Nulepa hna​—Nan Fale kha Zohkhenh hna U

1, 2. (a) Israel tuukhal hna i an rian cheukhat cu zeidah a si? (b) Nulepa cu zeitindah tuukhal he an i lawh?

HLANLIO Israel chan ah tuukhal pawl nunnak cu a har tuk. A linh zongah a kih zongah leng ah rian an ṭuan i an tuurun kha sahrang le mifir hna sinin an huhphenh hna. Tuukhal pawl nih an tuu pakhat cio kha ṭha tein an check lengmang hna i a zawmi le hma a pumi kha an thlop hna. Tuufa tete cu a ngan cangmi tuu nakin an derthawm deuh caah a hleiin an zohkhenh hna.—Gen. 33:13.

² Khrihfa nulepa nih tuukhal hna ngeihmi sining kha an ngeih a hau ve. Nulepa cu Jehovah phunglam ningin fale zohkhenh awkah rian an ngei. (Efe. 6:4) Cutin tuah cu a fawi zungzal maw? A fawi lo. Fale cu Satan nih a hlorhmi ruahnak cohlan awkah hneknak an tong zungzal. Mah lengah anmah theng a tlinglomi ruahnak an ngei. (2 Tim. 2:22; 1 Johan 2:16) Na fale kha zeitindah na bawmh khawh hna? Fale zohkhenh awkah tuah khawhmi thil pathum i ruah hna u sih: (1) hngal hna, (2) cawnpiak hna law (3) lamhruai hna.

Na Fale kha Hngal hna

3. Nulepa nih an fale kha zeitindah ṭha tein an hngalh khawh hna?

³ Tuukhal ṭha nih a tuu pakhat cio kha an dam le dam lo hngalh awkah ṭha tein a check hna. “Na tuurun an umtuning kha ṭha tein hngal” tiah Baibal nih a ti. (Ptb. 27:23) Nulepa a simi nannih zong nih nan “tuurun” a simi nan fale kong kha hngalh nan duh ko lai. Cutin hngalh awkah nan fale tuahsernak, an ruahnak le an intuarnak kha nan hngalh a hau. Mah kha zeitindah nan hngalh khawh? Nan fale he bia nan i ruah lengmang a hau.

4, 5. (a) Na fale nih an ruahmi le an intuarmi zalong tein an chim nakhnga zeidah na tuah khawh? (A hramthawknak hmanthlak zoh.) (b) Na fale nih bia an in ruah ngam deuh nakhnga zeidah na tuah?

⁴ Nulepa cheukhat nih an fale kum hra fai an hung si tikah bia ruah an har deuh kha an hmuh. Kum hra fai a simi hna nih an ruahmi le an intuarmi kong kha chim an duh men lai lo. Na fale zong cutin an si ahcun zeidah na tuah khawh? Anmah he saupi in le biatak tukin biaruah a hau tiah ruat hlah. Zalong tein um lio caan ah biaruah khawh awk tu i zuam. (Deut. 6:6, 7) Anmah he caan hmangṭi u. Lam lengṭi u. Lente i celhṭi u law inn rian ṭuanṭi u. Na fale cu an za a lon ahcun an ruahmi le an intuarmi kha chim an duh deuh lai.

⁵ Cu bantuk caan ah na fa nih biaruah a duh rih lo ahcun zeitin? Phundang in i zuam rih. Tahchunhnak ah, na fanu kha “nihin zeidah na ton? Zeidah na tuah?” tiah hal loin nangmah na tonmi le na tuahmi tu kha chim. Mah tikah a tonmi le a tuahmi kha chim a duh ve men lai. Thil pakhat kong i a ruahning hngalh awkah “mah thil hi na tuah maw?” tiah hal loin “na pawngkam mi hna nih mah thil an tuah hi na hmu ko lo maw?” tiah na hal khawh. Cun mah kong hi na hawile nih zeitindah an hmuh tiah na hal khawh. Mah hnuah na hawile kha zeitindah ruahnak na cheuh hna lai tiah na hal khawh.

