa tinhmi cu nawlngaimi minung vawleicung ah nun le annih nih vawlei le a cung i a ummi thil vialte zohkhenh kha a si. (Gen. 1:28) Mah ruangah Jehovah Pathian le ‘Sabbath bawi’ Jesuh Khrih cu ‘rian an ṭuan zungzalnak’ a si. (Matt. 12:8) Pathian dinh ni cu aa tinhmi a tlin dih cikcek caan, Khrih Kum Thongkhat Uknak a dih tiang a si lai.

Pathian Nawl A Ngai lomi hna Bantuk si Hlah

6. Ahote kong dah kan caah ralrin peknak a si, an kong in zeidah kan hngalh khawh?

⁶ Pathian nih Adam le Evi kha aa tinhmi ṭha tein a chimh ko hna nain a chim ningin an rak nung lo. Adam le Evi hnu zongah nawlngai lomi nuai tampi an um. Pathian thimmi Israel miphun zong nawlngai lomi an hung si. Kumzabu pakhatnak Khrihfa cheukhat zong nawlngai lomi an si khawh caah Paul nih hitin ralrin a pek hna: “Pathian dinhnak chung i kan luh khawh nakhnga fakpi in i zuam u sih. Annih nih Pathian nawl kha an rak ngaih lo i an luh khawh lo bantuk khan kannih cu pakhat hmanh um sual hlah u sih.” (Heb. 4:11) Paul nih nawlngai lomi cu Pathian dinhnak ah an lut kho lo tiah a ti. Mah cu kan caah zei sullam dah a ngeih? Pathian nih aa tinhmi kha lam khatkhat in kan ralchanh ahcun Pathian dinhnak ah kan lut kho lai lo tinak a si maw? A phi hngalh cu kan caah a biapit tuk caah hi capar ah tam deuh in kan i ruah lai. Nawl a ngai lomi Israel mi kong le Pathian dinhnak ah zeicah an luh khawh lo timi kong i ruah hmasa u sih.

“Ka Dinhnak Chungah An Lut Hrimhrim Lai Lo”

7. Jehovah nih Israel mi Izipt ram in a chanh hna tikah aa tinhmi zeidah a si, an sin in zeidah aa ruahchan?

⁷ B.C.E. 1513 ah Jehovah nih Israel mi hna ca i aa tinhmi kha a sal Moses sinah hitin a chim: “Izipt mi hna sin in chanh i a vawlei a ṭhami le a hmun a kaumi ram i annih cu kalpi awkah ka rung ṭum cang. Cu ram cu ram rum le ram ṭha a si.” (Ex. 3:8) Jehovah nih Abraham sinah bia aa kam bantuk in Israel mi Izipt mi hna sin in a chanh hna cu a miphun i ser awkah a si. (Gen. 22:17) Pathian nih Israel mi kha nawlbia a pek hna i mah nih amah he pehtlaihnak ṭha ngeih awk a bawmh hna. (Isa. 48:17, 18) Israel mi kha hitin a ti hna: “Ka nawlbia kha nan ngaih i ka biakamnak kha nan zulh ahcun, ka mi hrimhrim nan si lai. Vawlei hi a dihlak in ka ta a si, asinain, ka thimmi miphun cu nanmah hi nan si lai.” (Ex. 19:5, 6) Cucaah Israel mi cu Pathian nawlbia an ngaih lawngah a miphun an si kho lai.

8. Israel mi nih Pathian nawl an ngaih ahcun zei thluachuah dah an hmuh lai?

⁸ Israel mi nih Pathian nawl rak ngai hna sehlaw zeidah an hmuh lai kha ruathmanh! Jehovah nih an lo, an mitsur dum, an tuu le an saṭil thluachuah a pek hna lai. An ral kut zong in a khamh hna lai. (1 Siangpahrang 10:23-27 rel.) Cun Messiah a rat tik zong ah an ram cu Rom kut tang a um hnga lo i anmah tein aa ukmi ram a si hnga. Jehovah nih Israel miphun cu miphun dang hna caah zohchunh awk a ṭhami miphun siter a duh hna. A hmaanmi Pathian nawl a ngaimi cu thlaraulei he pumsalei he thluachuah tampi an hmu lai ti kha miphun dang vialte hngalhter a duh hna.

9, 10. (a) Israel mi Izipt ram kir ṭhan an duh cu zeicah thil ṭhalo a si? (b) Izipt ram an kir ṭhan ahcun an biaknak zeitindah a hnorsuan lai?

