Jehovah kha “Na Dawt lai”

1. Jesuh le a Pa an i dawtnak cu zeicah a ṭhan?

JESUH nih “ka Pa ka dawt” ti le “ka Pa nih khan a ka dawt” tiah a ti tikah a Pa he an i pehtlaihnak a ṭhat tuk kha a langhter. (Johan 5:20; 14:31) Jesuh cu vawleicung a rat hlanah a Pa he kum nuai tampi chung rian an rak ṭuanṭi. (Ptb. 8:30) Mah caan chungah Jesuh nih a Pa sining kha tampi a cawn i an i dawtnak cu a ṭhang chin.

2. (a) Mi pakhat dawt timi cu zei sullam dah a ngeih? (b) Zei biahalnak hna dah kan i ruah lai?

² Mi pakhat kha na dawt ahcun a cungah a thukmi intuarnak na ngei lai. David cu hitin hla a sa: “BAWIPA, nangmah cu kaan dawt hringhran ko! Nangmah cu a ka chanhtu na si.” (Salm 18:1) Pathian he aa tlaiin cu bantuk intuarnak kan ngeih awk a si. Ka nawl nan ngaih ahcun kaan dawt hna lai tiah bia a kan kamh. (Deuteronomi 7:12, 13 rel.) Asinain Pathian cu kan hmuh khawh lo caah zeitindah kan dawt khawh lai? Jehovah dawt timi cu zeidah a si? Zeicah kan dawt awk a si? Pathian kan dawt kha zeitindah kan langhter khawh?

Pathian Kan Dawt khawh

3, 4. Jehovah cu zeicah dawt khawh a si?

³ “Pathian cu thlarau a si” caah kan hmu kho lo. (Johan 4:24) Asinain Jehovah cu dawt khawh a si ko. Baibal nih Pathian dawt awkah nawl a kan pek. Tahchunhnak ah, Moses nih Israel mi kha hitin a ti hna: “BAWIPA na Pathian cu na lungthin dihlak le na ruahnak dihlak le na ṭhawnnak dihlak in na dawt lai.”—Deut. 6:5.

⁴ Pathian cu zeicah dawt khawh a si? Pathian nih amah biak a herhmi in a kan ser i dawtnak langhter khawhnak zong a kan pek. Jehovah kong kan hun hngalh tikah kan dawtnak cu a ṭhang chin i mah nih a kan nuamhter. Mah cu Jesuh chimmi mah bia nih a langhter duhmi a si: “Mi chambau kan si ti aa hngalmi cu, lunglawmmi nan va si dah! Vancung Pennak cu nanmah ta a si.” (Matt. 5:3) A. C. Morrison nih a ṭialmi cauk (Man Does Not Stand Alone) ah minung nih Pathian an kawl zungzalmi le zumh an duhmi cu khuaruahhar tuk a si tiah a ti. Minung hi Pathian hngalh a herhmi in hrin kan si ti kha mah caṭialtu pa bantukin mi tampi cu an hna a tla.

5. Pathian cu hmuh khawh a si ti kha zeitindah kan hngalh?

⁵ Pathian kan kawl tikah kan hmu kho lai maw? Kan hmuh khawh lai. Pathian nih amah he pehtlaihnak ṭha ngei hna seh ti a kan duh. Mah kha lamkaltu Paul nih hlanlio Athens khuami hna sin a chimmi bia ah a langhter. An lak i tampi nih pathian nu Athena biak awkah biakinn ah kal a hau tiah an ruah. Asinain Paul nih “vawlei le a cung i a ummi thil vialte a sertu Pathian” kha nan hmuh khawh tiah a ti hna. Pathian cu biakinn ah a um lo tiah a fianter. Khuazeika i a ummi an si hmanhah Pathian a kawlmi paoh nih cun an hmuh khawh ko. “Pathian cu aho kan sin hmanh hin aa hlat lo” ti zongin a ti. (Lam. 17:24-27) Minung nih Pathian kha kan hmuh khawh ko. Nuai sarih le cheu leng a simi Jehovah Tehte Hna nih Pathian kha an hmuh i an dawt tuk.

Pathian Dawt timi a Sullam

6. “A ngan bik le a biapi bik nawlbia” cu zeidah a si?

⁶ Jehovah kan dawtnak cu zeitlukin dah a feh awk a si? Biaknak lei ah aa zuammi Farasi mipa nih Jesuh kha “saya, Phungbia chungah hin zei nawlbia dah a ngan bikmi a si?” tiah a hal. Mah tikah Jesuh nih “‘Bawipa na Pathian cu na lungthin dihlak le na ruahnak dihlak le na nunnak dihlak in na dawt lai,’ ti hi a ngan bik le a biapi bik nawlbia cu a si” tiah fiang tein a leh.—Matt. 22:34-38.

