CAWN AWK CAPAR 50
Zumhnak Kha Tuahsernak In Kan Langhter Ahcun Miding Kan Si Kho
“Kan pu Abraham . . . zumhnak nunning khan [nung ve u.]”—ROM 4:12.
HLA 119 Zumhnak Kan Ngei Lai
LANGHTERNAKa
1. Abraham zumhnak kong kan ruah tikah zei biahalnak dah kan i hal khawh men?
ABRAHAM timi min a theimi cu mi tampi an si ko nain a kong a theimi cu mi tlawmte lawng an si. Asinain nang cu Abraham kong kha tampi na theih. Tahchunhnak ah, Baibal nih Abraham kha “miding in a cohlanmi vialte hna thlaraulei an pa” tiah a auhmi kha na hngalh. (Rom 4:11) ‘Kei tah Abraham nunning i zohchunh in amah bantuk zumhnak phun ka ngei kho ve maw?’ tiah na ruah men lai. Na ngei kho ko.
2. Abraham kong hlathlai cu zeicah a biapit? (Jeim 2:22, 23)
2 Abraham bantuk zumhnak na ngeih khawh ning lamkhat cu a kong na hlathlainak thawng in a si. Pathian nih nawl a pek bantuk in Abraham cu lamhlapi ah aa ṭhial, kumhrabu chung thlam in khua a sa i a dawt tukmi a fapa Isak hmanh kha raithawinak pek awkah a sian. Mah a tuahsernak nih a fekmi zumhnak a ngei ti kha a langhter. A zumhnak kha a tuahsernak in a langhter caah Abraham cu Pathian mithmai ṭha a hmu i Pathian hawi tiah auh a si. (Jeim 2:22, 23 rel.) Jehovah nih nangmah i tel in kan dihlak in a mithmai ṭha hmu hna sehlaw a hawikom si hna seh ti a kan duh. Cucaah Baibal ṭialtu Paul le Jeim kha Abraham kong ṭial ding in thaw a chuahhnawh hna. Atu Rom dal 4 le Jeim dal 2 ah a langhtermi Abraham kong kha zohhmanh hna u sih. Paul le Jeim nih Abraham kong he aa tlaiin a biapi tukmi thil cheukhat kong an chim.
3. Paul le Jeim nih zei Baibal caang dah an cherhchanh?
3 Paul le Jeim nih Genesis 15:6 kha cherhchanh in hitin an ti: “[Abraham] nih BAWIPA cu a zumh, cucaah BAWIPA nih cu a zumhnak cu a hmaanmi thil ah a cohlanpiak.” Jehovah nih mi pakhat kha a cohlan ahcun miding le sualnak a ngei lomi hmanh in a hmuh. Pathian nih a tling lomi le sualnak a ngeimi minung kha sualnak a ngei lomi in a hmuhmi hna cu khuaruahhar taktak a si. Nang zong cutin hmuhmi si na duh ve ko lai, mah cu a si khomi a si. Atu Jehovah nih Abraham kha zeicah miding tiah a auh i miding tiah auhmi kan si ve nakhnga zeidah kan tuah a hau ti kha i ruah hna u sih.
Miding Si Awkah Zumhnak Ngeih A Hau
4. Minung cu miding si awkah zeinihdah a kan dawnhkhanh?
4 Rom mi hna sin a cakuat ah Paul nih kan dihlak in misual kan si tiah a ti. (Rom 3:23) A si ahcun Pathian nih a dingmi asiloah sualnak a ngei lomi in zeicah a kan hmuh khawh? Khrihfa dihlak nih mah biahalnak a phi kan hngalh khawh nakhnga Paul nih Abraham kong hmang in a kan chimh.
5. Jehovah nih Abraham kha zeicah miding tiah a auh? (Rom 4:2-4)
5 Jehovah nih Abraham kha Kanaan ram a um lioah miding tiah a auh. Jehovah nih Abraham kha zeicah miding tiah a auh khawh? Abraham nih Moses Nawlbia tling tein a zulh caah a si maw? A si hrimhrim lo. (Rom 4:13) Jehovah nih Israel mi Nawlbia a pekmi hna cu Abraham miding tiah a auh hnu kum 400 leng ah a si. A si ahcun Pathian nih Abraham kha zeicah miding tiah a auh? Jehovah nih Abraham cung ah dawt zaangfahnak a langhter i a zumhnak ruang ah miding tiah a auh.—Rom 4:2-4 rel.