6. Na fale nih an caah caan na ngeih le biaruah a fawimi na si kha an hngalh nakhnga zeitindah na tuah khawh?

⁶ Biaruah a fawimi le biaruah awkah caan a ngeimi na si kha na fale nih an hngalh ahcun na sinah bia chim an duh deuh lai. Anmah he caan hmanṭi awkah a rian a tam tukmi na lawh peng ahcun an tonmi buainak kha an in chim lai lo. Biaruah a fawimi na si kha zeitindah na langhter khawh? “Zeitik caan paohah bia na ka ruah khawh” tiah chim lawngin a za lo. Bia an chim tikah a luan tukin na lehrulh hna lai lo kha an hngalh a hau. Cun an tonmi buaibainak cu na caah a biapimi a si kha an hngalh a hau. Kum 19 a simi Kayla timi nu nih hitin a chim: “Ka pa kha zei kong paoh ka chimh khawh. Ka bia a tan lo, sual a ka phaw lo i ṭha tein a ka ngaihpiak. Mah hnuah a ṭha bikmi ruahnak a ka cheuh zungzal.”

7. (a) Nulepa cu an fale he nungak, tlangval ti bantuk kong an i ruah tikah zeitindah a tlarimi an si khawh? (b) Nulepa nih an fale kha zeitindah an thin an hunter khawh hna?

⁷ A caan ah, na fale he nungak, tlangval kong ti bantuk ruahceih awkah a harmi kong ruahceih a hau men lai. Mah tikah mah kong tawnghtham awkah a ṭhami lam kha chim hna. Tahchunhnak ah, rawl dawr ah na kal i cuka i meh cazin ah siivai a ummi meh kong ralrin peknak lawng aa ṭial tiah ruathmanh. Cuka dawr in na chuak lai i a dang dawr ah na kal ko lai. Na fale zong cu bantuk thil an tong kho men. Ruahnak na cheuhmi hna cu ralrin peknak lawngte a si ahcun na fale cu an thin a hung kho i ruahnak an in hal ti lai lo. (Kolose 3:21 rel.) Cucaah a tlarimi si i zuam. Mino unaunu Emily nih hitin a chim: “Ka nu le ka pa he tlangval ngeihnak kong kan i ruah tikah mah kha a chiatnaklei in an chim lo. Mi pakhatkhat he i hngalh le innchunghawi i hmuh a nuamhnak kha an chim. Mah nih cu bantuk kong zalong tein chim ngam awkah a ka bawmh. Zei kong paoh kha ka nu le ka pa sinah thup loin chim ka duh.”

8, 9. (a) Lungsaunak le bia tan loin ngaihpiaknak nih zei ṭhatnak dah a chuahter? (b) Na fale an bia na ngaihpiak hna caah zei ṭhatnak dah na hmuh?

⁸ Na fale an chimmi kha lungsau tein ngaihpiak hna. Mah nih biaruah a fawimi na si kha a hngalhter hna lai. (Jeim 1:19 rel.) Amah te lawngin a fa a zohkhenhmi Katia timi nu nih hitin a chim: “Hlanah cun ka fanu cungah ka lung a sau lo. Bia a chim tikah a bia a dih tiang chimnak nawl ka pe lo. Ka tha a ba tuk i lungtuai zong ka duh lo. Asinain atu cu ka lungput ka thlen i ka fanu zong nih a thlen ve. A intuarmi kha chimh a ka duh deuh cang.”

⁹ Ronald timi pa zong kum hra fai a simi a fanu he aa tlaiin cu bantuk thil a tong ve. Hitin a chim: “Sianginn ah pa pakhat he kan i duh tiah a ka chimh tikah ka thin a hung tuk. Asinain Jehovah cu a salle cungah a lung a sau i a tlarimi a si timi kong ka ruah tikah ka fanu kha ka cawnpiak hlanah a intuarmi chimnak nawl ka pek ahcun a ṭha lai tiah ka ruah. Cutin ka tuahmi cu a ṭha tuk. Zeicatiah ka fanu intuarmi kha ka hngalh i mah cu a voikhatnak ka hngalh a si. Bia a chim dih tikah dawtnak in cawnpiak awkah a fawi deuh kha ka hmuh. Ka cawnpiakmi kha lungtho tein a cohlan caah ka khuaruah a har tuk. A lungput thlen a duh taktak kha a ka chimh.” Na fale he bia i ruah lengmangnak nih an ruahmi le an intuarmi kha hngalh awkah aan bawmh lai. Mah tikah biakhiahnak an tuahmi ah naa tel kho deuh lai.a

Na Fale kha Cawnpiak hna

10, 11. Na fale kha biatak chung i hmunh awkah zeitindah na bawmh khawh hna?

