Pathian Tinhmi Ah Jesuh I Tluktu Ngei Lo A Rian Kha Upat
“Lam le biatak le nunnak cu keimah hi ka si; keimah sinin ti dah lo cun ahohmanh Pa sin an phan kho lo.”—Johan 14:6.
1, 2. Pathian tinhmi ah Jesuh i tluktu ngei lo a rian kong ṭha tein zoh kha zeicah kan duh awk a si?
Kum tampi chung mi tampi nih an pawngkam ummi hna he i lawh lo ding an i zuam nain mi tlawmte lawng an hlawh a tling. Cu nak tlawm deuh nih a biapimi lam ah tluk lomi an si an chim khawh taktak. Asinain Pathian Fapa, Jesuh Khrih cu lam phun tampi in ahohmanh nih an tluk lo.
2 Zeicah Jesuh i tluktu ngei lo a rian kong hngalh kan duh awk a si? Zeicahtiah vancung kan Pa Jehovah he kan i pehtlaihnak he aa sengtlaih caah a si! Jesuh nih “lam le biatak le nunnak cu keimah hi ka si; keimah sinin ti dah lo cun ahohmanh Pa sin an phan kho lo” tiah a ti. (Johan 14:6; 17:3) Jesuh kha tluktu ngei lo a sitermi lam cheukhat kong zoh u sih. Cuti tuahnak nih Pathian tinhmi i a rian kha a kan upatter lai.
“Fapa Ngeihchunte”
3, 4. (a) Jesuh cu Fapa ngeihchunte in a rian ah tluktu ngei lo a si tiah zeicah kan chim khawh? (b) Sernak ah Jesuh rian cu zeitindah tluktu ngei lo a si?
3 Jesuh cu “Pathian Fapa” men a si lo. Satan nih Jesuh a tukforh lioah cuticun a rak auh. (Matt. 4:3, 6) Jesuh cu ‘Pathian Fapa ngeihchunte’ tiah auh khawh a si. (Johan 3:16, 18) “Fapa ngeihchunte” tiah lehmi Greek biafang kha “phun phun khat chung i pakhat, ngeihchunte,” “phun khat chung i amah lawng a ummi” asiloah “ahohmanh tluk lomi” tiah a sullam an fianter. Jehovah cu thlarau fapa nuai tampi a ngei. Cu a si ah Jesuh cu zeitindah “phun khat chung” i ngeihchunte a si thiam?
4 Jesuh cu a Pa nih amah lawng dairek in sermi a sinak ah tluktu ngei lo a si. Amah cu Fapa ngeihchunte a si. A ngaitein, “sermi thil vialte” lakah “fater” a si. (Kol. 1:15) “Amah cu Pathian nih a sermi vialte hram a si.” (Biat. 3:14) Sernak rian i Fapa ngeihchunte a rian zong ah tluktu ngei lo a si. Sertu asiloah sernak A Thawktu cu a si lo. Asinain zeizong vialte sernak ah Jehovah nih rianṭuan fialmi in a hman. (Johan 1:3 rel.) Lamkaltu Paul nih hitin a ṭial: “Pathian cu pakhat lawnglawng a um i amah cu kan Pa, zeizong vialte Sertu kha a si i kannih hi amah ca i a nungmi kan si; cun Bawipa cu pakhat lawnglawng a um i cucu Jesuh Khrih kha a si i amah thawng cun zeizong vialte kha ser an si i amah thawng cun kannih zong hi kan nung.”—1 Kor. 8:6.
5. Baibal nih Jesuh tluktu ngei lo a sinak kha zeitindah a langhter?
5 Jesuh cu lam dangdang zong ah tluktu ngei lo a si. Pathian tinhmi ah tluktu ngei lo a rian a langhtermi upatnak min asiloah reng tampi a ngei tiah Baibal nih a ti. Khrihfa Greek Baibal ah Jesuh he aa pehtlaimi upatnak min panga atu zoh u sih.a
“Bia”