6. Jehovah nih misual pakhat kha zeicah miding in a hmuh khawh?
6 Paul nih Pathian a zummi cu mah “a zumhnak nih miding a siter” tiah a ti. (Rom 4:5, NWT) Cun hitin a ti chap: “Pathian nih rianṭuannak tel loin miding bantuk ah a cohlan mipa aa lawmhnak kong David nih a chim tikah hihi pei a sullam a chim duhmi cu a rak si cu: ‘Pathian nih an ṭhatlonak a ngaihthiam i an sualnak a khuhpiakmi hna cu an va lawm dah. Pathian nih sualnak a tuah mipa a sualnak sual i a relpiak lo mipa cu a va lawm dah.’” (Rom 4:6-8; Salm 32:1, 2) Pathian nih amah a zummi hna cu an sualnak kha a ngaihthiam hna asiloah a khuhpiak hna. An sualnak kha tling tein a ngaihthiam hna i aa cinken ti lo. An zumhnak ruang ah sualnak a ngei lomi le a dingmi in a hmuh hna.
7. Hlanlio Pathian salle cu miding an si tiah zeicah kan chim khawh?
7 Abraham, David le a dang zumhfekmi hna cu miding tiah auh an si ko nain mitlinglo le misual an si rih. Asinain an zumhnak ruang ah Pathian nih sualnak a ngei lomi in a hmuh hna. A hleiin Pathian a bia lomi hna he tahchunh tikah sualnak a ngei lomi an si kha a lang khun. (Efe. 2:12) Pathian hawi si awkah zumhnak cu a biapi bikmi a si ti kha Paul nih a cakuat ah fiang tein a langhter. Abraham le David cu Pathian an zumh caah Pathian hawile sinak caanṭha an hmu. Kannih zong kan zumhnak ruang ah Pathian hawikom kan si kho ve.
Zumhnak Le Tuahsernak Cu Zeitindah Aa Pehtlaih?
8-9. Paul le Jeim chimmi kong ah mi cheukhat nih zei a palhmi ruahnak dah an ngeih, zeicah?
8 Kumzabu tampi chung biaknaklei hruaitu pawl cu zumhnak le tuahsernak a biapitnak kong he aa tlaiin bia an i al. Biaknaklei hruaitu cheukhat nih khamhnak kan hmuh khawh nakhnga Bawipa Jesuh Khrih kha kan zumh a hau tiah an cawnpiak hna. “Jesuh na zumh ahcun khamhnak na hmu lai” tiah an chimmi kha na theih bal ko lai. Biaknaklei hruaitu cheukhat nih mah Paul bia hi an cherhchanh: “Pathian nih rianṭuannak tel loin miding bantuk ah a cohlan.” (Rom 4:6) Asinain biaknaklei hruaitu cheukhat nih cun khamhnak kan hmuh nakhnga church nih a thiang tiah an ruahmi hmun ah kal le church nih an fialmi hna thil ṭha kha tuah a hau tiah an ti. “Minung cu an zumhnak thawng lawnglawng khan si loin an tuahmi thawng khan Pathian he i remnak an hmu” timi Jeim 2:24 kha an cherhchanmi a si men lai.
9 Mah aa lo lomi zumhnak ruang ah Baibal lei mifim cheukhat nih Paul le Jeim cu zumhnak le tuahsernak langhternak kong ah an ruahnak aa khat lo tiah an ruah. Cucaah biaknaklei hruaitu cheukhat nih Paul chimmi ning in cun miding si awkah zumhnak lawng a hau i tuahsernak a hau lo nain Jeim chimmi ning in cun Pathian mithmai ṭha hmuh awkah tuahsernak langhter a hau tiah an ti. Biaknaklei saya pakhat nih hitin a ti: “Paul nih miding si awkah zumhnak lawng a hau tiah a tinak a ruang kha Jeim nih a hngalthiam lo.” Asinain Paul le Jeim nih Jehovah thawchuah hnawhmi ning in an ṭialmi a si ti kha philhhlah. (2 Tim. 3:16) Cucaah an ruahnak aa khat ko ti hngalhthiam khawh ning lam a um. Mah cu an ṭialmi ca a cung, tang bia hlathlainak thawng in a si.