7. Pathian kha (a) “lungthin dihlak,” (b) “ruahnak dihlak” le (c) “nunnak dihlak” in dawt timi cu zei sullam dah a si?

⁷ Jesuh nih Pathian kha “lungthin dihlak,” “ruahnak dihlak” le “nunnak dihlak” in dawt awk a si tiah a ti tikah zeidah a chim duhmi a si? “Lungthin dihlak” timi nih kan lung cawlcanghnak, kan duhnak le kan intuarnak kha a langhter. “Ruahnak dihlak” timi nih kan khuaruahning le kan ruahmi kong kha a langhter. “Nunnak dihlak” timi nih kan nunnak dihlak le kan nunnak ah kan tuahmi thil vialte kha a langhter. Cuticun Jesuh nih Jehovah kha kan sining dihlak le kan ngeihmi dihlak in dawt awk a si ti a langhter.

8. Pathian kan dawt kha zeitindah kan langhter khawh?

⁸ Baibal hmaan tein kan rel, a kan halmi ṭha tein kan tuah le Pennak kong kha lungtho tein kan chim ahcun kan lungthin, kan ruahnak le kan nunnak dihlak in Pathian kan dawt ti kan langhter a si lai. (Matt. 24:14; Rom 12:1, 2) Mah thil pawl kan tuah ahcun Pathian he kan i pehtlaihnak a fek chin lai. (Jeim 4:8) Pathian kan dawt awk a sinak a ruang vialte kha cazin in tuah khawh cawk a si lo nain mah lak i cheukhat kha i ruah u sih.

Jehovah kha Zeicah Kan Dawt awk a si?

9. Zeicah Jehovah na dawt?

⁹ Jehovah cu a kan Sertu a si i kan herhmi thil vialte a kan petu a si. “Amah chungah kan nung, kan cawl kan cang i khua kan sa” tiah Paul nih a ti. (Lam. 17:28) Jehovah nih kan umnak caah aa dawhmi hi vawlei hi a kan pek. (Salm 115:16) Kan nun khawh nakhnga rawl le a dang a herhmi thil zong a kan pek. Cucaah Paul nih Listra khuami hna kha siasal si loin “thil vialte a sertu Pathian,” Jehovah tu biak awkah a forhmi hna a si. Paul nih Pathian he aa tlaiin hitin a chim: “Amah a um kha thil ṭha a tuahmi in a langhter zungzal ko. Van in ruah aan pek hna i a caan hmaante ah thlaiti aan pek hna; rawl kha aan pek hna i lunglawmhnak in aan khahter hna.” (Lam. 14:15-17) Jehovah nih kan herhmi thil vialte kha dawtnak in a kan pek. Mah cu a kan Sertu dawt awk a sinak a ruang ṭha taktak a si.—Pct. 12:1.

10. Tlanhnak man he aa tlaiin zeitindah na um?

¹⁰ Adam sinin ro kan comi sualnak le thihnak kha Pathian nih a hloh lai. (Rom 5:12) Baibal nih hitin a ti: “Pathian nih cun zeitlukin dah a kan dawt kha hiti hin a langhter: kannih cu misual kan si ko rih lioah hin Khrih cu kan caah a thi.” (Rom 5:8) Lungtak tein kan i ngaihchih i tlanhnak man kha kan zumh ahcun Pathian nih kan sualnak a kan ngaihthiam lai. Jehovah nih a kan dawt tuk i a Fapa kha kan ca thi dingin a thlah caah kan i lawm tuk hringhran.—Johan 3:16.

11, 12. Jehovah nih zei ruahchannak hna dah a kan pek?

¹¹ Jehovah nih zungzal nunnak ruahchannak a kan pek. (Rom 15:13) Zumhnak hneksaknak kan ton tikah mah ruahchannak nih inkhawh awkah a kan bawmh. Zumhfekmi chiti thuhmi hna cu van ah zungzal nun ding ruahchannak an ngei. (Biat. 2:10) A dang zumhfekmi hna cu vawlei Paradis ah zungzal nun ding ruahchannak an ngei. (Luka 23:43) Kan i ruahchanmi he aa tlaiin zeitindah kan um? Mah nih lawmhnak le daihnak in a kan khahter i “laksawng ṭha le laksawng tlamtling paohpaoh” a kan petu Pathian cungah dawtnak a kan ngeihter.—Jeim 1:17.