¹⁰ Tuukhal ṭha nih tuu cu lam an tlau kho ti kha a hngalh. Tuu pakhat cu tuurun he tlawmpal aa hlatnak hmun ah hramh a ṭam men lai. Duhsah duhsah in a hlatnak hmun ah a kal i a donghnak ah tuurun he aa ṭhen men lai. Fale zong cutin an si kho. Duhsah duhsah in biatak kha an kaltak men lai. Mah cu hawi ṭhalo asiloah a ṭhalomi nuamhsaihnak ruangah a si men lai. (Ptb. 13:20) Cu bantuk thil a can nakhnga lo zeitindah na bawmh khawh hna?

¹¹ Na fale na cawnpiak hna tikah ṭhancho an herhmi na hmuh ahcun bawm colh hna. Cun an ngeihmi ziaza ṭha ṭhancho awk zongah bawm hna. (2 Pit. 1:5-8) Cutin tuah awkah chungkhar pumhnak cu a ṭha bikmi caan a si. 2008, October, Pennak Rianṭuannak catlap nih hitin a ti: “Sullam ngeimi chungkhar Baibal cawnnak prokrem hmaan tein tuah ding timi Jehovah pekmi rian kha ṭuan awkah innchungkhar lu pawl cu thapek an si.” Na fale zohkhenh awkah mah caan kha fim ngaiin na hmang maw? Na fale nih anmah bawmh awkah naa zuammi an sunsak lai kha zum.—Matt. 5:3; Fil. 1:10.

12. (a) Hmaan tein chungkhar pumhnak tuahnak in mino pawl cu zei ṭhatnak dah an hmuh? (“Mah kha An Sunsak” timi rinli kulh zong zoh.) (b) Chungkhar pumhnak in zei ṭhatnak dah na hmuh?

¹² Kum hra fai a simi Carissa le a chungkhar cu Chungkhar Pumhnak in ṭhatnak an hmu. Hitin a chim: “Hmunkhat te ah ṭhu in bia kan i ruahmi kha ka duh tuk. Mah nih a kan naihter chin i philh khawh lomi thil pawl a chuahter. Ka pa nih Chungkhar Pumhnak kha a kan tuahpi zungzal. Mah kha biapi tuk ah a chiahmi ka hmuhmi nih biapi ah chiah ve awkah a ka forh. Cun ka pa in le thlaraulei lu in ka hun upat chin.” Mino unaunu Brittney nih hitin a chim: “Chungkhar pumhnak nih ka nu le ka pa he a ka naihter chin. Ka tonmi harnak kong ka chimmi kha ngaih an duh i ka zawn an ka ruah taktak ti kha a ka hngalhter. Mah nih a fekmi le lung aa rualmi chungkhar si awkah a kan bawmh.” Nulepa nih a bik in an i tinhmi cu Jehovah dawt awkah fale cawnpiak kha a si. Cutin tuah awkah chungkhar pumhnak cu a ṭha bikmi lam pakhat a si ve.b

Na Fale kha Lamhruai hna

13. Na fa kha Jehovah biak awkah zeinihdah a forh khawh?

¹³ Tuukhal ṭha nih tuurun lamhruai awk le huhphenh awkah fung a hman. Aa tinhmi cu a tuu pawl kha “tlonnak hmun ṭha” ah lamhruai kha a si. (Ezek. 34:13, 14) Nulepa zong cu bantuk tinhnak nan ngei ve. Nan fale kha Jehovah biak awkah lamhruai nan duh hna. Hitin a ṭialmi Salm caṭialtu bantukin nan fale kha ruahter nan duh hna: “Ka Pathian, zeitlukin dah na duhnak tuah cu ka duh! Na cawnpiaknak cu ka lung chungah kaa chiah hna.” (Salm 40:8) Nan fale nih cutin an ruah ahcun an nunnak kha Jehovah sinah i pumpek in tipil in an duh lai. Mah a biapimi biakhiahnak tuah awkah hngalhnak a za in an ngeih a hau i Jehovah biak kha an duh taktak a hau.

14, 15. (a) Nulepa nih zei hmuitinh dah an chiah awk a si? (b) Biatak he aa tlaiin kum hra fai fale cu zeicah an lung a hrin khawh men?

¹⁴ Na fale le Jehovah an i pehtlaihnak cu a ṭhangcho lomi a lo men lai. Jehovah Tehte Hna zumhnak cu a hmaan taktak maw ti hmanhin an lung a hring men lai. Cutin a si ahcun zeidah na tuah lai? Na fale he a konglam pawl kha i ruahṭi u law lungthin tak in Jehovah dawt awkah bawm hna. Pathian nih an caah a tuahmi vialte kha sunsak awkah cawnpiak hna. (Biat. 4:11) Cutin na tuah ahcun timhcia an si tikah Jehovah biak awkah anmah tein bia an khiah khawh lai.