6. Jesuh kha “Bia” tiah auh cu zeicah aa tlak?
6 Johan 1:14 rel. Zeicah Jesuh cu “Bia” asiloah Logos tiah auh a si? Mah upatnak min nih hngalhnak a ngeimi thil nung an rak umka in a ṭuanmi a rian kha a kan hngalhter. Jehovah nih thlarau a fale dang sinah thawngpang le lamhruainak pek awkah a Fapa kha a hman, vawlei cung minung sin thawngpang chimtu zongah a hman. Khrih nih a bia a ngaimi Judah mi sin a chimmi hi bia nih Jesuh cu Bia asiloah Pathian Biachimtu a si kha a langhter: “Kan cawnpiakmi hna hi keimah cawnpiakmi a si lo, a ka thlahtu ka Pa sinin a rami cawnpiaknak a si. Pathian duhnak tuah a duhmi hna nih cun, kan cawnpiakmi hna hi Pathian sinin a rami maw a si keimah i ka hei in cawnpiak menmenmi hna dah a si, ti kha an hngalh ko lai.” (Johan 7:16, 17) Vancung a kir hnu zongah Jesuh cu “Pathian Bia” tiah auh peng a si.—Biat. 19:11, 13, 16.
7. Bia in a rian ah Jesuh langhtermi toidornak kha zeitindah kan i zohchunh khawh?
7 Mah upatnak min nih zeidah a langhter kha ruat ta hmanh. Jesuh cu Jehovah sermi vialte lakah a fim bik a si nain a mah fimnak aa bochan lo. A Pa cawmpiakmi ningin a chim. Amah nakin Jehovah tu kha lungthin a pekter zungzal hna. (Johan 12:50) Zeitluk zohchunh awk ṭha dah a si! Kannih zong ‘Thawngṭha chim’ awk tinvo sung pek kan si. (Rom 10:15) Zohchunh awk Jesuh toidornak sunsaknak nih kanmah ruahnak chim lo ding a kan forh awk a si. Baibal i nunnak khamhnak thawng chim tikah aa ṭialmi “phung leng lonh” kan duh lo.—1 Kor. 4:6.
“Amen”
8, 9. (a) “Amen” timi bia sullam cu zeidah a si i zeicah Jesuh cu “Amen” tiah auh a si? (b) Jesuh nih “Amen” in a rian kha zeitindah a tlinter?
8 Biathlam 3:14 rel. Jesuh cu “Amen” tiah zeicah auh a si? “Amen” timi biafang cu Hebru biafang aw thlenmi a si i a sullam cu “cuticun si ko seh” asiloah “a si taktak” tinak a si. “Zumhawktlak a simi” tiah sullam a ngeimi a hrampi Hebru biafang in lakmi a si. Jehovah zumhawktlak sinak langhter awkah mah bia cu hman ṭhiamṭhiam a si. (Deut. 7:9; Isa. 49:7) Cucaah Jesuh kha “Amen” tiah ti a si tikah zeitindah tluktu ngei lo a si? 2 Korin 1:19, 20 lehnak hi zohhmanh: “Jesuh Khrih, Pathian Fapa cu, ‘E, e’ le ‘Ai, ai,’ aa cawhmi a si lo. Amah cu Pathian ‘E’ a si ko. zeicahtiah amah cu Pathian biakamnak dihlak ah khan ‘E’ a si. Cu ruangah cun kannih nih Jesuh Khrih thawngin Pathian thangṭhatnak ah khan, ‘Amen,’ kan ti tawn kha a si.”
9 Jesuh cu Pathian biakammi vialte caah “Amen” a si. Raithawinak in a thihnak tel in vawlei cung a tlingmi a nunning nih Jehovah Pathian biakam vialte kha a fehter i a tlinter. Jesuh nih zumhawktlak a si zungzalnak thawngin Pathian salle nih sifah harnak le hneksaknak an ton tikah Pathian kha an hlawt ko lai timi Job cauk i ṭialmi Satan bia a hmaan lo kha a langhter. (Job 1:6-12; 2:2-7) Pathian sermi vialte lakah Fapa ngeihchunte nih mah sual puhnak kha al khawh lomi in a leh khawh. Cu pinah, universe i Jehovah nawlngeihnak he aa tlaimi a ngan bik kongkau ah a Pa lei a ṭan kha a ṭha bik in a langhter.