⁹ Israel mi cu Jehovah tinhmi tlinter khawhnak tinvo sung an hmu, mah nih anmah lawng si lo in vawleicung mi vialte zong thluachuah a hmuhter khawh hna. (Gen. 22:18) Asinain Israel mi tam deuh nih Pathian miphun si khawhnak le miphun dang ca zohchunhawk ṭha si khawhnak tinvo kha zei ah an rel lo i Izipt ram kir ṭhan hmanh an duh. (Nambar 14:2-4 rel.) Izipt ram an kir ṭhan ahcun Pathian tinhmi ning in zohchunhawk ṭha miphun an si kho ti lai lo. Cun siasal a biami hna sal an si ṭhan ahcun Moses Nawlbia an zul kho ti lai lo i sual ngaihthiamnak zong an hmu kho lai lo. Zeitluk in dah anmah zawn lawng an i ruah i an hmuhnak a bit! Cucaah Jehovah nih Israel mi kha hitin a ti hna: “An cungah ka thin a hung i, ‘A zungzal in zumhawktlak lomi an si i ka chimhmi hna kha an ngai duh bal lo,’ ka rak ti; Ka thin an rak ka purh caah biakam tein, ‘Ka dinhnak chungah an lut hrimhrim lai lo,’ ka rak ti.”—Heb. 3:10, 11; Salm 95:10, 11.

¹⁰ Izipt ram kir ṭhan an duh cu Pathian thluachuah zei ah an rel lo a si, cunak cun Izipt ram ah a ummi purun, piat le vankhawng kha an duh deuh. (Nam. 11:5) Esau bantukin rawl thaw caah a man a sungmi thlaraulei thil sungh kha an sian.—Gen. 25:30-32; Heb. 12:16.

11. Izipt ram in a chuakmi Israel mi cu zumhawktlak lo an si caah Pathian tinhmi cu aa thleng maw?

¹¹ Izipt ram in a chuakmi Israel mi cu zumhawktlak lo an si nain Jehovah nih mah miphun ca aa tinhmi cu a thleng lo. An tefa hna cu an pupa hna nakin nawl an ngaih deuh caah aa tinhmi tlinter awkah anmah kha a hman hna. Annih nih Jehovah nawl zul in Biakammi Ram kha an lak thluahmah. Joshua 24:31 ah hitin kan hmuh: “Israel mi nih Joshua nunchung vialte le, Joshua hnu i a nung i BAWIPA nih Israel mi caah a tuahmi rian vialte a hngaltu upa hna nunchung cu BAWIPA rian kha an ṭuan.”

12. Tuchan ah Pathian dinhnak ah luh khawh a si kha zeitindah kan hngalh khawh?

¹² Asinain nawlngaimi hna cu an thi thluahmah i mah hnu in a chuakmi hna cu “BAWIPA siseh, Israel ca i a tuahmi rian siseh, a hngal lomi” an si. Cucaah “Israel mi nih BAWIPA mithmuh i thil ṭhalo a simi kha an tuah i Baal kha an biak hna.” (Biac. 2:10, 11) Biakammi Ram cu an caah “dinhnak” hmun a rak si ti lo. Nawl an ngaih lo caah Pathian he an i pehtlaihnak a rawk. Israel mi hna kong kha Paul nih hitin a ṭial: “Joshua nih [Israel mi kha] Pathian dinhnak chungah khan a rak luhpi hna ahcun, cu hnu ahcun Pathian nih, ni dang, timi kha a chim ti hnga lo. Cucaah Pathian mi hna cu, sabbath dinhnak nih khan a hngah ko rih hna.” (Heb. 4:8, 9) Paul nih a chimmi “Pathian mi hna” cu Khrihfa an si. Cucaah Khrihfa a simi Judah mi he Judah mi a si lomi he Pathian dinhnak chung ah an lut kho.

A Cheu cu Pathian Dinhnak ah An Lut kho Lo

13, 14. (a) Moses chan Israel mi cu Pathian dinhnak chung luh an duh ahcun zeidah an tuah lai? (b) Paul chan Khrihfa pawl nih Pathian dinhnak chung luh an duh ahcun zeidah an tuah lai?