Paul nih Rom khua i Judah mi Khrihfa hna kha Moses nawlbia zulhnak si loin zumhnak a herh ning kong kha a hleiin a chimh hna (Catlangbu 10 zoh)b
10. Paul nih zei “tuahnak” kong dah a bik in a chim? (Rom 3:21, 28) (Hmanthlak zong zoh.)
10 Rom dal 3 le 4 ah Paul nih zei “tuahnak” kong dah a chim? Sinai Tlang i Moses sinah pekmi “nawlbia” zulhnak kong kha a chimmi a si. (Rom 3:21, 28 rel.) Paul chan lio i Khrihfa hna nih Moses Nawlbia kha kan zulh peng rih a hau tiah an rak ruahmi a lo. Cucaah Paul nih Abraham kong hmang in miding tiah auh an simi cu “nawlbia” zulhnak in a si lo ti kha a fianter. Mah cu zumhnak ruang ah a si. Pathian le Khrih kan zumh hna ahcun Pathian mithmai ṭha kan hmu kho ti hngalh cu thazaang petu a si.
Jeim nih duhdanhnak ngei loin zumhnak kha tuahsernak in “langhter” awkah Khrihfa pawl kha tha a pek hna (Catlangbu 11-12 zoh)c
11. Jeim nih zei “tuahnak” kong dah a hleiin a langhter?
11 Asinain Jeim dal 2 ah a langhtermi “tuahnak” timi cu Moses Nawlbia zulhnak kong a si lo. Khrihfa pawl nih nifa kan nunnak ah kan tuah dingmi kong kha a chim duhmi a si. Mah tuahsernak nih Pathian kan zumh le zumh lo kha a langhter. Jeim hmanmi tahchunhnak pahnih kha i ruah hna u sih.
12. Jeim nih zumhnak le tuahsernak cu aa pehtlaimi a si ti kha zeitindah a fianter? (Hmanthlak zong zoh.)
12 Pakhatnak tahchunhnak, Jeim nih Khrihfa hna nih cun midang kha duhdanhnak ngei loin kan pehtlaih hna awk a si tiah a ti. Mirumpa mithmai ṭha a pe i mi sifak a namnehmi pakhat in tahchunhnak a pek. Jeim nih mah mipa nih zumhnak ka ngei a ti ko nain a tuahsernak nih zumhnak a ngeih lo kha a langhter tiah a ti. (Jeim 2:1-5, 9) Pahnihnak tahchunhnak, Jeim nih ‘hnipuan asiloah rawl ei awk a ngei lomi unaunu asiloah unaupa pakhat’ a hmu ko nain a bawm lomi pakhat kong in tahchunhnak a pek. Anih nih zumhnak ka ngei a ti ko nain a tuahsernak nih zumhnak a ngeih lo kha a langhter. Cucaah Jeim nih a ṭial bantuk in “zumhnak zong cu a si ve, tuahnak zeihmanh a chuahter lo ahcun a thimi thil a si ko.”—Jeim 2:14-17.
13. Jeim nih zumhnak tuahsernak in langhter a herh ning kong kha zei tahchunhnak hmang in dah a langhter? (Jeim 2:25, 26)
13 Jeim nih a zumhnak a tuahsernak in a langhtermi Rahab kong kha a langhter. (Jeim 2:25, 26 rel.) Rahab nih Jehovah kong kha a theih i Jehovah nih Israel mi pawl a bawmh hna ti zong a hngalh. (Josh. 2:9-11) An nunnak caah ṭih a nungmi thil a tongmi Israel mingiatu pahnih a huhphenh hnanak thawng in a zumhnak kha a tuahsernak in a rak langhter. Cucaah mitling lo le Israel a si lomi mah minu kha Abraham bantuk in miding in hmuh a rak si ve. Zumhnak tuahsernak in langhter a biapit tuk ti kha Rahab kong in kan hngalh khawh.
14. Paul le Jeim ṭialmi cu aa ralchanh lo tiah zeicah kan chim khawh?
14 A tak ti ahcun Paul le Jeim nih zumhnak tuahsernak in langhter a herhnak kong kha aa lo lomi lam in an fiantermi tu a si. Paul nih Judah mi Khrihfa hna kha Moses Nawlbia zulhnak lawng in cun Jehovah mithmai ṭha nan hmu kho lai lo tiah a ti hna. Jeim nih cun midang cung ah ṭhatnak kan tuahnak thawng in Khrihfa dihlak nih zumhnak tuahsernak in langhter a herh ning kong kha a hleiin a chim.