10. “Amen” in Jesuh i tluktu ngei lo a rian ah zeitindah a nawl kan i cawn khawh?
10 “Amen” in Jesuh i tluktu ngei lo a rian ah zeitindah a nawl kan i cawn khawh? Jehovah cung zumhawktlak sinak hmunhternak le universe ah nawlngeitu a sinak ṭanhnak thawng in a si. Cuti tuahnak thawngin Phungthlukbia ah ṭialmi halmi kha kan leh a si lai: “Ka fapa, fim law ka lung ka lawmhter tuah, cuticun a ka soitu kha ka leh khawh hna lai.”—Ptb. 27:11.
‘Biakamnak Thar I Remnak Sertu’
11, 12. Remnak Sertu in Jesuh rian cu zeitindah tluktu a ngeih lo?
11 1 Timote 2:5, 6 rel. Jesuh cu “Pathian le minung a remtertu” a si. ‘Biakamnak thar i remnak sertu’ a si. (Heb. 9:15; 12:24) Asinain Moses zong Nawlbia biakamnak i remnak sertu tiah ti a si. (Gal. 3:19) Cu a si ah zeitindah Remnak Sertu in Jesuh rian cu tluktu ngei lo a si?
12 “Remnak Sertu” tiah lehmi a hrampi biafang cu upadi lei biafang a si. Cu nih Jesuh kha “Pathian i Israel miphun” a simi miphun thar a hrinter khomi biakamnak thar i remnak sertu (phun dang cun, sihni) kha a sawh. (Gal. 6:16, Nw) Mah miphun cu vancung “siangpa-hrang tlangbawi,” thlarau chiti thuhmi Khrihfa hna in dirh a si. (1 Pit. 2:9; Ex. 19:6) Nawlbia biakamnak remnak sertu in Moses nih cu bantuk miphun kha a chuahter kho lo.
13. Remnak Sertu in Jesuh rian ah zeidah aa tel?
13 Remnak Sertu in Jesuh rian ah zeidah aa tel? Jehovah nih biakamnak thar chung i luhtermi hna kha Jesuh thisen man a coter hna. Cuticun Jehovah nih phung ningin mi-ding ah a cohlan hna. (Rom 3:24; Heb. 9:15) Cuticun Pathian nih vancung siangpahrang a si hngami ruahchannak he biakamnak thar chung luh aa tlakmi in a ruah khawh hna. Remnak Sertu in Jesuh nih Pathian hmai ah a thiangmi dirhmun i an dir khawh peng nakhnga a bawmh hna.—Heb. 2:16.
14. Khrihfa kan dihlak in zei ruahchannak kan ngeih hmanh ah Remnak Sertu in Jesuh rian kha zeicah kan sunsak awk a si?
14 Vancung si loin vawlei ah zungzal nun ding ruahchannak a ngeimi, biakamnak thar chung a lut lomi hna tah zeitin? Biakamnak thar chung tel an si lo nain mah in ṭhathnemnak a hmumi an si. An sualnak ngaihthiam an si i Pathian hawile in miding tiah thanh an si. (Jeim 2:23; 1 Johan 2:1, 2) Van ruahchannak kan ngeih ah siseh vawlei ruahchannak kan ngeih ah siseh biakamnak thar i Remnak Sertu Jesuh rian sunsak awk a ruang kan ngei cio.
“Tlangbawi Ngan”
15. Jesuh i Tlangbawi Ngan rian cu tlangbawi ngan rian a rak ṭuanmi pa vialte he zeitindah aa dan?
15 Hlan ah pa tampi nih tlangbawi ngan rian an rak ṭuan nain Jesuh i Tlangbawi Ngan rian cu tluktu ngei lo a si. Zeitindah? Paul nih hitin a fianter: “Amah cu tlangbawi dang hna bantuk kha a si lo, amah sualnak caah siseh, mi dang sualnak caah siseh, nifate in raithawinak tuah kha a herh lo. Amah le amah raithawi-nak i aa pek ah khan zungzal ca za in raithawi-nak pakhat a tuah. Moses Nawlbia nih cun a tlinglo mi minung kha tlangbawi ngan ah a ser hna, sihmanhsehlaw chiatser tein tuahmi biakamnak, Moses Nawlbia hnu deuh ah a ra mi nih cun, zungzal in a tlingmi tlangbawi ah Fapa kha a ser.”—Heb. 7:27, 28.b