¹³ Hebru Khrihfa hna lak i cheukhat cu Pathian duhmi ning in an nun lo caah Paul nih ca a kuat hna. (Hebru 4:1 rel.) Zeidah an tuah? Moses Nawlbia cheukhat kha atu tiang an zulh. Pathian duh ning in nun a duhmi Israel mi nih Nawlbia kha kum 1,500 chung an rak zulh. Asinain Jesuh a thih cang caah Nawlbia zulh a hau ti lo. Khrihfa cheukhat nih mah kha an cohlang lo i Nawlbia cheukhat kha zulh a hau rih tiah an ruah.b

¹⁴ Paul nih tlangbawi ngan Jesuh cu a tlinglomi tlangbawi nakin a ngan deuh, biakam thar cu Israel mi he tuahmi biakamnak nakin a ṭha deuh, thlaraulei biakinn cu ‘minung sakmi’ biakinn nakin “a ngan deuh i a tling deuh” tiah Moses Nawlbia a zul rihmi hna kha a chimh hna. (Heb. 7:26-28; 8:7-10; 9:11, 12) Cun Jehovah dinh ni chung ah Khrihfa pawl zeitin luh khawh a si fianter awkah Nawlbia tang i zarh fate Sabbath ni kha tahchunhnak ah la in hitin a ṭial: “Pathian mi hna cu, sabbath dinhnak nih khan a hngah ko rih hna, zeicahtiah Pathian cu a rian in aa dinh bantuk in Pathian dinhnak chungah a lutmi cu an rian in an i din ve.” (Heb. 4:8-10) Hebru Khrihfa hna nih Moses Nawlbia kan zulh lawng ah Jehovah mithmai ṭha kan hmu lai tiah an ruah awk a si ti lo. C.E., 33, Pentekos ni thawk in Pathian nih Jesuh an zumh a langhter mi paoh kha mithmai ṭha a pek hna.

15. Pathian dinhnak chung luh kan duh ahcun zeicah nawlngaih a herh?

¹⁵ Moses chan Israel mi cu zeicah Biakammi Ram ah an luh khawh lo? Nawl an ngaih lo caah a si. Paul chan Khrihfa cheukhat cu zeicah Pathian dinhnak chung ah an luh khawh lo? Annih zong nawl an ngaih lo caah a si. Jehovah nih Moses Nawlbia ning in si lo in lam dang in biak awk a halmi hna kha an cohlang lo.

Tuchan ah Pathian Dinhnak chung Luhnak

16, 17. (a) Tuchan ah, Pathian dinhnak chung ah zeitindah luh khawh a si? (b) A hnu capar ah zei kong dah kan i ruah lai?

¹⁶ Tuchan Khrihfa hna nih khamhnak hmuh awkah Moses Nawlbia zulh a hau ti lo ti kan hngalh. Paul nih Efesa Khrihfa hna sin a ṭialmi ca cu a fiang ko: “Nannih cu vel an ngeih hna caah an khamh hna i khamhnak nan hmuh cu amah nan i bochan caah a si. Khamhnak nan hmuhmi cu nanmah tuahmi a si lo, Pathian laksawng a si.” (Efe. 2:8, 9) Cu a si ah tuchan Khrihfa hna cu Pathian dinhnak chung ah zeitin luh khawh a si? Jehovah nih vawlei le minung ca i aa tinhmi tlinter awkah dinh ni, ni sarih ni kha a dangte in a chiah. Aa tinhmi le kan tuah awk thil kha a bupi hmang in a kan chimh. A nawl kan ngaih le a bupi he rian kan ṭuanṭi ahcun Jehovah dinhnak chung ah kan lut kho lai.

¹⁷ Asinain zumhawk a tlakmi le a fimmi sal nawl kan ngaih lo i a biapi ti kan ruahmi lawng kan tuah ahcun Jehovah duhmi ning in kan nun lo a si lai. Mah nih Jehovah he kan i pehtlaihnak a hrawh khawh. A hnu capar ah nawlngaimi kan si langhter khawhnak thil sining cheukhat kan i ruah lai. Cu thil sining he aa tlaimi kan biakhiahnak nih Pathian dinhnak chung a lutmi kan si le si lo a langhter lai.

[A Tanglei Fianternaks]

Ruah awk Biahalnak hna

• Pathian dinh ni, ni sarih ni aa tinhmi cu zeidah a si?

• Tuchan ah ni sarih ni a dih rih lo ti kha zeitindah kan hngalh khawh?

• Moses chan Israel mi le kumzabu pakhatnak Khrihfa cheukhat cu zeicah Pathian dinhnak chung ah an luh khawh lo?

• Tuchan ah, Pathian dinhnak chung ah zeitindah luh khawh a si?

[Cahmai 26nak i hmanthlak]

Tuchan Pathian miphun nih Pathian dinhnak chung i luh awkah zeidah an tuah a herh?

[Cahmai 27nak i hmanthlak]

Jehovah nawl kan ngaih le a bupi he rian kan ṭuanṭi ahcun Jehovah dinhnak chung ah kan lut kho lai