¹⁵ Na fale cu biatak he aa tlaiin an lung a hrin ahcun lungsau tein lamhruai hna. Jehovah biak hi a ṭha bikmi nunnak a si i zungzal ṭhatnak a chuahter ti kha hngalhthiam awkah bawm hna. Cun an lunghrinnak a ruang hngalh awk zongah i zuam. Tahchunhnak ah, na fapa nih Baibal chimmi a cohlan taktak lomi maw a si, asiloah a hawile sin phungchim a ṭihmi dah a si? Na fanu nih Pathian nawlbia cu a ṭhami a si ti kha a lung a hrin taktakmi maw a si, asiloah a um a har i hlawt ka si tiah a ruahmi dah a si?

16, 17. Nulepa nih an fale kha Jehovah he pehtlaihnak ṭha an ngeih nakhnga zeitindah an bawmh khawh hna?

¹⁶ Biatak he aa tlaiin an lunghrinnak tei awkah na fale kha zeitindah na bawmh khawh hna? Nulepa tampi nih an fale kha mah biahalnak an tuah hnanak in an bawmh khawh hna: “Khrihfa si hi naa fawih maw, naa harh dah? Khrihfa si ruangah hmuhmi ṭhatnak hi zei an si tiah dah na ruah? Sunghnak hna tah? Atu kan hmuhmi ṭhatnak le hmailei ah kan hmuh laimi ṭhatnak he aa tlaiin zeitindah na ruah? Mah ṭhatnak cu kan sunghmi nakin a tam deuh maw?” Mah biahalnak hna kha nangmah bia in, lungtak in, zaangfahnak in le siaherhnak in hal hna. Na hal hna tikah a kan kherhhlai tiah ruahter hna hlah. Bia nan i ruah lioah Marka 10:29, 30 kha i ruah na duh ko lai. Mino cheukhat nih cazin pahnih tuah an duh ko lai, pakhat cu Khrihfa si ruangah hmuhmi ṭhatnak a si i a dang pakhat cu sunghnak a si. Mah nih an tonmi harnak le tawnghtham khawhning hngalh awkah nangmah le na fale kha aan bawmh hna lai. Biatak hngalh a duhmi hna kha Baibal Cawnpiakmi cauk le “Pathian Dawtnak” timi cauk in cawnpiak a herh ahcun kan fale cu cawnpiak a herh chinchin. Nangtah cutin na tuah maw?

¹⁷ Na fale nih an upat tikah Jehovah an biak lai le biak lai lo kha anmah tein bia an khiah a hau. Nangmah nih Jehovah biak awk bia na rak khiah caah fale zong nih cutin an khiah ve lai tinak a si lo. Na fale nih anmah tein Jehovah he pehtlaihnak ṭha an ngeih a hau. (Ptb. 3:1, 2) Na fa nih Pathian naih aa harh ahcun zeitin? Hi bantuk biahalnak i halnak thawngin a zumhnak i check awkah tha pe: ‘Pathian a um kha zeitindah ka hngalh? Jehovah nih ka zawn a ruah taktak ti kha zeitindah ka hngalh? Pathian nawlbia zulhnak nih ṭhatnak a ka pek lai ti kha ka zum taktak maw?’ Nulepa hna, tuukhal ṭha si u law nan fale kha lungsau tein lamhruai hna u. Jehovah biak cu a ṭha bikmi a si ti kha an zumh nakhnga bawm hna u.c—Rom 12:2.

18. Nulepa nih a Liannganmi Tuukhal, Jehovah kha zeitindah an i zohchunh khawh?

¹⁸ A hmaanmi Khrihfa dihlak nih a Liannganmi Tuukhal, Jehovah kha i zohchunh kan duh. (Efe. 5:1; 1 Pit. 2:25) A hleiin nulepa nih an tuurun a simi, a sunglawimi an fale kha ṭha tein an hngalh hna a hau. Pathian kamhmi zungzal ṭhatnak an hmuh khawh nakhnga lam an hruai hna a hau. Nan fale zohkhenh awk le Jehovah an dawt nakhnga bawmh awkah nan tuah khawhmi zeipaoh tuah u.