16. Jesuh raithawinak cu zeicah tluktu ngei lo a si?
16 Jesuh cu mitling a si, Adam sualnak a tuah hlan bantuk bak te a si. (1 Kor. 15:45) Cucaah Jesuh cu raithawinak tuah chap a herh ti lomi phun, a tling cikcekmi dir hmun a ngeimi mi-nung amah lawng a si. Moses Nawlbia tangah, raithawinak cu nifate in an pekchanh. Asinain raithawinak vialte le tlangbawi rian cu Jesuh tlintermi i a mui-thlam ceo an si. (Heb. 8:5; 10:1) Jesuh tlamtlintermi i a ṭhathnemnak le a hmunhnak ruangah Tlangbawi Ngan in Jesuh rian cu tluktu ngei lo a si.
17. Tlangbawi Ngan in Jesuh rian kha zeicah kan sunsak awk a si, cucu zeitindah tuah khawh a si?
17 Pathian hmai ah dirhmun ṭha ngeih awk bawmtu ah tlangbawi ngan in Jesuh rianṭuannak kan herh. Zeitluk in a ṭhami Tlangbawi Ngan dah kan ngeih! “Kan tlangbawi ngan hi kan santlaihlonak ah kan cung i zaangfahnak a ngei kho lo mi tlangbawi a si lo. Kan tlangbawi ngan hi kanmah bantuk tein tukforhnak a ing ve mi a si, sihmanhsehlaw sualnak bel zeihmanh a tuah lo mi a si” tiah Paul nih a rak ṭial. (Heb. 4:15) A hmaan ko, mah kha sunsaknak nih ‘kanmah ca lawng ah nung ti lo in, kanmah ca i thihnak a ingmi pa ca i nun’ awk a kan forh ding a si.—2 Kor. 5:14, 15; Luka 9:23.
Chimchungmi “Tefa”
18. Adam a sual hnu ah zei chimchungbia dah chim a si, mah chimchungbia he aa tlaiin a hnu ah zeidah langhter a si?
18 Eden dum ah minung nih Pathian he pehtlaihnak, zungzal nunnak, nuamhnak le Paradis, hi hna vialte sungh dih dawh a lawh tikah Jehovah nih Khamhtu kong a rak chimchung. Amah cu “tefa” in langhter a si. (Gen. 3:15) Aho a si langhter lomi mah Tefa cu kum tampi chung Baibal chimchungbia tampi i a biapi bik a hung si. Amah cu Abraham, Isak le Jakob tefa a si. Siangpahrang David tefa zong a si.—Gen. 21:12; 22:16-18; 28:14; 2 Sam. 7:12-16.
19, 20. (a) Biakammi Tefa cu ahodah a si? (b) Chimchungmi tefa ah Jesuh lawng aa tel lo tiah zeicah kan chim khawh?
19 Mah chungchungmi Tefa cu ahodah a si? Mah biahalnak a phi cu Galati 3:16 (rel) ah hmuh a si. Asinain mah a ngan ṭhiamṭhiam ah a hnu ah lamkaltu Paul nih chiti thuhmi Khrihfa hna kha hitin a ti hna: “Khrih ta nan si ahcun Abraham tefa nan si i Pathian biakam ning in rocotu nan si.” (Gal. 3:29) Khrih cu biakammi Tefa a si i midang cu zeitindah an i tel ve?
20 Mi nuai tampi nih Abraham tefa kan si an ti i a cheu cu profet hmanh an ṭuan. Cheukhat biaknak nih an profet pawl Abraham tefa an si timi kha biapi tuk ah an chiah. An zapi in biakammi Tefa an si maw? An si lo. Lamkaltu Paul nih Abraham tefa an dihlak in biakammi Tefa an si lo tiah thawchuah hnawh in a chim. Abraham hrinsor a dang cu minung thluachuah petu ah hman an si lo. Thluachuah a hmumi tefa cu Isak chung chuak lawng a si. (Heb. 11:18) A donghnak ah, Baibal ah ṭialmi Abraham chungchuak Jesuh Khrih lawng chimchungmi tefa i a biapi bik a si.c A hnu ah Abraham tefa a pahnihnak a hung simi vialte hna cu “Khrih ta” an si caah Abraham tefa an hung si. A si, mah chimchung bia tlinnak i Jesuh rian cu tluktu ngei lo taktak a si.