Jehovah mithmai ṭha hmuh awkah zumhnak nih aan forh maw? (Catlangbu 15 zoh)
15. Kan zumhnak tuahsernak in kan langhter khawh ning lam cheukhat cu zei hna dah an si? (Hmanthlak zong zoh.)
15 Jehovah nih miding in hmuh awkah Abraham nih a tuah bantuk in kan tuah dih ve a hau tiah a ti lo. Kan zumhnak tuahsernak in kan langhter khawh ning lam tampi a um. Khrihfabu ah mi thar pawl kha kan conglawmh khawh hna, bawmh a herh taktakmi unau pawl kha kan bawmh khawh hna i kan chungkharmi cung ah ṭhatnak kan tuah khawh. Cu bantuk thil hna tuahnak nih Pathian mithmai ṭha le thluachuah a kan hmuhter lai. (Rom 15:7; 1 Tim. 5:4, 8; 1 Johan 3:18) Kan zumhnak tuahsernak in kan langhter khawh ning a biapi bikmi lamkhat cu midang sin ah lungtho tein thawngṭha kan chimnak thawng in a si. (1 Tim. 4:16) Kan dihlak in Jehovah biakam vialte a tling dih lai ti le a lam cu a ṭha bikmi a si ti kan zumh kha kan tuahsernak in kan langhter khawh. Cutin kan tuah ahcun Pathian nih miding in a kan hmuh lai i a hawi tiah a kan auh lai ti kha kan zumh khawh.
Zumhnak Ngeih Awkah Ruahchanhnak A Herh
16. Abraham nih zeidah aa ruahchan i zeidah a zumh?
16 Rom dal 4 ah Abraham sinin kan cawn khawhmi a dang a biapimi kong kha a langhter. Mah cu ruahchannak a biapitnak kong a si. Jehovah nih Abraham thawng in “miphun tampi” cu thluachuah an hmu lai tiah bia aa kam. Abraham nih a ṭha tukmi mah biakam a tlin lai caan kha zeitluk in dah aa ngaih lai. (Gen. 12:3; 15:5; 17:4; Rom 4:17) Asinain Abraham cu kum 100 a si i Sarah cu kum 90 a si tiang fapa an ngei rih lo. Minung hmuhnak in cun Abraham le Sarah caah fapa ngeih cu a si kho lomi a lo. Mah cu Abraham caah hneksaknak taktak a si. “A rak zumh ṭhiamṭhiam, a rak i bochan ṭhiamṭhiam caah miphun tampi hna pa ah khan a cang.” (Rom 4:18, 19) A donghnak ah Abraham nih aa ruahchanmi cu a rak tling taktak. Kum saupi chung aa ruahchanmi fapa Isak a hun ngei.—Rom 4:20-22.
17. Miding le Pathian hawi in hmuhmi kan si kho ti kha zeitindah kan hngalh khawh?
17 Abraham bantuk in kannih zong Pathian mithmai ṭha kan hmu kho i a hawikom zong kan si kho ve. Cucaah Paul nih hitin a ti: “Miding in a cohlan ti bia hi Abraham ca lawng ah ṭial a si lo. Jesuh kan Bawipa thihnak in a thawhtertu a zummi, miding in cohlan ding kanmah ca zong ah hin ṭial a si ve.” (Rom 4:23, 24) Abraham bantuk in kannih zong kan zumhnak kha tuahsernak in kan langhter leng ah ruahchannak zong kan ngeih a hau. Paul nih ruahchannak kong kha Rom dal 5 ah a langhter chap. Mah kong kha a hnu capar ah kan i ruah hna lai.
HLA 28 Jehovah Hawi Sinak
a Pathian mithmai ṭha hmuh le a dingmi in hmuhmi si kha kan duh. Hi capar ah cutin si awkah zeidah kan tuah a hau ti le Jehovah mithmai ṭha hmuh awkah zumhnak he tuahsernak he zeicah a herh ti kha Paul le Jeim ṭialmi cung ah hrambunh in kan i ruah hna lai.
b HMANTHLAK FIANTERNAK Cahmai 4: Paul nih Judah mi Khrihfa hna kha van dum rong la in tahmi puan i aih, Lantak Puai tuah le phung ning in i kholh ṭawl ti bantuk “nawlbia nih tuah u a timi tuahnak thawng in si loin” zumhnak kha biapi ah chiah ding in a forh hna.
c HMANTHLAK FIANTERNAK: Jeim nih mi sifak bawmh ti bantuk thil ṭha tuahnak thawng in zumhnak kha tuahsernak in langhter awkah tha a kan pek.