¹² Jehovah nih thawhṭhannak ruahchannak a kan pek. (Lam. 24:15) Kan dawtmi pakhatkhat an thih tikah kan ngaih a chia tuk. Asinain Jehovah nih a thimi ka nunter ṭhan hna lai tiah bia a kan kamh caah “ruahchannak a ngei lomi hna” bantukin cun kan ngaih a chia lo. (1 Thes. 4:13) Mah caan kha Jehovah nih kanmah nakhmanh in aa ngaih deuh. Mi nuai tampi kha thawhter a duh hna, a hleiin zumhfekmi kha thawhter a duh hna. (Job 14:15) Ngakchia pawl an nu le an pa he an i ton ṭhanmi le hawikom pawl an i ton ṭhanmi kan hmuh tikah zeitindah kan um lai khi ruathmanh. Jehovah nih thawhṭhannak umter awkah aa tim, ka umter lai tiah bia a kan kamh i mah ningin a tuah lai. Mah a ṭha tukmi ruahchannak ruangah Jehovah kha kan dawt tuk.

13. Pathian nih kan zawn a kan ruah taktak ti kha zeitindah kan hngalh?

¹³ Jehovah nih kan zawn a kan ruah taktak. (Salm 34:6, 18, 19; 1 Piter 5:6, 7 rel.) Jehovah cu a cungah zumhfek tein a ummi hna bawmh awkah timhcia tein a um zungzal ti kan hngalh caah atu hmanhah kan him tiah kan i ruat. (Salm 79:13) Asinain hmailei ah Pathian nih zeitluk tiang dah a kan tuahpiak lai khi ruathmanh. Pathian Pennak Siangpahrang a simi Jesuh nih vawleicung ah a ummi zaangennak, a ding loin pehtlaihnak le ṭhatlonak vialte kha a hloh dih lai. Mah hnuah Pathian nih nawl a ngaimi vialte kha daihnak le nuam tein nun khawh awkah a herhmi thil vialte a pek hna lai. (Salm 72:7, 12-14, 16) Mah biakam kong ruahnak nih lungthin dihlak, nunnak dihlak, thazaang dihlak le ruahnak dihlak in Pathian dawt awkah a kan forh.—Luka 10:27.

14. Pathian nih zei tinvo sung dah a kan pek?

¹⁴ Jehovah nih a Tehte sinak tinvo sung a kan pek. (Isa. 43:10-12) Pathian nih a Pennak ṭanpinak le harnak a tongmi hna sinah kan i ruahchanmi kong chimnak tinvo sung a kan pek caah Pathian kha kan dawt tuk. Mi sinah thawngṭha chim khawh awkah a herhmi zumhnak kan ngei. Zeicah zumhnak kan ngeih khawh? Kan chimmi thawngṭha cu Pathian Bia, Baibal chungah a ummi a si i Pathian biakam cu a tlin zungzal caah a si. (Joshua 21:45; 23:14 rel.) Jehovah kan dawt awk a sinak a ruang tampi a um. Cutin kan dawt kha zeitindah kan langhter khawh?

Pathian Kan Dawt kha Zeitindah Kan Langhter khawh?

15. Baibal relnak le zulhnak nih zeitindah a kan bawmh khawh?

¹⁵ Baibal kha hmaan tein rel law zul. Cutin kan tuah cu Jehovah kan dawt le a Bia nih lam rak kan hruai seh ti kan duh kan langhter a si. (Salm 119:105) Harnak kan ton tikah hi bantuk biakam hna in hnemhnak kan hmu: “Maw Pathian, toidornak lungthin le nawl ngaimi lungthin hi na hlaw lai lo.” “BAWIPA, na dawtnak nih a ka tlaih. Khuaruahhar vansang au in ka um tikah na ka hnemh i ka lung na ka lawmhter.” (Salm 51:17; 94:18, 19) Jehovah le Jesuh nih harnak a ingmi dihlak cungah zaangfahnak an langhter. (Isa. 49:13; Matt. 15:32) Baibal kan rel tikah Jehovah nih a kan dawtnak kong kha kan hngalh khawh. Mah nih Jehovah dawt chin awkah a kan bawmh.

16. Thlacam zungzalnak nih Pathian kan dawtnak feh awkah zeitindah a kan bawmh?

¹⁶ Pathian sinah thla cam zungzal. Pathian sin thla kan cam i kan thlacamnak a kan lehmi kan hmuh tikah kan dawtnak cu a fek chin. (Salm 65:1) Tahchunhnak ah, kan in khawh leng tiangin tukforhnak a kan tonter lo kha kan hmuh men lai. (1 Kor. 10:13) Kan lungre a theih tikah lungtak tein thla kan cam ahcun “Pathian daihnak” kha kan hmuh lai. Mah daihnak cu Jehovah lawng nih a kan pek khawhmi lungdaihnak a si. (Fil. 4:6, 7) A caan ah Nehemiah bantukin kan lung chungin thla kan cam men lai, mah kan cammi Jehovah nih a kan leh kha a hnuah kan hngalh men lai. (Neh. 2:1-6) Thla kan cam zungzal i kan thlacamnak Jehovah nih a kan lehmi kan hmuh tikah amah kan dawtnak cu a fek chin. Kan zumhnak hneksak kan si tikah inkhawh awkah Jehovah nih a kan bawmh lai ti kan zumh.—Rom 12:12.