21. Jehovah tinhmi ah Jesuh nih tluktu ngei lo a rian a tlinter ning zeinihdah na lung an lak?
21 Jehovah tinhmi ah Jesuh i tluktu ngei lo a rian kong a tawinak i zohnak in zeidah kan hngalh? Pathian fapa ngeihchun cu ser a si thawk in phun khat chung i pakhat lawng a ummi in tluktu ngei lo a si taktak. Asinain, Jesuh a hung simi tluktu ngei lo Pathian Fapa nih zeitikhmanh ah amah sunparnak kawl loin a Pa duhnak kha toidor tein a tuah zungzal. (Johan 5:41; 8:50) Tuchan ah kan caah zeitluk zohchunh awk ṭha dah a si! Jesuh bantukin, kan “tuahmi cu a dihlak in Pathian thangṭhatnak caah siter” awk tinhnak ngei u sih.—1 Kor. 10:31.
[A Tanglei Fianternak]
a Mah upatnak min cheukhat kha Greek holh a tlingmi biafang he hmuh a si i mifim pakhat nih a langhter bantuk in mah upatnak min cu “‘phun khat pakhat’ tinak a si.”
b Baibal lei mifim pakhat chimning ah, ‘zungzal ca za in pakhat’ tiah lehmi biafang nih “Khrih thihnak i a fian zia, tluktu ngei lo asiloah hawi he aa lawh lo a sawh”mi a biapimi Baibal lei ruahnak kha a langhter.
c C.E. kum zabu pakhatnak i Judah mi hna nih Abraham chungchuak asiloah tefa taktak in mithmai ṭha a hmumi miphun kan si lai tiah an ruah nain, mi pa-khat cu Messiah asiloah Khrih in a hung chuak lai tiah an i ruahchan.—Johan 1:25; 7:41, 42; 8:39-41.
Naa Cinken Maw?
• Jesuh upatnak min asiloah reng i tluktu ngei lo a rian in zei dah kan hngalh? (Rinli kulh zoh.)
• Jehovah i tluktu ngei lo a Fapa zohchunh awk kha zeitindah naa cawn khawh?
[Cahmai 15nak i rinli kulh]
Pathian Tinhmi Ah Jesuh i Tluktu Ngei lo a Rian a Langhtermi Upatnak Min Cheukhat
◼ Fapa Ngeihchunte. (Johan 1:3) Jesuh lawnglawng a Pa nih dairek in a sermi a si.
◼ Bia. (Johan 1:14) Jehovah nih a sermi thilnung dang sin bia chim awk le lamhruai awkah a Fapa kha Biachimtu in a hman.
◼ Amen. (Biat. 3:14) Jesuh raithawinak in a thihnak tel in vawlei cung i a tlingmi a nunning nih Jehovah Pathian biakam kha a fehter i a tlinter.
◼ Biakamnak Thar i Remnak Sertu. (1 Tim. 2:5, 6) Ṭazavun Remnak Sertu in Jesuh nih miphun thar kha a hrin khawh, mah cu vancung “siangpahrang tlangbawi” a simi Khrihfa hna in dirhmi “Pathian i Israel miphun” kha a si.”—Gal. 6:16, Nw; 1 Pit. 2:9.
◼ Tlangbawi Ngan. (Heb. 7:27, 28) Jesuh lawng pek ṭhan a hau lomi, a tlingmi raithawinak a pe khomi minung a si. Sualnak in a kan thianh khawh i sualnak ruang i thihnak in a kan khamh khawh.
◼ Biakammi Tefa. (Gen. 3:15) Jesuh Khrih lawng chimchungmi tefa i a biapi bik a si. A hnu ah Abraham tefa i a pahnihnak a hung simi vialte hna cu “Khrih ta” an si.—Gal. 3:29.