17. Pathian kan dawt ahcun pumhnak kha zeitindah kan hmuh lai?

¹⁷ Khrihfabu pumhnak le civui ah hmaan tein i pum. (Heb. 10:24, 25) Jehovah kong ngaih awk le cawn awkah Israel mi cu an i pum, cuticun Jehovah kha upatnak lungthin he an biak khawh lai i a Nawlbia kha an zulh khawh lai. (Deut. 31:12, 13) Jehovah kha kan dawt taktak ahcun hmaan tein kan i pum lai. (1 Johan 5:3 rel.) Cucaah hmaan tein kan i pumh khawh nakhnga fakpi in i zuam hna u sih. Jehovah kong kan rak hngalhka i kan ngeihmi dawtnak kha zeitikhmanh ah kan tlauter awk a si lo.—Biat. 2:4.

18. Pathian kan dawtnak nih zei tuah awk dah a kan forh?

¹⁸ Biatak kha mi sinah lungtho tein chim. (Gal. 2:5) Pathian kan dawtnak nih mi sinah Pathian Pennak kong chim awk a kan forh. Pathian thimmi Siangpahrang Jesuh nih Armageddon ah Jehovah i uknak nawl a ngeihmi langhter awkah ral a do lai. (Salm 45:4; Biat. 16:14, 16) Pathian dawtnak le a kan kamhmi vawlei thar kong hngalh awkah mi kan bawmhmi hna nih a kan nuamhter.—Matt. 28:19, 20.

19. Khrihfa upa kha zeicah kan sunsak hna awk a si?

¹⁹ Khrihfa upa na sunsak hna kha langhter. (Lam. 20:28) Jehovah nih kan caah a ṭha bikmi kha a duh zungzal caah Khrihfa upa pawl a kan pek. Khrihfa upa pawl cu “thlitu a hran tikah dornak le thlichia a hran tikah i thuhnak hmun bantuk an si lai. Annih cu thetse ram i tiva luang bantuk le ramcar i lungpi naidem bantuk an si.” (Isa. 32:1, 2) Thlitu asiloah thlichia fakpi in a hran lioah dornak hmun kan hmuh tik asiloah ni a linh tuk lioah naidem kan hmuh tikah zeitlukin dah kan hna a ngam lai khi ruathmanh. Mah bantukin harnak lakah Jehovah kan biak khawh zungzal nakhnga a herhmi bawmhnak le thazaang kha Khrihfa upa nih an kan pek. Khrihfa upa bia kha zeicah kan ngaih? Mah ‘minung laksawng’ kha kan sunsak hna i Jehovah le Khrihfabu Lu a simi Khrih kha kan dawt hna caah a si.—Efe. 4:8; 5:23; Heb. 13:17.

Pathian Na Dawtnak kha Ṭhanter

20. Pathian na dawt ahcun zeidah na tuah lai?

²⁰ Jehovah nih “nawlbia tling” a kan pek i mah nih tuahter a kan duhmi thil vialte kha a kan hngalhter. (Jeim 1:22-25 rel.) Jehovah he a ṭhami pehtlaihnak ngeih na duh ahcun a nawl ngaih lawngin a za lo. (Salm 19:7-11) Na hngalhmi he aa tlaiin thil pakhatkhat na tuah a hau. Tahchunhnak ah, Pathian na dawt caah a kong mi sin chim awk le pumhnak ah a phi pek awkah fakpi in naa zuam lai.

21. Lungtak in thlacamnak kha zei he dah na tahchunh khawh?

²¹ Jehovah kha kan dawt caah a sinah thla kan cam zungzal. Hlanlio Israel tlangbawi hna nih nifate Jehovah sinah zihmui an khangh. Siangpahrang David nih a thlacamnak kha zihmui he a tahchunh. Hitin a ti: “Ka thlacamnak cu zihmui bangin ka cohlanpiak law ka kut ka hlermi cu zanlei raithawinak sa bangin ka cohlanpiak ko.” (Salm 141:2; Ex. 30:7, 8) Jehovah nih David thlacamnak kha a ngaih. Toidor te le lungtak te le lawmhnak he thla kan cam ahcun kan thlacamnak cu zihmui bantuk a si lai i Jehovah nih a duh lai.—Biat. 5:8.

22. A hnu capar ah zei kong dah kan i ruah lai?

²² Jesuh nih Pathian kha na dawt lai ti lawng si loin na innpa zong na dawt lai tiah a ti. (Matt. 22:37-39) Jehovah kan dawt i a phunglam kan duh ahcun mah nih innpa dawt awkah a kan bawmh lai. Mah cu zei sullam dah a si kha a hnu capar ah kan i ruah lai.